Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
Monogram
Monoqram — bir simvol yaratmaq üçün iki və ya daha çox hərfi üst-üstə gətirmək və ya birləşdirməklə hazırlanan şablondur. Monogramlar adətən tanınmış simvol və ya loqo kimi istifadə olunan bir şəxsin və ya şirkətin baş hərflərini birləşdirərək yaradılır. Birləşdirilməmiş hərflərdən ibarət seriya monoqram deyil, şifrə (məsələn, kral şifrəsi) adlanır.
Monodram
Monodram — Dram və teatr sənətinin bütün tələblərini və vacibiyyətini özündə cəmləmək şərti ilə tək bir aktyor ilə oynanılan və bu məqsəd üçün yazılmış bir oyundur. Məsələn, meddah monodram oyunudur.
Monoxrom
Monoxrom və ya monoxromatik bir şəkil, obyekt və ya palitrası tək bir rəngdən (və ya eyni rəngli dəyərlərdən) ibarətdir. Yalnız boz çalarları istifadə edən şəkillər boz şkala (adətən rəqəmsal) və ya ağ-qara (adətən analoq) adlanır. Fizikada monoxromatik işıq dar bir dalğa uzunluğu olan elektromaqnit şüalanmaya aiddir ki, bu da fərqli anlayışdır.
Monorim
Monorim və ya monorifma (fr. monorime; yun. μόνος və ῥυθμός sözlərindən yaranmışdır, mənası – "birqafiyəli") — bir qafiyədən istifadə edən şeir və ya onun hissəsi. Aleksandr Kvyatkovskinin tərifinə görə, "həmahəng qafiyə"dir. Monorim orta əsr şərqi poeziyasında, məsələn, qəzəllərdə və bir sıra Avropa poetik ənənələrində, məsələn, Uelsdə, geniş istifadə olunurdu. Монорим // Литературная энциклопедия терминов и понятий. Институт научной информации по общественным наукам РАН: Интелвак. Под ред. А. Н. Николюкина. 2001.
Monoxrom, təkrəng
Monoxrom və ya monoxromatik bir şəkil, obyekt və ya palitrası tək bir rəngdən (və ya eyni rəngli dəyərlərdən) ibarətdir. Yalnız boz çalarları istifadə edən şəkillər boz şkala (adətən rəqəmsal) və ya ağ-qara (adətən analoq) adlanır. Fizikada monoxromatik işıq dar bir dalğa uzunluğu olan elektromaqnit şüalanmaya aiddir ki, bu da fərqli anlayışdır.
Fonoqraf
Fonoqraf (yun. φωνή — səs və γράφω — yazmaq sözlərindən əmələ gələn söz) — səsin yazılması və dinlənilməsi üçün ilk qurğu. Fonoqraf Tomas Alva Edison tərəfindən icad edilmiş və 1877-ci il noyabrın 21-də ictimaiyyətə təqdim olunmuşdur. Bu, o dövrünün ən heyrətamiz icadlarından biri olmuşdur. Fonoqrafın inkişafı nəticəsində qramofon və patefon meydana gəlmişdir.
Genoqram
Genoqram – seçilmiş ailənin üzvləri arasındakı nəsillər arası qarşılıqlı münasibətlərin nümunələrinin xəritəsi və ya fotoşəklidir. Başqa sözlə desək, genoqram – ailənin, simvollar vasitəsilə çəkilmiş və ailə üzvləri arasındakı münasibətlərin qeyd edildiyi, şəcərə ağaçıdır ki, bu ağac mütəxəssisin ailə daxilindəki böhranın səbəblərini aşkar etməsi və ailəyə dəstək planını hazırlaması işini asanlaşdırır. Sosial işdə genoqramdan gücləndirici əlaqələrin, tələbatlar dairəsinin və müdaxilə məqsədlərinin aşkarlanması üçün istifadə edilir . İlk dəfə, uşaq və ailə ilə işdə genoqramdan Monika Mak Qoldrikin "Genoqramlar: Qiymətləndirmə və Müdaxilə" (Monica McGoldrick and Randy Gerson) "Genograms: Assessment and Intervention" kitabında istifadə edilmiş və populyarlıq qazanmışdır . Həmin vaxtdan etibarən, genoqramlardan müxtəlif ictimai elmlər, tibb, psixologiya, genetik araşdırmalar və s. geniş istifadə edilməyə başlamışdır. Bir çox klinik psixoloqlar genoqramı, Mürrey Bouenin 50-ci illərdə çap edilmiş ailə sistemləri nəzəriyyəsinə aid edir, belə ki, genoqramda ailə daxilində yaxınlıq və ya özgələşməklə bağlı nəsillər arası gərginliklərin ötürülməsini asanlıqla təsvir etmək mümkündür. Məhz bu dinamika Mürrey Bouenin nəzəriyyəsinin ana xəttini təşkil edir. Sistem nəzəriyyəsinə əsasən, ailə bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqədə və bir-birindən qarşılıqlı asılı olan şəxsiyyətlər sistemidir. Hər-hansı şəxsiyyəti dərk etmək üçün, bu şəxsiyyətin ailə sistemini başa düşməliyik.
Nomoqram
Nomoqram — bir neçə dəyişən kəmiyyət arasında funksional asılılığı təsvir edən qrafik. Hər bir qrafik dəyişənlərin verilmiş dəyişmə intervalını göstərir və onların hər bir qiyməti bu qrafikdə müəyyən həndəsi elementlə (nöqtə və ya xətlə) qeyd edilir. Nomoqram radioloji üsullarla izotop yaş hesablanmasında geniş tətbiq edilir. Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.
Loqoqram
Loqoqram (qədim yunancadan "loqo" – "söz" və "qram" – "çəkilən və ya yazılan"), həmçinin loqoqraf və ya leksiqraf — söz və ya morfem kimi dilin semantik komponentini təmsil edən yazılı simvol. Çin dilində, eləcə də digər dillərdə istifadə edilən Çin simvolları, Misir heroqlifləri və mixi yazıdakı bəzi simvollar kimi loqoqramlardır. Əsasən loqoqramlardan istifadə edən yazı sisteminə "loqoqrafiya" deyilir. Əlifbalar və hecalar kimi qeyri-loqoqrafik yazı sistemləri fonemikdir: onların fərdi simvolları birbaşa səsləri təmsil edir və heç bir xas məna daşımır. Bununla belə, məlum olan bütün loqoqrafiyalar ümumiyyətlə rebus prinsipinə əsaslanan bəzi fonetik komponentə malikdir və saf ideoqraflara fonetik komponentin əlavə edilməsi yazı sisteminin insan dilini adekvat şəkildə kodlaşdırmasına imkan verən əsas yenilik hesab olunur. Loqoqrafik sistemlərə ən erkən yazı sistemləri daxildir. Mesopotamiya, Misir, Çin və Mezoamerikanın ilk tarixi sivilizasiyaları bir növ loqoqrafik yazıdan istifadə edirdilər. Sırf loqoqrafik olan yazı əksər dillər üçün praktiki ola bilməz və əksini göstərən heç bir hal məlum deyil.