İran baş nazirləri

Baş vəzirlər, Etimadəddövlə (1501–1747)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Naibəssəltənə (1747–1754)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sadr-i-Əzəm (baş vəzirlər 1750–1871)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Baş nazirlər (1871–1906)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İranın baş nazirləri (1906–1989)

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Adı Şəkil Doğum-Ölüm Vəzifəyə gəlişi Gedişi Siyasi partiya Dövlət başçısı
• Qacarlar (1907–1925) •
1 Mirzə Nəsrulla xan 1840–1907 1 avqust 1906 17 mart 1907 Konstitusiya Hərəkatı
Məhəmmədəli şah Qacar
2 Mirzə Ələsgər xan Əminüssultan 1843–1907 1 may 1907 31 avqust 1907 (suikast) müstəqil
3 Məhəmmədvəli xan Tənkabuni
(1-ci müddət) 		1867–1926 13 sentyabr 1907 21 dekabr 1907 Konstitusiya Hərəkatı
4 Mirzə Hüseynqulu xan Mafi 1857–1934 21 dekabr 1907 21 may 1908 Ədalət partiyası
5 Mehdiqulu xan Hidayət 1856–1911 21 may 1908 7 iyun 1908 Konstitusiya Hərəkatı
6 Kamran mirzə Qovanlı-Qacar 1856–1927 7 iyun 1908 29 aprel 1909 Ədalət Partiyası
7 Məhəmmədvəli xan Tənkabuni
(2-ci müddət) 		1867–1948 29 aprel 1909 3 may 1909 Konstitusiya Hərəkatı
Əhməd şah Qacar
8 Nəcəfqulu xan Bəxtiyari
(1. Dönəm) 		1851–1931 3 may 1909 16 iyul 1909 Konstitusiya Hərəkatı
9 Məhəmmədvəli xan Tənkabuni
(3. Dönəm) 		1867–1926 16 iyul 1909 6 oktyabr 1909 Konstitusiya Hərəkatı
10 Mirzə Həsən xan Vüsuqəddövlə
(1-ci müddət) 		1873–1950 6 oktyabr 1909 15 iyul 1910 Konstitusiya Hərəkatı
11 Həsən xan Mustovfi əl-Məmalik
(1-ci müddət) 		1875–1932 15 iyul 1910 19 iyul 1911 Konstitusiya Hərəkatı
12 Mirzə Həsən xan Vüsuqəddövlə
(2-ci müddət) 		1873–1950 19 iyul 1911 26 iyul 1911 Konstitusiya Hərəkatı
13 Məhəmmədvəli xan Tənkabuni
(4-cü müddət) 		1867–1926 26 iyul 1911 23 dekabr 1912 Konstitusiya Hərəkatı
14 Nəcəfqulu xan Bəxtiyari
(2. Dönəm) 		1851–1931 23 dekabr 1912 11 yanvar 1913 Konstitusiya Hərəkatı
15 Məhəmmədəli xan Əlaüssəltənə 1867–1914 11 yanvar 1913 1 iyun 1914 müstəqil
16 Həsən xan Mustovfi əl-Məmalik
(2-ci müddət) 		1875–1932 1 iyul 1914 1 fevral 1915 Konstitusiya Hərəkatı
↓
E'tedalion Party
17 Əbdülhüseyn mirzə Fərmanfərma
(1. Dönəm) 		1859–1939 1 fevral 1915 2 iyul 1915 E'tedalion Parti
18 Əbdülməcid mirzə Qovanlı-Qacar
(1. Dönəm) 		1845–1927 2 iyul 1915 18 avqust 1915 müstəqil
19 Həsən xan Mustovfi əl-Məmalik
(3-cü müddət) 		1875–1932 18 avqust 1915 25 dekabr 1915 E'tedalion Parti
20 Əbdülhüseyn mirzə Fərmanfərma
(2. Dönəm) 		1859–1939 25 dekabr 1915 1 mart 1916 E'tedalion Parti
21 Mirzə Həsən xan Vüsuqəddövlə
(3. Dönəm) 		1873–1950 1 mart 1916 7 iyul 1917 Konstitusiya Hərəkatı
22 Həsən xan Mustovfi əl-Məmalik
(4-cü müddət) 		1875–1932 7 iyul 1917 19 dekabr 1917 E'tedalion Parti
23 Əbdülməcid mirzə Qovanlı-Qacar
(2. Dönəm) 		1845–1927 28 dekabr 1917 20 may 1918 müstəqil
24 Həsən Pirniya
(1-ci müddət) 		1871–1935 20 may 1918 2 avqust 1918 Konstitusiya Hərəkatı
25 Səməd xan Mümtazəssəltənə 1869–1955 2 avqust 1918 20 avqust 1918 Konstitusiya Hərəkatı
26 Həsən Pirniya
(2-ci müddət) 		1871–1935 20 avqust 1918 16 oktyabr 1920 Konstitusiya Hərəkatı
27 Fəthulla xan Əkbər 1878–1967 16 oktyabr 1920 21 fevral 1921
(devrildi) 		müstəqil
28 Seyid Ziyaəddin Təbatəbai 1888–1969 21 fevral 1921 4 iyun 1921 Ana Vətən Partiyası
29 Əhməd Qəvam
(1. Dönəm) 		1876–1955 4 iyun 1921 12 oktyabr 1921 Demokrat Partiyası
30 Məlikmənsur mirzə Qovanlı-Qacar 1880–1920 12 oktyabr 1921 20 yanvar 1922 Demokrat Partiyası
31 Həsən Pirniya
(3-cü müddət) 		1871–1935 20 yanvar 1922 11 iyun 1922 Konstitusiya Hərəkatı
32 Əhməd Qəvam
(2. Dönəm) 		1876–1955 11 iyun 1922 30 yanvar 1923 Demokrat Partiyası
33 Həsən xan Mustovfi əl-Məmalik
(5-ci müddət) 		1875–1932 30 yanvar 1923 15 iyun 1923 E'tedalion Partisi
34 Həsən Pirniya
(4-cü müddət) 		1871–1935 15 iyun 1923 28 oktyabr 1923 Konstitusiya Hərəkatı
35 Rza xan Sərdar Sipəh 1878–1944 28 oktyabr 1923 1 noyabr 1925 hərbçi
• Pehlevi Hanedanı (1925–1979) •
36 Məhəmmədəli Füruği
(1-ci müddət) 		1877–1943 1 noyabr 1925 13 iyun 1926 İran Dirçəliş Partiyası
Rza şah Pəhləvi
37 Həsən xan Mustovfi əl-Məmalik
(6-cı müddət) 		1875–1932 13 iyun 1926 2 iyun 1927 İran Dirçəliş Partiyası
38 Mehdiqulu xan Hidayət 1864–1955 2 iyun 1927 18 Eylül 1933 İran Dirçəliş Partiyası
39 Məhəmmədəli Füruği
(2-ci müddət) 		1877–1943 18 Eylül 1933 3 dekabr 1935 İran Dirçəliş Partiyası
40 Mahmud Cəm 1880–1969 3 dekabr 1935 26 oktyabr 1939 İran Dirçəliş Partiyası
41 Əhməd Mətin Dəftəri 1896–1971 26 oktyabr 1939 26 iyun 1940 İran Dirçəliş Partiyası
42 Əli Mənsur
(1-ci müddət) 		1895–1974 26 iyun 1940 27 avqust 1941 İran Dirçəliş Partiyası
43 Məhəmmədəli Füruği
(3-cü müddət) 		1877–1943 27 avqust 1941 9 mart 1942 İran Dirçəliş Partiyası
Məhəmmədrza şah Pəhləvi
44 Əli Süheyli
(1-ci müddət) 		1896–1958 9 mart 1942 9 avqust 1942 müstəqil
↓
İlerici Parti
45 Əhməd Qəvam
(3-cü müddət) 		1876–1955 9 avqust 1942 15 fevral 1943 Demokratik Partiyası
46 Əli Süheyli
(2-ci müddət) 		1896–1958 15 fevral 1943 6 aprel 1944 İlerici Parti
47 Məhəmməd Səid
(1-ci müddət) 		1883–1973 6 aprel 1944 25 noyabr 1944 Demokratik Partiyası
48 Mürtəzaqulu Bayat 1890–1958 25 noyabr 1944 13 may 1945 İran Dirçəliş Partiyası
49 Mirzə İbrahim xan Həkimi
(1-ci müddət) 		1871–1959 13 may 1945 6 iyun 1945 İlerici Parti
50 Möhsin Sədr 1866–1962 6 iyun 1945 30 oktyabr 1945 İran Sosialist Partiyası
51 Mirzə İbrahim xan Həkimi
(2-ci müddət) 		1871–1959 30 oktyabr 1945 28 yanvar 1946 İlerici Parti
52 Əhməd Qəvam
(4-cü müddət) 		1876–1955 28 yanvar 1946 18 dekabr 1947 Demokratik Partiyası
53 Məhəmmədrza Hikmət 1891–1978 18 dekabr 1947 29 dekabr 1947
(istefa) 		Demokratik Partiyası
54 Mirzə İbrahim xan Həkimi
(3-cü müddət) 		1871–1959 29 dekabr 1947 13 iyun 1948 İlerici Parti
55 Əbdülhüseyn Hazhir 1899–1949 13 iyun 1948 9 noyabr 1948 Arya Partisi
56 Məhəmməd Səid
(2-ci müddət) 		1883–1973 9 noyabr 1948 23 mart 1950 Demokratik Partiyası
57 Əli Mənsur
(2-ci müddət) 		1895–1974 23 mart 1950 26 iyun 1950 İran Dirçəliş Partiyası
58 Əli Rəzmara 1901–1951 26 iyun 1950 7 mart 1951
(suikast) 		hərbçi
59 Hüseyn Əla
(1-ci müddət) 		1882–1964 12 mart 1951 30 aprel 1951 hərbçi
60 Muhamməd Musaddık
(1-ci müddət) 		1882–1967 30 aprel 1951 17 iyul 1952 İran Milli Cəphəsi
61 Əhməd Qəvam
(5-ci müddət) 		1876–1955 17 iyul 1952 22 iyul 1952 Demokratik Partiyası
62 Muhamməd Musaddık
(2-ci müddət) 		1882–1967 22 iyul 1952 19 avqust 1953
(devrildi) 		İran Milli Cəphəsi
63 Fəzullah Zahidi 1897–1963 19 avqust 1953 7 aprel 1955 hərbçi
64 Hüseyn Əla
(2-ci müddət) 		1882–1964 7 aprel 1955 3 aprel 1957 hərbçi
65 Mənuçehr İqbal 1909–1977 3 aprel 1957 31 avqust 1960 Milliyyətçi Partiya
66 Cafer Şerif İmami
(1-ci müddət) 		1910–1998 31 avqust 1960 5 may 1961 Milliyyətçi Partiya
67 Əli Əmini 1905–1992 5 may 1961 19 iyul 1962 Demokratik Partiyası
68 Əsədullah Aləm 1919–1978 19 iyul 1962 7 mart 1964 Xalq Partiyası
69 Həsənəli Mənsur 1923–1965 7 mart 1964 26 yanvar 1965 (suikast) Yeni İran Partiyası
70 Əmir Abbas Hüveyda 1920–1979 26 yanvar 1965 7 avqust 1977 Yeni İran Partiyası
↓
Rastakhiz Partisi
71 Cəmşid Amuzeqar 1923– 7 avqust 1977 27 avqust 1978 Rastakhiz Partisi
72 Cəfər Şərif İmami
(2-ci müddət) 		1910–1998 27 avqust 1978 6 noyabr 1978 Rastakhiz Partisi
73 Qulamrza Əzhəri 1912–2001 6 noyabr 1978 4 yanvar 1979 hərbçi
74 Şahpur Bəxtiyar 1914–1991 4 yanvar 1979 11 fevral 1979 İran Milli Cəphəsi
• İran İslam Cumhuriyeti (1979-günümüz) •
75 Mehdi Bazargan 1907–1995 4 fevral 1979 6 noyabr 1979 Azadlıq Hərəkatı
Ruhullah Xomeyni
İslam Devrimi Konseyi (İran)
(Prezident: Murtaza Mutahhari)		 – 6 noyabr 1979 12 avqust 1980 –
76 Məhəmmədəli Rəcai 1933–1981 12 avqust 1980 4 avqust 1981 İslam Respublikası Partiyası
77 Məhəmməd Cavad Bahonar 1933–1981 4 avqust 1981 30 avqust 1981
(suikast) 		İslam Respublikası Partiyası
78 Muhammad Rıza Mahdavi Kani 1931– 2 Eylül 1981 31 oktyabr 1981 Savaşçı Din Adamları Dərnəyi
79 Mir Hüseyin Musavi 1942– 31 oktyabr 1981 3 avqust 1989 İslam Respublikası Partiyası
↓
müstəqil
3 avqust 1989-cu ildə vəzifə ləğv edilib

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]