Lüğətlərdə axtarış.

Nakos Panuryas (yun. Νάκος Πανουργιάς; 1795, Amfisa – 1863, Amfisa) — Yunanıstan hərbi xadimi və siyasətçisi. O, Yunanıstan İstiqlaliyyət müharibəsi zamanı general-mayor rütbəsinə qədər yüksəlmiş və müstəqil Yunanıstan krallığında millət vəkili seçilmişdir. == Həyatı == Nakos Panurgias 1795-ci ildə Salona şəhərində armatol başçısı Dimitrios Panuryasın oğlu olaraq anadan olmuşdur. O, atası kimi döyüşçü olmuş və Panuryas zamanı həm atasının, həm də başqa başçıların rəhbərliyi altında döyüşmüşdür. Qubernator İoannis Kapodistrias 1827-ci ildə ona xiliarx adını vermişdir. Müstəqillik əldə etdikdən sonra Yunanıstan kralı Otto onu general-mayor rütbəsinə yüksəltmiş və o, 1844-cü ildən Amfisa üçün Yunanıstan parlamentinin üzvü seçilmişdir.

Nasos və ya Tulumba - qaz və ya suların təzyiqlə sorulması və püskürdülməsi üçün qurğudur. İşləmə prinsipinə görə nasosların porşenli, oxlu, rotorlu və s. kimi müxtəlif növləri vardır. Nasosun ixtirası qədim zamanlar gedib çıxır. İlk yanğınsöndürmək üçün Ktesibios tərəfindən ixtira edilmiş porşenli nasos I əsrə aid edilir. Arximed vintini də nasos kimi təsəvvür etmək olar. Orta əsrlərdə nasoslar müxtəlif hidravlik maşınlarda tətbiq edilir. Renesans dövründə bir çox alimlərin işlərində başqa maşınıarla bərabər nasosların da təsviri geniş yer alır. Leonardo da Vinçinin işlərində də müxtəlif nasoslardan bəhs olunur. İlk spiral gövdəli və dörd pərli mərkəzdənqaçma nasosunu fransız alimi Papin təklif etmişdir.

Kokos suyu — kokos palmasının gənc meyvələrindəki maye endosperm. == Tərkib və xüsusiyyətləri == Kokos çox zəngin kimyəvi tərkibə malikdir. Onun tərkibində olan bəzi maddələr haqqında xüsusilə danışmaq lazımdır. Belə ki, kokos "südü"nün tərkibində olan laurin turşusu təbii "antibiotik"dir. Laurin turşusu ana südünün tərkibinə daxildir. Kokos əslində kokos palmasının toxumudur. Tropik ölkələrdə kokos "ilahı" meyvə sayılır və həm qida, həm dərman kimi müxtəlif xəstəliklər və pozulmalar zamanı (ishal, zəhərlənmə, baş ağrısı, yaralar, impotensiya və s.) geniş istifadə olunur. Kokosdan kişi gücünü artıran xüsusi tonuslaşdırıcı kokteyllər hazırlayırlar. Kokos B, E, C vitaminlər, kalsium, dəmir, kalium, sink, mis, fosfor, yod və s. kimi bir çox faydalı minerallar, bir çox nadir orqanik turşularla zəngindir.

Nasos (latınca: Antlia) göyün cənub yarımkürəsində bürc. Ən parlaq ulduzu 4-cü vizual ulduz ölçülüdür. Azərbaycandan görünür.

Nikos Anastasiadis (yun. Νίκος Αναστασιάδης; 27 sentyabr 1946[…], Pera Pedi[d], Limasol rayonu[d]) — 2013-cü ildən 2023-cü ilə qədər Kipr Prezidenti. Anastasiadis ixtisasca hüquqşünasdır və "Nicos Chr. Anastasiades & Partners" hüquq firmasının qurucusudur. Afina Universitetində hüquq təhsili aldı və London Universitet Kollecində gəmiçilik hüququ üzrə aspiranturanı bitirdi. Universitetdə oxuduğu müddətdə Afinada yerləşən və Georgios Papandreu tərəfindən yaradılan Mərkəz koalisiyasının üzvü idi. 1971-ci ildə Andri Mustakudi ilə evləndi və iki qızı var. Əkiz qardaş və bacısı var. Anastasiadis ailəsi iki dəfə viza proseduru ilə ittiham olunub. 2001-ci ildə əkiz qardaşı Pambos Anastasiadis "çəhrayı viza", yəni qeyri-qanuni fahişəxanalarda işləyən əcnəbi qadınlar üçün iş icazəsi saxtalaşdırmaqla bağlı qalmaqaldakı roluna görə 18 ay həbs cəzasına məhkum edildi.

Nikos Maxlas (16 iyun 1973[…], İraklion) — futbolçu. Karyerasının üç ilini "Vitess"ə həsr edən Nikos Maxlas komandası üçün dövrünün əvəzedilməz siması olub. Çıxış etdiyi 36 ayda "Vitess"in uğurları üçün 60 qol vuran yunan hücumçu az iş görməyib və insafən deyək ki, müsbət imic formalaşdırıb. Vurduğun qolların böyük hissəsi 1997/1998-ci illər mövsümünə (34 qol) təsadüf edir. Bir il sonra onun "Ayaks"a transfer edilməsi uzun müddət gündəmdən düşmədi. Hətta "Vitess" rəhbərliyi Maxlasın komandadan getməsinin əleyhinə idi. Amma yekun qərar qəbul edən futbolçu 1999-cu ildə "Ayaks"la razılığa gəlib. Transferin məbləğini isə 7,5 milyon dollar təşkil edib. Ki, "Ayaks"ın indiyə qədər transferə sərf etdiyi ən böyük məbləğdir. Amsterdam klubu hələ heç vaxt futbolçu gətirilməsinə bu qədər pul xərcləməyib.

Nikos Pulanzas (yun. Νίκος Πουλαντζάς, ing. Nicos Poulantzas, 21 sentyabr 1936, Afina – 3 oktyabr 1979, XIII arondisman (Paris)) — yunan-fransız marksist sosioloq və politoloq. O, Lui Altüsserlə yanaşı, öz baxış sistemində ortodoksal leninizmi qramşizm və avrokommunizmi birləşdirən strukturalist marksizmin əsas nümayəndələrindən biridir. Məqalələrini fransız dilində yazmışdır. İspaniya, Portuqaliya və Yunanıstanda dövlət, sosial siniflər, faşizm və diktatura rejimlərinin süqutu ilə bağlı araşdırmaları ilə məşhurdur. O, qaradərili polkovniklərin yunan xuntasına qarşı mübarizədə iştirak edib (1967-1974), Yunanıstan Kommunist Partiyasının Stalin əleyhinə qanadının üzvü olub, onun ideyaları onun davamçılarına — Sinaspizmos və Siriza partiyalarına təsir edib. Pulanzas varlı bir ailədə anadan olub. O, Afina Universitetində hüquq təhsili alıb, sonra Fransaya köçüb və burada hüquq fəlsəfəsi üzrə doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib. Pulanzas hələ Yunanıstanda olarkən Kommunist Partiyasının siyasi cəbhəsi olan və vətəndaş müharibəsindən sonra fəaliyyəti qadağan edilmiş Birləşmiş Demokratik Sol Partiyasına qoşuldu.

Nikos Sampson (yun. Νίκος Σαμψών; 16 dekabr 1935, Famaqusta – 9 may 2001) — Kipr dövlət və siyasət adamı, EOKA-nın üzvü, soyqırım törədən, qatil, Kipr Respublikasının prezidentinin səlahiyyətlərini icra edən.

Arxipelaq hersoqluğu (yun. Δουκάτο του Αρχιπελάγους, it. Ducato dell'arcipelago) və ya Naksos hersoqluğu — Egey dənizi adalarında Dördüncü Səlib yürüşündən sonra Venesiya Respublikası tərəfindən yaradılmış hersoqluq. Latın imperiyasının vassalı idi. 1537-ci ildə Osmanlı imperiyasının vassalına çevrilmişdir və 1579-cu ildə Osmanlılar tərəfindən ilhaq edilmişdir. Bununla belə, Sifnos (1617-ci ildə fəth edilmişdir) və Tinos (1715-ci ildə fəth edilmişdir) kimi adalarda xristian hakimiyyəti bir müddət sağ qalmışdı. Frazee, Charles A.; Frazee, Cathleen. The Island Princes of Greece: The Dukes of the Archipelago. Amsterdam: Adolf M. Hakkert. 1988.

Nikos Xristodulidis (yun. Νίκος Χριστοδουλίδης; 6 dekabr 1973, Yeroskipu[d], Kipr Respublikası) — Kipr yunan siyasətçisi, 2023-cü ildən Kipr Respublikası Prezidenti. O, əvvəllər 2018–2022-ci illərdə xarici işlər naziri və 2014–2018-ci illərdə hökumət sözçüsü vəzifələrində çalışmışdır. O, siyasətə gəlməmişdən əvvəl akademik və karyera diplomatı olmuşdur. O, prezident seçkilərinin birinci turunda 32,04% səslə qalib gəlmiş, bundan sonra onu hazırkı prezident Nikos Anastasiadis dəstəkləmişdir. Sonradan 48,08% Andreas Mavroyannisə qarşı 51,92% səslə ikinci turda qalib gəlmişdir.

Filmin baş qəhrəmanı (Avtandil Maxaradze) prinsipsiz və əqidəsiz adamdır. O, bir tikə çörəyini öz zəhməti ilə qazanır. Bunu isə o, başqalarının həyatını yaşamaq hesabına əldə edir: kimə görəsə adam incidəndən qisas alır, başqasının yerinə kiməsə tərəfkeşlik edir, kimisə əvəz edib onu ölümdən qurtarır. Qısaca desək, film "xilasedici" haqqındadır. Eyni zamanda bu, ümumbəşəri əhvalatdır. 1)1993-cü ildə Tbilisidə Beynəlxalq "Qızıl Qartal" kinofestivalı Yaradıcılıq axtarışlarına-rejissor orijinallığına və kino dilinin yeniliyinə görə quruluşçu rejissor Vaqif Mustafayevə Priz və Diplom verilmişdir. Ən yaxşı kişi roluna görə aktyor Avtandil Maxaradzeyə Priz və Diplom verilmişdir. Ssenari müəllifi: Ramiz Fətəliyev, Vaqif Mustafayev Quruluşçu rejissor: Vaqif Mustafayev Quruluşçu operator: Valeri Ginzburq Quruluşçu rəssam: Rafiq Nəsirov, Nigar Nərimanbəyova Rejissor assistenti: Ülvi Mehdi (titrlərdə yoxdur) Bəstəkar: Tofiq Quliyev Səs operatoru: Vladimir Savin Trüklərin quruluşu: Əli Məmmədov Kaskadyor: Əli Məmmədov Prodüser: Ella Mirra Baş prodüser: Vaqif Əsədullayev Fotoqraf-rəssam: Pərviz Quliyev Avtandil Maxaradze Həsənağa Turabov Rolan Bıkov İrina Kupçenko Yaşar Nuri – Mərahim Yelena Sanayeva Hacı İsmayılov Lətifə Əliyeva Ələsgər Qurbanəliyev Arif Kərimov Yuri Nazarov Hamlet Qurbanov Yılmaz Duru Səyavuş Aslan Eldəniz Zeynalov Lev Borisov Həsən Məmmədov Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə.

Banos de Akva Santa (İspanca tələffüz: [ˈbaɲoz ðe ˈaɣwa ˈsanta]) və ya qısaca Banos — Ekvadorun mərkəzində, Tunquraua əyalətində yerləşən şəhər. Əhali baxımında Tunquraua əyalətinin Ambato şəhərindən (paytaxtıdır həmçinin) sonra ən böyük ikinci şəhəri və əsas turizm mərkəzidir. Şəhər cəngəlliyin və Amazon hövzəsini şəhərlərinin yaxınlığındakı dağlarda yerləşdiyindən "Amazonun darvazası" kimi tanınır. Banos şəhəri Tunquraua vulkanının şimal yamacında, 1820 metr yüksəklikdə yerləşir. Tunquraua vulkanının aktivliyi dövridir. Banos şəhərindən vulkandan çıxan lavaları və külü görmək olar. Vulkan Milli Politexnik Məktəbinin Geofizika İnstitutu tərəfindən öyrənilir. == Etimologiya == "Baños de Agua Santa" ispan dilində "Müqəddəs su hamamları" deməkdir. Belə ki, şəhərin ətrafında terman bulaqlar yerləşir. Bu bulaqlar tərkibindəki minerallara görə müalicəvi xüsusiyyətlərinə görə tanınır.

Davos (alm. ‎ fr. Davos, it. Davos) — İsveçrənin şərqində, Landvasser çayı üzərində Qraubünden kantonunda şəhər. Dünya İqtisadi Forumu hər il Davos şəhərində keçirilir. == Tarix == Şəhərin tarixi XIX əsrdə həkimlər Alp vadisinin mikroiqlimini ağciyər xəstəlikləri olan xəstələr üçün faydalı hesab etmələri ilə başladı. Burada müalicə alan Robert Luis Stevenson Davosda məşhur Dəfinələr adası romanını yazdı. Şəhər, eyni zamanda Alman yazıçısı Tomas Mannın "Sehirli dağ" romanının səhnəsidir. 1929-cu ilin mart ayında Davosda Ernst Kassirer və Martin Haydeqqer arasında məşhur fəlsəfi mübahisə baş verdi.

Katos — Azərbaycan Respublikasının Laçın rayonu Qarakeçdi kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. 1992-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 1 dekabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətindədir. == Tarixi == Katos dağ yamacındadır. Yaşayış məntəqəsini XX əsrin əvvəllərində yaxınlıqdakı Şeylanlı kəndindən köçüb gəlmiş ailələr (nəbilər, xudular və əsədlər nəslinə mənsub) Katos meşəsi adlanan yerdə salmışlar. Qədim türk dillərində katıs "birləşmək, qarışmaq", kadus "gözəllik", "sənət əsəri" mənalarında işlənmişdir. == Mədəniyyəti == 1969-1970-ci illərdə kənddə ibtidai məktəb fəaliyyət göstərmişdir. Məktəbin əsası Böyük Vətən Müharibəsində xidmətlərinə görə "Rəşadətli Əməyə görə" medalı ilə təltif edilən, kəndin ziyalısı İsmixan Mustafa oğlu Abdullayev tərəfindən qoyulmuşdur. 1980-ci ildə kənddə 8 illik əsas məktəb fəaliyyət göstərmişdir. 8 illik məktəbin əsası isə İsmixan Abdullayevin oğlu Məhyəddin İsmixan oğlu Mustafayev tərəfindən qoyulmuşdur.

Lakros, hər oyunçunun kiçik və sərt plastikdən edilmiş topu daşıya biləcəkləri və ucunda bir səbət olan çubuqlarla (crosse) oynadığı, məqsədi topu qarşı komanda qalasına soxmaq olan bir sıra idmanıdır. Oyun dəyişik kateqoriyalarda fərqli ədəddə oyunçudan yaranan komandalarla oynanar. Kişilər açıq sahədə 10 oyunçu, bağlı sahədə altı oyunçudan ibarət olan komandalarla oynayarkən, qadınlar 12 adamdan yaranan komandalarla mübarizə edərlər. Klassik olaraq hər qola 1 bal verilər. Ancaq ABŞ peşəkar lakros liqası Major League Lacrossedə 15 yarddan uzaqdan atılan qollara 2 ədəd verilər. Normal şərtlərdə matçların normal müddətinin bərabərə bitməsi nəticəsində uzatma tətbiq olunar. Ümumiyyətlə Şimal Amerikada məşhur olan lakros, Kanadanın milli idmanı olaraq qəbul edilməkdədir. Eyni zamanda ABŞda ən sürətli inkişaf edən idmandır.. Müasir lakrosta kişilərdə on oyunçudan ibarət olan iki komanda çəmən və süni çəmən üzərində mübarizə edər. Bu on oyunçunun üçü hücum oyunçusu, üçü orta sahədə, üçü də müdafiədə vəzifəlidir.

Laqos — Nigeriyanın ən böyük şəhəri. 1991-ci ilin dekabr ayınadək ölkənin paytaxtı olmuşdur. Əhalisi 7 937 932 nəfər (2006), sahəsi 999,6 km²-dir.

macOS — (əvvəllər OS X, ilk dəfə Mac OS X) Apple tərəfindən Mac kompüterləri üçün yaradılmış əməliyyat sistemidir. Adını Macintosh alma növündən alır. System adlandırılan ilk versiyası 1984-cü ildə, macOS 10 versiyası isə 2001-ci ildə meydana çıxıb. İlk qrafik interfeysə malik olan sistemdir. Zamanın ən qabaqcıl sistemidir. 2002-ci ildən satışa çıxarılan versiyalar Unix üzərində yaradıldığı üçün çox stabildir və təhlükəsizdir. Bu versiyalar üçün demək olar ki, virus yoxdur. Son versiyası macOS Mojave adı altında satılır. Yeni funksiyalarla genişləndirilən macOS Mojave Azərbaycanda da satış və istismardadır. Mac-ın istehsalına 1984-cü ildə başlanılmışdır.

Makros(ing.macro, ru.макрокоманда)- 1. Tətbiqi proqramlarda: klavişlərin basılmasının və komandaların, yeni şərti komanda (SHORT KEY) kimi yazılmış və saxlanılmış kombinasiyası, yaxud makrokomandanın adı. Bu şərti komandanı və ya makrokomandanın adını başlatdıqda tətbiqi proqram onlara bağlanmış işlər ardıcıllığını yerinə yetirir. Tez-tez istifadə olunan və bəzən çox uzun ardıcıllığa malik klavişlərin basılması kimi yorucu işlərə vaxt itkisini azaltmaq üçün makroslar yaradılır. Bundan başqa, komandaların tez-tez təkrar-təkrar yığılması aradan qaldırılır, diqqətsiz yığım zamanı yaranan yanlışlıqlar minimuma enir və proqramla tanış olmayan istifadəçilərə imkan verilir ki, bilən insan tərəfindən qabaqlar yazılmış komandalar yığınını təkrarlasın. Əgər tətbiqi proqramın dəyişənlərlə və şərt deyimləri ilə işləyən özəl makro-dili varsa, makrosun yerinə yetirilməsi zamanı müxtəlif şərtlərdən asılı olaraq müəyyən verilənləri nəzərə almaq və daxil etmək olar. 2. C və ya assembler tipli proqramlaşdırma dilində: komandalar ardıcıllığını özündə birləşdirən ad; proqramın hər hansı yerində adı çəkilən makros proqramın kompilyasiyası və translyasiyası zamanı həmin ardıcıllıqla əvəz olunur. Makroslar bilavasitə proqramın özündə və ya proqramda göstərilən ayrıca faylda ola bilər. Makrosların da funksiyalar kimi arqumentləri ola bilər, ancaq funksiyalardan fərqli olaraq makroslar, proqram çalışmağa hazır olduqda təmsil etdikləri komandalarla əvəzlənir.

Qaloş — palçıqlı vaxtlarda kənd yerlərində geyinilən ayaqqabı növüdür. Bu söz dilimizə rus dili vasitəsilə gəlmişdir. Alimlər belə hesab edirlər ki, qaloş sözü alman dilindən fransız dilinə, oradan da rus dilinə keçmişdir. Sözün əsli hansı dildəndir? Belə göstərilir ki, yunan dilindəki "ağac başmaq" sözü "ağac" sözündən yaranmış və calopedia formasında orta latın dilinə keçmişdir. Fransızlar onu galoche kimi işlətmişlər. Deməli, qədim yunan dilindən gələn bu söz qədim Kelt tayfalarında (Fransada) solea qalica ("qalların səndəlisi"), latın dilində gallica ("yağışa qarşı ayaqqabı"), fransız dilində galoche kimi formalaşdığından sonra XIX əsrin əvvəllərində rus dilinə qaloş kimi keçmiş və Azərbaycan dilinə də həmin formada yol tapmışdır.

Katos — Azərbaycan Respublikasının Laçın rayonu Qarakeçdi kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. 1992-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 1 dekabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətindədir. Katos dağ yamacındadır. Yaşayış məntəqəsini XX əsrin əvvəllərində yaxınlıqdakı Şeylanlı kəndindən köçüb gəlmiş ailələr (nəbilər, xudular və əsədlər nəslinə mənsub) Katos meşəsi adlanan yerdə salmışlar. Qədim türk dillərində katıs "birləşmək, qarışmaq", kadus "gözəllik", "sənət əsəri" mənalarında işlənmişdir. 1969-1970-ci illərdə kənddə ibtidai məktəb fəaliyyət göstərmişdir. Məktəbin əsası Böyük Vətən Müharibəsində xidmətlərinə görə "Rəşadətli Əməyə görə" medalı ilə təltif edilən, kəndin ziyalısı İsmixan Mustafa oğlu Abdullayev tərəfindən qoyulmuşdur. 1980-ci ildə kənddə 8 illik əsas məktəb fəaliyyət göstərmişdir. 8 illik məktəbin əsası isə İsmixan Abdullayevin oğlu Məhyəddin İsmixan oğlu Mustafayev tərəfindən qoyulmuşdur.

Lekos — "leqlər"in əfsanəvi əcdadı və eponimi. "Qafqaz dağlıları haqqında məlumatlar toplusu"na görə, "Dağıstan dağlılarının əcdadı gürcü qəhrəmanı Lekosun adı, böyük ehtimalla, etnik lakla bağlıdır". Gürcüstan filoloqu A. V. Kiknadzeyə görə, Lekos indiki ləzgilərin əcdadıdır. == Etimologiya == Strabon leqləri gellərlə birlikdə "skiflər" adlandırır. Bunlar terminin elmi mənasında skiflər deyil. Mixail İxilov belə bir fikrə istinad edir ki, kadusilər bir neçə qohum tayfanın, o cümlədən gellərin və leqlərin ümumi adı olmuşdur. Klavdi Ptolemey "Coğrafiya" əsərində (VI kitab) kadusi və leqləri müəyyən etmiş, gellərin şimalda yaşadıqlarını bildirmişdir. Kay Brodersen bütün mövcud fraqmentləri müqayisə edərək, Plininin mətnindəki "leqlər" sözünün köçürmə zamanı itmiş ola biləcəyini təklif edir.

Bakis (yun. Βάκις) — e.ə. VIII–VI əsrlərdə Yunanıstanda çiçəklənən peyğəmbərlər və kahinlər üçün ümumi ad. Efesli Filet, Klavdi Elian və İoann Tsets onlar arasında xüsusi fərqə malikdirlər.

Anakso ( q.yun. Ἀναξώ ) — yunan mifologiyasında personajdır. Tirinf padşahı Alkeyin və Amfitrionun qızı, Astidamiyanın bacısı idi. O, əmisi, Alkayın qardaşı Elektrion ilə evlənmişdir. O, Alkmena ( Heraklın anası) adlı bir qız və səkkiz oğul doğmuşdur. Bütün oğulları tafili döyüşçülər ilə vuruşmada ölmüşdür.