Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • сума

    -ы; ж.; трад.-нар. = сумка 1) Охотничья сума. Нищий с сумой. Вьючная, перемётная сума. (две связанные вместе сумки, перекидываемые через седло лошади,

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СУМА

    ж köhn. çanta, dağarcıq, torba; ◊ ходить с сумой dilənçilik etmək, dilənmək; сума переметная bax переметный.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СУМА

    bax сумра.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • СУМА

    чанта; тагъар. ♦ ходить с сумой къекъверагвал авун; тIалабиз гьатун; пустить с сумой къекъверагвиле ттун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СУМА

    also. сумра.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • СУМА

    || СУМРА фарс, т-б., сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра 1) кьилин вилик пад, чин. АтӀугънава сумра зи. З. Ш. Са лезги рушаз. Синонимар: чин, суфат. 2)

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • сума

    см. сумра.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • сума перемётная

    презрит. О том, кто легко меняет свои убеждения, переходит из одного противоборствующего лагеря в другой.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • AĞZINI ŞUMA SALMAQ

    çətinliyə salmaq, mürəkkəbləşdirmək, çətin tərəfə yönəltmək; ~ atı daşlığa sürmək.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin frazeologiya lügəti
  • без шума и пыли

    разг.-сниж. Тихо и скрытно.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SUMAX

    сумах

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SUMAQ

    ...Yarpaqlarından aşı, boyaq və dərman maddələri hasil edilən ağac və ya kol. Sumaq üç metrə qədər hündürlükdə, qışda yarpağı tökülən alçaqboylu ağac və

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ŞUMAL

    sif. 1. Hündür, düz, sərrast. Şumal çinar. Şumal ağac. – Tikildi divarlar, şumal dirəklər. M.Müşfiq. [Yunis:] Bu taxta qurudur, şumaldır. Mir Cəlal. 2

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ŞÜMAL

    ...1. Yeni dikəlib göyərən budaq, zoğ. Çəkil şümalı. – Bir şümal pöhrəni; Bir vurğuda qələm elədi; Və qürurla dedi; Ovxarını gördünmü baltanın? R.Rza. 2

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ŞÜMAR

    is. [fars.] Say, hesab. □ Şümara gəlməmək – saya, hesaba gəlməmək. Məkani-əslimdən düşdüm avarə; Dərdimin ədədi gəlməz şümarə. Aşıq Baxış.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • СЕМЬЯ

    хзан, килфет

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СЕМЯ

    1. тум; семена тумар, тум; оставить на семена тумуниз тун; конопляные семена канабдин фин (тум). 2. биол. мая (эркекдан; см. сперма).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СУДА

    мн. гимияр (см. судно1).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СУМКА

    чанта; сумка.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СУДЬЯ

    судья.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СУКА

    кач

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СУММА

    1. yekun, cəm, məcmu; 2.məbləğ, pul

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СУММА

    1. сумма, вири, жем (санал кIватIайла хьайиди вири). 2. пул.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЩУКА

    durnabalığı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SƏMA

    небо

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • СУДЬЯ

    hakim, münsif

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЕМЬЯ

    ailə, külfət

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ŞURA

    совет

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞUMAL

    высокий, стройный

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SUSMA

    молчание, умалчивание

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SİMA

    1. лик, облик, образ, наружность; 2. личность;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • СУША

    кьурамат; ччил (гьуьлуьн, вацIун акси)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ŞURA

    ...məsləhətləşmək. 3. bax Sovet (bəzən cəm şəklində: şuralar). Şura katibi Məmmədəli də asudə, fikirsizzikirsiz gəlib dəftərxananın sol küncündə öz yeri

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SUSMA

    “Susmaq”dan f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SUMKÁ

    [rus.] Dəridən, parçadan və s. materialdan hazırlanmış, adətən tutacağı olan qadın çantası. Sumkasında cürbəcür pomada, üzyağı var; Dillənir dindirməm

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • СУРЬМА

    мн. нет сурьма (суьрме; 1. жуьреба-жуьре затIарик кваз техникада ва типографияда ишлемишдай, гимишдин лацу ранг алай кIеви, хцIу элемент. 2. гьадака

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ŞÜCA

    igid, qorxmaz, qəhrəman

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • СЮДА

    нареч. иниз; инал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ŞÜMAR

    say, hesab; haqq-hesab; saat əqrəbi; yaraşıqlı boyu olan

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ШУБА

    кIурт; кавал; нагольная шуба винел парча, алачир кIурт; крытая шуба винел парча чIугур кIурт.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • SƏMA

    ...N.Xəzri. Gündoğan tərəf utancaq bir qız yanağı kimi qızarır, …səma ağır-ağır dalğalanan bir sədəf gölü kimi hər an rəngdən-rəngə girirdi. M.Rzaquluza

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SİMA

    is. [ər.] 1. Üz, sifət, bəniz. Gözəl sima. Solğun sima. Uşağın siması. – Aşıq oldum simasına, boyuna; Hayıf ki, kamalda dərin görmədim. Aşıq Ələsgər.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ШУТЯ

    нареч. регьятдиз, са четинвални авачиз; он шутя это сделает ада и кар лап регьятдиз ийида. ♦ не шутя рикIивай, зарафат авачиз.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ŞUMAR

    say, hesab; haqq-hesab; saat əqrəbi; yaraşıqlı boyu olan

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ЩУКА

    щука (кIезрияр недай са чIехи балугъ).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • cuma-cuma

    cuma-cuma

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ЧУМА

    мн. нет тIегъуьн, чума (азар).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КУМА

    къавум паб (см. кум).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДУМА

    1. фикир. 2. дума (1. ист. виликди, пачагь авай девирдин Россияда законар акъудунин ва я административный везифаяр кьиле тухудай векилрин межлис. 3

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЧУМА

    taun (xəstəlik)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • YUMA

    мытье, умывание, промывка, стирка

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DÚMA

    [rus.] tar. Rusiyada: bir sıra mərkəzi və yerli idarə orqanlarının adı. Dövlət duması (Rusiyada: qanunvericilik hüququna malik, seçilən nümayəndələr m

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SUAMA

    (Salyan) tamamilə, başdan-başa. – Bizim yerimiz suama çayırdı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ŞUŞA

    Azərbaycanın Şuşa şəhərinin adındandır.

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • ŞURA

    hər hansı məsələnin müzakirəsi; məsləhətləşmə; müşavirə, məclis, sovet, məşvərət

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • SUMAQ

    yarpaqlarından boyaq, dərman və ədviyyat maddələri hazırlanan ağac

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • SUMAX

    yarpaqlarından boyaq, dərman və ədviyyat maddələri hazırlanan ağac

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • SİMA

    şöhrət, şan, şərəfli ad; ə. üz, sifət, çöhrə

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • SƏMA

    göy, asiman, fələk

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • SURA

    "Quran"ın bölündüyü 114 fəsildən hər biri

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • CUMA

    həftənin 5-ci günü; cəmləşmə, məsciddə toplaşma günü

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • чанта

    сума, мешочек : сун чанта - шерстяная сума; хамун чанта - кожаная сума.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • HEYBƏ

    переметная сума

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • СУМРА

    кил. СУМА.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • гьебе

    перемётная сума.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ÇANTA

    сума, ранец, сак

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TORBA

    торба, сак, сума

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • хуржин

    журджун, перемётная сума.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ATI DAŞLIĞA SÜRMƏK

    vəziyyəti çətinləşdirmək; ~ ağzını şuma salmaq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin frazeologiya lügəti
  • HAY-KÜYSÜZLÜK

    сущ. тишина (отсутствие шума, шумихи)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TILLABLE

    adj k.t. əkinə / şuma yararlı; şumluq

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ЛИЧИНА₀

    1. ччинал акьалждай хам, маска. 2. пер. суфат, сумра (сума).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • SƏSSİZ-KÜYSÜZ

    нареч. без шума, без крика, см. səs-küysüz

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TAĞAN

    (İmişli) dolaşa. – Tağan dolub şuma, səpdiycən götürür tumi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • DƏNG (DƏNGƏSƏR) OLMAQ

    известись, утомиться от чьей-либо болтовни, устать от шума, крика

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • РОЖА₀

    вульг. суфат; сумра (сума); рикIиз къайи ччин; эйбежер (абурсуз) ччин.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • HEYBƏ

    сущ. переметная сума. Heybəsini çiyninə atdı (он) перекинул суму через плечо

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SƏS-KÜYSÜZ

    I прил. тихий, бесшумный, спокойный II нареч. тихо, спокойно, без шума

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ошизеть

    -ею, -еешь; св.; разг.-сниж. = обалдеть Ошизеть от усталости, от шума.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • BİQOVĞA

    прил. 1. совершаемый без шума, без скандала, без драки 2. без трагедий, без потрясений

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • звукопоглощающий

    ...тж. звукопоглощение Способствующий ослаблению звука, снижению уровня шума в помещении.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • XURCUN

    сущ. хурджун (переметная сума). Xurcunu çiyninə aşırmaq перекинуть через плечо переметную суму (хурджун)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЗАПАХАТЬ

    ...t. 1. torpağı çevirmək (səpindən sonra); 2. sürmək, şumlamaq, şuma başlamaq, sürməyə başlamaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ФИЗИОНОМИЯ

    1. ччин; суфат; сумра (сума). 2. пер. кьилди вичиз хас тир шикил, вичиз хас тир лишанар.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • CIQ-VIĞ

    ...беспорядочный крик, шум). Cığvığdan qulağım tutuldu (batdı) от шума в ушах заложило; оглох от шума 2. об ораве (большом количестве) шумливых маленьки

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • тра-та-та

    межд.; употр. для обозначения мерного ритмичного стука, шума или музыки. Колёса стучали тра-та-та.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ANTİFONLAR

    ...противошумы (приспособления для защиты организмов от действия шума - вкладыши из ваты, наушники и др.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞART

    ...(употр. звукоподражательно для обозначения резкого сильного звука, шума, вызванного ударом, выстрелом и т.п.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • противошумовой

    -ая, -ое. Служащий для защиты от производственного, городского шума. П-ые зелёные насаждения. П-ая облицовка стен.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • трах-тарарах

    межд.; разг., употр. для обозначения звука шума, грохота падающего предмета и т.п. Трах-тарарах - раздалось вдалеке.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПЕРЕМЁТНЫЙ

    прил. aşırma; перемётная сумка aşırma heybə, xurcun; ◊ сума переметная (məc. dan.) hərdəmxəyal, dəmdəməki, əqidəsini çox tez dəyişən, etibarsız (adam)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • звукоулавливатель

    -я; м. см. тж. звукоулавливающий Прибор для улавливания шума двигателей самолёта или подводной лодки и определения направления их движения.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • шум

    ...ушах). б) расш. Об общем говоре, речи многих людей. Шум в зале. От шума голосов болела голова. 2) Звуки повышенной громкости, возникающие от работы б

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • звукоизоляция

    ...звуконепроницаемость помещения; способность препятствовать проникновению шума в помещение. Звукоизоляция комнаты.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • напугаться

    ...испуг, страх; испугаться. Напугаться собаки, быка. Напугаться крика, шума. Напугаться до смерти.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • GURULTUSUZ

    I прил. 1. без шума, без грохота 2. тихий, спокойный (протекающий не бурно) II нареч. тихо, спокойно. Gurultusuz keçdi nə прошло спокойно что

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SƏSTUTAN

    I сущ. 1. звукоуловитель, звукоулавливатель (прибор для улавливания шума самолета, подводной лодки и т.п.) 2. звуковик (тот, кто обслуживает звукоулав

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • перемётный

    ...через что-л., по обе стороны чего-л.; перекидной. П-ая сумка. • - сума перемётная

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • нагреметь

    -млю, -мишь; св.; разг. 1) Наделать грохота, шума. Нагреметь в кухне посудой. 2) Произведя сильное впечатление чем-л., вызвать много толков, разговоро

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • денг

    ...надоесть; б) измучиться, известись (от чьей-л. болтовни, приставаний, шума).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • антифоны

    ...голос) Приспособления для защиты организма от вредного воздействия шума в виде вкладышей в уши или специальных наушников.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • котомка

    -и; мн. род. - -мок, дат. - -мкам; ж. Дорожная сума, носимая за плечами. Снять котомку с плеч. Холщовая котомка. Походная котомка. Идти с котомкой за

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SƏSSİZLİK

    сущ. тишина (отсутствие звуков, шума и т.п.). Qəribə səssizlik удивительная тишина, səssizliyə öyrəşmək привыкнуть к тишине, səssizliyi sevmək любить

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SƏSBOĞAN

    сущ. глушитель: 1. приспособление для ослабления звука, шума от двигателя, механизма и т.п. Avtomobilin səsboğanı глушитель автомобиля 2. приспособлен

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • расслушать

    ...расслышать Разговор продолжался, но так тихо, что я ничего не мог расслушать. Из-за шума трудно тебя расслушать.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SƏS-SƏMİRSİZ

    I нареч. тихо, безмолвно (молча, без шума). Səs-səmirsiz oturmaq сидеть тихо, səs-səmirsiz işləmək работать тихо II прил. тихий, бесшумный, спокойный.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • огласка

    ...огласку. Опасаться огласки. Избежать огласки. Как бы всё устроить без лишнего шума и огласки? Забудем это, стоит ли наши отношения предавать огласке!

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ƏLİNDƏN

    ...əlindən из-за людей, sənin əlindən из-за тебя, səsküy əlindən из-за шума, milçək əlindən из-за мух ◊ əlindən zəncir çeynəmək kimin иметь зуб на кого

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЛИЦО

    1. ччин. 2. сифет (суфат); къамат; сумра (сума). 3. кас. ♦ от лица тIварунихъай; перед лицом вилик; к лицу кьазва, кутугнава; лицом в грязь не ударит

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • SUMAĞI

    пурпурный цвет

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞÜMARƏ

    is. [fars.] köhn. Əqrəb (saatda). Saatı çıxardım, qoydum stolun üstə ki, görüm, saatın şümarələri nə vaxt gəlib 3-ün üstündə duracaqdır ki, börkümü gö

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ŞUMALTI

    sif. k.t. Şumlanmış torpağın alt qatı. Şumaltı lay

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SUMAQDAŞI

    is. geol. Püskürmə, ya çöküntü süxurların quruluşunun dəyişməsi yolu ilə əmələ gəlmiş daş. Eyvanın sütunları sumaqdaşından idi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SUMAĞI

    sif. Sumaq rəngində, tündqırmızı. Züleyxa gen, sumağı paltarda idi. Ə.Əbülhəsən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Suma
Suma — Azərbaycan Respublikasının Ağdam rayonunun Güllücə kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.Suma kəndi 1994-cü ildə Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal olunub. 20 noyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətindədir. == Tarixi == Suma kəndi rayon mərkəzindən 21 km. şimal-şərqdə, Qarabağ düzündə yerləşir; Ağdam rayonunun Güllücə və Tağıbəyli kəndləriylə qonşudur. Suma kəndi 16 aprel 1994-cü ildə Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunub. == Mədəniyyəti == İşğala qədərki dövrdə Suma kəndində orta məktəb, klub, kitabxana, tibb məntəqəsi və müxtəlif ticarət-iaşə obyektləri var idi. Güllücə və Suma kəndlərinin arasında müqəddəs yer – Güllücə ocağı adlı ziyarətgah mövcuddur. Güllücə, Suma, Tağıbəyli, eləcə də Ağdamın digər kəndlərindən adamlar gəlib Güllücə ocağını ziyarət edirdilər. İşğal altında olan bütün yaşayış məntəqələri kimi, Suma kəndini də ermənilər dağıdıb xarabalığa çeviriblər. == Əhalisi == İşğala qədər (16 aprel 1994-cü il) Suma kəndində 1286 nəfər əhali yaşayırdı.
Acacia suma
Acacia polyacantha (lat. Acacia polyacantha) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Acacia polyacantha Willd. Acacia polyacantha subsp. polyacantha Acacia suma (Roxb.) Voigt Gagnebina tamariscina sensu Bojer Mimosa suma Roxb. Senegalia suma (Roxb.) Britton & Rose == Yarımnövləri == Acacia polyacantha subsp. campylacantha (A.Rich.) Brenan Senegalia polyacantha subsp. campylacantha (Hochst. ex. A.Rich.) Kyal.
Mimosa suma
Acacia polyacantha (lat. Acacia polyacantha) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Acacia polyacantha Willd. Acacia polyacantha subsp. polyacantha Acacia suma (Roxb.) Voigt Gagnebina tamariscina sensu Bojer Mimosa suma Roxb. Senegalia suma (Roxb.) Britton & Rose == Yarımnövləri == Acacia polyacantha subsp. campylacantha (A.Rich.) Brenan Senegalia polyacantha subsp. campylacantha (Hochst. ex. A.Rich.) Kyal.
Senegalia suma
Acacia polyacantha (lat. Acacia polyacantha) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Acacia polyacantha Willd. Acacia polyacantha subsp. polyacantha Acacia suma (Roxb.) Voigt Gagnebina tamariscina sensu Bojer Mimosa suma Roxb. Senegalia suma (Roxb.) Britton & Rose == Yarımnövləri == Acacia polyacantha subsp. campylacantha (A.Rich.) Brenan Senegalia polyacantha subsp. campylacantha (Hochst. ex. A.Rich.) Kyal.
Şerif Suma
Şerif Suma — futbolçu; Syerra-Leone yığmasının və Rəvan Bakı futbol klubunun üzvü.
Duma
Duma (ərəb. دوما‎) — Suriyada şəhər, Dəməşq mühafazəsində, eyniadlı məntəqə və nahiyənin inzibati mərkəzi. 2004–cü il siyahıyaalınmasına əsasən şəhərin əhalisi 110.893 nəfərdir.
Puma
Puma (lat. Puma concolor) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin pişiklər fəsiləsinin puma cinsinə aid heyvan növü. Nəsli kəsilmək üzrədir, pərakəndə yayılmış yarımnövdür. Şimali və Cənubi Amerikada yaşayan puma həmçinin dağ aslanı kimi də tanınır. Yalqız həyat tərzi keçirən bu böyük pişiyin yayılma arealı şimalda Kanadanın Yukon bölgəsindən cənubda And dağlarının cənubuna qədər olduqca geniş bir ərazini əhatə edir. Yaşadığı mühitə uyğunlaşma qabiliyyətinə malik olan Puma Amerika qitəsindəki müəyyən başlı hər habitatta iştirak edər. İnsanlar tərəfindən həddindən artıq ovlanma və təbii həyat sahələrində insanların məskunlaşması ilə əlaqədar olaraq tarixi yaşayış bölgələrində onların sayı kəskin azalmışdır. Ancaq bəzi ərazilərdə son zamanlarda qorunması ilə əlaqədar populasiyalarda artma müşahidə edilmişdir. Çox geniş bir sahəyə yayılan puma dəyişik habitatlarda çox müxtəlif rənglərə və gövdə quruluşuna malikdir. Amerika qitəsində yaquardan sonra ikinci ən böyük pişik olan puma, pələng, şir və yaquardan sonra dünyanın dördüncü ən böyük pişiyidir.
Sima
Sima - yer qabığında sial təbəqəsindən altda yerləşən və tərkibi başlıca olaraq silisium və maqneziumdan ibarət olan təbəqədir. Hazırda sial və sima təbəqələri əvəzinə silikat təbəqəsi termini daha çox işlənməkdədir.
Soma
Soma (türk. Soma) — Türkiyənin qərbində, Egey regionunun Manisa ilində yerləşən şəhər və rayon. == Yerləşmə və əhali == 2009-cu il əhali siyahıya alınmasına əsasən, ərazidə 101 011 nəfər yaşayır. Bunlardan 74 158 nəfəri Soma şəhərinin kənarında yaşayır.. Bütün rayonun ərazisi 839 kv. kilometrdir (324 kvadrat mil). Şəhər mərkəzi dəniz səviyyəsindən 161 metr hündürlükdədir. Şəhər Egey dənizinin sahilindən (Dikili limanı) 62 km uzaqlıqda, Bakırçayın sol qolunda yerləşmişdir. Şəhərin mikrorayonları: Turqutalp və ya Zəfər (qərb), Onüç Eylül (şimal), Hüriyyet (şərq), Samsaci (cənub). 13 mayda 2014-cü ildə bölgədə yerləşən kömür mədənlərində böyük insan tələfatına səbəb olan partlayış baş vermişdir.
Sula
Sümsükquşu (lat. Sula) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin sümsükquşukimilər dəstəsinin sümsükquşular fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Sumaq
Sumaq (lat. Rhus) – sumaqkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.Dünyada 250-ə qədər kol və ağac növləri məlumdur. Meyvəsinin tərkibində 18 – 20 % aşı maddə, şəkər, üzvi turşular [alma, çaxır və s.], C, K vitaminləri vardır. Meyvəsindən xalq təbabətində çay kimi dəmləyib ishala və dezinteriyaya qarşı işlədilir. Elmi təbabətdə duru ekstrakt hazırlayıb hipertoniyada, eləcə də şəkər xəstəliyində içirlər. Yabanı sumaq bitkisinə Şimali Qafaqazda, Dağlıq Krımda, Zaqafqaziyanın dağlıq-meşəlik rayonlarında, Azərbaycanda isə Lənkəran, Göyçay, Quba, Şəki- Zaqatala rayonlarının dağ meşələrində çox təsadüf edilir. Sumaq iyun-iyulda çiçəkləyir. Xırda yaşıltəhər göy rəngli tutqun çiçəkləri uzunsov-konusvari süpürgəciyin üzərində toplanır. Sumağın meyvəsi sentyabr-oktyabrda yetişir. Hər meyvə süpürgəciyinin üzərində 200-300 və daha çox meyvə olur.
Sumar
Sumar — İranın Kirmanşah ostanının Qəsri Şirin şəhristanının Sumar bəxşində şəhər və onun mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 20 nəfər və 15 ailədən ibarət idi ki bu cəhətdən İranın ən az əhalisi olan yaşayış məntəqəsi oldu ki şəhər statusu var.
Sumax
Sumax xalçaları — özünəməxsus çətin bir texnika ilə toxunan xalça. == Ümumi məlumat == Xovsuz xalçaların son əsrlər geniş yayılmış ən maraqlı növlərindən biri "sumax" xalçalarıdır. Sumax xalçaları - yəqin ki, lap isti havalarda sərin, xovsuz bir xalça kimi ulularımızın rahatlığına yarayıb. Sumax xalçalarının əsas vətəni Şirvan sayılsada sonralar bu xalçalar Urmiyə, Mərənd, Naxçıvan, Cəbrayıl, Laçın bölgələrində də toxunmuşdur. Eyni zamanda Quba və Qusarda da gözəl sumax xalçaları istehsalı olmuşdur. Sumax xalçaları xovlu xalçalardan götürülmüş naxış və kompozisiyalarla bəzədilir. Zili və vərni ilə oxşardır. Lakin burada arğaclar ardıcıl olaraq bir cərgə soldan sağa, bir cərgə isə sağdan sola aparılır. Buna görə də sumax texnikası ilə toxunan naxışlara diqqətlə yaxından baxdıqda onlar saç hörüklərinin formasına bənzəyir. Bundan başqa sumax xalçaları toxunarkən iplərin ucları astara çıxarılıb kəsilmir.
Sumba
Sumba (ind. Pulau Sumba) — İndoneziyaya məxsus olan və Kiçik Zond adaları qrupunda daxil olan adadır. Ada Hind okeanınında, Flores adasından cənubda Sumbava və Timor adaları arasında yerləşir. == Coğrafiyası == Adanın uzunluğu 300 km, eni isə 75 km təşkil edir. İqlimi ekvatorial-mussondur. Bu səbəbdə iki fəsilə bölünür: Quru mövsüm (iyun - oktyabr) və rütubətli yağışlar mövsümü (noyabr-mart). Yağıntının böyük miqdarı yanvar-fevral aylarında düşür. == Tarixi == Tarixi boyu ada sandal ağacı tədarükü ilə ixtisaslamışdı. Bu səbəbdən adanı sandal adası adlandırırdılar. Adaya ilk avropalılar 1522-ci ildə ayaq basmışlar.
Sumi
Sumı (ukr. Суми) - Ukraynada, Sumı ərazi vahidinin (vilayət) mərkəzi şəhəri. Psyol Çayı üzərindədir. Şəhər Ukraynanın şimal-şərqində Çexa gölü ətrafında yerləşir. == Əhalisi == Keçən əsrə kimi əsas əhalisini Sumi kazakları təşkil edirdi. Sumi kazakları şəhəri Krım tatarlarının yürüşlərindən qoruyurdular.
Sumo
Sumo — qədim yapon döyüş sənətidir. 13 əsrlik tarixi vardır. == Döyüşdən əvvəl və sonra == Sumo döyüşçüləri oyundan əvvəl mərasim əsnasında meydana duz səpir. Bunun məqsədi həm pis ruhları uzaqlaşdırmaq həm də meydanın sürüşkənliyini azaltmaqdır. Turnirlərdə hər günün sonunda xüsusi sumo ritualı keçirilir. Bu ritualda, əlində ənənəvi bir çubuq olan bir gənc, döyüşün sonunu xəbər verən bir mahnı çalır və zərb alətləri ilə müşayiət olunan çubanı ritmik şəkildə döndərməyə başlayır. == Döyüşçülərin kateqoriyası == .Sumo döyüşçülərinin ən əhəmiyyətlisi yokozuna (böyük çempion) və ozeki (çempion) adlanır. Turnirlər zamanı daha çox bu kateqoriyadakı sumoçular populyardır. == Əsas fəndlər və qaydalar == Təkbətək döyüş zamanı sumoçunun qurşaq hissəsi və ayaqlarının arasından dolanmış xüsusi parça mavasi adlanır.Sumo güləşçisinə Rikişi deyilir. Sumoda gözə və beldən aşağı zəif nöqtələrə zərbə vurmaq, saçdan dartmaq qadağandır.
Sumı
Sumı (ukr. Суми) - Ukraynada, Sumı ərazi vahidinin (vilayət) mərkəzi şəhəri. Psyol Çayı üzərindədir. Şəhər Ukraynanın şimal-şərqində Çexa gölü ətrafında yerləşir. == Əhalisi == Keçən əsrə kimi əsas əhalisini Sumi kazakları təşkil edirdi. Sumi kazakları şəhəri Krım tatarlarının yürüşlərindən qoruyurdular.
Suva
Suva (ing. Suva) — Fici dövlətinin paytaxt şəhəridir.
Suza
Suza — İranın Hörmüzgan ostanının Qeşm şəhristanının Şahab bəxşində sahilyanı şəhər və bu bəxşin mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 4,480 nəfər və 878 ailədən ibarət idi.
Suçma
Suçma — Azərbaycan Respublikasının Şəki rayonunun Suçma kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Suçma kənd Bələdiyyəsi də Suçma və Dərəcənnət kəndlərini özündə birləşdirir. == Tarixi == Suçma kəndi Azərbaycanın qədim yaşayış məskənlərindən biri sayılan Dəhnə kəndindən (Dəhnə çayından) iki km məsafədə yerləşir. Kənd ərazisinə yaxın yerlərdə qədim, əsasən daş dövrünə aid insan izlərini özündə əks etdirən arxeoloji dəlillər aşkar edilmişdir. Bu da onu deməyə əsas verir ki, Suçma kəndi Acınohur-Həftəran vadisindəki digər iki kəndlə (Böyük Dəhnə və Kiçik Dəhnə ilə) təqribən eyni tarixi dövrdə yaşayış məskəninə çevrilmişdir. Suçma toponomi müxtəlif tarixi dovrlərdə dəyişikliyə uğrayaraq indiki şəklə düşmüşdür. Məsələn, Çar Rusiyasının Zaqafqaziya Hərbi Dairəsinin 1909-cu ildə tərtib etdiyi Zaqafqaziyanın Hərbi-topoqrafik xəritəsində Suçma yaşayış məskəninin adı Suçmi-Dəhnə kimi qeyd edilmişdir. Yenə Çar Rusiyası zamanında, 1858-ci ildə tərtib edilmiş "Qafqaz Diyarının Xəritəsi"ində Suçma kəndinin adı "selo Suçmidaqenskaya" olaraq göstərilmişdir.Qeyd edilməlidir ki, bu xəritədə qonşu iki kəndin, Böyük Dəhnə və Kiçik Dəhnə kəndlərinin adları yer tapmamışdır.Bununla belə ehtimal etmək olar ki,1858-ci il üçün bu üç kəndin (Suçma,Böyük Dəhnə və Kiçik Dəhnə) yerində yalnız bir yaşayış massivi movcud olmuşdur. Yaxud bu kəndlər 1858-ci il xəritəsində yalnız bir yaşayış məntəqəsi kimi göstərilmişdir. == Mədəniyyəti == Suçma kəndində bir mədəniyyət evi, bir kitabxana, bir tam orta məktəb (2015-ci ildə məktəb Dövlət tərəfindən əsaslı təmir edilmişdir.) fəaliyyət göstərməkdədir.Kənddə Azərbaycan xalqı üçün əlamətdar günlər və bayramlar o cümlədən mədəni tədbirlər, xüsusən gənclərin iştirakı ilə yüksək səviyyədə keçirilir.
Səma
Yerin Qorunan Tavanı: Atmosfer Əksər hallarda bizim xəbərimiz olmadığı halda hər planetə olduğu kimi, Yerə də çoxlu sayda meteorit düşür. Digər planetlərə düşdükdə nəhəng kraterlər meydana gətirən bu meteoritlərin Yerə zərər verməmələrinin səbəbi planetimizi əhatə edən atmosferin düşən meteoritlərə qarşı güclü müqavimət göstərməsidir. Meteorit bu müqavimətə çox dözmür və sürtünmə nəticəsində yanaraq kütləsinin böyük hissəsini itirir. Beləliklə, böyük fəlakətlərə səbəb ola bilən bu təhlükə atmosfer sayəsində aradan qaldırılır. Göy üzünün "qorunmuş tavan" olmasının ən mühüm nümunələrindən biri Yeri əhatə edən maqnetik sahədir. Atmosferin ən yuxarı təbəqəsi “Van Allen” adlandırılan maqnetik qurşaqdan ibarətdir. Bu qurşaq Yerin nüvəsinin malik olduğu xüsusiyyətlər nəticəsində əmələ gəlib. Nüvə dəmir və nikel kimi maqnetik xüsusiyyəti olan ağır elementləri ehtiva edir. Ancaq daha mühüm olan budur ki, nüvə iki fərqli formadan ibarətdir: daxili nüvə bərk, xarici nüvə isə maye halındadır. Nüvənin bu iki təbəqəsi bir-biri ətrafında hərəkət edir.
Yuma
Yuxa (ing. Yuha) — ABŞ ərazisində yerləşən Sonora səhrasının qərb hissəsini təşkil edən qumlu səhra. Meksika-ABŞ sərhəddində qərarlaşır (Arizona ştatı ABŞ və Aşağı Kaliforniya Meksika). Səhra Arizona ştatının cənub-qərbində, Hila çayından cənubda, Kolorado çayından isə şərqdə yerləşir. Səhranın cənubu Meksika sərhədinə yaxın Böyük səhra (ing. Great Desert, isp. Gran Desierto) adlandırılır. Yayı dəhşətli istiləri, qışı isə orta temperaturları ilə seçilir.
Şuqa
Payızda çay buz bağlamağa başlayanda sıyıq kütlə şəklində su ilə birlikdə hərəkət edən yumşaq buz.
Şuya
Şuya (rus. Шуя) — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər, İvanovo vilayətinə daxildir.
Şuşa
Şuşa — Azərbaycan Respublikasının Qarabağ bölgəsində yerləşən şəhər. Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı. Şuşa rayonunun inzibati mərkəzi.Şəhərin təməli 1752-ci ildə Qarabağ xanı Pənahəli xan tərəfindən qoyulub və ilk çağlarda şəhəri Şuşa adı ilə yanaşı xanın şərəfinə Pənahabad adlandırırdılar. Şuşada 17 məhəllə vardı: Seyidli, Culfalar, Quyuluq, Çuxur məhəllə, Dörd çinar, Dördlər qurdu, Hacı Yusifli, Çöl Qala, Qurdlar, Saatlı, Köçərli, Mamayı, Xoca Mərcanlı, Dəmirçilər, Hamamqabağı, Merdinli və Təzə məhəllə. Hər məhəllədə hamam, məscid və bulaq vardı.XVIII əsrdə Şuşa şəhəri Azərbaycanın ən mühüm şəhərlərindən birinə çevrilmişdi. Onun dövrəsində böyük və güclü sədd çəkilib,çoxsaylı sənətkar məhəllələri yaranıb.Şuşalı tacirlər İran şəhərləri və Moskva ilə ticarət əlaqələri saxlayır burada Pənahabadi adlanan gümüş sikkə zərb edilirdi.XIX əsrin sonu və XX əsrin əvvəllərində Şuşa Qafqazın musiqi mərkəzinə çevrilmişdi.Şuşanı "Kiçik Paris", "Qafqazın sənət məbədi", "Azərbaycan musiqisinin beşiyi" və "Zaqafqaziyanın konservatoriyası" adlandırırdılar. XX əsrin əvvəllərinədək Azərbaycanda, o cümlədən Şuşada musiqi sənəti, ilk növbədə xanəndə və sazəndələr ustad-şəyird zəminində inkişaf edirdisə, artıq XX əsrdən başlayaraq peşəkar musiqi təhsili daha geniş sahələri əhatə edərək,sistemləşdirilməyə və kütləviləşməyə doğru istiqamət götürmüşdü.O dövrdə Azərbaycanda bəstəkar Üzeyir Hacıbəyovun böyük əməyi sayəsində peşəkar musiqi təhsilinin bünövrəsi qoyulur.1905, 1920 və 1992-ci illərdə Şuşa üç dəfə tamamilə yandırılmışdır.Birinci dəfə onu hər iki icma,ikinci dəfə azərbaycanlılar,üçüncü dəfə isə ermənilər yandırmışdı.Etnik qərəzliyə baxmayaraq, hər iki icmanın nümayəndələri arasında qarışıq nikahlar yer almışdı.Ticarət və Rusiyanın hökmranlığı hər iki icmanı bir-biri ilə bağlayan tellər idi.Bu tellərdən birincisi təbii, ikincisi isə süni idi.7 fevral 1991-ci ildə Şuşa rayonunun Şuşa şəhəri Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti tabeliyində olan şəhər kateqoriyasına aid edilmişdir. 26 noyabr 1991-ci ildə isə Şuşa şəhəri respublika tabeli şəhərlərin sırasına daxil edilib.Şuşa şəhəri 1992-ci il may ayının 8-də erməni birləşmələri tərəfindən işğal edilmişdir. Şuşanın işğalı nəticəsində şəhərdə 195 nəfər Azərbaycan vətəndaşı xüsusi amansızlıqla qətlə yetirilmiş, 165 nəfər yaralanmış,onlardan 150 nəfəri əlil olmuş, 552 körpə valideynlərini itirmiş, 20 mindən artıq əhali isə doğma yuvasını tərk edərək məcburi köçkün vəziyyətinə düşmüşdür.Əsir və girov götürülmüş 58 azərbaycanlının taleyi barədə bu günə qədər məlumat yoxdur.Şuşanın işğalı nəticəsində azərbaycanlıların tarixi izlərini silmək məqsədilə vandallar 600-ə yaxın tarixi memarlıq abidəsini, o cümlədən Pənahəli xanın sarayını, Yuxarı Gövhər ağa məscidini, Aşağı Gövhər ağa məscidini, Xurşidbanu Natəvanın evini və Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini yerlə-yeksan etmiş,7 məktəbəqədər uşaq müəssisəsini,22 ümumtəhsil məktəbini, mədəni-maarif, kənd təsərrüfatı texnikumlarını, orta ixtisas musiqi məktəbini, 8 mədəniyyət evinin,22 klubu,31 kitabxananı,2 kinoteatrı,8 muzeyi, o cümlədən Şuşa Tarix Muzeyi, Azərbaycan Xalça Muzeyinin filialı və xalq tətbiqi sənəti muzeyi,Qarabağ dövlət tarix muzeyi, turist bazasını, Qafqazda yeganə Şərq musiqi alətləri fabrikini dağıtmış, buradakı nadir sənət incilərini talamış və məhv etmişlər.Şəhərin tarixi muzeyinin 5 minədək əşyası,Azərbaycan Xalçası və Xalq Tətbiqi Sənəti Dövlət muzeyi Şuşa filialı, Dövlət Qarabağ Tarixi muzeyinin 1000-dək əşyası, peşəkar Azərbaycan musiqisinin banisi,bəstəkar Üzeyir Hacıbəyovun (300-dən çox əşya), müğənni Bülbülün (400-dək əşya), musiqiçi və rəssam Mir Möhsün Nəvvabın (100-dən çox əşya) xatirə muzeylərinin fondları qarət edilib.Şuşa şəhəri 8 noyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir. == Tarix == === Etimologiya === Şuşa adının mənşəyi haqqında müxtəlif fikirlər vardır.
ПМА "В-1" və ПМА "В-2" aşqarları
ПМА «В-1» və ПМА «В-2» - polimetakrilat tipli özlülük aşqarları olub molekul kütlələri 3000-4300 (ПМА «В-1») və 12000—17000 (ПМА «В-2»)-dir. == Xassələri == ПМА «В-1» aşqarı mexaniki destruksiyaya qarşı yüksək davamlılığa və nisbətən aşağı molekul kütləyə görə orta dərəcədə qatılaşdırıcılığa malikdir. ПМА «В-2» aşqarı ПМА «В-1» aşqarı ilə müqayisədə daha yaxşı qatılaşdırıcılıq qabiliyyətinə malikdir, lakin mexaniki destruksiyaya qarşı davamlılığa görə ondan geri qalır. == Alınması == ПМА «В-1» və ПМА «В-2» metakrilat turşusunun СН2=С(СН3)СООН monomerinin sintetik yağ spirtlərinin C7-C12 (ПМА «В-1») və С8-С13 (ПМА «В-2») fraksiyaları ilə efirlərləşməsindən alınan polimerlərin yağda məhlullarıdır. ПМА «В-1» aşqarı ТУ 6-01-979—84 üzrə alınır və polimetakrilatların МС-8 yağında 58-65%-li məhlulundan ibarətdir. ПМА «В-2» aşqarı ТУ 6-01-692—77 üzrə alınır və yüksək keyfiyyətli aşqar polimetakrilatların И-20А yağında 30-35%-li məhlulundan ibarətdir. == Tətbiqi == ПМА «В-1» və ПМА «В-2» aşqarları duru yağların özlülüyünü və özlülük indeksini artırmaq üçün istifadə edilir. ПМА «В-1» aşqarı motor, transmissiya və hidravlik yağlarda 18% qatılığa qədər istifadə olunur. ПМА «В-2» aşqarı motor yağlarında və hidravlik sistemlərin işçi mayelərində 6% qatılığa qədər tətbiq olunur. == Mənbə == Электронная библиотека: Топлива, смазочные материалы, технические жидкости. www.bibliotekar.ru/5-toplivo-smazka/43.htm Синтез и исследование функциональных свойств комплексных полифункциональных присадок.