Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • гьакӀни

    (союз) - также, так и : ручкаяр, карандашар ва гьакӀни цӀийи ктабар - ручки, карандаши, а также новые книги.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ГЬАКӀНИ

    нар. гьабурун жергедай яз.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГЬАКӀНИ

    so, well.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ГЬАКӀНИ

    so, well.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ГЬАКӀНИ

    ...həmçinin, habelə; hətta; eyni zamanda, həm də, eləcə də; 2. bax гьакӀани.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЬАКӀНИ

    ...həmçinin, habelə; hətta; eyni zamanda, həm də, eləcə də; 2. bax гьакӀани.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • HƏMÇİNİN

    [fars.] союз. гьакӀ(ни), гьам(ни), -ни.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ГЬАКӀАНИ

    adv. so; ergo.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • гьакӀани

    и так : зи кефияр гьакӀани чӀурузва - настроение у меня итак плохое.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ГЬАКӀАНИ

    ...Къецелай хтай папа лагъана: "Вун гуж: хьана хьи, гьакӀани азарлу итимдин сасни тӀар хьанва. Ф. Пуд фекьи. Нажмуддинан чин гьакӀани кьумрал якӀаринд

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • QASNI

    (Şəki) otlardan hazırlanmış dərman adı. – Qasnı ələfiyət dermanıdı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ГЬАКӀАНИ

    1. onsuz da; 2. elə də, o cür də; гьакӀани жеч эхир elə də olmaz axı.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЬАКӀАНИ

    1. onsuz da; 2. elə də, o cür də; гьакӀани жеч эхир elə də olmaz axı.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЬАМНИ

    1. o da; 2. onu da; 3. o və; onu və; 4. həm də.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЬАМНИ

    1. o da; 2. onu da; 3. o və; onu və; 4. həm də.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЬАКӀАНИ

    adv. so; ergo.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ГЬАКЪИ

    1. haqq, muzd; əvəz, qarşılıq; 2. məc. rüşvət.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЬАКЪИ

    1. haqq, muzd; əvəz, qarşılıq; 2. məc. rüşvət.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЬАКЪИ

    n. reward, guerdon; compensation, repayment; requital; amends.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ГЬАКЪИ

    n. reward, guerdon; compensation, repayment; requital; amends.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • гьакъи

    1. плата, вознаграждение; мзда. 2. возмездие.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ГЬАКЪИ

    араб, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра 1) авур кардин къимет. Зи гьакъи за гьикӀ хьайитӀани къачуда. Ф. ЦӀицӀали. Гьар атайдан жез вун гьамбал, гуд

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • QANI

    Hanı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • QANI

    Qane. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Meydana girəndə meydan tanıyan, Haqqın vergisinə mən də qanıyam. (“Koroğluynan Dəli Həsən”)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • QANI

    dövlətli, varlı, sərvət sahibi

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • QALIN

    ...vəziyyətdə çox yer tutan, yoğun (nazik müqabili). Qalın kitab. Qalın divar. Qalın döşək. Qalın gön. 2. Bir-birinə çox yaxın ağaclardan, kollardan iba

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QABLI

    ...doğruyursan, noxut tökürsən, öz vamına pişirirsən, bıa <buna> qablı deyilir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • GAHLI

    (Zaqatala) qatlı. – Gahlı arxalıx

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QACIN

    ...– Öyün qacınına quru ot tıxıyırıx; – Bizim öylərin hamısında olar qacın

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • GAHLI

    bax büzməli. Həmişəki kimi [Şahbəy] yenə də lifəli şalvar, qara gahlı arxalıq geymişdi. Ə.Əbülhəsən.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QADIN

    ...kişinin əksi; arvad. Qadınlar bayramı. Evdar qadın. Qadın həkim. – Ayrım qızı şişman bir qadın idi. Kiçik qumral gözləri, ay kimi yuvarlaq üzü var id

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QALĞI

    bax qalıq 1-ci mənada

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QAMÇI

    is. Heyvanları vurmaq, yaxud hürkütmək üçün bir ağacın ucuna bağlanmış ip, dəri və s.; şallaq, qırmanc

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QALLI

    ...Qalmaqal salan, qalmaqalçı. Çoxlarını məhv elədi bu qovğalı, qallı dünya; Sultanlara qalmadı, yox, Nəsimiyə qaldı dünya. X.Rza. // Şıltaq. Ziba nimtə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QAMÇI

    кнут, плеть, нагайка, хлыст

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GAHLI

    со складками (об одежде)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QADIN

    1. женщина; 2. женский;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QALĞI

    1. остаток, излишек; 2. недобор, недоимка; 3. пережиток; 4. мат. остаток (при делении);

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QALIN

    1. толстый, плотный, густой, частый; 2. дремучий (о лесе); 3. грубый; 4. грамм. твердый (о гласных, согласных);

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QAFIN

    (Dərbənd, Xaçmaz, Quba) yavanlıq. – Çörək yeməyə qafın varmı? (Xaçmaz)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ŞƏKK-ŞÜBHƏSİZ

    нареч. са шакни алачиз, са гафни авачиз, якъин, шаксуз, герчекдиз.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • qanlı-qanlı

    qanlı-qanlı

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • QANLI-QANLI

    нареч. 1. в крови 2. зло, враждебно, гневно. Qanlı-qanlı baxmaq гневно смотреть, qanlı-qanlı demək зло сказать

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QANLI-QANLI

    zərf Düşməncəsinə, qeyzlə, acıqlı-acıqlı. Usta yenə arabir Tahirə qanlıqanlı baxır, narazı halda başını bulayırdı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • qanlı-qanlı

    нареч. мидявилелди, душманвилелди, хъел кваз (мес. килигун).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KÜLƏKLİ-QARLI

    прил. гарни-жив авай; гьам гар авай, гьамни жив къвазвай (мес. югъ, гьава).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QANUNİ

    ...yol verdiyi. Qanuni rəftar. Qanuni hərəkət. Qanuni iş. Qanuni tələb.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QANIQ

    1. удовлетворение, успокоение; 2. месть, отмщение;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QANLI

    1. кровавый, кровянистый, окровавленный; 2. кровопролитный; 3. перен. кровный враг;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QANUNİ

    законный, легальный

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QANIQ

    sif. 1. Qana yerikləyən, qana susamış, qana həris. // İs. mənasında. Sərt, azğın, bəd, quduz kimi it. Fit verdim getdilər, yaxınlaşıb nə gördüm, … qan

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BASNI

    (Şəki) bax basna. – İki pud basnı almışam

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • FAKİN

    (Lənkəran) müxtəlif əşya qoymaq üçün evin arxa hissəsində ona bitişik tikilən otaq, daxma

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QALIN

    ...Zəngilan, Zərdab) sacda bişirilən çörək. – Nənə, çörək pişirəndə mə: qalın sal (Cəbrayıl)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • GAHLI

    диал. со сборками, мелкими складками на одежде

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QABLI

    сущ. диал. название мясного блюда с горохом

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QACLI

    прил. с канавой. Qaclı sahə поле с проведёнными канавами

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QADIN

    ...женщины, azad qadın heykəli памятник освобождённой женщине, qadın həkim женщина-врач; evdar qadın домохозяйка, dul qadın вдова 2. дама II прил. 1. же

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QANLI

    sif. 1. Qana batmış, qana bulaşmış. Qanlı paltar. Qanlı silah. – Fəhlələrdən bir neçə nəfəri Qurbanın qanlı cənazəsini kazarmaya gətirirlər. M.İbrahim

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QALĞI

    сущ. см. qalıq 1

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HABELƏ

    нареч. гьакӀни; гьа икӀ; гьакӀ.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • FOSFAT

    [yun.] хим. фосфат (хуьруьн майишатда, техникада, гьакӀни медицинада кӀвалахардай фосфордин кислотадин кьел).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • LİANA

    [fr.] бот. лиана (Кавказдин тамара, гьакӀни тропикра экъечӀдай аруш жедай ири набатат).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SÖZDÜZƏLTMƏ

    сущ. лингв. словообразование (чӀала гафарин туькӀуьр хьунухь, гьакӀни туькӀуьр хьунин, туькӀуьрунин къайдаяр).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • AYA

    кӀус. жал; яраб; яда; -тӀа, -ни (суал, тажубвал, гьакӀни умуд авун къалурдай кӀус).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SÖZDƏYİŞMƏ

    сущ. грам. гафунин дегиш хьун, гьакӀни дегиш хьунин къайдаяр (мес. кьел, кьеле. кьелен).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • VAKUOL

    [fr.] сущ. вакуол (гьайван ва набататрин клеткайра, гьакӀни са клеткадин организмра гъвечӀи бушлугъ).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ZƏRƏDİN

    сущ. хуьс. сим ва мс. затӀ атӀун, гьакӀни ифей ракь кьун патал хех.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SÜRƏTÖLÇƏN

    сущ. спидометр (автомобилдин, мотоциклдин ва мс. йигинвал, гьакӀни ам физвай рекьин яргъалвал къалурдай прибор).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ŞORA

    ...(металлрин акахьуникай раснавай хъиткьиндай затӀарин техникада, гьакӀни агрохимияда ччил миянарун патал кӀвалахардай).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SOLFECİO

    [ital.] сущ. муз. сольфеджио (музыка кьатӀунин алакьун, гьакӀни нотаяр кӀелунин тежриба артухрун патал ччирдай тарс).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • PAN

    [pol. pan] пан (полякрин, гьакӀни 1917 лагьай йисан революциядилай вилик украйнавийрин ва белорусрин помещик; дворянин, агъа).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • HEYBƏT

    [ər.] сущ. гьайбат (кичӀевилин ва гьакӀни гьуьрметдин гьиссер кутадай гьал, акунар, гуьркем); // суй, кичӀевал, дегьшет.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ŞTAB

    ...(командованиеди кьушунриз регьбервалдай, абур идара ийидай орган, гьакӀни гьа органдин составдик квай ксар); // штабдин.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • XƏMSİN

    ...чӀаварганда: хъуьтӀуьн 40 йикъалай кьулухъ къведай 50 йикъан тӀвар, гьакӀни гьа девирда жедай гарун тӀвар.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • TƏŞRİFAT

    ...суварриз, мярекатриз гьукуматдин патай кьабулнавай къайдайрин кӀватӀал, гьакӀни гьа мярекат вич.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • TOKSİN

    [yun. toxikon-dan] биол., мед. токсин (бязи микроорганизмра, гьакӀни бязи гьайванра ва набататра арадал къведай зегьерлу затӀар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • İQAMƏTGAH

    ...iqamət və fars. ...gah] сущ. ацукьнавай чка, мескен; // гьукуматдин чӀехид, гьакӀни чӀехи везифа авай ксар ацукьнавай чка.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MAQNETİZM

    [yun.] магнетизм (1. магнитдин, гьакӀни бязи затӀар вичел чӀугвадай электрикдин заряд авай симинин хесет; 2. магнитдин хесетрин, гьаларин гьакъиндай и

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • NƏSTƏRƏN

    [fars.] сущ. чӀурара экъечӀдай (гьакӀни, дамах патал цадай) лацу са цуьк; // пер. клас. лацу, иер, зериф ччин манада.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YAM

    ...ям (юкьван виш йисара монголри оккупация авур бязи уьлквейра, гьакӀни Азербайжанда хьайи транспортдин ва связдин пункт).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YULAF

    сущ. бот. гергер (балкӀанриз ем патал гудай, гьакӀни тварарикай чӀахар ийидай са набатат); // гергерин; yulaf yarması гергерин чӀахар.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ODLAQ

    сущ. цӀай кьуна (куькӀуьнна) кузвай чка, гьакӀни анай акъатзавай ялав, гурва, гугу; // кана элухънавай чка, канвай са чкадин гел.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SİMPOZİUM

    ...kef məclisi] симпозиум (илимдин кьилди са месэладиз талукь тир, гьакӀни халкьарин арада жедай бязи мешверайрин тӀвар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • СЕЛЁДКА

    ...-йри, -йра са акьван еке тежедай, адет яз, гумада ритӀидай, гьакӀни кьеле твадай балугърин жинс.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • QREYDER

    ...тех. грейдер (1. рехъ чӀугвадамаз ва мс. накьвадин крар авун, гьакӀни яд гудай къаналар чӀугун патал кӀвалахардай машин; 2. грейдерралди расай рехъ).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • İNTERNAT

    ...къвалав умуми амукьдай (ксудай, яшамиш жедай) чка; 2. ученикри кӀелун, гьакӀни абур яшамиш хьун патал кӀеви школа).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SUVAT

    сущ. вацӀун, хвалан ва мс. яд къачудай, гьакӀни малари яд хъвадай даяз чка; // гьайванри яд хъун патал раснавай чка, лат ва мс.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • АЛАЧИЗ:

    ...рахун гл., вуж манасуз ихтилатар авун. [ Зарлишан ]. Мумкин я, гъакӀни хьана, зунни алачиз рахана. Н. И. Гьакимрин папар.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХУРТӀУМ

    ...-ар, -ри, -ра филдин вилик пата сив яз яргъи хьанвай пай. Ава гьакӀни гужлу филер... Хуртум цавуз хкажиз. А. Ал. Крчар алай лам.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • HİDRODİNAMİKA

    ...dynamikos-güc] гидродинамика (гидромеханикадин, жими затӀарин, гьакӀни тамам (ва я тӀимил) жими затӀарин къене авай кӀеви затӀарин гьерекат авунин къ

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • FƏXRİYYƏ

    [ər.] сущ. лит. шиирдин са жуьре (юкьван виш йисарин РагъэкъечӀдай патан (гьакӀни Азербайжандин) зариятда; шаирди вичи-вичин гьунаррикай, хъсан жигьет

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MORFOLOGİYA

    ...илим; 2. лингв. чӀала гафарин формаяр дегиш хьунин система, гьакӀни чӀалан илимда гафарин формаяр чирдай пай).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • OKTAVA

    ...octava-səkkizinci] муз. октава (1. гаммадин муьжуьд лагьай кӀар (тон), гьакӀни сад ва муьжуьд лагьай сад хьтин, са тӀвар алай ванерин арада авай инте

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • TEXMİNİMUM

    ...фяледиз техникадикай лап чарасуз чир хьун лазим тир чирвилерин кьадар, гьакӀни фялейри са карханада кӀвалахна къачузвай техникадин чирвилер).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • АМУКЬНА

    ...чанни гьайиф туш, амукьна пул. А. А. Пад хьайи рагъ. Синонимар: гьакӀни, гьатта.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • PROTOTİP

    [yun.] прототип (1. лит. литературный, гьакӀни са къагьримандин образ яратмишун патал авторди оригинал хьиз менфят къачунвай гьакъикъи кас; 2. гуьгъуь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • OLİMPİYA

    ...шегьердин мукьув гьар кьуд йисалай садра кьиле тухудай къугъунар, гьакӀни спортдин вири жуьрейрин арада кьиле тухудай вирихалкьарин акъажунар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SƏNDƏL¹

    ...гъери квай, иер ни галай, гьамиша къацу са ттар; 2. сандал ттаран, гьакӀни бязи маса ттарарин кӀарасдикай хкуддай ранг, рангдай затӀ); 2. сандалдин;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ŞAQQILTI

    ...панхъ, шахъ (хайи, пад хьайи, сад-садахъ галукьзавай затарикай, гьакӀни цӀайлапандикай, автоматдай ва мс. акъатдай ван); 2. вакь-вакь, къаркъар, кӀев

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KLASSİSİZM

    ...рехъ, гьабруз терефдарвал; 2. къадим замандин грек ва латин чӀалар, гьакӀни сур девирдин культура чирунал бинеламишнавай образованиедин система).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SELEKSİYA

    ...селекция (гьайванрин жинсер ва я набататрин сортар хъсанрун, гьакӀни искусственный рекьелди хкягъиз, сад-садаз ягъиз набататрин цӀийи хъсан сортар ва

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ВЕРТОЛЁТ

    ...аэродромдин гегьенш мензилар, чилел ацукьнавай, цавуз чукурзавай, гьакӀни цавай эвичӀнавай, кьилел фарфалагар алай вертолетар. А. А. Пад хьайи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВЕРТОЛЁТ

    ...аэродромдин гегьенш мензилар, чилел ацукьнавай, цавуз чукурзавай, гьакӀни цавай эвичӀнавай, кьилел фарфалагар алай вертолетар. А. А. Пад хьайи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • FİŞƏNG

    ...чукӀуриз-чукӀуриз цавуз акъатдай гуьлле; дяведа сигнал, лишан гун патал ва гьакӀни суваррин, шадлухрин лишан яз цавуз яда); qırmızı fişəng яру ракета

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ORKESTR

    ...жуьреба-жуьре музыкадин алатралди вирида санал музыка ядайбрун десте, гьакӀни абуру язвай музыкадин алатар вири санал; 2. театрда, сегьнедин вилик му

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • СПОРТ

    ...ва адан къенивал хуьн патал ийидай упражненийрин кӀватӀал. Ана гьакӀни РД-дин физический культурадин ва спортдин рекьяй министерстводин пресс-се

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ДУЬЛГЕРВАЛ

    ...хуьнлай гъейри, никӀер цадай, берекатлу магьсулар къачудай, гьакӀни дуьлгервал, къванцин устӀарвал, чатухъанвал, каркачивал, дерзичивал, кӀуртар

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Azərbaycan qadını
Azərbaycanda qadınların rəsmi olaraq kişi ilə hüquqları bir olsa da, sosial diskriminasiya hələ də problemdir. Ölkənin kənd ərazilərində ənənəvi sosial normalar və iqtisadi inkişafın zəif olması, iqtisadiyyatda qadının rolunu məhdud olmasına səbəb olur və cinsi diskriminasiyaya görə qadınlar qanuni hüquqlarından istifadə etməkdə çətinlik çəkir.Azərbaycanda qadının statusu son bir neçə minillik ərzində çox böyük dəyişikliklərə məruz olmuşdur. Buna baxmayaraq, Azərbaycanda qadınlar ölkə tarixinin bütün dövrlərində xalqın taleyüklü məsələlərinin həll edilməsinə öz töhfələrini veriblər. 1918-ci ildə yaradılmış Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə ölkə ərazisində yaşayan bütün xalqların və hər iki cinsin bərabər seçki hüququ qanunla təsbit edilirdi. Bununla da, Azərbaycan Şərqdə qadınlara seçki hüququ verən ilk ölkə oldu. == Statusu == Orta əsrlərdə Azərbaycan hökmdarlarından Qızıl Arslanın arvadı Qətibə xanım, Özbək xanım arvadı Mehrican xanım, Uzun Həsənin anası Sara xatun, Şah İsmayıl Xətainin qızı Məhinbanu Sultan, Şirvanşah Xəlilullanın arvadı Pəri xanım, Şah Abbasın anası Xeyransa bəyim, əfsanəvi Tuti Bikə və başqaları kimi görkəmli siyasi və dövlət xadimləri ölkənin tarixində böyük iz qoymuşdur.Azərbaycanda ilk qadın xeyriyyə cəmiyyəti 1908-ci ildə yaranıb və bu qadın təşkilatının yaradılmasının təşəbbüsçüşü Azərbaycanın ictimai xadimi Həsən bəy Zərdabinin xanımı Hənifə Məlikova olub. 1918-ci il mayın 28-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qəbul etdiyi İstiqlal Bəyannaməsi bərabərhüquqluluq prinsipini, seçmək və seçilmək hüququnu təsbit etdi. Bunun, nəticəsində Azərbaycan Şərqdə qadınlara seçmək və seçilmək hüququ verən ilk ölkə oldu.Sovet hakimiyyəti illərində də Azərbaycan qadını çox mürəkkəb və şərəfli yol keçmişdir. Qadın emansipasiyası, qısa bir müddətdə qadınlar arasında savadsızlığın ləğvi, qadınların müəllim, həkim, mühəndis və sair peşələrə yiyələnərək cəmiyyətdə kişilərlə bərabər hüquqları malik olması, öz istedad və bacarıqlarını gerçəkləşdirə bilməsi həmin dövrün başlıca nailiyyətləridir. 1921-ci il Azərbaycan tarixinə qadınların ilk qurultayı ili kimi daxil olmuşdur.
Buxar qazanı
Buxar qazanı ― istilik enerjisini suya tətbiq edərək buxar yaratmaq üçün istifadə olunan cihaz. Buxar qazanı buxar mənbəyi lazım olan istənilən yerdə istifadə olunur. Onun forma və ölçüsü tətbiqetmə sahəsindən asılıdır: paravoz, lokomobil və buxarla işləyən yol nəqliyyat vasitələri kimi mobil buxar mühərriklərində daha kiçik qazan istifadə olunur; stasionar buxar mühərrikləri, sənaye müəssisələri və elektrik stansiyaları adətən boru kəmərləri ilə istifadə nöqtəsinə birləşdirilmiş daha böyük və ayrı buxar generatoru dəstinə malikdir. Diqqətəlayiq istisna kimi odsuz buxar lokomotivini göstərmək olar, orada buxar lokomotivin qəbuledicisinə (çəninə) ötürülür. == İlkin mühərrikin komponenti == Buxar qazanı əsas hərəkətverici mühərrik kimi baxıldıqda buxar maşınının ayrılmaz hissəsidir. Bununla birlikdə, o, ayrı-ayrılıqda nəzərdən keçirilməlidir, çünki müəyyən dərəcədə müxtəlif növ generatorlar fərqli mühərrik aqreqatlar ilə birləşdirilə bilər. Buxar qazanında yanacaq yandıran və istilik yaradan odluq və ya kürə olur. Yaranan istilik qaynama prosesi zamanı buxar yaratmaq üçün suya ötürülür. Beləcə, qaynar suyun üstündəki təzyiqdən asılı olaraq dəyişən sürətə malik dolğun buxar peydə olur. Qazanın istiliyi nə qədər yüksək olarsa, buxar daha sürətlə çıxar.
Gavani (Miyanə)
Gavani (fars. گاواني‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 60 nəfər yaşayır (9 ailə).
Kamal Qarani
Mustafa Kamal Karan və ya Kamal Qarani (1923, Amasya – 2008, Ankara) — Türkiyə Böyük Millət Məclisinin deputatı, Cümhuriyyət Xalq Partiyasının üzvü, iş adamı, təsərrüfatçı. Hacı Mahmud Əfəndinin nəvəsidir. == Həyatı == Azərbaycan əsilli Kamal Məhəmməd oğlu Karan 1923-cü ildə Osmanlı İmperiyasının Amasya şəhərində anadan olmuşdur. İstanbul İqtisadiyyat və Ticarət Universitetinin Diplomatiya və Beynəlxalq əlaqələr ixtisasını bitirmişdir. Universiteti bitirdikdən sonra Türkiyə ordusunda xidmət etmişdir. Təbiət etibarilə məqsəd yönlü şəxs idi. Elmli, siyasi məsələləri bilən, dəyanətli və müdrik bir siyasətçi idi. Atası Məhəmməd Əfəndi Türkiyənin siyasi həyatında da yaxından iştirak edərək, Mustafa Kamal Atatürklə görüşmüş və hətta oğlunun da adını böyük öndərə hörmət əlaməti kimi Kamal qoymuşdur. Təqaüdə çıxdıqdan sonra Ankarada yaşamışdır. 2008-ci ildə Ankara şəhərində vəfat etmişdir.
Qanuni oğru
Qanuni oğru və ya danışıq dilində vorzakon (rus. вор в законе) dövlət qanunlarına paralel, fərqli prinsiplərlə yaşayan, fərqli prinsiplər uğrunda mübarizə aparan mafiya titulu. Qanuni oğruların bütün nümayəndələri cinayət törətmiş şəxslərdir. Qanuni oğru - lotu anlayışı müxtəlif ölkələrdə və zamanlarda mövcud olub. Lotular əsasən Orta Şərqdə mövcud olub. Məsələn, İsfahan lotuları müəyyən funksiya daşıyırdılar və ümumi təsəvvürdən fərqli olaraq, hakimiyətlə əməkdaşlıq edirdilər ki, bu indiki oğruların bir çoxuna da aiddir. Sovet siyasi sistemində hakimiyətin xəbəri olmadan cinayət və qeyri-cinayət və ümumiyətlə hər-hansı strukturun yaranması ehtimalı çox aşağı idi. Odur ki, düşünmək olar ki, oğru aləmini sovet siyasi sistemi, əvvəllər də tarixdə olduğu kimi, cinayət aləmini nəzarətdə saxlamaq məqsədi ilə yaratmışdı. Bu qanunlara tabe olanların siyasətdən uzaq olması məsələsi də heç də təsadüfi deyil. == Tarixi == Formalaşmış kriminal aləm daha çox Rusiya mühitindən bəhrələnib.
Soka Qakkai
Soka Qakkai (yaponca: 創価学会, Hepbörn: Sōka Gakkai, "Dəyər yaranma cəmiyyəti") — yapon Niçiren buddist hərəkatı. Onun baş rəsmi məqsədi "sülhü, mədəniyyəti və təhsili" dəstəkləməkdir. İbadətində isə Lotus sutrası vacib rol oynayır. == İnancları == Soka Qakkai fəlsəfəsinin əsası 1222–1282 illərin arasında yaşayan Niçiren adlı rəhibdən gəlir. Niçiren Buddizmi Kamakura dövrünün "yeni Buddizm" məktəblərindən biridir. XIII əsrdən başlayaraq, Niçiren Buddizmin bir sıra məzhəbi formalaşıb və Soka Qakkai onlardan biridir.Hərəkətin təliminin tərkibi hissələrindən biri Lotus sutrası ilə bağlı Soka humanizmidir. Ona əsasən Soka Qakkai ibadətçiləri inanır ki, "Budda həyatın özüdür". == Tarixi == 1928-ci ildə Tsunesaburo Makiquçi və bəzi mənbələrinə görə həmin ildə, başqa mənbələrə görə isə 1928–1930 illərin arasında onun öyrəncisi Cosei Toda Niçiren Buddizmini qəbul ediblər. 1937-ci ildə Makiquçi başçısı olduğu Yaponiyada təhsil islhatı məsələsini araşdıran, 60 adamdan ibarət olan bir qrup Soka Qakkai hərəkətinin əsasını qoyub. O zaman, qurumun ilk məclisində onun adı Soka Kyoiku Qakkai (創価教育学会, "Dəyər yaranma təhsil cəmiyyəti") idi.
Veysəl Qarani
Veysəl Qərani və ya Üveys Qarani (Ərəbcə: أويس القاراني, Farsca: اویس , : اویس قرنی, Pəncabca: اویس قرنی) (d. 594, Mərib vilayəti]] Karen (Qarani) kəndi, Yəmən - ö. 657), Yəmənli və Türk əsilli bir Müsəlman, Övliya, mistik və Filosof. Veysəl Qaraninin soyu Yəmən tayfalarından olan "Beni Murad" (Muradoğullarından) gəlir. Murad tayfasının karan (Karen) (Qarani) qəbiləsindəndir.Məhəmməd Peyğəmbər dövründə yaşamasına baxmayaraq onu heç görməmişdir. Dinimizdə ana sevgisinin böyüklüyüylə anlamlandırılmış bir din böyüyümüzdür. İbn Battuta Veysəl Qarani'nin Siffeyn döyüşü 'ndə Əli' nin ətrafında döyüşərkən öldürüldüyünü söyləyir. Veysəlin qəbri Suriya 'nın Ər-Rəqqə mühafazasındadır. Övliyalar vilayəti olan Bursa vilayətinin Osmanqazi mahalında Veysəl Qarani məhəlləsi və Məscidi vardır. Veysəl Qaraninin müxtəlif dövlətlərdə türbəsi var.
Qanuni oğrular
Qanuni oğru və ya danışıq dilində vorzakon (rus. вор в законе) dövlət qanunlarına paralel, fərqli prinsiplərlə yaşayan, fərqli prinsiplər uğrunda mübarizə aparan mafiya titulu. Qanuni oğruların bütün nümayəndələri cinayət törətmiş şəxslərdir. Qanuni oğru - lotu anlayışı müxtəlif ölkələrdə və zamanlarda mövcud olub. Lotular əsasən Orta Şərqdə mövcud olub. Məsələn, İsfahan lotuları müəyyən funksiya daşıyırdılar və ümumi təsəvvürdən fərqli olaraq, hakimiyətlə əməkdaşlıq edirdilər ki, bu indiki oğruların bir çoxuna da aiddir. Sovet siyasi sistemində hakimiyətin xəbəri olmadan cinayət və qeyri-cinayət və ümumiyətlə hər-hansı strukturun yaranması ehtimalı çox aşağı idi. Odur ki, düşünmək olar ki, oğru aləmini sovet siyasi sistemi, əvvəllər də tarixdə olduğu kimi, cinayət aləmini nəzarətdə saxlamaq məqsədi ilə yaratmışdı. Bu qanunlara tabe olanların siyasətdən uzaq olması məsələsi də heç də təsadüfi deyil. == Tarixi == Formalaşmış kriminal aləm daha çox Rusiya mühitindən bəhrələnib.
İş qadını
İş adamı və ya biznes administratoru biznes sektorunda olan şəxsdir– xüsusi ilə iqtisadi, intellektual və fiziki kapitalın məcmusundan istifadə edərək satış həyata keçirmək və mənfəət əldə etmək məqsədilə fəaliyyətlər (kommersiya və ya sənaye) həyata keçirən və bu cür fəaliyyəti inkişaf etdirən şəxsdir.
Qaani Şirazi
Mirzə Həbibulla Qaani Şirazi (Farsca: میرزا حبیب‌ا‌الله قاآنی شیرازی‎; 20 oktyabr 1808, Şiraz - 3 may 1854, Tehran) — İran şairi. == Həyatı == Mirzə Həbibulla 1808-ci ildə Fars əyalətinin mərkəzi Şiraz şəhərində anadan olmuşdu. Əslləri Kirmanşahlıdır və Zəngənə elindəndir. Atası Mirzə Məhəmmədəli Gülşən təxəllüsü ilə şeir yazırdı. Vaxtsız vəfat edən Gülşən Həbibullaha istedad miras qoymuşdu. Yetim böyüyən Həbibullah Fars əyalət valisinin yaxın yardımı ilə mədrəsə təhsili aldı. Fətəli şah Qacar oğlu Həsənəli mirzənin vasitəsilə onu Tehrana dəvət etdi. Sarayda şöhrət qazandı. Şah ona "Müctəhidəlşüəra" ləqəbini əta etdi. Qaani Şirazi divan müəllifidir.
İsmail Qaani
İsmail Qaani (fars. اسماعیل قاآنی‎; 8 avqust 1957, Məşhəd) — İranın İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun General-mayoru. 3 yanvar 2020-ci ildən etibarən ölkə xaricində keçirilən gizli hərbi əməliyyatlar icra edən xüsusi hərbi birləşmə olan Qüds qüvvələrinin komandiridir. == Həyatı == == Hərbi karyera == 1980–1988-ci illər İran-İraq müharibəsi zamanı Qaani 5-ci Nəsr Briqadasına və 21-ci İmam Rza Zirehli Briqadasına rəhbərlik etmişdir. İsmail Qaani 1997-ci ildə Qüds qüvvələrinin komandiri Qasım Süleymaninin təklifi ilə İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun Baş Qərargah rəisi Yəhya Rəhim Səfəvi tərəfindən İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusuna bağlı olan xüsusi hərbi birləşmə olan Qüds qüvvələri komandirinin müavini təyin edildi. Millət vəkili olduğu dönəmdə Qaani 2010-cu ilin oktyabrında Nigeriyada Hizbullah və Qambiya üçün nəzərdə tutulmuş silah tədarükü daxil olmaqla, hərbçilərin qruplarına edilən maliyyə ödənişlərini ələ keçirdi. 27 mart 2012-ci ildə Qaani ABŞ Maliyyə Nazirliyi yanında Xarici Aktivlərə Nəzarət İdarəsi tərəfindən Xüsusi Təyin olunmuş Vətəndaşlar və Qadağan Şəxslər siyahısına əlavə edildi, aktivləri donduruldu və ABŞ qurumları ilə əməliyyatlar aparılması qadağan edildi. İranın Ali Dini Lideri Əli Xamenei general-mayor Qasım Süleymaninin ABŞ-nin Bağdad Beynəlxalq Hava Limanı yaxınlığında hədəfə alınaraq öldürülməsindən sonra 3 yanvar 2020-ci ildə Qaanini İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusuna bağlı olan Qüds qüvvələrinin komandiri təyin etdi. == İran-ABŞ gərginliyinin artması == Qaani ABŞ-nin bölgədəki mövcudluğunu kəskin tənqid etmiş və zaman-zaman ABŞ prezidenti Donald Tramp və Amerika vətəndaşlarına qarşı döyüşçü üslubunda ritorikalarını bildirmişdir. O, 5 iyul 2017-ci ildə şəhidlərin anım mərasimində ABŞ-nin İrana hücum üçün İraq və Əfqanıstana 6 trilyon ABŞ dollarını boş yerə xərclədiyini iddia etmişdir.
Alfredo Jakoni stadionu
Alfredo Jakoni stadionu (port. Estádio Alfredo Jaconi) — Braziliyanın ən böyük dördüncü stadionudur. Kaşias-du-Sul şəhərində yerləşir. Tamaşaçı tutumu 30,519 nəfərdir. "Juventude" klubu ev oyunlarını bu stadionda keçirir. == Tarixi == Açılışı 23 mart 1975-ci ildə olmuşdur.
Azərbaycan qadını (jurnal)
Azərbaycan qadını — ədəbi, ictimai və siyasi jurnal. == Tarixi == Azərbaycanda ilk qadın jurnalı 1923-cü ilin noyabrında təsis olunub. "Şərq qadını" adlanan həmin jurnalın adı 1938-ci ildə dəyişdirilərək "Azərbaycan qadını" adlandırılıb. 1920-ci illərdə onun redaktoru ilk azərbaycanlı inqilabçılardan biri olan Ayna Sultanova idi. Şəfiqə Əfəndizadə, Mirvarid Dilbazi, Nigar Rəfibəyli, Ələviyyə Babayeva, Xalidə Hasilova, Əzizə Cəfərzadə, Xanımana Əlibəyli və başqaları ilk burada əsərlərini nəşr etdilər. "Şərq qadını" jurnalının nəşrə başlaması Azərbaycanda qadın hərəkatı tarixində əlamətdar hadisə oldu. Gülarə Qədirbəyova (Köylüqızı) "Şərq qadını" jurnalı ilk fəaliyyətə başladığı gündən onun səhifələrində çıxış edən ilk müxbir qız olmuşdur. 1934–1938-ci illərdə jurnalın məsul katibi Pəri (Əliyeva) Həsənova olmuşdur. 1976–2010-cu illərdə "Azərbaycan qadını" jurnalının məsul katibi tarix elmləri doktoru, yazıçı jurnalist Sabir Gəncəli idi. Bu ad altında, müntəzəm olaraq bu günə qədər (1940-cı ildən 1951-ci ilə və 2001-ci ildən 2009-cu ilədək olan dövrlər istisna olmaqla) əsirlər boyu mövcud olan ən mühüm hadisələri əhatə edir və tarixi bir nəşr olur.
Boyar qadını Morozova
Boyar arvadı Morozova (rus. Боярыня Морозова) — rus rəssamı Vasili Surikov (1848–1916) tərəfindən 1887-ci ildə tamamlanmış, XVII əsrdə Rus kilsəsinin parçalanmasını təsvir edə tablo. == Tarixçə == Vasili Surikovun köhnə təriqətçilər mövzusuna olan maraqları onun Sibirdəki uşaqlığı ilə bağlıdır. Köhnə təriqətçilərin olduğu Sibirdə, "Boyar arvadı Morozova haqqında povest" də daxil olmaqla dini rəvayətlər geniş yayılmışdı. Surikovun "Boyar arvadı Morozova" tablosu da buradan qaynaqlanır. == Rəsmin etüdləri == == Ədəbiyyat == Жуковский В. И., Пивоваров Д. В. Зримая сущность: (визуальное мышление в изобразительном искусстве). — Свердловск: Изд. Урал, ун-та, 1991. — 284 с. — 1000 экз.
Kinoda Türkiyə qadını
Kinoda Türkiyə qadını — Türkiyə kinosunda Türkiyə aktrisa və qadın rejissorlar. Türkiyə kinosunun birinci filmi 1914-cü ildə çəkilmişdir, lakin aktyor heyətində qadınların da iştirak etdiyi ilk Türkiyə filmi 1919-cu ildə çəkilmişdir. Türkiyə kinosunun ilk qadın baş rol ifaçısı 1923-cü ildə Bedia Müvahhit olmuşdur.
Qacini (film, 2008)
Qacini 25 dekabr 2008-ci ildə nümayiş etdirilmiş hind filmidir. Filmin rejissoru A. R. Murugadoss 2005-ci ildə tamil dilində çəkmiş olduğu Qacini filminin Hind dilindəki uyğunlaşdırılmasını çəkmişdir. Momentum filmindən uyğunlaşdırılan filmin baş rollarında Aamir Khan və Asin çəkilmişdirlər. == Süjet xətti == Tədqiqat tapşırığı üçün getmiş olduqları arxivdə arxivi axtararkən tibb tələbəsi Sancay Sinqhaniyanın sənədlərini tapırlar. O, həmin kişinin qısamüddətli yaddaş itkisinin olduğunu öyrənir. O, tədqiqat işi üçün bu adamı seçməyə qərar verir. Lakin müəllimi buna etiraz edir. Çünki polis bu işə qarışmışdır. O, müəllimindən hadisəni danışmasını xahiş edir. O, Sancay Sinqhaniyanın başına sərt bir cisimlə vurulduğu üçün belə olduğunu, hər 15 dəqiqədən bir hər şeyi unutduğunu, bunları xatırlaması üçün şəkillər çəkdiyini və qeydlər apardığını öyrənir.
Qanuni Sultan Süleyman
Sultan Süleyman Qanuni (Osmanlı Türkcəsi: سلطان سليمان اول, Sultan Süleyman-ı Evvel) (6 noyabr 1494, Trabzon – 6 sentyabr 1566, Siqetvar, Baranya əyaləti), Osmanlı imperiyasının 10-cu padşahı və 89-cu İslam xəlifəsidir. Qərb dünyasında Möhtəşəm Süleyman, şərqdə isə ədalətli idarəçiliyinə görə Qanuni Sultan Süleyman olaraq da tanınır. 1520-dən 1566-dakı ölümünə qədər təqribən 46 il sultanlıq etmiş və 13 dəfə səfərə çıxmış, səltənətinin ümumilikdə 10 il 1 ayını səfərlərdə keçirmişdir. Osmanlı tarixinin ən uzun müddət taxtda oturan, ən uzun müddət səfərdə qalan və ən çox səfərə çıxan sultanıdır. I Süleyman 1520 tarixində atası I Səlimin vəfatı ilə taxta çıxdı. Qərbdə Belqrad, Rodos, Boğdan (indiki Moldova) və Macarıstanın böyük hissəsini imperiya torpaqlarına birləşdirdi. 1529 tarixində Vyananı mühasirəyə alsa da, müxtəlif səbəblərdən bü mühasirə uğursuz oldu. Şərqdə Səfəvilərlə gedən döyüşlərdən sonra Orta Şərqin böyük bir qismini işğal etmişdir. Afrikada imperiya sərhədləri Əlcəzairə qədər uzanmış, Osmanlı donanması Aralıq dəniz və Qırmızı dəniz sahillərini fəth etmişdi. I Səlimdən 6.557.000 km2 olaraq aldığı Osmanlı mülkünü, oğlu II Səlimə 14.893.000 km2 olaraq miras buraxmışdır.
Sultan Süleyman Qanuni
Sultan Süleyman Qanuni (Osmanlı Türkcəsi: سلطان سليمان اول, Sultan Süleyman-ı Evvel) (6 noyabr 1494, Trabzon – 6 sentyabr 1566, Siqetvar, Baranya əyaləti), Osmanlı imperiyasının 10-cu padşahı və 89-cu İslam xəlifəsidir. Qərb dünyasında Möhtəşəm Süleyman, şərqdə isə ədalətli idarəçiliyinə görə Qanuni Sultan Süleyman olaraq da tanınır. 1520-dən 1566-dakı ölümünə qədər təqribən 46 il sultanlıq etmiş və 13 dəfə səfərə çıxmış, səltənətinin ümumilikdə 10 il 1 ayını səfərlərdə keçirmişdir. Osmanlı tarixinin ən uzun müddət taxtda oturan, ən uzun müddət səfərdə qalan və ən çox səfərə çıxan sultanıdır. I Süleyman 1520 tarixində atası I Səlimin vəfatı ilə taxta çıxdı. Qərbdə Belqrad, Rodos, Boğdan (indiki Moldova) və Macarıstanın böyük hissəsini imperiya torpaqlarına birləşdirdi. 1529 tarixində Vyananı mühasirəyə alsa da, müxtəlif səbəblərdən bü mühasirə uğursuz oldu. Şərqdə Səfəvilərlə gedən döyüşlərdən sonra Orta Şərqin böyük bir qismini işğal etmişdir. Afrikada imperiya sərhədləri Əlcəzairə qədər uzanmış, Osmanlı donanması Aralıq dəniz və Qırmızı dəniz sahillərini fəth etmişdi. I Səlimdən 6.557.000 km2 olaraq aldığı Osmanlı mülkünü, oğlu II Səlimə 14.893.000 km2 olaraq miras buraxmışdır.
Şərq qadını (jurnal)
Azərbaycan qadını — ədəbi, ictimai və siyasi jurnal. == Tarixi == Azərbaycanda ilk qadın jurnalı 1923-cü ilin noyabrında təsis olunub. "Şərq qadını" adlanan həmin jurnalın adı 1938-ci ildə dəyişdirilərək "Azərbaycan qadını" adlandırılıb. 1920-ci illərdə onun redaktoru ilk azərbaycanlı inqilabçılardan biri olan Ayna Sultanova idi. Şəfiqə Əfəndizadə, Mirvarid Dilbazi, Nigar Rəfibəyli, Ələviyyə Babayeva, Xalidə Hasilova, Əzizə Cəfərzadə, Xanımana Əlibəyli və başqaları ilk burada əsərlərini nəşr etdilər. "Şərq qadını" jurnalının nəşrə başlaması Azərbaycanda qadın hərəkatı tarixində əlamətdar hadisə oldu. Gülarə Qədirbəyova (Köylüqızı) "Şərq qadını" jurnalı ilk fəaliyyətə başladığı gündən onun səhifələrində çıxış edən ilk müxbir qız olmuşdur. 1934–1938-ci illərdə jurnalın məsul katibi Pəri (Əliyeva) Həsənova olmuşdur. 1976–2010-cu illərdə "Azərbaycan qadını" jurnalının məsul katibi tarix elmləri doktoru, yazıçı jurnalist Sabir Gəncəli idi. Bu ad altında, müntəzəm olaraq bu günə qədər (1940-cı ildən 1951-ci ilə və 2001-ci ildən 2009-cu ilədək olan dövrlər istisna olmaqla) əsirlər boyu mövcud olan ən mühüm hadisələri əhatə edir və tarixi bir nəşr olur.
Şərq qadını jurnalı
Azərbaycan qadını — ədəbi, ictimai və siyasi jurnal. == Tarixi == Azərbaycanda ilk qadın jurnalı 1923-cü ilin noyabrında təsis olunub. "Şərq qadını" adlanan həmin jurnalın adı 1938-ci ildə dəyişdirilərək "Azərbaycan qadını" adlandırılıb. 1920-ci illərdə onun redaktoru ilk azərbaycanlı inqilabçılardan biri olan Ayna Sultanova idi. Şəfiqə Əfəndizadə, Mirvarid Dilbazi, Nigar Rəfibəyli, Ələviyyə Babayeva, Xalidə Hasilova, Əzizə Cəfərzadə, Xanımana Əlibəyli və başqaları ilk burada əsərlərini nəşr etdilər. "Şərq qadını" jurnalının nəşrə başlaması Azərbaycanda qadın hərəkatı tarixində əlamətdar hadisə oldu. Gülarə Qədirbəyova (Köylüqızı) "Şərq qadını" jurnalı ilk fəaliyyətə başladığı gündən onun səhifələrində çıxış edən ilk müxbir qız olmuşdur. 1934–1938-ci illərdə jurnalın məsul katibi Pəri (Əliyeva) Həsənova olmuşdur. 1976–2010-cu illərdə "Azərbaycan qadını" jurnalının məsul katibi tarix elmləri doktoru, yazıçı jurnalist Sabir Gəncəli idi. Bu ad altında, müntəzəm olaraq bu günə qədər (1940-cı ildən 1951-ci ilə və 2001-ci ildən 2009-cu ilədək olan dövrlər istisna olmaqla) əsirlər boyu mövcud olan ən mühüm hadisələri əhatə edir və tarixi bir nəşr olur.
Qeyri-qanuni tikinti
Qanunsuz tikinti və ya qeyri-qanuni tikinti — etibarlı tikinti icazəsi olmadan aparılan tikinti işi və ya bunun nəticəsi. Nəzarət olunmayan tikinti sahələrində və tikinti prosesi bitmiş binalarda potensial texniki təhlükələrdən başqa, qeyri-qanuni tikinti fəaliyyəti təbiət qoruqları kimi qoruq ərazilərinə təsir etdiyi halda böyük ekoloji pozuntu baş verə bilər. Eyni şəkildə, qeyri-qanuni tikililər xarici ərazilərdə torpaqların zəbt edilməsi və ya qeyri-qanuni məskunlaşma kimi həyata keçirildikdə ciddi siyasi nəticələr ortaya çıxa bilər.. == Ekoloji risklər == Artan torpaq sürüşməsi riskinin İtaliya və Bosniya və Herseqovinada sıx məskunlaşılan urbanizasiyalaşmış ərazilərinin dağlıq ərazilərində qeyri-qanuni tikinti ilə əlaqəli olduğu aşkar edilmişdir. == Aşkarlama == İnsan müşahidəsinə əlavə olaraq, qeyri-qanuni tikililərin geniş miqyasda yoxlanılması üçün peyk şəkilləri və geoməkan məlumat sistemlərindən istifadə etmək mümkündür.
Elflərin qanı
Elflərin qanı (pol. Krew elfów) — Polşa yazıçısı Andjey Sapkovskinin fentezi janrında yazdığı, "Cadugər Saqası"ndan olan ilk romandır. Roman ilk dəfə 1994-cü ildə Polşada çap edilmişdir. Əsərdəki hadisələr ümumi qəhrəman cadugər Riviyalı Geraltın iştirakı ilə birləşdirilən "Sonuncu arzu" və "Qismət qılıncı" hekayələr toplularında baş verən hadisələrin davamıdır. Roman, Polşada Yanuş Zeydel Ədəbiyyat mükafatına, Böyük Britaniyada isə Devid Gemmel Fentezi mükafatına layiq görülmüşdür. Əsərin ingiliscə tərcüməsi Böyük Britaniyada 2008-ci ildə (Gollancz nəşriyyatı tərəfindən), ABŞ-də isə 2009-cu ildə (Orbit nəşriyyatı tərəfindən) çap edilmişdir. == Məzmunu == Kitabdakı hadisələrin başlamasından təxminən bir il əvvəl Nilfqaard imperiyası Sintraya hücum edir. Ölümcül yaralanmış kraliça Kalante intihar edir, onun Siri adlandırılan nəvəsi Sirilla isə alovlar içində olan şəhərdən qaçır. Nilfqaard imperatoru Emqır var Emreys Sirinin tapılması üçün ,casuslarını qitənin dörd bir tərəfinə göndərir. Emqır bilir ki, bu balaca qız yalnız krallığın varisi olduğuna görə yox, həm də elflərin qanını daşıdığına və sehr potensialına görə böyük əhəmiyyət daşıyır.
Əl-Qani
Əl-Qani/Əl-Qaniy (ər. الغني) — Allahın adlarından biri.
Azərbaycan qadını (film, 1974)
Azərbaycan qadını filmi rejissor Əlibala Ələkbərov tərəfindən 1974-cü ildə çəkilmişdir. "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında istehsal edilmişdir. == Məzmun == Film aylıq ictimai-siyasi və ədəbi-bədii "Azərbaycan qadını" jurnalının nəşrinin 50 illiyinə həsr olunmuşdur. Kinolentdə bu jurnalın və onun yaradıcılarının fəaliyyətindən danışılır.
Qanuni Sultan Süleyman Körpüsü
Qanuni Sultan Süleyman Körpüsü — İstanbulun Böyükçəkməcə ərazisində olan, Büyükçəkməcə ilə Memarsinan arasında yer alan tarixi körpü. İstanbulu Avropaya bağlayan tarixi ticarət yolu üzərində, Büyükçəkməcə gölünün Mərmərə dənizi ilə birləşdiyi nöqtədə inşa edilmişdir. Memar Sinan tərəfindən inşa edilən körpü, İstanbula 36 km uzaqlıqda yerləşir. Qanuni Sultan Süleyman (1520-1566) Zigetvar Səfərinə çıxarkən, ordunun, Büyükçəkməcə Gölü ilə dənizin birləşdiyi bu nöqtədən sallarla qarşıya keçməkdə çox çətinlik çəkdiyinə görə buraya körpü tikilməsini əmr etmişdir. Ancaq Qanuni Sultan Süleyman, Zigetvar şəhərinin mühasirəsində vəfat etdiyi üçün körpü, oğlu II Sultan Səlim zamanında, 1567-ci ildə tamamlanmışdır. Körpünün girişindəki turistlik sahə içərisində Sokullu Mehmet Paşa Məscidi, Kurşunlu Han və Qanuni Sultan Süleyman çeşməsi də yer almaqdadır. Memar Sinanın "Körpü, əsərlərimin içərisində şahəsərimdir." dediyi bu körpü, 636 metr uzunluğunda, 7,17 metr genişliyindədir. 4 ayrı hissədən və 28 kəmərdən ibarət olan körpünün tikintisi əsnasında, gölün suları böyük tulumbalarla boşaldılaraq, 40.000 m³ daş istifadə edilmişdir. Körpü 1986-1989-cu illər arasında bərpa edilən körpü bölgənin simvoludur. == Xətt ilə tarix yazılması == Körpünün ortasında ağ mərmər üzərində "Karahisarlşlm jıhııjıultan Səlim Xan" adına olduğu bildirilən bir tarix döşəmə yazısı var: "Dedi Târihin huda ol zaman Yapdı âb üzrə bu Cisr Səlim Xan il 957 Eyledi kamil Süleyman körpüsü Sultan Səlim " Körpünün 1567-ci ildən etibarən xərci 114.073.850 axçadır.