Azərbaycanda nəqliyyat

Dəmiryolu və quru yolu şəbəkəsinin göstərildiyi Azərbaycanın geosiyasi xəritəsi.

Azərbaycanda nəqliyyat — Azərbaycan Respublikasındakı nəqliyyat və nəqliyyat növləri haqqındadır.

Azərbaycan dünyada strateji yeri, İpək Yolu və cənub-şimal dəhlizi kimi proektlərdə mühüm rol oynamasına və ölkə iqtisadiyyatı üçün nəqliyyat sektorunun strateji əhəmiyyətini vurğulayır.[1][2] Ölkədə nəqliyyat sektoruna dəmir yolu, avtomobil, aviasiya və dəniz nəqliyyatı daxildir.

2003-cü ildə Azərbaycan hökuməti Azərbaycan Respublikası Nəqliyyat Nazirliyi yaratmış və ölkə Vyana konvensiyasının yol hərəkəti üzrə üzvü olmuşdur.[3] Bu baxımdan nəqliyyat şəbəkəsinin təkmilləşdirilməsi inkişafı ölkə üçün xüsusi əhəmiyyət daşıyır.[4] 2009-2014 illəri arası ölkənin nəqliyyat sektoruna cəlb edilmiş investisiyaların həcmi iqtisadiyyatın bütün sahələrinə yönəldilmiş investisiyaların 20 faizini təşkil etmişdir.[5]

2013-cü ilə görə, Azərbaycanda 37 hava limanı və bir heliport fəaliyyət göstərir.[6] 2015-ci ildə, Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolu xəttinin tikilməsi, şərqdə Çin və Qazaxıstan dəmir yolunu birləşdirmək vasitəsilə Asiya və Avropa arasında nəqliyyatı təmin etməsi gözlənilir.[7]

Nəqliyyat növləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
M2 nömrəli avtomobil yolu
Azərbaycan dəmir yolu xəritəsi (1993)
Lənkəran Beynəlxalq Hava Limanı
Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı
Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəməri xəritəsi

Quru yolları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
border=none Əsas məqalə: Azərbaycan Respublikasının avtomobil yolları
  • Ümumi: 52,942 km[6]
  • Dünya reytinqi: 74[6]
  • Süni örtüklü: 26,789 km[6]
  • Təbii örtüklü: 26,153 km[6]

Dəmiryolları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
border=none Əsas məqalələr: Azərbaycanda dəmiryolu və Azərbaycan Dəmir Yolları Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti
  • Ümumi: 2,918 km[6]
  • Dünya reytinqi: 59[6]
  • İstismar uzunluğu: 2,918 km 1520 mm təkər oxu[6]
  • Elektrikləşdirilmiş xətlər: 1,278 km[6]
  • İkiyollu xətlər: 815 km[6]

Hava limanları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
border=none Əsas məqalə: Azərbaycan hava limanları
  • Ümumi: 37[6]
  • Dünya reytinqi: 108[6]
  • Süni örtüklü uçuş-enmə zolaqlı hava limanları: 30[6]
    • 3,047 metrdən çox: 5[6]
    • 2,438-dən 3,047 metrə: 5[6]
    • 1,524-dən 2,437 metrə: 13[6]
    • 914-dən 1,524 metrə: 4[6]
    • 914 metrdən az: 3[6]
  • Təbii örtüklü uçuş-enmə zolaqlı hava limanları: 7[6]
    • 914 metrdən az: 7[6]
  • Vertolyot sahələri: 1[6]

Su nəqliyyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Nəqliyyat donanması: 90[6][8]
    • Ümumi yük gəmiləri: 37[6]
    • Neft tankerləri: 47[6]
    • Kimyəvi maddələr daşıyan tankerlər: 1[6]
    • İxtisaslaşdırılmış tankerlər: 2[6]
    • «Ro-Ro» tipli gəmilər: 3[6]
    • Yolçu-yük gəmiləri: 8[6]
    • Bərələr: 1[6]
  • Dünya reytinqi: 53[6]
  • Limanlar: 5[6]

Boru kəməri nəqliyyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Təbii qaz: 3,890 km[6]
  • Neft: 2,446 km[6]
  • Qatılaşdırılmış: 89 km[6]

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Azərbaycanın Uzaq Şərqlə yaxın əlaqələri". 2017-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  2. ↑ "Böyük Britaniyanın enerji naziri Azərbaycana gəlir". 2010-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  3. ↑ "Viana convention members" (PDF). 2011-08-14 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  4. ↑ "Yeni mərhələdə regionların sosial-iqtisadi inkişaf problemləri". 2015-03-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  5. ↑ "Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryol xətti "2015-ci ildə işə düşəcək"". 2014-10-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  6. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 "Azerbaijan CIA Factbook". 2009-06-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  7. ↑ "Ziya Məmmədov: "Qazaxıstan və Çin Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolunun inşasına böyük maraq göstərir"". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  8. ↑ Azərbaycan nəqliyyat donanmasının böyük bir hissəsi açıq dənizlərdə yerləşir, qalan hissəsi isə açıq dənizə çıxışı olmayan Xəzər dənizində yerləşir.