Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • провес

    ...-а; м.; спец. Прогнувшееся, провисшее место. Провес потолка. Провес проводов.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОВЕС

    əksik, əksik gəlmə, çatmama

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОВЕС

    ...кимиди; эксик атун; кимиз атун (терездал); в мешке три кило провеса шешелдай пуд кило кими я. 2. спец. патахъвал; патахъ чка (акIаж хьайи): акIаж х

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОВЕС

    м 1. əksik; əksik gəlmə, çatmama, əksik çəkilmə; 2. əyilmiş yer, sallaq yer (tavanda); yatma, qarın vermə (divar)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • прочёс

    см. прочесать 1), 2); -а; м.; спец. Прочёс волокна. Прочёс леса.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • протёс

    -а; м. 1) к протесать - протёсывать. 2) Протёсанное место. Протёс во всю длину бревна.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • промес

    см. промесить; -а; м. Промес хлеба.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • провис

    = провисание, провисать; см. провиснуть

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • привес

    ...откармливаемых животных) Среднесуточный привес телят. Снижение привеса скота. Давать большой привес.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • PROVEN

    adj sübut edilmiş / olunmuş

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • proses

    proses

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • PROSES

    [lat. processus-gediş] процесс (1. са кардин, са вакъиадин финиф; // тайин са нетижа къачун макьсаддалди сад-садан гуьгъуьналлаз, галай-галайвал ийида

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • Proses

    hərəkət, hadisə və s. bildirən semantik kateqoriya.

    Tam oxu »
    İzahlı tərcüməşunaslıq terminləri lügəti
  • PROSES

    \ – müəyyən bir nəticəyə varan düşüncə axışı. Hadisələrin yaxud da prosesin müəyyən bir nəticəyə doğru yol alması

    Tam oxu »
    Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti
  • PROSES

    Latınca, irəliyə doğru hərəkət.

    Tam oxu »
    Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti
  • proses

    is. processus m ; procédé m ; procès m (hüquqi)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • proses

    süreç

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-türkcə lüğət
  • PROSES

    Latın sözüdür, hərfi mənası “irəliyə hərəkət” deməkdir. İndi “dəyişmə” an­lamına uyğun məna bildirir, bu isə təkcə irəliyə deyil, geriyə də hərəkət ol

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • пловец

    ...умеет плавать, плывущий человек. Среди детворы он был лучший пловец. Спасти пловца. Пловец заплыл далеко в море. У пловца судороги. Сделать пловцу ис

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОЧЁС

    м 1. xüs. darama, daranma; darayıb təmizləmə, daranıb təmizlənmə; 2. ərazidə (adətən meşədə) axtarış əməliyyatı aparma; 3

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИВЕС

    м k. t. çəkisi artma

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЛОВЕЦ

    м 1. üzgüçü, üzücü; 2. köhn. dəniz səyyahı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • PROSES

    i. 1. process; inkişaf ~i process of the development; suyun buza çevrilmə ~i the process of water becoming ice; iş ~ində in the process of work; təbii

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • PROSES

    сущ. процесс: 1. протекание, ход какого-л. явления. İnkişaf prosesi процесс развития, tarixi proses исторический процесс; yaradıcılıq prosesi творческ

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПЛОВЕЦ

    сирнавдай кас; сирнав ийиз чидай кас; сирнавардайди

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PROSES

    процесс

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PROSES

    ...əldə etmək məqsədilə görülən ardıcıl işlərin məcmusu. Texnoloji proses. Neftçıxarma prosesi. 2. Xəstəliyin aktiv inkişafı, gedişi. İltihab prosesi. 3

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОТЁС

    м xüs. 1. yonma, yonulma; 2. yonulmuş yer

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • PROVE

    v 1. sübut etmək; to ~ smb.’s guilt / innocence bir kəsin günahını / günahsızlığını sübut etmək; 2. təsdiqləmək, təsdiq etmək; to ~ one’s identity şəx

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • İSBAT

    i. proof, evidence; argument; ~ etmək, ~a yetirmək to prove (d.); təcrübədə ~ etmək to prove in practice; ~ olunmaq to be* proved

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ПРИМЕСЬ

    ж къерехдай какахьайди, какадарнавайди; мука без примеси какадрай (ва я какахьай) затIар квачир гъуьр; с примесью маса затI какадарнавай (ва я к

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОБЕГ

    ...рекье хьана. 3. фин, фейи рехъ; атIай рехъ; рехъ атIуй; сделать пробег в 900 километров 900 километрдин рехъ атIун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОБЕЛ

    1. ахъайнавай чка, буш чка (кхьей ва я басма авур затIуна, мес. бланкда). 2. пер. нукьсан, кимивал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОЛЕТ

    1. лув гун, лув гана фин, цавай фин. 2. буш ара; мензил (1. муькъуьн кьве дестекдин ара. 2. ракьун рекьин кьве станциядин ара

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОДАВЕЦ

    1. продавец, туьквенда шейэр ахъайдай къуллугъчи. 2. маса гудайди.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОДЕТЬ

    1. акалун (рапуник гьал). 2. ракъурун, ттун (са тIеквендай са затI)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОЕСТЬ

    тIуьн; тIуьна. куьтягьун; михьиз тIуьн

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОЖЕЧЬ

    ккун, кана тIеквен акъудун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРАОТЕЦ

    уст. улу буба; праотцы улу-бубаяр, ата-бубаяр

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОЛЕЧЬ

    къаткун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОМЕР

    мн. нет 1. алцумун. 2. гъалатI, ягъалмишвал (алцумунин къене)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИВЕТ

    салам ♦ ни ответа, ни привета са хабарни авач, са хабар-тегьерни авач

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОЧЁТ

    səhv, yanlış (hesabda)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОВЕСТЬ

    ж 1. лит. повесть (чIехи, яргъи гьикая). 2. уст. кьиса, эхтилат

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОВЕСА

    м кар квахьнавай женжел, кар квахьнавай надинж кефчи

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПЕРЕВЕС

    1. см. перевесить. 2. пер. артухвал; взять перевес артухвал къачун, винел пад къачун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОБЕЛ

    ara, aralıq, boş yer, boşluq, məsafə, nöqsan, qüsur, çatışmazlıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • POVEST

    [rus. повесть] Süjeti romana nisbətən daha sadə və həcmcə ondan daha kiçik olan bədii əsər. S.Rəhimovun “Aynalı” povesti. Povest yazmaq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ДРОВЕЦ

    м дрова söz. oxş

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • дровец

    см. дрова; только мн. род. (других форм нет) ласк. Принести дровец.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОПЕТЬ

    1. лугьун, ягъун (мани); мани лугьун, мани ягъун; пропеть песню мани лугьун. 2. гьараюн (кIекре). 3. макьамар ягъун (мес. билбилди).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОПЕЧЬ

    иердиз чурурун, бегьем чурурун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОВЕСТИ

    1. Aparmaq; 2. Keçirmək; 2.tətbiq etmək; 3 irəli sürmək, yeritmək, yürütmək; 5. Çəkmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОВЕСТИ

    1. тухун. 2. тухун; кьиле тухун (кIвалах). 3. кечирмишун; тестикьриз тун (са теклиф, закон, къарар). 4

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОВЕСИТЬ

    сов. 1. əksik çəkmək (tərəzidə); 2. xüs. qaxac etmək, asıb qurutmaq, havada qurutmaq (balığı və s.); 3

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОВЕСИТЬСЯ

    сов. 1. yanılmaq, səhv etmək (çəkidə); səhv çəkmək; 2. xüs. qaxaclanmaq, havada qurumaq (balıq və s.); 3

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОВЕСНОЙ

    ПРОВЕСНОЙ, ПРОВЕСНЫЙ прич. xüs. qurudulmuş, havada qurudulmuş; qaxac; провесная рыба qurudulmuş (qaxac) balıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОВЕСНЫЙ

    ПРОВЕСНОЙ, ПРОВЕСНЫЙ прич. xüs. qurudulmuş, havada qurudulmuş; qaxac; провесная рыба qurudulmuş (qaxac) balıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОВЕСТИ

    сов. 1. aparmaq; провести отряд через лес dəstəni meşənin içindən aparmaq; 2. (müxtəlif mənalarda) keçirmək; провести в жизнь həyata keçirmək; провест

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
OBASTAN VİKİ
Proses
Proses (lat. processus) — obyektin zaman çərçivəsində vəziyyətin kəmiyyət və keyfiyəət baxımından tədricən dəyişməsi; bir birinə bağlı olan hərəkətlərin cəmi, hansısa bir işin gedişi. == Fizika və riyaziyyatda == Termodinamik proses Təsadüfi proses == Geologiyada == Relyefəmələgəlmə prosesi == İnformatikada == İnformatikada proses abstrakt anlayışdır. Kliyent prosesi Server prosesi Sinxron proses Asinxron proses Фоновый процесс == Hüquqda == Məhkəmə prosesi — hüquqi termin, prosessual qanunvericiliyə uyğun olaraq məhkəmədə məhkəmə işinin baxılması.
Abrazion proses
Abraziya (geomorfologiya)
Adiabat proses
Adiabatik proses (yun. adiabatos - bağlı) - havanın vəziyyətinin (həcmi, təzyiqi, sıxlığı və temperaturunun) kənardan istilik gəlmədən dəyişilməsi. == İzahı == Adiabat proses — elə termodinamik prosesə deyilir ki, burada sistem nə istilik miqdarı alır, nə də istilik miqdarı verir. Hava yuxarı qalxdıqda onun kütləsi genişlənir və nəticədə kənara getmədən onun temperaturu hər 100m-də 1o düşür. Hava aşağı endikdə isə onun kütləsi sıxlaşır və kənardan ona istilik daxil olmadan temperaturu yenə hər 100 m-də 1o-yə qədər qalxır.
Adiabatik proses
Adiabatik proses (yun. adiabatos - bağlı) - havanın vəziyyətinin (həcmi, təzyiqi, sıxlığı və temperaturunun) kənardan istilik gəlmədən dəyişilməsi. == İzahı == Adiabat proses — elə termodinamik prosesə deyilir ki, burada sistem nə istilik miqdarı alır, nə də istilik miqdarı verir. Hava yuxarı qalxdıqda onun kütləsi genişlənir və nəticədə kənara getmədən onun temperaturu hər 100m-də 1o düşür. Hava aşağı endikdə isə onun kütləsi sıxlaşır və kənardan ona istilik daxil olmadan temperaturu yenə hər 100 m-də 1o-yə qədər qalxır.
Coğrafi proses
Coğrafi proses təbii və ya təbii-antropogen səbəblərin təsiri altında ərazinin landşaft xassələrinin tədricən, lakin bəzən kəskin dəyişməsi. Dəyişkənlik fiziki-coğrafi ola bilər və ya iqtisadi və sosial coğrafi hadisələrə toxuna bilər. Coğrafi proses təsərrüfat və cəmiyyətin həyatı üçün pozitiv və neqativ ola bilər. Ora həmişə bir sıra geosistemlərdə, iyerarxiyanın aşağı səviyyələrində baş verən dəyişikliklər daxil olur, böyük ərazilərdə inkişaf etdikdə isə bütün təbii sistemlərə təsir göstərə bilər. Coğrafi prosesin gedişində həm dağıdıcı dəyişikliklər, həm də bərpaedici suksessiyalar baş verir, belə ki, Coğrafi proses bir-birinə zidd olan qarşılıqlı təsir transformasiyası, özününizamlayıcı və özünübərpaedici təbii sistemlər kimi təzahür olunur.
Denudasion proses
Denudasiya (lat. Denudatio - "çılpaqlaşma") — Yer səthində süxurların su, külək, buz və s. ilə dağılması, yüksək sahələrdən alçaq sahələrə aparılması proseslərinin məcmusu. Yer səthi relyefinin dəyişilməsində və yeni relyef formalarının əmələ gəlməsində denudasiyanın rolu böyükdür. O, süxurları parçalayıb dağıdaraq relyefi alçaldır, hamarlayır, dağlıq sahələri denudasion düzənliklərə (peneplenlərə) çevirir. Denudasiya prosesinə aşınma, eroziya, abraziya, korroziya, deflyasiya kimi proseslər daxildir. == Denudasion proses == Denudasion proses aşınma məhsullarının daşınmasıdır. Prosesin başlıca hərəkətverici qüvvəsi ağırlıq qüvvəsidir. Bu qüvvə birbaşa və yaxud müxtəlif mütəhərrik mühitlərin vasitəsilə yaranır. Denudasion proses dar mənada müəyyən bir səthin yuyulması və qravitasion hərəkətlər vasitəsilə aşınma materiallarının daşınması kimi başa düşülür.
Kriogen proses
Kriogen proses - torpağın mənfi dərəcəyə qədər soyuması, donması və donunun açılması vaxtı baş verən fiziki, fiziki-kimyəvi və bioloji proseslərin məcmusu. == Xüsusiyyəti == Torpağın çat verməsi Torpaq donarkən torpaq kütləsinin qarışması və torpaq nəmliyinin miqrasiyası Çınqıl və daş qırıntılarının torpaq kütləsindən çıxarılıb onun səthində paylanması və strukturu-oliqonal törəmələrin çoxkünclü daşlar, tor və s.-nin formalaşması Şaxta - don qabarmaları və s.
Politrop proses
Politrop proses - xüsusi istilik miqdarı dəyişməz qalan termodinamik prosesə deyilir.
Proven (rayon)
Proven (fr. Provins) — Fransanın İl-de-Frans regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Sena və Marna. Suprefektura — Proven. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 154 269 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 93 nəf / km². Rayon sahəsi — 1651 km².
İnzibati proses
İnzibati proses — dövlət idarəetməsi sahəsində konkret inzibati işlərin həlli üzrə dövlət orqanlarının fəaliyyəti. İnzibati proses normalarına görə, məsələn, vətəndaşların şikayət və ərizələrinə baxılır, intizam tənbehi tətbiq edilir. Bu, səlahiyyətli icra hakimiyyəti orqanlarının və onların vəzifəli şəxslərinin, habelə hakimlərin inzibati prosessual hüquq normaları ilə tənzimlənən inzibati işlərin başlanması, baxılması və həlli üzrə fəaliyyəti.
İzobar proses
İzobar proses (yun. "baros" – ağırlıq, çəki) – makroskopik sistemin halının sabit təzyiqdə dəyişməsi prosesi (p = const). Qazı qızdırdıqda onun hərəkət edən porşenli silindrdə genişlənməsini izobar proses hesab etmək olar. İzobar prosesi aşağıdakı nisbətlərə bərabərdir: Sistemə ötürülən istilik enerjisi iş görülməsinə və sistemin daxili enerjisinin (U) dəyişməsinə sərf olunur. Termodinamikanın birinci qanununa əsasən Q = Δ U + W {\displaystyle Q=\Delta U+W\,} burada W qaz tərəfindən görülən iş, U qazın daxili enerji və Q verilən istilik enerjisidir. Qapalı sistemdə təzyiq-həcm işi aşağıdakı kimi müəyyən edilir: W = ∫ p d V {\displaystyle W=\int \!p\,dV} burada Δ bütün proses üzrə dəyişiklik deməkdir, d isə diferensialı bildirir. Təzyiq sabit olduğundan, bu o deməkdir ki W = p Δ V {\displaystyle W=p\Delta V} İdeal qaz qanununu tətbiq etməklə, alırıq ki W = n R Δ T {\displaystyle W=n\,R\,\Delta T} R qaz sabitini, n isə sabit qaldığını qəbul etdiyimiz maddənin miqdarını ifadə edir (məsələn, kimyəvi reaksiya zamanı faza keçidi yoxdur).Daxili enerjinin dəyişməsi sistemin temperaturundan asılıdır. Δ U = n c V , m Δ T {\displaystyle \Delta U=n\,c_{V,m}\,\Delta T} burada cV,m sabit həcmdə molar istilik tutumudur. Son iki tənliyi birinci tənliylə əvəz etməklə izobar qazlar üçün verilən istiliyin təsiri altında qazın temperatur dəyişməsini təyin edə bilərik. Q = n c V , m Δ T + n R Δ T Q = n Δ T ( c V , m + R ) Q = n Δ T c P , m {\displaystyle {\begin{aligned}Q&=n\,c_{V,m}\,\Delta T+n\,R\,\Delta T\\Q&=n\Delta T(c_{V,m}+R)\\Q&=n\Delta Tc_{P,m}\end{aligned}}} burada cP sabit təzyiqdə molar istilik tutumudur.
İzotermik proses
İzotermik proses (yun. ἴσος -bərabər və θέρμη - isti) — sabit temperaturda sistemin halının dəyişməsi. Bu prosesdə temperatur sabit qalır: ΔT = 0. Havanın tədricən sıxılma prosesini və ya qabdan qazı sorub çıxaranda nasosun porşeni altında qazın genişlənməsini təxmini olaraq izotermik proses hesab etmək olar. İzotermik prosesi həyata keçirmək üçün adətən, sistemə termostat tətbiq edilir. Bu zaman prosesin dövrədəən keçirilməsi daha da tezləşir. Sistemin temperaturu isə termostatın temperaturundan fərqlənmir. İzotermik proses elə prosesdir ki, qazın çəkisi, molyar qaz və temperatur є -konstant sayılırlar. == İzotermik proses və Boyl-Mariott qanunu == İzotermik proses və Boyl-Mariott qanunu arasında sxematik əlaqə vardır. İzotermik proses Boyl-Mariott qanununun hesabına izah edilir.
İzoxor proses
İzoxor proses (yun. "chora" – tutum) – makroskopik sistemin halının sabit həcmdə dəyişməsi prosesi (V = const). İstənilən həcmdə və ya elektrik lampasında olan qazı qızdırdıqda onun təzyiqinin artması izoxor prosesdir.
Ədəbi proses
Ədəbi proses — ədəbiyyatın istər bir dövrdə, istərsə də, xalqın, ölkənin cəmiyyətin tarixi boyunca mövcudluğu, yaşarlığı və təkamülü. Hər bir tarixi dövrdə ədəbi proses sosial, ideoloji və estetik baxımdan müxtəlif səpkili və səviyyəli bütün ədəbi-bədii nümunələri (nəsr, şeir, dramaturgiya, ədəbi tənqid və ədəbiyyatşünaslıq) ehtiva edir. Bir çox hallarda, bədii əsərlər, müxtəlif səbəblər üzündən, yarandıqları vaxtdan, yaxud ilk nəşrindən xeyli sonra ədəbi proses nəticəsinə çevrilir (məs., Mirzə Fətəli Axundzadənin “Kəmalüddövlə məktubları” ilk dəfə 1924-cü ildə, Cəlil Məmmədquluzadənin “Danabaş kəndinin əhvalatları” povesti isə 1936-cı ildə çap edilmişdir). Bədii ədəbiyyatın və incəsənətin növləri, həmçinin ideoloji və linqvistik hadisələrlə qarşılıqlı əlaqə və təsiri ədəbi prosesin mühüm cəhətlərindəndir. Dövrün ədəbi “özünüdərk”i (ədəbi yaradıcılıq proqram və manifestləri), həmçinin müxtəlif estetik cərəyanlar (məsələn, XX əsrin əvvəllərində Azərbaycan ədəbiyyatında “mollanəsrəddinçilər”lə “füyuzatçılar”) arasında mübarizə, qarşılıqlı beynəlmiləl ədəbi əlaqələr ədəbi prosesin ayrılmaz tərkib hissələrindəndir. “Ədəbi proses” termini XX əsrin 20-30-cu illərində meydana gəlmiş, 60-cı illərdən geniş işlənməyə başlamışdır. Ədəbi prosesin küll halında, bütün bədii, ideya-estetik təzahürləri ilə dərindən təhlil edilib öyrənilməsi, ümumiləşdirilməsi ədəbiyyatın inkişaf meyillərini, perspektivlərini aydınlaşdırmaq baxımından müstəsna əhəmiyyətə malikdir. Azərbaycanda ədəbi prosesin sistemli şəkildə intensiv öyrənilməsinə 60-70-ci illərdən başlanılmışdır. Müasir Azərbaycan ədəbi prosesinin xüsusiyyətləri sırasına mənəvi-əxlaqi problematikaya marağın güclənməsi, insan konsepsiyasının inkişafı, tarixiliyin qüvvətlənməsi, janr-üslub sayəsində yeni axtarışlar və s. daxildir.
Yuxu (proses)
Yuxu — beynin fəaliyyət normasının minimal səviyyəyə enməsi və ətraf mühitə olan reaksiyaların azalması ilə müşayiət olunan təbii fizioloji proses. Bu proses məməlilərə, quşlara, balıqlara və bəzi başqa heyvanlara, həmçinin bəzi həşəratlara (məsələn, drozofillərə) məxsus prosesdir. Bütün canlı varlıqlar öz güclərini bərpa etmək və həyat fəaliyyətini davam etdirmək üçün istirahətə ehtiyac duyurlar. Məcburi yuxu canlıların bütün cismi və zehni fəaliyyətlərini dayandırır. == Yuxunun fiziologiyası == Yuxuda anabolizm proseslərinin səviyyəsi artır, katabolizm isə enir. Normal yuxu dövri təxminən hər 24 saatdan bir olur. Bu dövr sirkad ritmi adlandırılır. Bioloji ritmin sirkad forması bir növ işıq və temperatur təsirləri ilə ontogenez dövrdə orqanizmin qazandığı, "bioloji saatlar" vasitəsi ilə həyata keçirilir. == Yuxu elmi izahı == Bu haqda alimlərin bir çox fikirləri vardır. Bəziləri hesab edirlər ki, yuxu zamanı beyindəki qanın bir çox hissəsi bədənin müxtəlif yerlərinə axır.
Yuxu (fizioloji proses)
Yuxu — beynin fəaliyyət normasının minimal səviyyəyə enməsi və ətraf mühitə olan reaksiyaların azalması ilə müşayiət olunan təbii fizioloji proses. Bu proses məməlilərə, quşlara, balıqlara və bəzi başqa heyvanlara, həmçinin bəzi həşəratlara (məsələn, drozofillərə) məxsus prosesdir. Bütün canlı varlıqlar öz güclərini bərpa etmək və həyat fəaliyyətini davam etdirmək üçün istirahətə ehtiyac duyurlar. Məcburi yuxu canlıların bütün cismi və zehni fəaliyyətlərini dayandırır. == Yuxunun fiziologiyası == Yuxuda anabolizm proseslərinin səviyyəsi artır, katabolizm isə enir. Normal yuxu dövri təxminən hər 24 saatdan bir olur. Bu dövr sirkad ritmi adlandırılır. Bioloji ritmin sirkad forması bir növ işıq və temperatur təsirləri ilə ontogenez dövrdə orqanizmin qazandığı, "bioloji saatlar" vasitəsi ilə həyata keçirilir. == Yuxu elmi izahı == Bu haqda alimlərin bir çox fikirləri vardır. Bəziləri hesab edirlər ki, yuxu zamanı beyindəki qanın bir çox hissəsi bədənin müxtəlif yerlərinə axır.
Yuxu (fizoloji proses)
Yuxu — beynin fəaliyyət normasının minimal səviyyəyə enməsi və ətraf mühitə olan reaksiyaların azalması ilə müşayiət olunan təbii fizioloji proses. Bu proses məməlilərə, quşlara, balıqlara və bəzi başqa heyvanlara, həmçinin bəzi həşəratlara (məsələn, drozofillərə) məxsus prosesdir. Bütün canlı varlıqlar öz güclərini bərpa etmək və həyat fəaliyyətini davam etdirmək üçün istirahətə ehtiyac duyurlar. Məcburi yuxu canlıların bütün cismi və zehni fəaliyyətlərini dayandırır. == Yuxunun fiziologiyası == Yuxuda anabolizm proseslərinin səviyyəsi artır, katabolizm isə enir. Normal yuxu dövri təxminən hər 24 saatdan bir olur. Bu dövr sirkad ritmi adlandırılır. Bioloji ritmin sirkad forması bir növ işıq və temperatur təsirləri ilə ontogenez dövrdə orqanizmin qazandığı, "bioloji saatlar" vasitəsi ilə həyata keçirilir. == Yuxu elmi izahı == Bu haqda alimlərin bir çox fikirləri vardır. Bəziləri hesab edirlər ki, yuxu zamanı beyindəki qanın bir çox hissəsi bədənin müxtəlif yerlərinə axır.
Alyssum alpestre proles gerardi
Alyssum alpestre (lat. Alyssum alpestre) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin çuğundurot cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Alyssum gerardi Rouy & Foucaud Odontarrhena saxatilis Jord. & Fourr. Odontarrhena pyrenaica Jord. & Fourr. Odontarrhena murcica Jord. & Fourr. Odontarrhena microphylla C.A.Mey. in Ledeb.
Alyssum alpestre proles jordanii
Alyssum alpestre (lat. Alyssum alpestre) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin çuğundurot cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Alyssum gerardi Rouy & Foucaud Odontarrhena saxatilis Jord. & Fourr. Odontarrhena pyrenaica Jord. & Fourr. Odontarrhena murcica Jord. & Fourr. Odontarrhena microphylla C.A.Mey. in Ledeb.
Xərclərin uçotunun proses metodu
Xərclərin uçotunun proses metodu (ing. process costing) — hesabat dövrü üçün istehsal olunan vahid üzrə orta maya dəyərini hesablayan məsrəflərin uçotu metodu. == Tərifi == İngilis professoru Kolin Druri prosesin maya dəyərinin hesablanması metodunu, hesabat dövründə məhsula (xidmətə) çəkilən ümumi məsrəflərin məhsulun (xidmətlərin) ümumi sayına bölündüyü zaman istehsal olunan hər bir vahid üçün orta xərclərin hesablanması metodueyni müddətə buraxılmışdır kimi müəyyən edir. Metod bir çox eyni istehsal vahidləri istehsal olunduqda istifadə olunur və hər bir vahidin maya dəyərini müəyyən etməyə ehtiyac yoxdur. Bu halda məhsullar eyni istehsal olunur və birbaşa və qaimə məsrəflərinin eyni bölüşdürülməsini tələb edir. Ayrı-ayrı sifarişlər üzrə ayrıca məsrəflərin uçotu registrləri aparılmır və maya dəyəri obyekti istehsal prosesinin hər bir başa çatmış mərhələsinin məhsuluna çevrilir. Bir sıra iqtisadçılar məsrəflərin uçotu və məhsulun maya dəyərinin hesablanması metodunu, bitməmiş istehsalat olmadan məhdud çeşiddə məhsulların istehsalına çəkilən xərclərin uçotu metodu kimi müəyyən edirlər, burada məsrəf uçotunun obyektləri istehsalda fərdi məhsulların bütün istehsal prosesinin tərkib hissəsi kimi proseslərdir. == Proses metodunun növləri == Bir sıra iqtisadçılar istehsal vahidinin maya dəyərinin hesablanmasının üç variantını ayırd edirlər : bir növ məhsul istehsal edilən və bitməmiş istehsalat olmayan istehsalatda (kömür, mədən sənayesi və s. müəssisələrində) məhsul vahidinin maya dəyəri istehsal prosesinin məsrəflərinin cəmini istehsal prosesinə sərf olunan məbləğə bölmək yolu ilə müəyyən edilir. məhsul vahidlərinin sayı; bir neçə növ məhsul istehsal edilən və müstəqil istehsalın olmadığı (eyni vaxtda elektrik və istilik enerjisi istehsal edilən, yaxud neft və qaz hasil edilən və s.) sənaye sahələrində bütün növ məhsullar üçün ümumi olan məsrəflər onlar arasında müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq bölüşdürülür.
Brokes
Brokes (fr. Broquiès, oks. Broquièrs) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Sen-Rom-de-Tarn kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Miyo. INSEE kodu — 12037. Kommuna təxminən Parisdən 540 km cənubda, Tuluza şəhərindən 110 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 40 km cənubda yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 644 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 376 nəfər (15-64 yaş) arasında 309 nəfər iqtisadi fəal, 67 hərəkətsiz (fəaliyyət göstərici 82,2%, 1999-cu ildə 77.3%) idi.
Povest
Povest — danışıq, təhkiyə deməkdir. Povest rus dilində danışıq, təhkiyə, nağıl etmək mənasında işlənən "povestvovanie" sözündəndir. == Haqqında == Povestə bəzən böyük hekayə deyilir. Çünki povestlə hekayə bir-birinə yaxın janrlardır. Hekayədən fərqli olaraq, povestdə bir yox, bir neçə əhvalatdan bəhs olunur və təsvir olunan surətlərin sayı da hekayədəki surətlərin sayından bir neçə dəfə çox olur. Cəlil Məmmədquluzadənin “Danabaş kəndinin əhvalatları”, Ə. Vəliyevin “Gülşən”, M. Hüseynin “Kin”, M. Cəlalın “Dağlar dilə gəldi” və s. əsərləri Azərbaycan ədəbiyyatında povest janrının gözəl nümunələri hesab olunur.Povestdə obrazların sayı hekayədə iştirak edənlərin sayından xeyli artıq, həyat hadisələrinin əhatə dairəsi geniş, surətlərin təsviri daha dolğun olur. Məsələn, Cəlil Məmmədquluzadənin "Poçt qutusu" hekayəsini "Danabaş kəndinin əhvalatları" əsəri ilə müqayisə etdikdə birincidə obrazların (Novruzəli, xan, poçt işçisi) sayının ikincidəki obrazlardan (Məhəmmədhəsən əmi, onun oğlu, Xudayar bəy, Zeynəb, onun oğlu Vəliqulu, qızları Fizzə və Ziba, Kərbəlayi Cəfər, Axund və s.) qat-qat az olduğu aydın görünür. Azərbaycan ədəbiyyatında ilk povest Mirzə Fətəli Axundovun "Aldanmış kəvakib" əsəri sayılır. Hekауə ilə rоmаn arasında оrtа mövqe tutan, hekауədən böyük, rоmаndan kiçik epik əsərlər povest adlandırılır.
Protea
Proteya (lat. Protea) — proteyakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Protest
Protest – [lat. protestor – etiraz edirəm, sübut edirəm; protestari – təntənəli elan etmək] 1)açıq-aşkar etiraz; 2)hər hansı bir şeylə qəti razılaşmamaq; 3)hüquqşünaslıqda – hər hansı məhkəmə qərarı ilə razılaşmamaq haqqında ərizə, məhkəmə hökmündən rəsmi narazılıq. == Ədəbiyyat == R. Əliquliyev, S. Şükürlü, S. Kazımova. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər. Bakı, İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.
Protez
Protez, əskik olan bədən üzvlərininin yerinə işlədiləcək şəkildə edilmiş cihazların ümumi adıdır. Xəsarət, şiş cərrahiyələri, qanqren, iltihab və bunun kimi digər orqan ziyanları nəticəsində vücudun geri qalanının sağlamlığını qorumaq məqsədi ilə ziyan görən orqan çıxardılar. Bu orqanın funksiyasının və şəklinin yerinə işlənən protezler bu orqandan geriyə qalan bədən boşluğuna köməkçi materiallar vasitəsi ilə taxılar. Protezler yerinə işlədildiyi bölgəyə görə adlandırılırlar: çənə-üz protezləri, diş protezləri, qol, əl, ayaq protezləri, qulaq protezləri, saç protezləri, göz protezləri və s. Çoxu protez orqanının funksiyasının və görünüşünün yerinə tam olaraq işlədilə bilməz, amma bir dərəcəyə qədər köməkçi ola bilər. Ancaq yenə də protez istehsalı ilə xəstənin psixologiyası xeyli düzələ bilər. Protezler kauçuk, vinil, titan, qızıl və bunun kimi müxtəlif maddələrdən hazırlanır. Protezləri vücuda tutdurmağın bu kimi yolları var: Orqan ziyanının olduğu qisimdə protezin girib tutuna biləcəyi bir mexaniki mühafizəkar sahəsində mexaniki mühafizəkarlıqla, Mexaniki mühafizəkarlığın az olduğu vəziyyətdə sap, klemp, məngənə, qarmaqlar, kroşe kimi köməkçi vasitələrlə, Bəzi toxuma vasitələri ilə.
Provans
Provans (fr. Provence;Provansca:Provença və ya Prouvènço) — cənub-şərqi Fransada bir regiondur. İtaliya ilə qonşu olan bu region Provans-Alp-Kot Dazur əyalətinin inzibati hissəsidir. Aralıq dənizi sahilində yerləşir. Mərkəzi Marsel şəhəridir.
Proşek
Proşek (xorv. Prošek) — şirin desert şərabı. Şərab Xorvatiyada və ölkənin cənub hissəsindəki Dalmasiya regionunda ənənəvi olaraq istehsal edilir. Adının mənşəyi tam məlum deyilş Amma güman olunur ki, ad xorvat sözü olan prošli (son) sözündən götürülmüşdür. Bu adın qoyulmasına səbəb şərab üçün istifadə edilən üzümün çox gec qıcqırmasıdır. == Təsviri == Şərab üzüm giləmeyvələrinin kollarından passito (həsir şərabı) üsulu ilə qıcqırmasından alınır və istehsal edilir. Proşek çox keyfiyyətli şərab hesab olunur. Ona görə də, digər şərablara nisbətən daha bahalıdır. Buna səbəb onun istehsalına orta hesabla digər şərablardan yeddi dəfə daha çox üzüm tələb olunmasıdır. İstehsalçılar şərab istehsalı zamanı spirtin yüksək həddindən istifadə edirlər.
Rivəş
Rivəş — İranın Rəzəvi Xorasan ostanının Kaşmər şəhristanının Kuhsorx bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 4610 nəfər insana və 1277 ailədən ibarət idi.
Rover
Rover — planetin və ya başqa səma cisminin səthində hərəkət etmək üçün hazırlanmış kosmik kəşfiyyat gəmisidir.