Lüğətlərdə axtarış.

Mahdəşt— İranın Əlburz ostanının Kərəc şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 43,100 nəfər və 10,760 ailədən ibarət idi.

Ox dövlətləri, Məhvər dövlətləri (alm. Achsenmächte‎, yap. 枢軸国, it. Potenze dell'Asse) və ya Berlin-Roma-Tokio oxu — İkinci Dünya müharibəsi zamanı yaradılmış iki böyük ittifaqdan biri. Məhvər dövlətləri Antihitler koalisiyasına qarşı mübarizə aparmış və tərəflər arasında dünyanın müxtəlif nöqtələrində hərbi toqquşmalar baş vermişdir. İttifaqın adı bura daxil olan üç əsas dövlətin (Üçüncü Reyx, İtaliya krallığı və Yaponiyanın) paytaxtlarının adlarından götürülmüşdür. İttifaqın iki əsas məqsədi vardı: dünyavi müstəvidə genişlənmək, hərbi birləşmələrin hesabına dünya ağalığına nail olmaq, Birinci Dünya müharibəsi sonrası yaranmış siyasi-hərbi vəziyyətin ləğv edilməsi və Sovet kommunist sistemin məhv edilərək tamamilə aradan qaldırılması. Üçüncü Reyx və İtaliya krallığı arasında dostluq müqaviləsinin imzalanmasından bir həftə sonra, 1 noyabr 1936-cı ildə Roma-Berlin ittifaqı yaradılmış oldu. Nasist Almaniyası ilə Yaponiya arasında 1936-cı ilin 25 noyabr tarixində SSRİ-yə qarşı antikomentern paktın imzalanması Yaponiyanında prosesə qoşulması ilə nəticələnmişdir. İtaliya krallığı 1937-ci ilin 6 noyabrında antikomentr paktda qoşulduğunu elan etdi.

Meşə dələsi (lat. Martes martes) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin dələlər fəsiləsinin dələ cinsinə aid heyvan növü. Azərbaycanda nəsli kəsilmək üzrə olan növdür. == Təsviri == Daşlıq dələsindən fərqli olaraq bir birinə yaxınlaşmış və iri qulaqlı yumru başa malikdir. Kütləsi 0.5 - 2 kq, bədənin uzunluğu 36 - 58, quyruğu 17 - 26 sm-dir (erkəklər dişilərdən iridir). Xəzin rəngi kürəni çalarlarla tutqun qəhvəyidir. Boğazındakı xal qollarının arasına kimi paz şəklində uzanmış sarı rəngdədir. == Yayılması == Arealı Avropa, Qərbi Sibir və Ön Asiyanı əhatə edir. Təsvir olunmuş 7 yarımnövdən Qafqazda və Kiçik Asiyada ən iri forma (Qafqaz meşə dələsi) yayılmışdır. Dəniz səviyyəsindən 2700 m-dək olan meşə landşaftları ilə sıx əlaqədardır.

Maaxes — Maahes (yunan dilində də yazılır: Mihos, Miysis, Mios, Maihes və ya Mahes) (Yunanca: Μαχές, Μιχός, Μίυσις, Μίος və ya Μάιος və ya Μάιος və ya Μάιιχεςχεςχεςχες"müharibə etmiş" deməkdir) yanında sadiq olan". O, yaradıcı tanrı Ptahın oğlu, həmçinin təbiətini bölüşdüyü pişik ilahəsi (Aşağı Misirdə Bast və ya Yuxarı Misirdə Sekhmet) hesab olunurdu. Maahes müharibə, qorunma və hava şəraiti, həmçinin bıçaqlar, lotuslar və əsirləri yeyənlərlə əlaqəli bir tanrı idi. Onun kultu müvafiq olaraq Sekhmet və Bastın dini mərkəzləri olan Tarem və Per-Bastda mərkəzləşmişdir. == Adı == Maahes adı erkək aslan üçün heroqliflərlə başlayır, baxmayaraq ki, bu, özlüyündə (görə bilən) qabağını da ifadə edir. Maahesin titullarından bəziləri Slaughter Lordu, Bıçaq Ustası və Qırmızı Lord idi. == Mənşəyi == Maahesin (e.ə. 664–525) aslan başı ilə təsviri Maahes haqqında ilk qeyd Yeni Krallığa aiddir. Bəzi misirşünaslar Maahesin əcnəbi olduğunu düşünürlər; həqiqətən də onun Nubiyada və Misirin Qərb səhrasında ibadət edilən şir tanrısı Apedemakla eyni ola biləcəyinə dair bəzi sübutlar var. Maahes pişik ilahəsi Bastetdən və ya başqa bir pişik ilahəsi Sekhmetdən olan Ranın oğlu hesab olunurdu.

Makvis (fr. Magius) – həmişəyaşıl sərtyarpaqlı və tikanlı kolların və alçaqboylu ağacların (mərsin, ardıc və s.) cəngəlliyi. Aralıq dənizi ölkələrində aşağı dağ qurşağında sıx cəngəlliklər əmələ gətirir. Makvisə əsasən, tikanlı kollar daxildir: əksəriyyəti efiryağlı və kəskin qoxulu olur. Makvisin analoqları Avstraliyada skreb, Şimali Amerikada çapparal adlanır.

Dələ və ya bəzi bölgələrdə sovsar (lat. Martes) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin dələlər fəsiləsinə aid heyvan cinsi.

Mavas — Azərbaycan Respublikasının Xocavənd rayonunun inzibati ərazi vahidinin ərazisində ləğv olunmuş kənd. Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən 2 oktyabr 1992-ci ildə işğal edilmişdir. Kənd ərazisi 19 sentyabr 2023-cü ildə aparılan lokal xarakterli antiterror əməliyyatları nəticəsində yenidən Azərbaycan Respublikasının suverenliyinə qayıtmışdır. == Toponimikası == Mavas- Xocavənd rayonunda kənd adı. Kənd Yuxari Qarabagın Çiləbörd kəndindən çıxmış ailələrin Mavas adlı dağın ətəyində saldıqları məntəqədir. Başqa məlumata görə Türkiyənin Diyarbəkir mahalından gəlmə ermənilərin kəndidir. Mavas dağının adındandır. Mavas- Xocavənd rayonunda dağ adı. Mənbədə dağın adı "Mavas-Xirxan" kimidir. "Albaniya tarixi" əsərində Mivs kimidir ("Albaniya tarixi").

Yahve (ivr. ‏יַהְוֶה/𐤉𐤄𐤅𐤄‏‎, jahˈwe; mənası – "rəbb") — iudaizm və xristianlıqda tanrının çoxsaylı adlarından biri, Cənubi İsrail və Yəhudi çarlıqlarında milli tanrı. Onun dəqiq mənşəyi mübahisəli bir mövzudur, lakin onun mənşəyi erkən dəmir dövrünə, hətta tunc dövrünə qədər gedib çatır. Onun adı Kənan xalqının dininin baş tanrısı olan Elin adından törəmiş ola bilər, ancaq Yahvenin adının ən erkən münasib sadalanması Qədim Misir mətnlərindədir. Bu mətnlərdə Transiordaniyanın cənubunda yaşayan Şasu köçəri tayfasıdır. Ən qədim dini ədəbiyyat nümunələrində Yahve tipik bir Yaxın Şərq "döyüşçü tanrısı"dır, hansı ki, müqəddəs ordusunu İsrailin düşmənlərinə qarşı yürüdür. O, daha sonra İsrail və Yəhudi çarlıqlarının əsas tanrısına çevrilir. Vaxt keçdikcə saray və Yərusəlim məbədi Yahveni bütün kainatın hər bir ilah və ilahənin hər bir müsbət keyfiyyətini daşıyan tanrısı elan edir. Babiloniya sürgününün (e.ə. VI əsr) sonunda özgə tanrıların varlığı inkar edilir və Yahve bütün kainatın qurucusu, bütün dünyanın yeganə tanrısı hesab edilir.

Fransiya Markes (isp. Francia Elena Márquez Mina) — Kolumbiyada insan haqları və ətraf mühit üzrə afro-kolumbiyalı fəal. 2019-cu ildə BBC Fransiya Markesi həmin il üçün 100 Qadın siyahısına daxil edir. == Bioqrafiyası == Əsasən Afrika əsilli əhalisi olan Kauka departamentinin şimalındakı Suares bələdiyyəsinə aid Yolombo kəndində anadan olub. O, 13 yaşında bənd tikintisi onun icmasını təhdid edəndə fəal olUR. Santiaqo de Cali Universitetində hüquq təhsili almır. İki uşağın anası olan Fransiya Markes çoxmillətli korporasiyalar tərəfindən hüquqlarına və torpaqlarına edilən hücumlara qarşı La Tomenin Afro-Kolumbiyalı icmasının mübarizəsində liderə çevrilir. 2009-cu ildə onun iştirakı ilə başlayan müqavimət prosesi yerli sakinlərin bu ərazidən zorla çıxarılmasının qarşısını alıb. 2013-cü ildə o, 12 dekabr 2016-cı ilə qədər üzvü olduğu La Toma İcma Şurasının üzvü olur. Kolumbiyada sülh prosesinə qatılan, hökumətin Kubadakı Kolumbiya İnqilabçı Silahlı Qüvvələri qrupu ilə danışıqlarına dəvət edilir. Həm də geniş şəkildə feminist aktivist kimi tanınır.

Qustav Maler (alm. Gustav Mahler‎ [‘ɡʊstaf’ mailɐ]; 7 iyul 1860[…], Kalişte[d], Bohemiya krallığı, Avstriya imperiyası[…] – 18 may 1911[…], Vyana, Avstriya-Macarıstan[…]) — Romantizmin sonlarında Avstriyalı bəstəkar və dövrünün aparıcı dirijorlarından biri olmuşdur. Keçmiş Avstriya İmperiyasının ərazisi olan Bohemiyada Kalisçt kəndində (Çex Respublikasında indiki Kaliště) anadan olmuşdur. Sonralar ailəsi Malerin böyüdüyü İnglau (indikiJihlava) yaxınlığına köçmüşlər. Bəstəkar kimi, Maler 19-cu əsr Avstro-Alman ənənəsi ilə erkən 20-ci əsr modernizmi arasında körpü rolunu oynamışdır. Yaşadığı dövr ərzində drijor kimi şöhrət qazansa da, öz bəstələdiyi musiqilər bir müddət etinasız yanaşmadan sonra geniş şöhrət qazanmışdır. Nasizm zamanı onun musiqilərinə Avropanın bir çox yerlərində qadağa da qoyulmuşdur. 1945-ci ildən sonra musiqisi yeni dinləyici nəsli tərəfindən kəşf edildi. Maler o dövrdə bütün bəstəkarlar arasında ən çox dinlənən və ifa edilən bəstəkarlardan biri oldu və 21-ci əsr üçün bir mövqe qazandı. Çətin şəraitdə dünyaya göz açan Maler müsiqi istedadını erkən yaşlarında göstərməyə başladı.

Jan Mankes (15 avqust 1889, Meppel – 23 aprel 1920, Eerbeek) — holland rəssam. İşlədiyi mövzular avtoportretlər, mənzərə, quş və digər heyvanlar olmuşdur. Təhsilini Haaqadakı Kral İncəsənət Akademiyasında almış, Kris Lebau, Jan Şouten və Herman Veldhuisin tələbəsi olmuşdur. Karyerası boyunca təqribən 200 tablo, 100 eskiz yaratmışdır. 30 yaşında vərəm xəstəliyindən vəfat etmişdir. Əsərləri Hollandiya’dakı Şerinqa Realizm Muzeyi, Arnhem Müasir İncəsənət Muzeyi və Belveder Heerenven Muzeyində sərgilənir.

Mahder Assefa (d. 5 oktyabr 1987, Əddis-Əbəbə) — aktrisası.

Manvel Sektori Qriqoryan (erm. Մանվել Սեկտորի Գրիգորյան; ləqəbi: Tuşonka Manvel, erm. Տուշոնկա Մանվել; 14 iyul 1956, Körpəli, Üçkilsə rayonu – 19 noyabr 2020) — Ermənistan hərbçisi, siyasətçisi, general-leytenantı (2000), Yerkrapanın sədri (1999–2018), Qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikası Ali Sovetinin deputatı (1992–1996), Ermənistan Milli Məclisinin deputatı (2012–2018), Qarabağ müharibəsi iştirakçısı, Xocalı soyqırımını törədənlərdən biri. O, 2018-ci ildə qeyri-qanuni yolla silah-sursata sahib olmaqla təqsirlənərək həbs edilmişdir. == Bioqrafiya == Manvel Qriqoryan 14 iyul 1956-cı ildə Ermənistan SSR-nin Armavir mərzində yerləşən Körpəli kəndində anadan olmuşdur. O, 1975–1977-ci illərdə Qızıl Orduda xidmət göstərmişdir. O, 1993-cü ildə Xankəndi Pedaqoji İnstitutundan, 1998-ci ildə isə İrəvan Dövlət Universitetindən məzun olmuşdur. Manvel Xocalı soyqırımında iştirak etmişdir. 1993-cü ildə Manvel Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 83-cü briqadasının komandiri təyin edilmişdir. O, komandirlik dövründə Cəbrayılın və Füzulinin işğalı zamanı azərbaycanlı vətəndaşların mülklərini yağmalamış, dinc sakinlərə işgəncə vermişdir.

Amerika dələsi (lat. Martes americana) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin dələlər fəsiləsinin dələ cinsinə aid heyvan növü.

Samur (lat. Martes zibellina) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin dələlər fəsiləsinin dələ cinsinə aid heyvan növü. == Təsviri == Samurun bədən uzunluğu 56 sm, quyruğu isə 20 sm-ə qədərdir. Xəzinin rəngi dəyişkəndir. Bəzi fərdlər demək olar ki, tamamən qara rəngdə olur. Bəzilərinin rəngi isə çox açıq, qumlu sarı və ya parlaqdır. Elə fərdlərdə vardır ki, arxa tərəfində tünd bir kəmər olan qəhvəyi ton, yan tərəflər isə nisbətən açıqdır. == Həyat tərzi == Sibir tayqasının xarakterik bir sakinidir. Çevik və ölçüsünə görə çox güclü yırtıcıdır. Yerüstü həyat tərzi sürür.

Marvel Comics (ing. Marvel Comics) — Amerika komiks və komikslərlə bağlı media nəşriyyatı. Nəşr edilmiş komikslər arasında Fantastik Dördlük, Hörümçək-adam, Halk, Dəmir adam, Tor, Daredevil, Kapitan Amerika seriyaları var. 1960-cı illərdən bəri DC Comicsin yanında ABŞın ən böyük iki komiks şirkətindən biri olma xüsusiyyətini davam etdirmişdir. 31 avqust 2009 tarixində The Walt Disney Company tərəfindən 4.000.000.000 $-a alındığı bildirilmişdir. == Tarixi == Pulp-jurnalının naşiri Martin Qudman 1939-cu ildə Timely Publications adı altında daha sonra Marvel Komiks kimi tanınan şirkəti yaratdı. 1933-cü ildə Qərb pulpası ilə başlayan Qudmen komikslərin yeni yaranan və o vaxta qədər çox populyarlaşan yeni mühitinə çevrildi. Timely-nin ilk nəşri olan Marvel Comics android superqəhrəmanı Karl Burqosun ilk görünüşü, İnsan Məşəli və Bill Everett-in anti-qəhrəman Namor ilk görünüşü daxildir. Buraxılış böyük uğur qazandı.

Marvel Studios, LLC (MMC) (993-cü ildən 1996-cı ilə qədər Marvel Films kimi tanınıb), The Walt Disney Studios-un bir törəməsi olan Amerika film və televiziya studiyasıdır. Marvel Studios, Marvel Comics nəşrlərində görünən personajlar əsasında Marvel Sinematik Kainat filmlərinin istehsalı ilə məşhurdur. Marvel Studios, 2008-ci ildən bəri Marvel Sinematik Kainatında, "Dəmir Adam" (2008), "Hörümçək Adam: Uzaqdan Evə" (2019) kimi məşhur 23-ə qədər film buraxdı. Bu filmlərin hamısı studiya tərəfindən istehsal olunan "Bir çəkiliş" və "Marvel Televiziya" nın istehsal etdiyi televiziya şouları ilə yanaşı, bir-birlərinin ardıcıllığını bölüşür. Marvel Sinematik Kainatından əlavə, Marvel Studios, Şimali Amerikanın kassa gəliri 1 milyard dolları ötmüş digər Marvel xarakterli film franşizaların istehsalı ilə də məşğul idi: "X-Men" və "Spider-Man" buna misal ola bilər. Marvel Studios ayrıca "Disney +" da yayımlanacaq televiziya seriallarını inkişaf etdirir. == Yaranması == === İlk illər === Marvelin ilk illəri kimi bilinən dövr "Captain America" (Kapitan Amerika)nın yalnız pulsuz reklam kimi bir seriya üçün dövlət ərazisində şəkillərinə lisenziya ala biməsi ilə başladı. Kapitan Amerikanın hər hansı bir rəsmini qalxan və ya başqa bir fon ilə təmin edə bilmədi və dövlətə xarakter olaraq tamamilə yeni bir fon yaratdı və silahdan istifadə edərək personajı təsvir etdi. === "Marvel Entertainment Group" === 1970-ci illərin sonlarından 1990-cı illərin əvvəllərinə qədər "Marvel Əyləncə Qrupu" (MEG) studiyalara Marvel Komiks personajlarına əsaslanan filmlər hazırlamaq variantlarını satdı. Marvelin super qəhrəmanlarından biri olan "Hörümçək-adam", 1970-ci illərin sonlarında seçimdən keçdi və ayrılmış müddət ərzində bir film çəkilmədən Marvelə hüquqlar qaytarıldı.

Matvey Eliseyev (31 mart 1993) — Rusiyalı biatlonçu. Matvey Eliseyev Rusiyanı 2018-ci ildə Cənubi Koreyada təşkil edilən XXIII Qış Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Matvey Eliseyev birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2018-ci ildə qatıldı. O, Cənubi Koreyada baş tutan XXIII Qış Olimpiya Oyunlarında kişilər 10 km məsafəyə sprint yarışlarında iştirak etdi. Eliseyev 26:59.3 saniyəlik nəticəsi ilə 87 atlet arasında 83-cü yeri tutdu və medalçılar sırasına düşə bilmədi.

Matvey İvanoviç Radayev (rus. Матвей Иванович Радаев; 11 noyabr 1937, İvanovka, İsmayıllı rayonu – 14 fevral 1993) — Azərbaycan-sovet dövlət xadimi, Azərbaycan Respublikası Baş nazirinin müavini (1991–1992), Azərbaycan Respublikası Nazirlər Soveti sədrinin müavini (1989–1991). == Həyatı == Matvey İvanoviç Radayev 1937-ci il noyabrın 11-də İsmayıllı rayonunun İvanovka kəndində kolxozçu ailəsində anadan olmuşdur. Ailədə dörd qardaşın ən böyüyü idi. Orta məktəbi bitirdikdən sonra Kirovabadda (hazırkı Gəncə) Kənd Təsərrüfatı İnstitutuna daxil olmuşdur. Əmək fəaliyyətinə doğulduğu kəndində aqronom kimi başlamış, eyni zamanda Kalinin adına kolxozun komsomol təşkilatının katibi seçilmişdir. 1963-cü ildə Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin yeni yaradılmış kənd təsərrüfatı şöbəsinin təlimatçısı, daha sonra isə bölmə müdiri təyin edilmişdir. 1967-ci ildə Azərbaycan Lenin Kommunist Gənclər İttifaqı Mərkəzi Komitəsinin ikinci katibi, 1971-ci ildə isə Azərbaycan Kommunist Partiyası Naxçıvan Vilayət Komitəsinin ikinci katibi vəzifəsinə təyin edilmiş, 1978-ci ilə qədər burada işləmişdir. Bu illərdə qiyabi olaraq Sov.İKP Mərkəzi Komitəsi yanında Qiyabi Ali Partiya Məktəbini bitirmişdir. 1978-ci ildə Matvey Radayev Azərbaycan SSR meliorasiya və su təsərrüfatı nazirinin müavini təyin edilmiş, 1982–1986-cı illərdə isə Yəməndə işləmişdir.

Rafael Markes (isp. Rafael Márquez) — meksikalı futbolçu. Meksika millisinin oyunçusu olub. 5 FİFA Dünya Kubokuna iştirak edib.

Timoti Ceyms MakVeiq (23 aprel 1968, Lokport[d], Nyu-York ştatı – 11 iyun 2001, Terre Haute həbsxanası[d]) — 1995-ci ildə 19-u uşaq olmaqla 168 nəfərin öldüyü, 680-dən çox insanın yaralandığı və Alfred Marreh Federal Binasının üçdə birinin məhv edildiyi Oklahoma şəhərinin bombalanmasına görə məsuliyyət daşıyan bir Amerikalı idi. Partlayış 11 sentyabr hücumlarından əvvəl ABŞ-də törədilən ən ölümcül terror aktı idi. Bu, ABŞ tarixində ən ölümcül daxili terror aktlarından biri olaraq qalır. Körfəz Müharibəsi veteranı olan Makvey 1993-cü ildə çoxu uşaq olan 86 nəfərin ölümü ilə nəticələnən Vako mühasirəsi, həmçinin 1992-ci ildə Ruby Ridge hadisəsi və Amerikanın xarici siyasətinə görə federal hökumətdən qisas almağa çalışırdı. O, federal hökumətə qarşı inqilabı ruhlandırmağa ümid edirdi və zalım bir hökumət olaraq gördüklərinə qarşı qanuni bir taktika kimi bombardmanı müdafiə etdi. O, partlayışdan qısa müddət sonra həbs edilib və kütləvi qırğın silahından istifadə də daxil olmaqla 160 əyalət cinayət maddəsi və 11 federal cinayət maddəsi ilə ittiham olunub. O, 1997-ci ildə bütün maddələr üzrə təqsirli bilinib və ölüm cəzasına məhkum edilib. MakVeyq 11 iyun 2001-ci ildə İndiana ştatının Terre Haute şəhərindəki Federal İslah Kompleksində öldürücü inyeksiya ilə edam edilib. Onun cinayətdən cəmi altı ildən sonra həyata keçirilən edamı ölüm cəzasını gözləyən əksər məhbuslardan xeyli qısa müddətdə həyata keçirilib.

Daşlıq dələsi (lat. Martes foina) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin dələlər fəsiləsinin dələ cinsinə aid heyvan növü. == Qısa təsviri == Bədənin uzunluğu 45-54 sm, quyruğun uzunluğu 25-35 sm-dir. Çəkisi 1700-1800 qramdır. Xarici görünüşcə meşə dələsinə çox oxşayır. Lakin meşə dələsinin boğazının altı bütünlüklə narıncı-sarı rəngdə olduğu halda, daşlıq dələsinin boğazının altındakı tamamilə ağdır. Ona görə də bu dələyə ağdöş dələ deyirlər. == Yayılması == Daşlıq dələsinin hazırkı arealı Qərbi Avropa, Ön, Orta, Mərkəzi və Şərqi Asiya ölkələrinin ərazisini əhatə edir. Dəniz səviyyəsindən 3000 m-dək yüksəkliklərə qalxırlar. Xəz-dərili heyvan kimi ABŞ Viskonsiya ştatına introduksiya edilmişdir.

Yapon dələsi (lat. Martes melampus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin dələlər fəsiləsinin dələ cinsinə aid heyvan növü. == Görünüşü == Yapon dələsinin xəzi sarı-qəhvəyidən tünd-qəhvəyi çaları arasında dəyişir. Üzərlərində ağ ləkələrə rast gəlinir. Digər dələlərdən demək olar ki, kəskin fərqlənmirlər. Quyruqları qısa və qalın yumşaq tükə malikdir. Bu canlıların uzunluqları 47–54 sm arasında dəyişir. Quyruqları isə 17–23 santımetrdir. Erkəklər dişilərə nisbətdə çəki baxımından ağır olur. Erkəklər 1,6 kq, dişilər isə 1,0 kq təşkil edir.

Manvel Vasili Yeqiazaryan (9 aprel 1960, Nemətabad, Yevlax rayonu) — Ermənistan hərbçisi, Birinci Qarabağ müharibəsinin iştirakçısı, Xocalı soyqırımını törədənlərdən biri. == Həyatı == 9 aprel 1960-cı ildə Nemətabad kəndində anadan olub. 1989-cu ildə "Arabo" könüllülər dəstəsini yaradıb. 1989–1994-cü illərdə Yeğeqnadzor, Qafan, Basarkeçər və Qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikasında Şaumyankənd, Buzluq, Erkəc, Manaşid, Getaşen, Xocalı, Malibəyli, Ağdərə, Kərmiravan, Marağa, Mağavuz, Talış, Laçın dəhlizi, Şuşa, Kəlbəcər (Ömər aşırımı) döyüşlərində iştirak etmişdir. Ermənistan Ali Sovetinin deputatı idi. == Təltifləri == Ermənistan Respublikasının 2-ci dərəcəli "Döyüş xaçı" ordeni, Qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikasının 2-ci dərəcəli "Döyüş xaçı" ordeni və "Artsax igidlərinə analıq təşəkkürü" xatirə medalı ilə təltif edilmişdir.

Qabriel Xose de la Konkordiya "Qabo" Qarsiya Markes (isp. Gabriel José de la Concordia «Gabo» García Márquez; 6 mart 1927[…], Arakataka[d], Maqdalena departamenti – 17 aprel 2014[…], Mexiko) — Kolumbiyalı romançı, jurnalist, ssenarist, qısa-hekayə yazıçısı, Neyştadt Beynəlxalq Ədəbiyyat Mükafatı (1972) və Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (1982). == Həyatı == Kolumbiya yazıçısı Qabriel Xose Qarsia Markes Karib dənizi sahilindəki Arakataka şəhərində doğulmuşdu. Ailədəki on altı uşaqdan ən böyüyü idi. Yerli poçt şöbəsində teleqrafçı işləyən atası maddi çətinliklərlə üzləşdiyindən Qabriel ana babasının və nənəsinin himayəsində böyümüşdü. Xüsusən nənəsinin danışdığı nağıl, əfsanə və əsatirlər gələcəkdə yazıçının işinə yaramış, bir çox əsərləri üçün əla xammala çevrilmişdi. İstefaya çıxmış polkovnik olan babası da vətəndaş müharibəsi və gənclik həyatı haqqındakı maraqlı xatirələri ilə nəvəsinin bədii təxəyyülünün formaşalaşmasında mühüm rol oynamışdı. Gənc Markes 1947-ci ildə Boqot unversitetinin hüquq fakültəsində oxumağa başlamışdı. Sonra Kartagena universitetinə dəyişilmişdi. Lakin nəticədə yenə də diplom ala bilməmişdi.