məlumat funksiyasını tərcümədə yerinə yetirən kommunikasiya iştirakçısı (bax, tərcümə).
Tam oxu »прил. коммуникативный (относящийся к коммуникации как общению, связи). Dilin kommunikativ funksiyası коммуникативная функция языка
Tam oxu »kommunikativ məqsəd-məram İntensiya (lat. intentio) fəlsəfi elmlərin terminoloji aparatından götürülmüşdür.
Tam oxu »van Deykin fikrincə, ayditiv aktdan (yaxud dinləyən aktdan) və kommunikativ situasiyadan ibarətdir.
Tam oxu »şəxsi cəhətlərin və imkanların insanın kommunikativ fəaliyyətini təmin edən, eləcə də dil və dildənkənar bilik və bacarıqların məcmusu.
Tam oxu »...tərcümədə yenidən kodlaşdırılması adlanır. Tərcüməçinin kommunikativ mövqeyinin bir tərcüməçinin mətndə müəyyən obraz sistemi, yaxud üslubunun d
Tam oxu »...kommunikativ subyekt və onun aktlararası əlaqələrdə iştirakı. Metamətn subyekti mətnin müvafiq səviyyələrində özünü açıq aydın, yaxud gizli şəkild
Tam oxu »...qaydaların dəyişilməsi. Tərcümənin köhnəlmə səbəbi- qəbuledən kommunikativ kontekstinin dəyişilməsi, dil və üslubun inkişafında dəyişikliklər. Tərc
Tam oxu »tərcümə mətninin yaranması. Tərcümənin tərtib olunması şifahi və yazılı ola bilər.
Tam oxu »tərcüməçilik kommunikasiyasının iştirakçısı. Tərcümə mətninin redaktəsi - bu, onun ədəbi situasiya, ədəbi və dil norması, nəşriyyat tələbləri və s
Tam oxu »tərcümə olunan mətndə çoxsözlüyün olmaması, mətnin lakonik forması ilə səciyyələnən tərcümənin keyfiyyət göstəricisi
Tam oxu »müvafiq xarici dildə və müvafiq ədəbiyyatda realizə olunmuş orijinala münasibətdə tərcümə variantları
Tam oxu »tərcümə mətninin qurulduğu zaman qismən realizə olunmuş ölçüsüdür ki, bu zaman orijinal mətnin bütün səviyyələrində üslubi yenidən kodlaşdırma
Tam oxu »tərcümədə real mövcud olan məna münasibətlərinin müəyyən tərzdə təşkil olunmuş, sxemləşmiş ifadəsi nəzərdə tutulur
Tam oxu »ictimai kontekst aspektində tərcümənin funksiyasını yerinə yetirməsi və genezisin tədqiqi. Tərcümə sosiologiyanı ictimai kommunikasiya aspektində ma
Tam oxu »1) mədəni siyasətin tərcüməçilik proqrammı və tərcüməçilik fəaliyyətinə təsirini; 2) kitab bazarı nöqteyi-nəzərindən tərcüməçilik proqramlarının tə
Tam oxu »bu, elə bir fəndir ki, o tərcüməçilik praktikasının proqramlaşmasını obyektiv metodlarla (statistika, sosiologiya, informasiya nəzəriyyəsi) tərcüməç
Tam oxu »tərcümə intellektual fəaliyyət kimi nəinki özlüyündə mürəkkəbdir, onun mürəkkəbliyi aşağıdakılarla dərinləşir: ekstremal, stress situasiyanın qaç
Tam oxu »tərcümə edilən mətnin, yaxud onun hissələrinin tematik və dil işləmələridir ki, onlar orijinalın ixtiyarında semantik-üslubi qəlibdən çıxır, yaxud m
Tam oxu »Tərcümə prosesini kifayət qədər tam təsvir etməyə imkan verən struktur-linqvistik səciyyəli kompleksdir
Tam oxu »linqvistik metodlar ilə tərcümə strukturunun dil baxımdan tədqiqi.
Tam oxu »reasiyasiya üslubuna uyğun olaraq tərcümənin aşağıdakı funksiyaları fərqlindirilir: tərcümə təhsil amili kimi (qəbuledici mühitdə orijinal haqqınd
Tam oxu »...şəraitində əmtəə istehsalı (satışı) ilə məşğul olan təsərrüfat subyekti
Tam oxu »Fəaliyyəti təhlükəli ekoloji vəziyyət yarada bilən hər hansı müəssisə, idarə, təşkilat, habelə fiziki şəxs
Tam oxu »Barəsində biometrik məlumatların toplanılması, işlənilməsi və mühafizəsi həyata keçirilən identifikasiya edilmiş və ya identifikasiya olunan fiziki şə
Tam oxu »onun iştirakçıları, ilkin mətnin göndəricisi, mətni və başqa məlumatı alan tərcüməçi. Tərcüməçi mətnin alıcısı kimi iştirak edir
Tam oxu »interfənlərarası komplekslik dedikdə biz bədii tərcümə nəzəriyyəsi yaradılması zamanı, onun qohum fənlərin və onun metadilinin (spesifik terminologiy
Tam oxu »bu nəzəriyyə Azərbaycanda geniş inkişaf etməsə də, Rusiya tərcüməşünaslığında kommunikativ yanaşma - tərcümənin psixolinqvistik nəzəriyyəsinin pred
Tam oxu »1. Adresata, tərcüməni alana yönəlmiş aspekt; 2. Orijinal və tərcümə ilə ortaya çıxan effektik eyniliyinin nəzərə alınmasını tələb edir
Tam oxu »qiymətin əsasına funksionallıq, yaxud dinamiklik ekvivalenti qoyula bilər. O tərcümənin xarakteristikası kimi başa düşülür ki, burada ilkin mətndə
Tam oxu »digər, xarici dildə uyğunluğu nəzərdə tutan çıxarışda denotatın identifikasiyası, obyektiv olaraq bir dildən o biri dilə qanunauyğun şəkildə mövcud ke
Tam oxu »ikidillik (qoşadillilik tərcümə) şəraitində informasiyanın işlənməsidir ki, o tərcümənin mexanikləşdirilmiş sistemi parametrlərində uyğun gəlir və h
Tam oxu »orijinalın invariant xüsusiyyətlərinin, yaxud tərcümədə modifikasiyanın funksi- onal prinsipi (tərcümənin konfrontasiya - yaradıcı konteksti) həyat
Tam oxu »linqvistika, stilistika, ədəbiyyatşünaslıq, informasiya nəzəriyyəsi, semiotika, psixologiya, sosiologiya, frazeologiya kimi elm sahələrini birləşdiri
Tam oxu »tərcüməni ədəbi prosesə qoşan tərcümə olunmuş mətnin xüsusiyyətlərini özündə birləşdirir. Qəbul edən ədəbiyyatın kontekstinə görə tərcümə ya ədəb
Tam oxu »tərcümənin kommunikasiyaya və mədəni dəyərlər mübadiləsinə qoşulması. Bu tərcümə prosesinin fərqli aspektlərinin ictimai asılılığı və onların mətnd
Tam oxu »1. Tərcümə orijinalın (əslin) ideya, məna və məzmununu mümkün qədər tam şəkildə ifadə etməlidir. 2
Tam oxu »tərcümənin oxucu üçün protomətn kimi mövcudluğu, daha doğrusu, bu elə oxucudur ki, o yalnız tərcümədən istifadə edə bilir
Tam oxu »bu, elə oxucudur ki, o, orijinalın əslini yaxşı bilir, orijinal və tərcüməni bir-biri ilə tutuşdura bilir və orijinal əsasında tərcüməçinin bütün
Tam oxu »dil səviyyələrinin tərcümə mətnində fonematik (qrafomatik) səviyyədən başlayaraq morfematik, leksik, sintaqmatik və sintaktik səviyyəyə qədər iyerarx
Tam oxu »коммуникация söz. sif.; kommunikativ; коммуникативное средство əlaqə (ünsiyyət) vasitəsi.
Tam oxu »...mətnin ekspediyenti rolunda və qəbuledici - rolunda iştirak edir. Kommunikativ situasiya tərcümənin üslubi quruluşunda özünü əks etdirir.
Tam oxu »\ – subyektlə bağlı olan, subyektdə əsaslandırıla bilən, subyektlə müəyyənləşmiş olan, subyektə bağlı olan. Antonimi obyektivdir.
Tam oxu »is. [lat. subjectum] 1. fəls. Xarici aləmi (obyekti) dərk edən və öz əməli fəaliyyətində, işində ona təsir edən şəxs. // Şəxs, şəxsiyyət, adam. O suby
Tam oxu »I сущ. субъект: 1. филос. индивид (или социальная группа) как носитель предметно-практической деятельности и познания, источник активности, направленн
Tam oxu »tərcümənin yaradılması zamanı mütləq ədəbi kommunikantın təkrarolunmaz təşkilindən doğan orijinalın struktur xüsusiyyətləri.
Tam oxu »sif. subjecti//f, -ve ; ~ idealizm idéalisme m subjectif ; ~ faktor facteur m subjectif
Tam oxu »[lat.] прил. субъектив, субъективный (субъектдиз, кьилди са касдиз хас (талукь) тир, гьадахъ галаз алакъалу тир; кьилди; subyektiv səbəblər субъектив(
Tam oxu »...субъективный: 1. относящийся к субъекту, человеку, личности. Subyektiv amil субъективный фактор, subyektiv səbəblər субъективные причины, subyektiv m
Tam oxu »sif. [lat.] Subyektə, şəxsə, şəxsiyyətə aid olan, onunla bağlı olan, ondan asılı olan. Subyektiv səbəblər. Tarixdə subyektiv amil. İşin subyektiv tərə
Tam oxu »ж kommunikasiya, rabitə, əlaqə; перерезать коммуникации врага düşmənin əlaqə (rabitə) yollarını kəsmək; слово - средство коммуникации söz kommunikasiy
Tam oxu »...связь одного места с другим. Водные коммуникации. Перерезать коммуникации противника. Массовая коммуникация. (способ сообщения какой-л. информации вс
Tam oxu »\ – Subyekt termini Aristotelə görə sonra da Orta əsrlərdə cövhər mənasında işlədilirdi. Bugünkü mənasında isə XVII əsrdən sonra işlədilir. Fəlsəfi
Tam oxu »[lat. subjectum] сущ. субъект (1. филос. къецепатан алем (объект) кьатӀузвай, фикир ийизвай, ва вичин кардалди гьадаз эсер ийизвай кас; // инсан, кас;
Tam oxu »...«etiraf»da öz əksini tapa bilər və s. Tərcüməçinin poetikası tərcümənin müvafiq dövrdə olan nəzəri üstqurumu, yaxud da belə demək mümkünsə, tər
Tam oxu »tərcüməçinin üslubi xarakteri ilə bağlı olan üslubi kənarlaşmalar sistemi. Bu, tərcüməçinin fərdi poetikasını yaradır (bax: tərcümənin poetikası)
Tam oxu »...neçə tərcüməçinin birliyi və ədəbi mətnlər toplusu. Adətən, tərcüməçi kollektivi iri həcmli ədəbi əsərlərin tərcüməsi zamanı (çoxcildli) yaranır.
Tam oxu »OBYEKT – SUBYEKT Fellərin mənaca müxtəlifliyi subyektin fellərə qarşı, subyektin obyektə qarşı və bir fellə obyekt arasındakı münasibətdən irəli gəlir
Tam oxu »прил. лингв. бессубъектный. Subyektsiz cümlələr бессубъектные предложения (предложения, в которых сказуемое не относится к определенному субъекту, т.
Tam oxu »I прил. без перевода, не имеющий перевода. Tərcüməsiz mətn текст без перевода II нареч. без перевода. Tərcüməsiz başa düşmək понимать без перевода
Tam oxu »...tərcümədə tərcümləyə olan sosial sifarişin tərcüməçinin şüurunda subyektiv inikasına, kommunikativ akt iştirakçılarının motiv və məqsədlərinin fo
Tam oxu »...və onun elementlərinə (personajlarına, realilərinə) aid olan tərcümənin işlənib hazırlanması. Buna qəbuledicilərin və qəbul edən mühitin ədəbi-mədə
Tam oxu »tərcümənin üslubi aspekti onun leksik-qrammatik vasitələrindən əslin ümumi funksional kommunikativ istiqamətlərə uyğun olaraq və tərcümə olunan di
Tam oxu »...yenidən kodlaşdırmanı biz tərcümə adlandırırıq. Yenidən kodlaşdırma tərcümənin ən yüksək anlayışıdır (bax, kommunikativ mövqe).
Tam oxu »...arasında fərq faktdan gələn kommunikativ fərqdir ki, orijinal və tərcümənin kommunikativ aktı heç vaxt eyni anda gedə bilməz, yəni eyni mədəni kodda
Tam oxu »hüquqa malik, səlahiyyətli, hüquq subyekti olan, hüquq səlahiyyəti olan, əhliyyətli
Tam oxu »м predikat (1. məntiqdə: mühakimə obyektini - subyekti müəyyən edən anlayış; 2. qrammatikada: xəbər).
Tam oxu »ədəbi proseslə tərcümənin yerinin sistemli müəyyənləşməsi. Tərcümənin yerinin sistemli müəyyənləşməsi dedikdə tərcümənin orijinalla münasibətlər
Tam oxu »прил. hüq. hüquqa malik, səlahiyyətli, hüquq subyekti olan, hüquq səlahiyyəti olan, əhliyyətli.
Tam oxu »Eyni vaxtda tərcümənin iki mühüm əməliyyatını - ilkin mətnin mənimsənilməsi və tərcümənin tərtib edilməsini həyata keçirə bilmək bacarığı.
Tam oxu »müxtəlif kommunikativ dəyərli informasiya daşıyan vahidlərin mətndə fərqləndirilməsi.
Tam oxu »...zamanın fərqlərinin realizasiyası zamanı kommunikativ yerdəyişmələr və kommunikativ situasiyalar gözlənilməsini tələb edir.
Tam oxu »ekspedient və persipientin ədəbi mətnin köməyi ilə kommunikativ əlaqəsi.
Tam oxu »eyni orijinalın müxtəlif tərcümələri olan mətnlər (Tərcümənin təkrarlanması).
Tam oxu »semantik əlaqələrin və komponentlərin münasibətlərinin sıxlığının kommunikativ məqsədyönlülüyü dərəcəsindən asılıdır.
Tam oxu »orijinalın və tərcümənin mümkün semantikstruktur parallelizminə əsaslanan tərcümə üsulu.
Tam oxu »сущ. буквальность (полное соответствие чему-л.). Tərcümənin hərfiliyi буквальность перевода
Tam oxu »orijinal mətnində bir bütöv kimi tam tərcümənin tərcümə prosesinə çevrilməsi.
Tam oxu »tərcümənin dinamik modelində struktur, semantik və funksional üslubi məhdudiyyətlərin siyahısı.
Tam oxu »tərcümənin sosial aspektinə kommunikativ yanaşmanın tədqiq olunmasına aiddir. Tərcümə nəzəriyyəsində ilk dəfə olaraq tərcümənin sosioloji problemlə
Tam oxu »fonetika, psixologiya, fiziologiya, akustika, sosiolinqvistika, kommunikativ linqvistika kimi biliklər sahəsini özündə birləşdirir.
Tam oxu »...səviyyədə orijinalın dərinləşdirilmiş strukturunu verməyən tərcümə (bax, tərcümənin subinterpretasiyası).
Tam oxu »mətnin nisbətən müstəqil hərəkət (fəaliyyət) qruplarının kommunikativ fəaliyyətin sistemaltı kimi sıxılmış modelin hissəsi.
Tam oxu »...zamanı orijinalın dilinin, mövzusunun, üslubunun modifikasiyası, tərcümənin yaradılması şəraitində orijinalın invariant nüvəsi. Tərcümədə transfo
Tam oxu »texniki tərcümənin əsas forması. Çünki bütün tərcümə praktiki olaraq istifadə olunan informasiya tam yazılı tərcümə formasında işlənib hazırlanı
Tam oxu »yazılı tərcümənin metodlarından biri. Burada orijinalda olan mətn seqmentlərə bölünür və hər seqmentdən aparıcı informasiya çıxarılır ki, o tərcüm
Tam oxu »