Lüğətlərdə axtarış.

Poruçik (rus. поручик, pol. porucznik, çex. poručík) — kiçik zabit heyətində hərbi rütbə.

Ponçik və ya donut – qızardılmış xəmirdən hazırlanan yemək növü. Şəkər və yağla zəngindir. Ponçikin bir çox çeşidi mövcuddur və amerikalılar tərəfindən naharda yeyilir. İki formada hazırlana bilər: simit donut və dəliksiz (dairə şəklində) ponçik. Ponçik şokolad, mürəbbə, krem kimi çox müxtəlif əlavələrlə birlikdə yeyilə bilər.

Pouria Norouzian (22 yanvar 1992, İlam) — İranlı atıcı. Pouria Norouzian İranı 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. Pouria Norouzian birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında kişilər 10 m məsafəyə pnevmatik tapança yarışında iştirak etdi. Ümumilikdə 622.2 xal toplayaraq 22-ci yeri tutdu və finala vəsiqə qazana bilmədi.

Poçt (rus. Почта, lat. posta) — rabitə və məktub, açıqca, kiçik əşyalar və bəzən insanların nəql edilməsi. Nəqliyyat vasitələri ilə mütamadi olaraq məktub, dövri mətbuat, pul köçürmələri, banderolun göndərilməsini təmin edir. Daha çox dövlət müəssisəsi olurlar. Tarixən məktub, kitab, məhsul nümunələri və pul göndərilməsi nəticəsində yaranıbdır. Bir çox poçt təçkilatları Beynəlxalq Poçt İttifaqının üzvləridir. Yapon poçtu sürətli və keyfiyyətlidir. 70-ci illərdə kredit xidmətinin təqdimatı da poçta həvalə edildi. "Japan Post" 30% paya malik olaraq nəhəng bank və sığorta şirkətini özəl sektora vermək niyyətindədir.

Elektron poçt (ing. electronic mail) və ya imeyl — ünvan sahibinin asudə vaxtlarda açıb və oxuduğu rəqəmli poçt qutusuna göndərilən elektron poçt, mətn göndərişləri. E-mail hazırkı dövrdə insanlar arasında ən çox yayılmış ünsiyyət növüdür. Bu ünvan bir neçə saniyə ərzində İnternet şəbəkəsinin yerləşdiyi istənilən yerə nəinki mətn, veb-səhifə, hətta məktub halında olan istənilən faylı göndərməyə imkan verir. ABŞ və Avropadan başlayaraq bu rabitənin adı "e-mail" və ya "email" formasında yazılır. Əsasən qarşısına (@) ət işarəsi qoyulur == Tarixi == İlk elektron poçt da bir çox texnoloji yeniliklərin başlanğıcı kimi əsgəri işlərdən ötəri çıxmışdır. 1960-cı illərin sonlarında hərbi sistem üçün sistemlər inkişaf etdirməyə çalışan Rels Tomlinson ilk olaraq 1971-ci il oktyabr ayında iki kompüter arasında fayl mübadiləsini həyata keçirmişdir. Tomlinson "The Times" qəzetinə müsahibəsində deyirdi: "İlk e-mail`imdə nə yazdığımı mən də xatırlamıram. Yalnız aralarında bir metr məsafə olan iki kompüter arasında həyata keçirilən fayl transferi idi. Mesajlaşma üçün kiçik bir addım, insanoğlu üçün isə böyük bir sıçrama idi." E-mail 1990-cı illərə qədər çox inkişaf etdi.

Elektron poçt (ing. electronic mail) və ya imeyl — ünvan sahibinin asudə vaxtlarda açıb və oxuduğu rəqəmli poçt qutusuna göndərilən elektron poçt, mətn göndərişləri. E-mail hazırkı dövrdə insanlar arasında ən çox yayılmış ünsiyyət növüdür. Bu ünvan bir neçə saniyə ərzində İnternet şəbəkəsinin yerləşdiyi istənilən yerə nəinki mətn, veb-səhifə, hətta məktub halında olan istənilən faylı göndərməyə imkan verir. ABŞ və Avropadan başlayaraq bu rabitənin adı "e-mail" və ya "email" formasında yazılır. Əsasən qarşısına (@) ət işarəsi qoyulur == Tarixi == İlk elektron poçt da bir çox texnoloji yeniliklərin başlanğıcı kimi əsgəri işlərdən ötəri çıxmışdır. 1960-cı illərin sonlarında hərbi sistem üçün sistemlər inkişaf etdirməyə çalışan Rels Tomlinson ilk olaraq 1971-ci il oktyabr ayında iki kompüter arasında fayl mübadiləsini həyata keçirmişdir. Tomlinson "The Times" qəzetinə müsahibəsində deyirdi: "İlk e-mail`imdə nə yazdığımı mən də xatırlamıram. Yalnız aralarında bir metr məsafə olan iki kompüter arasında həyata keçirilən fayl transferi idi. Mesajlaşma üçün kiçik bir addım, insanoğlu üçün isə böyük bir sıçrama idi." E-mail 1990-cı illərə qədər çox inkişaf etdi.

Poçt — Azərbaycan Respublikasının Gəncə şəhərinin inzibati ərazi vahidində qəsəbə.

Poçt indeksi - yazışmaların çeşidlənməsini asanlaşdırmaq məqsədilə poçt ünvanına əlavə edilən hərf və ya rəqəm ardıcıllığı. Hazırda dünyadakı poçt xidmətlərinin əksəriyyəti, o cümlədən Azərbaycan Respublikasında poçt xidmətlərini həyata keçirən "Azərpoçt" MMC poçt indekslərindən istifadə edir.

Poçt indeksi - yazışmaların çeşidlənməsini asanlaşdırmaq məqsədilə poçt ünvanına əlavə edilən hərf və ya rəqəm ardıcıllığı. Hazırda dünyadakı poçt xidmətlərinin əksəriyyəti, o cümlədən Azərbaycan Respublikasında poçt xidmətlərini həyata keçirən "Azərpoçt" MMC poçt indekslərindən istifadə edir.

Poçt indeksi - yazışmaların çeşidlənməsini asanlaşdırmaq məqsədilə poçt ünvanına əlavə edilən hərf və ya rəqəm ardıcıllığı. Hazırda dünyadakı poçt xidmətlərinin əksəriyyəti, o cümlədən Azərbaycan Respublikasında poçt xidmətlərini həyata keçirən "Azərpoçt" MMC poçt indekslərindən istifadə edir.

Poçt markası — poçt ödəniş nişanı. Markanın yaranması və onun poçt ödəniş nişanı kimi istifadəsinin tarixi barədə müxtəlif fikirlər dolaşmaqdadır. Bəzi mütəxəssislər poçt markasının avstriyalı Lourens Kaşmir, bəziləri isə ingilis Ceyms Çalmers tərəfindən yaradıldığını iddia edirlər, lakin bir sıra faktlar onu göstərir ki, poçt markası məhz Roumend Hillin öz layihəsini təcrübədən keçirdikdən sonra İngiltərədə yaranıb.1840-cı ildə Londondakı İngilis Poct İdarəsinin sonradan idarəçisi olan Sir Rovland Hill, maraqlı bir hadisəyə şahid olmuşdu. Şotlandiyaya etdiyi bir səfər əsnasında, gənc bir qızın daşıma ödənişini ödəyə bilmədiyi üçün nişanlısından gələn məktubu poçtalyona öncə verdiyini gördü. Bunun üzərinə ödənişi özü ödədi. Gənc qız ona təşəkkür etdi və bu pula ehtiyac olmadığını söylədi. Çünki, zərfin üzərindəki ünvanda bir tənzimləmə edərək, nişanlısından gələn məktubu pul ödəmədən də ala biləcəyini bilirdi. Bu hadisəyə şahid olan Hill, məktub yollanırkən, pul ödənməsini zəruri edəcək bir üsul inkişaf etdirilməsi lazım olduğunu düşündü. Daşıma haqqının, zərfin üstünə yapışdırılan kiçik bir etiket əvəzi olaraq, məktubu göndərən tərəfindən ödənilməsi prinsipini təklif etdi. Bu üsul İngilis Hökuməti tərəfindən qəbul edildi.

Poçt markası — poçt ödəniş nişanı. Markanın yaranması və onun poçt ödəniş nişanı kimi istifadəsinin tarixi barədə müxtəlif fikirlər dolaşmaqdadır. Bəzi mütəxəssislər poçt markasının avstriyalı Lourens Kaşmir, bəziləri isə ingilis Ceyms Çalmers tərəfindən yaradıldığını iddia edirlər, lakin bir sıra faktlar onu göstərir ki, poçt markası məhz Roumend Hillin öz layihəsini təcrübədən keçirdikdən sonra İngiltərədə yaranıb.1840-cı ildə Londondakı İngilis Poct İdarəsinin sonradan idarəçisi olan Sir Rovland Hill, maraqlı bir hadisəyə şahid olmuşdu. Şotlandiyaya etdiyi bir səfər əsnasında, gənc bir qızın daşıma ödənişini ödəyə bilmədiyi üçün nişanlısından gələn məktubu poçtalyona öncə verdiyini gördü. Bunun üzərinə ödənişi özü ödədi. Gənc qız ona təşəkkür etdi və bu pula ehtiyac olmadığını söylədi. Çünki, zərfin üzərindəki ünvanda bir tənzimləmə edərək, nişanlısından gələn məktubu pul ödəmədən də ala biləcəyini bilirdi. Bu hadisəyə şahid olan Hill, məktub yollanırkən, pul ödənməsini zəruri edəcək bir üsul inkişaf etdirilməsi lazım olduğunu düşündü. Daşıma haqqının, zərfin üstünə yapışdırılan kiçik bir etiket əvəzi olaraq, məktubu göndərən tərəfindən ödənilməsi prinsipini təklif etdi. Bu üsul İngilis Hökuməti tərəfindən qəbul edildi.

Poçt ünvanı, ünvan — şəxsin yaşadığı və ya müəssisə və ya idarənin yerləşdiyi yer. Coğrafi mənada — Yer səthində nəyinsə yerləşmə koordinatları.

Azərbaycanın poçt və poçt markaları tarixi Azərbaycanın tərkibində olduğu dövlətlərin (Rusiya imperiyası və SSRİ), XX əsrin əvvəllərində mövcud olan müstəqil dövlət qurumlarının və müstəqil Azərbaycan Respublikasının (1992-ci ildən bəri) poçt sistemi ilə əlaqədar olaraq müxtəlif dövlərə bölünür. Azərbaycanda poçtun tarixi Səfəvilər dövründən başlayır. Poçt sisteminin əsas inkişaf dövrü isə Azərbaycanın Rusiya imperiyasının və SSRİ-in tərkibinə daxil olduğu dövr, XIX–XX əsrlərdir. SSRİ-in dağılması ilə müstəqil Azərbaycanda poçt rabitəsinin inkişafında gerilik müşahidə olunur. Azərbaycan 1992-ci ildə özünün ilk poçt markalarını çıxarır. Azərbaycan 1 aprel 1993-cü il tarixindən Ümumdünya poçt ittifaqının üzvüdür, 2002-ci ildən isə WADP Nömrələmə Sisteminin iştirakçısıdır. İlk standart poçt markası 20 oktyabr 1919-cu ildə, ilk poçt-xeyriyyə markası 22 oktyabr 1921-ci ildə, ilk poçt bloku 1 fevral 1993-cü ildə, ilk kommemorativ poçt markası 23 sentyabr 1993-cü ildə buraxılmışdır. == Erkən dövr == === Orta əsrlər === Azərbaycanda poçt xidmətlərinin tarixi qədim dövrlərə gedib çıxır. Həmin dövrlərdə yazılı informasiyanın mübadiləsi üçün qasidlər, çaparlar, dəvə karvanları və digər rabitə yolları istifadə edilirdi. Lakin poçt rabitəsinin nizamlı dövrü 1501-ci ilə təsadüf edir.

Butanın poçt və poçt markalarının tarixi 1962-ci ildən başlayır, bu ildən etibarən poçt şöbələrinin açılması və özünə məxsus poçt markalarının nəşr edilməsi başlanıldı. Butan krallığı 1969-cu ildən Ümumdünya poçt birliyinin üzvüdür. Butanda markaların emissiyası müqavilələr əsasında aparılır, bu müqavilələr xarici filatelistik aqentliklər ilə imzalanır (Yaponiya, İtaliya, Böyük Britaniya və başqaları). Markaların emissiyası ölkə poçtunun tələbindən qat-qat çox olur. Butanın filatelistik tarixində Bert Kerr Todd əhəmiyyətli şəxsiyyət idi. Güman edilir ki, Bert Kerr Todd Buran krallığına ayaq basmış ilk amerikalıdır. Butanın poçt markalarının nəşrinə aid proyektin həyata keçirilməsində köməklik göstərirdi. Berr Toddun səyi nəticəsində Buran öz qeyri ad markaları ilə tanınmış oldu. Bert Todda fikirləşirdi ki, bu markalar bütün dünyada böyük marağa səbəb olacaq. == Poçtun inkişafı == Cənubi Asiyanın Şərqi Himalay dağlarında Butan krallığın 1949-cu ilə kimi Böyük Britaniyanın protektorat statusu var, 1949-cu ildən etibarən Hindistan ilə xüsusi müqavilələri olduğundan azad dövlətə çevrildi, bu müqavilələrdə hind protektoratı nəzərdə tutulurdu.

Poçt markaları və Gürcüstan poçtunun tarixi— Bu poçt markalarına və Gürcüstan poçtunun tarixinə bir baxışdır. Gürcüstan Avrasiyanın Qafqaz bölgəsində yerləşir. Şərqi Avropa ilə Qərbi Asiyanın qovşağında yerləşir, qərbdə Qara dənizlə, şimalda Rusiya ilə, cənubda Türkiyə və Ermənistanla, şərqdə isə Azərbaycanla həmsərhəddir. Gürcüstan 69.700 km² ərazini əhatə edir və 4.385 milyon əhalisi var. XIX əsrin əvvəllərində Gürcüstan Rusiya İmperiyasına birləşdirildi. 1917-ci il Rus İnqilabından sonra qısa bir müstəqillik dövründən sonra, 1921-ci ildə Bolşevik orduları tərəfindən işğal edilmiş və 1922-ci ildə Sovet İttifaqına daxil edilmişdir. 1991-ci ildə Gürcüstanın müstəqilliyi bərpa edildi. == İlk markalar == Gürcüstan Demokratik Respublikası olaraq Gürcüstanın ilk markaları 26 may 1919-cu ildə buraxıldı. Növbəti seriya 1921-ci ildə çıxdı. == Gürcüstan Sovet Sosialist Respublikası == 1922-ci ilin yanvar və fevral aylarında Gürcüstanın Sovet Respublikasına üzvlüyünə dair beş markalı seriya buraxıldı.

Milli Poçt muzeyi — XX əsrin əvvəllərində tikilib istifadəyə verilmişdir. Muzeyin binası ABŞ paytaxtının ən gözəl memarlıq nümunələrindən sayılır. ABŞ prezidentlərinin andiçmə mərasimi, bir qayda olaraq burada keçirilir.

Burada ağasının tapşırığını yerinə yetirərkən avamlığı ucbatından kəndli Novruzəlinin (İsmayıl Osmanlı) başına gələn əhvalatlardan danışılır. Novruzəli (İsmayıl Osmanlı) həmişəki kimi kənddən xana (Ağasadıq Gəraybəyli) sovqat gətirir. Xan İrəvanda yaşayan dostuna məktub yazaraq ora arvadı ilə gələcəyini, qalacaqları evi səliqəyə salmağı, isitməyi təvəqqe edən məktub yazır. O, Novruzəlini məktubu poçt qutusuna salmaq üçün poçtxanaya yollayır. Və onu kimsəyə verməməyi tapşırır. Poçtun nə olduğunu bilməyən Novruzəli həyatında ilk dəfə qutuya məktub atır. Qaydaları bilmədiyindən qutunun yanında gözləyir. Poçt xidmətçisi (Viktor Kolpakov) qutudan məktubları götürəndə Novruzəli onun oğru olduğunu güman edərək onunla əlbəyaxa olur. Nəticədə polisə düşür. Xan Novruzəlini zaminə götürür.

Milli Poçt muzeyi — XX əsrin əvvəllərində tikilib istifadəyə verilmişdir. Muzeyin binası ABŞ paytaxtının ən gözəl memarlıq nümunələrindən sayılır. ABŞ prezidentlərinin andiçmə mərasimi, bir qayda olaraq burada keçirilir.

Qeydlər 10-cu əsrdə kuryer sistemindən bəhs edir. İlk məktublar mum şəklində və ya qurğuşun möhürü ilə aparılırdı. Bu möhürlərin ən erkən məlum tarixi 1079-cu ildir ki, bu da Tmutarakan valisi Ratmutor'dan bəhs edir. Ən qədim zərf 1391-ci ildə La Tanadan (indiki Azov qalası) Venesiyaya göndərildi. 16-cı əsrə görə, poçt xidməti 1600 yerdən ibarət idi və 3 gün ərzində Moskvadan Novqoroda poçt aldı. 1634-cü ildə Polşa və Rusiya arasındakı müqavilə Varşavaya bir xətt qurdu. Bu, Rusiyanın ilk beynəlxalq müntəzəm xidməti oldu. I Petro poçt sistemini daha müntəzəm hala gətirən qanunlar verdi. Beləliklə, 1716-cı ildə Moskva və Sankt-Peterburqda ilk poçt şöbəsi açıldı. Rusiyanın ən qədim poçt xidməti emblemi 1765-ci ilə təsadüf edir.

E-poçt məxfiliyi — istifadəçi elektron poçtu oxuduğu zaman ora icazəsiz daxil olmaq, onları təftiş etmək və ya icazəsiz izlənməsi məsələlərini əhatə edən geniş mövzu. Bu icazəsiz giriş e-poçt göndərilən zaman, həmçinin e-poçt serverlərində və ya istifadəçinin kompüterində saxlandıqda və ya istifadəçi mesajı oxuduqda baş verə bilər. Yazışmaların məxfiliyinə konstitusiya zəmanəti olan ölkələrdə e-poçtun məktublarla eyniləşdirilə biləcəyi e-poçtun mahiyyətinə görə mübahisəlidir. 2022-ci ildə şəxsi məxfiliklə bağlı 1890-cı ildə qanuna baxış məqaləsinə baxış (“yalnız qalmaq hüququ”) "rəqəmsal texnologiyanın həm şəxsi seçim, həm də davranışla həyatımızı işğal etməsinə necə icazə verildiyini" qeyd etmişdir. E-poçt təyinat yerinə çatmazdan əvvəl potensial olaraq etibarsız aralıq kompüterlərdən (e-poçt serverləri, ISP-lər) keçməlidir və ona icazəsiz qurum tərəfindən daxil olub-olmadığını yoxlamaq üçün heç bir yol yoxdur. İstifadəçinin kompüterindən e-poçt xidməti təminatçısına məlumatın göndərilməsi prosesi zamanı məlumatların əldə edilməsi çox vaxt istifadəçinin xəbəri olmadan baş verir. Məlumatların məxfiliyi ilə bağlı narahatlıqlar üçün istifadə edilən müəyyən məlumat toplama üsulları (marşrutlaşdırıcılar) var, lakin istifadəçi üçün zərərli ola biləcək başqa üsullar da var. Şirkətlərin işçilərdən şəxsi e-poçtlar və ya bəzən iş e-poçtları vasitəsilə mülkiyyət məlumatlarını və şirkət məxfi məlumatlarını göndərməkdən çəkinmələrini tələb edən e-poçt siyasətləri ola bilər. Həmkarlara şirkət hesabatları, məxfi məlumatlardan ibarət slayd şou təqdimatları və ya e-poçt qeydləri kimi şəxsi məlumatların göndərilməsi məhdudlaşdırılmışdır. == Qlobal nəzarət == Keçmiş NSA podratçısı Edvard Snoudenin sızdırdığı sənədlərdən məlum olmuşdur ki, müxtəlif hökumətlər e-poçt da daxil olmaqla, hər cür ünsiyyəti kütləvi miqyasda vurmaq üçün proqramlar işlədirlər.

Poçt markalarında quşlar tematik poçt kolleksiyaçılığının populyar mövzulardan biridir. Üzərində quş təsviri olan poçt markasına quş markası da deyilir. Poçt markalarında quşlar 1875-ci ildən etibarən təsvir olunur. Həmin il Yaponiyada ağ quyruqsallayan, əkin qazı və tetraçalan təsviri olan üç poçt markası buraxılmışdır. ABŞ-də quş təsviri olan ilk poçt markası (qanadlarını açmış qartal) 1869-cu ilə aiddir. Böyük Britaniya quş təsviri olan ilk poçt markasını 1963-cü ildə "Nature Week" nəşri üçün buraxmışdır. 2003-cü ilə qədər dünyada quş təsviri olan 10.000-dən çox poçt markası buraxılmışdır. Quş təsviri olan poçt markalarının məşhur kolleksiyaçısı Kris Qibbins hesab olunur. Onun kolleksiyasına 3000-dən çox quş növünü əhatə edən 12.000-dən çox poçt markası daxildir. Quş markası kolleksiyaçılığına diqqət ayıran təşkilatlara Amerika Tematik Assosiasiyası və Quş Markası Cəmiyyəti daxildir.

Poçt markası kolleksiyaçılığı poçt markası və əlaqəli əşyaların kolleksiyası ilə məşğul olmağı əhatə edir. Filateliyanın sahələrindən biridir. XIX əsrdən bəri dünyanın ən populyar hobbilərindən biridir. İrlandiyada yaşamış Con Burkenin ilk marka kolleksiyaçısı olduğu güman olunur. O, 1774-cü ildə fiskal markalardan ibarət kolleksiya hazırlamışdır. Onun kolleksiyası Dublində yerləşən İrland Kral Akademiyasında mühafizə olunur. Poçt markası kolleksiyaçılığı isə demək olar ki, poçt markalarının ilk dəfə buraxıldığı zamanda yaranmışdır. Artıq 1860-cı illərdə Avropada və ABŞ-də poçt markası kolleksiyaçılığı ilə məşğul olan minlərlə şəxs var idi. Poçt markası yığan ilk görkəmli şəxslərdən biri Con Eduard Qrey olmuşdur. Adelayd Lusi Fenton isə poçt markası kolleksiyaçılığı ilə məşğul olmuş ilk qadınlardan biridir.

Köhnə poçt (serb. Стара пошта) Belqradda yerləşən, ilkin görünüşü saxlanılmamış, şəhərin simvollarından biri hesab edilən binadır. Belqrad-Qlavnı dəmir yolu stansiyasının yanında, Savskaya küçəsi 2 ünvanında yerləşir. Momir Korunoviçin layihəsinə müvafiq olaraq neo-bizans üslubunda tikilmiş və İkinci Dünya müharibəsi zamanı Yuqoslaviyanın bombalanması nəticəsində dağıdılmış, 1947-ci ildə isə funksionalist üslubda yenidən bərpa edilmişdir. == Tarixi == === XX əsr === Poçt şöbəsi 1920-ci illərdə tikilib və fasadına görə dərhal Belqradın ən gözəl binalarından, eləcə də Korunoviçin ən yaxşı əsərlərindən biri statuslarını qazanmışdır. Poçt idarəsi memarlıq cəhətdən ekspressionizm və modernizm motivlərini özündə birləşdirir; Bu binada işləyərkən Korunoviç özünəxas akademik sərtlik nümayiş etdirməmişdir. 1930-cu illərin sonlarında poçt idarəsinin 700-dən çox işçisi var idi ki, bu da onu Balkanların ən böyük poçt şöbəsinə çevirə bilmişdi. Müharibədən sonra yeni kommunist hakimiyyət orqanları binanın fasadını “burjua”casına yaradılmış hesab etmişdirlər. Bnanın yenidən tikilməsi layihəsi həvalə edilmiş memar Pavel Krat isə Korunoviçin işini “müvəffəqiyyətsiz istifadənin tipik nümunəsi, üslub elementləri ilə həddən artıq yüklənmiş xalq memarlıq irsi” adlandırmışdır. === XXI əsr === 2018-ci ildə Belqrad merinin müavini Qoran Vesiç binanın köhnə fasadının tezliklə bərpa edləcəyini elan etmişdir.