Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • TELESKOP

    астр. I сущ. телескоп (астрономический оптический прибор для наблюдения и изучения небесных тел, светил). Rentgen teleskopu рентгеновский телескоп, gü

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • teleskop

    teleskop

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • TELESKOP

    [yun. tele və skopeo-baxıram] телескоп (цава авай гъетериз ва мс. килигун патал астрономиядин оптик прибор).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • TELESKÓP

    [yun. tele və skopeo – baxıram] Göy cisimlərini müşahidə etmək üçün optik astronomiya cihazı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TELESKOP

    I. i. telescope II. s. telescopic

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • teleskop

    is. télescope m

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • qamma-teleskop

    qamma-teleskop

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • zenit-teleskop

    zenit-teleskop

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • teleskop-reflektor

    teleskop-reflektor

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ZENİT-TELESKOP

    сущ. зенит-телескоп (астрономо-геодезический прибор)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • телескоп

    телескоп.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • телескоп

    ...ультрафиолетовый телескоп. Оптический телескоп. Линзовый, зеркальный телескоп. Монтировка телескопа. Смотреть, рассматривать в телескоп. Увидеть в те

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ТЕЛЕСКОП

    телескоп (яргъа авай затIариз, гзафни-гзаф цава авай вацраз, гъетериз килигдай дурбу).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ТЕЛЕСКОП

    м teleskop (1. astr. göy cisimlərinə baxmaq üçün optik cihaz, rəsəd borusu; 2. zool. dombalangöz balıq).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТЕЛЕСКОП

    n. telescope, optical device for making distant objects appear nearer and larger; glass, lens. ТЕЛЕФ: телеф авун v. annihilate, destroy, eliminate; er

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ТЕЛЕСКОП

    n. telescope, optical device for making distant objects appear nearer and larger; glass, lens. ТЕЛЕФ: телеф авун v. annihilate, destroy, eliminate; er

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ТЕЛЕСКОП

    ...-ра цава авай гьетериз килигдай дурбу, аппарат. Гьайиф, гьайиф, телескопар, микроскопар аватӀани, Бязибуруз аквазвач и дуьньяда Уьмуьрдин тангар.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • гамма-телескоп

    -а; м. Физический прибор для улавливания гамма-излучения небесных светил и других небесных объектов.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ТЕЛЕСКОПИЧЕСКИЙ

    прил. 1. astr. teleskop -u[-ü]; телескопическая труба teleskop borusu; 2. astr. teleskopik, yalnız teleskop vasitəsilə görünə bilən; 3. teleskopa oxşa

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • TELESKOPİK

    прил. телескопический: 1. видимый только в телескоп. Teleskopik planetlər телескопические планеты 2. осуществляемый с помощью телескопа. Teleskopik

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QÜLLƏLİ

    ...(имеющий башню). Qülləli günəş телескопу астр. башенный солнечный телескоп

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TELESCOPE

    n teleskop

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • téléscope

    m teleskop

    Tam oxu »
    Fransızca-azərbaycanca lüğət
  • ТЕЛЕСКОПИЯ

    ж мн. нет astr. teleskopiya (teleskop vasitəsilə göy cisimlərinə baxma).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • MİRSAD

    ə. teleskop.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • binokulyar

    ...binoculaire ; ~ görünüş vision f binoculaire ; ~ teleskop télescope m binoculaire ; ~ mikroskop microscope m binoculaire

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • REFLEKTORLU

    прил. рефлектор алай (мес. телескоп).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • LİNZALI

    прил. линзовый (снабжённый линзой), с линзой. Linzalı teleskop астр. линзовый телескоп, linzalı televizor телевизор с линзой

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • teleşop

    teleşop

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • РЕФЛЕКТОРНЫЙ

    РЕФЛЕ́КТОРНЫЙ прил. fiz., astr. reflektorlu; рефлекторный телескоп reflektorlu teleskop. РЕФЛЕКТО́РНЫЙ прил. fiziol. 1. reflektor, refleks -i[-ı]; 2.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • REFLEKTORLU

    sif. Reflektoru olan, reflektorla təchiz edilmiş. Reflektorlu teleskop.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • РЕФРАКТОР

    refraktor (göy cisimlərini müşahidə etmək üçün linzalı teleskop)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • DURBİN

    f. 1) uzağı görən, uzaqgörən; 2) binokl; 3) teleskop; 4) m. uzaqgörən (adam).

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • teleskopik

    teleskopik

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • TƏLƏSKƏN

    sif. İş görərkən çox tələsən, səbirsizlik göstərən. Tələskən adam.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏLƏSKƏN

    торопливый, торопкий, расторопный

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TƏLƏSKƏN

    прил. торопливый (такой, который всегда торопится). Tələskən adam торопливый человек

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TƏLƏSKƏN

    прил. тади къачудай, рикӀ хци, сабурсуз (мес. кас).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • телескопия

    ...вдаль и skopéō - смотрю) Наблюдение небесных светил при помощи телескопа.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • tələskən

    tələskən

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • РЕФРАКТОР

    м astr. refraktor (göy cisimlərini müşahidə etmək üçün linzalı teleskop).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • VISIBLE

    ...to the naked eye adi gözlə gölünə bilən; ~ by the help of a telescope teleskop vasitəsilə görünə bilən; 2. aydın, açıq-aydın

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • HELİOSKOP

    сущ. астр. гелиоскоп (астрономический телескоп, приспособленный для визуальных наблюдений поверхности Солнца)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • teleşou

    teleşou

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ТЕЛЕШОМ

    нареч. məh. çılpaq, lüt, üryan

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • телесно

    ...здоровый человек. Постареть телесно. Ощутить телесно. Любить телесно.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • телесное повреждение

    Повреждённое место на теле (рана, перелом, ушиб)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • TEZTOÇI

    (İmişli) tələskən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • INVENTION

    n 1. kəşf, ixtira; the ~ of the telescope / of radio teleskopun / radionun kəşfi; 2. uydurma, qondarma, quraşdırma; His story is a pure invention Onu

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • обсерваторский

    см. обсерватория; -ая, -ое. О-ие телескопы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • РЕФЛЕКТОР

    м reflektor (1. astr. çökük aynalı teleskop; 2. fiz. şüaları əks etdirən cihaz).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • REFLECTOR

    ...fiz. reflektor (şüaları əks etdirən cihaz); 2. astr. çökük aynalı teleskop

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • светосильный

    ...спец. Обладающий большой светосилой. Светосильный объектив. Светосильный телескоп. Светосильный бинокль.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • радиоастрономический

    ...радиоастроном и радиоастрономия. Р-ая обсерватория. Радиоастрономический телескоп. Радиоастрономический симпозиум.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ASTRÓQRAF

    is. [yun.] bax teleskop. Göy cisimlərinin fotoşəklini çəkmək üçün astronomik cihaz. Astroqrafın ikinci adı teleskopdur.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • рефрактор

    -а; м. см. тж. рефракторный Телескоп, в котором изображение небесных тел получается с помощью линз.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • FOTOHELİOQRAF

    сущ. астр., фото. фотогелиограф (телескоп, предназначенный для фотографирования солнечной фотосферы с целью исследования ее тонкой структуры)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • телескопный

    -ая, -ое. 1) к телескоп 1) Т-ая труба. Т-ые детали. 2) = телескопический 3) Телескопный перфоратор. Т-ые молотки для бурения.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • экваториал

    -а; м. Линзовый или зеркальный телескоп, дающий возможность определять положение любого светила на небесной сфере относительно небесного экватора.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • PARABOLİK

    ...Parabolik güzgü. // Parabola şəklində əyilmiş güzgüsü olan. Parabolik teleskop.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • REFLEKTOR

    ...электрик лампа алай чим акъуддай прибор; 3. гьахьтин гуьзгуь алай телескоп).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • сверхмощный

    ...большую мощь. Сверхмощный двигатель. Сверхмощный танк. Сверхмощный телескоп. С-ая буровая установка. Сверхмощный компьютер. Сверхмощный передатчик.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • REFRAKTOR

    I сущ. астр. рефрактор (телескоп, в котором изображения небесных тел создаются преломлением световых лучей в линзовом объективе) II прил. рефракторный

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ГЕЛИОГРАФ

    м helioqraf (1. astr. Günəşin şəklini çəkmək üçün fotoaparatı olan teleskop; 2. meteor. Günəş parıltısının davamını avtomatik qeyd edən cihaz; 3. işıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • REFLÉKTOR

    ...lampalı qızdırıcı cihaz. 3. Əksetdirici batıq güzgüsü vasitəsilə əks alınan teleskop.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HELİOQRAF

    сущ. гелиограф: 1. астр. телескоп с фотоаппаратом, предназначенный для фотографирования Солнца 2. метеор. прибор, автоматически регистрирующий продолж

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TELE...

    ...görülən, eşidilən, yazılan” mənasını ifadə edir; məs.: teleqram, teleskop, telefilm və s.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • телескопический

    -ая, -ое. см. тж. телескопически 1) к телескоп 1) Т-ая трубка. Телескопический прибор. Т-ие планеты (видимые только в телескоп). Т-ие наблюдения (осущ

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • разглядывать

    ...рассматривать. Разглядывать фотографии. Разглядывать прохожих. Разглядывать в телескоп звёзды. Внимательно разглядывать причудливую причёску.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • BORU

    I. i. pipe, tube; neft ~su oil-pipe; teleskop ~su telescope tube; su ~su water-pipe; istilik ~su steam-heat pipe; magistral ~ trunk pipe-line; tüstü ~

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • REFLEKTOR

    ...обогревательный прибор, состоящий из электрической лампы и отражателя 3. телескоп, в котором изображение получается с помощью вогнутого зеркала II пр

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • рефлектор

    ...отражателя. Включить рефлектор. Обогревать комнату рефлектором. 3) Телескоп, в котором изображение небесных тел получается при помощи главного вогнут

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ТЕЛЕСКОПНЫЙ

    bax телескопический 1-ci mənada

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
OBASTAN VİKİ
Teleskop
Teleskop (q. yun. τῆλε [tele] "uzaq" + σκοπέω [skopeo] "baxmaq") — kosmik obyektlərin öyrənilməsində , həmçinin kainatdakı kosmik cisimlər arasındakı radioşüalanmanın müşahidəsində istifadə olunan optik cihaz. Artıq teleskop sözü geniş anlamda, elektromaqnit şüalarının böyük bir sahədə dalğa uzunluğunu təyin edə bilən cihazlara verilən ümumi ad kimi başa düşülür. Elektromaqnit dalğalarını (məsələn, gözlə görünən işıq olar bilər) toplayaraq uzaq obyektlərin müşahidəsinə kömək edən optik cihazdır. Teleskop müşahidə edilən və öyrənilən kosmik obyektlərin ölçüsünü böyüdərək insan gözünün onu görməsinə imkan yaradır. Müşahidə astronomiyanın açarıdırsa, teleskop da müşahidənin açarıdır. Sağlam insan gözü açıq səmada cəmi 6000 ətrafında ulduz gördüyü halda, müasir teleskoplar sayəsində milyardlarla ulduz görə bilir. Ona görə də teleskop əsas astronomiya cihazıdır. == Tarixi == İnsanlar daim bir çox əşyaları adi gözlə gördüklərindən daha yaxşı görmək istəmişlər.
Balon teleskop
Balonla teleskop, sub-orbital astronomik teleskopdur. Bu teleskop Yer atmosferinin aşağı, sıx hissəsindən yuxarı qalxmağa imkan verən bir və ya daha çox stratosferik balonlardan asılır. Bu tip teleskoplar peyk teleskoplarına nisbətən çox az nüfuzetmə qabiliyyətinə malikdir, ancaq üstünlüyü daha az maliyə tələb etməsidir. Eyni zamanda atmosferin mane törətdiyi tezlik intervallarının müşahidəsinə imkan verir.Balon teleskopların çatışmayan cəhəti onun nisbətən aşağı hündürlüklərdə istifadə olunması və yalnız bir neçə gün uçuş müddətinə malik olmasıdır. Lakin onların maksimal hündürlüyü təxminən 50 kilometr ətrafında olub, 15 km-lik hündürlük limitinə malik olan Koyper Hava Rəsədxanasının və İnfraqırmızı Astronomiya üçün Stratosferik Rəsədxananın təyyarə əsaslı teleskopları kimi teleskopların hündürlük limitindən xeyli yüksəkdir Bir neçə balon teleskoplarda teleskopun zədələnməsinə və ya məhv olmasına səbəb olan qəzalar baş vermişdir. Balon teleskopdan zeniti gizlədir, lakin çox uzun süspansiya bunu 2°-ə qədər azalda bilər. Teleskop stratosfer küləklərinin induksiyasından, həmçinin balonun yavaş fırlanmasından və kəfgir hərəkətindən izolə olunmalıdır. Azimut sabitlik maqnitometr vasitəsilə saxlanıla bilər, plus bir giroskop və ya daha qısa müddətli düzəlişlər üçün ulduz izindən istifadə oluna bilər. Üç ölçülü-azimut, hündürlük və çarpaz axından ibarət montajlama boru hərəkəti üzərində ən yaxşı nəzarəti təmin edir.
Reflektor (teleskop)
Reflektor (lat. reflect - əks etdirmək) optik teleskopların bir növüdür. Onun obyektivi çökük güzgü və ya güzgülər sistemindən ibarətdir. Reflektorun iş prinsipi işığın əks olunmasına əsaslanır. Reflektor XVII əsrdə refraktora bir alternativ olaraq yaradılmışdır, o zaman o xromatik aberrasiyaya məruz qalan bir sistem idi. Reflektorun digər optik aberrasiyalar meydana gətirməsinə baxmayaraq, çox geniş diametrli obyektivlər üçün istifadə olunur. Demək olar ki, astronomik müşahidələrdə istifadə olunan bütün böyük teleskoplar reflektordur. Reflektorların bir çox növləri mövcuddur, bundan başqa görüntü keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq və ya görüntünü mexaniki cəhətdən uyğun yerə salmaq məqsədilə əlavə optik elementlərdən istifadə oluna bilir. Reflektorlarda güzgüdən istifadə olunduğundan bu cür teleskoplar bəzən katoptrik də adlandırılır. == Tarixi == Çökük güzgülərdən linza əvəzinə istifadə etmək fikri İbn əl-Haytəm -in XI əsrdə apardığı optika tədqiqatlarından sonra erkən müasir Avropada Latın tərcümələrində geniş büsət aldı.Refraktonun kəşfindən qısa bir müddət sonra Qaliley, Civanni Fransisko Sadeqo və başqaları çökük güzgülərin prinsipləri haqqında bilikləri genişləndirərək, obyektivi güzgü olan teleskopun yaradılması fikrinini ortaya çıxardılar.
Teleskop (bürc)
Şimal Tacı (lat. Telescopium) - göyün CƏNUB yarımkürəsində bürc.
Teleskop (dəqiqləşdirmə)
Teleskop — astronomik qurğu. Teleskop (bürc) — göyün CƏNUB yarımkürəsində bürc. Teleskop (qəzet) — 1999-cu ildə nəşr olunmuş qəzet.
2-metrlik teleskop
2-metrlik teleskop və ya Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının 2 m-lik teleskopu Teleskop Zeiss-2000 reflektoru “Carl Zeiss Jena” (Almaniya) firmasının istehsalıdır. 1964-cü ildə rəsədxanaya gətirilib və 1966-cı ildə istifadəyə verilmişdir. Coğrafi koordinatları: λ=48° 35' 50ʺE, φ=40° 46' 51ʺN. Teleskop dəniz səviyyəsindən 1435 m hündürlükdə qurulmuşdur. Kupolun və binanın xarici üst qatı temperatur izolyasiyası üçün alüminium lövhələrlə örtülmüşdür == 2-metrlik teleskop haqqında ümumi məlumat == Almaniyanın “Carl Zeiss JENA” firmasının istehsalıdır və 1966-cı ildə istifadəyə verilmişdir. Əsas güzgü parabolikdir, diametri 2080 mm, fokus məsafəsi 9000 mm-dir. 2-metrlik teleskop 3 müxtəlif optik sistemi özündə birləşdirir və əsasən spektral müşahidələr üçün nəzərdə tutulmuşdur: • Baş fokus. İşıq qüvvəsi-1:4.5. Fokal səthdə miqyas 23″/mm. Cihazları: fotoqrafik müşahidələr üçün korrektor tədbiq etməklə faydalı sahəsi 21′x21′ olan baş fokus kasset qurğusu, zəif obyektlərin spektrlərinin alınması üçün istifadə olunan 2 difraksiya qəfəsi və 3 kamera ilə təchiz olunmuş baş fokus spektroqrafı; • Kasseqren fokusu. Ekvivalent fokus məsafəsi 29500 mm.
Habbl teleskopu
Habbl teleskopu — amerikan astronomu Edvin Habblın şərəfinə adlandırılmış kosmik orbital teleskop. NASA və Avropa Kosmik Agentliyinin birgə layihəsidir. Yerin orbitinə 24 aprel 1990-cı ildə "Diskaveri" şattlı ilə çıxarılmışdır. Kütləsi 11 tondur. Əsas alətləri: infraqırmızı kamera, optik kamera, optik spektrometr, ultrabənovşəyi spektroqraf, üç naviqasiya sensoru.
Böyük Kanar teleskopu
Böyük Kanar teleskopu dünyada ən böyük optik teleskop-reflektor. 10,4 metr diametrlik güzgüsu 36 altıbucaqlı seqmentdən ibarətdir. Kanar adalarında olan La Palma rəsədxanasında yerləşir.
Ceyms Uebb teleskopu
Ceyms Vebb kosmik teleskopu (JWST) — NASA-nın "Növbəti Nəsil Kosmik Teleskop" proqramı çərşivəsində Avropa kosmik Agentliyi və Kanada Kosmik Agentliyi ilə birlikdə yaratdığı kosmik teleskopu. c kosmosa buraxılması və onun Yer-Günəş sisteminin L 2 {\displaystyle L_{2}} Laqranj nöqtəsi ətrafında halo orbitində hərəkət etməsi planlaşdırılır. Teleskop (narıncıdan qırmızya qədər) vizual oblastdan orta-infraqırmızı (0,6–27 mkm) oblasta qədər geniş dalğa uzunluğunda misligörülməmiş ayırdetmə və həssaslığa malik olacaq. Teleskop 25 dekabr 2021-ci ildə kosmosa uçuşu başladı. Teleskop Yerdən 1.5 milyon kilometr uzağa göndərilməyi hədəflənir, hədəflənən məsafayə çatması üçün təxmin edilən vaxt 27 gündür. == İmkanları == JWST teleskopunun imkanları astronomiya və kosmologiya sahələrində geniş müşahidələrə şərait yaradacaq. "James Webb" teleskopunun əsas məqsədləri Böyük Partlayışdan (Big Bang) sonra yaranmış ilkin qalaktika və ulduzların işıqlarının alınması, onların formalaşması və inkişafı, planet sistemlərinin yaranması və həyatın mənşəyinin öyrənilməsidir. JWST teleskopu kainatın yaranmasından sonra ilk formalaşmış ulduzların işıqlarının tapılması üçün kifayət qədər həssaslığa malik olacaq. Onun vasitəsi ilə astronomlar həm də digər ulduz orbitlərində ekzoplanetlərin kimyəvi tərkibini təyin edə biləcəklər. NASA mühəndisləri "Hubble" kosmik teleskopunu əvəz edəcək NASA-nın 2-ci rəhbərinin (1961–1968) adını daşıyan JWST nəhəng kosmik teleskopunun yığılmasını tamamlamışdır.
Ceyms Vebb teleskopu
Ceyms Vebb kosmik teleskopu (JWST) — NASA-nın "Növbəti Nəsil Kosmik Teleskop" proqramı çərşivəsində Avropa kosmik Agentliyi və Kanada Kosmik Agentliyi ilə birlikdə yaratdığı kosmik teleskopu. c kosmosa buraxılması və onun Yer-Günəş sisteminin L 2 {\displaystyle L_{2}} Laqranj nöqtəsi ətrafında halo orbitində hərəkət etməsi planlaşdırılır. Teleskop (narıncıdan qırmızya qədər) vizual oblastdan orta-infraqırmızı (0,6–27 mkm) oblasta qədər geniş dalğa uzunluğunda misligörülməmiş ayırdetmə və həssaslığa malik olacaq. Teleskop 25 dekabr 2021-ci ildə kosmosa uçuşu başladı. Teleskop Yerdən 1.5 milyon kilometr uzağa göndərilməyi hədəflənir, hədəflənən məsafayə çatması üçün təxmin edilən vaxt 27 gündür. == İmkanları == JWST teleskopunun imkanları astronomiya və kosmologiya sahələrində geniş müşahidələrə şərait yaradacaq. "James Webb" teleskopunun əsas məqsədləri Böyük Partlayışdan (Big Bang) sonra yaranmış ilkin qalaktika və ulduzların işıqlarının alınması, onların formalaşması və inkişafı, planet sistemlərinin yaranması və həyatın mənşəyinin öyrənilməsidir. JWST teleskopu kainatın yaranmasından sonra ilk formalaşmış ulduzların işıqlarının tapılması üçün kifayət qədər həssaslığa malik olacaq. Onun vasitəsi ilə astronomlar həm də digər ulduz orbitlərində ekzoplanetlərin kimyəvi tərkibini təyin edə biləcəklər. NASA mühəndisləri "Hubble" kosmik teleskopunu əvəz edəcək NASA-nın 2-ci rəhbərinin (1961–1968) adını daşıyan JWST nəhəng kosmik teleskopunun yığılmasını tamamlamışdır.
Hadisə Üfüqü Teleskopu
Hadisə Üfüqü Teleskopu (HÜT) (ing. Event Horizon Telescope (EHT)) radio teleskop sistemi olub qlobal teleskop şəbəkəsi təşkil edir. Hadisə Üfüqü Tekeskopu layihəsi Yer kürəsinin müxtəlif nöqtələrində bir-birindən uzaqda bucaq imkanı kifayət qədər olan 8 kəskin uzun bazisli interferometrik stansiyalardan məlumatları birləşdirərək super massiv Qara Dəliyin Hadisə Üfüqü kimi nəhəng obyekləri müşahidə etməyə imkan verir. Proyektin hədəfi Yer Kürəsindən ən böyük bucaq diametrində iki Qara Dəliyi müşahidə etməkdir. Müşahidə məntəqələri cD tipli ovalvari super nəhəng Messier 87 qalaktikasının mərkəzindəki Qara Dəlik və Süd Yolu qalaktikanısının mərkəzində yerləşən Sagittarius A* Qara Dəliyidir. == Messier 87* == Hadisə Üfüqü Teleskopu Əməkdaşlığı özünün ilk uğurlu nəticəsini 10 aprel 2019-cu il tarixdə eynianda 6 müxtəlif bölgələrdə keçirilmiş mətbuat konfransında açıqlamışdır. Məlumatda birbaşa Messier 87 qalaktikasının mərkəzindəki Qara dəliyin şəkli göstərilərək M87 adı altında qeyd olunmuşdur. Elmi nəticələr 6 məqalədə The Astrophysical Journal Letters jurnalının 875-ci sayında nəşr olunmuşdur.
Herşel Kosmik Teleskopu
Herşel Kosmik Teleskopu — infraqırmızı kosmik teleskop.
Qrin Benk teleskopu
Qrin Benk teleskopu (ing. Green Bank Telescope) — dünyanın ən böyük tam fırlanan parabolik radioteleskopu. ABŞ-nin Qərbi Virciniya ştatının Qrin Benk şəhərindədir.Teleskop uzaq qalaktikalardan elektromaqnit dalğalarını qəbul edir.
Spitzer Kosmik Teleskopu
Spitzer Kosmik Teleskopu — infraqırmızı kosmik teleskop.
Azercell Telekom
Azercell – GSM, UMTS və LTE texnologiyaları üzrə xidmət göstərən Azərbaycan mobil rabitə şirkətidir. "Azercell Telekom" MMC ən çox bazar payı və 4.5 milyondan çox abunəçi sayı ilə Azərbaycanın lider mobil operatorudur. Şirkətin ilk təsisçiləri Türkiyənin "Türkcell İletişim Hizmetleri A. Ş." şirkəti və Azərbaycan Respublikasının Rabitə Nazirliyi olub. "Azercell Telekom" BM 1996-cı ilin yanvarında təsis edilmiş və həmin ilin dekabrın 15-də Azərbaycanda ilk GSM operatoru kimi öz kommersiya fəaliyyətinə başlamışdır. 1998-ci ildə Azercell dünya telekommunikasiya sektorunda öncədən ödəmə sistemini (SimSim) tətbiq edən ilk şirkətlərdən biri oldu. 1 aprel 2008-ci ildən etibarən "Azercell Telekom" MMC adlanmağa başlayıb. Azercell beynəlxalq Telia Company şirkətlər qrupunun tərkibində olub. Telia Company-nın Avrasiyada mobil rabitə sahəsində telekommunikasiya holdinqlərindən biri olub. 2008-ci ildən Azercell şirkətinin sərmayədarı Türkiyənin "Azertel Telekomünikasyon ve Yatırım Dış Ticaret A. Ş," şirkəti olub.Payları tam olaraq Azərbaycan dövlətinə məxsus olan "Azerbaijan International Telecom" (AzInTelecom) Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti və Niderland qanunvericiliyinə əsasən yaradılmış "Fintur Holdings B. V." şirkəti arasında 5 mart 2018-ci il tarixində Türkiyədə təsis edilmiş və "Azercell Telecom" Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətin yeganə təsisçisi olan "Azertel Telekomünikasyon Yatırım Dış Ticaret A. Ş." ("Azertel") şirkətinin 51,3% səhmlərinin alınması barədə müqavilə imzalanmışdır.Azercell Telekom MMC ISO 9001:2008, ISO 10002:2014, IIP (Investors In People) — İnsanlara Sərmayədar (İS) və EN15838 (müştərilərlə əlaqələrin yüksək səviyyəsinə zəmanət) beynəlxalq standartlarına sahibdir. === Əhatə dairəsi və rominq === Fəaliyyəti ərzində Azercell-in əhatə dairəsinə əhalinin 98,80%, respublika ərazisinin isə 94,40% daxil edilmişdir.
Delta Telekom
Delta Telekom — Azərbaycanda telekommunikasiya şirkəti. == Yaranması == XXI əsrin astanasında dünya üzrə peyk rabitəsi istiqamətində kifayət qədər bahalı kanallardan qənaətlə istifadə edən peyk rabitə vasitələri tətbiq olunurdu. Odur ki, Azərbaycanda da analoji texnologiyanın istifadəsinə ehtiyac duyulurdu. Mövcud təlabatı nəzərə alaraq, Delta Telecom korporativ şəbəkənin yaradılması üzrə layihələr işləməyə başladı. İlk layihədə Zaqafqaziyada yeganə olan Mərkəzi Peyk Rabitə Stansiyası tikilib istifadəyə verildi. Başlanğıcda bu stansiya vasitəsilə Azərbaycan Beynəlxalq Bankının bir neçə məntəqələri ilə baş ofisi arasında rabitə yaradıldı. Rabitənin keyfiyyəti sınaqdan keçirildikdən sonra Azərbaycan Beynəlxalq Bankının, Dövlət Gömrük Komitəsinin bölgələrdəki məntəqələrini baş ofisləri ilə birləşdirən korporativ peyk rabitə şəbəkəsi quruldu. Hal-hazırda Azərbaycan Beynəlxalq Bankı, Dövlət Gömrük Komitəsi, Dövlət Sərhəd Xidməti və Daxili İşlər Nazirliyi, Maliyyə Nazirliyi, Vergilər Nazirliyi, AzərCot, MKT-Cotton, AMEA Seysmoloji Ölçmələr Mərkəzi, AP Moller Mayersk kimi təşkilatlar Delta Telekomun müştəriləridir.
Slovak Telekom
Slovak Telekom (keçmişdə Slovenské telekomunikácie və Slovak Telecom olaraq adlandırılmışdır, sabit xətt məhsullarında istifadə edən marka, 2006-cı ilin Mart ayından 2012-ci ilin Yanvar ayına qədər T-Com olmuşdur. 2012-ci ilə gəlindiyində mobil məhsullar və sabit xətt məhsullarında ancaq bir marka mövcuddur: Telekom) — Slovakiya'da fəaliyyət göstərən ən böyük telekommunikasiya şirkətidir. == Sahiblik == 2015-ci ildə Slovakiya Respublikası, olan payını (49%) Deutsche Telekom-a olan payını satmışdır. İndi tamamilə Deutsche Telekom-a aiddir. == Üfüqdəki Slovak Telekom Satışı == Slovak hökuməti Slovak Telekom'da bir azlıq hissəsinin satışı üçün bir addım daha atmışdır. 2015-ci ilin Aprel ayında dövlət varlığının birjanı ehtiva edəcək şəkildə satılması üçün vasitələri genişlədən özəlləşdirmə üçün, qanununda ediləcək bir dəyişikliyi təsdiqlədi. 2015-ci ilin May ayında Deutsche Telekom, Slovakiya hökumətinin 49% hissəsinin hamısının 900 Milyon €-a alacağını açıqlamışdır. == Ölkə Səviyyəsində 4G/LTE Şəbəkəsi Başladıldı == Slovak Telekom, 2013-ci ildə ilk Slovak operatoru olan Slovakiyanın beş şəhərində 4G/LTE şəbəkəsini başlatmışdır. Şəbəkə 1800 MHz'də işləyir və 73Mbit/saniyə endirmə və 23Mbit/saniyə yükləmə maksimum nəzəri sürəti təqdim edir. Dövrə Açarlı Geri Dönüş (DAGD), səsli zənglərin və qısa ismarıcların, 2G/3G dövrə açarlı şəbəkə istifadəsi ilə LTE qurğularına göndərilməsini təmin edir.
Telekom QVK
Telekom — 2012-ci ildə yaradılmış Azərbaycan qadın voleybol klubu. Rabitə Bakı voleybol klubunun ikinci komandası sayılır. == Tarixi == 2012-ci ildə fəaliyyətinə start vermiş komanda əsas komanda Rabitədən fərqli olaraq kiçik büdcə ilə qurulmşdu. Maraqlısı budur ki, klubun prezidenti Rabitənin rəhbəri Cəlil Cəfərov deyil digər bir iş adamı Şahlar Məmmədov idi. İlk dəfə olaraq 2012-13 sezonunda Azərbaycan Superliqasında çıxış etmişdi. Həmin mövsüm liqanı altıncı yerdə bitirən komanda avrokuboklara qatılmaq şansını əldən verdi. 2013-14 mövsümünə ciddi hazırlaşmaq üçün ciddi transfer ataklarına keçən komanda Cessika Volker kimi güclü amerikan voleybolçu ilə müqavilə imzalaya bildi.
Türk Telekom
Türk Telekom — 1995-ci il aprel ayının 24-də poçt, telefon və teleqraf xidmətlərinin müstəqil fəaliyyətə başlamasından sonra yaradıldı. 2005-ci ilin noyabr ayında aparılan özəlləşdirmə nəticəsində şirkətin səhmlərinin 49%-i Səudiyyə Ərəbistanına məxsus Oger Telecoma satılmış, bu vaxt kabel tv və kabel dəqiq xidmətləri Türksədə köçürülmüşdür. Türkiyənin bütün telefon və internet xidmət təmin ediciləri içində öz təşkilatı infrastrukturuna sahib tək firma mövqesindədir. Ümumi müdirliyini Paul Doany etməkdədir. == Türk Telekomun bu ankı vəziyyəti == Türk telekom özelleştirldiginden bəri 4 ortaq icra edilməkdədir.
Telekom VK
Telekom — 2012-ci ildə yaradılmış Azərbaycan qadın voleybol klubu. Rabitə Bakı voleybol klubunun ikinci komandası sayılır. == Tarixi == 2012-ci ildə fəaliyyətinə start vermiş komanda əsas komanda Rabitədən fərqli olaraq kiçik büdcə ilə qurulmşdu. Maraqlısı budur ki, klubun prezidenti Rabitənin rəhbəri Cəlil Cəfərov deyil digər bir iş adamı Şahlar Məmmədov idi. İlk dəfə olaraq 2012-13 sezonunda Azərbaycan Superliqasında çıxış etmişdi. Həmin mövsüm liqanı altıncı yerdə bitirən komanda avrokuboklara qatılmaq şansını əldən verdi. 2013-14 mövsümünə ciddi hazırlaşmaq üçün ciddi transfer ataklarına keçən komanda Cessika Volker kimi güclü amerikan voleybolçu ilə müqavilə imzalaya bildi.
Türk Telekom Arena
Türk Telekom Arena (qısaca TT Arena), ya da Ali Sami Yen İdman Kompleksi (Nef Stadion) — Türk Telekom Arena İstanbulun Sarıyer rayonunda yerləşən çox məqsədli stadion, Qalatasaray PFKın daxili sahədəki futbol oyunlarına ev sahibliyi etməkdədir. Türk Telekom Arena, Bursa Timsah Arena və Vodafone Arena stadionlarına struktur olaraq ilham qaynağı olmaqla birlikdə Türkiyədəki C90 görüş bucağına sahib ilk stadionu xüsusiyyətini daşımaqdadır. Toplam 52.652 kreslo tutumuna sahib olan stadion, Atatürk Olimpiada Stadionunda sonra tamaşaçı tutumu baxımından Türkiyənin ən böyük ikinci stadionudur. İlk olaraq 1996-ci ildə gündəmə gələn ancaq müxtəlif problemlər səbəbiylə də tapılmayan və sonrasında yeri dəyişdirilən layihənin təməli 13 dekabr 2007 tarixində atıldı. O dövr Şişli'de bağlı olan indiki vaxtda isə Sarıyer sərhədlərində olan bir-birinin ardınca düzülmüş üç təpədən Şişli Bələdiyyəsin adı Aslantepe olaraq dəyişdirilən 120 dönüşlük təpəyə tikilən Türk Telekom Arena 15 yanvar 2011-ci ildə açıldı. Türk Telekom, 2010-11 mövsümünün ikinci yarısından etibarən 10 illiyinə stadiona ad sponsoru olmuşdur. Türk Telekom Arena cəmdə 198 loja və 4500'den çox VIP kreslosuna malikdir. Qalatasaray ilə Fənərbaxça arasında 18 Mart 2011 tarixində liqada oynanan və 52.695 tamaşaçının izlədiyi qarşılaşma stadion tarixinin ən yüksək azərkeşli matçı oldu. Stadion, Qalatasarayın ev oyunlarının yanında bəzi təşkilata da ev sahibliyi etdi. 2013 FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kuboku təşkilatının qrup və ikinci tur matçlarının yanında, turnirin final müsabiqəsi bu stadionda oynandı.
Abdurihim Teleşov Ötkür
Abdurihim Teleşov Ötkür (13 iyun 1923, Qumulda kəndi-5 oktyabr 1995)—Uyğur şairi. == Həyatı == Abdurihim Teleşov Ötkür 13 iyun 1923-cü ildə anadan olmuşdu. 1942-ci ildə Sincan Universitetindən məzun olduqdan sonra, 1949-cu ilə qədər "Altay" qəzetində redaktor kimi çalışmışdı. O, iki dəfə (1951-1958, 1966-1976) tutulmuşdu.. Abdurihim Teleşov Ötkür 1980-ci ildən Sintszyan-Uyğur Muxtar Rayonunun Fəlsəfə və Sosial elmlər Akademiyasının Ədəbi tədqiqatlar institutunun əməkdaşı olmuşdu. 1988-ci ildə «Kutadgu Bilig» cəmiyyətinin Rəyasət heyətinin sədr müavini təyin olunmuşdu. Abdurihim Teleşov Ötkür 1995-ci ilin oktyabrın 5-də Urumçidə dünyasını dəyişmişdir. == Əsərləri == Abdurihim Teleşov Ötkürün 1940-cı illərdə yazmış olduğu “Muzulqan şəhər” (Donan şəhər), “Bahar çillaymən” (Baharı çağırıram), “Cənubka xət” (Güneyə məktub), “Tan zibasi yokmidur” (Dan gözəli yoxmudur) adlı şeirləri, “Yeni Çunqo Gülistanina” (Yeni Çin Gülistanına), “Keşker geçəsi” (Kaşqar gecəsi) dastanlarını, “Tamçə kandin miliyonlaran çeçəklər” (Damla qandan milyonlarca çiçək), “Çin moden” dramlarını, “Dənizdin sada” (Dənizdən səda), “Baş egim” (Baş geyim) kimi hekayələri vardır. 1946-ci ildə “Yürək munliri” (Ürək fəryadları), 1948-cı ildə “Tarim boyliri” (Tarım boyları) şeirlər kitabları çap olunub. 1950-1970-ci illərə qədər “Vicdan boyliri” (Vicdan boyları), “Səcdiqahımqa” (Səcdəgahıma), “Tova dep tuttum yaka” (Tövbə deyərək yaxa cırmaq), “Küz keçisi” (Payız gecəsi), “Nəvai gəzəligə muxəmməs” (Nəvainin qəzəlinə muxəmməs), “Ak emes saçimdiki” (Ağ deyil saçımdaki), “İz”, 1970-ci ildən sonra isə “Yaxşi”, “Sərlevhisiz şeirlar”, “Ömür hekkidə muxəmməs” (Ömür haqqında muxəmməs), “Keşker güzəligə” (Kaşqar gözəlinə), “Mən ağ bayraq emes” (Mən ağ bayraq deyiləm) kimi lirik şeirlər yazıb.