Bağırsaqlar
Bağırsaq (lat. intestinum) — insanlar da daxil olmaqla çoxhüceyrəli heyvanlarda ifrazat və həzm orqanı. Qarın boşluğunda yerləşir.
== Anatomik quruluşu ==
Anatomik olaraq bağırsaq aşağıdakı seqmentlərə bölünür:
nazik bağırsaq (lat. intestinum tenue);
yoğun bağırsaq (lat. intestinum crassum).
=== Nazik bağırsaq ===
Nazik bağırsaq və ya orta bağırsaq (lat. intestinum tenue; yun. enteron) həzm kanalının ən uzun hissəsini təşkil edir. Nazik bağırsaq birinci bel fəqərəsinin bərabərində mədə çıxacağından başlayaraq, sağ qalça çuxurunda kor bağırsağa açılır.
Bağırsaqsız turbellarilər
Bağırsaqsız turbellarilər (lat. Acoela) — ilkağızlılar yarımbölməsinin acoelomorpha tipinə aid heyvan sinfi. Əvvəllər kirpikli qurdların (Turbellaria) dəstəsi kimi baxılırdı .
Symsagittifera roscoffensis ən çöx öyrənilmiş növüdür.
Bağırsağı çoxşaxəlilər
Bağırsağıçoxşaxəlilər (lat. Polycladida) — Yastı qurdlar tipinin Kirpikli qurdlar və ya trubellarilər (Trubellaria) sinfinə aid olan dəstə.
== Xarici quruluşu ==
Yarpaqşəkilli bədənə, əlvan olmayan rəngə malik, nisbətən iri (15 sm-ə qədər) turbellaridir. Dəstəyə aid olan növlərin bağırsağı 3-dən çox şaxəyə ayrılır, cinsi vəziləri çoxsayılıdır. Udlağı hərəkətlidir. Dəstənin əksər növləri metamorfozla inkişaf edir.
== Yayılması ==
İsti dənizlərdə, Qara dənizlərdə, xüsusən də mərcan poliplərində rast gəlinir.
== Həyat tərzi ==
Sərbəst həyat tərzi keçirirlər. Bu dəstənin 6 növü vardır
== Təsnifatı ==
Thysanozoon brachii
Stylochus tauricus
El.borialis
Acelis actica
Leptoplana tremallis
== Həmçinin bax ==
Yastı qurdlar
Kirpikli qurdlar
== Ədəbiyyat ==
B. İ. Ağayev, Z. Zeynalova "Onurğasızlar Zoologiyası", Bakı, Təhsil, 2008, −568 səh.
V. A. Dogel "Onurğasızlar zoologiyası" I hissə.
İnsanın yoğun bağırsağı
Yoğun bağırsaq (lat. intestinum crassum) ― insanın həzm yolunun aşağı, son hissəsi. O, bağırsaqların distal hissəsini təşkil edir və burada nəcis yaranır.
== Haqqında ==
=== Quruluşu ===
İnsanın yoğun bağırsağı 1.5–1.7 metr uzunluğundadır. Onun diametri proksimal hissədə 6–7 sm-dir, distal istiqamətdə kiçilir və 4 sm-ə çatır. Xarici əlamətlərə görə nazik bağırsaqdan fərqlənir. Yoğun bağırsağın üzərində 3 ədəd çənbər bağırsaq zolağı (lat. taeniae coli) var:
çöz zolağı (lat. taeniae mesocolica);
piylik zolağı (lat. taeniae omentalis);
sərbəst zolaq (lat.