Lüğətlərdə axtarış.

Azra Akın (8 dekabr 1981) — 2002 Türkiyə gözəli seçilmiş və sonra Miss World Dünya Gözəllik Müsabiqəsində dünya gözəli seçilmiş maneken , model ve aktrisa. Hollandiyada balet, rəsm və musiqi kimi sənət sahələrində təhsil almışdır.

Azra "Akilah" Kohen (nikahdan əvvəl soyadı Sarızeybek; 1979, İzmir, Türkiyə) türk yazıçısıdır. İlk kitabı Fi Akilah təxəllüsü ilə nəşr edildikdən sonra ikinci və üçüncü kitabları – Çi və Pi Akilah Azra Kohen adı ilə nəşr olundu. Fi, Çi, Pi trilogiyasından sonra 2017-ci ildə fantastik realizm janrında Aeden və 2019-cu ildə tarixi məzmunu ilə yenidən bestseller olmağı bacaran Gör Məni romanlarını nəşr etdi. == Erkən həyat və karyera == Azra Kohen "Azra Sarızeybek" adı ilə 1979-cu ildə İzmirdə anadan olub. İstanbul Universiteti Ünsiyyət fakültəsinin Radio, Televiziya və Kino ixtisasını bitirdikdən sonra Kanadanın Ottava Universitetində iqtisadiyyat təhsili alaraq təhsil həyatını davam etdirib. Azra Kohen Liverpul Universitetində tətbiqi psixologiya üzrə magistr dərəcəsini bitirib. O, müsahibəsində təhsilə baxışını "Biz bu dünyaya öyrənmək üçün gəlmişik" sözləri ilə ifadə edib. İngilis və İtalyan dillərini bilir.Onun yazdığı "Fi", "Çi" və "Pi" hekayə silsiləsi trilogiyası qısa müddətdə diqqət çəkdikdən sonra "Fi" adı ilə internet serialına uyğunlaşdırılıb. 2017-ci ilin dekabr ayında yazıçı Azra Kohen Radio Traffic Marmara-da iştirak etdiyi Müəllifin Dilindən adlı radio proqramında Gör Məni və Dinlə Məni adlı iki yeni kitab yazmağa başladığını açıqladı. Həmin ayda həmçinin o, Fi serialının istehsalı zamanı yaşadıqlarından bəhs edən kitab yazacağını da açıqladı.

Ezra Veston Lumis Paund (30 oktyabr 1885[…] – 1 noyabr 1972[…], Venesiya) — Amerikalı sürgün edilmiş şair, tənqidçi və ilk modernist hərəkatının böyük şəxsiyyətlərindən idi.

Bioindikasiya — biotanın bu və ya digər yaşayanlarının təbii proseslərə aktiv surətdə (eksperimental) təsir etməyərək onlara müşahidə edilməklə mühitin vəziyyətinin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsindən ibarətdir. Buraya bioindikatorlar kimi müxtəlif səviyyədə təşkil olunmuş biosistemləri misal göstərmək olar. Mühitin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi bioindikator əlamətlərinə görə yerinə yetirilir. Bu müşahidə edilən biosistemlərin elə xarakteristikaları üzrə aparılır ki, onlar daha tam və dəqiq surətdə onların salamatlığını əks etdirsin. Monitorinq tədqiqatlarının əsasını eksperiment deyil, müşahidə təşkil etdiyindən, bioloji monitorinqin əsas metodologiyasını bioindikasiya təşkil edir. Buna baxmayaraq, həmçinin çöl və laboratoriya şəraitində biotestdən keçirilmənin bəzi metodlarından da, mühitin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi və onun antropogen dəyişikliklərin aşkar edilməsindən ötrü istifadə edilir. == Bioindikator nümunələri == Effektiv toplayıcı bioindikator nümunələri kimi su xərçəngəbənzər xitin zirehləri və həşaratların sürfələri, molyusklar və onların çanaqları (sonuncular uzun müddət qala bilirlər və molyuskların məhvindən sonra belə indikasiya kimi istifadə edilə bilər), mamır, bəzi quş və məməli heyvanların orqanlarını (beyin, böyrəklər, dalaq, qara ciyər və s.) göstərmək olar. == Akkumilyasiya indikasiyası haqqında ümumi məlumat == Belə ki, qeydedici və toplanan və ya akkumulyasiya bioindikatorları fərqləndirilir. Yuxarıda nəzərdən keçirilən qeydedici bioindikasiya göstəriciləri biotaya mühit amillərinin ümumi təsir səviyyəsi barəsində mühakimə yürütməyə imkan verir. Akkumulyasiya üzrə bioindikasiya amillərin (kimyəvi) özlərini keyfiyyətcə qiymətləndirməyə imkan verir, bunun üçün orqanizmlərin toxumlarında, müəyyən orqanlarda və bədənin hissələrində çirkləndirici maddələrin toplanması xüsusiyyətindən istifadə edilir.

Avraam ibn Əzra (1092[…], Tudela, Navarra muxtar birliyi – 23 yanvar 1167[…]) — Orta əsr yəhudi şairi, filosof və ilahiyyatçısı. === Həyatı === Müsəlman İspaniyanısnın yetişdirdiyi ən böyük yəhudi mütəfəkkirlərindən olan Avraam ibn Əzra (Abraham ben Meir ben Ezra) 1089-cu ildə İspaniyanın Tudela şəhərində doğulmuşdur. Öz dövrünə görə mükəmməl təhsil almış, qrammatikanı, fəlsəfəni, tibbi və astronomiyanı öyrənmişdir. Onun əsas fəaliyyəti isə ilahiyyat və poeziya ilə bağlı olmuşdur. İbn Əzranın həyatı bir sıra məhrumiyyətlərlə keçmiş, ona görə də mesenatların xidmətində yaşamaq məcburiyyətində qalmışdır. Uzun müddət Şimali Afrikada yaşamış, 1140-cı ildə daxili çəkişmələrlə sarsılan İspaniyanı tərk edərək, Qərbi Avropa ölkələrinə yollanmışdır. Fransa, İtaliya və Provansda yaşamış, 1158-ci ildə Londonda səfərdə olmuşdur. Həyatının bu hissəsində daha çox kasıb və demək olar ki səfil tərzində yaşamışdır. 1164-cü ildə Fransanın cənubunda vəfat etdiyi ehtimal olunur. === Yaradıcılığı === İbn Əzranın ədəbi yaradıcılığı dini və dünyəvi motivli əsrlərdən ibarətdir.

== İxtisas haqqında anlayış == Müasir dövrdə həyatımızın hər bir sahəsində kompüterlərdən geniş istifadə olunur və, təbii ki, kompüter üzrə ən müxtəlif ixtisaslara böyük tələbat var. Belə ixtisaslardan biri də kompüter üzrə mühəndislikdir. Kompüter üzrə mühəndis əsasən müxtəlif kompüter sistemlərinin qurulması, kompüter və onun sistemlərinin təmiri ilə məşğul olur, eləcə də həmin sistemlərin həmişə işlək vəziyyətdə olmasını təmin edir. O, bir ofis daxilində istifadə olunan kiçik şəbəkələrdən tutmuş minlərlə kompüter və müxtəlif sistemləri birləşdirən mürəkkəb şəbəkələr qurur. Lazım gəldikdə, kompüter mühəndisi müxtəlif sistemlərlə işləyən kompüterləri eyni şəbəkəyə birləşdirir, kompüter sistemlərinin keyfiyyətlə çalışmasını təmin edir. Eyni zamanda kompüter üzrə mühəndis İnternetə çıxışı təmin etməklə, işçilərin dünyada baş verən ən son proseslərdən operativ şəkildə xəbərdar olması üçün imkan yaradır. == İxtisas üçün lazım olan xüsusiyyətlər == Kompüter mühəndisi həm bütövlükdə kompüterin, həm də onun ayrı-ayrı hissələrinin iş mexanizmini dərk etmək üçün fizika və riyaziyyatı, xüsusilə də fizikanın elektrik və maqnit, riyaziyyatın isə riyazi məntiq bölmələrini dərindən mənimsəməlidir. Kompüter mühəndisinin qarşısına çıxa biləcək problemlərin mənbəyini çox zaman ilk baxışdan dəqiq bilmək olmur, çünki həmin problemlər bir neçə səbəbdən yarana bilər. Kompüter mühəndisi üzləşdiyi problemin məhz hansı səbəbdən (və ya səbəblərdən) yarandığını aydınlaşdırmaq üçün mümkün mənbələri yoxlayıb aradan qaldırmalıdır (bu prosesə problemin lokalizasiyası deyilir). Bu işdə, ixtisasını gözəl bilməklə yanaşı, məntiqi mühakimə yürüdə bilmək qabiliyyəti, mühəndis intuisiyası, səbirli, soyuqqanlı olmaq kompüter mühəndisinə çox kömək edə bilər.

Basketbol üzrə Fransa çempionatı - MBL Pro A (tam adı Milli Basketbol Liqası Pro A (fransız dilində:Ligue Nationale de Basket Pro A; ingilis diıində:Pro National Basketball League A) Fransanın ali peşəkar basketbol liqası. 1921-ci ildə təsis edilmişdir. 1987-ci ildən çempionat Milli Basketbol Liqasının rəhbərliyi altında keçirilir. == 2016/2017 mövsümündə Fransa çempionatında çıxış edən klublar == Villerban (basketbol klubu) Şalon-Reyms (basketbol klubu) Şole (basketbol klubu) Dijon (basketbol klubu) Elan Şalon (basketbol klubu) Qravlin (basketbol klubu) Le-Portel (basketbol klubu) Le-Man (basketbol klubu) Limoj (basketbol klubu) Monako (basketbol klubu) Nansi (basketbol klubu) Nanter (basketbol klubu) Olimpik Antib (basketbol klubu) Orlean (basketbol klubu)]] Paris-Levallua (basketbol klubu) Po-Ortez (basketbol klubu) Yer-Tulon Var (basketbol klubu) Strasburq (basketbol klubu) == Çempionlar == === Çempionluq cədvəli === Cədvəldə 1921-ci ildən sonra ən azı 2 dəfə çempionluq qazanan klublar göstərilmişdir.

Basketbol üzrə Mozambik çempionatı — ölkədə ən güclü basketbol təşkilatlarından biri olan 1-ci divizion tərəfindən Mozambikdə təşkil olunan turnir. Hazırda basketbol üzrə Mozambik çempionatında 9 komanda iştirak edir. 2011–2012-ci il mövsümündə Maksakvene basketbol komandası Mozambik çempionu olmuşdur.

Baş-liqa - Nigeriyanın güclü basketbol liqalarından biri.

Basketbol üzrə Qabon çempionatı - ölkədə ən güclü basketbol təşkilatlarından biri olan Elit-liqa tərəfindən Qabonda təşkil olunan turnir.

Basketbol üzrə Uruqvay çempionatı - (İspan dilində: Liga Uruguaya de Basketball) — Uruqvayda kişilərdən ibarət basketbol komandaları arasında turnir.

Basketbol üzrə dünya çempionatı — basketbol üzrə 1950-ci ildən etibarən FİBA-nın təşşəbbüsü ilə hər 4 ildən bir kişilərdən ibarət milli yığma komandaların iştirakı ilə keçirilən beynəlxalq turnir. Bu idman növü üzrə olimpiya turniri ilə yanaşı, dünya çempionatı da beynəlxalq basketbol turnirləri arasında xüsusi yer tutur. Basketbol üzrə kişilərdən ibarət yığma komandalar arasında dünya çempionatının keçirilməsi haqqında qərar 1948-ci ildə Londonda keçirilən yay Olimpiya oyunları zamanı FİBA-nın konqresində qəbul edilmişdir. Basketbol üzrə ilk dünya çempionatı 1950-ci ildə Buenos-Ayresdə (Argentina) keçirilmişdir . Çempionatda 10 komanda iştirak etmişdir. İlk dünya çempionu 1948-ci ildə Olimpiya çempionu olmuş ABŞ yığma komandası üzərində qələbə qazanan Argentina komandası olmuşdur. Sonralar ABŞ yığma komandası 5 (beş) dəfə (1954, 1986, 1994, 2010, 2014); Yuqoslaviya yığma komandası 5 (beş) dəfə (1970, 1978, 1990, 1998 və 2002), SSRİ yığma komandası 3 (üç) dəfə (1967, 1974 və 1982), Braziliya yığma komandası 2 (iki) dəfə (1959 və 1963) dəfə basketbol üzrə dünya çempionu olmuşdur. 1953-cü ildən başlayaraq basketbol üzrə qadınlardan ibarət yığma komandalar arasında da dünya çempionatı keçirilməyə başladı. İlk çempionat 1953-cü ildə Santyaqoda (Çili) keçirilmiş, ilk dünya çempionu ABŞ yığma komandası olmuşdur. Qadınlardan ibarət yığma komandalar arasında keçirilən dünya çempionatında ABŞ komandası daha 8 (səkkiz) dəfə (1957, 1979, 1986, 1990, 1998, 2002, 2010), SSRİ yığma komandası 6 (altı) dəfə (1959, 1964, 1967, 1971, 1975 və 1983) dünya çempionu olmuşdur.

Başqırd işləri üzrə komissiya — 1735-1740-cı illərdə baş tutmuş Başqırd üsyanlarını yatırmaq, üsyanda iştirak etmiş başqırdları cəzalandırmaq məqsədilə, imperatriça Anna İvanovnanın göstərişi ilə Rusiyada formalaşdırılmış dövlət qurumu. == Haqqında == 1735-ci ildə baş tutmuş Başqırd üsyanlarını yatırmaq, üsyanda iştirak etmiş başqırdları cəzalandırmaq məqsədilə, imperatriça Anna İvanovnanın göstərişi ilə Başqırd işləri üzrə komissiya yaradılır. Qraf, rus diplomatı, general-mayor A.İ.Rumyantsev komissiyanın başçısı təyin edilir və abeçiliyinə üç ordu hissəsi, 500 rus kazakı və 3000 kalmık muzdlusu verilir. Cəza dəstələrinin ümumi sayı 20 000 nəfərə çatır.Komissiyaya sonradan 1736-1737-ci illərdə M.Xruşov, 1737-1742-ci illərdə isə L.Soymonov rəhbərlik edib. Komissiyanın baş qərargahı isə Menzelinsk şəhərində yerləşirdi. Mərkəzi Ufada yerləşən Orenburq komissiyası ilə Başqırd komissiyası fövqəladə hadisələrdə koalisyon hökumət rolunu oynamalı idilər. Bundan başqa komissiya inzibati, diplomatik, hərbi və maliyyə-siyasi funksiyaları da yerinə yetirməli idi. 11 fevral 1736-cı ildə verilmiş qərara əsasən bölgənin rus əhalisinin siyahıyaalınması baş tutub. Həmçinin başqırd əhalisini də siyahıyaalmağa cəhd göstərirdilər.14 iyul 1737-ci ildə Başqırd komissiyası ilə Orenburq ekspedisiyasının ortaq iclasında Başqırdıstanın idarəetməsi ilə bağlı islahatların keçirilməsi qərarı verildi. İslahlatlara əhali tərəfindən seçilən başqırd ağsaqqalların Ufa hökuməti tərəfindən təyin edilənlərlə əvəz olunması və yığınların (başqırdların xalq məclisi) qadağası aid idi.

Boğazlar üzrə Beynəlxalq Komissiya — 1923–1936-cı illərdə Millətlər Liqasının himayəsi altında Çanaqqala və Bosfor boğazlarını idarə edən beynəlxalq qurum. Birinci Dünya Müharibəsindən və 1920-ci ildəki Sevr müqaviləsindən sonra boğazlar silahsızlandırıldı və beynəlmiləlləşdirildi. 1923-cü ildə Lozanna müqaviləsi sənədin şərtlərini dəyişdirdi və Türkiyənin boğazlar üzərində suverenliyini bərpa etdi, lakin boğazlar Beynəlxalq Boğazlar Komissiyasının himayəsi altında qeyri-məhdud mülki və hərbi nəqliyyata açıq qaldı. Bu status 1936-cı ildə boğazların statusu haqqında Montrö konvensiyası imzalanana qədər davam etdi, bu, Komissiyanı ləğv etdi və tam nəzarəti Türkiyəyə verdi, ona boğazları yenidən hərbiləşdirməyə icazə verildi və müharibə aparan ölkələrin hərbi gəmilərinin hərəkətinə məhdudiyyət tətbiq edildi.

Dəyanət işleri üzrə rəhbərlik — 3 mart 1924-cü il tarixində Şəriət və Vəqflər Nazirliyinin yerinə qurulan, İslam dininin inancları, ibadətləri və əxlaqi prinsipləri ilə əlaqəli işlərin aparılması, cəmiyyəti din haqqında maarifləndirmə və ibadət yerlərinin idarə olunması ilə məşğul olan qurum. Mustafa Kamal Atatürkün əmri ilə 429 saylı qanuna əsasən Türkiyə Cümhuriyyətinin Baş Nazirliyinə bağlı bir təşkilat olaraq quruldu. 9 iyul 2018-ci ildə ölkənin prezidentlik sisteminə keçməsi ilə təşkilat da Cümhuriyyət başçılığının tabeliyinə keçdi.Konstitusiyanın 136-cı maddəsində belə bir bənd yer alır: 2020 üçün illik büdcəsi 11.519.609.000 Tl təşkil edir.

Fizika üzrə Nobel mükafatı (isv. Nobelpriset i fysik) — İsveç Kral Elmlər Akademiyası tərəfindən fizika sahəsi üzrə insanlığa əlamətdar töhfələr verənlər üçün hər il təqdim olunan mükafat. Bu mükafat Alfred Nobelin istəyi ilə 1895-ci ildə əsası qoyulan və 1901-ci ildən hər il verilən beş Nobel mükafatından biridir. Digər mükafatlar Kimya üzrə Nobel mükafatı, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı, Nobel sülh mükafatı və Fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatıdır. Fizika üzrə ilk mükafatı rentgen şüasının kəşfində göstərdiyi xidmətlərinə görə Vilhelm Rentgen almışdır. Bu mükafat Nobel Fondu tərəfindən idarə olunur və bir alimin fizika sahəsi üzrə ala biləcəyi ən prestijli mükafat hesab edilir. Mükafat Stokholmda 10 dekabr Alfred Nobelin ölüm ildönümü ilə bağlı illik mərasimdə təqdim olunur. 2019-ci ilə qədər 212 nəfər bu mükafata layiq görülmüşdür. == Arxaplan == Alfred Nobel son vəsiyyətnaməsində bildirdi ki, onun sərvəti fizika, kimya, sülh fizialogiya və ya tibb və ədəbiyyat sahəsində "bəşəriyyətə böyük fayda verənlər" üçün mükafatlar seriyası yaratmağa istifadə olunsun. Nobel həyatı boyunca bir neçə vəsiyyətnamə yazsa da axrıncısı ölümündən bir il əvvəl yazıldı və 1895-ci ilin 27 noyabr tarixində Parisdə İsveç-Norveç Klubunda imzalandı.

Fizika üzrə Nobel mükafatı (isv. Nobelpriset i fysik) — İsveç Kral Elmlər Akademiyası tərəfindən fizika sahəsi üzrə insanlığa əlamətdar töhfələr verənlər üçün hər il təqdim olunan mükafat. Bu mükafat Alfred Nobelin istəyi ilə 1895-ci ildə əsası qoyulan və 1901-ci ildən hər il verilən beş Nobel mükafatından biridir. Digər mükafatlar Kimya üzrə Nobel mükafatı, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı, Nobel sülh mükafatı və Fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatıdır. Fizika üzrə ilk mükafatı rentgen şüasının kəşfində göstərdiyi xidmətlərinə görə Vilhelm Rentgen almışdır. Bu mükafat Nobel Fondu tərəfindən idarə olunur və bir alimin fizika sahəsi üzrə ala biləcəyi ən prestijli mükafat hesab edilir. Mükafat Stokholmda 10 dekabr Alfred Nobelin ölüm ildönümü ilə bağlı illik mərasimdə təqdim olunur. 2019-ci ilə qədər 212 nəfər bu mükafata layiq görülmüşdür. == Arxaplan == Alfred Nobel son vəsiyyətnaməsində bildirdi ki, onun sərvəti fizika, kimya, sülh fizialogiya və ya tibb və ədəbiyyat sahəsində "bəşəriyyətə böyük fayda verənlər" üçün mükafatlar seriyası yaratmağa istifadə olunsun. Nobel həyatı boyunca bir neçə vəsiyyətnamə yazsa da axrıncısı ölümündən bir il əvvəl yazıldı və 1895-ci ilin 27 noyabr tarixində Parisdə İsveç-Norveç Klubunda imzalandı.

Azərbaycan Kuboku — Azərbaycan futbol klubları üçün hər il keçirilən müsabiqə. Azərbaycan Kuboku adətən sentyabr ayından maya kimi keçirilir. Azərbaycan Kuboku qalibi Azərbaycanın UEFA klub sıralamasında aldığı yerdən asılı olaraq UEFA Avropa Liqası və ya UEFA Avropa Konfrans Liqasında iştirak hüququ qazanır. == Tarixi == Ölkə kubokunun finalında yalnız 16 klub çıxış edib. == Bütün finallar == "Mövsüm" sütunu turnirin keçirildiyi tarixi bildirir. İki matçdan ibarət final oyunları sıra ilə düzülmüşdür. "Hesab" sütununda göstərilən hesablar final matçı barədə məqaləni əks etdirir.

Misli Premyer Liqası — Azərbaycanın peşəkar futbol klublarının çıxış etdiyi ən yüksək təbəqədir. Hazırda Misli Premyer Liqasında 10 futbol klubu iştirak edir. Azərbaycan Premyer Liqasının mövsümü adətən avqust ayından maya kimi keçirilir. Premyer Liqanın qalibi UEFA Çempionlar Liqasının 1-ci pley-off mərhələsində yer alır. Çempionat 1992-ci ildən 2007-ci ilə qədər Yüksək Liqa, 2007-ci ildən sonra Azərbaycan Premyer Liqası adı altında fəaliyyət göstərir. 1992-ci ildən 10 klub Azərbaycan Premyer Liqasının qalibi olmuşdur. Azərbaycan Premyer Liqasının ən uğurlu komandası "Qarabağ"-dır. Hazırkı çempion "Qarabağ" 2022–23 mövsümündə 10-cu dəfə bu titulu qazanmışdır. == Tarixi == === 1990-cı illər === 1990-cı illərdə liqada əsasən "Neftçi", "Qarabağ", "Kəpəz", "Turan Tovuz FK" və "Şəmkir" hökmranlıq edib. 1997-ci ildə "Kəpəz" Azərbaycan Premyer Liqası tarixində ən uzun qələbə seriyasına imza atmışdır.

Superliqa (dan. Superligaen) - Futbol üzrə Danimarka çempionatlarının ən yüksək liqası. Əsası 1991-ci ildə qoyulmuş və I divizionu əvəz etmişdir. == Format == Çempionat 14 komandadan ibarət olub üç dövrəli turnir şəklində keçirilir. İyulda startı verilən yarış mayda bitir. 26-cı turdan sonra klublar 2 hissəyə ayrılır. Turnir cədvəlində ilk 6 yeri tutan komanda Çempionlar qrupunda çıxış edir. Qalan 8 komanda isə bərabər saylı 2 qrupa bölünürlər. Çempionatın sonu Çempionlar qrupunda 4-cü yerin sahibi ilə ikinci səbətdəki hər bir qrupun ilk 2 komandası arasında Avropa liqasına vəsiqə uģrunda pley/off maçları oynanır. Bununla yanaşı ikinci səbətdə hər bir qrupda son 2 yerin sahibi çempionstds qalmaq uğrunda ev və səfərdə olmaqla qarşılıqlı oyunlar keçirilir.

FİFA Dünya Kuboku — Futbol üzrə ən əhəmiyyətli turnir. 1930-cu ildən bəri hər dörd ildən bir təşkil olunur. (İkinci dünya müharibəsi ilə əlaqədar 1942 və 1946-cı illər istisna olmaqla.) == Tarixi == Dünyadakı ilk beynəlxalq futbol oyunu 20 noyabr 1872-ci ildə Qlazqo şəhərində Şotlandiya və İngiltərə arasında oynanıldı və 0–0 başa çatdı. İlk beynəlxalq turnir 1884-cü ildə başlayan British Home Championship-i idi. 20-ci əsrdə dünyada populyarlaşdıqdan sonra, futbol 1900 və 1904 Yay Olimpiya Oyunlarında medalsız şou idman növü kimi iştirak etdi (sonradan Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi rəsmi bir yarış olaraq qəbul etdi). Dünyanın birinci kuboku və ya o vaxt rəsmi olaraq adlandırıldığı kimi, "Jül Rime mükafatı" uğrunda yarışlar 1930-cu ilin iyulunda Montevideoda keçirilmişdir. Lakin dünya birinciliyi yarışlarının prinsipi daha əvvəl, 1920-ci ilin aprelində FİFA-nın Antverpendəki konqresində razılaşdırılmışdı. Bu yarışın təşkilatçısı, onun ideyalarının müəllifi Fransa Futbol Federasiyasının prezidenti, eləcə də o zaman Antverpendə FİFA prezidenti seçilmiş Jül Rime idi. Turnirə onun adı verilmişdi. Futbol üzrə dünyanın birinci çempionatının keçirilməsi haqqında son qərar 1928-ci ildə FİFA-nın Amsterdamdakı konqresində qəbul edilmişdi.

Liqa 1 (fr. Championnat de France de football) Fransanın ən yüksək səviyyəli futbol liqası. Bir alt səviyyədəki Liqa 2 ilə birlikdə Liqa də Football Professionnel içində olan iki liqadan biridir. Avqust ayında başlayıb may ayında sona çatan sezonların hər birində 20 komanda mübarizə aparır. Hər komandanın digərləri, biri öz meydanında digəri isə səfərdə olmaq üzrə iki matç keçirdiyi liqa 38 həftə davam edir və cəmdə 380 oyun oynanılır. Mövsüm sonunda son üç sırada qərarlaşan komandalar Liqa 2-yə düşərlər. İlk dövrə iki həftə qalmış bitərkən, ikinci sezon isə yanvar ayının 2-ci həftəsində başlayır. UEFA əmsalları sıralamasında Premyer Liqa, La Liga, Bundesliga və Serie A-dan sonra beşinci sırada yerləşir. == Tarixi == 1930-cu ilə qədər qurulan Fransa Futbol Federasiyası Fransada liqa yaradılmağa təkan verdi. 1932-ci ildə Franas çempionatının yaradılmasına qərar verildi.

Elitseriya (norv. Eliteserien) - Norveç futbol çempionatlarının ən yüksək liqası. İlk belə çempionat 1937-ci ildə təşkil edilib (Norveç liqası (norv. Norgesserien) kimi). Yarış Norveç Futbol İttifaqı tərəfindən keçirilir. == Format == Çempionat 1995-ci ildən 2009-cu ilə kimi 14 komandadan ibarət idi. 2009-cu ildə klubların sayı 16-ya çıcarıldı. Turnir iki dövrəli olub payız-yaz sistemi ilə keçirilir. Elitseriyanın yekununda son 2 yeri tutmuş komanda I diviziona düşür. 14-cü yerin sahibi ilə aşağı liqada 3-cü tutmuş klub isə yüklək eşalonda qalmaq uğrunda ikitərəfli oyunlar keçirirlər.

Futbol üzrə Polşa çempionatı — hazırda Ekstraklasa adlandırılan və Polşa peşəkar futbol klublarının çıxş etdiyi güclülər dəstəsi. İndiyədək elitada 55 klub oynamışdır. Polşa Milli Futbol Çempionatının adları əvvəllər belə olmuşdur: 1927–1939 mövsümləri: Liga; 1948–2008 mövsümləri: I Liqa; 2004/2005 mövsümləri: Idea Ekstraklasa; 2005/2006–2007/2008 mövsümləri: Orange Ekstraklasa; 2008/2009–2010/2011 mövsümləri: Ekstraklasa; 2011/2012–2015/2016 mövsümləri: T-Mobile Ekstraklasa. 2016/2017–2018/2019 mövsümləri: LOTTO Ekstraklasa 2019/20 – mövsümləri: PKO EkstraklasaSonuncu 2021-2022 mövsümündə Lex Poznan FK (Poznan) çempion olmuşdur. == Bütün çempionlar == Legiya Varşava (15): 1955, 1956, 1969, 1970, 1994, 1995, 2002, 2006, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2020, 2021 Qurnik Zabje (14): 1957, 1959, 1961, 1963, 1964, 1965, 1966, 1967, 1971, 1972, 1985, 1986, 1987, 1988 Visla Krakov (14): 1927, 1928, 1949, 1950, (**1951 - !!!), 1978, 1999, 2001, 2003, 2004, 2005, 2008, 2009, 2011 Ruch Chorzów (13): 1933, 1934, 1935, 1936, 1938, 1952, 1953, 1960, 1968, 1974, 1975, 1979, 1989 Lex Poznan (8): 1983, 1984, 1990, 1992, 1993, 2010, 2015, 2022 Cracovia (Krakov) (5): 1921, 1930, 1932, 1937, 1948 Vidzev Lodz (Lodz) (4): 1981, 1982, 1996, 1997 Pogoń Lvov (Lvov) (4): 1922, 1923, 1925, 1926 ŁKS Lodz (Lodz) (2): 1958, 1998 Polonia Bytom (2): 1954, 1962 Stal Mielec (2): 1973, 1976 Śląsk Wrocław (Vroslav) (2): 1977, 2012 Zaqlembe Lyubin (2): 1991, 2007 Garbarnia Krakov (Krakov) (1): 1931 Polonia Varşava (Varşava) (1): 2000 Szombierki Bytom (1): 1980 Warta Poznan (Poznan) (1): 1947 Piast FK (Qliviçe) (1): 2019 Bu 1951-ci ildə, Visla Krakov liqada birinci yeri qazandı və Polşa çempionu adını Polşa Kuboku Hərəkatının Ruch Chorzów qalib, mövsüm əvvəl düzəliş edilmiş Qaydalar Futbol Assosiasiyasının düşdüyünü qeyd etmək lazımdır. Visla Liqası çempionatının qazandı.

Ura, 20-ci əsrin ortalarından bəri Birləşmiş Ştatların Dəniz Qoşunlarında geniş yayılmış bir döyüş harayıdır . Bu Amerika Birləşmiş Ştatları Ordusundakı Hooah və Birləşmiş Ştatların Hərbi Hava Qüvvələrində, ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrində və ABŞ Sahil Mühafizəsindəki Hooyahla müqayisə edilə bilər. == Mənşəyi == "Ura" sözünün yarandığı bir neçə potensial qaynaq var. Türkcə / Monqolca: Termin Osmanlı türkcəsinin "vur" kimi tərcümə olunan "vur ha" ifadəsindən və ya "irəli" mənasını verən monqolca "urax" sözündən götürülmüş ola bilər. Osmanlı İmperiyası ordusunun döyüş fəryadı olaraq istifadə edilirdi və Rus döyüş fəryadı "ura" olaraq uyğunlaşdırılmışdır Jan Paul Rou görə "Hurray" sözü orta əsrlərə qədər işlədilən Qədim türkcədən gəlir. Türklərin Tarixi kitabında yazır: "Məsələn, düşmənlərinə hücum edərkən (Türklər)" Gəl, vur! "Mənasını verən" Ur Ah! "Qışqırırdılar (müasir türk dilində" Vur Hadi! ") ) Sonra bu nida Qərbdə "Hurray!" - a çevrilmişdir. Fərq türk dilindəki fonologiyada diaxronik dəyişikliyi və şifahi istifadəni göstərir.

Ovini Uera (d. 18 yanvar 1988) — Naurunu təmsil edən cüdoçusu. Ovini Uera Naurunu 2016-cı ildə Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Ovini Uera birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində qatıldı. XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında Uera birinci görüşdə Beliz cüdoçusu Renik Ceyms üzərində qələbə qazandı, 100:000. Növbəti görüşdə isə Ovini Uera Gürcüstan cüdoçusu Varlam Liparteliani ilə görüşdə məğlub oldu, 000:100.

Uqra görüşü — Moskva knyazlığının Qızıl Orda dövlətindən asılılığına son qoyulması ilə nəticələnən münaqişə. 11 noyabr 1480-ci ildə Qızıl Orda hökmdarı Əhməd xanla Moskva knyazı III İvan arasında Uqra çayı ətrafında cərəyan edən qarşıdurmalı görüş başa çatmışdır. == Qarşıdurmanın gedişatı == Hələ XIII əsrin ortalarından monqol-tatarların (türk-moğollar) asılığı altında olan rus knyazlıqları onlara vergi verməyə məcbur edilmişdi. 1380-ci ildə baş vermiş Kulikovo döyüşündən sonra asılılıq zəifləsə də, rus torpaqları hələ tam azadlıq qazana bilməmişdi. Lakin XV əsrin ikinci yarısında Qızıl Orda dövlətindəki zəifləməni fürsət sayan rusların azadlıq hissləri güclənmişdi.1476-cı ildə Moskva knyazlığı Qızıl Ordaya vergi ödəməkdən imtina etdi, 1480-ci ildə asılıqdan çıxdığını rəsmən bəyan etdi. Qeyd etmək lazımdır ki, rus dövlətçiliyinin həlledici məqamlarından sayılan bu dövrdə artıq ağıllı manevrlər edilirdi. İki cəbhədə sıxışacağını görən rus knyazlıqları Litvaya qarşı Krım xanlığı ilə ittifaqa girərək hücumların birindən yayına bildi. Knyaz III İvan isə Əhməd xana qarşı döyüşə hazırlaşdı. Qızıl Ordanın qüvvəsi qələbəyə iddialı sayılsa da, əlverişsiz hava şəraiti və rus artilleriyasının davamlı atəşi onları geri oturtmuş, hər iki tərəf mövqe savaşına başlamışdı. Bununla da, "Uqra müqaviməti" başlamışdı.

Uqra görüşü — Moskva knyazlığının Qızıl Orda dövlətindən asılılığına son qoyulması ilə nəticələnən münaqişə. 11 noyabr 1480-ci ildə Qızıl Orda hökmdarı Əhməd xanla Moskva knyazı III İvan arasında Uqra çayı ətrafında cərəyan edən qarşıdurmalı görüş başa çatmışdır. == Qarşıdurmanın gedişatı == Hələ XIII əsrin ortalarından monqol-tatarların (türk-moğollar) asılığı altında olan rus knyazlıqları onlara vergi verməyə məcbur edilmişdi. 1380-ci ildə baş vermiş Kulikovo döyüşündən sonra asılılıq zəifləsə də, rus torpaqları hələ tam azadlıq qazana bilməmişdi. Lakin XV əsrin ikinci yarısında Qızıl Orda dövlətindəki zəifləməni fürsət sayan rusların azadlıq hissləri güclənmişdi.1476-cı ildə Moskva knyazlığı Qızıl Ordaya vergi ödəməkdən imtina etdi, 1480-ci ildə asılıqdan çıxdığını rəsmən bəyan etdi. Qeyd etmək lazımdır ki, rus dövlətçiliyinin həlledici məqamlarından sayılan bu dövrdə artıq ağıllı manevrlər edilirdi. İki cəbhədə sıxışacağını görən rus knyazlıqları Litvaya qarşı Krım xanlığı ilə ittifaqa girərək hücumların birindən yayına bildi. Knyaz III İvan isə Əhməd xana qarşı döyüşə hazırlaşdı. Qızıl Ordanın qüvvəsi qələbəyə iddialı sayılsa da, əlverişsiz hava şəraiti və rus artilleriyasının davamlı atəşi onları geri oturtmuş, hər iki tərəf mövqe savaşına başlamışdı. Bununla da, "Uqra müqaviməti" başlamışdı.

Əl-Üzza (ərəb. العُزَّى‎) — İslamdan əvvəl Ərəbistan yarımadasında Qureyş qəbiləsinin ən böyük tanrıça bütlərindən biri. Əl-Üzzaya pərəstiş edənlərə "Əbdül-Üzza", yəni "Əl-Üzzanın bəndəsi" deyirdilər. Xalid ibn Vəlid adlı şəxs Məhəmməd peyğəmbərin (s.) əmri ilə Əl-Üzza bütünü məhv etmişdir. Bu tanrıçanın adına, əl-Lat və Mənat tanrıça bütlərinin adları ilə birlikdə Quranın Nəcm surəsinin 19 və 20-ci (53:19-20) ayələrində işarə olunmuşdur. Ərəblər bu bütlərə "Bənətilləh il-səlasə" (ərəb. بنات‌الله الثلاثة‎), yəni Allahın üç qızı adını vermişdirlər.

Uqra Milli Parkı (rus. Национальный парк Угра) — mərkəzi Rusiyada, Kaluqa vilayətində, Uqra çayı dərəsində yerləşən milli park. Milli park Rusiyanın səciyyəvi təbiətini qorumaq məqsədilə 10 fevral 1997-ci ildə qurulmuşdur. 2002-ci ildə biosfer qoruğu elan olunmuşdur. Milli park baş qərargahı Kaluqa şəhərində yerləşir. == Coğrafiya == Milli parkın sahəsi 986,245 km2 təşkil edir. Uqra Milli Parkı 3 ərazini cəmlənmiş 7 bölgəni əhatə edir. Şimal hissədə Smolensk vilayəti ilə sərhəddə Uqra dərəsi yerləşir və dərə axınla üzü aşağı Kurovskoye kəndinə qədər uzanır. Bu hissə Cerjinski, İznoskovski və Yuxnovski rayonları arasında qalır. Cənub hissədə Jizdra çayının dərəsi yerləşir və dərə çayın mənsəbinə qədər uzanır.

Bora-Bora adası - Sakit Okeanda Fransanın xarici ümumiliyində adadır. Ada təxminən 230 kilometr şimal-qərbi, laqun ilə və maneəli mərcan rifinin əhatə edilir. Adanın mərkəzində iki pikə, Pahia iki Dayağına və Otemanu-ya, 727 metrdə ən yüksək nöqtəyə qalxan nəsli kəsilmiş vulkanın qalıqlarıdır. Taiti dildə adanın orijinal adı Pora Pora kimi daha yaxşı verilə bilər, "Əvvəl Apardı" bildirərək ; erkən transkripsiya 18-cidə tapdı və 19-cu əsr hesabları, Bolabolla-dır və ya Bollabolla-dır. Əsas tənzimləmə , Vaitape adanın qərbi tərəfindədirlər, əsas kanalın qarşısında laquna. Adanın məhsulları əsasən məhdudlaşdırılır, nə tarixən olan kopra üçün iqtisadi əhəmiyyətdən dənizdən və hindqozu ağaclardan əldə edilə bilər. 2007 avqust siyahıyaalması ərzində, adada əhali təxminən 8 880 əhali var idi.

Aqra-Hindistanın şimalında, Uttar Pradeşdə şəhər. 1528-ci ildən 1658-ci ilədək Böyük Moğol imperiyasının paytaxtı olmuşdur. Hazırda Hindistanın iri turistik mərkəzlərindəndir. Tac-Mahal bu şəhərdə yerləşir. Yamunı çayının kənarındadır. Əhalisi 1 334 900 (2004) nəfərdir.

Aura (q.yun. αὔρα — yüngül meh, üfürük) ("parsial" (fokus, genişlənməmiş) epileptik tutma) — müntəzəm olaraq epileptik tutmadan əvvəl baş verən və ya müstəqil tutma olan hər hansı hiss və ya təcrübə. Bu epilepsiyanın əlamətidir. == Haqqında == "Aura" sözü yunan mənşəli olub "əsmə" mənasını bildirir və insanın fiziki bədənini əhatə edən enerji informasiya sahəsini əks etdirir. Aura insanın şəxsiyyəti, həyat tərzi, onun fikirləri və hissləri məlumatlarını özündə birləşdirən enerji şüalandırır. Məşhur rusiyalı bir psixoloqun fikrincə, insan aurasının fərdi xüsusiyyətləri onun forması, ölçüsü, sıxlığı, rəng palitrası müəyyən insanın səviyyəsindən asılıdır. Aura insan bədənini əhatə edən bir oval yaradır. İnsan psixoloji cəhətdən sabit və eyni zamanda enerji və güc ilə tam təmin olunanda auranın forması harmoniya təşkil edir. Nə qədər ki, daxili aləm sabit deyil bir o qədər aura simmetrik olmayacaq. İnsanın şəxsiyyətinin güclü olmasını bildirir.

Əzna – İranın Luristan ostanının şəhərlərindən və Əzna şəhristanının mərkəzidir. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 37,645 nəfər və 9,178 ailədən ibarət idi. Bu şəhərin binasın gürcülər qoyublar. Azna sözünün kökü gürcüdür və aznauri sözündən alınıb.

Bora – dəniz sahilboyunda yerləşən alçaq sıra dağların yamacından aşağıya – dənizə doğru əsən və qışda xeyli soyuqluq yaradan güclü küləkdir. Yuqoslaviyanın Adriatik sahilboyunda, Novorossiyskidə, Baykalın sahillərində və sair yerlərdə müşahidə olunur..

Büsra (ərəb. بصرى‎) — Suriyanın cənubində yerləşən şəhər.

Dara bu mənalarda gələ bilər: I Dara — Əhəməni hökmdarları. II Dara — Əhəməni hökmdarları. III Dara — Əhəməni hökmdarları.

Dəra (ərəb. درعا‎) — Suriyada şəhər, Dəra mühafəzəsində eyniadlı məntəqə və nahiyənin inzibati mərkəzi. 2004–cü il siyahıyaalınmasına əsasən şəhərin əhalisi 17.224 ailədə 50.026 nəfəri kişilər və 47.943 nəfəri qadınlar olmaqla cəmi 97.969 nəfərdir.

Dəra (ərəb. درعا‎) — Suriyada şəhər, Dəra mühafəzəsində eyniadlı məntəqə və nahiyənin inzibati mərkəzi. 2004–cü il siyahıyaalınmasına əsasən şəhərin əhalisi 17.224 ailədə 50.026 nəfəri kişilər və 47.943 nəfəri qadınlar olmaqla cəmi 97.969 nəfərdir.

Hera (q.yun. Ἥρα) – Yunan mifologiyasında ilahə. Evlilik və doğum ilahəsidir. Atributları İnək, zanbaq, tovuz quşudur. Hera Kronun qızı, baş tanrı Zevsin bacısı və həm də arvadıdır. Samos adasında, İmbrasa çayının sahilindəki söyüd ağacının altında dünyaya gəlmişdir. Onun başındakı diademlə (tacla) təsvir edilməsi onun baş ilahə olmasına işarədir. == Zevs və Hera == Zevs Hera hələ gənc qız ikən ona vurulmuş və onun kölnünü almaq məqsədilə Hera tənha dağa çıxarkən, tufan qopararaq kukuk quşu cildinə girərək, titrəyərək qorunmaq məqsədilə onun dizlərinə dolaşır. İlahə Hera ona rəhm edərək paltarının ətəyi ilə qoruyarkən, Zevs Heraya qovuşmaq üçün əsil cildinə dönür. Əvvəlcə anası Reyin qınağından qorxaraq Hera Zevsdən çəkinir, lakin Zevs ona evlənmək təklifi etdikdən sonra razılaşır.

Hira mağarası (ərəb. ‎حراء‎‎) Məkkənin 3,5 kilometrliyində Nur dağının şimal-şərq meylində yerləşmiş mağara. Mağara elə də böyük ölçülərə malik deyil - təxminən uzunluğu 2 metr, eni 3,5 metrdir. Mağara Kəbəyə tərəf yönəlmişdir. Məhəmməd peyğəmbər Hira mağarasına gedərək, burada dini düşüncələr edirdi. Müsəlmanların inancına görə Cəbrayıl mələk, Allah tərəfindən Ələq surəsinin beşinci ayəsini Həzrəti Məhəmmədə nazil edərək ona Allah peyğəmbərliyinə seçildiyini bildirir.

İzba - Rusiya, Ukrayna, Belarusiyada meşə ərazilərində tirlərdən tikilən qədim ev. Çöl, gillə zəngin olan ərazilərdə isə mazanka (xata) adlı evlər tikirdilər. == Tarixi == XIII əsrə qədər izba özündə tirdən tikilmiş evləri özündə birləşdirirdi. Bu tirlər torpağın 3-4 metr dərinliyinə qədər basdırılırdı. İlk əvvəl qapılar olmasa da, onu balaca giriş deşiyi əvəz edirdi. Onlar ölçüsü təxminən 0,9-1 metr olan tir cütünün bir- birinə bitişdirilərək və üzərinə pərdə salınan formada idi. İzbanın içərisində daşlardan qurulmuş ocaq olurdu. Tüstünün evdən çıxması üçün deşik yox idi. Bunun belə edilməsinə səbəb ocağa qənaət etmək idi ki, bunun nəticəsində tüstünün istiliyi evdə qalaraq evi isti saxlayırdı. Döşəmə torpaqdan idi və üzərinə su tökülməsi ilə torpaq hamar olur və bərkiyirdi.

Auşra (lit. Auszra - "Şəfəq"; orijinal yazılışı ilə - Auszra) — Litvanın ilk ictimai ədəbi qəzeti. == Tarixi == Qəzet əvvəlcə redaktoru olan Yonas Basanaviçiusun rəhbərlik etdiyi bir qrup litvalı məsləkdaşlar tərəfindən təsis edilmişdir. Qəzet 1883-cü ilin fevralından 1886-cı ilin iyun ayına kimi Raqnit və Tilzitdə (Prussiya) nəşr olunurdu, Rusiyada latın qrafikası ilə litva dilində çapa qadağa qoyulduğu üçün o, gizli şəkildə Litvaya aparılıb və qanunsuz olaraq yayılırdı. Qırx nömrəsi çap olunub. Aylıq formatına və dövriliyinə görə onu tez-tez jurnal adlandırırlar. Qəzetin redaktorları Yonas Basanaviçius (İvan Basanoviç), Yurgis Mikshas, ​​Yonas Şliupas, Martynas Jankus, Juozas Andziulaitis-Kalnenas idi. Nəşr litvalıların milli kimliyinin formalaşmasında, litva ədəbi dilinin təkmilləşdirilməsində və litva ədəbiyyatının inkişafında mühüm rol oynamışdır. Auşra Litvanın tarixi taleləri mövzusunda vətənpərvər şeirlər dərc etdirmişdir: Mechislovas Davainis-Silvestraitis, Stanislovas Dagilis və digər müəlliflərin, eləcə də digər resenziyaların və digər müəlliflərin, Litva Maironis, Andrius Vishtelis, Xaveras Sakalauskas-Vanagelis, Petras Arminas-Trupinelis və s. ədəbi məqalələr, materiallar.