zərf [ər. əsəb və fars. …ani] bax əsəbi. [Şeyx Yəhya:] Ağacan, nə üçün əsəbani olursan, bu nə işdir? S
sif. [ər.] 1. Sinirləri son dərəcə həssas olduğu üçün cüzi bir şeydən çox tez əsəbiləşən, təsirlənən, hirslənən
zərf Əsəbi halda, əsəbi adam kimi. Əsəbicəsinə qollarını oynatmaq. – Sənəm xala ahəngini dəyişdirir və bir az da əsəbicəsinə danışır
sif. Əsəblərə pis təsir edən, əsəbləri qıcıqlandıran, əsəbiləşdirən, sinirləndirici. Əsəbiləşdirici təsir
is. Əsəbiləşdirici şeyin hal və keyfiyyəti
“Əsəbiləşdirilmək” dən f.is
məch. Əsəbləri qıcıqlandırılmaq, əsəbi hala salınmaq; sinirləndirilmək, hirsləndirilmək
“Əsəbiləşdirmək”dən f.is
f. Əsəblərini qıcıqlandırmaq, əsəblərinə toxunmaq, əsəbi hala gətirmək; sinirləndirmək, hirsləndirmək
“Əsəbiləşmək”dən f.is
f. Əsəbləri qıcıqlanmaq, əsəbilik halına gəlmək, əsəblərə təsir edən bir şey nəticəsində həyəcanlanmaq, darıxmaq, ya hirslənmək; sinirlənmək
is. Əsəbi olma, əsəbi adamın halı; əsəblərin hər bir şeydən təsirlənməsi, qıcıqlanması; sinirlilik. Həddindən artıq əsəbilik
sif. [ər.] köhn. Əsəbi xasiyyətli. Əsəbiməzac adam. – [Səfi bəy:] Dayıqızı doğru deyir, sən əsəbiməzacsan
is. Əsəbiməzac adamın hal və keyfiyyəti; əsəbilik
is. [ər.] bax əsəbilik. Çarpışmaq üçün lazım ikən mərdə cəsarət; Bilməm, neçin olmuş sana qalib əsəbiyyət? H
is. [ər.] klas. Bal. Baqqal … əsəl qiymətinə satar ayranı. Q.Zakir
sif. qəd. Sağ, salamat. Verdi xələt çün anı gördi əsən. Yusif Məddah
is. [ər.] 1. İz, nişanə, əlamət, bir şeyin varlığına dəlalət edən hal. Əsər qalmamaq. Yorğunluqdan əsər yox idi
bax əsər 1-ci mənada. □ Əsər-əlamət qalmamaq – heç bir izi, təsiri qalmamaq. Gündüzkü buluddan, çiskindən heç bir əsər-əlamət qalmayıb
sif. [ər. əsər və fars. …bəxş] köhn. Təsirli, təsir edən, təsir bağışlayan
f. dan. 1. Səndələmək, yıxılan kimi olmaq, titrəmək (yuxusu gələndə, üşüyəndə). 2. Təsirlənmək
sif. Təsirli, təsir edən, təsiri olan, təsir bağışlayan; iz buraxan
sif. 1. Təsirsiz, heç bir təsiri olmayan, təsir etməyən, heç bir iz buraxmayan. 2. Heç bir icad və yaradıcılıq məhsulu olmayan, heç bir əsəri olmayan
is. [ər.] 1. Sıravi hərbi qulluqçu; soldat. Milli ordunun əsgəri. Bir bölük əsgər. Əsgər və matroslar
bax əsgərvari. Bülənd əsgərcəsinə əlini yanına salmış, uzun boynunu dala qanırmışdı. Ə.Əbülhəsən
is. Üzüm növlərindən birinin adı. Baba isə xatını, … əsgəri, mövücü üzümləri dərib gətirər, tapdalayar və şirə yığardı
sif. [ər.] Əsgərə, əsgərliyə, hərbi xidmətə, qoşuna aid; hərbi. Əsgəri forma. Əsgəri qarovul. Əsgəri xidmət
is. Hərbi qulluq, hərbi xidmət, hərbi mükəlləfiyyət. Əsgərlik adamı intizama öyrəşdirir. Əsgərlik illəri
zərf Əsgər kimi, əsgərvari. [Şahmar:] Buyur, nə sərəncamın varsa, deyinən, bir dəqiqənin içində lap əsgərsayağı yerinə yetirim
sif. Əsgər kimi, özünü əsgərə oxşadaraq. …Bayram əsgərvari, qollarını sallayaraq ayaqlarını yerə vura-vura … sol tərəfdəki qapıdan içəri girər
is. 1. Körpə uşaqları bələmək üçün parça. 2. Köhnə paltar və s. parçaları. Əsgi ilə döşəməni silmək. – [Dərviş] biletini bir əsgiyə büküb yenə cibinə
is. Köhnə, cındır parça(lar). [Hacı Murad:] Di gəl bax, gör burada əsgi-üsgüdən başqa nə var? S.S.Axundov
is. 1. Əsgi paltar, ev əşyası və s. yığıb (alıb) satan adam. 2. bax əntiqəçi
“Əsgiləşmək”dən f.is
f. Köhnəlmək (paltar haqqında), əsgiyə dönmək
is. Köhnəlik (paltar haqqında)
[fr. “assignation”-dan] köhn. Kağız pul. Bir cibimdə əsginasım, bir cibimdə ağ manat; Olsun, olsun, qoy çox olsun böylə ləzzətli həyat
is. [ər.] köhn. 1. Sahibkar. 2. Tərəfdarlıq. 3. Həmsöhbətlər, müsahiblər
is. [ər. “sahib” söz. cəmi] 1. din. Məhəmməd peyğəmbərin və imamların yaxın adamları. 2. zar. Tərəfdar, daim birinin yanında olan adam, yoldaş
is. [ər.] 1. Əsas, təməl, özül, bünövrə. Əsli çürükdür. // Mahiyyət, kök. İşin əsli budur. 2. sif. Əsilli, nəcabətli, əsil-nəcabət sahibi, nəcib
bax əsil 5-ci mənada. Bir gün bazar tacirlərinin birisi Mahmudun gözünə çox şirin gəldi. Mahmud bu tacirnən yaxın olub, onun əsil-nəsəbini öyrənəndən
bax əsilləşmək
“Əsilləşmək”dən f.is
f. dan. 1. Yurd-yuva salmaq, yerləşmək, kökləşmək, yerli adət və ənənələri qəbul etmək. Onlar başqa yerlərdən gəlib Azərbaycanda əsilləşmişlər
sif. 1. Əsil-nəcəbi olan, nəcabətli, əsil. Əsilli adam. – Xotkar qızı, şah nəsilli; Ağır elli, xan əsilli
is. 1. Xalislik, saflıq. Bu qızılın əsilliyi məhəkdə məlum oldu. 2. Təmizlik, nəciblik, alicənablıq, comərdlik
sif. 1. Əsli, əsası olmayan; doğru, gerçək olmayan; yalan, uydurma. Əsilsiz xəbər. Əsilsiz şayiələr. – Əsilsiz söz sahibinə üz qarası gətirər
is. 1. Əsassızlıq, həqiqətdən uzaqlıq. Xəbərin əsilsizliyi. 2. Əsli-nəsəbi olmama, nanəciblik