Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • засеять

    -сею, -сеешь; св. см. тж. засевать, засеваться, засевание, засеивать, засеиваться, засеивание, засев что 1) чем Занять посевами какой-л. участок земли

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАСЕЯТЬ

    цун, тум вигьин, тум кутун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСЕЯТЬ

    сов. əkmək, səpmək (torpağı)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • засев

    = засевание, засевать, засеваться= засевать, засеваться; см. засеять

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАСЕВАТЬ

    несов., см. засеять

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСЕВАТЬ

    несов. bax засеять.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • засевать

    см. засеять; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАСМЕЯТЬ

    сов. dan. lağa qoymaq, rişxənd etmək, ələ salmaq, araya qoymaq, masqaraya qoymaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАСЕСТЬ

    1. ацукьун (мес. столдихъ, кIвалахдихъ). 2. чуьнуьх хьана ацукьун. 3. акIун; кумукьун. 4. гьатун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСЛАТЬ

    сов. göndərmək, yollamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАСИЯТЬ

    сов. 1. parıldamaq, şəfəqlənmək, şəfəq vermək, işıldamaq; parıldamağa başlamaq, işıldamağa başlamaq; 2

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАСЕСТЬ

    сов. dan. 1. əyləşmək, oturmaq; засесть за стол stol dalında (arxasında) oturmaq; 2. oturub qalmaq, 3. gizlənmək; 4. ilişib qalmaq; 5. məc. girmək, dü

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАСЕЛЯТЬ

    несов. bax заселить.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАСЕКАТЬ

    ЗАСЕКАТЬ I несов. ölüncəyə qədər döymək, ağlını itirincəyə qədər döymək. ЗАСЕКАТЬ II несов. bax засечь I.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАРЕЯТЬ

    сов. 1. uçmağa, havada süzməyə başlamaq (quş); 2. dalğalanmağa, yellənməyə başlamaq (bayraq)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАСЕДАТЬ

    ЗАСЕДАТЬ I несов. iclas etmək. ЗАСЕДАТЬ II несов. ilişmək, ilişib qalmaq, batıb çıxmamaq; batıb qalmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАВЕЯТЬ

    сов. 1. əsməyə başlamaq, əsmək (külək); 2. gəlmək (sərin); 3. gətirmək, gətirib doldurmaq (külək)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАСПАТЬ

    сов. dan. yuxuda ikən altında qoyub boğmaq (uşağı)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАТЕЯТЬ

    къундармишун; башламишун, тешкил авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСНЯТЬ

    шикил чIугун, шикил хтIунун (кинодин ва я фотографиядин аппаратдалди)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСМЕЯТЬ

    разг. рахшанд ийиз хъуьруьн; они засмеяли его абур адал хъуьрена

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСЛАТЬ

    ракъурун, яргъаз ракъурун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСИЯТЬ

    нур гун, ишигъ гун; нур гуз башламишун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСНЯТЬ

    сов. şəklini çəkmək (foto və ya kino aparatı ilə)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • завеять

    I -веет; св. см. тж. завевать, завеваться что 1) Засыпать, занести. Снег завеял мои следы, тропинку. 2) Унести далеко ветром. II -вею, -веешь; св. Нач

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАСТАТЬ

    сов. 1. tapmaq, görmək; вернувшись домой, я застал там почтальона evə qayıtdıqda, poçtalyonu burada gördüm; 2. gəlib görmək, üstünə çıxmaq, tutmaq; ya

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • засмеять

    ...кого (что) разг. Поднять на смех; осмеять. Засмеять неудачника. Засмеять чей-л. вид. Засмеять приятеля незаслуженно. Засмеять за неловкость, неуклюже

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • затеять

    ...разг. Начать, предпринять. Затеять разговор. Затеять речь. Затеять спор. Затеять ссору. Затеять путешествие. Затеять игру. Затеяли организовать кружо

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • застать

    -стану, -станешь; застань; св. см. тж. заставать, заставание, заставанье кого-что 1) а) Успеть увидеть, найти где-л. Застать в живых. Застать довоенны

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • зассать

    -ссу, -ссышь; св.; грубо Облить мочой. Ребёнок зассал постель.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • засрать

    -сру, -срёшь; св.; грубо. вульг. см. тж. засирать = запакостить

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • заспать

    ...разг. Забыть, не помнить после пробуждения. Заспать сон. Заспать все неприятности.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • заснять

    -сниму, -снимешь; заснял, -ла, -ло; св. см. тж. заснимать кого-что разг. Запечатлеть фото- или киноаппаратом; снять. Заснять актёра. Заснять крушение.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • заслать

    ...отправить куда-л. далеко или не по назначению. Заслать груз. Заслать осуждённых на каторгу. Заслать что-л. по ошибке, недоразумению. Заслать кого-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАТЕЯТЬ

    сов. təşkil etmək, düzəltmək, başlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • засиять

    ...радости. 2) Появиться, показаться (о чём-л. сияющем, блестящем) Засиял купол церкви. Заря засияла над землёю. 3) чем, от чего Выразить на лице радост

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • засесть

    -сяду, -сядешь; засядь; засел, -ла, -ло; св.; разг. см. тж. заседать, засада 1) Усесться где-л., расположившись удобно, основательно и т. п. (обычно н

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • заселять

    см. заселить; -яю, -яешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • засекать

    I см. засечь I; -аю, -аешь; нсв. II см. засечь II; -ает; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • заседать

    I -аю, -аешь; нсв. 1) Участвовать в заседании. Заседать в совете, в суде. 2) Осуществлять свою работу, проводя заседание, заседания. Заседал военный с

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • зареять

    -реет; св. Начать реять. Над башней зареял стяг.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАШТАТ

    м köhn. ştatdankənar, ştatdanxaric, ştat xaricində olma

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАСЕЛЯТЬ

    несов., см. заселить.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСЕКАТЬ

    несов., см. засечь.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСЕДАТЬ

    несов. заседание авун, заседание хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСТАТЬ

    1. Tapmaq, görmək; 2. Gəlib görmək, üstünə çıxmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАСМЕЯТЬ

    lağa qoymaq, rişxənd etmək, ələ salmaq, araya qoymaq, masqaraya qoymaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НАСЕЯТЬ

    сов. 1. səpmək, əkmək (çox miqdarda); 2. ələmək (un)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НАСЕЯТЬ

    1. цун; насеять пшеницу къуьл цун. 2. сафунай ягъун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • насеять

    ...насеиваться что и чего 1) Посеять в каком-л. количестве. Насеять ржи. Насеять делянку пшеницы. 2) Просеять в каком-л. количестве. Насеять отрубей. На

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАГНАТЬ

    1. Qovmaq, salmaq; 2. Çalmaq, vurmaq; 3. Əldən salmaq, yormaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАБРАТЬ

    1. Götürmək, mənimsəmək; 2. Almaq, zəbt etmək, ələ keçirmək, işğal etmək; 3. Tutmaq, həbs etmək; 4. Aparmaq; 5

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАБЕЖАТЬ

    1. Qaçıb girmək; 2. Qaçmaq; 3. Dəymək, getmək; 4. Uzağa qaçmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • засеиваться

    I см. засеять, засеивание II см. засеять; -ается; страд.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАСЕИВАТЬ

    несов. bax засеять.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • засевание

    см. засеять; -я; ср.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • засеивание

    = засеивать, засеиваться; см. засеять

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • засеваться

    см. засеять, засев; -ается; страд.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • засеивать

    см. засеять; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • чуплан

    -а; м. Один из сортов ржи. Засеять площади чупланом.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • TUMLAMAQ

    ...семена). Soğan tumlayır лук семенится 2. обсеменять, обсеменить (засеять семенами – о каком-л. участке земли). Bu sahəni tumlamaq lazımdır этот участ

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • перекрёстно

    см. перекрёстный; нареч. Засеять поле перекрёстно. Вести допрос перекрёстно. Стрелять перекрёстно. Переглядываться перекрёстно.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • бахчевые культуры

    ...сем. тыквенных (арбуз, дыня, тыква и т.п.) Посадка бахчевых. Засеять участок бахчевыми.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • TOXUMLAMAQ

    ...Soğan toxumladı лук засеменился 2. разг. обсеменять, обсеменить (засеять семенами). Ləkləri toxumlamaq обсеменить грядки

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • пересеять

    ...пересеваться, пересев, пересеивать, пересеиваться, пересеивание что 1) Засеять повторно. Пересеять участок. 2) Просеять повторно. Пересеять муку. 3)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • чистосортный

    ...семенах, саженцах и т.п.) Чистосортный картофель. Ч-ое зерно. Засеять поле чистосортными семенами.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • обсемениться

    ...деревья и кустарники в этом году должны обсемениться. 2) разг.-сниж. Засеять своё поле семенами. Обсемениться нечем, ни зёрнышка нет!

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • недосеять

    ...недосевать, недосеваться, недосеивать, недосеиваться что и чего Засеять, посеять на какое-л. количество меньше, чем следует, требуется. Недосеять пят

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • полупар

    ...яровые сразу после уборки предшествующей культуры. Перепахать, засеять полупар. 2) Обработка почвы после предшествующей культуры для посева озимых ил

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • досеять

    ...досеивать, досеиваться, досеивание что 1) Окончить сев, посев; засеять какой-л. участок земли. Досеять лук. Досеять всё поле. Досеять оставшиеся два

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • хлопчатник

    ...семян которого идут на изготовление пряжи. Поливной хлопчатник. Засеять поле хлопчатником. 2) только мн.: хлопчатники, -ов. Поле, где возделывается э

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • огнище

    ...вырубленного и выжженного леса, предназначенное для распашки. Засеять огнище. Посадить овощи на огнище. Вспахать огнище.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • рожь

    ...зёрен которого изготовляется мука, идущая на выпечку чёрного хлеба. Засеять поле рожью. Озимая, яровая рожь. Густая рожь. Жать рожь. 2) собир. Зёрна,

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • обсеменить

    ...-нена, -нено; св. см. тж. обсеменять, обсеменяться а) что спец. Засеять семенами. Надо бы обсеменить десятины две земли. Вовремя обсеменить поля. б)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • Муьшкуьр

    ...Муьшкуьрда са рипедин ник цун хъсан я (погов.) - лучше в Мюшкюре засеять один рипе пшеницы, чем в горах засеять один мюшкюр. 3. (уст.) мера площади,

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • подсеять

    ...пшенице. Подсеять новые семена в дополнение к уже взошедшим. 3) что Засеять чем-л. дополнительно. Подсеять грядки. 4) что и чего Просеять что-л. чере

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • эвел

    ...вегьена, ахпа гъар гана кӀанда (погов.) - прежде чем бороновать, надо засеять; эвел заманадин - инсан первобытный человек.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • усеять

    ...св. см. тж. усеивать, усеиваться, усевать что 1) а) разг. Сплошь засеять. Усеять участок пшеницей. б) отт. Покрыть поверхность чего-л., разбрасывая,

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ÇOVDAR

    ...молотых зерен которого выпекают чёрный хлеб. Sahəyə çovdar səpmək засеять поле (участок) рожью, çovdar cücərib рожь проросла, çovdar çiçəkləyib рожь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • табак

    ...листьях которого содержится никотин. Посевы табака. Дикорастущие табаки. Засеять табак. Табак в рост человека. 2) а) (спец.; мн.: табаки, -ов; для об

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SƏPMƏK

    ...хлопчатник, arpa səpmək сеять ячмень 2. засевать, засеивать, засеять (занять посевами какой-л. участок земли). Böyük bir sahəni səpmək засевать больш

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇARPAZ

    ...bağlamaq повязать платок крест-накрест 2. перекрёстно. Çarpaz səpmək засеять перекрёстно 3. спорт. скрёстно ◊ мат. çarpaz bucaqlar углы накрестлежащи

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • поле

    ...Обрабатываемая под посев земля, возделанный участок. Вспахать, удобрить, засеять поле. Вывозить урожай с поля. Поля пшеницы. Ржаное поле. 3) а) чего

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • одолеть

    ...лыжах. Ребёнку такую крутую лестницу не одолеть. Нам бы это поле одолеть, засеять вовремя! Кто же в состоянии одолеть такую уйму работы? Такой скучны

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • полоса

    ...от соседнего с ним участка. Недожатая полоса ржи, ячменя. Засеять полосу. 5) а) чего или с опр. Промежуток времени, период, отличающийся, характеризу

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • посадить

    ...-о; св. (нсв. - сажать) 1) что Закопать корнями в землю или засеять для выращивания. Посадить цветы. Посадить огурцы, картофель. Посадить деревья, ку

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Maskat
Maskat (ərəb. مسقط‎, ing. Muscat) — Omanın paytaxtı və ən böyük şəhəri. Maskat quberniyasının (mintaki) inzibati mərkəzi. 2010-cu il məlumatına görə əhalisi 650 min nəfərdir. == Coğrafiyası == Oman körfəzində yerləşir. Günəşli bölgə adlanan şəhərətrafı yaşayış məntəqələri ilə birlikdə ərazisi 1500 км². == İqtisadiyyatı == 1970-ci il modernləşdirilməsindən sonra şəhər infrastrukturu sürətlə inkişaf edir. Şəhər üç yerə bölünür : Qərbi Maskat, Mərkəzi Maskat və Şərqi Maskat.
Passat
Koriolis qüvvəsinin təsiri altında daimi küləklər Şimal yarımkürəsində sağa, Cənub yarımkürəsində sola doğru istiqamətlənir.Passat küləyi yelkənli gəmilərin istiqamətində də dəyişiklik edə bilər. Odur ki, passatlar Şimal yarımkürəsində şimal-şərqdən cənub-qərbə, Cənub yarımkürəsində cənub-şərqdən şimal-qərbə doğru əsir. Bu proseslər 30º şimal enliyi ilə 30 cənub enliyi arasında baş verir və bu coğrafi enliklər passat zolağı adlandırılır. Okean üzərindən əsən passatlar rütubətli, materik üzərindən əsən passatlar isə quru olur. Passatların təsirinə daha çox məruz qalan materiklər Afrika, Cənubi Amerika və Avstraliyadır Öz daimiliyinə və gücünə görə, yelkənli gəmilər dövründə bu küləklər Qərb küləkləri ilə birlikdə gəmilərin Avropa və Amerika arasındakı hərəkət marşrutlarının qurulmasında əsas rol oynayırdılar. Qurşaqda atmosferin aşağı qatları Günəş şüalarının təsiri ilə istidən genişlənərək yuxarı qalxır və qütblərə doğru istiqamətlənir, eyni zamanda şimaldan və cənubdan daha soyuq hava axınları gəlir.
Zabrat
Zabrat — Bakının Sabunçu rayonunda qəsəbə. Abşeron yarımadasının mərkəzində, dəniz səviyyəsindən 20-30 m hündürlükdə yerləşir. == Toponim == Zabrat toponiminin mənasının araşdırmasında AMEA-nın Coğrafiya İnstitutunun toponimika üzrə mütəxəssisi c.ü.f.d. Abasova Mahirə xanımın tədqiqinə görə yaşlı sakinlərdən topladığı məlumata görə bu kənd qədim -"Zər" kəndinin batdığı yerdə (zəlzələ nəticəsində) salınmışdır. Zər kəndi 5 əsr bundan əvvəl təbii fəlakət nəticəsində dağılmışdır. Həmin kəndin yerində hazırda II Zabrat (ən qədim kənd) və I Zabrat (110-120 il bundan əvvəl salınmışdır) kəndləri yerləşir. Zabrat toponimini İran dillərində "Zab"-qaynaq, çeşmə, bulaq, "at"- çıxarılan yer, bol, çoxlu, yeni neft bulağı" mənasında olmasını qeyd edir. Zabrat toponiminin başqa bir izahı da var: Zər kəndi(Zərkənd)-Zərbat-Zabrat. Zabrat toponiminin digər elmi izahını isə mərhum akademik Məşədi xanım Nemətə görə türk tayfalarından olan sabirlərin adı ilə bağlı olmasıdır. Sabir türklərinin bir qolu Zabrat kəndinin əsasını qoymuşlar.
ASEAN
Cənub-Şərqi Asiya Ölkələri Assosiasiyası, ASEAN (Association of Southeast Asian Nations) - 8 avqust 1967-ci ildə Vyetnam müharibəsindən qaynaqlanan kommunist genişləməyə qarşı olaraq Filippin, Malayziya, Tayland, İndoneziya və Sinqapur arasında qurulan beynəlxalq təşkilat. O vaxtdan bəri,8 Yanvar 1984-cü ildə Bruney Darussalam , 28 iyul 1995-ci ildə Vyetnam, 23 iyul 1997-ci ildə Laos və Myanma və 30 aprel 1999-cu ilda Kamboca. və Şərqi Timor 11 noyabr 2022-ci il təşkilata daxil olmuşdur. 2005-ci ildə təşkilatın ümumi daxili nəticəsinin cəmi təxminən 884 milyard dollar idi. İldə 4%lшk bir böyümə nisbəti tutulmuşdur. 2006da GSYH 1,066 trilyona yüksəlmişdir. 2010-cu ildə, onun kombinə nominal ÜDM-ini 1,8 trilyon ABŞ dollarına çatıb.4,46 milyon kvadrat kilometrə yayılan ASEAN bölgəsinin ümumi əhalisi tqəribən 600 milyon nəfərdir. ASEAN təşkilatının prioritet hədəfləri arasında bölgə ölkələrinin iqtisadi böyüməsinə təkan qazandırılması, ictimai və mədəni inkişaf, bölgədə sülh və sabitliyin təmin edilməsi yerləşir. 2003-ci ildə ASEAN liderlərinin ASEAN'ın 3 hissəni əhatə etməsinin lazım olduğu qərarı ilə ASEAN Təhlükəsizlik Birliyi, ASEAN İqtisadi Birliyi və ASEAN Cəmiyyət və Mədəniyyət Birliyi yaradıldı. ASEAN'ın ən üst qərar vermə orqanı hər il həyata keçirilən ASEAN dövlət başçıları zirvəsidir.ASEAN ölkələrinin xarici işlər nazirləri də hər il bir dəfə bir yerə gəlir.Bundan başqa əkinçilik və meşəbəyilik, ticarət, enerji, ətraf mühit, maliyyə, sağlamlıq, investisiya, əmək, hüquq, çöl inkişaf, yoxsulluğun azaldılması, telekommunikasiya, beynəlxalq cinayət, nəqliyyat, turizm kimi mövzularda ASEAN ölkələrinin nazirlərinin bir yerə gəldiyi yığıncaqlar təşkil edilməkdədir.
Asqat
Asqat — Monqolustanın Zavxan vilayətinin 24 rayonundan (som) biri.
Astat
Astat (At) – D.İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 85-ci element. Bu element 1940-cı ildə süni olaraq siklotronda bismutu alfa-hissəciklərlə şüalandırmaqla alınmışdır. Amma yalnız kəşfdən 7 il sonra Çmilio Çino Seqre (1905-1989) başda olmaqla Amerika fiziklər qrupu bu elementə ad verdilər: yunan sözü astatos - “davamsız, səbatsız”-dan yaranmışdır. Bu elementin ən uzun ömürlü izotopu 7,2 saat yarımparçalanma dövrünə malikdir.
Basat
Basat — Dastanda işlənən antroponimlərdən biri. Daş Oğuz bəyi. Aruzun kiçik oğlu, Qiyan Selciyin qardaşı. Təpəgözü öldürən qəhrəman. Eposun "Basat Təpəgözü öldürdüyü boy"u Basatın adı ilə bağlıdır. "V.V.Bartoldun tərcüməsində bu ad "Bisat" kimi verilmişdir. Lakin D-də sözün yazılışı da, Aruz qocanın itmiş oğlu haqqında ilxıçının verdiyi məlumat da ("At basubən qan sümürər") göstərir ki, həmin adı "Basat" kimi oxuyub-yazmaq doğrudur". Müasir Azərbaycan antroponimləri sistemində işlənməyən "Basat" antroponimi Türkiyə antroponimləri sistemində işlənməkdədir. Orxon Şaiq Gökyay Ali Rza Yalmanın "Türkmən oymakları" kitabına əsaslanaraq göstərir ki, "Basat" Güney Anadoluda "Busat" kimi işlənir.. "Dədə Qorqud" dastanında adama oxşayan şirə "Basat" adının verilmə səbəbi aydın şəkildə təsvir edilmişdir.
RASAT
RASAT — Araşdırma Peyki Türkiyənin və TÜBİTAK UZAY ın BiLSAT peykindən sonra sahib olduğu ikinci uzaqdan müşahidə peykidir. Yüksək keyfiyyətli optik göstərmə sistemi və Türk mühəndisləri tərəfindən hazırlanan yeni modullara malik olan RASAT, Türkiyədə hazırlanmış və istehsal edilən ilk yer müşahidə peykidir.
Tasat
Tatsat (yun. Τατζάτης), Tasat (erm. Տաճատ, translit. Tasat), və ya Tatsati (yun. Τατζάτιος) — erməni əsilli Bizans və Abbasi sərkərdəsi. O, 782-ci ildə dönəklik edərək Abbasilər xilafətinin tərəfinə keçmiş və Ərməniyyənin əmiri təyin olunmuşdur. == Həyatı == Tatsat erməni əsilli Andzevatsi zadəgan ailəsindən idi. Onun 750-ci illərdə Bizans imperiyasına gələrək imperator V Konstantinə (hak. 741–775) xidmət etməyə başladığı güman olunur. O, V Konstantinin hakimiyyəti dövründə türk əsilli bulqarlarla vuruşmuş, təqribən 760-cı ildə strateq vəzifəsinə yüksəlmişdir.
Zarat
Zarat (İsmayıllı) — Azərbaycanın İsmayıllı rayonunda kənd. Zarat (Siyəzən) — Azərbaycanın Siyəzən rayonunda kənd. Zarat (Dəvəçi) — Azərbaycanın Dəvəçi rayonunda kənd. 30 dekabr 1997-ci ildə ləğv olunub. Dərə Zarat — Azərbaycanın Siyəzən rayonunda kənd. Zaratxeybəri — Azərbaycanın Şamaxı rayonunda kənd. Zarat — Dəvəçi rayonu ərazisində çay.
Kalium asetat
=== Kaliumasetat === Tibb təcrübəsində əksər hallarda karbon turşularının duzları tətbiq edilir. Adətən, üzvi turşuların duzları asan hidrolizə uğrayır və bir çox hallarda məhlulları qələvi reaksiyalı olur. Oksikarbon turşularının turşuluq xassəsi daha qüvvətlidir, bu xassə α-oksiturşularda özünü xüsusilə göstərir. Tibbdə oksikarbon turşularının duzları (kalsium, dəmir, mis, natrium və s.) tətbiq edilir. Kaliumasetat — CH3COOK Preparatı almaq üçün asetat turşusu (sirkə turşusu) və kalium-hidrokarbonat məhlularını qarışdırıb buxarlandırırlar: CH3COOH + KHCO3 → CH3COOK + CO2 + H2O === Fiziki-kimyəvi xassələri === Kalium-asetat ağ tozdur, iysiz və ya zəif sirkə turşu iylidir, azacıq şor dadlıdır. Hiqroskopikdir, havada mayeləşir. Suda və spirtdə asan həll olur, məhlulları qələvi reaksiyalıdır. === Tətbiqi === Preparat kalium ionlarının mənbəyi kimi orqanizmdə kaliumun azlığında (hipokalemiya) 10–15%-li məhlullar şəklində daxilə qəbul olunur.
Meri Kassat
Meri Stivinson Kassat (ing. Mary Stevenson Cassatt; 22 may 1844[…] – 14 iyun 1926[…] və ya 1926) — amerikalı rəssam və qrafik idi. Meri Kassat Allegeni şəhəri, Pensilvaniyada (indi Pittsburqun Şimalının bir hissəsi ), işində nailiyyətləri olan bir dəllalın - Robert Kassatın və bankir olan Ketrin Kelso Constonın qızı olaraq dünyaya gəlmişdir. Anası oxunmuş və enerjili bir qadın idi. Onun gələcək rəssamın dünyagörüşünün formalaşmasında böyük rolu olmuşdur. Fransız jurnalist Qustav Jefrua tərəfindən Mari Brakemon və Berta Marizo ilə yanaşı, Meri Kassat da impressionizmin "Üç əzəmətli xanımı"-ndan ( les trois grandes dames) biri hesab edilmişdir. 1879-cu ildə Dieqo Martelli onu Deqasla müqayisə etdi, çünki hər ikisi ən müasir şəkildə hərəkət, işıq və dizaynı təsvir etməyə çalışırdılar. == Erkən həyatı == Orta səviyyədən bir ailədə doğulmuşdur: Atası Robert Simpson Kassat dəllal və torpaq möhtəkiri idi. O, 1662-ci ildə Yeni Amsterdama gələn Fransız Hugenat Jak Kossartın nəslindən gəlir. Anası Ketrin Kelso Conston bankir ailəsindən idi.
Mis asetat
Mis asetat(II) (CH3COO)2Cu – sirkə turşusunun mis duzu,mürəkkəb kimyəvi birləşmədir. == Fiziki xassələri == Mis asetat (II) - suda (7,1 g / 100 g su), spirtlərdə, efirdə həll olunan tünd yaşımtıl- mavi kristallarıdır. Mis asetat yanmır, ancaq alovu solğun yaşıl rəngə boyayır. == Alınm ası == Mis asetat (II) sirkə turşusunun mis hidroksidlə gedən reaksiya zamanı alınır Mis karbonatın (II) sirkə turşusu ilə reaksiya zamanı alınır Həmçinin, mis sulfatın(II) natrium hidrokarbonatla qarışdırmaqla və ardınca əmələ gələn mis karbonatın çöküntülərini natrium sulfatdan təmizlədikdən sonra sirkə turşusu ilə işləməklə alınır == Kimyəvi xassələri == Mis asetat (II) su məhlulunda həll olunan bütün duzlar kimi dissosiyasiyaya uğrayır Dəyişmə reaksiyası Mis asetatın (II) güclü əsaslarla reaksiyası nəticəsində zəif göy rəngli mis(II) hidroksidin çöküntüsü və asetat duzu alınır Əvəzetmə reaksiyası Mis asetat(II) metalların elektrokimyəvi aktivlik sırasında misdən solda yerləşən metallarla reaksiyasına qirir == Tətbiqi == Mis asetat (II) bitki xəstəlikləri ilə mübarizədə, yağ və su əsaslı emulsiya boyaları üçün piqment kimi istifadə olunur. == Mənbə == Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 3-е изд., испр. — Л.: Химия, 1971. — Т. 2. — 1168 с.
Nikel asetat
Nikel(II)asetat - Ni(CH3COO)2 – sirkə turşusunun nikel duzudur. == Fiziki xassələri == Nikel(II)asetat – yaşıl rəngli kristalik maddədir, suda həll olur, kristallohidrat əmələ gətirir. == Alınması == Sirkə turşusunun nikel hidroksidə təsirindən N i ( O H ) 2 + 2 C H 3 C O O H → N i ( C H 3 C O O ) 2 + 2 H 2 O {\displaystyle {\mathsf {Ni(OH)_{2}+2CH_{3}COOH\ {\xrightarrow {}}\ Ni(CH_{3}COO)_{2}+2H_{2}O}}} Sirkə turşusunun nikel karbonata təsirindən N i C O 3 + 2 C H 3 C O O H → N i ( C H 3 C O O ) 2 + C O 2 + H 2 O {\displaystyle {\mathsf {NiCO_{3}+2CH_{3}COOH\ {\xrightarrow {}}\ Ni(CH_{3}COO)_{2}+CO_{2}+H_{2}O}}} == Kimyəvi xassələri == Nikel asetat qızdırdıqda hidroliz prossesi baş verir N i ( C H 3 C O O ) 2 + H 2 O → 100 o C N i ( O H ) 2 ↓ + 2 C H 3 C O O H {\displaystyle {\mathsf {Ni(CH_{3}COO)_{2}+H_{2}O\ {\xrightarrow {100^{o}C}}\ Ni(OH)_{2}\downarrow +2CH_{3}COOH}}} == Mənbə == Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 3-е изд., испр. — Л.: Химия, 1971. — Т. 2. — 1168 с.
Passat cərəyanları
Passat cərəyanları — Həm şimal yarımkürəsinin, həm də cənub yarımkürəsinin tropik enliklərində hakim passat küləklərinin təsirilə əmələ gələn okeanın səth cərəyanlarıdır. == Xüsusiyyətləri == Passat cərəyanları dreyf cərəyanlarına ən yaxşı misaldır. Passat cərəyanları passat küləklərinə uyğun olaraq daima şərqdən qərbə 1–2 km/s. sürətlə hərəkət edir.Passat cərəyanları şimal yarımkürəsində sağa, cənub yarımkürəsində sola meyil edərək, ekvatora paralel-şərqdən qərbə doğru hərəkət edirlər. Sürəti ekvatora yaxınlaşaraq, 100–150 sm/saniyəyə çatır. Su kütləsinin qalınlığı 150–300 m-dir. Cərəyanların temperaturu şərqdən qərbə doğru getdikcə artır (25–280-yə çatır). Duzluluq 33–36 promildir.
Passat küləyi
Koriolis qüvvəsinin təsiri altında daimi küləklər Şimal yarımkürəsində sağa, Cənub yarımkürəsində sola doğru istiqamətlənir.Passat küləyi yelkənli gəmilərin istiqamətində də dəyişiklik edə bilər. Odur ki, passatlar Şimal yarımkürəsində şimal-şərqdən cənub-qərbə, Cənub yarımkürəsində cənub-şərqdən şimal-qərbə doğru əsir. Bu proseslər 30º şimal enliyi ilə 30 cənub enliyi arasında baş verir və bu coğrafi enliklər passat zolağı adlandırılır. Okean üzərindən əsən passatlar rütubətli, materik üzərindən əsən passatlar isə quru olur. Passatların təsirinə daha çox məruz qalan materiklər Afrika, Cənubi Amerika və Avstraliyadır Öz daimiliyinə və gücünə görə, yelkənli gəmilər dövründə bu küləklər Qərb küləkləri ilə birlikdə gəmilərin Avropa və Amerika arasındakı hərəkət marşrutlarının qurulmasında əsas rol oynayırdılar. Qurşaqda atmosferin aşağı qatları Günəş şüalarının təsiri ilə istidən genişlənərək yuxarı qalxır və qütblərə doğru istiqamətlənir, eyni zamanda şimaldan və cənubdan daha soyuq hava axınları gəlir.
Zabrat bələdiyyəsi
Bakı bələdiyyələri — Bakı şəhərinin ərazisində yerləşən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. Hal-hazırda Bakıda 53 bələdiyyə var. == Binəqədi rayonu == == Xətai rayonu == == Xəzər rayonu == == Qaradağ rayonu == == Nərimanov rayonu == == Nəsimi rayonu == == Nizami rayonu == == Pirallahı rayonu == == Sabunçu rayonu == == Səbail rayonu == == Suraxanı rayonu == == Yasamal rayonu == == Şəkillər == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.
SEAT
SEAT, İspan avtomobil istehsalçısı. 1919-da qurulan firma 1931-ci ilə qədər Fiat-Hispania adı altında satılmışdır. Şüarı "Avto Emocion"-dur.
ASEAN yolu
ASEAN yolu (ing. ASEAN Way), Cənub-Şərqi Asiya Ölkələri Assosiasiyasının regional və rəsmi himni.
Armin Laşet
Armin Laşet (alm. Armin Laschet‎; 18 fevral 1961[…], Aaxen) — Almaniya siyasətçisi, 16 yanvar 2021-ci il tarixindən Almaniya Xristian Demokrat İttifaqının sədri, Şimali Reyn-Vestfaliya torpağının baş naziri (2017-ci ildən). == Həyatı == 18 yaşında Armin Laşet Almaniya Xristian Demokrat İttifaqına üzv olur. 1981-ci ildə doğma şəhəri Axendə orta məktəbi bitirərək Münhen və Bonn universitetlərində hüquq elmini öyrənir. 1986-cı ildə mətbuatda fəaliyyətə başlayır. Bavariya televiziyası Bayerisches Fernsehen xəbərlər redaksiyasının Bonn müxbiri olur. 1987-ci ildə Laşet ilk dövlət hüquq imtahanını verir. Dörd ildən sonra o KirchenZeitung Aachen qəzetinin baş redaktoru olur, 1995-ci ildən 1999-cu ilədək Einhard-Verlag nəşriyyatına rəhbərlik edir. == Siyasi mövqeyi == Armin Laşet Rusiyadan Almaniyaya gələn təhdidlərin aydın şəkildə ifadə olunmasının geniş əməkdaşlıq perspektivlərini istisna etmədiyini bildirmişdir. "Deutsche Welle" (DW) nəşrinə verdiyi müsahibədə o, Almaniyanın Rusiya siyasətinin ümumi Avropanın Rusiya siyasətinin bir tərkib hissəsi olduğunu açıq şəkildə ifadə etmişdir.
Asiat Naniyeva
Asiat Naniyeva (18 yanvar 1940, Sir[d], Cənubi Osetiya Muxtar Vilayəti) — Cənubi Osetiya uşaq yazıçısı, publisist və tərcüməçi. Osetiya Yazıçılar Birliyinin və Cənubi Osetiya Yazıçılar Birliyinin üzvü. Cənubi Osetiyanın Əməkdar Mədəniyyət İşçisi. Nafi Cusoyti adına ədəbi mükafat laureatı (Cənubi Osetiya). == Bioqrafiyası == O, 1940-cı ildə Cənubi Osetiya Muxtar Vilayətinin Sir kəndində kəndli ailəsində anadan olmuşdur. İbtidai məktəbi doğma kəndində bitirir, sonra Leninqorski rayonunun Zakkor kəndində orta məktəbdə oxuyur. Məktəbin ədəbi dərnəyinin fəaliyyətində iştirak etmişdir. Məktəbli ikən ilk jurnalist yazılarını "Molodoy Stalinets" qəzetində dərc etdirir. Orta təhsilini 1958-ci ildə bitirmişdir. Cəbhəçi atasının ölümündən sonra o, anasına ev işlərində kömək edir.
Dərə Zarat
Dərə Zarat — Azərbaycanın Siyəzən rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 19 may 1993-cü il tarixli, 611 saylı Qərarı ilə Siyəzən rayonunun Zarat kənd Sovetinin Dərə Zarat kəndi Beşdam kənd Sovetinin tərkibinə verilmişdir. == Toponimikası == XIX əsrdə Zarat kəndindən çıxmış ailələrin dərədə saldığı yaşayış məntəqəsidir. Bəzən Yenikənd də adlandırılmışdır. Oykonim "dərədə salınmış Zarat kəndi" deməkdir. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd Ataçayın sağ sahilindən 3 km. aralı, Yan silsiləsinin (Böyük Qafqaz) yamacında yerləşir. == Əhalisi == Əhalisinin sayı 36 nəfərdir.
Larisa Zaspa
Larisa Zaspa (d. 22 sentyabr 1971) — Ukraynanı təmsil edən həndbolçu. == Karyerası == Larisa Zaspa Ukrayna yığmasının heyətində 2004-cü ildə Yunanıstanın Afina şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Bürünc medal uğrunda oyunda Fransa yığmasını 18:22 hesabı ilə məğlub edən Ukrayna yığması, Afina Olimpiadasını 3-cü yerdə başa vurdu və bürünc medal qazandı.
Todur Zanet
Todur Zanet (qaq. Todur Zanet, 14 iyun 1958, Konqaz[d], Qaqauziya) — tanınmış qaqauz şairi, dramaturqu və ictimai xadimi == Həyatı == 14 iyun 1958-ci ildə Moldovada – Qaqauziyanın Konqaz kəndində anadan olmuşdur.1965–1975-ci illərdə Konqaz orta məktəbində, 1976–1981-ci illərdə Kişinyov Politexnik İnstitutunda oxumuşdur.1985–1987-ci illərdə Moldovanın KP MK yanında olan Marksizm-Leninizm Universitetində təhsil almışdır. == "Ana sözü" == Uzun müddət mətbuatda çalışmış, hətta ilk qaqauz qəzeti olan "Ana sözü" onun əməyi sayəsində işıq üzü görmüşdür. Belə ki, o, 1986–1990-cı illərdə "Bucağın dalğasında" adlı kanalda redaktor işləmiş, qaqauz dilində TV və radio verilişləri hazırlamışdır. 1988–1994-cü illərdə ilk qaqauz qəzeti "Ana sözü"nü çıxarmışdır. 1999-cu ildən bu günədək həmin qəzetin və "Kırlanğac" (azərb. "Qaranquş"‎) jurnalının baş redaktorudur.1989-cu ildən SSRİ Jurnalistlər İttifaqı və Moldova Jurnalistlər Birliyinin, 1990-cı ildən SSRİ Yazıçılar İttifaqı və Moldova Yazarlar Birliyinin, 1992-ci ildən isə Türk Dünyası Yazarlar Birliyinin üzvüdür.Qaqauziyada latın qrafikasına keçmək sahəsində ilk addımları ataraq əvvəlcə "Ana sözü"nün səhifələrində alışdırma yazıları verib, 1993-cü ilin sentyabr ayının 25-dən etibarən qəzetini bütünlüklə latın qrafikasında çıxarmağa başladı.1991–1993-cü illərdə Todur Zanet Kişinyov İncəsənət İnstitutunda qaqauz aktyorlarına qaqauz dilində dərs deyib. Həmin illərdə Jan Rassinin "Bəyazid" mənzum pyesini, E. Georgitanın "İki gəlinli qaynana", M. Baciyevin "Şənbə axşamı" əsərlərini qaqauz dilinə tərcümə edib. Bu pyeslər onun tələbələri tərəfindən tamaşaya qoyulub. == Qaqauz Milli Himni == Todur Zanet eyni zamanda Qaqauz Milli Himninin müəllifidir.
Uaset (nom)
Necefet-pehtet (q.misir wAst, yun. ὁ Διοσπολίτης νομός, lat. Nomos Diospolites) — Yuxarı Misirin IV nomu (əyaləti). Nomun mərkəzi və Yuxarı Misirin paytaxtı Teben şəhəri olmuşdur. Əsas tanrısıları Amon, Mut, Xonsudur.