İşçi

Elmi işçi – elmi problem üzərində müstəqil çalışan və ya onun kollektiv həllində iştirak edən elmi-tədqiqat müəssisəsi işçisi. Assistent, kiçik elmi işçi, baş elmi işçi, dosent, professor və s. ad və vəzifələri vardır. Kiçik elmi işçi vəzifəsinə elmlər namizədi elmi dərəcəsi və ya ali təhsili olan, ixtisası üzrə bir ildən az olmayaraq işləyən şəxslər müsabiqə yolu ilə təyin edilirlər. Kiçik elmi işçi adı elmi-tədqiqat idarəsi elmi şurasının qərarına əsasən direktorun əmri ilə təsdiq edilir. Baş elmi işçi adı elmi əsərləri, ixtirası olan, müsabiqə yolu ilə baş elmi işçi vəzifəsinə seçilən; azı 5 il elmi-pedaqoji (o cümlədən 3 il elmi) stajı olan, həmin idarədə azı bir il baş elmi işçi, şöbə və ya laboratoriya rəhbəri vəzifəsində işləyən elmlər doktoruna və ya elmlər namizədinə verilir. Baş elmi işçi adı Ali Attestasiya Komissiyasının və Elmlər Akademiyası Rəyasət Heyətinin (Elmlər Akademiyalarının idarələri üzrə) qərarı ilə verilir. R. Əliquliyev, S. Şükürlü, S. Kazımova. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər. Baki, İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.

"Əmək mühaciri" termini dünyanın müxtəlif yerlərində müxtəlif mənalarda işlədilir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı "Əmək mühaciri" dedikdə, öz vətənindən kənarda işləyən hər kəsi nəzərdə tutur. Onlar mühacir adlanır. Bir neçə ölkənin milyonlarla mühacir işçisi var. Bəzi ölkələrdə qeyri-leqal mühacirlər də çoxluq təşkil edir ki, onlar da əsasən iş üçün müxtəlif ölkələrə gedənlərdir. Bu termin eyni zamanda ölkə daxilində bir şəhərdən digərinə köç edənlərə də şamil olunur. Onlar mühacir adlanır. Kanadada şirkətlər mühacirlər üçün immiqrasiya proqramının genişləndirilməsi məqsədilə onları müvəqqəti işə cəlb edir. Çin hökuməti iqtisadiyyatın inkişafında uzunmüddətli məqsədlərə çatmaqda, eləcə də, Çinin kənd əsaslı iqtisadiyyatdan şəhər əsaslı iqtisadiyyata keçməsində mühacirlərin rolunun böyük olduğunu vurğulayıb. Bəzi daxili şəhərlərdə pensiya və sosial sığorta da daxil olmaqla mühacirlərə sosial təminat verilməsinə başlanılmışdır.

Muzdlu işçi — müəssisədə, təşkilatda iş yerinə yetirmək üçün işə götürülmüş şəxs (fərdi) və s. Əmək müqaviləsi ümumiyyətlə işi yerinə yetirmək üçün işə götürülmüş şəxslə işəgötürən arasında bağlanır . İşəgötürən aşağıdakılar ola bilər: dövlət müəssisə və təşkilatları; qeyri-dövlət (ticarət və qeyri-kommersiya) müəssisə və təşkilatları; fərdi sahibkarlar.

Kürdüstan Fəhlə Partiyası və ya PKK, həmçinin KADEK, Kongra-Gel və KCK — Abdullah Öcalan tərəfindən 27 noyabr 1978-ci ildə yaradılan, ilk illərdə milli təmayüllü marksist-leninist əsaslı olmuş, sonradan isə marksizmdən rəsmi şəkildə uzaqlaşmış təşkilat. O, əvvəlcə kürd dövləti qurmaq istəsə də, indi kürd dövləti qurmaq istəmir və kürdlərin elementar hüquqlarını əldə etməyə əsaslanan siyasət aparır. PKK Türkiyə, ABŞ, Aİ və digər ölkələr tərəfindən terror təşkilatı hesab edilir. Təşkilat kürd xalqının azadlığı uğrunda mübarizə apardığını iddia edir və 1980-ci illərdən bu günə qədər aktiv silahlı fəaliyyət göstərir. PKK Avropa İttifaqı və Amerika Birləşmiş Ştatları tərəfindən "terrorçu təşkilatlar" siyahısına salınmışdır. Bununla belə, bir çox xarici kütləvi informasiya vasitələri "PKK döyüşçüləri" və ya "kürd separatçıları" ifadələrini işlədirlər. PKK-nın həyata keçirdiyi terror aktları nəticəsində 1984-cü ildən bu yana 40 000 insan həyatını itirmişdir. Murad Karayılan Abdullah Öcalan'dan sonra PKK-KCK təşkilatının və Xalqın Müdafie Qüvvələri HPG lideridir. Sabri Ok PKK təşkilatının Avropa qanadının nümayəndəsidir. Cemil Bayık PKK təşkilatının nümayəndəsidir Ali Haydar Kaytan PKK təşkilatının nümayəndəsidir.

Metropolitan İşçi Şurası - 1855-ci ilin mart ayında London Şəhristanı Şurasının qurulmasına qədər 1855-ci ildən London hökumətinin əsas idarəedici orqanı olmuşdur. Qurumun əsas məsuliyyəti uğur qazanan Londonun sürətlə böyüməsi ilə başa çatmasını təmin etmək və infrastruktur yaratmaq idi. O, seçilmiş orqan deyildi, təyin olunmuşdu. Hesabatlılığın olmaması, xüsusilə sonrakı illərdə, korrupsiyaya meyilliyi artırmışdır.

Metropolitan İşçi Şurası - 1855-ci ilin mart ayında London Şəhristanı Şurasının qurulmasına qədər 1855-ci ildən London hökumətinin əsas idarəedici orqanı olmuşdur. Qurumun əsas məsuliyyəti uğur qazanan Londonun sürətlə böyüməsi ilə başa çatmasını təmin etmək və infrastruktur yaratmaq idi. O, seçilmiş orqan deyildi, təyin olunmuşdu. Hesabatlılığın olmaması, xüsusilə sonrakı illərdə, korrupsiyaya meyilliyi artırmışdır.

Rusiya Sosial Demokrat Fəhlə Partiyası — Rusiya imperiyasında 1898-ci ildə yaradılmış siyasi partiya. Partiya Rusiya imperiyasında 1898-ci ildə bir neçə sosial-demokrat ("Fəhlə sinfinin azadlığı uğrunda mübarizə ittifaqı", "Fəhlə qəzeti", "Bund") və marksist dərnəkləri əsasında yaranıb. Rusiya Sosial Demokrat Fəhlə Partiyasının I qurultayı Minskdə 13–15 mart 1898-ci ildə keçirilib. Rusiya Sosial Demokratik Fəhlə Partiyasının əvvəlcə Brüsseldə, daha sonra Londonda polis repressiyası səbəbi ilə keçirilmiş İkinci Qurultayı 1903-cü ilin avqustunda toplandı. Qurultayda yeni partiyanın üzvlük prinsipləri və tərifi üzərində əhəmiyyətli bir fraksiyalaşma yarandı. Çoxluq Vladimir İliç Ulyanov, azlıq isə Yulius Martov tərəfində idi. Lenin partiya üzvlərinin yalnız ciblərində partiya kimliyi olanlar və bəzən partiyanı ziyarət edənlər, hətta ziyarət etməyənlər də deyil, dar və fəal olmaları lazım olduğunu müdafiə etdi. Bu fəal üzvlər vaxtlarının çox hissəsini çar inqilabçı qüvvələrinə qarşı işçi inqilabı edə bilən inqilabi bir partiya yaratmaq üçün peşəkar inqilabi kadrlar kimi təşkilatlanmağa sərf edəcəklər. Bu modelə görə simpatizanlar kənarda qaldı. Partiyanın daxili işində də demokratik mərkəzçilik qəbul ediləcəkdi.

İşçi — Əmək hüququnun subyekti, fiziki şəxs, işəgötürən tərəfindən əmək müqaviləsi ilə əmək faəliyyətinə cəlb edilən şəxs.

İşçi qüvvəsi və ya İşçi gücü (ing. Labor power, alm. Arbeitskraft‎, fr. Force de travail) — marksist siyasi iqtisadiyyatında fiziki və zehni işə cəlb oluna bilən şəxs. Bu, Karl Marksın kapitalist siyasi iqtisadiyyatını tənqidində istifadə etdiyi açar konsepsiyadır. Karl Marks işləmək imkanının olmasının (işçi qüvvəsi) işləmək hərəkətindən (iş) fərqli olduğunu irəli sürdü. İşçi qüvvəsi hər cür cəmiyyətdə mövcuddur, ancaq terminin məhsul istehsal edən və xidmət göstərən istehsal vasitələri ilə eyniliyi tarixən mübahisəli olmuşdur. Azərbaycan dilinin izahlı lüğətinin ikinci cildinə görə, «İşçi qüvvəsi» işçilər və fəhlələrə aid edilir. İşçi sinif İzafi dəyər Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. Dörd cilddə.

İşçi qüvvəsi və ya İşçi gücü (ing. Labor power, alm. Arbeitskraft‎, fr. Force de travail) — marksist siyasi iqtisadiyyatında fiziki və zehni işə cəlb oluna bilən şəxs. Bu, Karl Marksın kapitalist siyasi iqtisadiyyatını tənqidində istifadə etdiyi açar konsepsiyadır. Karl Marks işləmək imkanının olmasının (işçi qüvvəsi) işləmək hərəkətindən (iş) fərqli olduğunu irəli sürdü. İşçi qüvvəsi hər cür cəmiyyətdə mövcuddur, ancaq terminin məhsul istehsal edən və xidmət göstərən istehsal vasitələri ilə eyniliyi tarixən mübahisəli olmuşdur. Azərbaycan dilinin izahlı lüğətinin ikinci cildinə görə, «İşçi qüvvəsi» işçilər və fəhlələrə aid edilir. İşçi sinif İzafi dəyər Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. Dörd cilddə.

İşçi sinif və ya İşçi təbəqə — işçi qüvvələrini sataraq yaşayan və istehsal vasitələrinə sahiblənməyən bütün maaş alanların daxil olduğu sosial sinif. Almaniya filosofu Karl Marksa görə, işçi sinfin xarakteristikasının əsas xüsusiyyəti işçi qüvvənin izafi dəyər yaratması, yəni istehsal vasitələrinin sahiblərinə maddi məqsədlərdən asılı olmayaraq mənfəət qazandırmasıdır. Məsəlüçün, həkimlər özəl müəssisədə işləyirlərsə onlar işçi sinfin üzvüdürlər, ancaq onlar dövlət xəstəxanası kimi sahibinə mənfəət qazandırmağa çalışmayan müəssisələrdə işləyirlərsə bu zaman onlar işçi sinfin üzvləri deyillər. Bəzi geniş interpretasiyalara görə, işçi sinif kapitalist müəssisələrdə maaşla işləyən hər bir işçini təmsil edir. Bəzi dar interpretasiyalara görə, işçi sinif kapitalist sənayedə, tikinti, nəqliyyat və kənd təsərrüfatı sahələrində fiziki işə cəlb olunan "göy yaxalıq" işçilərini təmsil edir. Dar interpretasiyalara əsasən, menecer, baxmayaraq ki bir işçidir, işçi sinifə daxil deyil, çünki o, idarəçilər qrupuna daxildir. Fiziki işə cəlb olunan fermer işçi sinfin bir üzvü deyil, çünki o, öz müəssisəsinə, yəni fermasına mənfəət qazandırmaq üçün fiziki işə cəlb olunub. Klerk fiziki işə cəlb olunmayan bir işçidir və işçi sinifə yox, idarəçilər qrupuna daxildir. История рабочего класса России (1861—1900) location=Moskva (rus). SSRİ Tarix İnstitutu.

İşçi sinif və ya İşçi təbəqə — işçi qüvvələrini sataraq yaşayan və istehsal vasitələrinə sahiblənməyən bütün maaş alanların daxil olduğu sosial sinif. Almaniya filosofu Karl Marksa görə, işçi sinfin xarakteristikasının əsas xüsusiyyəti işçi qüvvənin izafi dəyər yaratması, yəni istehsal vasitələrinin sahiblərinə maddi məqsədlərdən asılı olmayaraq mənfəət qazandırmasıdır. Məsəlüçün, həkimlər özəl müəssisədə işləyirlərsə onlar işçi sinfin üzvüdürlər, ancaq onlar dövlət xəstəxanası kimi sahibinə mənfəət qazandırmağa çalışmayan müəssisələrdə işləyirlərsə bu zaman onlar işçi sinfin üzvləri deyillər. Bəzi geniş interpretasiyalara görə, işçi sinif kapitalist müəssisələrdə maaşla işləyən hər bir işçini təmsil edir. Bəzi dar interpretasiyalara görə, işçi sinif kapitalist sənayedə, tikinti, nəqliyyat və kənd təsərrüfatı sahələrində fiziki işə cəlb olunan "göy yaxalıq" işçilərini təmsil edir. Dar interpretasiyalara əsasən, menecer, baxmayaraq ki bir işçidir, işçi sinifə daxil deyil, çünki o, idarəçilər qrupuna daxildir. Fiziki işə cəlb olunan fermer işçi sinfin bir üzvü deyil, çünki o, öz müəssisəsinə, yəni fermasına mənfəət qazandırmaq üçün fiziki işə cəlb olunub. Klerk fiziki işə cəlb olunmayan bir işçidir və işçi sinifə yox, idarəçilər qrupuna daxildir. История рабочего класса России (1861—1900) location=Moskva (rus). SSRİ Tarix İnstitutu.

Səməd Vurğun adına Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrı — Bakıda rus dilində fəaliyyət göstərən teatr. == Tarixi == Teatr 1920-ci ildən Bakı Azad Tənqid-Təbliğ Teatrı (BATTT), 1923-cü ildən Bakı İşçi Teatrı (BİT) adı ilə fəaliyyət göstərmişdir. 1937-ci ildən Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrı adlanır. 1956-cı ildə teatra Səməd Vurğunun adı verilmişdir. 1925–30 illərdə teatr "Lyubov Yarovaya" (K. Trenyov), "Qiyam" (B. Lavrenyov) və s. tamaşaları səhnələşdirmişdir. 1930–40-cı illərdə teatrın repertuarı "Don Karlos" (F. Şiller), "Romeo və Cülyetta" (V. Şekspir), "Canlı meyit" (L. Tolstoy) və s. əsərlərlə zənginləşmişdi. XX əsrin 50-ci illərdə səhnələşdirilən "Aydın" (C. Cabbarlı), "Hamam" (V. Mayakovski) və başqa tamaşalar teatrın yaradıcılıq nailiyyəti kimi qiymətləndirilməlidir. 5 mart 2019-cu ildə Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrına "akademik" statusu verilməsi barədə sərəncam imzalanmışdır.

Türkiyə İşçi Partiyası (1961)

Oreqon İşçi Qrupu (ing. Task Force Oregon) — ABŞ ordusunun hərbi birləşməsi. 1967-ci ilin aprelindən sentyabr ayına qədər Cənubi Vyetnamda fəaliyyət göstərmişdir. 3 ayrı piyada briqadasından ibarət idi. Sonradan 23-cü piyada diviziyası olaraq yenidən təyin edilmişdir. 1967-ci ilin aprel ayının əvvəlində Vyetnam Hərbi Yardım Komandanlığı I Korpusun qüvvələrinin Dananqa hərəkətinə dəstək vermək üçün yaradılmışdır.

Səməd Vurğun adına Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrı — Bakıda rus dilində fəaliyyət göstərən teatr. == Tarixi == Teatr 1920-ci ildən Bakı Azad Tənqid-Təbliğ Teatrı (BATTT), 1923-cü ildən Bakı İşçi Teatrı (BİT) adı ilə fəaliyyət göstərmişdir. 1937-ci ildən Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrı adlanır. 1956-cı ildə teatra Səməd Vurğunun adı verilmişdir. 1925–30 illərdə teatr "Lyubov Yarovaya" (K. Trenyov), "Qiyam" (B. Lavrenyov) və s. tamaşaları səhnələşdirmişdir. 1930–40-cı illərdə teatrın repertuarı "Don Karlos" (F. Şiller), "Romeo və Cülyetta" (V. Şekspir), "Canlı meyit" (L. Tolstoy) və s. əsərlərlə zənginləşmişdi. XX əsrin 50-ci illərdə səhnələşdirilən "Aydın" (C. Cabbarlı), "Hamam" (V. Mayakovski) və başqa tamaşalar teatrın yaradıcılıq nailiyyəti kimi qiymətləndirilməlidir. 5 mart 2019-cu ildə Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrına "akademik" statusu verilməsi barədə sərəncam imzalanmışdır.

Gəncə Dövlət Milli Dram Teatrı — 1921-ci ildə noyabr ayının 13-də Bakıda yaradılmış teatr. Gəncə Dövlət Dram Teatrı 1925-ci ilə kimi "Tənqid-təbliğ" teatrı adı ilə 1925-ci ildən isə "Bakı-işçi-kəndli" teatrına çevrilmişdir. 1932-ci ilin dekabr ayında teatr bütün heyəti ilə birlikdə Gəncəyə köçürülmüş və fəaliyyətini burada davam etdirmişdir. == Tarixi == Gəncə şəhərində XIX əsrdə həvəskar teatr truppaları fəaliyyət göstərməyə başlayırlar. 1899-cu ildə burada "Teatr" adlanan bina həvəskar aktyorların ixtiyarına verilib. 1906-cı ildə isə həvəskarlardan ibarət "Gəncə müsəlman dram məclisi" teatr truppası yaradılıb. Sonradan 1915-ci ildə ilk dəfə olaraq Gəncədə "Qız məktəb"-i tələbələrinin ilk dram truppası da yaradılır. Bu truppada gələcəkdə teatr tarixində vacib rol oynayacaq Adil İsgəndərov, Barat Şəkinskaya, Mir İbrahim Həmzəyev və digərləri fəaliyyət göstəriblər. Gəncə Dövlət Dram Teatrı 1921-ci ildə noyabr ayının 13-də aktyor Hacıağa Abbasovun təşəbbüsü və rəhbərliyi Bakıda yaranmışdır. 1921-ci ildən 1925-ci ilə qədər "Tənqid-təbliğ" teatrı adı ilə, 1925-ci ildən 1932-ci ilə qədər isə "Bakı-işçi-kəndli" teatrı adı ilə fəaliyyət göstərmişdir.

İspaniya Sosialist İşçi Partiyası (isp. Partido Socialista Obrero Español, PSOE), İspaniyanın iki əsas siyasi partiyasından biridir. 1879-cu ildə qurulan PSOE, ölkənin ən qədim və ənənəvi partiyalarından biri olmaqla yanaşı, Avropanın ən qədim sosial-demokrat partiyalarından biridir. İspaniya Sosialist İşçi Partiyasının əsası 2 may 1879-cu ildə Pablo İqlesias tərəfindən qoyulmuşdur. PSOE, Beynəlxalq Sosialist və Avropa Sosialist partiyalarının üzvüdür. Partiyanın siyasi və ideoloji sahədə əsas dönüş nöqtəsi 1970-ci illərin sonu və 1980-ci illərin əvvəllərində baş vermiş, partiya tədricən marksist köklərindən uzaqlaşaraq sosial demokratiyaya doğru meyllənmişdir. PSOE, İspaniya tarixində bir neçə dəfə hakimiyyətdə olmuşdur. 1982-ci ildə Felipe Qonzalesin başçılığı ilə PSOE, İspaniya tarixində ilk dəfə demokratik seçkilərlə hakimiyyətə gəlmiş və 1996-cı ilə qədər iqtidarda qalmışdır. 2004-cü ildə Xose Luis Rodriges Sapateronun liderliyində PSOE yenidən hakimiyyətə gəlmiş və 2011-ci ilə qədər iqtidarda olmuşdur. 2018-ci ildən etibarən isə Pedro Sançesin başçılığı ilə PSOE yenidən hakimiyyətdədir.

İspaniya Sosialist İşçi Partiyası (isp. Partido Socialista Obrero Español, PSOE), İspaniyanın iki əsas siyasi partiyasından biridir. 1879-cu ildə qurulan PSOE, ölkənin ən qədim və ənənəvi partiyalarından biri olmaqla yanaşı, Avropanın ən qədim sosial-demokrat partiyalarından biridir. İspaniya Sosialist İşçi Partiyasının əsası 2 may 1879-cu ildə Pablo İqlesias tərəfindən qoyulmuşdur. PSOE, Beynəlxalq Sosialist və Avropa Sosialist partiyalarının üzvüdür. Partiyanın siyasi və ideoloji sahədə əsas dönüş nöqtəsi 1970-ci illərin sonu və 1980-ci illərin əvvəllərində baş vermiş, partiya tədricən marksist köklərindən uzaqlaşaraq sosial demokratiyaya doğru meyllənmişdir. PSOE, İspaniya tarixində bir neçə dəfə hakimiyyətdə olmuşdur. 1982-ci ildə Felipe Qonzalesin başçılığı ilə PSOE, İspaniya tarixində ilk dəfə demokratik seçkilərlə hakimiyyətə gəlmiş və 1996-cı ilə qədər iqtidarda qalmışdır. 2004-cü ildə Xose Luis Rodriges Sapateronun liderliyində PSOE yenidən hakimiyyətə gəlmiş və 2011-ci ilə qədər iqtidarda olmuşdur. 2018-ci ildən etibarən isə Pedro Sançesin başçılığı ilə PSOE yenidən hakimiyyətdədir.

Türkiyə Fəhlə Partiyası və ya qısaca TİP ― Türkiyəfə 2017-ci ildə Ərkan Başın rəhbərliyində Xalqın Türkiyə Kommunist Partiyasının xələfi olaraq yaradılmış sol təmayüllü siyasi partiya. Partiya Türkiyə Böyük Millət Məclisində 4 millət vəkili ilə təmsil olunur. 25 avqust 2022-ci il tarixindən bu yana Xalqların Demokratik Partiyasının rəhbərliyində qurulmuş Əmək və Azadlıq İttifaqının üzvüdür. 2017-ci ildə Ərkan Baş, Barış Atay, Tuncay Çelən, Mətin Çulhaoğlunun rəhbərliyində keçmiş Türkiyə İşçi Partiyası və Türkiyə Kommunist Partiyası üzvləri, müxtəlif vətəndaş cəmiyyətləri və həmkarlar ittifaqları təmsilciləri, işçi, tələbə və elm xadimlərinin də daxil olduğu 146 nəfərin də imzasının olduğu bəyanat yayımlanmışdır. Xalqın Türkiyə Kommunist Partiyası 7 noyabr 2017-ci il tarixində ad dəyişərək fəaliyyətinə son qoymuşdur. 2018-ci il parlament seçkilərində Xalqların Demokratik Partiyası ilə müttəfiqlik edən Türkiyə İşçi Partiyası deputatlığa namizədlərini XDP siyahılarından göstərmişdir. Ərkan Baş İstanbul 1-ci seçki bölgəsindən, Barış Atay isə Hatay seçki bölgəsindən 27-ci çağırış TBMM-nin XDP deputatı seçilmişdir. Seçkilərin ardından Barış Atay və Ərkan Baş XDP-dən istefa verərək Türkiyə İşçi Partiyasına keçmişdir. 19 aprel 2021-ci il tarixində Əhməd Şık partiyanın üçüncü deputatı olaraq fəaliyyətə başlamışdır. 25 iyun 2021-ci il tarixində Sera Kadıgil Cümhuriyyət Xalq Partiyasından istefa verərək Türkiyə İşçi Partiyasına üzv oldu.

İran Nasional Sosialist İşçi Partiyası (farsca: حزب سوسیالیست ملی کارگران ایران, transliterasiya: Hezb-e Sosiyālist-e Melli-ye Kārgarān-e Irān) və ya farsca adının baş hərflərindən ibarət abreviatur olan SUMKA (farsca:سومکا) adı ilə tanınan, İranda fəaliyyət göstərmiş neonasist partiyadır. Partiyanın simvolu Faravaharin sadələşdirilmiş versiyası idi və həm fon rənginə, həm də işarəsinə görə Nasist Almaniyasının bayrağına çox bənzəyirdi. Partiyanın əsası 1951-ci ildə Davud Münşizadə tərəfindən qoyulmuşdur. Partiyanın özü-özlüyündə çox az səviyyədə sahib olduğu dəstək İran universitetlərindəki tələbələrdən gəlməkdə idi. Məhəmməd Rza şah Pəhləvi hakimiyyətinin tənqidçiləri iddia edirlər ki, o, SUMKA-nı maliyyələşdirmiş və siyasi dəstək vermişdir. Partiyanın real qurulması 1952-ci ildə baş verdi. Münşizadə ilə partiyanı quran əsas şəxs Morteza Kossariyan idi. Münşizadə 1937-ci ildən etibarən Almaniyada yaşamışdı və keçmiş SS üzvü olmuş, Berlin döyüşündə iştirak etmişdi. O, bu döyüşdə yaralanmışdı. Kossarian özü də keçmiş SS üzvü idi və Barbarossa planının hazırlanmasında iştirak etmiş, Kiyev, Stalinqrad kimi döyüşlərdə almanlar tərəfində döyüşmüşdü.

Danimarka Metal İşçiləri Həmkarlar İttifaqı (dan. Dansk Metalarbejderforbund - Dansk Metal) — Danimarka Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının üzvü olan təşkilatlardan biri. Bu təşkilat ətrafına təxminən 142 min üzvü toplanmışdır. 2012-ci ildən təşkilatın rəhbəri Klaus Yensendir. International Centre for Trade Union Rights; və b., redaktorlar Trade Unions of the World (6th). London, UK: John Harper Publishing. 2005. ISBN 0-9543811-5-7.

Danimarka Ticarət və İdarə İşçiləri Həmkarlar İttifaqı Təşkilatı (dan. Handels- og Kontorfunktionærernes Forbund) — Danimarka Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının üzvü olan təşkilatlardan biri. Danimarka Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının üzvü olan ən böyük təşkilatlarından biridir. Onun 363 min üzvü var. Onların 75 %-ni qadınlar təşkil edir. İttifaqın sıralarında əsasən kargüzarlıq, informasiya və kommunikasiya sahəsində laboratoriyalarda çalışanlar və texniki işçilər birləşir. Təşkilatın 25 yerli komitəsi fəaliyyət göstərir.

Danimarka İşçilərin Birləşmiş Həmkarlar İttifaqı Federasiyası (dan. Fagligt Fælles Forbund) — Danimarka Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının üzvü olan təşkilatlardan ən böyüyü. Federasiya 381 min ittifaq üzvünü özündə birləşdirir. Üzvlərin yarıdan çoxu qadınlardır. İttifaq üzvləri 6 müxtəlif sahədə fəaliyyət göstərirlər: sənaye, nəqliyyat, ictimai, tikinti və inşaat, bağçılıq, kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı özəl xidmət sektoru. Təşkilatın 75 yerli komitəsi var. International Centre for Trade Union Rights et al.,, redaktorTrade Unions of the World (6th). London, UK: John Harper Publishing. 2005. ISBN 0-9543811-5-7.

Fici Həmkarlar İttifaqları Konqresi və ya qısaca FHİK (ing. Fiji Trades Union Congress - FTUC) — Ficinin ən irimiqyaslı və nüfuzlu həmkarlar ittifaqı təşkilatı. Beynəlxalq Əmək Təşkilatının üzvüdür. Təşkilat 1952-ci ildə yaranmışdır. İlk illərdə Fici Sənaye İşçilərinin Konqresi adlanırdı. 1973-cü ildə qurumun adı dəyişdirilir və həmin vaxtdan Fici Həmkarlar İttifaqları Konqresi adlanır. Konqresin tabeçiliyində 26 həmkarlar ittifaqı təşkilatı fəaliyyət göstərir. 33 min üzvü var. Konqres Okeaniya ölkələrinin işçilərini müdafiə edən üçüncü ən böyük qurumdur. Hazırda Konqresə Daniel Uray başçılıq edir.

Fikrət Məmmədov — Azərbaycan İctimai Televiziya və Radio Yayımları Şirkətinin Rusiya Federasiyasındakı nümayəndəliyinin rəhbəri. Fikrət Alı oğlu Məmmədov 25 avqust 1982-ci ildə anadan olub. Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət universitetinin televiziya rejissorlugu fakültəsini bitirib. Azərbaycan Televiziyasının Gənclik redaksiyasında ilk iş fəaliyyətinə başlayıb. 2005-ci ildə müsabiqə yolu ilə İctimai Televiziyaya qəbul olunub. Gənclər və idman redaksiyasında rejissor fəaliyyətinə başlayıb. 2009-cu ildən İctimai Televiziyanın Rusiya nümayəndəliyinə təyin olunub. Bir sıra televiziya verilişlərinin və filmlərinin rejisoru olub.

Fəxri Mədəniyyət İşçisi — Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən dövlət qulluğunda və ya mədəniyyət sahəsində xüsusi xidmətlərə, yüksək peşə ustalığına və ictimai həyatda fəal iştiraka görə fərqlənən şəxslərə təqdim olunan döş nişanı. Döş nişanı ilk dəfə 10 dekabr 2012-ci ildə Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin "Fəxri Mədəniyyət İşçisi" adı altında təsis edilmişdir. 20 aprel 2018-ci ildə Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin ləğv edilməsi səbəbindən döş nişanın təqdim olunması dayandırılmış, əvəzində 3 oktyabr 2018-ci ildə təsdiq edilmiş əsasnamə ilə Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin "Fəxri Mədəniyyət İşçisi" döş nişanı təsis olunmuşdur. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin "Fəxri Mədəniyyət İşçisi" döş nişanı dövlət qulluğunda və ya mədəniyyət sahəsində xüsusi xidmətlərə, yüksək peşə ustalığına və ictimai həyatda fəal iştirakına görə 10 ildən az iş stajı olmayan mədəniyyət, ədəbiyyat, incəsənət, mədəniyyətşünaslıq və s. sahəsində yüksək bədii estetik dəyərə malik olan ədəbiyyat, musiqi, dram, rəngkarlıq, kino, teatr, ifaçılıq əsərləri yaradan, eyni zamanda mədəniyyət sahəsində elmi-ədəbi araşdırmalara nail olan yaradıcı insanlara, mədəniyyətin inkişafında xüsusi xidmətlərinə görə mədəni-maarif müəssisələrinin qəzet və jurnal redaksiyalarının, nəşriyyatlarının, kitab ticarətinin, poliqrafiya müəssisələrinin, televiziyaların, kinonun, radio verilişlərinin işçilərinə, mədəniyyət sahəsində çalışan, Azərbaycan mədəniyyəti və incəsənətinin inkişafında kadrların hazırlanmasında və tərbiyə edilməsində xidməti olan şəxslərə verilir. Döş nişanı Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyinin Kollegiyası tərəfindən Nazirliyin döş nişanlarının verilməsi üzrə Komissiyasının qərarına əsasən verilir. Mükafata layiq görülmüş şəxslərə döş nişanı və vəsiqə təqdim edilir. Döş nişanı təqdim edilmiş təqdimatlara əsasən il ərzində bir neçə dəfə verilir və təltif edilmə haqqında qərar "Mədəniyyət" qəzetində dərc edilərək Nazirliyin saytında yerləşdirilir. Döş nişanından məhrum etmə Nazirliyin Kollegiyasının qərarı əsasında həyata keçirilir.

Azərbaycan öz dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən az sonra — 1992-ci il yanvarın 29-da müstəqil gömrük sisteminin əsası qoyuldu. Gömrük dövlət xəzinəsini gəlirlə təmin edən ən mühüm dövlət atributlarından biridir. Gömrük sistemi həm də ölkəyə qeyri-qanuni yolla müxtəlif malların gətirilməsinin, habelə ölkənin ən mühüm strateji sərvətlərinin aparılmasının qarşısını alır. Azərbaycanda gömrük sisteminin təşkili tarixi çox qədimdir. Tarix boyu mövcud olmuş bütün Azərbaycan dövlətlərində gömrük xidməti ilə məşğul olan xüsusi təsisatlar fəaliyyət göstərmişlər. Lakin gömrük sisteminin elmi-hüquqi əsaslarla təşkili ilk dəfə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə olmuşdur. Azərbaycan ərazisini qeyri-qanuni ticarətdən və qaçaqmalçılıqdan qorumaq məqsədilə hökumətin 1918-ci il 12 iyul tarixli qərarı ilə Qazax qəzasının Salahlı və Şıxlı kəndlərində, Poylu dəmir yolu stansiyasında ilk gömrük postları yaradılmışdı. Azərbaycan hökuməti gömrük sisteminin fəaliyyətə başlamasını təmin edən sənədi 1918-ci il avqustun 10-da qəbul etmişdi. Azərbaycan parlamentinin 1918-ci il 18 avqust tarixli qanununa əsasən, qaçaqmalçılıqla mübarizə, ölkənin ərazisini qeyri-qanuni ticarətdən qorumaq məqsədilə Azərbaycanın sərhədlərində 99 gömrük postu yaradılmışdı və burada 992 gömrük işçisi keşik çəkirdi. Aprel işğalı digər sahələrdə olduğu kimi, gömrük sistemində də işlərin başa çatdırılmasına imkan vermədi.

Aşağıdaki personajlar Harri Potter romanlar seriyasındaki, Hoqvarts Sehrbazlıq və Cadugərlik Məktəbi'nin işçiləri, sakinləri və qurucularıdır. Arqus Filç, Hoqvarts cadugərlik və sehrbazlıq Məktəbində xadimə olaraq çalışmaqdadır. Harri Potter romanlar seriyasındaki bütün kitablarda adı keçməkdədir. Kitabda Arqus Filçin bir Qofti(Sehrbaz nəslindən gəlməsinə baxmayaraq heç bir sehr gücü olmayan insana verilən bir sözdür) olduğu deyilməkdədir. Bu görə şagirdləri sevməz. Xüsusilə Harri Potter, Fred və Corcdan nifrət edər. Harrinin seçilmiş adam olmasına baxmayaraq heç bir səhvini bağışlamaz. Qaydaçı, qatı bir xarakteri vardır. Işgəncəni sevməsi ilə sadist ruhlu biri olduğu ortaya ilk kitapa çıxmışdır. "Missis Norris" adında bir pişiyi vardır.

Milli təhlükəsizlik orqanları işçilərinin peşə bayramı — hər ilin 28 mart ayında keçirilən Milli təhlükəsizlik orqanları işçilərinin peşə bayramı günü. 1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cünhuriyyəti müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra, 1919-cu il martın 28-də Azərbaycanda ilk milli təhlükəsizlik orqanı yaradıldı. Lakin azadlıq çox çəkmədi və 1920-ci ildə sovet ordusu tərəfindən Azərbaycan yenidən işğal edildi. Sovet İttifaqı süquta uğrayandan sonra 1991-ci il noyabrın 1-də Milli Təhlükəsizlik Nazirliyi yarandı. Prezident Heydər Əliyevin 1997-ci il 23 mart tarixli fərmanı ilə 28 mart – Milli təhlükəsizlik orqanları işçilərinin peşə bayramı günü elan olunub.

Mülki aviasiya işçilərinin peşə bayramı günü — Azərbaycanda bayram günü Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 18 may 2006-cı ildə Mülki Aviasiya işçilərinin peşə bayramının təsis edilməsi haqqında Sərəncam imzalayıb. Sənədə əsasən hər il iyun ayının 2-si (1938-ci ildə Azərbaycanda ilk aviasiya qrupunun yaradıldığı gün) mülki aviasiya işçilərinin peşə bayramı günü elan edilib.

El həyatı — Ordubad rayonunda nəşr olunan qəzet. Keçmiş SSRİ-də mahallar ləğv edildikdən sonra ittifaq dövlətinin hər yerində olduğu kimi Naxçıvan Muxtar Respublikasında da 1930-cu ildə Ordubad rayonu təşkil olundu. Aqarak qəsəbəsi və bir sıra kəndlər Ordubadın tərkibindən çıxarılaraq Ermənistanın Mehri rayonuna hədiyyə edilməklə Ordubad rayonu formalaşdırıldı. Rayon formalaşdırıldıqdan sonra 1932-ci ilin iyul ayının 24-də bugünkü "El həyatı" qəzetinin sələfi olan "Ordubad fəhləsi" nəşr olundu. Qəzet o dövrlərdə A4 fomatda 2 səhifədən ibarət çıxırdı. Qəzetin ilk redaktoru Abbas Qasımov, məsul katibi isə İsmayıl İsmayılzadə olub. 1935-ci ildən Hüseyn İbrahimov "Ordubad fəhləsi"ndə redaktor, Hüseyn Ağrılı (Talıbov) isə məsul katib işləmişlər. Hüseyn İbrahimov 1936-cı ilin yanvar ayında Ordubad rayon Partiya Komitəsinə katib seçildikdən sonra Nağı Babayev qəzetin redaktoru vəzifəsinə təyin olunmuşdur. 5 il "Ordubad fəhləsi" adı ilə çıxan rayon qəzeti 1937-ci ilin sonundan "Ordubad işçisi" adı ilə nəşr olunub. 1941-ci ildən "Ordubad işçisi" qəzetinə Səhralı Rüstəmov redaktor, Hüseynqulu Əzimov isə məsul katib təyin olunur.

Hər il oktyabr ayının 1-də Azərbaycan Respublikası Prokurorluğunun əməkdaşları öz peşə bayramlarmı təntənə ilə qeyd edirlər. Bu günün qeyd olunması tarixi zərurətdən yaranmışdır. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Nazirlər Şurasının 1 oktyabr 1918-ci il tarixli qərarı ilə Bakı Dairə Məhkəməsinin tərkibində prokurorluq orqanlarının fəaliyyətə başlamasını əsas tutaraq hər il oktyabr ayının 1-nin Azərbaycan Respublikası Prokurorluğu işçilərinin peşə bayramı günü kimi qeyd edilməsi barədə 17 iyul 1998-ci il tarixli sərəncam imzalamışdır. Məhkəmə orqanlarından fərqli olaraq, bir çox dövlətlərdə prokurorluq müstəqil institut kimi xeyli sonralar yaranmışdır. Dövlət idarəetmə mexanizminin tərkib hissəsi kimi prokurorluğun əsası ilk dəfə XIV əsrin əvvəllərində Fransada kral IV Filip tərəfindən qoyulmuşdur. Onun vaxtında kral mənafelərinin prokurorluq tərəfindən təmsil edilməsi Qanunla (25 mart 1302) təsbit edilmişdi. Həm Qərb ölkələri, həm də Rusiya prokurorluqlarına bir örnək kimi təsiri olan Fransa prokurorluğunun təşkili və fəaliyyəti haqqında qanun isə 1586-cı ildə qəbul olunmuşdur. Müstəqil Azərbaycan dövlətində prokurorluq orqanlarının yaranma tarixi Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrünə (1918–1920) təsadüf edir. 1918-ci il noyabr ayının 18-də Nazirlər Şurası tərəfindən "Azərbaycan Məhkəmə Palatası haqqında Əsasnamə" təsdiq edilmişdir. F. Xoyski, X. Xasməmmədov, A. Səfikürdski, T. Makinski AXC-nin ədliyyə nazirləri, eyni zamanda baş prokurorları olmuşlar.

Rabitə və informasiya texnologiyaları sahəsi işçilərinin peşə bayramı günü — 2006-cı il 6 dekabrdan etibarən hər il qeyd olunan peşə bayramı. Peşə bayramı Azərbaycan Respublikasında telefon rabitəsinin yaradılmasının 125 illiyi ilə əlaqədar olaraq, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 2 dekabr 2006-cı il, 1804 nömrəli sərəncamı ilə təsis edilib. Hər il peşə bayramı ilə əlaqədar olaraq, bu sahədə çalışanlar müxtəlif fəxri adlar və Azərbaycanın digər dövlət təltifləri ilə təltif edilirlər. İndiki Azərbaycan ərazilərinə aid ilk ciddi rabitə fəaliyyəti Hülakülər dövlətinə təsadüf edir. Tarixə məlum olan ilk yazılı mənbə Qazan xanın 1303-cü ildə dövlətini iqtisadi və siyasi böhrandan qurtarmaq üçün poçt sahəsində islahatlar həyata keçirməsidir. Poçt rabitəsinin dövlət səviyyəsində təşkilinin təməli isə ilk dəfə 1501-ci ildə isə Şah İsmayıl Xətai tərəfindən qoyulub. Peşə bayramının hər il 6 dekabr tarixində keçirilməsi isə birbaşa 1881-ci il dekabrın 6-da Bakıda "Nobel qardaşları" cəmiyyəti tərəfindən ilk telefon xəttinin çəkilməsi ilə bağlıdır.

Seks işçisi — seks sənayesində çalışan bir şəxs. Termin birbaşa cinsi xidmətlər göstərənlər də daxil olmaqla, seks sənayesinin bütün sahələrində işləyən şəxslərə istinad edilir.

Seks işçisi — seks sənayesində çalışan bir şəxs. Termin birbaşa cinsi xidmətlər göstərənlər də daxil olmaqla, seks sənayesinin bütün sahələrində işləyən şəxslərə istinad edilir.

Su təsərrüfatı və meliorasiya işçiləri günü — Azərbaycan Respublikasında peşə bayramı; 2014-cü ildən etibarən hər il iyun ayının 5-i qeyd olunur. Bu peşə bayramı "Su təsərrüfatı və meliorasiya işçiləri günü" peşə bayramının təsis edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2014-cü il 14 may tarixli Sərəncamı ilə təsis edilmişdir.

Milyonlarla insan hər gün radio və televizorun köməyi ilə dünyanın müxtəlif yerlərində baş vermiş mühüm hadisələrdən xəbər tutur. Səs və görüntülər uzaq məsafələrə xüsusi cihazlar və peyk antenaları vasitəsilə ötürülür. 1895-ci ildə rus fiziki A. S. Popov radioqəbuledici və radioötürücü aparatı icad etmişdir. Avropada isə radionun kəşfi çox vaxt italyan alimi Qulyelmo Markoniyə aid edilir. O vaxtdan radio zəruri rabitə vasitəsinə çevrilmişdir. Televizorun (yunanca "tele" - uzaqlıq, latınca "vizor" - görmə sözlərindəndir) ixtirası isə bir qədər sonraya - XX əsrin 20-30-cu illərinə təsadüf edir. 1933-cü ildə amerikalı mühəndis rus mənşəli Vladimir Zvorikin televizorun əsas hissələrindən biri olan ötürücü qurğunu ixtira etdi. 30-cu illərin ortalarından televiziya verilişlərinin yayımı başlandı. İlk televiziya verilişi 1936-cı ildə Londonda olmuşdur. 1939-cu ildə ABŞ mühəndisləri A. Roze və X. Yoms tərəfindən televiziya ötürücü trubkası (optikon) ixtira edildi.

Bakı İşçi Teatrının 15 illiyi qısametrajlı sənədli filmi rejissorlar Seyfulla Bədəlov və Vladimir Yeremeyev tərəfindən 1936-cı ildə çəkilmişdir. Azərfilmdə istehsal edilmişdir. Film Bakı İşçi Teatrının yubileyinə həsr olunmuşdur. == Məzmun == Film Bakı İşçi Teatrının yubileyinə həsr olunmuşdur. Kinooçerkdə teatrın bədii rəhbəri, rejissorları, görkəmli artistləri göstərildikdən sonra həmin sənətkarların quruluşunda və artistlərin ifasında tamaşaya qoyulmuş əsərlərdən-"Əsilzadələr", "Od Gəlini", "Tufan", "Dönüş" və "Konsert"dən səhnələr göstərilmişdir. == Filmin üzərində işləyənlər == Rejissor: Seyfulla Bədəlov, Vladimir Yeremeyev Operator: Seyfulla Bədəlov, Vladimir Yeremeyev == İstinadlar == == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər.

Bakı İşçi Teatrının 5 illiyi qısametrajlı sənədli filmi 1925-ci ildə çəkilmişdir. Film Bakı İşçi Teatrının 5 illiyi münasibətilə təşkil olunan tədbirdən bəhs edir. == Məzmun == Film Bakı İşçi Teatrının 5 illiyi münasibətilə təşkil olunan tədbirdən bəhs edir.