Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
Daima Aydınlıq Üçün Bir Dəqiqəlik Qaranlıq Hərəkatı
Daima Aydınlıq Üçün Bir Dəqiqəlik Qaranlıq Hərəkatı - 1 Fevral 1997-də Vəkil Ergin Cinmən və Davamlı Aydınlıq Üçün Yurddaş Cəhdi liderliyində başladılan vətəndaş itaətsizlik hərəkatıdır. Susurluq Qəzası ilə birlikdə kimi dövlət təşkilatlarının və qanuni vəzifəli kəslərin qeyri-qanuni qruplarla və axtarışda olan adlarla əməkdaşlıq etdiyinin ortaya çıxması üzərinə Davamlı Aydınlıq Üçün Yurddaş Cəhdi, mafiya ilə əlaqəsi olan millət vəkilləri mühakimə önünə çıxana qədər bütün yurddaşları hər axşam saat 21:00-da evlərindəki işıqları bir dəqiqəliyinə bağlamağa çağırdı. Hərəkət kimi media quruluşlarının da dəstəyiylə zaman zaman özbaşına təşkilatlanan kütlə nümayişlərinə çevrildi. Xüsusilə varoşlarda məşəl yoldaşlığında gedişlər edildi. Ədalət Naziri Şövkət Qazanın hərəkətlə əlaqədar olaraq "şam söndü oynayırlar" şəklindəki şərhi, cəmiyyətin geniş seqmentlərindən və siyasətçilərdən böyük bir reaksiya gördü. 15 Fevral 1997-də hərəkətə Türkiyə daxilində təxminən 30 milyon adam qatıldı. Hərəkati hazırlayan platformanın mətbuat məlumatı belə idi: Biz Türkiyə cümhuriyyəti yurddaşları, illərdir səssiz əksəriyyət, olaraq təyin olunuruq. Kimiləri də, bu səssizliyimizi, olan bitən hər şeyi təsdiqlədiyimiz şəkildə şərh edir. Bir tərəfdə danışmağa dəyər heç bir haqlı sözü olmadığı halda danışanlar, kənar yanda danışacaq çox şeyi olduğu halda susdurulan bir cəmiyyət! Cəmiyyət olaraq, həyatda bizə təqdim edilən səssiz əksəriyyət rolunu bu dəfə rədd edirik...
Dama dama
Adi lan (lat. Dama dama) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin marallar fəsiləsinin lan cinsinə aid heyvan növü.
Daimi
Sabit, Daimi və ya konstant (lat. constanta — daimi, dəyişməyən) — baxılan proses çərçivəsində öz parametrlərini və əhəmiyyətini dəyişməyən ölçü və ya istinad mərkəzi.
Daxma
Daxma və ya koma — Azərbaycanda qədim xalq yaşayış evi. Həmçinin daxmalar digər ərazilərdə də istifadə edilir. == Tərtibatı == Birgözlü, divarları çiy kərpic və möhrəpalçıqdan hörülən daxmanın memarlıq tərtibatı çox sadə idi. Daxma evlərə işıq divarda açılmış dəlikdən, yaxud damdakı bacadan düşürdü. Qapısı təktaylı, damı balıq-beli formasında olurdu. == Yaşayış == Bu cür evləri keçmişdə əsasən, yoxsul kəndlilər tikirdilər. == Mənbə == Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası, III cild, səh.
Dama
Dama — taxta lövhə üzərində aparılan strateji oyun növüdür. O tam informasiyaya əsaslanan oyun qrupuna daxildir. Beləliklə, bir oyun strategiyası işləməklə onu bəxtdən asılı olmayaraq udmaq olar. Bu oyun növü əsasən Rusiya və Niderlandda geniş yayılmışdır. == Ümumi məlumat == Tünd və açıq rəngli xanalara bölünmüş taxta üzərində oyun. Rus, ingilis, alman və italyan Daması (64 xanalı taxtada), beynəlxalq Dama (100 xanalı taxtada) və Kanada Daması (144 xanalı taxtada) mövcuddur. Başlanğıc vəziyyətdə hər oyunçunun 12 (64 xanalı taxtada), 20 (100 xanalı taxtada) və ya 30 (144 xanalı taxtada) Dama daşı olur. Rəqiblərin daşları rənginə görə fərqlənir (adətən ağ və qara). Oyunçunun vəzifəsi rəqib daşını məhv etmək və ya gedişdən məhrum etməkdir. 100 xanalı Dama üzrə dünya birincilikləri 1894-cü ildən keçirilir.
Dama dama mesopotamica
Aşağı daşma
Aşağı daşma (ing. underflow) – sürüşkən nöqtə ilə əməliyyat zamanı yaranan xətalardan biri nəzərdə tutulur. Belə ki, nəticə o qədər kiçik ola bilir ki, kompüterin mövcud mərtəbə şəbəkəsində onu təqdim etmək mümkün olmur. Məsələn, birqat dəqiqlikli hesabda (ən kiçik ədədi 1.210–38 olan) 10−20•10−30 = 10−50 əməli mərtəbənin itməsinə səbəb olur. Belə əməlin nəticəsini 0 hesab etmək olar, ancaq bu arzuolunmaz hallar, məsələn, sıfra bölmə ilə nəticələnə bilər. Köklənmədən asılı olaraq sistem belə halda ya xəta haqqında məlumat verə bilər, ya da aşağı daşmaya məhəl qoymadan nəticə olaraq 0 qaytara bilər. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
Daimi donuşluq
Daimi mühərrik
Daimi mühərrik (lat. Perpetuum Mobile) — Faydalı iş əmsalı 100%-dən artıq olan xəyali qurğu. Ayrı-ayrı alimlər müxtəlif üsullarla bu mexanizmi yaratmağa cəhd göstərsələr də, bunun mümkün olmadığını dərk etmişlər. Bu istiqamətdəki bütün təcrübələr göstərir ki, əbədi olaraq öz-özünü mütəmadi hərəkət və enerji ilə təmin edən mexanizm yaratmaq qeyri-realdır. İstənilən hərəkət sükuta məhkumdur. == Tarixi == Daimi mühərrik haqqında elmə məlum olan ilk fikirlər XII əsr hind şairi, riyaziyyatçısı və astronomu Bhaskaraya məxsusdur. Həmçinin, bu ideyaya bəzi orta əsr ərəb alimlərinin əlyazmalarında rast gəlinir. Leonardo da Vinçinin işləri arasında da daimi mühərrik çertyoju tapılmışdır. == Elmi əsasları == Daimi mühərrik yaratma sahəsində aparılmış çoxsaylı təcrübələrin nəticəsi olaraq fizikada termodinamikanın 1-ci və 2-ci qanunu formulə edilmişdir. Belə ki, 1-ci qanuna görə termodinamik sistem yalnız öz daxili enerjisi və ya kənardan aldığı enerji hesabına iş görə bilər.
Daimi ordu
Daimi ordu — bir dövlətin həm sülh, həm də müharibə vaxtı fəaliyyət göstərən daimi, əsasən peşəkar ordusu. Daimi hərbi işdə fəaliyyət göstərən əsgərlərdən (hərbi xidmətə çağırılanlar da buna aid ola bilərlər) ibarət olur. Bu, üzun müddət fəaliyyət göstərən əsgərlərdən ibarət olan və sadəcə müharibə və ya təbii fəlakət vaxtı fəallaşdırılan hərbi ehtiyatlardan və mülki əhalidən yaradılan və sadəcə müharibə və ya müharibə təhlükəsi vaxtı fəallaşan və müharibə və ya müharibə təhlükəsi bitən zaman ləğv edilən müvəqqəti ordulardan fərqlidir. Termin təxminən XLVIII əsrdə yaradılıb, ancaq onu izah edən fenomen daha köhnədir. == Tarix == İlk daimi ordu Assuriyada III Tiqlatpalasar (comment. h. hakimiyyət e.ə. 745–727) tərəfindən yaradılmışdır. Avropada yaradılan və bizə məlum olan ilk daimi ordular Qədim Yunanıstanda idi. Qədim Spartanın kişi vətəndaşları daimi ordu kimi fəaliyyət göstərirdi.
Daimi yaşayış
Daşma payı
Daşma payı (Bleed) – çapda vərəqin kəsiləcəyi yerin kənarından kənara çıxan çapdır. Başqa sözlə, daşma payı kəsiləcək sahədir.
Teymur Daimi
Teymur Daimi (əsl adı: Teymur Rüstəm oğlu Tağıyev) — Azərbaycan rəssamı, kinorejissoru, ssenari müəllifi, fəlsəfə elmləri doktoru, mədəniyyət və incəsənət tənqidçi və nəzəriyyəçisi, publisist, müəllim. 1981-1985-ci illərdə Əzim Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq məktəbində təhsil alıb, daha sonra Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində təhsilini davam edib və 1993-ci ildə orani bitiribdir. XX əsrin 80-ci illərinin axırında, respublikanin bədii həyatında fəal surətdə arenaya daxil olan, Azərbaycanın müasir rəssamlarının nəslindəndir. Helə bu müddət ərzində (1989-cu il) T. Daimi dostları ilə Azərbaycanda "Təstiq" adında birinci müstəqil bədii qrupu yaradır. Peşəkar fəaliyyətinin əvvəlindən bədii təcrübə ilə yanaşı nəzəri tədqiqatlarla məşqul olur. 1990-ci ildən rəssamın fəaliyəti fənlərarası xarakteri alır. 1996-ci ildə "Yolun tapılması" kitabını nəşr edir. Bu kitaba uç esse daxil olub - "Yolun tapılması", "Transfomasiya olmuş fəzanın manifesti və ya Tam Təsvirin portreti" və "Tutulmaz Birliyin görünüşü". 2000-ci ildə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunda fəlsəfə üzrə namizədlik dissertasiyasını müdafiə edir. 2003-2005-ci illərdə ssenarist və rejissor qismində "Caspian Supplies" studiyası ilə əməkdaşlıq edib.
Zoothera dauma
Zoothera dauma (lat. Zoothera dauma) — asiya qaratoyuğu cinsinə aid heyvan növü.
Daimi şou
Regular Show (azərb. Müntəzəm şou‎); 8-ci mövsüm Regular Show in Space (azərb. Müntəzəm şou kosmosda‎) olaraq tanınır — J. G. Quintel tərəfindən Cartoon Network üçün yaradılmış animasiya sitkom janrında Amerikan cizgi-serialı. 6 sentyabr 2010-cu ildə başladı və 16 yanvar 2017-ci ilə qədər 8 sezon və 261 bölümü yayımlandı. Serial 23 yaşlı 2 dostun həyat hekayəsindən bəhs edir. Onlar Mordekay (növcə mavi zığ-zığ), Riqbi (yenot) işlədikləri parkın ərazasini mühafizə etməklə məşğuldurlar. İkili işdən qaçmaq və əylənmək üçün hər yola əl atır və nəticədə hər dəfəsində məntiqsiz və fövqəltəbii vəziyyətlə qarşılaşırlar. Digər baş personajlara Skips (qar adam), Musqul adam, Çax beşlik kabus, Pops (lolipop) və parkın müdiri Benson (saqqız maşını) daxildir. Seriya Azərbaycan dilində yayımlanmamışdır. == Məzmun == Serialda parkda bağban işləyən iki dənə 23 yaşlı dost Mordekay və Riqbinin günlük həyatından bəhs edilir.
Daxma (zərdüştilik)
Daxma (fars. دخمه‎, ˈdäχ-mä) və ya Sükut qülləsi — torpağın və digər təbii elementlərin çürüyən cəsədlərlə çirklənməsinin qarşısını almaq üçün zərdüştçülər tərəfindən ekskarnasiya məqsədilə tikilmiş dairəvi, hündür tikili. Leş yeyənlər, adətən kərkəslər metiyin ətini yeyirlər. Skelet qalıqları daha da aşınma və parçalanmanın davam etdiyi mərkəzi çuxura yığılır. == Əsaslandırma == Təsir etmənin doktrina əsası zərdüştçülük dinində hər üçü müqəddəs sayılan torpaq, su və ya odla təmasdan qaçmaqdır. Zərdüştçülük ənənəsi insan cəsədlərini və heyvan cəsədlərini (saç və dırnaq qırıntılarından əlavə) "nasu", yəni natəmiz, çirkləndirici hesab edir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Vendidad Fargard 5, Purity Laws, as translated by James Darmesteter Wadia, Azmi (2002), "Evolution of the Towers of Silence and their Significance", in Godrej, Pheroza J.; Mistree, Firoza Punthakey (eds.), A Zoroastrian Tapestry, New York: Mapin Excerpted in "A Zoroastrian Tapestry (book extract)". The Hindu - Sunday Magazine. 21 July 2002. Archived from the original on 7 January 2003.
Daina Skadmane
Daina Skadmane (latış. Daina Skadmane‎; 19 mart 1990, Riqa – 21 noyabr 2013, Riqa) — Latviya rəssamı. Riqa şəhərinin Zolitude rayonunda Maxima supermarketinin çökməsi zamanı atası Yanis Skadmanis ilə birlikdə faciəvi şəkildə həlak olub. == Həyatı == Daina Skadmane 1990-cı il martın 19-da Riqa şəhərində Zinta və Yanis Skadmanislərin ailəsində anadan olub. Ondan başqa ailədə daha dörd uşaq var idi: Anda (əkiz bacı), Ruta, Maya və qardaşı Markis-Lioris. Dainanın nənəsi Mirdza Skadmane peşəkar toxucu, nənəsi İnta Burka peşəkar dəri rəssamı, babası Konrads Burka isə rəssam, zərgər və bədii zərgərlik ustası olub. Daina Skadmane Skandinaviya Gimnaziyasının, Yanis Rozentals adına Kiçik İncəsənət Məktəbinin və Riqa Sənətkarlıq Orta Məktəbinin şagirdi olub. 2012-ci ildən Skadmane Latviya Rəssamlıq Akademiyasının 2-ci kursunda ətraf mühit sənətini öyrənməyə başlayıb. 2011-ci ildə sertifikatını aldığı London Beynəlxalq Təhsil Cəmiyyətində əlavə təhsil alıb. Daina hələ Latviya Rəssamlıq Akademiyasının tələbəsi olarkən əsərləri dünyanın müxtəlif yerlərində sərgilərə göndərilirdi.
Daxma (zərdüştçülük)
Daxma (fars. دخمه‎, ˈdäχ-mä) və ya Sükut qülləsi — torpağın və digər təbii elementlərin çürüyən cəsədlərlə çirklənməsinin qarşısını almaq üçün zərdüştçülər tərəfindən ekskarnasiya məqsədilə tikilmiş dairəvi, hündür tikili. Leş yeyənlər, adətən kərkəslər metiyin ətini yeyirlər. Skelet qalıqları daha da aşınma və parçalanmanın davam etdiyi mərkəzi çuxura yığılır. == Əsaslandırma == Təsir etmənin doktrina əsası zərdüştçülük dinində hər üçü müqəddəs sayılan torpaq, su və ya odla təmasdan qaçmaqdır. Zərdüştçülük ənənəsi insan cəsədlərini və heyvan cəsədlərini (saç və dırnaq qırıntılarından əlavə) "nasu", yəni natəmiz, çirkləndirici hesab edir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Vendidad Fargard 5, Purity Laws, as translated by James Darmesteter Wadia, Azmi (2002), "Evolution of the Towers of Silence and their Significance", in Godrej, Pheroza J.; Mistree, Firoza Punthakey (eds.), A Zoroastrian Tapestry, New York: Mapin Excerpted in "A Zoroastrian Tapestry (book extract)". The Hindu - Sunday Magazine. 21 July 2002. Archived from the original on 7 January 2003.
Daimi Nümayəndə
Daimi Nümayəndə — bir ölkənin beynəlxalq təşkilatdakı diplomatik nümayəndəliyinin rəhbəri olan diplomat. == Vəzifə və öhdəlikləri == Diplomatiyada "daimi nümayəndə" beynəlxalq təşkilatlarda bir dövlətin rəsmi nümayəndəsi kimi fəaliyyət göstərən diplomata deyilir. Daimi nümayəndə adətən həmin dövlətin səfiri statusuna malik olur və ölkəsini BMT, Avropa ittifaqı, NATO və digər beynəlxalq təşkilatlarda təmsil edir. Onlar ölkələrinin maraqlarını qorumaq, razılaşmaları müzakirə etmək və qərarların qəbul edilməsində iştirak etmək üçün təyin olunurlar. Daimi nümayəndələr, adətən, dövlətlərinin paytaxtında yerləşən Xarici İşlər Nazirliyinə hesabat verirlər və onların fəaliyyət sahəsi təyin olunduqları beynəlxalq təşkilatın qərargahına uyğun olaraq müəyyən olunur. Məsələn, BMT-də bir ölkənin daimi nümayəndəsi Nyu-Yorkda yerləşir. Daimi nümayəndəliyin diplomatik toxunulmazlıq hüququ vardır. Onlar, beynəlxalq hüquqa əsasən, təmsil etdikləri ölkənin toxunulmazlığına malikdirlər. Bu toxunulmazlıq onların öz işlərini maneəsiz icra etmələrini təmin edir. Daimi nümayəndələr vergi, gömrük və digər dövlət rüsumlarından azad olurlar.
Dama (heyvan)
Lan (lat. Dama) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin marallar fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Dama (oyun)
Dama — taxta lövhə üzərində aparılan strateji oyun növüdür. O tam informasiyaya əsaslanan oyun qrupuna daxildir. Beləliklə, bir oyun strategiyası işləməklə onu bəxtdən asılı olmayaraq udmaq olar. Bu oyun növü əsasən Rusiya və Niderlandda geniş yayılmışdır. == Ümumi məlumat == Tünd və açıq rəngli xanalara bölünmüş taxta üzərində oyun. Rus, ingilis, alman və italyan Daması (64 xanalı taxtada), beynəlxalq Dama (100 xanalı taxtada) və Kanada Daması (144 xanalı taxtada) mövcuddur. Başlanğıc vəziyyətdə hər oyunçunun 12 (64 xanalı taxtada), 20 (100 xanalı taxtada) və ya 30 (144 xanalı taxtada) Dama daşı olur. Rəqiblərin daşları rənginə görə fərqlənir (adətən ağ və qara). Oyunçunun vəzifəsi rəqib daşını məhv etmək və ya gedişdən məhrum etməkdir. 100 xanalı Dama üzrə dünya birincilikləri 1894-cü ildən keçirilir.
Dama carburangelensis
Dima Bilan
Dima Bilan (rus. Дима Билан; 24 dekabr 1981, Cökətəy Ayağı, Stavropol diyarı) — Rusiyalı müğənni. == Həyatı == Dima Bilan 24 dekabr 1981-ci ildə Qaraçay-Çərkəzdə anadan olmuşdur. 2 yaşında olanda ailəsi ilə birlikdə Tatarıstana, 6 yaşında olanda isə Kabardi-Balkariyaya köçmüşdürlər. Məktəbə də orada getmişdir. Məktəbdə şeirlər yazmış və mahnılar oxumuşdur. Gnesins Musical College-den məzun olmuşdur. 2008-ci ildə hamının onu tanıdığı ismi, yəni Dima Bilanı gerçək adı olaraq dəyiştirdi. == Albomları == 2003-cü ildə Dima Bilan ilk albomunu çıxartdı. Albomun adı "Ya noçnoy xuliqan" ("Mən gecə avarasıyam") oldu.
Dama mesopotamica
İran lanı (lat. Dama mesopotamica) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin marallar fəsiləsinin lan cinsinə aid heyvan növü.
Dima Maslennikov
Dima Maslennikov(rus.
Azərbaycanın daimi nümayəndəlikləri
== Avropa ==
Daşıma qabiliyyəti
Daşıma qabiliyyəti nəqliyyat vasitəsinin daşıya biləcəyi maksimum yük tutumunu bildirir. Avtomobillərdə boş çəkinin üstünə tam dolu vəziyyətdə depo ağırlıqları, oturacaq sayı qədər insan (təxminən 70 kq) və maksimum baqaj tutumu əlavə edilərək hesablanır. Xülasə olaraq, bir avtomobilin alt hissəsinin daşıya biləcəyi maksimum çəkidir.
Daamat
Daamat (geez ደዐመተ, DʿMT; nəzəri olaraq ዳዓማት, yəni Daamat və ya ዳዕማት, yəni Daəmat kimi tələffüz olunur) — e.ə. X–V əsrlərdə Eritreya və şimali Efiopiyada mövcud olmuş çarlıq. Bu dövlət haqqında az sayda yazı sağ qalmışdır və çox az arxeoloji iş aparılmışdır. Nəticədə, Daamatın Aksum krallığının erkən mərhələlərindən əvvəl bir sivilizasiya olaraq sona çatması, Aksum dövlətinə çevrilməsi və ya təxminən 150-ci ildə Aksum krallığında birləşən kiçik dövlətlərdən biri olması məlum deyil.