Kod
Kod – [lat. codex – qanunlar külliyatı] – şərti ixtisarlar sistemidir.
Kod sözü digər mənalarda da işlənə bilər:
Şərti siqnallar sistemi;
Əmtəələrin, əşyaların onlar haqqında informasiyaya malik şərti, qısaldılmış işarəsi, adlanması, onların şifri, rəmzi təsviri
Hesablama texnikasında informasiyanın qəbul olunmuş şərti işarələr sistemindəki təsviri (ifadəsi)
İstənilən növ informasiyanı müəyyən məsafəyə ötürmək, yaxud da mexanikləşdirilmiş və avtomatlaşdırılmış əməliyyatlardan keçirmək üçün ona əlverişli forma vermək məqsədilə yaradılan şərti işarələr və ya siqnallar sistemi;
Hərbidə texniki rabitə vasitələri ilə hərbi xarakterli məxfi məlumatları gizli şəkildə vermək üçün şərti işarələr sistemi.
Mənbə kodu
Açıq kod
== Ədəbiyyat ==
R.Əliquliyev, S.Şükürlü, S.Kazımova. "Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər", Bakı, "İnformasiya Texnologiyaları", 2009, 201 s.
Kod səhifəsi
Kod səhifəsi (ing. codepage) – MS-DOS əməliyyat sisteminin 3.3 və sonrakı versiyalarında: çeşidli ölkələr üçün simvollar yığınını və klaviatura düzümünü dəstəkləmə vasitəsi. Kod səhifəsi proqramda istifadə olunan simvolların ikilik kodlarına klaviaturanın klavişlərinin və ya həmin simvolların ekran görüntülərinin uyğun qoyulduğu cədvəldir. Bundan başqa, kod səhifəsi müvafiq milli əlifbanın simvollarının sıralanma ardıcıllığını müəyyənləşdirir. İstənilən kod səhifəsinin ilk 128 simvolu standart ASCII yığınına, sonrakı 128 simvol isə genişləndirilmiş ASCII yığınına uyğun olur və hər bir kod səhifəsi üçün unikal olur. Displey və klaviatura kimi qurğuların konfiqurasiyasını konkret kod səhifəsinin tətbiqinə, eləcə də istifadəçinin istəyinə uyğun olaraq bir kod səhifəsindən başqasına və əksinə keçmək imkanına kökləmək olar.
== Ədəbiyyat ==
İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
Keyp-Kod kanalı
Keyp-Kod kanalı - ABŞ-nin Massaçusets ştatında Keyp Kod və Bazzards körfəzlərini birləşdirən süni su kanalı. Kanalın böyük bir qismi Bourn şəhərində yerləşir, lakin onun şimal şərq hissəsi Sendviç şəhərciyinin payına düşür. Skasset Dövlət Çimərlik Qoruğu kanalın şimal girişi boyunca uzanır. Cənubunda isə Massaçusets Dəniz Akademiyası fəaliyyət göstərir. Kanalın uzunluğu 11 km-dir. İlkin təməli 1909-da atılan qurğu 1914-cü ildən fəaliyyətə başlamışdır.
== Faunası ==
Süni qurğu olmasına baxmayaraq kanalda çox sayda balina və delfinlər yaşayır. Burada yaşayan Şimali Atlantika balinası nəsli kəsilmə təhlükəsi altındadır.
Keyp Kod yarımadası
Keyp Kod yarımadası (ing. Cape Cod — «Treska burnu») — Amerika Birləşmiş Ştatlarının şimal-şərqində, Bostondan 120 km aralıda, Massaçusets ştatının ucqar şərq nöqtəsini təşkil edən yarımada. Keyp Kod yarımadası eyni adlı körfəzi Atlantik okeanından ayırır.
İlk əvvəllər yarımada materikə birləşik olmuşdur. 1914-cü ildə Keyp-Kod kanalının inşası ilə böyük bir adaya çevrilmişdir.
== Coğrafiyası ==
Yarımada 4 hissəyə bölünür:
Yuxarı burun — materikə ən yaxın yerləşən hissə. Şəhərlər: Born, Sendviç, Falmaus və Maşpi. Falmaus şəhərində Buds Houl Okeanoqrafik İnstitut yerləşir.
Orta burun — cənub hissədə yerləşir. Çoxlu sayda çimərliklərə sahibdir.
Kod adı: K.O.Z. (film, 2015)
Kod Adı: K.O.Z. — 2015-ci ildə lentə alınmış detektiv türk filmi.
IMDb sıralamasında 1.6 xalla ən pis film kimi tanınmışdır. Filmin əsasə mövzusu Türkiyənin son tarixlərdə dövlətin içində dövlət qurmaq istəyənlərin və onların güvəndiyi güclərin deşifrə edilməsindən bəhs edilir.
Dress-kod
Dress-kod (ing. dress code) — müəyyən bir təşkilatda, müəssisədə işləyərkən və ya tədbirdə iştirak edərkən tələb olunan vahid geyim forması.
= Tarixçə =
"Dres-kod" termini ilk dəfə Böyük Britaniyada işlənib. Bu termin tez bir zamanda bütün dünyaya yayıldı. Şəxsin müəyyən bir peşə qrupuna aid olduğunu göstərmək üçün istifadə edilir.
= Kodlar =
Court dress — müvafiq saray tərəfindən diktə edilən saray geyimi.
Formal (Full formal, Full dress, Formal attire) — qadınlar üçün bal paltarı, kişilər üçün ggündüz Morning dress açıq frak və yaxud kostyumla açıq jilet və qalstuk, axşam isə White tie - qara frak və ağ kəpənək.
Semi-formal (Smoking, Le Smoking) — qadınlar üçün koktey geyimləri (gündüz) və gecə paltarları (axşam), kişilər üçün isə tünd kəpənəklə smokinq.
Informal (Cocktail (old-shttp://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Dress-kod&action=edittyle) or Business attire) — rəsmi geyim.
Smart casual (Business casual (old-style), Cocktail (new style), Executive Casual, Corporate Casual) — qadınlar üçün cins, bluza ilə yubka, tərzdən asılı olaraq kəmər, pencək, gödəkçə və sviter.
Genetik kod
Genetik kod DNT və ya RNT molekullarındaki informasiyanın yəni triplet ardıcıllığının amin turşu ardıcıllılğına yəni zülal istehsalına keçirilməsi proseslərində istifadə olunan qaydalar məcmusudur.
Genetik kodun vacib xüsusiyyətlərindən biri onun kolinearlığıdır, yəni nuklein turşuları kodlarının ardıcılıqları ilə polipeptid zəncirində aminturşularının ardıcıllıqlarının müvafiq olması.
DNT və RNT-nin fəaliyyəti sayəsində hər bir orqanizmə xas olan spesifik zülallar sintez olunur. Hüceyrədə zülal sintezi prosesi olduqca mürəkkəbdir. Nuklein turşuları heteropolimer quruluşa malik zəncirdən ibarətdir. Lakin bu zəncirin həlqələri eyni deyil – 4 cürdür. Daha doğrusu bu polimer 4 cür nukleotidin birləşməsindən meydana gəlir. Bu nukleidlər özündə müəyyən informasiyanı daşıyır. Adenin (A), quanin (G), sitozin (C), timin (T) birlikdə genetik kodu əmələ gətirir.
Zülal molekulları DNT-dən RNT vasitəsilə göndərilən informasiya əsasında qurulur.
QR-kod
QR kodu (ing. Quick Response code — "Tez cavab") — ştrix kodların növlərindən biri. "Quick Response" ("tez cavab") sözlərinin abreviaturasıdır. 1994-cü ildə Yaponiyanın "Denso-Wave" şirkəti tərəfindən işlənib hazırlanmış və təqdim olunmuş matrisli kod (ikiölçülü barkod). Yaponiyada böyük populyarlıq qazanmış barkodun (BAR CODE) getdikcə tələbatı ödəməməsi, yəni onun vasitəsilə kodlaşdırılan informasiyanın həcminin məhdud olması səbəbindən yaranıb. Bir QR koduna 7089 rəqəm, 4296 işarə (rəqəm və hərf), 1817 heroqlif yerləşdirmək mümkündür.
1994-cü ildə təkmilləşdirilmiş QR kodunun patenti Yaponiyanın Denso şirkətinə aiddir.
Bir QR koduna 7089 rəqəm, 4296 işarə (rəqəm və hərf), 1817 heroqlif yerləşdirmək mümkündür.
Ən böyük QR kodu Kanadanın Albert əyalətində yaşayan fermer ailəsi tərəfindən hazırlanmışdır. Onlar bunu özlərinə məxsus 2,9 hektar qarğıdalı sahəsində hazırlayıblar.
Sətiriçi kod
Sətiriçi kod (en. in-line code ~ ru. встроенный код ~ tr. satır içi kod) – yüksək səviyyəli proqramlaşdırma dilində yazılmış proqramlara daxil edilmiş assembler və ya maşın dilinin komandaları. Sətiriçi kodlar kompliyatordan asılı olur və bir kompilyatordan başqasına keçdikdə çox ciddi dəyişikliyə uğrayır (əlbəttə, əgər bu, ümumiyyətlə, mümkündürsə).
İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Kod adı
Kod adı — hər hansısa bir hadisəni, şəxsi, layihəni və ya hər hansı bir konsepsiyanı (anlayışı) təsvir etmək üçün istifadə edilən başqa addır. Kod adından müntəzəm olaraq hərbi və ya casusluq sahələrində istifadə olunur.
== İstinadlar ==
== Xarici keçidlər ==
Arkin, William M. Code Names: Deciphering US Military Plans, Programs, and Operations in the 9/11 World (ingilis). South Royalton, Vermont: Steerforth Press. 2005. ISBN 978-1-58642-083-3.
Gehrs-Pahl, Andreas; Parsch, Andreas. "Code Names for U.S. Military Projects and Operations". www.designation-systems.net. 4 October 2006.
Dövri ikilik kod
Dövri ikilik kod (cyclic binary code) – ədədlərin ikilik təsvirində hər bir ədədin özündən qabaqkından yalnız bir mərtəbədə fərqlənməsi. İkilik 0 və 1 rəqəmlərinə əsaslansa da, dövri ikilik ədədlər adi ikilik ədədlərdən fərqlənir. Dövri ədədlər Morze koduna çox oxşayan kod əmələ gətirir, adi ikilik ədədlər isə həqiqi qiymətləri ikilik say sistemində göstərir.
Dövri ikilik kodda ardıcıl ədədlər yalnız bir mərtəbədə fərqləndiyindən, onlardan ölçü proseslərində xətaları minimuma endirmək üçün istifadə olunur.
== Ədəbiyyat ==
İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Gertruda (kod adı)
Gertruda, Gertrude və ya Gertrud, Nasist Almaniyasının Türkiyəni işğal etmək planlarında istifadə olunan kod adıdır və fikir 1942-ci ilin yayının əvvəllərində formalaşmağa başlamışdı. Bu kod adı sonradan dəyişdirildi.
Qırmızı Ordunun Qafqazdakı hücum hərəkətləri və müttəfiqlərin Siciliyadakı əməliyyatları səbəbindən bu fikirdən imtina edildi.
Şərq regionları nazirliyindən tapılan sənədlərə görə Nasist liderləri, gec-tez türkçülük və Azərbaycanın Türkiyə ilə birləşməsinin Almaniyaya təhlükə yaradacağını bilirdilər. “Böyük Turan” adı ilə Azərbaycan və Türkiyənin birləşməsi 1942 və 1943-cü illərdə nasist liderləri tərəfindən müəyyənləşdirildi. Birləşmiş Ermənistan ideyası türklərin Qafqazdakı istəklərinə qarşı tarazlaşdırıcı bir fikir ola bilərdi.
Müstəqil Qafqaz Hərəkatı ermənilərin müstəqillik tələblərini qeyd etmişdi. Bəzi iddialara görə, bu Adolf Hitler tərəfindən bu ideya təklif edilmiş və təsdiq edilmişdir.
NATO kod adı
NATO kod adları (ing. NATO reporting name) — Sovetlər İttifaqı (müasir Rusiya), Çin və nadir hallarda digər ölkələrin hərbi və aviasiya texnikasını adlandırmaq üçün NATO-nun istifadə etdiyi adlar.
Kod adları müəyyən qayda ilə ingilis dilindəki sözlərdən təyin edilərək, silahların rəsmi-qəliz adlarından fərqli olaraq, çox asan və dəqiq başa düşməni təmin edir. Adların verilməsi Hava Standartlaşdırmalarının Koordinasiya Komitəsi (Air Standardization Coordinating Committee-ASCC) tərəfindən yerinə yetirilir. Bu komitəyə ABŞ, Böyük Britaniya, Kanada, Avstraliya və Yeni Zelandiya daxildir.
NATO kod adlandırmasında hər bir texnika daxil olduğu növün ingilis dilində adının baş hərfinə uyğun olaraq başlayır.
A — hava-hava tipli raketlər (Air-to-Air missiles)
B — bombardman təyyarələri (Bomber)
C — yük təyyarələri (Cargo)
F — qırıcı təyyarələr (Fighter)
G — yer-hava tipli raketlər (Ground-to-Air)
H — vertolyot (Helicopter)
K — hava-yer tipli raketlər (Air-to-Surface missiles, rus dilindəki "X" hərfinin ingilis transkripsiyasındakı "Kh"-nın ilk hərfi).
Yenidən giriləbilən kod
Reentrant code ~ реентерабельный код ~ yineli girilebilen kod ~ yenidən giriləbilən kod – bir neçə proqramın eyni zamanda istifadə edə bildiyi proqram kodu. Məsələn, hansısa proqram yenidən giriləbilən kodu icra edən zaman başqa bir proqram onun icrasını durdura bilər və sonra onu birinci proqram üçün yenidən başlada, yaxud kəsildiyi yerdən davam etdirə bilər. Əməliyyat sisteminin xidməti proqramlarının çoxu yenidən giriləbilən kod kimi yaradılıb ki, bu da bütün çalışan proqramlara xidmət etmək üçün onun təkcə bir kopyasını yaddaşa yükləməyə imkan verir.
İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
XBT-10: Kod R
"Chapter XVIII. Symptoms, signs and abnormal clinical and laboratory findings, not elsewhere classified (R00-R99)". International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems. 10th Revision. Version for 2007 (ingilis). World Health Organization. 28 October 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 may 2008.
"XVIII sinif: Klinik və laboratoriya tədqiqatları zamanı üzə çıxan, başqa rubrikalarda təsnif olunmamış simoptomlar və normadan kənarlaşma əlamətləri". Xəstəliklərin Beynəlxalq Təsnifatı XBT-10. Elektron variant.
Multi-kod idarəli xətti prediktor
Multi-kod idarəli xətti prediktor, (ing. Code Excited Linear Prediction), rus. Линейное предсказание с мультикодовым управлением) – nitq siqnallarının kodlaşdırılması alqoritmi 1985-ci ildə Manfred Şröder və Bişnu Atal tərəfindən təklif edilmişdir. Həmin dövrdə bu alqoritm RELP və LPC audiokodekləri (məsələn, FS-1015) kimi aşağı bit sürətli alqoritmlərlə müqayisədə daha yaxşı keyfiyyət təmin edirdi. ACELP, RCELP, LD-CELP və VSELP kimi variantları ilə birlikdə hazırda ən geniş istifadə edilən nitq kodlaşdırma alqoritmidir. Hazırda CELP konkret kodek üçün deyil, alqoritmlər sinfi üçün ümumi termin kimi istifadə edilir.
İmamverdiyev Y. N., Suxostat L. V. "Nitq texnologiyaları üzrə terminlərin izahlı lüğəti ", 2015,"İnformasiya Texnologiyaları" nəşriyyatı, 111 səh.
Kod adı: "V.X.A.”
Kod adı: "V. X. A." və ya Kod adı "Vətən xainlərinin arvadları" ― 2022-ci il dekabrın 17-də Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrın premyerası keçirilmiş tamaşa.
Tamaşa Stalin repressiyaları dövründə repressiyaya məruz qalmış siyasi məhbusların həyat yoldaşlarının başına gələn hadisələr haqqındadır.
== Haqqında ==
Tarixi faktlara əsasən yazılmış əsərin müəllifi Mehriban Ələkbərzadədir. Əsərdə XX əsrin 30-cu illərində Azərbaycanda baş verən Stalin repressiyalarıdan əziyyət çəkən qadınların sürgündəki həyatları təsvir edilib. Tamaşa Əhməd Cavadın 130 illiyinə, repressiya qurbanı olmuş böyük fikir adamlarına və onların ailə üzvlərinə, xanımlarına ithaf olunub.
Tamaşanın premyerası 2022-ci il dekabrın 17-də Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında keçirilib.
Tamaşada şairə sürgün edilmiş 37 azərbaycanlı qadının həyatı o cümlədən də şairə Ümmügülsümün, şairə və Mikayıl Müşfiqin həyat yoldaşı Dilbər Axundzadənin, Əhməd Cavadın həyat yoldaşı Şükriyyə Cavadın, aktrisa Panfiliya Tanailidinin, pianoçu Xədicə Qayıbovanın, Quba Qızlar Seminariyasının direktoru Sənubər Eyyubovanın, jurnalist Mədinə Qiyasbəylinin, ictimai-siyasi xadimlər Ceyran Bayramovanın, Ayna Sultanovanın həbsxanada və ya sürgündə başlarına gələn hadisələr real faktlar əsasında səhnələşdirilib.
== Tamaşanın heyəti ==
Yaradıcı heyət
Quruluşçu rejissor - Mehriban Ələkbərzadə
Quruluşçu rəssam — Mustafa Mustafayev
Bəstəkar — Azər Hacıəsgərli
İşıq üzrə rəssam — Vadim Kuskov
2-ci Rejissorları — Nihad Qulamzadə, Gülnar Hacıyeva
Rejissor assistentləri — Günay Qasımova, Sevda Hacışəmiyeva
Rollarda
Kəmalə Müzəffər — 30024 — Şükriyyə Bejanidze
Leyli Vəliyeva — 2385 — Ceyran Bayramova
Qəmər Məmmədova — 30037 — Umgülsüm Sadıqzadə
Şəfəq Əliyeva — 28965 — Xavər Qarayeva
Günel Məmmədova — 2496 — Ayna Sultanova
Gülər Nəbiyeva — 30418 — İzzət Vəzirova
Aygün Fətullayeva — 10506 — Dilbər Axundzadə
Səbinə Məmmədzadə — 30419 — Şövkət Məmmədxanova
Asya Atakişiyeva — Aydan Hesenzade.
Kod adı: K.O.Z.
Kod Adı: K.O.Z. — 2015-ci ildə lentə alınmış detektiv türk filmi.
IMDb sıralamasında 1.6 xalla ən pis film kimi tanınmışdır. Filmin əsasə mövzusu Türkiyənin son tarixlərdə dövlətin içində dövlət qurmaq istəyənlərin və onların güvəndiyi güclərin deşifrə edilməsindən bəhs edilir.
Dəyişkən kodofil
Yaşıl nezara (lat. Codophila varia F.- ) — buğumayaqlılar tipinin yarımsərtqanadlılar və ya taxtabitilər dəstəsinə aid olan növ.
== Biologiyası ==
Yaşıl rəngdə olub, qanadı üstündə boz və ağ yatıq şəkildə tükləri vardır. Bədəninin uzunluğu 3–4 mm-dir. Yumurtalarını kiçik qruplar halında bir cərgədə, bəzən isə qarışıq halda tökür. Bu zərərverici öz yumurtalarını yarpağın damarlarına yox, qırağına qoyur. İldə 2–3 nəsil verir. Yumurtaların inkişafı 14–16 gün çəkir. Sürfələrin qışlayan yumurtalardan çıxması aprel ayında müşahidə olunur. Sürfələr bitki şirəsi ilə qidalanaraq 5 dəfə qabıq dəyişir.
FIFA ölkə kodlarının siyahısı
FIFA ölkə kodlarının siyahısı — FIFA ölkələrinə təyin olunmuş triqramların siyahısı. Bunlar FIFA-nın rəsmi kodları ilə yanaşı qitə konfederasiyalarıdır (AFC, CAF, CONCACAF, CONMEBOL, OFC, UEFA) Rəsmi yarışlarda ölkələrin və asılı ərazilərin adları üçün qısaltmalar kimi istifadə olunur. Bəzən kodlar yalnız futbolda istifadə olunmur.
== FIFA üzv kodları ==
Hazırda 211 FIFA üzvü olan ölkə mövcuddur..
== FIFA olmayan üzvlər üçün ölkə kodları ==
Aşağıdakı kodlar FIFA-ya bağlı olmayan, lakin kodları tez-tez FIFA bazasında və ya konfederasiya saytlarında görünən ölkələrə və ya asılı bölgələrə aiddir.
== Nizamsız kodlar ==
Aşağıdakı kodlar FIFA-ya bağlı olmayan ölkələrə və ya asılı ərazilərə aiddir. Qitə bir konfederasiyanın üzvü və ya üzv üzvü olsa da, bu kodlar FIFA-da istifadə edilmir.
== Köhnəlmiş kodlar ==
Ölkənin mövcudluğunu dayandırması, adını dəyişdirməsi, kodunu dəyişdirməsi və ya başqa bir dövlətin bir hissəsi olması səbəbindən aşağıdakı kodlar köhnəlmişdir.
== FIFA, MOK və ISO arasındakı fərqlər ==
FIFA kodlarının çoxu Olimpiya Oyunlarında istifadə olunan BOK kodlarına uyğun gəlsə də, bəzi ölkələrdə fərqli kodlar mövcuddur.
FİFA-ya üzv olan, lakin BOK-da komitə tərəfindən təmsil olunmayan və əksinə əyalətlər var.
Hemminq kodu
Hemminq kodu – ötürülən verilənlərin ayrı-ayrı bitlərində xətaların aşkarlanması və düzəldilməsi üçün istifadə olunan kod. Hemminq kodu hər bir dörd verilən bitdən sonra üç nəzarət bitinin artırılmasını nəzərdə tutur. Hər bir nəzarət biti, dörd verilən bitindən üçünün müəyyən kombinasiyasına uyğun hesablanan kəmiyyətdir. Qəbuledici qurğu nəzarət bitlərinin qiymətlərini yenidən hesablamaqla qəbul etdiyi dörd verilən bitindən hər birinin düzgünlüyünü müəyyənləşdirə, bəzi hallarda isə yanlış bitləri düzəldə bilər.
== Ədəbiyyat ==
İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
== Xarici keçidlər ==
Hemminq kodun hesablanması
Hemminq kod nədir?
Kodak
Kodak — fototexnika və kinoməhsullar istehsal edən məşhur ABŞ şirkəti. Mənzil-qərargahı ABŞ-nin Nyu-York ştatının Roçester şəhərində yerləşir.
== Mülkiyyət ==
Şirkət səhmləşdirilib və azad satışdadır.
2011-ci ilin yanvarına əsas səhm sahibləri aşağıdakılar idi:
Legg Mason Capital Management (21,6 %).
Vanguard Group (5,5 %).
BlackRock Institutional Trust Company (5,1 %).
Kodak şirkəti
Kodak — fototexnika və kinoməhsullar istehsal edən məşhur ABŞ şirkəti. Mənzil-qərargahı ABŞ-nin Nyu-York ştatının Roçester şəhərində yerləşir.
== Mülkiyyət ==
Şirkət səhmləşdirilib və azad satışdadır.
2011-ci ilin yanvarına əsas səhm sahibləri aşağıdakılar idi:
Legg Mason Capital Management (21,6 %).
Vanguard Group (5,5 %).
BlackRock Institutional Trust Company (5,1 %).
Kodandarama məbədi
Kodandarama məbədi — Hindistanın Andhra Pradeş ştatının, Kadapa bölgəsinin Racamet talukdakı Vontimitta qəsəbəsində yerləşən ilahi Ramaya həsr edilən bir hind məbədidir. Vicayanaqara memarlıq üslubunun bir nümunəsi olan məbəd XVI əsrdə inşa edilmişdir. Bölgədəki ən böyük məbəd olduğu bildirilir. Məbəd Kadapadan 25 km uzaqlıqda Racampet yaxınlığında yerləşir. Məbəd və ona bitişik tikililər, milli əhəmiyyətli qorunan abidələr sırasına daxil edilmişdir.
== Əfsanə ==
Yerli əfsanəyə görə məbəd əvvəl soyğunçu olmuş sonrada Ramanın müridlərinə çevrilən Vontudu və Mittudu tərəfindən tikilmişdir. Məbədin tikintisi bitdikdən sonra onların daşa çevrildikləri deyilir.
== Tarix ==
Məbəd XVI əsrdə, Çola və Vicayanaqra krallarının dövründə tikilmişdir.
Vontimittada yaşayan Bammera Potana, şah əsəri olan "Maha Bhagavatham"ı teluqu dilində yazır və onu Ramaya ithaf edir. Valmikinin Ramayanasını (Ramanın hekayəsindən bəhs edən hind dastanı) teluqu dilinə tərcümə edən və "Andhra Valmiki" kimi tanınan Vavilakolanu Subba Rao, burada Ramaya ibadət etmək üçün vaxt keçirirdi.
Kodansha
Kodansha Ltd. (株式会社講談社, Kabushiki-gaisha Kōdansha) — Yaponiyanın ən böyük nəşriyyatı. Nəşriyyatın nəşr etdirdiyi məhsullara "Nakayoshi", "Afternoon", "Evening" və "Weekly Shonen Magazine" kimi manqa jurnalları, "Gunzo", və "Shūkan Gendai" kimi ədəbi jurnallar və yapon lüğəti "Nihongo Daijiten" aiddir. Nəşriyyatın baş qərargahı Tokio şəhərinin Bunkö xüsusi rayonunda yerləşir. Yarandığı gündən bu günə qədər şirkəti Noma ailəsi idarə edir.
== Tarixi ==
Kodansha 1909-cu ilin dekabrında Seidzi Noma tərəfindən Dai-Nippon Yūbenkainin (Böyük Yaponiya Natiqlik Cəmiyyəti) spin-offu kimi qurulmuşdur. Nəşriyyatın ilk nəşr etdirdiyi jurnal "Yuben" adlanırdı. Kodansha adı (nəşriyyatın hal-hazırda nəşr etmədiyi "Koda Club" jurnalından götürülüb) ilk dəfə Dai-Nippon Yubenkai ilə birləşdiyi 1911-ci ildə istifadə olunmuşdur. Nəşriyyat bu adı rəsmi olaraq 1958-ci ildə seçmişdir. Nəşriyyat "Omoshirokute tame ni naru" (面白くて、ためになる, Maraqlı və faydalı olmaq) şüarından istifadə edir.
Kodansha Box
Kodansha Box (講談社BOX) – Yaponiyanın əsas nəşriyyatlarından biri olan Kodansha-nın nəşriyyat xətti. Hər bir buraxılan kitab gümüş üzlüklə nəşr olunur. Katsuşi Ota tərəfindən təkbaşına redaktə olunan kitablar barədə müəllif deyir: "Yeniyetmə psixologiyasının mövzularına əsaslanan əsərlər kolleksiyası. Ümid edirəm ki, bu, bir gün Yaponiya populyar mədəniyyətinin indeksinin bir növünə çevriləcək".
Kodansha Box nəşrə 2006-cı ilin noyabrında "Hər şey qutulaşdırılıb" şüarı ilə başlamışdır.
== Töhfəçilər ==
Nisio İsin
Ryuusui Seyryoin
Kinoko Nasu
Otaro Mayco
Ryukishi07
== Pandora ==
2008-ci ilin fevralında Kodansha Box "Pandora" adlı ədəbi jurnal nəşr etməyə başlamışdır. Jurnalın şüarına görə sən heç vaxt növbəti buraxılışda nələrin olacağını bilməyəcəksən.
Kodansha Ltd.
Kodansha Ltd. (株式会社講談社, Kabushiki-gaisha Kōdansha) — Yaponiyanın ən böyük nəşriyyatı. Nəşriyyatın nəşr etdirdiyi məhsullara "Nakayoshi", "Afternoon", "Evening" və "Weekly Shonen Magazine" kimi manqa jurnalları, "Gunzo", və "Shūkan Gendai" kimi ədəbi jurnallar və yapon lüğəti "Nihongo Daijiten" aiddir. Nəşriyyatın baş qərargahı Tokio şəhərinin Bunkö xüsusi rayonunda yerləşir. Yarandığı gündən bu günə qədər şirkəti Noma ailəsi idarə edir.
== Tarixi ==
Kodansha 1909-cu ilin dekabrında Seidzi Noma tərəfindən Dai-Nippon Yūbenkainin (Böyük Yaponiya Natiqlik Cəmiyyəti) spin-offu kimi qurulmuşdur. Nəşriyyatın ilk nəşr etdirdiyi jurnal "Yuben" adlanırdı. Kodansha adı (nəşriyyatın hal-hazırda nəşr etmədiyi "Koda Club" jurnalından götürülüb) ilk dəfə Dai-Nippon Yubenkai ilə birləşdiyi 1911-ci ildə istifadə olunmuşdur. Nəşriyyat bu adı rəsmi olaraq 1958-ci ildə seçmişdir. Nəşriyyat "Omoshirokute tame ni naru" (面白くて、ためになる, Maraqlı və faydalı olmaq) şüarından istifadə edir.
Kodayu (opera)
Kodayu — Azərbaycan bəstəkarı Fərhəng Hüseynovun yapon dilində yazdığı opera. Yapon musiqi tarixində ilk yapondilli operadır. Librettonun müəllifi opera müğənnisi Eyko Aokidir. Rusiya–Yaponiya münasibətlərinə həsr olunmuş opera XVIII əsrdə Rusiyada yaşamış yapon dənizçi Daykokuya Kodayunun həyatı əsasında yazılmışdır
== Tarixi ==
1991-ci ildə Fərhəng Hüseynov bəstəkar kimi Yaponiyada keçirilən "İpək yolu" yarışmasına qatılmış və "Zamanda səyahət" əsərinə görə birinci yeri qazanmışdır. Bundan sonra XVIII əsr yapon dənizçi qəhrəman Daykokuya Kodayu haqqında opera yazmaq təklifini almışdır. Təklif 1990-cı ildə operanın librettosunu yazmış Eyko Aokidən gəlmişdir. Belə ki, o, Rusiya ilə dostluq münasibətlərinin qurulması üçün çalışırdı. Aoki Fərhəng Hüseynova müraciət edərək operanın musiqisinin hamı üçün anlaşıqlı, eyni zamanda orijinal olmasını istəmişdir.
Operanın premyerası 1993-cü ilin sentyabrın 7-sində Tokioda yerləşən "Orchard Hall" konsert şəklində baş tutmuşdur. Operanın Rusiyada premyerası 2018-ci ildə Rusiya–Yaponiya qarşılıqlı mədəniyyət ili çərçivəsində baş tutmuşdur.
Kodein
Kodein (metilmorfin) — tiryəkin əsas alkaloidlərindən biri olub, tibbdə analgetik, öskürəkkəsici və ishal əlehinə vasitə kimi istifadə edilir. Tiryəkin tərkibində 0,2–2% kodein vardır. Hind tiryəkinin ayrı-ayrı çeşidlərində kodeinin miqdarı 6%-ə çatır. Kodein çox güclü əsasdır, suda, etil spirtində, xloroformda, dietil efirində və duru turşu məhlullarında yaxşı həll olur, qələvi məhlullarda isə həll olmur.
== Tarixçəsi ==
Kodein qədim yunan mənşəli söz olub κώδεια (kṓdeia) "xaşxaş başı" mənasını verir. İlk dəfə 1832-ci ildə Fransız kimyaçı Pierre-Jean Robiquet tərəfindən tiryəkdən ekstraksiya edilərək alınmışdır.
== Alınması ==
Kodein təbii mənbəyi olan tiryəkdən ekstraksiya yolu ilə alınsa da əsasən morfinin o-metilləşəməsi prosesi ilə sintez edilir. Kodeinin morfindən sintezi ilk dəfə 20-ci əsrin sonlarında Robert C.Corcoran və Junning Ma tərəfindən tamamlanmışdır.
== İstifadəsi və təsirləri ==
Kodein tibbdə daha çox əsas, fosfat və sulfat duzu şəklində işlənir. Orqanizmə göstərdiyi təsirə görə morfinə bənzəyir.
Kodeks Kumanikus
Kodeks kumanikus — XIV əsrdə xristian missionerlər tərəfindən toplanmış və hazırlanmış Kuman-qıpçaq dilində əsər. Codex Cumanicus, katolik missionerlərin köçəri türk xalqı olan Kumanlarla ünsiyyət qurmalarına kömək etmək üçün hazırlanmış orta əsrlərə aid linqvistik kitabdır. O, hazırda Venesiyada, Müqəddəs Mark Kitabxanasında saxlanılır (BNM ms Lat. Z. 549 (=1597)).
Kodeks 14-cü əsrdə Krımda yaradılmışdır və Krım tatar dilinin ən qədim attestasiyalarından biri hesab olunur ki, bu da Qıpçaq və Oğuz ləhcələrinin tarixi üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Kodeks birbaşa Qara dəniz ətraflarında, xüsusən Krım yarımadasında yaşamış olan qıpçaqlarla (polovtsi və ya kumanlarla) əlaqəlidir.
"Kodex Kumanikus" adı ona təsadüfən 14-cü əsrdə əlyazmanı kəşf edən, Macarıstanda məskunlaşmış Kumanların nəslindən olan Qraf Kun tərəfindən verilmişdir, lakin lüğətin mətnində belə deyilir: "Bu tatar til" - "Bu tatar dilidir". Krım tatarlarının müasir dilinə yaxın danışıq dili əsasında missionerlər tərəfindən tərtib edilmişdir. Lakin Vasili Radlov kodun yazıldığı dilin Kazan-tatar dili olduğuna inanırdı. Məcəllənin əsas məqsədi praktik idi: missionerlər üçün türk dilini öyrənmək və Qızıl Orda əhalisini xristianlıqla tanış etmək.
Kodi Fern
Kodi Fern (6 iyul 1988) — Avstraliyalı aktyor və rejissor. Palos Verdes Qəbilələri (2017) filmindəki ilk rolundan sonra o, FX-də yayımlanan Amerikan Cinayət Hekayəsi: Canni Versaçenin sui-qəsdi (2018) serialında qətlin qurbanı olan Devid Madsonu canlandırdı. Həmin ilin sonunda Fern, Amerikan Qorxu Hekayəsi: Apokalipsis serialında Maykl Lanqdon obrazını canlandırdı. O həmçinin Netflix serialı House of Cards-ın son mövsümündə Dankan Şeperd rolunda göründü. 2019-cu ildə qayıdaraq Amerikan Qorxu Hekayəsi serialının doqquzuncu mövsümü olan 1984-də Xavier Plimpton rolunu canlandırdı. 2021-ci ildə o Amerikan Qorxu Hekayəsinin onuncu mövsümündə (Double Feature) və həmin il yayımlanan spin-off seriyası Amerikan Qorxu Hekayələrinin iki epizodunda yer aldı.
== Həyatı ==
Fern 6 iyul 1988-ci ildə Qərbi Avstraliyanın Southern Cross ərazisində anadan olub. Merredin Senior Liseyində internat məktəbində oxumuş və 2009-cu ildə Curtin Texnologiya Universitetini Ticarət üzrə Fəxri Diplomla bitirmişdir.
Kodi Martin
Kodi Martin — Koul Sprousun "Zak və Kodinin əla həyatı" və Zak və Kodinin gəmidəki macəraları seriallarındakı baş roludur.
== Həyatı ==
Zak Martin əkiz qardaşı Kodidən 10 dəqiqə əvvəl "Joseph's Hospital in Seattle" xəstəxanasında 20 fevral 1993-cü ildə dünyaya gəlmişdir. Buna baxmayaraq onun doğulduğu tarix dəqiq məlum deyil. "Zak və Kodinin əla həyatı" serialının epizodlarına deyilir ki, Zak və Kodi 23 sentyabr 1992-ci ildə doğulub. Epizodlardan birində Zak etiraf edir ki, onun valideynləri İsveç əsillidirlər.
Kodi Prior
Kodi Prior (28 oktyabr 1999-cu ildə anadan olub) — Liqa Bir təmsilçilərindən olan Donkaster Rovers klubunda yarımmüdafiəçi kimi çıxış edən peşəkar İrlandiya futbolçusudur.
== Klub karyerası ==
=== Donkaster Rovers ===
Prior Donkaster Rovers akademiyası vasitəsilə inkişaf etmişdir. O, peşəkar karyerasında debütünü 3 oktyabr 2017-ci ildə Sanderlend U-21 klubuna qarşı oyunda etmişdir. O, 62-ci dəqiqədə Niall Meysonu əvəz etmişdir. Futbol Liqası Trofeyi görüşündə Donkaster rəqibinə 1-0 hesabı ilə qalib gəlmişdir. 2018-ci ilin iyun ayında Prior klub ilə ilk peşəkar müqaviləsini imzalamışdır.
Kodkod
Kodkod (lat. Leopardus guigna) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin pişiklər fəsiləsinin pələng pişiyi cinsinə aid heyvan növü.
Kodlar
== Kodlar ==
Kodlar — Rəqəmsal elektronikada edilən işləri asanlaşdırmaq , səhv nisbətini azaltmaq və məlumat ötürülməsi təmin etmək məqsədiylə istifadə edilər.
BCD Kodu
Excess −3 Kodu
BIQUANIRY (ikili — beşli) Kodu
GRAY Kodu
pi1arity Kodu
Oktal Kodu
Hexadesimal Kodu
=== BCD Kodu ===
Onluq say sistemindəki bir ədədin hər bir pilləsinin 4-bit ikili ədəd sistemi ilə ifadə edilməsindən yaradılan koddur.
Desimal 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
BCD 0000 0001 0010 0011 0100 0101 0110 0111 1000 1001
NÜMUNƏ : (263) 10 sayını BCD kodu ilə ifadə edin ? ? (263) 10 ? ? 0010 0110 0011 ? ? (263) 10 = (001001100011) BCD ? ?
Kodlaşdırma
Kodlaşdirma informasiyanı — dəyişmə prosesidi, hansında ki istifadə formasından göndərmək, saxlamaq və avtomatik emal formasına dəyişmək.
== Növləri ==
Rəqəmli
Analoqlu
Cədvəlli-rəmzi
Analoqlu-rəqəmli
== Məlumat öturmə ==
Kodlaşdirma — məlumat öturmə nəzəriyyəsində imzaları siqnal formasına dəyişmə prosesidir.
Delta-kodlaşdirma
Кod (informasiya nəzəriyyəsində)
Təsnifatçı
Кjdlama
Kriptografiya
Şəbəkə kodlamasi
Entropiya kodlamasi
== Programlaşdırmada ==
Program kodu, skript, yazmaq prosesidir, hansının əsas məqsədi alqoritimi müəyyən programlaşdırma dilində həyata keçirməkdir.
== Digər ==
Kodlaşdirma (Tibb)
Kodlaşdırma – bir əlifbanın simvollarının digər əlifbanın simvolları ilə təsvir edilməsidir.
İkili say sistemi: 0, 1
Onluq say sistemi: 0,1,2 ... 9
Rum say sistemi: I, II, III, IV ...
Kodokuşi
Kodokuşi (孤独死) və ya tənha ölüm – Yaponiyada insanların tənha şəkildə evlərində ölmələri və cəsədlərinin uzun müddət kəşf olunmamış qalması fenomeni. Fenomen ilk dəfə 1980-ci illərdə təsvir olunmuşdur. Kodokuşi getdikcə Yaponiyada aktuallaşan problemlərdən biridir, iqtisadi problemlərlə və əhalinin qocalma prosesi ilə əlaqədardır. Bu fenomenin digər adları koritsuşi (孤立死) və dokkyoşidir (独居死).
== Tarix ==
Milli xəbərlərə gündəm olan ilk kodokuşi hadisəsi 2000-ci ilə aiddir. Həmin il 69 yaşlı qoca kişinin cəsədi ölümündən düz 3 il sonra evində tapılmışdır. Onun aylıq kirayə haqqı və kommunal ödənişləri bank vasitəsilə avtomatik ödənildiyindən, ancaq bank hesabındakı pullar qurtarandan sonra evində cəsədi aşkarlanmışdır. Bu zaman qurdlar və müxtəlif cücülər onun bədənində məskən salmışdılar.
== Statistika ==
Kodokuşilərin sayı ilə bağlı dəqiq statistika yoxdur. Yaponiya milli yayım şəbəkəsi 2009-cu ildə 32.000 nəfərin kodokuşi qurbanı olduğunu açıqlamışdı.