Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • якӀар

    мн. ч. от як.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЯКӀАР

    як.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЯКӀАР

    як.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • АКЪАЖ-АКЪАЖ

    çəkhaçək, çəkişmə, dartışma.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • АГАР-АГАР

    АГАР-АГАР, АГАР м aqar-aqar (dəniz yosunlarından alınan, bakteriologiyada və qənnadı işlərində işlədilən qatı bitki həlimi).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • AQAR-AQAR

    сущ. тех., биол. агар-агар (растительный студень, получаемый из некоторых морских водорослей)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • aqar-aqar 2021

    aqar-aqar

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • агар-агар

    -а; м. (от малайск. agar - желе) см. тж. агаровый Студенистое вещество, получаемое из морских водорослей (применяется в лабораторной практике, бумажно

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • АКЪАЖ-АКЪАЖ

    çəkhaçək, çəkişmə, dartışma.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЯКӀУ,

    ЯКӀА, ЯКӀАР bax як.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЯКӀУ,

    ЯКӀА, ЯКӀАР bax як.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ASAR

    сущ. устар. 1. следы, знаки, признаки 2. произведения, труды, сочинения 3. памятники

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AVAR₂

    is. məh. Keçmişdə kənd evlərinin damına döşənən qamışaoxşar ot; ümumiyyətlə, qaba quru ot

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ASAR

    1. произведения; 2. памятники; 3. следы, знаки, признаки;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AXAR

    1. текучий, поточный; 2. сток;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AÇAR

    ключ (от замка)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ACAR

    аджарец (народ)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ASAR

    ...qılaq, tainki bizim Azərbaycan şüəra və üdəbamızın əşar və asari və özlərinin nam və nişanələri unudulub, əbnayivətənin xatirindən çıxmasın. F.Köçərl

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • AŞKAR

    ...qabağında olan, bəlli, məlum. Aşkar məsələ. Aşkar iş. □ Aşkar etmək – meydana çıxarmaq, üzə çıxarmaq, bəlli etmək, göstərmək, üstünü açmaq, müəyyənlə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • AVAR₃

    ...xalqlarından birinin adı və bu xalqa mənsub adam. Avar dili Qafqaz dillərinin Dağıstan qoluna daxildir. 2. tar. Qədim türkdilli tayfalardan birinin a

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • AZAR

    ...N.Vəzirov. [Həkim:] …Ciddi müalicə edilsə, ümid var ki, azar rəf olar. Ə.Haqverdiyev. □ Azar gəzmək – yoluxma xəstəliyi düşmək, yayılmaq, sirayət etm

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • AVAR₁

    ...kürək, qayıqçı kürəyi. Avar çəkmək. – Şamil bütün qüvvəti ilə avar çəkərək, qayığı gölün o biri sahilinə doğru sürürdü. A.Şaiq. Bədən tərbiyəsi hərək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • AYAR

    is. dan. 1. Barama, pambıq və s. bu kimi xam mallardan əldə edilən xalis malın miqdarı. 2. bax əyyar

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ACAR

    ...Qafqazda yaşayan xalqlardan birinin adı, həmin xalqa mənsub olan adam. Acar ədəbiyyatı.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • AÇAR

    ...açmaq və ya bağlamaq aləti. Qapı açarı. Stolun açarı. Şkaf açarı. – Sən də açılmamış bir dəfinəsən; Açarı qeyb olan bir xəzinəsən. M.Müşfiq. // Məc.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • AVAR

    1 I сущ. весло. Avardan yapışmaq взяться за весло, avar qurutmaq сушить вёсла II прил. гребной. Avar vinti гребной винт, avar valı гребной вал, avar ş

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AXAR

    I прил. 1. текучий. Axar su текучая вода 2. проточный. Axar göl проточное озеро 3. строит. сливной. Axar taxtası сливная доска II сущ. 1. сток, слив 2

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AYAR

    ...хлопка II прил. диал. 1. продуктивный, обильный 2. откровенный. Ayar adam откровенный человек 3. находчивый, сообразительный 2 сущ. разг. 1. проба (у

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AZAR

    сущ. разг. 1. болезнь, недуг. Azar batmanla gələr, misqalla çıxar болезнь входит пудами, выходит золотниками 2. беспокойство, хлопоты, заботы, неприят

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AŞKAR

    1. ясный, явный, очевидный; 2. ясно, явно, очевидно;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AVAR

    1. весло; 2. аварец (народность, проживающая в Дагестане); 3. аварский:

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AZAR

    1. болезнь, недуг; 2. беспокойство, хлопоты, заботы; 3. эпидемия;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЯКОРЬ

    1. lövbər, ləngər

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • AQAR

    I сущ. хим. см. aqar-aqar II прил. агарный, агаровый. Aqar həlməşiyi агарный студень

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AÇAR

    ...ключ: 1. орудие для запирания и отпирания замка. Qapının açarı ключ от дверей, qıfıl açarı ключ от замка, şkaf açarı ключ от шкафа, açarla bağlamaq з

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ACAR

    I сущ. аджарец, аджарка; acarlar аджарцы II прил. аджарский. Acar dili аджарский язык

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AYAR

    I (Borçalı) ürəyiaçıq, gülərüzlü. – Mənim ayar adama xoşum var II (Cəbrayıl, Oğuz) tez seçən, müəyyənləşdirən. – Sə:n gözün ayardı, bı neçə kilov olar

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • AVAR

    ...küləş, çırpı (Bakı, Gədəbəy, Zəngilan). – Bir əz avar yığın, alav qoyax (Zəngilan); – Adə, birez avar kötginən, təndiri otdiyeg (Bakı); – Ay İrva:m,

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • AFAR

    I (Şəki) qutab. – Alagöz ma: afar qonaxlığı verəsidi, vermir; – Qız afar bişirmişdi, doyunca yimişəm II (Qazax) qüvvə, güc. – Qara öküzün afarı qalmey

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ADAR

    (Şəki) evin qabaq hissəsi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • AÇAR

    (Quba) qıfıl. – Biz qapıya açar vurarığ

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • AYAR

    ürəyiaçıq, gülərüzlü; itigözlü; məhsuldar

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • AVAR

    ...Qədim türk tayfalarından biri. VI əsrdə Mərkəzi Avropada Avar xaqanlığını yaratmışlar.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ANAR

    anlayar, başa düşər, yada salar.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • AMAR

    sakit, xoşbəxt, qayğısız

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ALAR

    yetkinləşmək; çəmənlik; tayfa adı

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • AŞKAR

    I прил. 1. ясный, известный. Aşkar məsələ известное дело 2. явный, открытый. Aşkar sübut явное доказательство, aşkar yalan явная ложь 3. очевидный. Aş

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ACAR

    xalq və bu xalqa mənsub adam; qarışdırılmış; seçilmiş.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ЯКОРЬ

    м якорь, лабар (яргъи зунжурдихъ галай къармахар авай пац хьтин залан ракь; гимияр акъвазрун патал ам гьуьлуьн кIаниз вигьена накьварик кукIурда); б

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • AĞAR

    ağ kişi; böyük qəhrəman, cəsur pəhləvan

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • КОРЬ

    ж мн. нет ярар (азар).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ÇAKAR

    qala divarı, xarici qala; ildırım, şimşək; qədim türk tayfalarından birinin adı

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • YAKIT

    (-tı) yanacaq; akar yakıt – duru yanacaq yanacaq

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • İTİDƏMİR

    ...хуьс. сив хци ракьун алат, чукӀул (табагъзавай хамунин винел аламай якӀар михьи хъувун патал).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SƏYRİMƏK

    гл. юзун, зурзун (хъиляй ва я мс. гьиссерикай ччинин якӀар, сив, хъуькъвер, нерин хилер, пӀузарар ва мс.).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DİDİŞMƏK

    ...экъуьгъунар авун; (сада-сад) чакъвалай авун, жакьун; // сада-садан якӀар тӀуьн (пер.).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • İTLƏŞMƏK

    ...хьиз сада-сад кьун, сада-садав дяве кьун, кукӀун, сада-садан якӀар тӀуьн; кицӀ хьун, кицӀиз элкъуьн.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ТӀУК

    ...-вар, -вари, -вара 1) инсандин кӀвачерин вини кьиле элкъвей яцӀу якӀар алай чка. 2) гьа чкадай бедендин къенез авай тӀекв. Синонимар: тум [ттум],

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТАРХУ

    ...квай. «Де гила вуна вуч лугьудатӀа лагь, фикирна Играмудина, тарху якӀар алаз беден зурбаз аквазвайтӀани, чинин рангар михьиз шуьтруь хьанвай. Я.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • DİDMƏK

    ...кӀуфувди (къармахривди, сараривди) пад-пад авун, кӀус-кӀус алудун (якӀар), кукӀварун, чакъвалай авун (мес. къузгъунри леш); // кикеривди, сараривди п

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ХЪУЬТУЬЛ

    ...hava; * рикӀ хъуьтуьл хьун bax рикӀ; хъуьтуьл авун bax хъуьтуьларун; хъуьтуьл якӀар (хъуьтуьлар) şirin ət (bədənin hər hansı bir yerinin yumşaq, qalı

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЪУЬТУЬЛ

    ...hava; * рикӀ хъуьтуьл хьун bax рикӀ; хъуьтуьл авун bax хъуьтуьларун; хъуьтуьл якӀар (хъуьтуьлар) şirin ət (bədənin hər hansı bir yerinin yumşaq, qalı

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЪУЬТУЬЛ

    ...hava; * рикӀ хъуьтуьл хьун bax рикӀ; хъуьтуьл авун bax хъуьтуьларун; хъуьтуьл якӀар (хъуьтуьлар) şirin ət (bədənin hər hansı bir yerinin yumşaq, qalı

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • DİDİŞDİRMƏK

    ...чухун, азаб гун, инжиклу авун, динж тун тавун; // пер. сада-садан якӀар тӀуьн; 3. кьаз ялун, акъажун (мес. спелдин чӀарар); 4. сада-садав мажал тагун

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЯК

    (якӀу, якӀа, якӀар) n. flesh, meat; якӀун adj. meaty; вечрен як n. chicken, meat of a chicken; гатай як n. mincemeat, forcemeat, ground meat; лапагдин

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • DİDDİRMƏK

    ...(къармахривди, сараривди) пад-пад ийиз тун, кӀус-кӀус алудиз тун (якӀар), кукӀвариз тун, чакъвалай ийиз тун (мес. къузгъунрив леш); // кикеривди, сар

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КӀАШКӀУМ

    ...гекъигайла, чир жеда: кӀвах - кӀах, кӀватӀ кӀатӀ, кӀватӀал -кӀатӀал, якӀвар -якӀар ва мсб.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • як

    (якӀу, якӀа, якӀар) - мясо : якӀун - мясной; вечрен як - курятина; гатай як - рубленое мясо, фарш; кьурай як - сушёное мясо; кӀараб квачир як - мякоть

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЯЦӀУ

    ...özünü öymə, özünü tərifləmə, lovğalanma, yekə yerdən danışma; яцӀу якӀар anat. sağrı, yan, oturacaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЯЦӀУ

    ...özünü öymə, özünü tərifləmə, lovğalanma, yekə yerdən danışma; яцӀу якӀар anat. sağrı, yan, oturacaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ШИРИН

    ...şirin, böyük həvəslə, şirin-şirin; * ширин авун bax ширинарун; ширин якӀар şirin ət (bədənin hər hansı bir yerinin yumşaq, qalın əti).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ПОЛ

    ...приемникди кьунва... З. Гь. Ахварай авудай аваз. Бедендин якӀар зурзадайла, кӀвалин полди, залзала хьайиди хьиз, чӀакьракьар-пӀакьракьар ийиз эг

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЧАГЪИН

    прил. вири патарихъай агакьнавай. Чагъин яшариз акъатай, гъуьргъуь якӀар алай гъуьлни паб, къуьн-къуьнив игисна, хейлин вахтунда таза гьавадикай

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ŞİRİN

    ...ширин гафаралди рекьив гъиз, алцурариз алахъун; şirin ət ширин якӀар (бедендин хъуьтуьл, яцӀу якӀар); şirin yuxu görmək, şirin yuxuya getmək, şirin y

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЯК

    (якӀу, якӀа, якӀар) 1. ət; хпен як qoyun əti; якӀун ət -i [-ı]; 2. ət (meyvədə); як алай чумал ətli (iri) zoğal; 3. bədən, vücud, əndam; жув кӀасдай г

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • БИЖГЪЕР

    ...кесибвиляй Касбубадин пекер гзаф цӀиру хьанвай, бижгъеррин арадай адан якӀар аквазвай. Ф. Регъуь заманадиз хьурай. Пагь бижгъеррикай иви кӀвахь

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • яцӀу

    ...утолщаться; в) (перен.) зазнаваться, задирать нос, мнить о себе. || яцӀу якӀар (анат.) - ягодица.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КУЬК

    ...пӀузарар юзурна, лагьана... А. Ф. Бубадин веси.... Бейдуллагьди якӀар авай кур вичелди ялна, анай куьк, муьгуь кӀусар вичин къапуниз вегьена... С

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЗУРЗУН

    ...Испик молла Велиметаз. Мегьамедрасулан сифет чӀур хьана, Чинин якӀар зурзаз эгечӀна. А. И. Самур. * чанда зурзун гьатун * зурзун акатун [куткун] гл.,

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АВАТУН

    ...Вил ваз ягъиз, чеб кагьатда яргъалай. Е. Э. Стхаяр. Чилерал аватна якӀар, Гуж хьана гзаф кесибар. С. С. Мунафикьди авур гьилле. КтӀай еб яз, дегьне

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЕСИБВАЛ

    ...кесибвиляй Касбубадин пекер гзаф цӀару хьанвай, бижгъеррин арадай адан якӀар аквазвай. Ф. Регъуь заманадиз хьурай. Кьадар хьана, кьисмет хьана к

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • САДАКЬА

    ...капӀ жедалди пайна: аялриз исита алай фуар гана, чӀехибуруз - бул якӀар. М. Б. ЦӀийи мискӀин. 2) обр. гьайвандиз экъуьгъунин гаф.... Пакамахъ кал

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СИФЕТ

    ...А. А. Пад хьайи рагъ. Мегьамедрасулан сифет чӀур хьана. Чинин якӀар зурзаз эгечӀна. А. И. Самур. Рушан хиялрикай аян хьана, гадади са уьтери адахъ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХЕЙЛАХ

    ...хейлин къакъра яна. З. Э. Муькъвел гелер. Чагъин яшариз акъатай, гъуьргъуь якӀар алай гъуьлни паб, къуьн-къуьне игисна, хейлин вахтунда таза гьав

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЯЦӀУ

    ...ратари шуькӀуьбур фитӀаниз башламишна. С. Ярагъви ашукь Уьзден. * яцӀу якӀар сущ, ютурар. * яцӀу якӀарин прил. куьквал хас тир (инсан).

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • РАК

    ...РАКӀАР || РИКӀИН сущ.; -икӀини || - и || - и, -икӀина - а || - а; -акӀар || -ар || - ар, -акӀари || ' - и || - ри, акӀара || -ра || -ра дараматдин къ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ƏT

    ...tökmək кил. köynək-köynək ət tökmək; köynək-köynək ət tökmək якӀар вегьин, гзаф регъуь хьун, хажалат чӀугун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • akarisidlər

    akarisidlər

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • akarisid

    akarisid

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • акарология

    -и; ж. (греч. ákari - клещ и lógos - учение) Раздел зоологии, изучающий клещей.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • АКӀАРАР

    (-ри, -ра) c. çürüntü, bitki çürüntüsü.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • АКӀАРАР

    (-ри, -ра) c. çürüntü, bitki çürüntüsü.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • АКАРИДЫ

    мн. zool. gənələr

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • AKARYAKIT

    (-tı) duru yanacaq; akaryakıt borusu – yanacaq borusu

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • GÖZ

    ...инихъ) а) лап гъвечӀи чӀавалай, аял тир вахтундилай; б) гъавурда акьар (кьили кьатӀур) вахтундилай (инихъ); göz açıb yuman saatda вил ахъайна мичӀдай

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
OBASTAN VİKİ
Akar
Makartur evkalipti (lat. Eucalyptus macarthurii) — mərsinkimilər fəsiləsinin evkalipt cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Növün nümayəndələri Uels ştatının Cənub-şərq hissəsində, Şimali-Şərqi Avstraliyada dəniz səviyyəsindən 600-700 m hündürlükdə yayılmışdır. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 45 m-ə çatan, şaxələnmiş, sıx çətirli ağacdır. Qabığı kobud, bəzən pulcuqvari, sınan, yaşlılarda çox qalın və dərin şırımlı, qopub töküləndir. Cavan yarpaqları qarşı-qarşıya düzülüşlü, oturaq, neştərvari, açıq yaşıl rəngli, uzunluğu 2,5-8,5 sm, eni 1-4,5 sm, açıq yaşıl, bəzən göyümtüldür. Çoxillik yarpaqları növbəli, parlaq, saplaqlı, ensiz-neştərvari və ya oraqvari olub, uzunluğu 9-30 sm, eni 1-2,5 sm-ə çatır, qısa, ucu bizdir. Çiçək çətirləri 4-8 çiçəkli olmaqla qoltuqda yerləşir, çiçək saplaqları 5-12 mm uzunluqda, yumru və ya bir az künclü, qönçələri oturaq, silindrik və ya yumurtavari olub, uzunluğu 10 mm, diametri 5 mm, parlaq, künclü, konusvari qapaqlı, uzunluğuna görə kasacıq borucuğuna bərabərdir. Meyvələri ayaqda, yarımşarşəkilli olub, uzunluğu 5 mm, diametri 6 mm, xırda diskli və 3-4 qısa, qabarıq laylıdır. Abşeronda aprel-iyul aylarında çiçəkləyir.
Sonia Aktar
Sonia Aktar (15 iyul 1997) — Banqladeşli üzgüçü. Sonia Aktar Banqladeşi 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Sonia Aktar birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında qadınlar 50 m sərbəst stildə, təsnifat mərhələsində iştirak etdi. 29.99 saniyəlik nəticəsi ilə 69-cu yeri tutdu və yarımfinala vəsiqə qazana bilmədi.
Hulusi Akar
Hulusi Akar (12 mart 1952, Kayseri) — Türkiyənin sabiq milli müdafiə naziri (2018-2023). == Həyatı == Ordu generalı Hulusi Akar, 1972-ci ildə Türkiyə Quru Qoşunları Məktəbini və 1973-cü ildə Quru Qoşunları Piyada Məktəbini bitirmişdir. 1973–1980-ci illərdə müxtəlif birliklərdə və Quru Qoşunları Hərb Məktəbində Komanda Korpus Komandanlığı və Məlumat Əməliyyat xidmətinin zabiti vəzifələrində çalışmışdır. 1982-ci ildə Quru Qoşunları Hərb Akademiyasından, 1985-ci ildə Silahlı Qüvvələr Akademiyasından, 1987-ci ildə ABŞ Silahlı Qüvvələri Qərargah Kollecindən məzun oldu. Ali Baş Qərargahda daxil olmaqla müxtəlif qərargahlarda və birliklərdə Hərəkət və Təhsil rəisi, İcra zabitliyi və şöbə müdiri vəzifələrini icra etmişdir. Bundan başqa Quru Qoşunları Hərbi Akademiyanın Tədris işçisi və 1990–1993-cü illərdə İtalyanın Napoli şəhərində Müttəfiq Qoşunları Cənub Bölgə Komandanlığı Qərargahında Kəşfiyyat zabiti vəzifələrini icra etmişdir. 1993–1994-cü illərdə Türkiyə Quru Qoşunları Komandanlığının Xüsusi Qələm və Mətbuat, İctiamiyyətlə Əlaqələr Şöbəsi müdiri, 1994–1997-ci illərdə Ali Baş Qərargahın Xüsusi Qələm müdiri vəzifələrini yerinə yetirmiş, 1997–1998-ci illərdə isə Bosniya və Herseqovina Türk Vəzifə Qüvvələri Komandanlığında işləmişdir. 1998-ci ildə Briqada generalı rütbəsi ilə təltif edilmiş və bu rütbə ilə 1998–2000-ci illərdə Tuncəlidə Daxili Müdafiə Briqada Komandanlığı, 2000–2002-ci illərdə İtaliyanın Napoli şəhərində Müttəfiq Qoşunları Cənub Bölgə Komandanlığı Qərargah Plan və Prinsiplər şöbəsində işləmişdir. 2002-ci ildə general-mayor rütbəsi ilə təltif edilmişdir. General-mayor rütbəsi ilə 2002–2005-ci illərdə Quru Qoşunları Komandanlığı, 2005–2007-ci illərdə Quru Qoşunları Hərbi Akademiyası Komandanlığı vəzifələrini icra etmiş və 2007-ci ildə xidmətlərinə görə general-leytenant rütbəsi ilə təltif edilmişdir.
Adlar
Ad — Canlı və cansız varlıqları, duyğu və düşüncələri, müxtəlif vəziyyətləri bildirən sözlər. Adlar ümumi və xüsusi ad olmaq üzrə ikiyə ayrılar. Xüsusi ad: Dünyada tək bir varlığı ifadə edən adlara deyilir. Ümumi adlar ayrılar: Maddə adları: Əllə tutulub gözlə görülən varlıqlara verilən adlara deyilir. Məsələn: masa, paltar, daş, düzənlik, prospekt, küçə…. Məna adları: Əllə tutulmayan və gözlə görülə bilməyən varlıqlara verilən adlara deyilir. Məsələn: səs, yuxu, sevinc, acı/ağrılı, yuxu, ağıl, xasiyyət, xoşbəxtlik, həsrət, sevgi və s. Birlik adları: Eyni növdən olan varlıqların toxlu olaraq ol/tapıldıqları vəziyyətlərə verilən adlara deyilir. Məsələn: məktəb, sinif, lağ/alay, batalyon, sürü, meşə, xalq, millət, ailə, xor… == Adlarda təklik və çoxluq == Bir tək varlığı ifadə edən tək ad, eyni cinsdən bir çox varlığı ifadə edən adlara isə çoxluq ad deyilir. == Şəxs adları == Bizdən sonra dünyada qalan həyatdakı əməllərimizin güzgüsü adımızdır və heç nəyə görə yox, məhz adımıza görə də bizi yad edəcəklər.
Akira
Akira — ad. Akira Kaci — keçmiş Yaponiya futbolçusu. Akira Kitaquçi — Akira Matsunaqa Akira Matsunaqa (futbolçu, 1914) Akira Matsunaqa (futbolçu, 1948) — Yaponiya futbolçusu.
Akkad
Akkad dövləti və ya Akkad padşahlığı — Cənubi Mesopotamiyanın(İkiçayarası) şimalında Sippar (indiki Abu Habba) yaxınlığında qədim şəhər. Akkad şəhəri İkiçayarasının zəngin şəhərlərindən, Akkad dövləti isə regionun qüdrətli dövlətlərindən idi. Babilin sami əhalisinin yaşadığı şəhərlərdən biri. == Tarixi haqqında == Akkad dövlətinin yaradıcısı I Şarri-kin (akkad:Şarrumkenu) olmuşdur. O, e.ə. 2316–2261 illərdə bu dövlətin çarı olmuşdur. Yunanlar ona Sarqon deyirdilər. O sami olmuşdur və Kiş şəhərinin çarı Ur-Zababanın bağbanı vəzifəsində çalışırdı. Ur-Zababa Umma şəhərinin çarı tərəfindən savaşda məğlub edildiyindən sonra, bilinməyən səbəblər nəticəsində (əfsanəyə görə tanrıca İştarın himayəçiliyinin nəticəsində Sarqon çarlığı ələ keçirmişdi. Çar olandan sonra o, Kişdən Akkad şəhərinə köçmüş və onu ölkəsinin baş şəhəri elan etmişdir.
Akkra
Akkra (ing. Accra) — 1957-ci ildən Qana Respublikasının paytaxtı və ölkənin ən böyük şəhəri. Qvineya körfəzi sahilində liman. Şəhərin əhalisi 2011-ci ilin təxmini hesablamalarına görə 3 963 264 nəfərdir. == Tarixi == Akkra sözü "qarşıqalar" mənasını verən "Nkran" sözündən yaranmışdır. Əsası 16-cı əsrin 1-ci yarısında qoyulmuşdur. Adı Korlelaqununun sahilində məskunlaşmış akkra xalqının adından götürülmüşdür. 19-cu əsrin sonlarınadək qul ticarəti mərkəzlərindən biri olmuşdur. Əvvəllər burada qa tayfalarından biri məskunlaşmış, 1600-cü ildə isə qa tayfa ittifaqının paytaxtı olmuşdur. Avropa tacirlərinin Qvineya sahillərinə gəlməsi nəticəsində mühüm ticarət mərkəzinə çevrildi.
Aksak
Aksak — İrəvan quberniyasının Yeni Bəyazid qəzasında kənd adı. İrəvan xanlığı dövründə bir mahal bu kəndin adı ilə Seyidli-Axsaqlı (Ayrım elinin Seyidli qolunun adı) adlanırdı. XIX əsrin II yarısında bu mahal İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasının tərkibində idi. Axsaqlının əsl adı Aksakludur. Kəndin adı isə Türkiyədə orta əsrlərdə Aksakqala nahiyəsinin adı ilə bağlıdır. Ermənistan ərazisində XIX əsrdə Anqar-Saq (Əngər-sak), Sarsaxlı (Sarı-Saklı), Seyid-Axsaqlı, Talış dağ silsiləsində Mirzə-Saq dağ adı və Pir-Sak toponimləri ilə sıra təşkil edir. Türk dillərində rəng bildirən ak və sak — "içməli su" sözlərindən ibarətdir.
Aksay
Aksay (rus. Аксай) — Rusiya Federasiyasının Rostov vilayətində şəhər. Aksay rayonunun inzibati mərkəzidir. Rostov-Dondan 18 kilometr aralıda yerləşir. Konserv, şüşə, plastik kütlə, kərpic və s. zavodları var. 1957-ci ilə qədər Aksayskaya stansiyası adlandırılmışdır.
Aktau
Aqtau / Ağdağ (qaz. Aqtau) — Qazaxıstanın qərbində, Xəzər dənizi sahilində Manqışlaq yarımadasında yerləşən şəhər. Şəhər 1964-1991-ci illər aralığında Şevçenko adlandırılıb, hal-hazırda Manqıstau əyalətinin əyalət mərkəzidir. == Tarixi == Aqtaunun yerləşdiyi ərazi neft və uran ehtiyatları ilə zəngin olduğundan SSRİ dövründə 1961-ci ildə bu ərazidə yeni yaşayış məntəqəsinin tikintisinə başlanıldı. Salınan yeni yaşayış məntəqəsi isə 1963-cü ildə şəhər statusu aldı. Şəhərin adı 1963-cü ildən 1991-ci ilə kimi Ukrayna şairi Taras Şevçenkonun xatirəsinə Şevçenko adlandırılsa da 1991-ci ildə şəhərin adı dəyişdirilərək Aqtau (aq [aқ] -ağ, tau [тау] -dağ; Ağdağ) edildi.
Aktor
Şəbəkənin aktorlar adlandırılan qovşaqları sosial şəbəkə analizinin əsas anlayışıdır. Aktor sosial qarşılıqlı əlaqənin bölünməz hissəciyi — atomudur. Aktorun varlığını və zəruriliyini bütün sosioloqlar etiraf edirlər, lakin bu qarşılıqlı təsir agentinin, hərəkət subyektinin "kim" və ya "nə" olduğu haqqında vahid fikir yoxdur. Aktor anlayışının öyrənilməsində müəyyən mərhələlər keçilmişdir. Əvvəllər aktor dedikdə, sosial qarşılıqlı təsirdə iştirak edən fərdin özü başa düşülürdü. Sonra aktoru müəyyən atributları və rolları olan sosial strukturda fərdin mövqeyi, yeri kimi başa düşməyə başladılar. Aktorun mövqe kimi başa düşülməsindən alınır ki, sosial şəbəkə fərdlər arasındakı qarşılıqlı əlaqənin modeli yox, fərdlərin tutduqları mövqelərin, qarşılıqlı əlaqələrinin modelidir. Aktor anlayışına bu yanaşmalarda aktor, fəaliyyət göstərən nəzərə çarpdırılır. Başqa yanaşmalar sosial şəbəkənin formalaşmasında üstünlüyü münasibətlərə (əlaqələrə) verirlər, hesab edilir ki, aktor kommunikasiya əlaqəsini deyil, kommunikasiya aktoru atributları ilə birlikdə yaradır. Daha sonra tədqiqatçılar şəbəkədə əlaqə anlayışının məzmununu kommunkasiya anlayışı çərçivəsindən kənara çıxararaq sosial şəbəkəni xarakterizə etmək üçün yəni anlayışa — resurslar axını anlayışına gəldilər.
Aktuar
Aktuari (türk. aktüerya, ing. actuary, alm. aktuar‎, rus. актуа́рий) — ehtimal metodları tətbiq edən ixtisasçıdır. Aktuari biznes, maliyyə və sosial sahədə mürəkkəb problemlərin həlləri, analizi və toplanması üçün riyazi metodlardan istifadə etməklə fərdi və kooperativ riskləri qiymətləndirən, əsaslanmış sığorta və təqaüd sxemlərini maliyyə cəhətdən inkişaf etdirən sahədir. == Ümumi məlumat == Müasir anlamda "aktuari" ixtisasının mənbəyi ilk həyat sığortası təşkilatında elmi cəhətdən əsaslandırılmış sığorta haqlarının hesablanması tələbinin yaranması ilə əlaqədardır. Aktuari sözü ilk dəfə Roma imperiyası zamanında işlədilib. Bu söz latıncada "actuarius" sözündən götürülüb. İlk dəfə aktuardan eramızın 220-ci ilində Roma imperiyasında istifadə edilib.
Akura
Acura (azərb. Akura‎) — avtomobil istehsal edən Hondanın ayrı bir bölməsi. Acura, Avropanın istehsalçıları ilə ABŞ bazarında bərabər səviyyədə yarışan ilk Yapon premium markası oldu. Yeni avtomobillərin əsas üstünlükləri yenilikçi mühəndislik, yüksək keyfiyyətli və texniki avadanlıq və maksimum müştəri məmnuniyyətidir. == Adı və loqosu == Markanın adı dünyanın bir çox dilləri ilə ortaq olan latın dilindəki Aku (Acu) morfeminə əsaslanır. Bu dəqiqlik, etibarlılıq deməkdir. Bu morfemdən formalaşmış yeni söz Acura markasının təməl prinsipidir. Yeni markanın loqosu müasir mühəndislər tərəfindən istifadə olunan hissələrin dəqiq ölçülməsi üçün bir vasitədir - dəyişdirilmiş "A" hərfidir. Loqotipin məqsədi Acura avtomobilinin texniki və dizayn üstünlüyünü vurğulamaqdır. == Tarixi == Acura tarixi 1984-cü ilin fevral ayında - Honda yeni bir bazar seqmentinə daxil olmaq və yeni bir marka yaratmaq niyyətini təsdiqləyərkən başladı.
Akşam
= Akşam = Akşam, gündəlik çap olunan Türk dilli qəzet. Murat Kelkitlioğlunun baş redaktorluğu ilə, Esmedya tərəfindən çap olunur. == Tarixi == Akşam, 1918-ci il sentyabrın 20-də Necmettin Sadak tərəfindən təsis edilmişdir. Qəzetin baş redaktoru Muammer Senihi, Enis Tahsin Til idi. İlk nömrə kiçik və tək idi. Milli mübarizəni dəstəkləyirdi.Uzun illər Necmettin Sadak (Sivas Millət vəkili, Xarici İşlər Naziri) baş redaktor olmuşdur. Falih Rıfkı Atay milli mübarizəyə qarşı çıxanları tənqid etdi. İkinci Dünya Müharibəsi zamanı Axşam qəzetinin redaktoru Necmettin sadak Nazı Almaniya ilə yaxınlığıyla tanınırdı. Almanlar Sadaka bir Mercedes hədiyyə etdi və Türkiyədəki Alman səfirliyi onun böyük qumar borclarını qarşıladı. 1965-ci ildə qədər CHP-nin tərəfini tutdu.
Allar
Allar (Yardımlı) — Azərbaycan Respublikasıınn Yardımlı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Allar (Gorus) — Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, indiki Gorus rayonu ərazisində kənd.
Altar
Altar (isp. Gran Desierto de Altar) — Meksika ərazisində yerləşən Sonora səhrasının təribini hissəsini təşkil edən qumlu səhra. Səhra Kaliforniya körfəzinin şimal sahillərində qərarlaşır. Uzunluğu 40 km, eni isə 100 km təşkil edir.
Alvar
Toponimlər
Ambar
Ambar — Kutaisi quberniyasının Raçin qəzasında (indi Qudauta rayonunda) kənd adı. == Toponimkası == Gürcücə yazılışı Ambari. Yerli tələffüz forması Əmbərli.Azərbaycanın Ayrum mahalında (indiki Gədəbəy rayonunda) Ambar və indi Salyan rayonunda Abadkəndin qədim adı Ambar(Yurd Bazar Ambarçı) kənd adları ilə mənşəcə eynidir.Azərbaycanda bir dağ Ambardağ adlanır.XIX əsrin əvvəllərində kənddə Türkiyədən gəlmə ermənilər yerləşdirilmişdir. Həmin əsrin 70-ci illərində Borçalı qəzasının Trialeti kənd icmasına mənsub məntəqələrdən idi. XIX əsrdə Dağıstan əyalətinin Kürə nahiyəsində Ambartəpə,Azərbaycanda Zaqatala dairəsində Ambarçay (digər adı Qanlıqobu),Lənkəran qəzasında Amburdərə,Qars əyalətinin Ərdahan dairəsində Ampur toponimləri ilə mənaca eynidir. Ehtimal ki, Ambar tayfa adıdır.Çin Türküstanında Kaşqar şəhərinin bir hissəsi mənbələrdə Anbarçi adlanır. Orta əsrlərdə Fərat çayı üzərində Anbar mahal adı ilə əlaqələndirilə bilər. Bəzi tədqiqatçılara görə türk dillərində ambar, ampar"su anbarı","məhsuldar torpaq" və s.mənalardadır.
Amsar
== Kəndlər == Amsar (Quba) — Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunda kənd. Amsar (Rutul) — Rusiya Federasiyasının Dağıstan Respublikasının Rutul rayonunda kənd. == Bələdiyyələr == Amsar bələdiyyəsi — Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunda bələdiyyə. == Oxşar == Amsarqışlaq — Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Amsar Palasa — Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Anbar
Anbar — Yüklərin saxlanması onların daşınması, ehtiyaatların idarə edilməsi və anbarlama əməliyyatları ilə sıx bağlıdır. İstifadə olunan daşımaçı, ehtiyatların səviyyəsi və tələb olunan anbarların arasında birbaşa əlaqə vardır. Göstərilən əməliyyatlar həmçinin yükləmə-boşaltma işləri ilə də bağlıdır. İstənilən material axınlarının yerdəyişməsi onların lazım olan miqdarının müəyyən yerlərdə cəmlənməsi olmadan mümkün deyildir. Cəmlənmə istənilən logistik sistemin ayrılmaz bəndi olan anbarlarda aparılır. Bu obyektlərdə qəbul olunan və yola salınan yük partiyalarının böyüklüyünə, tərkibinə, göndərmə vaxtına və s. parametrlərinə görə dəyişdirilməsi hesabına yük axınlarının şəkil dəyişmə baş verir. Malların anbarlardan keçməsi əmək və maddi vəsaitləri sərfinə səbəb olduğundan onların dəyərinin artmasına gətirib çıxarır. Ona görə də anbarların fəaliyyəti material axınlarının hərəkətinin optimallaşdırılmasına əhəmiyyətli təsir göstərir. == Anbarların təsnifatı == Logistik fəaliyyətdə çoxlu anbar növləri istifadə olunur.
Ancar
Əncər (ərəb. عنجر‎ ‘Anjar, erm. Անճար) — Livanda, Biqa vadisində yerləşən şəhər. Əhalisi 2400 nəfərdir və demək olar ki, tamamilə ermənilərdən ibarətdir. Ümumi sahəsi iyirmi kvadrat kilometrə (7.7 kvadrat mil) bərabərdir. Yayda erməni diasporunun üzvləri şəhərə ziyarət üçün qayıtdıqdan sonra əhali 3500 nəfərə çatır. Şəhər, qədim dünyada Çalkis kimi tanınırdı. == Tarix == Ümumilikdə şəhərin, 8-ci əsrin əvvəllərində Əməvi xəlifəsi I Valid tərəfindən saray-şəhər olaraq salındığı qəbul edilir. Lakin, tarixçi Yere Bakarak, bizans-yunan salnaməçisi Feofan İspovednikə istinadən Əncərin, e.ə 714-cü ildə Validin oğlu əl-Abbas tərəfindən salındığını iddia edir. Əncər sonrakı illərdə tərk edildi və 1939-cu ildə şəhərə bir neçə min erməni qaçqını köçürüldü.
Aqrar
Aqrar-sənaye kompleksi —Bir-biri ilə əlaqədar olan kənd təsərrüfatı və sənaye müəssisələrinin birliyi. Sıralarında kənd təsərrüfatı məhsullarının yetişdirilməsi, emal edilməsi, saxlanması və istehlakçıya çatdıran 10-a qədər iqtisadi sahəni birləşdirir. Bu sahələr hazır məhsulu istehlakçıya çatdırmaq üçün birgə fəaliyyət göstərirlər. Aqrar-sənaye kompleksi 4 sahəni əhatə edir: Kənd təsərrüfatı — kompleksin əsasını təşkil edir. Bitkiçiliyi, heyvandarlığı, fermer təsərrüfatlarını, şəxsi təsərrüfüatları əhatə edir. Kənd təsərrüfatını maşın və mexanizmlərlə və mareial ehiyatları ilə təmin edən xidmət sahələri: traktor və kənd təsərrüfatı maşınqayırması sənayesi, mineral gübrə və kimyəvi kənd təsərrüfatı dərmanları istehsalı və s. Kənd təsərrüfatı məhsullarını emal edən sahələr: yeyinti sənayesi, yüngül sənaye üçün ilkin xammal hazırlayan sahələr. Xidmət və nəqliyyat sahələri : məhsulun çatdırılması, nəqli, kadr hazırlığı, aqrar-tkinkinti və s. Aqrar-sənaye kompleksinin fasiləsiz şəkildə su və enerji ilə təmin edilməsi də vacib problemlərindən hesab edilir. Aqrar-sənaye kompleksinin aşağıdakı sahələri bir-biri ilə sıx bağlıdır: Gübrə istehsalı.
Aqyar
Sevastopol (ukr. və rus. Севастополь) və ya Ağyar (krımtat. Aqyar), — Krımda şəhər. == Tarixi == Sevastopol şəhərini türklər Aktıyar və ya Akyar adlandırırdılar. 1783-cü ildən Rus-Türk müharibəsi Türkiyənin Kerç, Yeni qala, Kıl Burun hərb qalalarını və Qara dəniz sahillərinin xeyli hissəsini itirdiyi Küçük Qaynarca sülhü ilə başa çatmışdır. Rusiyanın əldə etdiyi bu yeni torpaqlarda istilaçılara qarşı xalq həyacanları şiddətlənirdi. Müharibədən məğlub çıxsa da, xalq yadellilərin boyunduruğu altına düşmək istəmirdi. II Yekaterina Kırım və Kubandakı rus qoşunlarının komandanı Suvorovu qəzəb və nifrətdən çalxanan bu torpaqlara səfərbər etdi. 1783-cü ilin aprelində Kırım tamamən Rusiyanın əlinə keçdikdən sonra II Yekaterina Kırımın hakimi general Q.A.Potyomkinə "indiki Aktiyarın yerində böyük Sevastopol qalası tikməyə dair" göstəriş verdi.
Ağyar
Ağyar (Dərələyəz) — Şərur-Dərələyəz qəzasında, indi Keşişkənd (Yeğeqnadzor) rayonunda kənd. Ağyar — Babək rayonu ərazisində dağ; Ağyar — Laçın rayonunun Qanqışlaq kəndi ərazisində dağ.
Alkmar
52°37′55″ şm. e. 4°45′04″ ş. u. Alkmar, Hollandiyanın Şimal-Qərbində, Noord Holland əyalətində (provincie) yerləşən bir bələdiyyədir (gemeente). Şimal dənizinə 10 km məsafədə yerləşən Şimali Hollandiya kanalı üzərində tikilmiş olan şəhərdir. Alkmaar sözünün mənası başdan sona bataqlıq və ya başdan sona dəniz deməkdir. Mal-qara, süd məhsulları və tərəvəzlərin satıldığı bir mərkəz olan şəhər, eyni zamanda da, apreldən oktyabr ayına qədər davam edən və hər cümə günləri təşkil edilən pendir bazarları (Kaasmarkt) ilə də məşhur bir turizm mərkəzlərindən birinə çevrilmişdir. Şəhərin ən məşhur tikililəri Weighhouse (1582) və St. Laurens Kilsəsi (1470–1520) hesab olunur.