Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • КАВ

    ...къайдадив кьун. Шит зарафат кав тахьана Амукьна ягьсуз. А. Къ. Къван. Им кав туш, -лугьуда къуьре. - Ша мадни садра. Кард.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • кав

    : ам кав туш - это не в счёт.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КАВ

    kov, hesab, şərt; кав туш kov deyil, hesab deyil, hesabdan deyil, sayılmır.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • кав...

    первая часть сложных слов. вносит зн. сл.: кавалерийский. Кавбатальон, кавбригада, кавдивизион, кавэскадрон.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • KAV

    ...baxırdı͂:z (Zəngilan); – Bax, bı kav dəyil (Laçın); – Kavdı o. – Kav dö:l (Füzuli); – Kav dəyi, sən düz oynamırsan (Cəbrayıl)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • КЪАВ²

    (-уни, -уна, -ар) 1. qov (tezalışan pambığa oxşar yumşaq maddə); 2. göbələk növü (tozağacı göbələyi).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪАВ²

    (-уни, -уна, -ар) 1. qov (tezalışan pambığa oxşar yumşaq maddə); 2. göbələk növü (tozağacı göbələyi).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪАВ¹

    (-у, -а, -ар) 1. dam; кьулу къав yastı dam; 2. tavan, səqf; 3. taxtapuş, çatı; * къавал пехъ ацукьун dan. evi boş qalmaq, sahibsiz qalmaq; къавун чӀер

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪАВ¹

    (-у, -а, -ар) 1. dam; кьулу къав yastı dam; 2. tavan, səqf; 3. taxtapuş, çatı; * къавал пехъ ацукьун dan. evi boş qalmaq, sahibsiz qalmaq; къавун чӀер

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪАВ³,

    КЪАВАЙ bax югъ.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪАВ³,

    КЪАВАЙ bax югъ.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪАВ

    Ӏ (-у, -а, -ар) n. roof, housetop.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КЪАВ

    ӀӀ (-у, -а, -ар) n. tinder, easily flammable material; punk, rotten wood used as kindling.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КЪАВ

    Ӏ (-у, -а, -ар) n. roof, housetop.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • къав

    Ӏ (-у, -а, -ар) - 1. крыша, кровля : къавун - кровельный; къавун - чӀере край крыши;къавар гьалун - покрывать крышу; перекрывать крышу. 2. настил (кры

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КЪАВ

    сущ.; -у, -а; -ар, -ари, -ара чахмах ядайла цӀай кьун патал эцигдай затӀ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪАВ

    ...кьариди вичин къавал къуьл экӀанавай. Къ. М. Дуствилин цӀай. - Захъ гъуьлуьз фидай мажал авани, чан вах? Инал къав гьалдай тевле алама, куьра хад

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪАВ

    ӀӀ (-у, -а, -ар) n. tinder, easily flammable material; punk, rotten wood used as kindling.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • QAR-QAR

    təql. къагъ-къагъ, къвя-къвя, къар-къар (пехърен ван).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КЪАЙ

    (къаю, къая, къаяр) n. wind, breeze; живед къай n. snowstorm, blizzard; къай галукьун v. catch a cold, come down with a cold; къаю кьун v. congeal, fr

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КЪАЙ

    (къаю, къая, къаяр) n. wind, breeze; живед къай n. snowstorm, blizzard; къай галукьун v. catch a cold, come down with a cold; къаю кьун v. congeal, fr

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КӀУЬВ-КӀУЬВ

    onomatopoeia wind.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КЪАД-КЪАД

    zərf iyirmi-iyirmi.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КАМ-КАМ

    zərf addım-addım, qədəm-qədəm, ağır-ağır, yavaş-yavaş, ayaq-ayaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КӀУЬВ-КӀУЬВ

    onomatopoeia wind.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КЪВЯ-КЪВЯ

    v. croak, caw.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КӀАЧӀ-КӀАЧӀ

    n. ball; lump; gob, wad dough.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КЬАЦӀ-КЬАЦӀ:

    кьацӀ-кьацӀ авун: v. indent; engrail, hack; serrate, cause to be notched.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КЬАЦӀ-КЬАЦӀ:

    кьацӀ-кьацӀ авун: v. indent; engrail, hack; serrate, cause to be notched.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КЪВЯ-КЪВЯ

    v. croak, caw.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КЪАТ-КЪАТ

    n. groups.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КЪАТ-КЪАТ

    n. groups.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • кӀачӀ-кӀачӀ

    комок теста : кӀачӀ-кӀачӀ хапӀа - затируха (обл.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КЪАД-КЪАД

    n. twenty, number 20.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КЪАТ-КЪАТ

    zərf 1. qat-qat, lay-lay, təbəqə-təbəqə, qatbaqat; къат-къат хьун qat-qat olmaq, lay-lay olmaq; 2. qat-qat, bir neçə dəfə, dəfələrlə.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • кьацӀ-кьацӀ

    : кьацӀ-кьацӀ авун - а) делать нарезы, зарубки; б) зазубривать (что-л.); кьацӀ-кьацӀ хьун - зазубриться.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • къвя-къвя

    карканье (вороны) : къвя-къвя авун - каркать.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • къат-къат

    слоями : къат-къат авун - пластовать, наслаивать (что-л.); къат-къат хьун - наслаиваться, напластовываться; къат-къат алудун - снимать по слоям, распл

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • къад-къад

    по двадцати.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КЪАД-КЪАД

    zərf iyirmi-iyirmi.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪАТ-КЪАТ

    zərf 1. qat-qat, lay-lay, təbəqə-təbəqə, qatbaqat; къат-къат хьун qat-qat olmaq, lay-lay olmaq; 2. qat-qat, bir neçə dəfə, dəfələrlə.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • кӀуьв-кӀуьв

    звукоподражание вою ветра.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КЪВЯ-КЪВЯ

    təql. qar-qar (qarğa səsi); къвя-къвя авун qar-qar etmək, qarıldamaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪВЯ-КЪВЯ

    təql. qar-qar (qarğa səsi); къвя-къвя авун qar-qar etmək, qarıldamaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЬАТӀ-КЬАТӀ

    hissə-hissə, parça-parça; кьатӀ-кьатӀ хьун parça-parça olmaq, hissələrə bölünmək, parçalara bölünmək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЬАТӀ-КЬАТӀ

    hissə-hissə, parça-parça; кьатӀ-кьатӀ хьун parça-parça olmaq, hissələrə bölünmək, parçalara bölünmək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЬАЦӀ-КЬАЦӀ

    хьун f. 1. kəsik-kəsik olmaq, hər tərəfi kəsilmək, çərtilmək, kərtilmək; 2. diş-diş olmaq, dişənmək, kələ-kötür olmaq

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪАД-КЪАД

    n. twenty, number 20.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • LƏMPƏLİ

    прил. нугъ. къав авай, къав алай, къав кӀевнавай (мес. кӀвал).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • AYAZITMAQ

    гл. аяз гун, къай гун, къайи авун, дав къаз тун, чӀагурун (къаю).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КРЫША

    къав.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КРОВЛЯ

    къав.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НЕБО

    сивин къав.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЫМОРОЗИТЬ

    1. къай гун, къаюв кьаз тун (мес. кIвал). 2. къаял кьурурун. 3. къаюв кьаз туна терг авун (мес. пепе-шепе).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KOV

    сущ. рах. кав, гьисаб, шартӀ; kov deyil кав туш, гьисаб туш, гьисабзавач.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ВОЗОК

    къав алай кIеви алерар.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • SƏQF

    [ər.] сущ. къав (кӀвалин къенепатан).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • LƏMPƏ

    сущ. нугъ. къав (кӀвалин къенепатан).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ТРУТ

    къав (чахмахдалди цIай кьаз тадай).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КЬАЦӀ-КЬАЦӀ:

    кьацӀ-кьацӀ авун 1. kəsik-kəsik etmək, hər tərəfini kəsmək, çərtmək, kərtmək; 2. diş-diş etmək, dişəmək, kələ-kötür etmək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • HAV-HAV

    межд. гав-гав (подражание лаю собаки)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇAXMAQ-QOV

    чахмахни-къав (виликан инсанри цӀай кутун патал кӀвалахар авур затӀар: сатул, чахмахдин къван ва къав санал).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • TAXTAPUŞLU

    прил. къав алай, къава чардах авай.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КРЫТЫЙ

    ...гьалнавай; крытая железом крыша ракь ягъай (ракь яна кIевнавай) къав. 2. винел пад кIеви, къав алай.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОКАТЫЙ

    ...покатая крыша ччин квай, алгъай къав (мес. муьхцуьн са патан къав).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДВУСКАТНЫЙ

    кьве патахъ алгъай (мес. муьхцуьн къав хьтин).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ТОЛЕВЫЙ

    толдин; толь ягъай (мес. къав, см. толь).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАРЕТА

    карета (кьакьан къав алай, вири патарихъай кIеви фаэтон).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ТЕСОВЫЙ

    кьелечI тахтайрин (мес. къав); кьелечI тахтайрикай авур (варар).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • сахси

    черепица : сахсидин - черепичный; сахси янавай къав - черепичная крыша.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • KİRƏMİTLİ

    прил. хъенчӀ (черепица) янвай, черепица алай (мес. къав).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • VƏRDƏNƏLƏMƏK

    гл. 1. варданагдал акьалун (ттини); 2. варданагдал цӀалцӀамрун (ччил, къав).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • кьулу

    плоский : кьулу къван - плоский камень; кьулу къав - плоская крыша.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • DİRƏKLİ

    прил. дестек квай, дестек кутунвай (мес. цал, къав, алачух).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YIXIQ

    прил. ярх хьайи, чкӀай, уьцӀей (мес. кӀвал, цал, къав).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • СЕНОВАЛ

    векьер эцигдай чка; векьер эцигнавай чка (тевле, кьур, къав).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • QARĞILANMAQ

    məch. нацӀар гана (къамишривди) кӀевнаваз хьун (къав ва мс.).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KÖVŞƏNLİ

    прил. самар алай, самар (агъалар) гана кӀевнавай (мес. къав).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЧЕРЕПИЧНЫЙ

    1. сахсидин (мес. завод). 2. сахси алай, сахси ягъай (мес. къав).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НЕПОКРЫТЫЙ

    1. кIев тавунвай, кьил алачир (мес. къаб). 2. къав алачир, къав гьалд тавунвай (мес. кIвал). 3. затI алачир, ачух; кьецIил; с непокрытой головой к

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ШИФЕР

    (-ди, -да, -ар) şifer, şist; шифер алай къав şiferli dam.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • DAMAQ¹

    сущ. 1. сивин къав; // damaq səsi лингв. мецин сивин къавухъ галукьуникай арадал къведай ванер; 2. “сив” манада; 3. ветер. насос, дамах (ламарин, балк

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • GÜNBƏDLİ,

    GÜNBƏZLİ прил. тагъ алай, тагъ авай, къав тагъ хьтин (мес. мискӀин).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KÜLƏŞLƏMƏK

    ...агъалар (самар) гун, агъалар (самар) гана кӀевун (мес. цурин къав).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QARĞILATMAQ

    icb. нацӀар (къамишар) гуз тун, нацӀар гана кӀевиз тун (мес. къав).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • СОЛОМЕННЫЙ

    1. самарин; самарикай авур. 2. сам ягъай, сам алай (мес. къав). 3. самун (ранг).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОТКИДНОЙ

    хкажна (ва я ахъайна) кьулухъди вигьиз жедай (мес. файтондин къав, кьил).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KÖVŞƏNLƏMƏK

    ...гун, агъалар гун, самар (агъалар) гана кӀевун (мес. чардахдин къав).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЗОНТ

    1. уст., см. зонтик. 2. тажуниз ухшар къав, тагъ (балхундин, луьткведин ва масабрун винел).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РУХНУТЬ

    1. ярх хьун (мес. ттар). 2. уьцIуьн; чукIун (цал, къав). 3. пер. чукIун, дерт хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • БЛИНДАЖ

    блиндаж (окопра, сенгерра тупунин гуьлледикай хуьн патал раснавай кIеви къав алай чка).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KÜLƏŞLƏTMƏK

    ...агъалар (самар) гуз тун, агъалар (самар) гана кӀевиз тун (мес. къав).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ŞİFERLİ

    прил. 1. шифер алай, шифер янвай (мес. къав, дарамат); 2. шифер квай (кил. şifer 1).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ТОК₁

    с.-х. рат; крытый ток къав алай рат (техил гатадай тевле, кьур).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАТ

    (ратӀра, ратӀра, ратӀар) k.t. xırman, xırman meydançası; къав алай рат üstüörtülü xırman.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ÇAXMAQ¹

    ...чахмах (мес. тфенгдин, тапанчидин); 2. сатул, чахмах, чахмахдин къван ва къав санал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QIRLI

    прил. 1. къир авай, къир ттур, къир гана кӀевнавай (мес. къав, рехъ); 2. къир алай.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • СВОДЧАТЫЙ

    ...раснавай; сводчатый потолок тагъ чIугур (тагъ яз раснавай) къав.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАВАЛЕРИСТ

    1. кавалерист, атлу аскер, балкIандал алай аскер. 2. хъсандиз балкIан гьалдайди; балкIандал алайди

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАВАЛЕРИЙСКИЙ

    1. кавалериядин, атлу кьушундин, балкIанрал алай кьушундин. 2. кавалеристдин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАВЕРЗИТЬ

    1. Əngəl törətmək, fitnə törətmək, intriqa salmaq, fırıldaq gəlmək, hiylə gəlmək; 2. Dolamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • KAVERNALI

    sif. tib. Kavernası olan (bax kaverna). Kavernalı ciyər

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KAVÉRNA

    [lat.] tib. Xəstəlik üzündən canlı orqanizm toxumalarının dağılması nəticəsində bədən üzvlərində (məs

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KAVATİNA

    [ital.] mus. Operada: kiçik lirik ariya. Məhz operaya xas olan ayrı-ayrı formalara daha çox müraciət edilir: məsələn, ariya, ariozo, kavatina

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KAVALERLİK

    is. Kavaler olma (bax kavaler). Kavalerlik etmək. – [Əsgər bəy:] Bəli, sənin kavalerliyinə söz yoxdur

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KAVALÉR₂

    [lat.] Hər hansı bir ordenlə təltif olunmuş adam. Kutuzov ordeni kavaleri

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KAVALÉR₁

    [fr. cavalier] köhn. Qadınla birlikdə rəqs edən, yaxud cəmiyyətdə, qonaqlıq və s.-də onu məşğul edən, əyləndirən kişi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • КАВАЛЕР

    1. кьуьл ийидай итим (дишегьлидихъ галаз кьуьл ийидай итим). 2. кавалер (1. дишегьли машгъулардай, адахъ галаз къекъведай, вахт акъуддай итим;

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
OBASTAN VİKİ
Кавказский календарь
Qafqaz təqvimi (rus. «Кавказскій календарь») — Rusiya imperiyasının 1845–1916-cı illərdə Tiflisdə nəşr olunan illik kitab seriyası nəşri. Bu, Qafqazda nəşr olunan ilk kitab seriyası idi. == Tarixi == Qafqaz Təqvimi Qafqaz haqqında ilk seriyalı məlumat kitabçası idi. Kitabça Tiflisdə nəşr edilmişdir. İlk sayı 1845-ci ildə Zaqafqaziya Ərazisi Baş İdarəsinin mətbəəsində nəşr edilmişdir. Kitabça ildə bir dəfə nəşr olunurdu (mövbəti il). "Qafqaz təqvimin"də çoxlu sayda etnoqrafik və tarixi materiallar dərc olunurdu. Xalq təhsili, kənd təsərrüfatı bitkiləri məsələləri ilə bağlı yazılara yer verilirdi. Kitbçada o cümlədən Qafqaz xalqlarının adətləri, dinləri və daha bir çox şey haqqında məlumatlar nəşr edilirdi.
Kan kan
Kan kan (fr. cancan) — yüksək enerjili, fiziki cəhətdən tələbkar rəqs. 1840-cı illərdə məşhur musiqi-zal rəqsi olmuş, bu günə qədər fransız kabaresində populyarlığını davam etdirir. Əvvəlcə cütlər tərəfindən rəqs edilirdi, indi ənənəvi olaraq qadın rəqqasların xor xətti ilə əlaqələndirilir. Rəqsin əsas xüsusiyyətləri yüksək ayaq hərəkətləri, şpaqat ilə birlikdə ətəklərin güclü manipulyasiyasıdır.
Bav
Fərruxzad Bavəndi (v. 665) — Sasani generalı, Bavəndilər sülaləsinin banisi, Fərrux Hörmüzün ikinci oğlu. == İlkin həyatı == Sasanilər dövründə Atropatena və Xorasan sipahbədi idi. Cəlulə döyüşündə Sasani ordusuna başçılıq etmiş və məğlub olmuşdu. Daha sonra Bəhram Çubinin nəvəsi Siyavuş Mehranini məğlub edərək Təbəristanı ələ keçirmiş və öz şahlığını elan etmişdir. 665-ci ildə Valaxş Karen tərəfindən öldürülmüşdür. == Ailəsi == 5 oğlu olmuşdur: Şahrəm I Söhrab - Təbəristan şahı İsfəndiyar - Azərbaycan mərzbanı Bəhram Fərruxzad - Talışan və Muğanın sipəhsaları, Sasani hərbi xadimi və sərkərdəsidir.Bəhram Fərruxzad atası Bavəndi Fərruxzad, qardaşı İsfəndiyar Fərruxzad, Söhrab Fərruxzad, Şəhram Fərruxzad, Fərruxanla birgəQadisiyyə döyüşündə 636 - ci ildə döyüşmüşdür. Bəhram şahın əmisi Rüstəm Fərruxzad Sasani ordusunun ali baş komandanı olmuşdur. 642-ci ildə Nəhavənd döyüşündə iranın məğlubiyyətindən sonra mubarizənin mənasız olduğunu görüb vətəninə qayıtmışdır.Lakin ərəblərin Azərbaycana hücumundan sonra qardaşı İsfəndiyar Fərruxzad la ərəblərə qarşı mubarizə aparmış və baş verən döyüşdə İsfəndiyar əsir düşmüşdür.Qardaşının əsir düşməsindən sonra Bəhram Talış dağlarında yerləşən Babər qalası na sığınmış və ərəblərə qarşı 643-644 - cü illərdə mubarizə aparmışdır. Lakin 644-cü ildə Şirvana gedərkən pusquya düşürülmüş və Lənkəran ərazisindəki "şahi şəhid" adlı yerdə həlak olmuşdur.
Cav.
Antonio Xose Kavanilyes (isp. Antonio José (Joseph) de Cavanilles (Cavanilles y Palop), kat. Antoni Josep Cavanilles i Palop, 16 yanvar 1745, Valensiya, İspaniya — 5 may 1804, Madrid, İspaniya) — İspaniya botaniki. == Təsnif etdiyi bitkilər == == Çap olunmuş əsas işləri == Observationes sorbe la historia natural, geografia, agricultura, población y frutos del regno de Valencia Por don Antonio Josef Cavanilles. En Madrid: en la Imprenta Real, 1795–1797 Arxivləşdirilib 2012-02-21 at the Wayback Machine Glosario de botánica en cuatro lenguas, 1795–1798 Descriptiones de varias plantas exoticas, 1799–1804 Elenchus plantarum Horti regii Madridensis, 1803 Géneros y especies de plantas demostradas en las lecciones públicas del año 1802.
KPV
14.5 mm-lik KPVT iriçaplı tank pulemyotu zirehli nəqliyyat vasitələrinə, döyüş katerlərinə, səyyar və stosionar qurğulara quraşdırılır. 2000 metr məsafədə yüngül zireli hədəfləri, atəş gücü ilə düşmənin canlı qüvvəsini, 1500 metr yüksəklikdə isə hava hədəflərini məhv etmək üçün təyin edilib. Hava və yerüstü hədəflərə yandırıcı zirehdələn B32 patronlarla və zirehdələn izburaxan VZT (B3T) patronları ilə atəş açır. BRDM-2, BTR (BTR-60PB, BTR-70, BTR-80) kimi texnikaların əsas silahıdır.
KTV
Kürdüstan TV
Kave
Dəmirçi Kave (fars. کاوه آهنگر‎ - Kaveh Ahangar) — fars mifologiyasında mərhəmətsiz hökmdar Zöhhaka qarşı üsyan edən mifoloji qəhrəman. Kave haqqında əfsanə Əbülqasım Firdovsinin Şahnaməsində nəql edilir. Hekayənin digər baş qəhrəmanı olan Zöhhak həm Avestada, həm də antik dövr fars mifologiyasında yarı şeytan Babil çarı kimi təqdim edilir. Firdovsinin hekayəsində isə Zöhhak tiran kimi təqdim olunur və milliyyətcə ərəbdir, dəmirçi Kave isə ona qarşı xalq üsyanına rəhbərlik edir. O, öz dəmirçi önlüyünü nizənin ucuna taxaraq üsyançıları bu bayraq altında İranın birinci əfsanəvi hökmdarlar sülaləsi olan Peşdadilərin qanuni varisi Fəridunun yanına gətirir. Fəridun Kavenin bayrağını rifah bayrağı kimi qəbul edərək onu qızıl dördguşəli ulduzla, qiymətli daşlar və qırmızı, sarı, bənövşəyi rəngdə lentlərlə bəzəyir və onu "Dirəfşi Kaviyani" adlandırır. Bayrağın üzərindəki dördguşəli ulduz isə "Axtari Kaviyan" (Kavenin ulduzu) adlanır. "Dirəfşi Kaviyan" İranın ikinci əfsanəvi hökmdarlar sülaləsi olan Kəyyanilər sülaləsinin bayrağına çevrilir. Daha sonralar isə Arşakilər (e.ə.250 — 224) və Sasanilər (224 — 651) sülalələrinin dövründə İranın dövlət bayrağı kimi qəbul edilir.
Kev
Elektron volt (eV) hissəciklər fizikasında istifadə olunan enerji vahididir. Hissəciklər fizikasında kütlə də elektron volt vasitəsilə ifadə olunur. Vahid 1912-ci ildə təklif edilmişdir, 1930-cu ildən istifadə olunur.Fizikada, kimyada və səhiyyədə istifadə olunur. == eV enerji vahidi kimi == Elektron x volt potensiala malik yerdən (x+1) volt potensiala malik yerə hərəkət etdikdə (və ya sürətləndikdə) elektronun qazandığı potensial enerji 1 elektron volt olur.1 elektron volt= 1.602 176 565(35) × 10−19 coulVahid çox kiçik olduğundan onun daha yüksək dərəcələrindən istifadə edilir: keV — (kilo yunan khilioi — min) — 103 elektron volt MeV — (meqa yunan megas — böyük) — 106 elektron volt GeV — (giqa yunan gigas — giqant) — 109 elektron volt TeV — (tera yunan teras — monstr) — 1012 elektron volt == eV/c2 kütlə vahidi kimi == Elektron volt vahidi enerji ilə yanaşı kütlə üçün də işlənir. Bu A. Eynşteynin (A. Einstein) E =mc2 formulundan alınır. Bu formulaya görə enerji kütlə ilə işıq sürəti kvadratının hasilinə bərabərdir. E = m ∗ c 2 {\displaystyle E=m*c^{2}} Buradan m = E / c 2 {\displaystyle m=E/c^{2}} Beləliklə 1 eV/c2 = 1.782 661 845(39) × 10−36 kg Məsələn, protonun kütləsi 938.272 046(21) MeV/c2 və ya 1.672 621 777(74)×10−27 kgBəzən fizikaya aid ədəbiyyatda kütləni elektron volt ilə ifadə edəndə vahidin c2 hissəsi nəzərə alınmır. Belə ki, protonun kütləsi 938.272 046(21) MeV kimi də yazıla bilir.
Kiv
Kütləvi informasiya vasitələri (KİV) — informasiyanın kütləyə çatdırılması vasitəsi olub müasir sivilizasiyanın ən xarakterik cəhətlərindən biridir. Kütləvi informasiya vasitələrinin köməyi ilə insanlar qısa bir zamanda dünyada baş verənlər haqqında məlumat ala bilirlər. Kütləvi informasiya vasitələri özündə əsasən qəzetləri, jurnalları, radio və televiziyanı cəmləşdirir. Kütləvi kommunikasiya anlayış baxımından bir şəxs və ya bir qrup insan tərəfindən yaranan ötürücü cihaz (medium) vasitəsilə böyük bir auditoriyaya göndərilən ismarışdır. Kütləvi informasiya vasitələri isə kütləvi kommunikasiyanı ötürmək üçün istənilən mediumdur. Dövrümüzə qədər kütləvi informasiya vasitələri müəyyən edilmiş və səkkiz KİV industriyası tərəfindən təşkil olunmuşdur: kitab, qəzet, jurnal və səsyazmalar, radio, kino, televiziya və internet. İlk kütləvi informasiya vasitəsi qəzetlərdir. İlk qəzet b.e.ə. 59-cu ildə Romada nəşr olunan kağızda, əl ilə yazılmış "Günün hadisələri" adlı vərəqə idi. Jurnallar XVIII əsrdə meydana gəlmişdir.
Aleksis Lav
Aleksis Lav (ing. Alexis Love, əsl adı Donna Nikol Qutyerres (ing. Donna Nicole Gutierrez; 7 aprel 1988, Sakramento) — ABŞ modeli və pornoaktrisası. Porno karyerasına 2006-ci ildə İspaniyada başlamışdır.
Baş Kov
Baş Kov — Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında dağ adı. == Toponimkası == Dağın adı mənbədə Baş Koy kimidir. İrəvan quberniyasının Aleksandropol qəzasında Baş Kov yaylaq (yenə orada) və Azərbaycanda Qovdağ (İsmayıllı rayonu) adı ilə eynidir. Peçeneqlərin qədim rus salnamələrində Kou (Kov) tayfasının adını əks etdirir. Orta əsrlərdə peçeneqlərin və ya qıpçaqların Kov (Qov) tayfasının adındandır. Rus salnaməsində 1097-ci ilə aid məlumatda peçeneqlərlə yanaşı Berendə, 1146-cı ilə məlumatda Qarabörk, yaxud Qarapapax (rusca yazılışda mənbədə Çernıy klobuk) və 1151-ci ilə aid məlumatda Kou (Kov) tayfalarının adları çəkilmişdir. 1170–1172-ci ilə aid məlumatdan aydın olur ki, kovlar bərəndələrin bir hissəsi idi. N.A.Baskakova görə rus salnaməsində adı çəkilən Tork (Türk), Berende və Kov tayfaları Uz tayfa birləşməsinə mənsub idi. Mənşəcə peçeneqlərə ya da uzlara mənsub olmuş Qov, Bərəndə (Vərəndə) və Qarabörk (Qarapapax) tayfaları Cənubi Qafqazda bir sıra coğrafi adlarda saxlanılmalıdır. Rus mənbələrində Kou kimi yazılmış Qov tayfasının adı Azərbaycanda Qovlar (Sabirabad rayonu) və Qovlar-Sarılı (Xanlar rayonu), Qovdərə (Lerik rayonu) və Qovdağ (İsmayıllı rayonu) adlarında saxlanılmışdır.
Cosmos Cav.
Kosmos (lat. Cosmos) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. Bitkinin vətəni Şimali və Cənubi Amerikanın tropik vilayətləridir. Növün adı yunan sözü olub, "bəzək" deməkdir. Kosmos cinsinin 25 növündən ikisi yaşıllaşdırmada geniş istifadə olunur. İkilələkli kosmos (C.bipinnatus) yabanı halda Meksikanın dağlarında bitir.1799-cu ildən gülçülükdə istifadə olunur. Sadə və çoxləçəkli, müxtəlif rəngli hamaşçiçəkləri olub (ağ, çəhrayı, qırmızı), müxtəlif növləri vardır. Bozumtul-sarı kosmosun (C.sulphureus) hamaşçiçəkləri sarı və ya narıncı rəngdə olur. Bu növün vətəni Cənubi Afrika, Meksika və Braziliyanın dağ rayonlarıdır. Bu bitki növü torpağa tələbkardır.
Dav Kameron
Dav Oiviya Kameron (ing. Dove Olivia Cameron), doğum adı: Xloya Selesta Hosterman (ing. Chloe Celeste Hosterman; 15 yanvar 1996, Sietl, Vaşinqton) — ABŞ aktrisası və müğənnisi.
Dieqo Kao
Dieqo Kan (port. Diogo Cão) - Portuqaliyalı dəniz səyyahlarından biri. 1480-cı ildə Qərbi Afrika sahillərini kəşf etmişdir. Dieqo Kan uzun müddət Portuqaliyanın müstəmləkəsində qalmış Anqolanın tabe edilməsində xüsusi fərqlənmişdir. == Həyatı və fəaliyyəti == Dieqo Kanın harada və neçənci ildə doğulması barədə dəqiq məlumat yoxdur. Bəzi qaynaqlarda Portuqaliya krallığında Villa Real şəhərində 1452 -ci ildə Alvaro Fernandes və Qonzales Kaonun nikahdan kənar övladı olaraq doğulduğu göstərilmişdir. Portuqaliyalı dəniz səyyahlarının müxtəlif ərazilərə səfərlər təşkil etdiyi dövrdə, səfərlərə qatılmışdır. Dieqo Kanın ilk səfəri Afrika qitəsinin cənub istiqamətində başlamışdır. Gəmiçi Henrinin 1460-cı ildə vəfat etməsində sonra durğunluq dövrünü yaşayan Çoğrafi kəşflər Portuqaliya krallığının yeni kralı II İohanın taxta çıxmasından sonra yenidən canlanır. II İohanın əmri ilə Dieqo Kao Afrika qitəsinə səfərlərinə yenidən başlayır.
Dəmirçi Kave
Dəmirçi Kave (fars. کاوه آهنگر‎ - Kaveh Ahangar) — fars mifologiyasında mərhəmətsiz hökmdar Zöhhaka qarşı üsyan edən mifoloji qəhrəman. Kave haqqında əfsanə Əbülqasım Firdovsinin Şahnaməsində nəql edilir. Hekayənin digər baş qəhrəmanı olan Zöhhak həm Avestada, həm də antik dövr fars mifologiyasında yarı şeytan Babil çarı kimi təqdim edilir. Firdovsinin hekayəsində isə Zöhhak tiran kimi təqdim olunur və milliyyətcə ərəbdir, dəmirçi Kave isə ona qarşı xalq üsyanına rəhbərlik edir. O, öz dəmirçi önlüyünü nizənin ucuna taxaraq üsyançıları bu bayraq altında İranın birinci əfsanəvi hökmdarlar sülaləsi olan Peşdadilərin qanuni varisi Fəridunun yanına gətirir. Fəridun Kavenin bayrağını rifah bayrağı kimi qəbul edərək onu qızıl dördguşəli ulduzla, qiymətli daşlar və qırmızı, sarı, bənövşəyi rəngdə lentlərlə bəzəyir və onu "Dirəfşi Kaviyani" adlandırır. Bayrağın üzərindəki dördguşəli ulduz isə "Axtari Kaviyan" (Kavenin ulduzu) adlanır. "Dirəfşi Kaviyan" İranın ikinci əfsanəvi hökmdarlar sülaləsi olan Kəyyanilər sülaləsinin bayrağına çevrilir. Daha sonralar isə Arşakilər (e.ə.250 — 224) və Sasanilər (224 — 651) sülalələrinin dövründə İranın dövlət bayrağı kimi qəbul edilir.
Evald Aav
Evald Aav (22 fevral (6 mart) 1900, Tallin – 21 mart 1939, Tallin) — Estoniya bəstəkarı və xor dirijoru, Estoniya milli operasının yaradıcılarından biri. == Həyatı == Evald Aav 6 mart 1900-cü ildə Estland quberniyasının (indiki Estoniya) Revel (indiki Tallin) şəhərində anadan olmuşdur. İlk piano və musiqi nəzəriyyəsi dərslərini müvafiq olaraq Helmi Vittola-Mohfeld və Anton Kasemetsdən almışdır. 1926-cı ildə Tallin Konservatoriyasını bitirmişdir. Həvəskar xorlara rəhbərlik etmişdir. 1924–1927-ci illərdə Tallin Hərbi Məktəbinin xor və orkestrinə rəhbərlik etmişdir. 1926–1937-ci illərdə opera müğənnisi İde Loo-Talvari ilə evlənmişdir. 1938-ci ildə Mahnı Festivalında baş xor dirijoru olmuşdur. Eyni zamanda, o, yerli və musiqi jurnallarının müəllifi və redaktoru, Yazıçılar İttifaqının və Estoniya Bəstəkarlar İttifaqının üzvü olmuşdur. Ölümündən bir müddət əvvəl Evald Aav soyuqdəyməyə yoluxmuş, lakin xəstəliyinə baxmayaraq, opera tamaşasında işləməyə davam etmişdir.
Gav (Miyanə)
Gav (fars. گاو‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 384 nəfər yaşayır (96 ailə).
Hav dərəsi
Hav dərəsi- Füzuli rayonunun Gecəgözlü kəndi ərazisində qeydə alınan oroqrafik obyektlərdən biri. == Toponimikası == Dərə coğrafi termini mənfi relyef forması ifadə edir; si şəkilçisi mənsubuyyət bildirir. Hav termini ərəb və fars dillərində işlədilən həvadar sözünün təhrif olunmuş formasıdır. Həvadar sözü "tərəfdar", "Tərəf saxlayan", "kömək edən", "həvadar" anlamındadır. Yerli məlumata görə, XIX əsrdə Gecəgözlü kəndindən olan Cavanşir əsilli Hacı Qasım adlı varlı, xeyirxah bir insan tez-tez bu barədə yığışan adamlara havadar durar, əl tutar, kömək edərmiş. Sonralar elə həmin dərə də kənd camaatı arasında bununla əlaqədar olaraq qısaca Hav dərəsi adlandırılmışdır. == Həmçinin bax == Füzuli rayonu == Xarici keçid == armenianvandalism.
KAT:ŞE
Kae Nişina
Kae Nişina (d. 7 dekabr 1972) — keçmiş Yaponiya qadın futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 46 oyun keçirib, 2 qol vurub.
Kam (Xoy)
Kam (fars. كم‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Xoy şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 20 nəfər. yaşayır (4 ailə).
Kan (rayon)
Kan (fr. Caen) — Fransanın Mərkəz - Luara vadisi regionun rayonlarından biri. Departamenti — Er və Luar. Suprefektura — Kan. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 126 176 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 84 nəf / km². Rayon ərazisi — 1501 km².
Kan Yuvey
Kan Yuvey (çin dili|康有為|康有为|Kāng Yǒuwéi) 19 mart 1858-ci il — 31 mart 1927-ci il) — Çin filosofu, Tzin dövrünün islahatçısı , kalliqraf.
Kan çayı
Kan çayı —Yenisey çayının sağ qolu. == Əsas göstəriciləri == Rusiya Federasiyası Krasnoyarsk əyalətində yerləşir. Çayın uzunluğu 629 km, su hövzəsinin sahəsi isə 36,9 min km²-dir. Kan çayı dağlıq Aqul gölünü keçərək, Aqul çayına tökülür.
Kap alabayquşu
Kap alabayquşu (lat. Tyto capensis) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin bayquşkimilər dəstəsinin alabayquşlar fəsiləsinin alabayquş cinsinə aid heyvan növü.
Kap fırtınaquşu
Kap fırtınaquşu (lat. Daption capense) — (Daption) Fırtınaquşular fəsiləsinə və Fırtınaquşukimilər dəstəsinə aid olan dəniz quşu. Öz cinsinin Daption yeganə nümayyəndəsi. Əsasən onlar Antarktidanın sahil zolağında və subantarktik bölgələrdə yerləşən adalarda yuva qururlar. Üstəlik onların yuva qurmasını Kergelen arxipelaqında, Herd adası və Makdonald adalarında və Yeni Zelandiya sahillərində müşahidə etmək olur. Onların ümumi çəkisi 250–300 q arasında dəyişir. Hündürlüyü 36 sm, qanadları arasında məsafə 89 sm-dir. Bu ölçülərinə hörə onlar kiçik fırtınaquşulara daxildirlər. Qanadları enli, quyuqları qısa və dairəvidir. Qanadlarında ağ ləkələr mövcuddur.
.қаз
.қаз (punycode: .xn--80ao21a; Қазақстан Республикасы) — Qazaxıstan Respublikası üçün yuxarı səviyyəli milli domenidir. Kiril əlifbasında olan üçüncü domendir (birinci .рф, ikinci .срб). .рф və .срб domenlərin əsas fərqi hərfin qazax əlifbasında olmasıdır. == Tarix == 2012-ci ilin martında Qazaxıstan .қаз yuxarı səviyyəli milli kiril domenini fəaliyyətə buraxdı. Fəaliyyətin yoxlaması üçün test saytı ТЕСТ.ҚАЗ yaradılmışdır. == Domenin fəaliyyətə verilməsı == Qeydiyyat bir neçə mərhələdə oldu. Birinci mərhələ (2012-ci il aprelin 1-dən 30-dək) — hökumət orqanları və dövlət təşkilatları, qeydiyyat şöbəsinin texniki ehtiyacları üçün domen qeydiyyatı. İkinci mərhələ (1 may-30 iyul 2012-ci il tarixləri arasında) — 31 dekabr 2011-ci ilə qədər Qazaxıstan Respublikası qanunvericiliyə uyğun olaraq qeyd edilmiş ticarət markalarının və firma adlarının sahibləri üçün domen adlarının prioritetli qeydiyyatıdır. Üçüncü mərhələ (2012-ci ilin 15 avqustundan) — domen adlarının qeydiyyatı azad şəkildə aparıldı. .қаз domen zonasında domen adlarının qeydə alınması təyin edilmiş registratorlar vasitəsilə olar.
Dаn yeri Оrtа əsr qəbirstаnlığı
Dan yeri Orta əsr qəbirstanlığı — Yaşayış yerinin yаxınlığında yerləşir. Əsas hissəsinin izləri itmişdir. Bir neçə sinə daşları-sənduqələr dövrümüzədək qalmışdır. Düzbucaqlı forması sənduqənin yalnız bir üzü istisna edilməklə digər tərəfləri zəngin bəzədilmişdir. Cızma, döymə və oyma üsulu ilə zəngin nəbati təsvirlərlə bəzədilmiş sənduqənin üzərinə ərəb əlifbası ilə yazı həkk edilmişdir. Kitabə Quran ayələrindən və mərhumun adı, olum və ölüm tarixinə aid məlumatlardan ibarətdir.
Sen-Jermen-аn-Le (rayon)
Sen-Jermen-ан-Le (fr. Saint-Germain-en-Laye) — Fransanın İl-de-Frans regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — İvelin. Suprefektura — Sen-Jermen-ан-Le. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 546 627 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 1603 nəf / km². Rayon sahəsi — 341 km².
Sen-Julyen-de-Rа
Sen-Jülyen-de-Rа (fr. Izeaux) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Vuaron kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38407. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 443 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 700 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 470 km cənub-şərqdə, Liondan 80 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 19 km şimal-qərbdə yerləşir.
Аş-Şаmiyyə
Şamiyyə (ərəb. الشامية‎) — İraqın Qədisiyyə mühafəzəsində şəhər.
В.G.Timiryasov adına Kazan İnnovativ Universiteti
В. G. Timiryasov adına Kazan İnnovativ Universiteti (rus. ВГ Тимирясова, ИЭУП) Kazandakı bir universitetdir. 22 iyul 1994-cü ildə qurulmuşdur. == Ad == Qanundakı dəyişikliklərlə əlaqədar olaraq universitet bir neçə dəfə rəsmi adını dəyişdirdi. Qurucusu və ilk rektoru V.G. Timiryasovun adını daşıyır. 1994–1996-cı illərdə İqtisadiyyat, İdarəetmə və Hüquq Universitetinin, 1996–2016-cı illərdə İqtisadiyyat, İdarəetmə və Hüquq İnstitutunun və 2016-cı ildən VG Timiryasov adına Kazan İnnovasiya Universitetinin (IEUP) adını daşıyır. == Tarix == Universitet 1994-cü ildə Tatarıstan Respublikası Təhsil Nazirliyinin və Tatarıstan Respublikası Ali Sovetinin Xalq Təhsili Daimi Komitəsinin təşəbbüsü ilə bazar iqtisadiyyatı və hüquq sahəsində ixtisaslı kadrların ehtiyaclarını ödəmək üçün yaradılıb. 1998–2002-ci illərdə universitetin Almetyevsk, Bugulma, Zelenodolsk, Naberezhnye Chelny, Nizhnekamsk və Chistopol filialları yaradıldı və təhsil fəaliyyətlərinə davam etdilər. 2014-cü ilin mayından bəri Rusiya tərəfindən birləşdirilən Krımda təhsil fəaliyyətinə başlayan ilk rus universitetlərindən biridir. Universitet Dünya Tatarları Konqresinin və Krım Respublikasının bələdiyyə başçılarının təlimi üçün birgə bir layihə həyata keçirir.
ПМА "В-1" və ПМА "В-2" aşqarları
ПМА «В-1» və ПМА «В-2» - polimetakrilat tipli özlülük aşqarları olub molekul kütlələri 3000-4300 (ПМА «В-1») və 12000—17000 (ПМА «В-2»)-dir. == Xassələri == ПМА «В-1» aşqarı mexaniki destruksiyaya qarşı yüksək davamlılığa və nisbətən aşağı molekul kütləyə görə orta dərəcədə qatılaşdırıcılığa malikdir. ПМА «В-2» aşqarı ПМА «В-1» aşqarı ilə müqayisədə daha yaxşı qatılaşdırıcılıq qabiliyyətinə malikdir, lakin mexaniki destruksiyaya qarşı davamlılığa görə ondan geri qalır. == Alınması == ПМА «В-1» və ПМА «В-2» metakrilat turşusunun СН2=С(СН3)СООН monomerinin sintetik yağ spirtlərinin C7-C12 (ПМА «В-1») və С8-С13 (ПМА «В-2») fraksiyaları ilə efirlərləşməsindən alınan polimerlərin yağda məhlullarıdır. ПМА «В-1» aşqarı ТУ 6-01-979—84 üzrə alınır və polimetakrilatların МС-8 yağında 58-65%-li məhlulundan ibarətdir. ПМА «В-2» aşqarı ТУ 6-01-692—77 üzrə alınır və yüksək keyfiyyətli aşqar polimetakrilatların И-20А yağında 30-35%-li məhlulundan ibarətdir. == Tətbiqi == ПМА «В-1» və ПМА «В-2» aşqarları duru yağların özlülüyünü və özlülük indeksini artırmaq üçün istifadə edilir. ПМА «В-1» aşqarı motor, transmissiya və hidravlik yağlarda 18% qatılığa qədər istifadə olunur. ПМА «В-2» aşqarı motor yağlarında və hidravlik sistemlərin işçi mayelərində 6% qatılığa qədər tətbiq olunur. == Mənbə == Электронная библиотека: Топлива, смазочные материалы, технические жидкости. www.bibliotekar.ru/5-toplivo-smazka/43.htm Синтез и исследование функциональных свойств комплексных полифункциональных присадок.