Lüğətlərdə axtarış.

Qarabasan — gerçək olmayan virtual xəyali varlıq və ya türk xalq mədəniyyətində kabus və buna səbəb olan varlıq. Qarabasma (Karabasma/Garabasma) da deyilir. Gecələri insanların üzərinə çökən şər varlıq kabuslara səbəb olur. Ümumi mənada isə insanların pis şeylər görməsi deməkdir. Qorxulu yuxulardır. Bəzi bölgələrdə Qaraqura və ya Kamos adlı bir varlığın səbəb olduğu düşünülür. Ağırbasma ifadəsi də istifadə edilir. Qarabasanlara pis ruhların və ya cinlərin səbəb olduğuna inanılır. Bu ruhlar bəzən öldürücü ola bilərlər. Bəzən yuxuda ölən insanların bu varlıqların hirsləri səbəbindən öldükləri düşünülür.

Qaracalar (Saatlı) — Azərbaycanın Saatlı rayonunda kənd. Qaracalar (Borçalı) — Gürcüstanın Borçalı mahalında kənd. Qaracalar — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indiki Üçkilsə (Eçmiədzin) rayonu ərazisində kənd. Qaracalar (Əştərək) — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indi Əştərək rayonunda kənd. Qaracalar — İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indiki Vedi (Ararat) rayonunda kənd.

Qaraoğlan (Yevlax) — Azərbaycan Respublikasının Yevlax rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Qaraoğlan (Ağdaş) — Azərbaycan Respublikasının Ağdaş rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Qarapapaq (Qazax) — Qazax rayonunda kənd. Qarapapaq (Cənubi Zəhmətabad) — Qərbi Azərbaycan ostanının, Miyandoab şəhristanının, Mərkəz bəxşinin, Cənubi Mərhəmətabad dehestanında kənd. Qarapapaq — İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indi Qəmərli (Artaşat) rayonunda kənd. Qarapapaq-Güllübulaq — Qars vilayətinin Qars qəzasında, indi Amasiya rayonunda kənd.

Paraplan – yumşaq qanadlı planer olub, qanadı hava axını hesabına hava tutucuları ilə şişən uçuş aparatıdır. Qaldırıcı qüvvə qanad profilinin qarşıdan gələn havanın bürüməsi hesabına yaranır. Paraplanın irəli hərəkəti ağırlıq gücün təsiri nəticəsində baş verir. Azərbaycanda Paraplanerçilik 2012-ci ilində inkişaf etmişdir. 2013-ci ildə Fairex (Azərbaycan Hava və Ekstremal İdman Növləri Federasiyası) dəstəyi ilə beynəlxalq paraplanerçiliq festivalı keçirilmişdir . Azərbaycanda 2014-ci ildən bəri 31 may paraplanerçilər günü kimi qeyd olunur. Hazırda ölkədə 4 klub fəaliyyət göstərir - RockStone, Gilavar, Climb Club, CanFly.

Qarapaça, köpgər (lat. Rupicapra rupicapra) ,(Artiodactyla) dəstəsindən bir məməli növü. Status. Sayı azdır. Növün arealı kiçilmişdir. Yayılması. Hazırda Azərbaycanda qarapaça Böyük Qafqazın cənub və şərq yamaclarında, İsmayıllı, İlisu və Zaqatala qoruqlarında yayılmışdır. Kiçik Qafqazda artıq bu heyvanlara təsadüf edilmir. Yaşayış yeri. Qarapaçalar dağlıq-meşəlik heyvanı olub, dəniz səviyyəsindən 1000 m-dən 3000 m-ə qədər hündürlüyü olan meşəli, qayalı dağlarda yaşayırlar.

Kəndlər Qaraqala (Babək) — Babək rayonunda kənd. Qaraqala (Loru) — Tiflis quberniyasının Loru - Pəmbək qəzasında, indi Kalinino rayonunda kənd. Qaraqala (Qırxbulaq) — İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indi Ellər (Kotayk, Abovyan) rayonunda kənd. Qaraqala (Dərəçiçək) — İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Axta (Razdan) rayonunda kənd. Qaraqala (Sərdarabad) — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indiki Sərdarabad (Oktemberyan) rayonu ərazisində kənd. Qaraqala (Qars) Digər Qaraqala yaşayış yeri — Qaraqala nekropolu — Qaraqala — Tiflis quberniyasının Loru-Pəmbək qəzasında, indiki Şəmşəddin rayonu ərazisində qışlaq. Qaraqala — İrəvan quberniyasının Aleksandropol qəzasında dağ.

Qaratala — Azərbaycan Respublikasının Qax rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Bölgənin digər yaşayış məntəqələri kimi Qaratala kəndinində tarixi çox qədimdir. Ən əski dövrlərdən kənd ərazisində Türk uyğarlıqları yaşamışdır. Qafqaz Albaniyasına daxil olan kənd ərazisində Türksoylu və Türkdilli Saqalar(Saklar) məskunlaşmışdır. Erkən orta əsrlərdə Azərbaycan ərazisinə Hunlar,Peçeneqlər,Barsillər,Xəzərlər və.s kimi Türk tayfaları köç etmiş,elə bu səbəbdəndir ki,kənddə əhalinin genetikası və dili heç pozulmadan,original qalmışdır. Həmçinin Türklər kəndə önəmli kültür ornamentləridə qazandırmışdır. Daha sonra Azərbaycana gələn Səlcuqi-Oğuzlar və Elxanilər dövründə şimala axın etmiş Türk boylarıda kənddən yan keçməmiş,sonralar kəndin əsas etnik sütununu təşkil etməyə başlamışdır. Bütün bunları nəzərə alaraq biz rahatlıqla kəndin Qədim Türk-Oğuz yurdu olduğunu deyə bilərik. Kənddə Oğuz boylarının yaşaması faktını kəndlə qonşuluqda yerləşən Oncallı kəndi ərazisindəki Oğuz qəbiristanlığı ilədə isbat etmək mümkündür. Kənd əhalisinin antropoloji xüsusiyyətlərinə gəlincə isə əhali Turanid və Oğuz irqi tipindədirlər.

Qaraçala — Azərbaycan Respublikasının Salyan rayonunun inzibati ərazi vahidində şəhər tipli qəsəbə. Qaraçala qəsəbəsi indi Azərbaycanın Aran zonasının yüzlərlə Kürqırağı kəndlərindən biri və ən adilərindəndir. Əvvəllər, yəni Sovet dönəmində, 1963-cü ilədək mövcud olmuş Əli Bayramlı rayonuna aid idi, Əli Bayramlı (indiki Şirvan) – Salyan yolunun üstündə, Kür çayının sol – Şirvan sahilində, Əli Bayramlıdan (indiki Şirvan şəhəri) 14, Salyandan 36 km məsafədə yerləşir. Qəsəbədə, daha doğrusu, keçən əsrin 90-cı illərinin əvvəllərinədək bu qəsəbə sovetliyinə daxil olan, inqilaba (1917) qədər olan dövrdə kəndin əsasını qoymuş, adı təəssüf ki, xatirələrdə qalmamış, lakin əməllərindən göründüyü kimi bu yerləri sevmiş və gözəllik yaratmaq aşiqi olmuş rus mülkədar xanımın şərəfinə "Xanım xoturu" (rus dilində kiçik kənd mənasında işlədilən xutor (хутор) sözünün xalq tərəfindən dilimizə uyğunlaşdırılmış forması), Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra isə bu təsərrüfatda yaradılmış 2 nömrəli pambıq toxumçuluğu sovxozunun mərkəzi malikanəsinə çevrildiyinə görə qısa formada "semsovxoz" (rusca "семенной совхоз" (semennoy sovxoz) adının qısaldılmış forması) adlandırılmışdır. Sovet İttifaqında ilk sovxozlardan biri kimi 1922-ci ildə yaradılmış 1 nömrəli sovxozun mərkəzi malikanəsinə bitişik, müharibədən dərhal sonra burada başlamış tikinti-quruculuq işlərini həyata keçirən tikinti-quraşdırma idarəsinin ətrafında salınmış adsız kənddə, sonradan burada Sovet tarixindən bəlli olduğu kimi 1930-cu illərin kollektivləşmə dövründə yaradılmış və fəaliyyət göstəmiş təsərrüfatlararası MTS-in (maşın-traktor stansiyası) rusca "МТС" (em-te-es), azərbaycanca – em-te-es, imtees, MES) abbreviaturasına uyğun olaraq, gah "Mes", gah da burada 1980-ci illərədək fəaliyyət göstərmiş dizel-elektrik və su nasos stansiyasının (rusca дизельная электрическая и насосная станция (dizelnaya elektriçeskaya i vodonasosnaya stansiya) adının qısaldılmış formada işlədilən "дизельная электростанция" (ДЭС) (dizelnaya elektrostansiya (DES) adının) abreviaturuna uyğun olaraq "Des" adlandırılırdı. XX əsrin əvvəllərində qonşu Kərimbəyli kəndinin cənub qurtaracağında əvvəllər rus mülkədar tərəfindən salınmış malikanə də 30-cu illərdə bu kəndi, həmçinin Qarabağlı və Xalac kəndlərini də əhatə etmiş MTS-in mərkəzi malikanəsi olmuş və sonralar onun malikanəsi Salyanneft neft və qazçıxarma idarəsinə verilmişdi. Kəndin həmin hissəsi indi də sovet dönəminin maşın-traktor stansiyasının (MTS-em-te-ec) adının baş hərflərindən alınmış abbreviaturaya uyğun olaraq "İmtees" adı ilə tanınır. Qaraçala qəsəbəsi Salyan rayonunun iri yaşayış məntəqələrindən biridir. Qəsəbədə 5000-ə yaxın sakin (2013-cü ilin məlumatına görə) yaşayır. Əhali əsasən əkinçilik və heyvandarlıqla məşğul olur.

Qaracalal dağı — Babək rayonu ərazisində dağı Naxçıvan çökəkliyinin şimal-şərqindən keçən Qaracalal-Qızılboğaz ekstruziv tirəsinin suayırıcındadır. Hündürlüyü 1478 metr Konusvarı yüksəklik əmələ gətirir. Vulkanik süxurlardan (andezit-dasit) ibarətdir. Naxçıvan Ensiklopediyası. Bakı. 2002. səh. 254. ISBN 5-8066-1468-9.

Qaracalar — Gürcüstan Respublikasının Kvemo Kartli diyarının Qardabani bələdiyyəsində kənd. Kənd Rustavi şəhəri yaxınlığında dəniz səviyyəsindən təqribən 350 metr yüksəklikdə yerləşir. 2014-cü il siyahıyaalmasının nəticələrinə əsasən kənddə 4136 nəfər əhali yaşayır. 99%-i azərbaycanlılardan ibarət olan kənd əhalisinin 50,31%-i kişilər, 49,69%-i qadınlardır. Kənd əhalisinin əsas məşğulluq sahəsi kənd təsərrüfatıdır. Şəhəryanı tərəvəzçilik və maldarlıq inkişaf etmişdir.

Qaracalar — türk tayfası Naxçıvanda yaşamış türk tayfası olub (bax kəngərlər). Yazılı qaynaqlarda V əsrdən Naxçıvan ərazisində yaşamış Kəngərlərin içərisində Qaracalar tayfasının adına rast gəlinir. XVIII- XIX əsrin ortalarına aid bəzi mənbələrdə Naxçıvan mahalında yaşayan bir sıra qol və tirələrin arasında qaracalı nəsilinin adı çəkilir. Naxçıvan Ensiklopediyası. Bakı. 2002. səh. 254. ISBN 5-8066-1468-9.

Qaracalar — Gürcüstan Respublikasının Kvemo Kartli diyarının Qardabani bələdiyyəsində kənd. Kənd Rustavi şəhəri yaxınlığında dəniz səviyyəsindən təqribən 350 metr yüksəklikdə yerləşir. 2014-cü il siyahıyaalmasının nəticələrinə əsasən kənddə 4136 nəfər əhali yaşayır. 99%-i azərbaycanlılardan ibarət olan kənd əhalisinin 50,31%-i kişilər, 49,69%-i qadınlardır. Kənd əhalisinin əsas məşğulluq sahəsi kənd təsərrüfatıdır. Şəhəryanı tərəvəzçilik və maldarlıq inkişaf etmişdir.

Qaracalar — Azərbaycan Respublikasının Saatlı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Əhalisinin sayı 1033 nəfərdir. Qaracalar oykonimi qılıclı tayfasının qaracalar tirəsinin adı ilə bağlıdır. Qılıclı/qılınclı tayfası keçmişdə Azərbaycanın müxtəlif zonalarında yaşamış tayfalardan biridir. Hal-hazırda Azərbaycan Respublikasının müxtəlif rayonlarında Qılıclı adlı obyektlər vardır. Saatlı rayonunun Varxan kəndinin inzibati ərazi vahidində yerləşir. Araz çayının sahilində, Muğan düzündədir. Qaracalar kəndinin iqlimi əsasən mülayim-isti iqlim tipidir. Yayı isti, qışı isə mülayimdir. Kənddə əsasən pambıq, taxıl, arpa, şəkər çuğunduru, yonca və s.

Qaracalar (gürc. ყარაჯალა) — Gürcüstanın Telavi bələdiyyəsində, Alazan-Həftəran vadisində yerləşən kənd. Əhalisi 4,891 nəfərdir (2014). Əhalinin çox hissəsi azərbaycanlı və müsəlmandır (əsasən Sünni). Kənddə bir məktəb, bir uşaq bağçası və bir məscid var. Kəndin əhalisi əsasən əkinçilik, maldarlıq (böyük və kiçik buynuz), üzümçülük və ən çox ticarətlə məşğul olur. Sovet İttifaqının dağılmasından sonra, kənd sakinlərinin əksəriyyəti Tiflisə, Türkiyəyə, Qazaxıstana, Ukraynaya, Rusiyaya köç etmişlər.

Qaracalar — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indiki Əştərək rayonunda kənd. Alagöz dağının cənubunda yerləşir. Erməni mənbələrində kəndin adı Qalaçilar kimi də göstərilir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. Toponim qaraçalar türk tayfasının adı əsasında yaranmışdır. Etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. Kənddə 1831-ci ildə 104 nəfər, 1873-cü ildə 272 nəfər, 1886-cı ildə 279 nəfər, 1897-ci ildə 381 nəfər, 1908-ci ildə 360 nəfər, 1914-cü ildə 381 nəfər, 1916-cı ildə 526 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. 1918-ci ildə kəndin əhalisi ermənilərin soyqırımına məruz qalaraq deportasiya olunmuşdur. Ermənilər buraya 1918–1920-ci illərdə Türkiyədən köçürülmüşdür.

Qaraoğlan — Azərbaycan Respublikasının Ağdaş rayonunun Pirəzə kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.

Qaraoğlan (fars. قره اوغلان‎‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sayınqala şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 181 nəfər yaşayır (34 ailə).

Qaraoğlan — Azərbaycan Respublikasının Yevlax rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Qaraoğlan bələdiyyəsi (Ağdaş) — Ağdaş rayonunda bələdiyyə. Qaraoğlan bələdiyyəsi (Yevlax) — Yevlax rayonunda bələdiyyə.

Qarapapaq — Azərbaycan Respublikasının Qazax rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Qarapapaq kəndi düzənlik ərazidə yerləşir. Toponim azərbaycanlıların etnoqrafik qrupu olan qarapapaqların adı ilə bağlıdır. Ta qədimdən Cənubi Qafqazda, xüsusilə Kvemo Kartli və Göyçə gölü ətrafında yaşayan qarapapaqların böyük əksəriyyəti siyasi hadisələrlə əlaqədar XIX əsrin əvvəllərində Türkiyə və İrana köçmüşdülər. Rusiyada qalan qarapapaqlar Qazax tayfa birləşməsinin tərkibində və Naxçıvanda yaşamışlar. Qarapapaq oyk., sadə. Qazax r-nunun Ağköynək i.ə.v.-də kənd. Düzənlikdədir. Bu toponim azərbaycanların etnoqrafik qrupu olan qarapapaq larin adı ilə bağlıdır. Qarapapaqlar türk tayfalarından birinin adıdır.

Qazax bələdiyyələri — Qazax rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Azərbaycan dilinin qarapapaq dialekti kimi də adlandırılan qarapapaq dili — müxtəlif mənbələrə görə türk dillərinin oğuz qoluna daxil olan qarapapaqların dilidir . Azərbaycanın şimal-qərbində, Gürcüstanın cənubunda və Türkiyənin şərqində yayılmışdır. 1897-ci ildə Rusiya imperiyasının ilk ümumi siyahıyaalınmasında "Qarapapaq" ayrıca dil kimi qeyd edilmişdir . Lakin müasir qarapapaqlar Azərbaycan dilinin qarapapaq ləhcəsində danışırlar .

Qarapapaq tinamu (lat. Crypturellus atrocapillus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin tinamukimilər dəstəsinin tinamular fəsiləsinin əsl tinamu cinsinə aid heyvan növü.

Qaraçilan (fars. قره چلان‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Soyuqbulaq şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 46 nəfər yaşayır (6 ailə).