Lüğətlərdə axtarış.

Fraxt (alm. "Fracht", ingilis "freight") - Ölkədaxili və beynəlxalq yük daşımaları istənilən dövlətin iqtisadi fəaliyyətinin tərkib hissəsidir. Göndərən və daşıyıcı arasındakı münasibət müqavilə ilə tənzimlənir ki, onun mühüm məqamlarından biri də ödəniş şərtləridir. Əgər daşıma dəniz və ya hava yolu ilə həyata keçirilirsə, onda xidmətlərin dəyəri “fraxt” anlayışı ilə göstərilir. Əslində bu, malların daşınması üçün ödənişdir. Yükün miqdarı tərəflərin razılığı ilə müəyyən edilir. Tərəflər arasında razılaşma olmadıqda, yükün məbləği yükün yükləndiyi yerdə və yükün yüklənməsi zamanı tətbiq edilən tariflər əsasında hesablanır. Əgər yük gəmiyə müqavilədə nəzərdə tutulduğundan artıq miqdarda yüklənərsə, fraxtın miqdarı müvafiq olaraq artır. Su ilə kommersiya daşınması sahəsində fraxt termini çox vaxt bir ton yükün daşınması xərclərini ifadə edir. Müvafiq olaraq, kirayəçi daşınma müqaviləsində nəzərdə tutulmuş minimum miqdarda yükün yüklənməsini təmin etmədikdə, gəmi sahibi itirilmiş mənfəəti kompensasiya etmək üçün kirayəçidən “ölü fraxt” almaq hüququna malikdir.

Press-reliz — məlumat vermək, rəsmi açıqlama və ya ictimaiyyətə açıqlanması üçün elan vermək məqsədilə media mənsublarına verilən rəsmi açıqlama. Press-relizlər həm də ilkin mənbə hesab olunur, yəni onlar məlumat üçün orijinal informatorlardır. Press-reliz ənənəvi olaraq başlıq, tarix, giriş, əsas və digər komponentlər daxil olmaqla doqquz struktur elementdən ibarətdir. Press-relizlər adətən elektron şəkildə mətbuata çatdırılır, istifadəyə hazırdır və çox vaxt xəbər embarqosu kimi tanınan "filan tarixdən əvvəl istifadə etməyin" qaydasına tabedir. Press-relizlərin xüsusi nümunəsi kommunike (/kəˈmjuːnɪkeɪ/) ola bilər. Bu ictimai qurum tərəfindən verilər qısa hesabat və ya bəyanatdır. Kommunike adətən beynəlxalq liderlərin yüksək səviyyəli görüşündən sonra verilir. Press-reliz materialından istifadə media korporasiyalarına fayda verə bilər, çünki o xərcləri azaltmağa və media agentliyinin müəyyən vaxt ərzində çıxara biləcəyi materialın həcmini yaxşılaşdırmağa kömək edir. Material əvvəlcədən hazırlandığına görə, press-relizlər jurnalistlərin nəinki xəbər yazmaq üçün vaxtına, həm də xəbəri birbaşa əldə etmək üçün lazım olan vaxta və pula qənaət edir. Press-relizdən istifadə xəbər agentliyinin vaxtına və puluna qənaət etsə də, onun məzmununun formatını və üslubunu məhdudlaşdırır.

Beliz (ing. Belize) — Mərkəzi Amerikanın şimal-şərqində dövlətdir. Qərbdə və cənubda Qvatemala ilə (sərhəddin uzunluğu 266 km), şimal-qərbdə - Meksika ilə (250 km) sərhədlənir. Sərhədlərin ümumi uzunluğu 516 km-dir. Ölkənin ərazisi Yukatan yarımadasının şərq hissəsində, Karib dənizinin sahilindədir. Sahəsi – 23 min km², əhalisi - 0,3 mln nəfər (2008-ci il). Paytaxt – Belmopan şəhəridir, rəsmi dili ingiliscədir. == Adın etimologiyası == 1973-cü ilə qədər Britaniya Hondurası adlanan ölkə 1981-ci ildə müstəqillik qazanmışdır. Beliz bayrağında insan rəsmi olan dünyanın yeganə ölkəsidir. == Coğrafiya == Dövlətin çox hissəsi düzənliklərdən ibarətdir.

Relik (Latınca reliquiae "geri qalan, qalıq") Xristianlıqda Məsih, müqəddəslər və digər əziz insanlarla əlaqəli və ya onlardan qalmış müqəddəs əşyalara və ya parçalara verilən addır. Məsələn, müqəddəslərin sümükləri və ya bu insanın sahibi olduqları mallar relikdir. Reliklər bəzən reliker adlanan xüsusi mühafizə qablarında saxlanılır.

IV Fraat (parf 𐭐𐭓𐭇𐭕, Frahāt; e. ə. I əsr – e.ə. 2) — Arşakilər sülaləsindən olan Parfiya çarı. O, eramızdan əvvəl 38–32-ci illərdə hökmranlıq etmişdir. II Orodun oğlu olan Fraat Roma ilə müharibədə irsi şahzadə I Pakorun ölümündən sonra varis təyin edilmişdir. O, taxtın varisi təyin edilsə də, atası padşah II Orodu öldürərək taxta çıxmış, ardınca bütün qardaşlarını öldürmüşdür. IV Fraat eramızdan əvvəl 2-ci ildə həyat yoldaşı və oğlu gələcək padşah V Fraatın başçılıq etdiyi sui-qəsdçilər dəstəsi tərəfindən öldürülmüşdür. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Bigwood, J. M. "Queen Mousa, Mother and Wife(?) of King Phraatakes of Parthia: A Re-evaluation of the Evidence". Journal of the Classical Association of Canada.

Marion Kraxt (5 dekabr 1962, Münxen) — alman aktrisa.

Beliz bayrağı — Belizin Dövlət bayrağı. Ölkə bayraqları arasında üzərində insan rəsmi olan və 12 fərqli rəngin olduğu yeganə bayraqdır. Bayrağın ortasında Belizin gerbi göstərilib. Gerbin sol tərəfindəki adam yerli xalqı, sağ tərəfindəki adam isə Afrikalıları təmsil edir.

Beliz dolları — Belizin pul vahidi. Bir dollar 100 sentə bərabərdir.

Beliz dolları — Belizin pul vahidi. Bir dollar 100 sentə bərabərdir.

Yeliz Yılmaz (d. 19 avqust 1980) — Türkiyəni təmsil edən həndbolçu. Yeliz Yılmaz, Türkiyə yığmasının heyətində 2017-ci ildə baş tutan IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarında gümüş medal qazanıb. Yeliz Yılmaz, 2017-ci ildə Türkiyə yığması ilə birgə IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarına qatıldı. Yarışların həlledici, final görüşündə Türkiyə yığması, gərgin oyunun sonunda Azərbaycan yığmasına 26:28 hesabı ilə məğlub oldu və IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarının gümüş medalına sahib oldu.

Yeliz Özəl (d. 6 mart 1980) — Türkiyəni təmsil edən həndbolçu. Yeliz Özəl, Türkiyə yığmasının heyətində 2017-ci ildə baş tutan IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarında gümüş medal qazanıb. Yeliz Özəl, 2017-ci ildə Türkiyə yığması ilə birgə IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarına qatıldı. Yarışların həlledici, final görüşündə Türkiyə yığması, gərgin oyunun sonunda Azərbaycan yığmasına 26:28 hesabı ilə məğlub oldu və IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarının gümüş medalına sahib oldu.

Yeliz Açar (19 dekabr, 1997) — müdafiəçi kimi çıxış edən türk əsilli azərbaycanlı futbolçu. O, Fatih Vatan Spor klubunda müdafiəçi kimi çıxış edir. 17 yaşadək qızlardan ibarət Türkiyə millisinin, daha sonra isə Azərbaycanın qadınlardan ibarət milli futbol komandasının üzvü olub. == Klub karyerası == Açar karyerasına 19 mart 2010-cu ildə Zeytinburnu Sporda başlayıb. O, 2011–12 Qadınların İkinci Liqası mövsümündə Akdeniz Nurçelik Sporda debüt etdi. Növbəti mövsüm klubun adı Akdeniz Nurçelik Spor olarak dəyişdirildi. Daha sonra 2013-cü ilin sentyabrında gənc idmançı Lüleburgaz 39 Sporla müqavilə imzaladı. Lakin klub liqadan çıxdı. Beləliklə Türkiyə Futbol Federasiyasının nizamnaməsinə əsasən, o 2013–14 mövsümündə başqa kluba transfer oluna bilmədi. Həmin mövsümün ikinci yarısında Karadeniz Ereğli Belediyespora transfer oldu.

Eliz Demetriya Nil (ing. Elise Demetria Neal; 14 mart 1966, Memfis, Tennessi) — ABŞ aktrisası.

Eliz Sanasaryan — Cənubi Kaliforniya Universitetində siyasi elmlər professoru. O, ən yaxşı Orta Şərq və İranla bağlıetnik siyasəti və feminizm ekspertizası və kitabları üçün məşhurdur.

Uolter Reli (təq. 22 yanvar 1552 – 29 oktyabr (8 noyabr) 1618[…], London) — ingilis İntibah ədəbiyyatının şairi və nasiri. O, Amerikada ilk müstəmləkə yaradanlardan biridir. İngilislərin Kadiksə(İspaniya)cəsarətli hücumunun iştirakçısı olub və "Məğlubedilməz armada"ilə vuruşmada iştirak edib. Din məsələlərində azadfikirliliyi ilə seçilib("Ruh" və "Skeptik" risalələri). Aralarında C.Çapmen, K.Marlo kimi, o dövrün görkəmli alimlərinin, zadəgan və yazıçılarının yer aldığı şəxslərin azadfikirlilər dərnəyinə rəhbərlik edib. Kraliça Yelizaveta ona iltifat göstərirdi, l Yakov onu Tauer həbsxanasına atdırmış və Raley 12 il ortada qalmışdı. 1618-ci ildə Amerikaya uğursuz ekspedisiyadan qayıdandan sonra kralın əmri ilə o edam edilmişdir. "Gviyananın kəşfi"(" The Discovery of the large, rich and beautiful empire of Guiana, with a relation of the great and golden city of Manoa and of the provinces of Erucria", London, 1597) səyahət əsəri və "İngilis xalqının kəşfləri və dəniz səfərləri haqqında"adlı tədqiqat əsəri ilə ingilis nəsrini bir qədər də inkişaf etdirmişdir. U. Raleyin məşhur əsərlərindən biri də "Yalan"("The lie") şeiridir.

Uolter Reli (təq. 22 yanvar 1552 – 29 oktyabr (8 noyabr) 1618[…], London) — ingilis İntibah ədəbiyyatının şairi və nasiri. O, Amerikada ilk müstəmləkə yaradanlardan biridir. İngilislərin Kadiksə(İspaniya)cəsarətli hücumunun iştirakçısı olub və "Məğlubedilməz armada"ilə vuruşmada iştirak edib. Din məsələlərində azadfikirliliyi ilə seçilib("Ruh" və "Skeptik" risalələri). Aralarında C.Çapmen, K.Marlo kimi, o dövrün görkəmli alimlərinin, zadəgan və yazıçılarının yer aldığı şəxslərin azadfikirlilər dərnəyinə rəhbərlik edib. Kraliça Yelizaveta ona iltifat göstərirdi, l Yakov onu Tauer həbsxanasına atdırmış və Raley 12 il ortada qalmışdı. 1618-ci ildə Amerikaya uğursuz ekspedisiyadan qayıdandan sonra kralın əmri ilə o edam edilmişdir. "Gviyananın kəşfi"(" The Discovery of the large, rich and beautiful empire of Guiana, with a relation of the great and golden city of Manoa and of the provinces of Erucria", London, 1597) səyahət əsəri və "İngilis xalqının kəşfləri və dəniz səfərləri haqqında"adlı tədqiqat əsəri ilə ingilis nəsrini bir qədər də inkişaf etdirmişdir. U. Raleyin məşhur əsərlərindən biri də "Yalan"("The lie") şeiridir.

Azərbaycan–Beliz münasibətləri — Azərbaycan Respublikası ilə Beliz arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr. == Diplomatik əlaqələr == İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 2002-ci ilin iyun ayının 24-də qurulmuşdur. == İqtisadi əlaqələr == === Ticarət === 2015-ci ildə Belizdən Azərbaycana idxal 69,5 min ABŞ dolları məbləğində olmuş, ixrac əməliyyatları isə qeydə alınmamışdır.

Beliz ilk dəfə 1968-ci ildə Mexiko şəhərində keçirilmiş XIX Yay Olimpiya Oyunlarında iştirak edib. O vaxtdan Beliz 1980-ci il Moskva olimpiadası istisna olmaqla bütün Yay Olimpiya Oyunlarında iştirak edib. Ölkə Qış Olimpiya Oyunlarında heç vaxt iştirak etməyib. Beliz Rio olimpiadası da daxil olmaqla ümumilikdə Yay Olimpiya Oyunlarında 49 idmançı ilə təmsil olunmuşdur. Beliz 1968-ci il Mexiko və 1972-ci il Münhen olimpiadaları zamanı Böyük Britaniyanın müstəmləkəsi olduğundan, yarışlarda "Britaniya Hondurası" adı altında çıxış etmişdir. Beliz 1968 və 2016-ci illər arasında Olimpiya Oyunlarında medal qazana bilməyib. Beliz Olimpiya və Birlik Oyunları Assosiasiyası 1967-ci ildə yaradılıb və elə həmin ildə Beynəlxalq Olimpiya Komitəsində qeydiyyatdan keçib.

Beliz Milli Kitabxana Xidməti —1825-ci ildə yaradılmışdır. Bu, Beliz üçün qanuni depozit deposudur. Baş ofisi Belize City-də yerləşir. == Haqqında == Kitabxana on nəfərdən ibarət direktorlar şurası tərəfindən idarə olunur. Onlardan səkkizi Təhsil Naziri tərəfindən Beliz cəmiyyətinin bir hissəsini təmsil etmək üçün təyin edilir. Beliz vətəndaşları 3 dollara başa gələn üzvlük kartı üçün müraciət etdikdə kitabxanadan istifadə edə bilərlər. Qeyri-vətəndaşlar 43 ABŞ dollarına kart əldə edə bilər. Onun 40 dolları ölkədən gedəndə geri qaytarılır. Kitabxana Xidməti Dewey Ondalıq Təsnifat Sistemindən istifadə edir.

Belizin baş nazirləri (ing. List of Prime Ministers of Belize) — Beliz baş nazirləri. Hazırda Belizin baş naziri Din Barroudur.

Beliz 2008-ci ildə Çin Xalq Respublikasının paytaxtı Pekin şəhərində keçirilmiş XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında 4 idmançı ilə 2 idman növündə təmsil olunub. Bu olimpiada Belizin müstəqil ölkə kimi yarışlara qatıldığı sayca səkkizinci, ümumilikdə isə onuncu olimpiada idi. Beliz 1968-ci il Mexiko və 1972-ci il Münhen olimpiadaları zamanı Böyük Britaniyanın müstəmləkəsi olduğundan, yarışlarda "Britaniya Hondurası" adı altında çıxış etmişdir. Tarixləri ərzində Yay Olimpiya Oyunlarında medal qazana bilməyən belizli idmançılar, bu oyunlarda da medal qazana bilmədilər. Kişilər arasında 400 metr məsafəyə maneələrlə qaçış yarışında iştirak edən atlet Conatan Vilyams ilkin mərhələni keçərək yarımfinala yüksəlib və bununla da olimpiya yarışlarında növbəti mərhələyə yüksələ bilən ilk belizli atlet olub. Vilyams yarımfinal mərhələsində finala çıxa bilmək üçün lazım olan nəticəni əldə edə bilməyib və olimpiadada iştirakını dayandırıb. Kişilər arasında 200 metr məsafəyə qaçış yarışında iştirak edən Ceyson Cons ilə qadınlar arasında uzunluğa tullanma yarışlarında iştirak edən Trisiya Flores isə ilkin mərhələni keçə bilməyiblər. Kişilər arasında 58 kq çəki dərəcəsində mübarizə aparan taekvondoçu Alfonso Martinez ilk görüşündəcə ispaniyalı rəqibinə uduzaraq mübarizəni dayandırıb. == Ümumi məlumat == Belizin Olimpiya Oyunlarında debütü 1968-ci ildə Mexiko şəhərində keçirilmiş XIX Yay Olimpiya Oyunlarında baş tutub. O vaxtdan Beliz 1980-ci il Moskva olimpiadası istisna olmaqla, bütün Yay Olimpiya Oyunlarında iştirak edib.

Beliz Olimpiya və Birlik Oyunları Assosiasiyası (ing. Belize Olympic and Commonwealth Games Association) — Belizi beynəlxalq olimpiya hərəkatında təmsil edən təşkilat. 1967-ci ildə yaradılıb və elə həmin ildə Beynəlxalq Olimpiya Komitəsində qeydiyyatdan keçib. Mənzil-qərargahı Beliz şəhərində yerləşir. Panamerika İdman Təşkilatının, Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin və digər beynəlxalq idman təşkilatlarının üzvüdür. Belizdə idmanın inkişafı üzrə fəaliyyət göstərir.

Frank — ad. Frank Qorşin — ABŞ aktyoru. Frank Şvalba-Hot — siyasətçi. Digər Frank (musiqi albomu) — Emi Uaynhausun birinci albomu.

Frans — ad. Frans (müğənni) — İsveç müğənnisi və bəstəkarı.

Fraort (e. ə. VII əsr – e.ə. 633) — Deyokun oğlu, Midiyanın ikinci hökmdarı. Fraort atası Deyokun hökmranlığını davam etdirərək, madaylara başqasının rəhbərlik etməsinə izin vermədən, farslara qarşı yürüşə keçmişdi. Farslar məğlub olaraq, madaylara tabe edilirlər. Fraort farslar və madaylar üzərində hakimiyyətini bərqərar etdikdən sonra, Asiyanın digər ərazilərini də özünə tabe etməyə başladı. Nəhayət o, assurların üzərinə hücuma keçdi, lakin məğlub oldu. Onun ordusu pərən-pərən oldu. Özü isə təxminən e.ə.

Fraza – [yun. phrasis – ifadə etmək] 1)bitkin fikir; 2)təmtəraqlı məzmunsuz söz; 3)cümlə, ifadə ibarə. Məsələn, motivlərə bölünməyən bütöv frazalar da var. == Ədəbiyyat == R.Əliquliyev, S.Şükürlü, S.Kazımova. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər. Baki, İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.

Fərat (türk. Fırat, ərəb. الفرات‎‎‎ əl-Furat) — Qərbi Asiyada ən böyük çay. Başlanğıcını Türkiyə ərazisində, Murad və Qarasu çaylarından götürür və İraqın Bəsrə şəhəri yaxınlığında Dəclə ilə qovuşaraq, Şəttül-Ərəb çayını əmələ gətirir. Türkiyə, Suriya və İraq ərazisindən keçir. Uzunluğu — Murad çayının mənsəbindən 3 065 km, Murad və Qarasu çaylarının qovuşmasından 2 780 km.

Qrant (ing. grant) — humanitar, sosial və ekoloji layihələri, müharibə və təbii fəlakət nəticəsində ziyan çəkmiş ərazilərdə dağılmış istehsal, sosial təyinatlı obyektlərin və infrastrukturun bərpası üzrə işləri, təhsil, səhiyyə, mədəniyyət, hüquqi məsləhət, informasiya, nəşriyyat və idman sahələrində proqramları, elm, tədqiqat və layihələşdirmə proqramlarını, dövlət və cəmiyyət üçün əhəmiyyət kəsb edən digər proqramları hazırlamaq və həyata keçirmək üçün göstərilən yardımdır. Qrant yalnız konkret məqsədlər üçün verilir. Qrant maliyyə vəsaiti şəklində və ya başqa maddi formada verilir. Qrant təmənnasız verilir, onun əvəzi hər hansı bir şəkildə geri istənilə bilməz. Birbaşa mənfəət əldə etmək üçün istifadə edilən maddi yardım qrant sayılmır. Qrant predmeti olan layihə başa çatdırıldıqdan sonra qrant alanın sərəncamında hər hansı maliyyə vəsaiti və ya başqa maddi vəsait qalarsa, qrant haqqında müqaviləyə və ya qərara əsasən başqa hal nəzərdə tutulmamışdırsa, bu vəsait, qrant alanın mülahizəsinə görə, qrant predmeti ola bilən layihə və proqramların həyata keçirilməsinə sərf edilməlidir. Qrand – 1)dövlət sifarişi ilə yerinə yetirilən elmi-tədqiqat və yeniliklərin maliyyələşdirilməsi üçün subsiyalar; 2)elmi-tədqiqatların, alimlərin, ədəbiyyat və incəsənət xadimlərinin maliyyə dəstəyi üçün xeyriyyəçilik məqsədilə ayrılan pul vəsaitləri; 3)hər hansı fəaliyyət sahəsində yüksək ustalıq və peşəkarlığa nail olan insan (reklam qrandı). Konkret insanlara deyil, firmalara, təşkilatlara aiddir. Bilavasitə siyasi hakimiyyət uğrunda mübarizə məqsədləri, qanunların və digər qanunvericilik aktlarının qəbul etdirilməsi üzrə lobbiçilik fəaliyyəti, siyasi reklam, hər hansı siyasi təşkilatın və ya siyasi xadimin seçki kampaniyasının maliyyələşdirilməsi üçün istifadə edilən maddi yardım qrant sayılmır.

Şratt — relyefin karst formalarından biri. Eynilə karr kimidir.

Raxit (ing. rickets) – osteomalyasiyada olduğu kimi sümük və qığırdağın mineralizasiyasının qazanılmış və ya anadangəlmə səbəbdən pozulması və qeyri-mineral sümük matriksin (osteoid) toplanması baş verir. OP-dən fərqli olaraq mineral sümüyün sümük matriksinə nisbəti enir. Epifizlərin bağlanmasına qədərki dövrdə yaranan patologiyadır və bu böyüklərin osteomalyasiyasına uyğundur. Etioloji səbəblər (Vit D defisiti və ya rezistentliyi, və ya parathormonla bağlı olmayan fosfatların böyrəklərdə mübadiləsinin pozulması). Klinika: sümüklərdə ağrı və deformasiya, proksimal əzələrdə zəiflik, "ördək" yerişi, boyun ləngiməsi, hipotoniya, apatiya, normal əzələ fermentləri.

Froot — Uels müğənnisi Marina Diamandisin üçüncü studiya albomu. Bu onun Marina and the Diamonds adı altında buraxdığı sonuncu albomudur. Albom 3 aprel 2015-ci ildə işıq üzü görüb.

Qaytarma (lat. Potentilla) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Pentaphylloides Duhamel Quinquefolium Ség.