termonüvə

termonüvə
termonizamlayıcı
termooksidləşmə
OBASTAN VİKİ
Termonüvə reaksiyası
Termonüvə reaksiyası iki və ya daha çox atom nüvəsinin bir və ya daha çox fərqli atom nüvəsi və subatom hissəciklər (neytronlar və ya protonlar) yaratmaq üçün birləşdiyi reaksiyadır. Reaktivlər və maddələr arasındakı kütlə fərqi ya enerjinin sərbəst buraxılması və ya udulması kimi özünü göstərir. Kütlədəki bu fərq reaksiyadan əvvəl və sonra atom nüvələri arasında nüvə bağlama enerjisindəki fərqə görə yaranır. Nüvə sintezi aktiv və ya əsas ardıcıl ulduzları və böyük miqdarda enerjinin ayrıldığı digər yüksək miqyaslı ulduzları gücləndirən prosesdir. Dəmir-56 və ya nikel-62- dən daha yüngül atom nüvələri yaradan nüvə birləşmə prosesi ümumiyyətlə enerji buraxır. Bu elementlər nisbətən kiçik bir kütlə və bir nuklon üçün nisbətən böyük bağlanma enerjisinə malikdirlər. Bunlardan daha yüngül nüvələrin birləşməsi enerji açır (ekzotermik proses), daha ağır nüvələrin birləşməsi isə məhsulun nuklonları tərəfindən saxlanılan enerji ilə nəticələnir və nəticədə yaranan reaksiya endotermik olur. Nüvə parçalanması adlanan tərs proses üçün bunun əksi doğrudur. Nüvə birləşməsində hidrogen və helium kimi daha yüngül elementlərdən istifadə edilir, bunlar ümumiyyətlə daha əriyəndir; uran, torium və plutonium kimi daha ağır elementlər isə daha çox parçalana bilirlər. Fövqəlnovanın həddindən artıq astrofiziki hadisəsi nüvələri dəmirdən daha ağır elementlərə çevirmək üçün kifayət qədər enerji istehsal edə bilər.