Birinci sülalə (Misir)

I sülaləQədim Misiri idarə edən ilk sülalə.

Qədim Misir tarixi

Sülalə öncəsi dövr
Tasi mədəniyyəti
Badar mədəniyyəti
Nakadi mədəniyyəti
Amrat mədəniyyəti (I Nakad)
Gerzey mədəniyyəti (II Nakad)
Aşağı Misir
Yuxarı Misir
Sülalələr dövrü
Erkən padşahlıq
I sülaləII sülalə
Qədim padşahlıq
III sülaləIV sülalə
V sülaləVI sülalə
Birinci aralıq dövr
VII sülaləVIII sülalə
IX sülaləX sülalə
XI sülalə
Orta padşahlıq
XI sülaləXII sülalə
İkinci aralıq dövr
XIII sülaləXIV sülalə
XV sülaləXVI sülalə
XVII sülalə
Yeni padşahlıq
XVIII sülalə
XIX sülaləXX sülalə
Üçüncü aralıq dövr
XXI sülalə
XXII sülaləXXIII sülalə
XXIV sülaləXXV sülalə
XXVI sülalə
Sonrakı dövr
XXVIII sülalə
XXIX sülaləXXX sülalə
Fars dövrü
XXVII sülalə • XXXI sülalə
Yunan-Roma dövrü
Argeadlar • Ptolemeylər

Ümumi məlumat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yuxarı Misir nomu Narmer (Manefonun fikrincə onun adı Mina idi) Aşağı Misiri məğlub edərək Misiri vahid halda birləşdirir və adını tarixə birinci firon kimi yazdırmışdır[1]. Bu dövrdə padşahlığın mərkəzi Tinis şəhəri idi. I sülalənin dəqiq olaraq hansı dövrdə hakimiyyətdə olmasını dəqiq olaraq demək mümkün deyil. Güman edilir ki, bu sülalə XXXIV və XXX əsrlərdə hökmdarlıq edib. Radiokarbon üsulu ilə aparılan analizə əsasən I xanədanlığın hakimiyyət illəri təxminən e.ə. 3218–3035 illər kimi göstərirlir.

Təəssüf ki, bu dövrə aid yazılı abidələrin azlığından baş verən hadisələr yaxşı öyrənilməmişdir. Əsas məlumat mənbəyi "Narmer paleti" adlandırılan daş löhvədir. Ümumiyyətlə ilk sülalələrlə bağlı məlumatlar dəqiq deyildir və müəyyən mənada əfsanəvi xarakter daşıyır.

I sülalə üçün özəl olan hallardan biri fironun dəfnində qurban vermə adətinin geniş yayılması idi. Qurban həm insan, həm də heyvan ola bilərdi. Məsələn, firon Cerin məqbərəsində daha 338 insan qəbri aşkarlanmışdı. Bu hadisə Qədim Misir əhalisinin axirət haqqında fikirlərini öyrənməyə imkan verir.

Ad Şəkil Hakimiyyət illəri (təx.)
Narmer
e.ə. 3100
Hor-Aha
e.ə. 3050
Neythotep(regent)
-
Cer
e.ə. 3000 (54 il)[2]
Cet
e.ə. 2980 (10 il)[3]
Merneyt
e.ə. 2950
Den
e.ə 2970 (42 il)
Anedyib
e.ə. 2930 (10 il)
Semerxet
e.ə. 2920 (8½ il)
Kaa
e.ə. 2910 (34 il)
Sneferka
e.ə. 2900
Hor Ba
e.ə. 2900
  1. Heagy, Thomas C. "Who was Menes?". Archeo-Nil. 24. 2014: 59–92. Available online "[1]". 2017-09-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-22.
  2. Wolfgang Helck: Untersuchungen zur Thinitenzeit (= Ägyptologische Abhandlungen (ÄA), Vol. 45). Harrassowitz, Wiesbaden 1987, ISBN 3-447-02677-4, p. 124.
  3. Wolfgang Helck: Untersuchungen zur Thinitenzeit (Agyptologische Abhandlungen), ISBN 3-447-02677-4, O. Harrassowitz (1987), p. 124