Lüğətlərdə axtarış.

Sprite (azərb. Sprayt‎) - qazlı alkoqolsuz içkidir. The Coca-Cola Company tərəfindən 1961-ci ildən ABŞ-də istehsal olunur. "Sprayt" sözü balaca elf olan "Sprayt-Boy" personajından götürülüb. İlk dəfə "7 Up" içkisinə rəqabət olaraq hazırlanmışdır. Hal-hazırda bu alkoqolsuz içki dünyanın 190-dan çox ölkəsində istehsal olunur.

Şprits (alm. Spritze‎, spritzen — çiləmək, sıçratmaq) — ən sadə qurluşlu bir nasos olub, əsasən tibbdə dərman preparatlarının orqanizmə: dəri içinə, dəri altına, əzələ daxilinə, vena daxilinə sümük daxilinə və s. yeritmək üçün bir ləvazimatdır. Bəzi dillərdə ing. syringe, fr. Seringue adlandırılır ki, sözün kökü yunan mənşəyli olub, yun. σύριγξ - “syrinx” boru deməkdir. Tarixdə ilk venadaxili inyeksiya XVII əsrə təsadüf edilsə də, halhazırda tanıdığımız formada ilk şprits 1853 cü ildə baytar həkim Çarlz Qabriel Pravaz (ing. Charles Gabriel Pravaz) və Aleksandr Vud (ing. Alexander Wood) tərəfindən bir-birilərindən xəbərsiz icad edilmişdir.

Allil spirti (propen-2-ol-1) – doymamış spirtlər sinfinə daxil olan oksigenli üzvü maddədir. == Fiziki xassələri == Spirt iyli, rəngsiz mayedir. Bir çox üzvi həlledicilərdə həll olur, bütün nisbətlərdə su ilə qarışaraq azeotrop qarışıq (28,3% Н2О; qayn.t. 89,0 °C) əmələ gətirir. == Kimyəvi xassələri == Allil spirti allil birləşmələri və spirtlərin daxil olduğu reaksiyalara daxil olur. Halogenləri, hidrogenhalogenidləri, HClO-nu özünə birləşdirir. 100°С temperaturda üzvi hidrogenperoksidlərlə (katalizatorlar – Mo və W-ın birləşmələri) qarşılıqlı təsirdə olduqda qlisidola çevrilir. Allil spirtini 1000C-də ZnCl2-in iştirakı ilə və ya 200C–də CuCl2-in iştirakı ilə qatı HCl ilə işlədikdə allilxloridə çevrilir, 200-3000C-də Al2O3 üzərindən keçirtdikdə isə diallilefiri alınır. Allil spirtindən asanlıqla sadə və mürəkkəb efirlər alınır.[3] == Aınması == Allilxloridin hidrolizindən Propilen oksidin izomerləşməsindən Propanol-1-in dehidrogenləşməsindən Qliserinin qarışqa turşusu ilə reaksiyasından[4] Propilenin allilasetata oksoasilləşməsindən == Tətbiqi == Qliserinin, akroleinin, qlisidolun və sadə və polimerləşən mürəkkəb allil efirlərinin, xüsusilə, diallilftalatın sintezində tətbiq edilir. Toksikliyi və təhlükəsizliyi Çox zəhərlidir, gözləri qözyaşına qədər qıcıqlandırır, mərkəzi sinir sisteminə təsir edir, qara çiyəri zədələyir, iş sahəsində buraxıla bilən qatılığı (BBQ) 2 mq/m3-dir.

Amil spirti C5H11OH və onun izomerləri doymuş biratomlu spirtlərdir [1]. Amil spirtinin 8 izomeri məlumdur. Amil spirtləri müxtəlif yağlar, qatranlar və mumlar üçün həlledici kimi istifadə olunur. Uran və niobiyumun duzları üçün ekstrakt kimi də istifadə olunur. == Izomerləri == === Amil spirtinin izomerləri === == Xassələri == === Fiziki xassələri === Amil spirtləri xoşagəlməz iyə malik rəngsiz mayedir. 1-pentanol, 3-metil-1-butanol, 2-pentanol və 2-metil-2-butanol suda asanlıqla həll olur. Amil spirtinin digər izomerləri suda pis həll olur. === Kimyəvi xassələri === Amil spirtləri spirtlərə aid olan bütün xüsusiyyətlərə malikdir: qələvi metallarla alkoqalyatlar əmələ gətiri qeyri -üzvi və üzvi turşularla efirlər əmələ gətiri 1 -pentanol pentanala, sonra valerian turşusuna oksidləşir, ikili amil spirtləri — müvafiq ketonlara, üçlü amil spirtləri — C -C rabitəsinin qırılması nəticəsində sulfat turşusu ilə alkenlərə və ya sadə efirlərə qədər dehidratlaşır və s. == Alınması == Sivuş yağlarından və neftin krekinq qazlarından distillə edilməklə alınır. == İzoamil spirti == Amil spirtinin izomerlərindən ən əhəmiyyətlisi izoamil spirtidir — (CH3)2CHCH2CH2OH .

Etanol və ya Alkoqol – rəngsiz, kəskin iyə malik maye olub, el arasında alkoqol kimi tanınmışdır. Köhnə mənbələrdə onun adı Äthanol, Äthylalkohol və ya Ethylalkohol kimi hallanır. Çox vaxt ona "spirt" də deyilir. Elmi dildə etanol EtOH kimi qısaldılmış şəkildə işlədilir. Alkoqol kefləndirici maddədir. Onun istifadəsinə dünyanın çox ölkələrində icazə verilir. Ancaq avtomobil, velosiped, qatar, gəmi və təyyarələrin alkoqol içkisinin təsiri altında idarəsi qanunla cəzalandırılır. == Tərkibi == Alkoqol C2H5OH düsturu ilə n-Alkanollar qrupuna aiddir. O Ethan (C2H6) doymuş karbohidrogendə bir hidrogen atomunun hidroksil (OH) qrupla əvəz olunması sayəsində əldə edilir. Ona görə də, ethan-ın sonuna -ol şəkilçisi əlavə edilir.

Hava sürəti, havadakı istənilən aviavasitənin sürəti. Aviasiyada fərqli məqsədlər üçün istifadə olunan bir çox fərqli hava sürəti olduğundan hava sürətinə ümumi bir tərif vermək düzgün olmazdı. Hava sürəti termini ilə əsasən aviavasitənin əsas sürət saatından oxunan və təyyarənin ətrafındakı hava kütləsinə görə, nisbi sürəti verən alət hava sürəti və ya göstərilmiş hava sürəti (göstərici sürət) nəzərdə tutulur.

Kreyser sürəti (kruiz sürəti) — canlıların və ya nəqliyyat vasitələrinin maksimum sürətdə uzun bir hərəkət sürəti, vahid yolda enerji istehlakının əhəmiyyətli dərəcədə artması ilə əldə edilir. Kreyser sürəti uzun bir hərəkəti xarakterizə edir. Məsələn, bir şəxs qaça bilər, bir təyyarə sürətli və qəzəbli bir yerə gedir, bir avtomobil daha sürətli gedir, hava müqavimətini aşır, sürətdən asılı olaraq kvadrat olur və s. == Aviasiyada == Aviasiyada kreyser sürəti bir təyyarənin maksimum aralığının sürəti və minimum kilometr yanacaq istehlakıdır. Kreyser sürəti maksimum sürətin təxminən 30–80% -ni təşkil edir və təyyarələr üçün səs sürətini aşmır. Süper səsli aviasiya üçün seyrçi subsonik və seyrçi supersonik sürət arasında fərq var və son vəziyyətdə uçuş məsafəsi kəskin şəkildə azalır. Məsələn, M-2,0-ə uyğun gələn, maksimum uçuş kütləsi 195 ton olan Tu-144S-də, uçuşun maksimal məsafəsi 3080 km, kütləsi 187 ton — 3600 km, uçuş sürəti M-ə uyğun olan bərə aralığıdır. = 0.85 4300 km-dir. Təyyarədə seyr etməkdən əlavə, ən sərfəli sürəti — müəyyən vaxt intervalında yanacaq sərfinin minimal olduğu uçuş sürətini də ayırmaq adətdir. Ən yaxşı sürətdə təyyarə daha uzun müddət havada qala bilər və buna görə də hava limanının uçuş-enmə zolağı çox yükləndikdə, bu sürətlə tez-tez təyyarə eniş xəttini gözləyir.

== Külək == Atmosfer təzyiqinin paylanmasından asılı olaraq hava həmişə üfiqi istiqamətdə yer dəyişir. Havanın üfiqi istiqamətdə belə yer dəyişməsinə külək deyilir. Külək həmişə yüksək təzyiq sahəsindən alçaq təzyiq sahəsinə doğru əsir. == Küləyin sürəti == Küləyin sürəti və istiqaməti daima dəyişir. Yer səthində küləyin orta sürəti 5–10m/san olub, bəzən isə güclü atmosfer tufanları zamanı 50m/san.-yə çatır. Atmosferin yuxarı təbəqələrində şırnaq axınlarında küləyin sürəti daima 100 m/san bərabər olur. Küləyin sürəti m/san, km/saat və düyümlərlə ifadə olunur. Metr saniyədən düyümlərə keçmək üçün m/san-ni 2-yə vurmaq lazımdır. Bundan başqa küləyin sürətini ballarla (Bofort şkalası) ifadə etmək olar. Mümkün ola bilən küləyin sürətləri 12 balla ifadə edilir.

Metanol(metil spirti, karbinol, oduncaq spirti)- CH3OH - sadə biratomlu spirt, rəngsiz zəhərli mayedir. Havayla 6,98-35,5 % qatılıqda partlayıcı qarışıq yaradır. Metanol su və üzvü birləşmələrlə istənilən nisbətdə qarışır. Metanolu ilk dəfə 1661 ildə Boyl tərəfindən təzə mişarlanmış bərk növ oduncağın quru distilləsindən almışlar. Metanol ilk dəfə olaraq R.Boyl tərəfindən 1661-ci ildə oduncağın quru distilləsi məhsullarında müşahidə olunmuşdur (buradan da metanolun adı yaranmışdır - ağac spirti). Təmiz halda metanol 1834-cü ildə Y.Dyuma və E. Peliqo tərəfindən ayrılmışdır və onlar metanolun kimyəvi formulunu müəyyən etmişlər. Metanolun alınmasının bir neçə üsulu mövcuddur: qarışqa turşusunun duzlarının termiki parçalanması, metanın natamam oksidləşməsi və sintez- qazdan alınması və.s. Müasir sənayedə metanolu dəm qazı ilə hidrogen qarışığını 250 0C-də 150-200 atm. təzyiqdə CuO və ya ZnO katalizatorların iştiraki ilə alırlar. Bu zaman aşağıdakı tənlik üzrə reaksiya gedir və metil spirti alınır.

Mərminin sürəti — mərminin kütləsinin mərkəzinin zaman vahidi ərzində keçdiyi məsafə; mərminin (güllənin, minanın) hərəkətlərinin əsas göstəricilərindən biri. M/S-lə, bəzən Maxa sayla ölçülür. Artilleriya mərmisi, gülləsi və minasında ən çox tətbiqi əhəmiyətə, odlu silahın vacib taktiki-texniki göstəricisi olan, başlanğıc sürəti malikdir. Mərminin sürəti, hərəkətdən-sonrakı mərhələnin sonunda maksimal əhəmiyətə malik olur. Sonradan ağırlıq gücünün və havanın müqavimətinin təsirindən mərminin sürəti, trayektoriyanın zirvəsindən kənarda yerləşən, ən aşağı göstərici olan bir nöqtədə azalaraq, düşmə noqtəsinə qədər, sonradan yenə yüksəlir . Böyük məsafəli trayektoriyalarda mərminin düşməsindən bir az öncə mərminin sürətinin ikinci maksimumu başlaya bilər. Əgər trayektoriya nisbətən kiçik məsafəyə malikdirsə (məsələn zenit və döşəmə atəşi zamanı), mərminin sürəti ancaq azalır. Reaktiv və aktiv — reaktiv raketlərin sürəti fəal sahənin sonunda maksimuma çatır, sonra mərminin sürətində dəyişiklik adi mərmilərdəki kimi olur. Müasir mərmilərin başlanğıc sürəti: minaatanlarda — 100–150 m/s, geri təpkisiz toplarda 380–500 m/s haubitsalarda 300–700 m/s yerüstü artilleriyanın toplarında 600–1000 m/s zenit, tank, tankəleyhinə və gəmi universal artilleriyasının toplarının 700–1500 m/s reaktiv qurğularda (trayektoriyanın fəal sahəsinin sonunda) 1000 m/s qədər. Советская военная энциклопедия Москва 1980 Военное издательство министерства обороны СССР T. 7 səh.

Phytoseius spoofi (lat. Phytoseius spoofi) — phytoseiidae fəsiləsinin phytoseius cinsinə aid heyvan növü. Phytoseius spoofi Catalogue of Life saytında Mites GSDs: PhytoseiidBase.

Poli (vinil spirti) (PVOH, PVA, və ya PVAl) — suda həll olunan sintetik polimer. İdeallaşdırılmış [CH2CH(OH)]n formulaya malikdir. Kağız istehsalında, toxuculuq çubuqlarının ölçüsünün təyin olunmasında, polivinil asetat (PVAc) yapışdırıcı formulalarında qatılaşdırıcı və emulsiya stabilizatoru kimi, müxtəlif örtüklərdə və 3D çapda istifadə olunur. Rəngsiz (ağ) və qoxusuzdur. Adətən muncuqlar və ya suda məhlullar şəklində təqdim olunur. Xaricdən əlavə edilmiş çarpaz bağlayıcı agent olmadan, PVA məhlulu təkrar dondurma-ərimə yolu ilə jelə çevrilə bilər, damar stentləri, qığırdaq, kontakt linzalar və s. kimi müxtəlif tətbiqlərdə istifadə olunan yüksək güclü, ultra təmiz, biouyğun hidrojellər istehsal edir.

Pərdə sürəti ― fotoqrafiyada diafraqmadan keçən işığın nə qədər müddət senzorda qalacağını ifadə edən sistem. Başqa sözlə, pərdə sürəti şəkil çəkməyə sərf olunacaq vaxtı müəyyən edir. Professional fotoaparatlarda pərdə sürəti aralığı genişdir. Həvəskar, yaxud ucuz kameralar daha az pərdə sürəti aralığına sahibdir. Pərdə uzun müddət açıq qalarsa, hərəkət edən cisimlər fotoda bulanıq halda təsvir olunar. Bu isə hərəkət hissi verir. Məsələn, şəlalə, çay, hərəkətdə olan maşınlar və s. kimi obyektlər üçün istifadə olunur. Qısamüddətli pərdə sürəti isə anlıq hadisələr üçün təsvir olunur. Quşun qanad çalmağı, delfinin suyun üstünə tullanması və s.

Qandi Smriti (ing. Gandhi Smriti, Birla evi və ya Birla Bxavan adı ilə də məşhurdur) — Hindistanın Yeni Dehli şəhərində yerləşən və Mahatma Qandiyə həsr edilmiş muzeydir. Muzey Tis Canuari Roud (əvvəllər Albukerke Roud) yolunun kənarında yerləşmişdir. Mahatma Qandi həyatının son 144 gününü bu evdə keçirmişdir. Qandi 30 yanvar 1948-ci ildə öldürülmüşdür. Ölümündən sonra yaşadığı ev muzeyə çevrilmişdir. Əvvəlcə bina Birla ailəsindən hind işgüzar maqnatlarına aid idi. Hal-hazırda ev Qandinin Əbədi Multimediya Muzeyi kimi fəaliyyət göstərir. Bu muzey 2005-ci ildə yaradılmışdır. 12 yataq otağı olan ev 1928-ci ildə Qxanşyamdasom Birla tərəfindən tikilmişdir.

Soroki qalası (rum. Cetatea Soroca) — Moldovanın Soroki şəhərində yerləşən tarixi qala. Soroki qalası 1499-cu ildə Moldova şahzadəsi III Stefan tərəfindən tikdirilmişdir. Dnestr çayı (rum. Nistru) üzərindəki çay keçidini müdafiə edən orijinal taxta qala Dnestr üzərindəki 4 qaladan (məsələn, Akkerman və Xotin), Danube çayı üzərindəki 2 qaladan və orta Moldovanın şimal sərhədində yerləşən 3 qaladan ibarət istehkam zəncirinin ən əhəmiyyətli həlqəsi təşkil edirdi. 1543–1546-cı illərdə Pyotr Rareş qalanı daşdan yenidən tikdirmişdir və qalaya bərabər məsafələrdə yerləşən 5 bürc əlavə etmişdir. Böyük Türk müharibəsində III Sobeski qalanı osmanlılara qarşı uğurla müdafiə etmişdir. Qala I Pyotrun 1711-ci ildəki Prut yürüşündə böyük hərbi əhəmiyyətə malik idi. Rusiya-Osmanlı müharibəsi dövründə (1735–1739) istehkam ruslar tərəfindən talan edilmişdir. Soroki qalası Soroki şəhərinin görməli yerlərindən biri hesab olunur.

Sports.ru — Rusiya idman internet portalı. 1 dekabr 1998-ci ildən mövcuddur. Portalın baş redaktoru Yuri Dud, baş direktoru isə Dmitri Navoşadır. Sports.ru aşağıdakı internet-mükafatların sahibidir: 2000 — "İdman" nominasiyasında ilk Milli İntel İnternet mükafatının laureatı. 2002 — "2002-ci ilin İdman saytı" nominasiyasında 1-ci yer, ROTOR ++ şəbəkə müsabiqəsi. 2008 — "Sağlamlıq və istirahət" nominasiyasında Runet mükafatı. "İlin İdman saytı" nominasiyasında ROTOR 2010 müsabiqəsinin qalibi. Rəsmi sayt Vikianbarda Sports.ru ilə əlaqəli mediafayllar var.

Spratli (vyet. Quần Đảo Trường Sa — Çıonqşa, çin. 南沙群島, taqal Kapuluan ng Kalayaan) — Cənubi Çin dənizinun cənub-qərbində yerləşən arxipelaq. Adalarda daimi yaşayış olmasa belə 4 aeroport fəaliyyət göstərir. Hazırda adalar balıçılıq təsərrüfatı rayonu rolunu oynayır. Arxipelaq ərazisimə altı ölkə iddia edir: Vyetnam, Çin, Tayvan, Malayziya, Filippin və Bruney. Adaların ümumi sahəsinin az olmasına baxmayaraq regionda mövcudluq baxımından əhəmiyyətlidir. Burada böyük miqdarda qaz və neft yataqlarının olması ehtimal edilir. ABŞ Ebergetika Nazirliyinin məlumatına görə adalar ərazisində 5,4 mld barel neft, 55,1 trilion kubmetr qaz vardır. Arxipelaqa daxil 45 adaya Vyetnan, Çin, Malayziya, Filippin və Tayvan öz ordusunu yerləşdirmişdir.

Səs sürəti — havada, dəniz səviyyəsində və 21 °C temperaturda 343,2 m/s və ya 1235,5 km/saata bərabərdir. Səs sürəti tezliklə əlaqədar olaraq dəyişmir, hər tezlikdə səs eyni sürətdə hərəkət edir. Havanın temperaturuna, sıxlığına görə səsin yayılma sürəti dəyişir. Soyuq havada səs sürəti dəyişir. Soyuq havada səs sürəti aşağı düşür. Səs isti havadan soyuq havaya keçərkən yayılma istiqamətini dəyişdirir. Səsin havadakı sürəti təxmini olaraq aşağıdakı düstur ilə hesablanır: c h a v a = ( 331 . 5 + ( 0 . 6 ⋅ ϑ ) ) m s − 1 {\displaystyle c_{\mathrm {hava} }=(331{.}5+(0{.}6\cdot \vartheta ))\ \mathrm {ms^{-1}} \,} Düsturdakı ϑ {\displaystyle \vartheta \,} (teta) istiliyin Selsi (°C) şkalası ilə ifadəsidir. Hər hansı bir sahədə külək arxadan əsərsə səs yerə doğru istiqamətlənir.

İzopropil spirti – (propanol-2, vtor-propanol, izopropanol, dimetilkarbinol, İPS) – üzvi birləşmə olub, alifatik sıranın sadə ikili biratomlu spirtidir. Izopropanolun izomeri – propanol-1 mövcuddur. İzopropil spirti normal şəraitdə şəffaf, rəngsiz, kəskin iyli və yüngül acı dada malik mayedir[2]. İzopropil spirti kosmetika, parfümeriya, məişət kimyasında, avtomobil mayelərinin, tibbi məqsədlər üçün, şüşə təmizləyici vasitələrin, orqtexnikada və sənayedə üzvi maddələrin həlledicisi kimi etil spirtinin əvəzinə istifadə olunur. Inkişaf etmiş ölkələrdə izopraponol az zərərli olduğuna görə şəxsi gigiyena məhsullarında və tibbdə geniş istifadə olunur. Dimetilkarbinolun 75%-li sulu məhlulu əllərin dezinfeksiyaedici vasitəsi kimi istifadə edilir. Su dimetilkarbinolun bakteriyaların membran qəfəslərinə nüfuz etməsinə imkan yaradır, beləliklə daha effektiv zərərsizləşdirir. İzopropil spirti həmçinin tibbdə xarici otit üçün proflaktik vasitənin köməkçi komponenti kimi də işlədilir. Dermatitin müalicəsində dərinin zərərçəkmiş hissəsini silməklə effektiv nəticə verir, bu zaman dəriyə zərərli təsiri cüzi olur. İzopropil spirti bütün uçucu spirtlər kimi oddan təhlükəlidir.

İşığın sürəti (c) vakuumda elektromaqnit dalğalarının yayılma sürətidir, əsas fiziki sabitlərdən biridir. İşıq boşluqda işıq sürəti ilə gedər və bu eyni zamanda kainatda müşahidə edilən ən yüksək sürətdir. İşıq dedikdə hər cür işıq nəzərdə tutulmur. Günəşdən və ya təbii olaraq ulduzlardan və s. gələn işıqlar nəzərdə tutulur. Günəşdə gələn şüaların yerə çatma müddəti 8 dəqiqədir. Əgər özümüzü işıq sürəti kimi təsvir edə bilsəydik Günəşdən çıxdığımız an Yer planetində olardıq amma planetdə hər şeyin dayandığını görərdik hətta saatın , suyun , ürək döyüntüsünün və s. Yalnız 8 dəqiqədən sonra hər şeyin hərəkət etdiyini görə bilərdik. Bu fərziyəni ilk dəfə irəli sürən alimlərdə biridə Albert Eynşteyndir. Sürətlənən cisimə görə zaman bükülərək yavaşlamalıdır.

İşığın sürəti (c) vakuumda elektromaqnit dalğalarının yayılma sürətidir, əsas fiziki sabitlərdən biridir. İşıq boşluqda işıq sürəti ilə gedər və bu eyni zamanda kainatda müşahidə edilən ən yüksək sürətdir. İşıq dedikdə hər cür işıq nəzərdə tutulmur. Günəşdən və ya təbii olaraq ulduzlardan və s. gələn işıqlar nəzərdə tutulur. Günəşdə gələn şüaların yerə çatma müddəti 8 dəqiqədir. Əgər özümüzü işıq sürəti kimi təsvir edə bilsəydik Günəşdən çıxdığımız an Yer planetində olardıq amma planetdə hər şeyin dayandığını görərdik hətta saatın , suyun , ürək döyüntüsünün və s. Yalnız 8 dəqiqədən sonra hər şeyin hərəkət etdiyini görə bilərdik. Bu fərziyəni ilk dəfə irəli sürən alimlərdə biridə Albert Eynşteyndir. Sürətlənən cisimə görə zaman bükülərək yavaşlamalıdır.

Lajos Baróti (19 avqust 1914, Seqed – 23 dekabr 2005, Budapeşt) macar futbolçu və menecer idi. == Karyera == Baroti 1928–1946-cı illərdə Szegedi AK komandasında və 1946–1948-ci illərdə Győri ETO komandasında çıxış edib. 1939–1941-ci illər arasında iki dəfə milli komandada çıxış edib. Baróti 1957-ci ildə milli komandaya baş məşqçi təyin olunub. 1966-cı ilə qədər və 1975–1978-ci illər arasında 117 oyunda komandasını idarə edib. Baróti Macarıstanı 1958, 1962, 1966 və 1978-ci illərdə Dünya Kuboklarına çıxarıb. 1960-cı ildə Romada keçirilən Olimpiadada və 1964-cü ildə Avropa Millətlər Kubokunda komanda üçüncü yeri tutdu. Ən böyük nailiyyət 1964-cü ildə Tokioda keçirilən Olimpiadada qızıl medalın qazanılması idi. 1971–1972-ci illərdə Peru millisinin məşqçisi olub: 1971-ci ildə Baróti Peru Olimpiya yığmasını Olimpiya seçmələrində idarə edib. Onun klub məşqçisi kimi ən uğurlu vaxtı 1967–1971-ci illər arasında Budapeştdə Ujpesti Dózsa komandasında olub və burada klubun qızıl dövrünü açıb.

Əşya surəti- Bədii əsərdə qeyri-insani varlıqların (ev, məişət avadanlığı və s.) əlamətlərinin ümumiləşmiş şəkildə verilməsinə əşya surəti deyilir. Əşya surəti, hər şeydən əvvəl bədii əsərin əsas oobyektinə- insan həyatında onunla əlaqədar hadisələrə tabe edilir. "Ağalıq evi təzə qayda ilə tikilmiş ikimərtəbəli genbol bir imarət idi. Bundan başqa, evin baş tərəfində üç, balaca otaqdan ibarət qədim bir tikili vardı. Bu Hüseynqulu ağanın babsından qalma köhnə bir imarət idi. Bu evin pəncərələri xırda və rəngbərəng şüşələrdən ibarət idi. Bu evlərdə heç kəs olmurdu". Əşya surəti oxucuya əsərdəki əsas surətlərin həyat tərzini, zövqünü, marağını, başqalarına münasibətini, eləcə də müxtəlif dövrlərdə adamların yaşayış tərzini öyrənməyə, dərk etməyə imkan verir. Heyvan surəti, bədii əsərdə əşya surətlərindən başqa heyvan surətləri də verilir.Məsələn Nizami Gəncəvinin "Xosrov və Şirin" əsərində Şəbdiz,Gülgün, "Koroğlu" dastanında Qırat, Dürat, "Məlikməmməd" nağılında Zümrüd quşu, "Ağ atlı oğlan" nağılında aslan , quş, at, "Qaçaq Nəbi" dastanında Boz at, A.Şaiqin "Köç" hekayəsində Qızıl it və s. Azərbaycan ədəbiyyatında heyvan surətlərinin səciyyəvi nümunələridir.

Dreyf sürəti — elektrik sahəsinə məruz qalma nəticəsində əldə edilən hissəciklərin, məsələn, elektronların orta hərəkət sürətidir . Ümumiyyətlə, bir elektron Fermi sürətində bir keçiricidə xaotik hərəkət edir. Bir keçiriciyə elektrik sahəsinin tətbiqi xaotik hərəkət edən elektronların müəyyən bir istiqamətdə kiçik sürüşməsinə səbəb olur.