Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • распускать, распустить нюни

    1) Надоедливо плакать, расплакаться. Что ты нюни распустил? 2) Падать духом; ныть, плакаться.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • нюни

    мн.; разг.-сниж. - распускать, распустить нюни

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • РАСПУСКАТЬ

    несов., см. распустить.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСПУСКАТЬ

    несов. bax распустить.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • распускать

    см. распустить; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • распустить

    ...(неодобр.; начать кричать очень громко). Распустить нюни, слюни (неодобр.; расплакаться, проявить безволие). 5) что разг. Рассказать многим, распрост

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • НЮНИ

    : распустить нюни dan. ağlamaq, sızlamaq, ağlayıb-sızlamaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАСПУСТИТЬ

    сов. 1. buraxmaq; распустить учеников на каникулы şagirdləri tətilə buraxmaq; 2. ləğv etmək: распустить комиссию komissiyanı ləğv etmək; 3. məc. başlı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НЮНИ

    распускать нюни разг. фиртI авун, шехьун, айхь-уйхь авун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСПУСТИТЬ

    ...(мес. кьилин чIарар, кифер). 7. цIурурун (мес. це дарман). ♦ распустить нюни са жизвидилай шехьун, накъвар авадрун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСПУСТИТЬ

    1. buraxmaq; 2. ləğv etmək; 3. başdı – başına buraxmaq, intizamı zəiflətmək; 4. açmaq, boşaltmaq; 5. əritmək, həll etmək; 6

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАСПУСТИТЬ

    1.buraxmaq; 2. ləğv etmək, intizamı zəiflətmək; 3. açmaq, boşaltmaq, yaymaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • распустить язык

    Позволить себе говорить лишнее.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • распустить павлиний хвост

    Распустить (распускать) павлиний хвост. Хорохориться, держаться высокомерно, заносчиво.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • развести нюни

    Расплакаться.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • LƏÇƏKLƏNMƏK

    глаг. распускать, распустить лепестки. Qızılgül ləçəkləndi роза распустила лепестки

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DUMRUQLANMAQ

    глаг. диал. 1. распускать, распустить почки, бутоны 2. покрываться, покрыться прыщиками

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • MIÇIRLANMAQ

    глаг. почковаться: 1. распускать, распустить почки, листья, цветки 2. размножаться почкованием

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • роспуск

    I см. распустить 1); -а; м. II -а; м. 1) к распустить 1) - распускать Роспуск Государственной думы. Ждать роспуска на каникулы. 2) спец. = росплывь Гн

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SİTALLAŞDIRMAQ

    глаг. устар. распускать, распустить кого-л. (ослабив надзор и требовательность, сделать кого-л. плохо повинующимся, своевольным). Uşağı sitallaşdırmaq

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • РАСПУСКАТЬСЯ

    несов., см. 1) распуститься; 2) распустить.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • QUDURTMAQ

    глаг. kimi распускать, распустить (давать, дать волю к ому-л., потакать, потворствовать чьим-л. капризам, шалостям и т.п.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SAÇAQLAMAQ

    ...пришивать бахрому к краям скатерти 2. распускать, распустить рыльца (о кукурузе и т.п.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • РАСПУШИТЬ

    хъуьтуьлрун, пурпу авун (мес. кек яна сар, туьк)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСПУШИТЬ

    сов. bax пушить 1-ci və 3-cü mənalarda

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • распушать

    см. распушить; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • распушить

    ...пушистым (стряхивая, начёсывая, топорща) Распушить усы. Распушить шерсть, шарф. Распушить волосы. Кот распушил хвост. Воробьи распушили перья. Верба

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DİLLƏNMƏK

    ...зазвучать (о музыкальных инструментах) 4. распускать, распустить язык

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • РАСПУТАТЬ

    1. ахъаюн (епинин тIвал, акахьай чка). 2. галтIам алудун (балкIандин). 3. пер. ачухун, кьил акъудун (акахьай, кьил акъат тийир са кар)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСПУТАТЬ

    сов. 1. açmaq; распутать узел düyünü açmaq: распутать лошадь atın buxovunu açmaq; 2. məc. aydınlaşdırmaq, həll etmək; распутать сложный вопрос mürəkkə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • распутать

    ...кого-что Освободить от пут. Распутать лошадь. Распутать ноги коня. 3) что Сделать ясным, понятным что-л. Распутать сложный вопрос. Распутать преступл

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • распускаться

    I см. распуститься; -аюсь, -аешься; нсв. II см. распустить; -ается; страд.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • разнюниться

    -нюсь, -нишься; св.; разг.-сниж. Расхныкаться, расплакаться, распустить нюни. Всё болею, помирать пора. - Ишь, разнюнилась на старости лет.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DARAQLANMAQ

    ...более нарядный вид) 2 глаг. диал. цвести, распускать, распустить цветки (о хлопчатнике)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DEDİ-QODULU

    прил. имеющий обыкновение распускать, распространять сплетни

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SÖKMƏK

    ...распускать, распустить: 1) спустить петли, превратив вязание в нити. Corabı sökmək распустить чулок, şalı sökmək распустить шаль 2) распороть, разъед

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • каникулар

    каникулы : каникулриз ахъаюн - распускать на каникулы (учащихся).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • BURAXMAQ

    1. пускать, отпускать, пропускать, выпускать, освобождать, распускать, упускать; 2. оставлять, покидать, бросить;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • распускание

    I см. распуститься II -я; ср. к распускать и распускаться. Распускание слухов. Распускание краски в воде. Распускание почек на дереве. Распускание уче

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ŞÜKUFƏLƏNMƏK

    ...зацвести, расцветать, расцвести (распустив бутоны, дать цветки), распускаться, распуститься. Güllər şükufələndi цветы расцвели (распустились)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • РАСПУТЫВАТЬ

    несов., см. распутать.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСПУТЫВАТЬ

    несов. bax распутать.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАСПУТЫВАТЬСЯ

    несов., см. 1) распутаться; 2) распутать.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСПУГИВАТЬ

    несов. dan. bax распутать.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • распутывание

    см. распутать; -я; ср.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • AÇMAQ

    ...(кого); 14. начинать (разговор, беседу); 15. распускаться, распустить, расцветать, расцвести;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • распутывать

    см. распутать; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • расхлебать кашу

    Распутать какое-л. неприятное, сложное дело.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • супонь

    -и; ж. Ремень для стягивания хомута. Ослабить, распустить супонь. Затянуть супонью.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАПУСКАТЬ

    ЗАПУСКАТЬ I несов. bax запустить I. ЗАПУСКАТЬ II несов. bax запустить II.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • приспустить

    -пущу, -пустишь; приспущенный; -щен, -а, -о; св. см. тж. приспускать, приспускаться Немного опустить, спустить. Приспустить флаг. Шторы приспущены.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SİYİMƏK

    глаг. мочиться, помочиться (испускать, испустить мочу)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • РАСЧИСТИТЬ

    təmizləmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАСТАСКАТЬ

    1. aparmaq; 2. oğurlamaq, daşımaq, daşıyıb aparmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • небывальщина

    -ы; ж.; трад.-нар. 1) = небыль 2) = небылица Распускать всякую небывальщину про кого-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • семинарист

    -а; м. см. тж. семинаристский, семинарский Ученик семинарии. Распустить семинаристов на каникулы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • спустить петлю

    ...Дать петле соскочить с крючка, спицы при вязании. 2) Разорвав, распустить (ряд вязки)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • назвонить

    -ню, -нишь; св. о чём. разг. Наболтать, распустить молву. Назвонить о своей женитьбе.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • провокационный

    см. провокация; -ая, -ое. П-ые действия властей. Распускать п-ые слухи. П-ое обращение.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СЛЮНИ

    мн. bax слюна; ◊ глотать слюни bax слюна; распустить слюни 1) zarıldamaq, ağlamaq; 2) təsirlənmək, riqqətə gəlmək.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • DİL-DODAQ

    ...согласные II в сочет.: dil-dodaq açmaq распускать, распустить язык, dil-dodaq (dil-dodağını) gəmirmək нервничать, кусать себе губы; dili-dodağı qurum

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • подраспустить

    ...-пустишь; св. см. тж. подраспускать кого Ослабить требовательность, слегка распустить. Подраспустить студентов. Подраспустить народ, горожан.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • молва

    ...толки. Людская молва. Разнеслась молва. Идёт молва о повышении цен. Распускать молву о ком-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • YÜYƏN

    ...прибрать к рукам, подчинить себе кого; yüyənini boş buraxmaq kimin распускать, распустить кого; yüyənini gəmirmək рвать и метать, неистовствовать; yü

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ƏFİ

    ...подколодная, əfi ilan kimi как ядовитая змея ◊ əfi ilana dönmək распустить свои жала, жалить как змея

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • клевета

    ...заведомо ложный слух, позорящий кого-л.; распространение таких слухов. Распустить клевету. Возводить клевету на кого-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • прислуга

    ...собир.; ист. = слуги Домашняя, кухонная прислуга. Содержать, распустить прислугу. Комната для прислуги. 2) Домашняя работница, служанка. Наняться, по

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • расплести

    ...-тена, -тено; св. см. тж. расплетать, расплетаться, расплетание что Распустить что-л. заплетённое, сплетённое. Расплести верёвку. Расплести косу.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • обабиться

    ...бесхарактерным, мелочным и т.п. (о мужчине) Обабился, распустил нюни. Боясь обабиться, был излишне сух и суров. 2) Перестать следить за собой, опусти

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • рассучить

    ...-о; св. см. тж. рассучивать, рассучиваться что 1) Расплести, распустить (что-л. скрученное) Рассучить верёвку. 2) разг. Опустить (что-л. засученное)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • слюни

    ...предвкушении чего-л. вкусного, аппетитного или заманчивого, соблазнительного). Распустить слюни. (расплакаться, расчувствоваться; проявить нерешитель

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • разжать

    ...св. см. тж. разжимать, разжиматься, разжимание а) что Раскрыть, распустить сжатое. Разжать пальцы, кулак. С трудом разжать зубы. б) отт. Перестав сжи

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • космы

    ...лохмы. Запустить пальцы в густые космы. Заплетись: нечего космы распускать. Космы торчат в разные стороны. Нечёсаные космы. 2) Клочья тумана, дыма и

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • формирование

    ...часть. Свежие, резервные формирования. Ввести в бой новые формирования. Распустить воинские формирования.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • шнуровка

    ...образом; само прошнурованное место. Сапоги с высокой шнуровкой. Распустить шнуровку. Шнуровка по рукаву и подолу. В моде шнуровка.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Nani
Luiş Nani (17 noyabr 1986, Praya) — (Port. Luís Carlos Almeida da Cunha) Portuqaliyalı futbolçu. Valensiya klubunda oynayır.
Nui
Nui (ing. Nui) — Tualuya daxil olan atollardan və inzibati vahidlərdən biridir. == Coğrafiya == 21 adadan ibarətdir: Fenua-Tapu (ən irisi, 1,38 km²), Meanq, Matupuakaka, Pakantou, Piliavieve, Ponqalei, Talalolae, Tokinivae, Unimai və 12 kiçik adacıq. == Tarixi == Yerli əfsanəyə görə Nui adasının sakinləri Gilbert adalarından gəlmişlər. Avropalılardan isə ilk olaraq ispan səyyahı Alvaro de Mendana de Neyra adaya ayaq basmışdır. 1568-ci ildə adada olan səyyah atolu İsa adası (isp. Isla de Jesús) olaraq adlandırır. == Əhali == 2002-ci ildə Nui adasının əhalisi 548 nəfər təşkil etmişdir.Yerli əhali kiribati və tualu dillərindən istifadə edirlər.
Abdelhak Nuri
Abdelhak Nuri (nid. Abdelhak Nouri; 2 aprel 1997, Amsterdam) — yarımmüdafiəçi mövqeyində çıxış etmiş Niderland futbolçusu. Əsasən hücumameyilli yarımmüdafiəçi kimi oynayan Nuri, bəzən vinger vəzifəsini də yerinə yetirirdi. "Ayaks" klubunun yetirməsi olan futbolçu klubun əvəzedici və əsas komandasında 2 il çıxış edib. O, həmçinin müxtəlif yaş qruplarında Niderland millisini təmsil etmişdir. Nuri 2017-ci ilin iyul ayında, 20 yaşında olarkən mövsüm əvvəli yoldaşlıq oyunu zamanı yerə yıxılaraq huşunu itirib. Ürək aritmiyası keçirən futboçu, nəticədə ağır və daimi beyin zədəsi almış və bu səbəbdən futbolçu karyerasını davam etdirə bilməmişdir. == Erkən illəri == Amsterdamda doğulan Nuri Mərakeş əsillidir. O, əsasən gənclər komandasında çıxışı ilə tanınmışdır. Bir çox nəşrlər onu gələcəyin ulduzu hesab edirdilər.
Achinoam Nini
Antioks Süni
Antioks Süni və ya Andovk Süni (erm. Անդովկ Սյունի, Անտիոք Սյունի) – Sünik sülaləsindən olan antik dövr Ermənistan dövlət xadimi. == Bioqrafiya == Antioks Süni Sünikin qədim və yerli sülalələrindən olan irsi hakim sülaləsi Sünik sülaləsinin nümayəndəsi olmuşdur. Atası Sünik sülaləsinin patriarxı olan Antioks Mamikonyanlar sülaləsindən qızla evlənmiş, öz qızı Pərəncəmi isə Böyük Ermənistan hökmdarı II Arşaka ərə vermişdi. 338-ci ildən Artavazd Mamikonyanın taxta gəlməsinə kimi Antioks Süni Arşavir Kamsarakanla birlikdə Böyük Ermənistanın sparapeti olmuşdur. Erməni çarı Tiranın əsirlikdən qayıtmasından (350) sonra Antioks Arşavir Kamsarakanla birlikdə ölkənin müdafiəsinə rəhbərlik etmiş, işğalçı fars qüvvələrinə qarşı mübarizə aparmışdı. İmperaot və Antioks Süninin rəhbərlik etdiyi Roma ordusu Bosx döyüşündə II Şapuru məğlub etmiş və Ermənistanın müstəqilliyinin, II Arşakın hakimiyyətinin tanınmasına nail olmuşdu. Tezliklə II Arşak Antioksun qızı ilə evlənmiş, Antioks özü isə Sünik sülaləsinin patriarxı təyin edilmişdi. Moisey Xorenlinin verdiyi məlumata görə Tiqranakert şəhərinin idarəçisi olan Antioks farsların şəhərə dəfələrlə hücum etmələrinə baxmayaraq, hər dəfə şəhəri uğurla müdafiə edə bilmişdir.
Azərbaycan nanı
Aşot Süni
Aşot Süni – 892 – 909 – cu illərdə hakimiyyətdə olmuş Sünik knyazı. == Bioqrafiya == Sünik sülaləsindən olan Aşot Süni Vasak İşxanikin qardaşı və varisi olmuşdur. Aşot 891-ci ildə Ermənistan hökmdarı I Smbatın tacqoymasında iştirak etmişdir. 895 – 906 – cı illərdə o, II Qriqor Supan və şahzadə Cagikin köməkliyi ilə Tatev monastırını inşa etdirmişdir. Onun dörd oğlu olmuşdur – Smbat, Saak, Vasak və Babgen. Təxminən 909 – cu ildə taxtda onu oğlu Smbat Süni əvəz etmişdir. Daha sonra isə nəvəsi I Smbat Süni (Saakın oğlu) hakimiyyətə gəlmişdir. Aşot Süni Tatev monastırında dəfn edilmişdir.. Erməni tarixçisi Hovanes Drasxanakertçi onun haqqında yazır: “...İncə qəlbli və xalqın sevimlisi, bütün ömrü boyu Tanrıya yaxın olan xeyirxahlıq yolunu tutmuş Sisakan işxanı Vasakın ölməsi və əcdadlarının yanında dəfn edilməsindən sonra taxta onun qardaşı, onun kimi xalqı sevən, dindar və qəlbində Tanrı qorxusunu yaşadan Aşot gəldi və hər şey atasının hakimiyyəti dövründə olduğu kimi çox yaxşı oldu.” Aşot Süni 909 - cu ildə vəfat etmişdir. Moisey Kalankatlı bu haqda yazır: "Sonra erməni katolikosu Qeorq və Sünik knyazı Aşot öldülər və onlar üçün ağıçə qadınlar bu sözləri deyirdilər: “Qoy insanlar nə qədər dünyada var, belə il heç vaxt yer üzünə gəlməsin!” Bütün bunlar erməni təqviminin üç yüz qırx altıncı ilində olub.
Huni (gəmi)
Huni, əlavə və gəminin əsas göyərtəsində hazırlanmış bir başlıq, verilmiş dizayndır. Bu qazan və ya motor işlənmiş qazların his və tüstü aradan qaldırılması üçün istifadə olunur. O, həmçinin adətən baca adlanır. == İstifadə == Gəmi hunisinin əsas funksiyası gəminin strukturunu və göyərtəsini çirkləndirməmək və ekipajın işləmə qabiliyyətini pozmamaq üçün mühərriklərdən və digər mexanizmlərdən işlənmiş qazları dağıtmaq üçün egzoz borularının və ya egzozların hündürlüyünü artırmaqdır. öz funksiyalarını yerinə yetirirlər.
Mehrdad Nuri
Mehrdad Nuri — İran futbolçusu, Traktor Sazi klubunun yarımmüdafiəçisi.
Quni (Urmiya)
Quni (fars. قوني‎‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Urmiya şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 898 nəfər yaşayır (140 ailə).
Roberto Nani
Roberto Nani (14 dekabr 1988 Sondalo, İtaliya) — İtaliyalı dağ-xizək idmançısı. Roberto Nani İtaliyanı 2014-cü ildə Soçidə təşkil edilən XXII Qış Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. O, slalom və böyük slalom yarışları üzrə iştirak etmişdir. == 2014 Olimpiya Oyunları == Roberto Nani birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2014-cü ildə qatıldı. O, Soçidə baş tutan XXII Qış Olimpiya Oyunlarında kişilər böyük slalom yarışlarında iştirak etdi. 1:22.65 saniyəlik nəticəsi ilə 109 atlet arasında 12-ci yeri tutdu. Lakin ikinci mərhələdə oyundan kənarlaşdırıldı.
Saak Süni
Saak Süni — 821-831/832 - ci illərdə Qeqarqunik hakimi. Sünik knyazı Vasakın kiçik oğlu olan Saak atası Vasakın ölümündən sonra Sünikin şimal-qərb ərazisində yerləşən Qeqarqunik ərazisində və Göyçə gölünün ətrafında hakimiyyətə gəlmiş və Sünik sülaləsinin bir qolu olan Qeqarqunik Haykazunları nəslinin əsasını qoymuşdur. 831-832-ci illərdə ərəblərə qarşı Zəngiçay sahilində Kavakert döyüşündə öldürülmüş və nəşi katolikos II David Kakagetsi tərəfindən dəfn edilmişdir. Ölümündən sonra taxta oğlu I Qriqor Supan keçmişdir. “Kavakert dastakerti qarşısında Xurastan çayı sahilində böyük ərlər onları qarşıladılar. Hulun onların üzərinə hücum əmri verməsindən sonra tərəflər arasında vuruşma başlandı və bir çoxlarının qanı töküldü. Öldürülənlər arasında Sünik teri (zadəganı) Saak da var idi. Smbat və Sevada isə qaçaraq canlarını qurtara bildilər. Hul yenidən Dvinə döndü. Sünik teri Saakın cəsədi böyük patriarx David tərəfindən müqəddəs patriarxlıq evinə gətirilərək müqəddəs məbəd yaxınlığında dəfn edilmişdir.
Süni ağırlıq
Süni ağırlıq (kosmosda) — kosmik gəmi heyəti üçün Yerdəkinə yaxın həyat şəraitinin yaradılmasını təmin edən süni ağırlıq. Uzunmüddətli kosmik uçuşlar üçün böyük əhəmiyyətə malikdir. Qısamüddətli süni ağırlıq gəminin kütlə mərkəzinə təcil verən reaktiv mühərriklər vasitəsilə yaradılır; uzunmüddətli süni ağırlıq üçün kosmik gəmi (və ya onun tərkib hissələri) öz oxlarından birinin ətrafında fırladılır. Bir-birinə trosla birləşdirilmiş iki kosmik gəmidə süni ağırlıq yaratmaq üçün onlar ümumi kütlə mərkəzi ətrafında fırlandırılmalıdır. Bu halda birləşdiriçi tros uzunluğunun dəyişdirilməsi yolu ilə süni ağırlığı tənzim etmək olur.
Süni dil
Süni dil — təbii dildən fərqli olaraq məqsədli surətdə yaradılan sistem. Belə dillər mindən çoxdur və yenilərinin yaradılması prosesi davam edir. == Təsnifat == Süni dillərin aşağıdakı növləri vardır: Proqramlaşdırma dilləri və kompüter dili İnformasiya dili Formal dil Mövcud olmayan xalqların ədəbiyyatda və kinematoqrafiyada yaradılmış dilləri. == Mənbə == http://stra.teg.ru/library/strategics/7 Arxivləşdirilib 2004-06-06 at the Wayback Machine İsskustvennıye yazıki // Linqvistiçeskiy ensiklopediçeskiy slovar.
Süni dillər
Süni dil — təbii dildən fərqli olaraq məqsədli surətdə yaradılan sistem. Belə dillər mindən çoxdur və yenilərinin yaradılması prosesi davam edir. == Təsnifat == Süni dillərin aşağıdakı növləri vardır: Proqramlaşdırma dilləri və kompüter dili İnformasiya dili Formal dil Mövcud olmayan xalqların ədəbiyyatda və kinematoqrafiyada yaradılmış dilləri. == Mənbə == http://stra.teg.ru/library/strategics/7 Arxivləşdirilib 2004-06-06 at the Wayback Machine İsskustvennıye yazıki // Linqvistiçeskiy ensiklopediçeskiy slovar.
Süni intellekt
Süni intellekt (Sİ; ing. artificial intelligence, abr. AI) — insanların və ya heyvanların intellektindən fərqli olaraq maşın və ya proqram təminatının intellekti. Süni intellekt tətbiqlərinə qabaqcıl veb axtarış mühərrikləri (Quql axtarış sistemi), tövsiyə sistemləri ("YouTube", "Amazon" və "Netflix" tərəfindən istifadə olunur), insan dilinin anlayışı ("Siri" və "Alexa" kimi), özügedən avtomobillər ("Waymo"), generativ və ya yaradıcı alətlər ("ChatGPT" və süni intellekt incəsənəti), strateji oyunlarda (şahmat və Qo kimi) ən yüksək səviyyədə yarışmaq daxildir. Süni intellekt 1956-cı ildə akademik fənn kimi təsis edilmişdir. Bu sahə optimizm dövrlərindən keçmiş, sonradan məyusluq və maliyyə itkisi yaşamış, lakin 2012-ci ildən sonra dərin öyrənmə bütün əvvəlki süni intellekt üsullarını üstələmiş, beləliklə bu sahədə maliyyələşmə və maraqda böyük artım müşahidə edilmişdir. Süni intellekt tədqiqatının müxtəlif alt sahələri xüsusi məqsədlər və xüsusi alətlərdən istifadə ətrafında cəmlənir. Süni intellekt tədqiqatının ənənəvi məqsədlərinə əsaslandırma, biliyin təqdim edilməsi, planlaşdırma, öyrənmə, təbii dilin emalı, qavrayış və robototexnikaya dəstək aiddir. Ümumi intellekt (ixtiyari problemi həll etmək bacarığı) sahənin uzunmüddətli hədəfləri arasındadır. Bu problemləri həll etmək üçün süni intellekt tədqiqatçıları axtarış və riyazi optimallaşdırma, formal məntiq, süni neyron şəbəkələri və statistika, ehtimal və iqtisadiyyata əsaslanan metodlar daxil olmaqla geniş spektrli problem həlli üsullarını uyğunlaşdırıb və inteqrasiya etmişdilər.
Süni mayalandırma
== İn vitro (orqanizmdən kənar İVF) mayalandırma == İn vitro (İVF) mayalandırma dedikdə yumurtahüceyrələrin orqanizmdən kənarda mayalandırılması nəzərdə tutulur. Əvvələr mayalandırma sınaq şüşələrində aparılırdı, indi isə, Petri kasalarında aparılır. Spermanın keyfiyyətindən asılı olaraq mayalandırma ənənəvi İVF üsulu ilə və ya mikromayalındarmanın köməyi (İKSİ) ilə aparılır. Hər iki halda qadın hormonal hazırlıq keçməlidir. İn vitro mayalandırma sonsuzluğun müalicəsinin effektif üsuludur. Hormonal müalicə və ya stimulyasiya Müalicəyə başlamaq qərarı verildikdən sonra Sizin üçün stimulyasiya planı hazırlanır. Follikulların stimulyasiyası hormonal müalicədir. Bu müalicənin köməyi ilə bir menstrual tsikl müddətində yumurtalıqlarda bir neçə follikul və yumurtahüceyrə inkişaf edir. Müasir hormonal preparatlardan istifadə etmək çox asandır. Bunlar gündəlik olaraq inyeksiyalar şəklində qarın ya bud nahiyəsində dəri altına yeridilən hazır məhlullardır.
Süni mayalanma
== İn vitro (orqanizmdən kənar İVF) mayalandırma == İn vitro (İVF) mayalandırma dedikdə yumurtahüceyrələrin orqanizmdən kənarda mayalandırılması nəzərdə tutulur. Əvvələr mayalandırma sınaq şüşələrində aparılırdı, indi isə, Petri kasalarında aparılır. Spermanın keyfiyyətindən asılı olaraq mayalandırma ənənəvi İVF üsulu ilə və ya mikromayalındarmanın köməyi (İKSİ) ilə aparılır. Hər iki halda qadın hormonal hazırlıq keçməlidir. İn vitro mayalandırma sonsuzluğun müalicəsinin effektif üsuludur. Hormonal müalicə və ya stimulyasiya Müalicəyə başlamaq qərarı verildikdən sonra Sizin üçün stimulyasiya planı hazırlanır. Follikulların stimulyasiyası hormonal müalicədir. Bu müalicənin köməyi ilə bir menstrual tsikl müddətində yumurtalıqlarda bir neçə follikul və yumurtahüceyrə inkişaf edir. Müasir hormonal preparatlardan istifadə etmək çox asandır. Bunlar gündəlik olaraq inyeksiyalar şəklində qarın ya bud nahiyəsində dəri altına yeridilən hazır məhlullardır.
Süni neyron
Süni neyron — bioloji neyronun modeli kimi irəli sürülən riyazi funksiyadır. Süni neyronlar süni neyron şəbəkədə təsisedici bölmədir. Onlar istifadə olunmuş xarakterik modeldən asılı olaraq yarımxətti hissəli, Nv neyron, ikilik neyron, xətti hüdud funksiyası və Makkallok-Pitts neyronu kimi adlandırıla bilər. Süni neyron bir və ya daha çox girişdən (dendriti təsvir edir) qəbul edir və çıxışı (neyronun aksonunu təsvir edir) hasil etmək üçün onları cəmləyir. Adətən hər bir qovşağın cəmi onların çəkisi olur və cəm aktivləşdirmə funksiyası və ya ötürmə funksiyası kimi məlum olan qeyri-xətti funksiya kimi verilir. Ötürmə funksiyası adətən siqmoid formasında olur , ancaq onlar həmçinin hissə-hissə müəyyən olunmuş xətti funksiyalar , keçid funksiyaları və ya digər xətti funksiyalar formasında verilə bilər. Onlar həmiçinin monoton artan, fasiləsiz, differensial və məhdud funksiyalarla verilə bilər. Süni neyronların ötürmə funksiyaları xətti sistemlərin ötürmə funksiyaları ilə qarışdırılmamalıdır. == Tarixi == Süni neyronların riyazi modeli ilk dəfə 1943-cü ildə Uorren Makkallok və Volter Pitts tərəfindən təklif edilib. Bu model xüsusi olaraq, beyində "sinir şəbəkələrinin" hesablama modeli kimi düşünülmüşdü.
Süni peyk
Süni peyk — yerin ətrafında pilotsuz uçan kosmik aparat. Yerin ətrafında hərəkət etmək üçün aparat birinci kosmik sürətdən bir az artıq sürətə malik olmalıdır. Onlar 150–160 km-dən bir neçə min km məsafədə olan hündürlükdə uçurlar. Uçma hündürlüyünün aşağı həddi atmosferdə yarana biləcək dayandırma halından qaçma ilə təyin olunur. Peykin orbit üzrə hərəkəti bir neçə saat ilə bir neçə gün arasında yerləşir. Süni peyklər elmi tədqiqatlar üçün geniş tətbiq olunur (məsələn, hərbi peyklər, meteroloji peyklər, naviqasiya peykləri, rabitə peykləri və s.). Süni peykin ən əsası insanların kosmosda uzun müddət qalması üçün tətbiq olunandır. Dünyada ilk süni peyk SSRİ tərəfindən buraxılmış Sputnik 1-dir. İlk ABŞ peyki 1 fevral 1958-ci ildə, ilk Britaniya peyki 26 aprel 1962-ci ildə, ilk Kanada peyki 29 sentyabr 1962-ci ildə, ilk Fransa peyki 26 noyabr 1965-ci ildə və ilk Avstraliya peyki 29 noyabr 1967-ci ildə kosmosa buraxılmışdır. == Ölkələrin ilk peykləri == == Ölkələrin ilk rəsmi peykləri == Bu ölkələr süni peykin raket daşıyıcısını özləri istehsal edirlər.
Süni seçmə
Süni seçmə və ya seleksiya(lat. seligere — seçmək) — xüsusilə bəzi canlılar tərəfindən digər canlılar üzərində şüurlu olaraq tətbiq olunan seçməyə deyilir. == Tətbiqi == Süni seçmə bir canlının, bir digər canlının törəməsini və həyatda qalmasını (canlılığın iki təməl zərurilikləri) öz istəkləri daxilində məhdudlaşdıraraq və ya istiqamətləndirərək, müəyyən funksiyaların nəsillər ərzində seleksiyası nəticəsində, seçən növ tərəfindən ən "istənilən" fərdlərin əldə edilməsini hədəfləyir. Bunun ən sadə və ən fundamental nümunəsi insanın öz məqsədləri istiqamətində digər növləri əhilləşdirib dəyişdirərək yeni növlər əldə etməsidir. Təbii seçmə təbiətdəki müxtəliflik daxilində mühitə adaptasiya olmaq baxımından ən üstün fərdlərin seçilib artaraq özlərindəki bu üstün genləri balalarına köçürməsi deməkdir. Bu, süni yollarla, seçici faktor təbiət şərtləri olmadan, bir növün tam istəkləri və ya məqsədlərinə uyğun olaraq da edilə bilər. Bu üsulla növlərin dəyişilməsinə səbəb olan təbiət qanununa Süni seçmə deyilir. Süni seçmə əvvəlcə müəyyən bir xüsusiyyətin bir canlı qrupunda istənilməsi ilə başlayır. Təbii ki, arzulanan bu özəlliyin ən azından ilkin bəzi xüsusiyyətlərinin populyasiyanın "genetik hovuzu"'' içərisində meydana gəlməsi gözlənilir. Bir inəyi uçma funksiyası qazanma üçün seçməyə tabe tutsaz, demək hədəf uçma məqsədli bir Süni seçmədir.
Süni sututarlar
Süni sututarlar-insanların təsərrüfat məqsədi ilə istifadə etdiyi su anbarları və kalalllardır. == Su anbarları == Su anbarları cay məcralarından kənardakı çökəkliklərdə (Xanbulançay,Ceyranbatan və s.)və çay dərəsinin qarşısında bənd tikməklə (Atatürk, Keban, Mingəçevir və s.) yaradılır. == Kanallar == Kanallara süni çaylar da deyilir və iki qrupa ayrılır. Gəmiçilik kanalları su hövzələrini birləşdirir. Məsələn, Suveyş, Panama, Kill, Volqa-Don və s. Suvarma kanalarından isə əkin sahələrinin suvarılmasında istifadə olunur. Məsələn, Samur-Abşeron, Yuxarı Şirvan, Yuxarı Qarabağ, Qaraqum və s.
Süni tənəffüs
Süni tənəffüs ya ağciyərlərin süni tənəffüsü kəskin tənəffüs çatmamazlığında və ümumi narkoz vaxtı orqanizmin oksigen təminatını təmin etmək üçün təcili və planlı şəkildə aparılan reanimatoloji və anesteyioloji müdaxilə. Süni tənəffüs aparılma taktikasına görə tam nəzarətli və yardımçı olur. Süni tənəffüs təcili tibi yardımın - reanimasiyanın və anesteyiologiyanın əsas və başlıca sütunudur. Süni tənəffüsün tam nəzarətli taktikası zamanı pasient xüsusi preparatlarla modikamentoz komaya salınır, traxeya intubasiya edilərək süni tənəffüs aparatına keçirilmiş olur. Bu zaman pasient tam şəkildə süni tənəffüs aparatından asılı olur. Yardımçı taktikada isə pasientin spontan yəni öz tənəffüsü saxlanılaraq istər intubasia olunmuş istərsə də mask vasitəsilə ona süni tənəffüs aparatının müvafiq modusları əsasında yardım edilir.
Süni xəz
Süni xəz — təbii xəzlərə bənzədilən xovlu toxuculuq məmulatı; trikotaj maşınlarında, toxuculuq dəzgahlarında və yapışdırma üsulu ilə hazırlanır. Təbii xəzlərə (su samuru, dələ, yenot, tülkü və s. xəzlərinə) oxşadılan parça əsalı süni xəzlər və trikotaj süni xəzlər daha çox yayılmışdır. Süni xəz əsasdan və xovdan ibarətdir. Süni xəzin rəngi, naxışları, xovun yerləşməsi demək olar ki, tamamilə xovunun oxşadıldığı təbii xəzdəki kimi olur. Süni xəzin əsası üçün pambıq, bəzən də sintetik saplardan, xov üçün isə müxtəlif monosaplardan, yaxud kompleks poliamid və poliefir viskoz lifləri və asetat liflərindən, uzunxovlu süni xəzlərdə isə poliakrilnitril liflərindən istifadə edilir. Müxtəlif rəngli və naxışlı süni xəzlər istifadə edilir. Süni xəzlərdən palto və digər üst geyimləri, papaq və s. tikilişində, həmçinin üzlük və astarlıq material kimi istifadə edilir.
Süni ürək
Süni ürək (İmplantat ürək) sağalması mümkün olmayan ürək xəstələrinin bədəninə müvafiq orqanın funksiyasını əvəz etmək üçün köçürülən aqreqat ya implantat. Adətən donor ürək əldə edilənə qədər, ölümə məhkum ürək xəstələrini həyata bağlayan bir "ümid" körpüsü. Süni ürək Ürək-ağciyər aparatından istifadə müddətinin uzunluğu ilə fərqlənir. Belə ki, süni qan dövranı ya Ürək-ağciyər aparatı açıq ürəkdə aparılan əməliyyat zamanı məhddud bir müddətə ürək və ağciyərlərin funksiyasını əvəz edir. İmplantat ürəkrək isə uzun müddətə nəzərdə tutulur. Müasir süni ürəklər insana 10–15 il müddətinə qulluq edə bilirlər. == Sistem == Süni ürək modellərindən bəziləri bədəndən xaric edilmiş urəyin yerinə köçürülərək onun funksiyasını tam şəkildə üzərinə götürmüş olur, digər modellər isə insan ürəyinə əlavə köməkçi kimi köçürülərək onun funksiyasını qismən (xüsusən ürəyin sol şöbəsinin işini) öz üzərinə götürmüş olurlar. Bu aqreqatlar ing. Left Ventricle Assistent Devices - LVAD adlanırlar. Hər iki halda implantat döş qəfəsi yarılaraq (lat.
Rasputin
Qriqori Yefimoviç Rasputin (rus. Григорий Ефимович Распутин; 9 (21) yanvar 1869, Pokrovsk[d], Tobolsk quberniyası[d], Rusiya imperiyası – 17 (30) dekabr 1916, Petroqrad, Sankt-Peterburq quberniyası[d], Rusiya imperiyası) — uzaqgörənliyi və xəstələrə verdiyi şəfa ilə məşhurlaşmış mistik. O, Rus Pravoslav Kilsəsinə mənsub olmuşdur. == Həyatı == Qriqori Rasputin Rusiya imperiyasının Tobolsk quberniyası Tümen qəzasının Pokrovsk kəndində 1869-cu ilin 22 yanvar tarixində sadə bir kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Atası Efim Vilkin və anası Anna Parşukova sadə Sibir kəndliləri idilər. Rasputinin anadan olduğu tarix Xristianlıqda müqəddəs Qriqori gününə təsadüf etdiyindən, ona Qriqori adı verilir. Rasputinin uşaqlıq dövrü haqqında məlumatlar geniş deyil. Əsas məlum olan məlumatlardan biri Rasputinin rahat və qayğısız uşaqlıq keçirməsidir. Bir müddət Sibirdə fəaliyyət göstərdikdən sonra Sankt-Peterburq şəhərinə gəlmişdir. Rasputin burada çar II Nikolayın həyat yoldaşı Aleksandra Fyodorovnanın etimadını qazanmışdır.
Qriqori Rasputin
Qriqori Yefimoviç Rasputin (rus. Григорий Ефимович Распутин; 9 (21) yanvar 1869, Pokrovsk[d], Tobolsk quberniyası[d], Rusiya imperiyası – 17 (30) dekabr 1916, Petroqrad, Sankt-Peterburq quberniyası[d], Rusiya imperiyası) — uzaqgörənliyi və xəstələrə verdiyi şəfa ilə məşhurlaşmış mistik. O, Rus Pravoslav Kilsəsinə mənsub olmuşdur. == Həyatı == Qriqori Rasputin Rusiya imperiyasının Tobolsk quberniyası Tümen qəzasının Pokrovsk kəndində 1869-cu ilin 22 yanvar tarixində sadə bir kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Atası Efim Vilkin və anası Anna Parşukova sadə Sibir kəndliləri idilər. Rasputinin anadan olduğu tarix Xristianlıqda müqəddəs Qriqori gününə təsadüf etdiyindən, ona Qriqori adı verilir. Rasputinin uşaqlıq dövrü haqqında məlumatlar geniş deyil. Əsas məlum olan məlumatlardan biri Rasputinin rahat və qayğısız uşaqlıq keçirməsidir. Bir müddət Sibirdə fəaliyyət göstərdikdən sonra Sankt-Peterburq şəhərinə gəlmişdir. Rasputin burada çar II Nikolayın həyat yoldaşı Aleksandra Fyodorovnanın etimadını qazanmışdır.
Valentin Rasputin
Valentin Qriqoryeviç Rasputin (rus. Валентин Григорьевич Распутин; 15 mart 1937[…] – 14 mart 2015[…], Moskva) — rus yazıçısı. == Həyatı == Valentin Qriqoryeviç Rasputin 15 mart, 1937-ci ildə anadan olub. Görkəmli rus yazıçısı Valentin Rasputin sağlığında klassik adlandırılan müəlliflərdən biridir. Onun «Mariya üçün pul» (1967), «Son möhlət» (1970), «Fransız dili dərsi» (1973), «Yaşa və xatırla» (1974), «Matyora ilə vida» (1976), «Yanğın» (1985) və başqa povestləri Rusiya mətbuatında ədəbi hadisə kimi qiymətləndirilib.