сущ.; -ди, -да; -яр, ~йри, -йра серкин тӀям авай, вич-вичиз дагъда, тама экъечӀдай, хивецӀ хьтин хъач. Майдин сифте пӀинияр, Редискани серг, Пахл
Tam oxu »...(крупное хищное животное сем. кошачьих) 2. в сравнениях: как лев. Şiri-nərtək vuruşmaq драться как лев, şiri-nərə dönmək превратиться во льва
Tam oxu »[fars.] 1. Erkək aslan. 2. məc. Təşbeh məqamında işlənir. Mənəm şiri-nərtək meydanda gəzən; Xışm ilə düşmənin bağrını əzən. “Koroğlu”.
Tam oxu »...Ay baba, mən bu sözü yazdım əyan olmağa; Bakılılar and içib şiri-jəyan olmağa. C.Cabbarlı.
Tam oxu »İgidlərin aslanı, qəhrəman və bahadırların başçısı (həzrət Əlinin ləqəbi). (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Tam oxu »...çörək və soğan çıxarıb Nurəddinə verdi. Nurəddin alıb şirin-şirin yeməyə başladı. S.S.Axundov. [Ağsaqqal kişi] şor-çörək tikəsini orduna basır, yağ-b
Tam oxu »нареч. рядами. Sıra-sıra durmaq стоять рядами, sıra-sıra düzülmək строиться рядами, sıra-sıra getmək идти рядами
Tam oxu »...полоску). Şırımşırım paltar полосатое платье; şırım-şırım etmək: 1) избороздить (покрыть бороздами, рытвинами, углублениями и т.п.) 2) исполосовать (
Tam oxu »I нареч. сладко. Şirin-şirin söhbət etmək сладко беседовать, şirinşirin yatmaq сладко спать, şirin-şirin gülmək сладко смеяться II прил. только мн. ч.
Tam oxu »1. нареч. ширин-ширин, верцӀидаказ, гьевесдалди, лезетдалди, иштягьдалди (мес. тӀуьн); 2. прил. верцӀи-верцӀи, дадлу-дадлу, лезетлу-лезетлу; // пер. х
Tam oxu »bax şır-şır. Səhər şırıl-şırıl səsin gələndə; Bənəfşələr gülsün, güllər sevinsin. R.Rza. Axıb gedir qapımızdan kiçik çay şırıl-şırıl. Z.Xəlil.
Tam oxu »sif. Zolaq-zolaq, zol-zol, cızıq-cızıq, şırımlar halında. Şırım-şırım paltar. – Mehmanxanada ilk nəzərə dəyən birinci mərtəbədəki böyük dairəvi dəhliz
Tam oxu »is. Paltara, yorğana və s.-yə atılan iri və möhkəm tikiş. Döşəyin sırığı açılıb. Paltonun sırıqları bilinir. – Aradan onun sırıq alt köynəyinin qırmız
Tam oxu »...çox vaxt … Nikitin qardaşlarının sirkində… və bir neçə bu kimi yerlərdə gedirdi. S.Rəhman.
Tam oxu »...şırımlar. Ə.Cəmil. 2. məc. Zolaq, xətt, tikiş yeri, çapıq yeri. Üz-gözündə şırım görünür.
Tam oxu »...Telli Rüstəm qızının əlindən yapışıb, onu öz şəri və halal əri İslama tapşırsın. S.Hüseyn. // Şəriətə aid və ya müvafiq olan. Nə cür olmasın ki, əqli
Tam oxu »1. sif. Narıncı rənglə yaşıl arasında olan (rəng), limon rəngi, qızıl rəngi. Kiçik süfrənin qırağında qoyulmuş sarı samovar buğlana-buğlana zümzümə ed
Tam oxu »...Tərəf, səmt. Qapıya sarı getmək. Evə sarı gəlmək. Üzünü pəncərəyə sarı çevirmək. – Bir uşaq … təngnəfəs [Aynaya] sarı gəlirdi. Ə.Məmmədxanlı. Maşın c
Tam oxu »...duran adamlar və ya şeylər düzümü; səf, cərgə. Evlər sırası. İki sıra durmaq. – [Uşaqlar:] Sıralara duraq biz; İrəliyə, irəliyə; Yeni dünya quraq biz
Tam oxu »sif. Xalis, məhz, ancaq, büsbütün. Sırf yalan. Sırf böhtan. – Mən heç vaxt damdandüşmə deməmişəm ki, … hicab yoxdur. Bu söz mən Molla Nəsrəddinin barə
Tam oxu »...[Kərbəlayı Cəfər] …naəlac qalıb getdi, süfrəni açdı ortalığa, bir az quru çörək doğradı siniyə… C.Məmmədquluzadə. Hənifə qazanı içəri gətirib yerə qo
Tam oxu »sif. 1. Ürəyində sirri olan. Sirli adama oxşayır. 2. Məxfi, gizli, heç kəsin bilmədiyi. Çıxar sorağına dediyim gözəl; Könlündə sirli, gizli bir əməl.
Tam oxu »zərf 1. Diri halda, öldürmədən, ölməmiş. Quşu diri-diri tutmaq. – Amma razı olduqda özümü diri-diri od içinə salmış olurdum. T.Ş.Simurq. [Birinci kənd
Tam oxu »нареч. 1. живым, живьём. Diri-diri tutmaq поймать живым, живьем 2. разг. заживо ◊ diri-diri basdırmaq kimi заживо хоронить кого; diri-diri qəbrə girmə
Tam oxu »нареч. 1. дири-дири, ччан аламаз; рекьин тавуна; 2. бегьем жакьун тавуна (мес. туькьуьнун).
Tam oxu »...Mədə şirəsi. // Bitkilərdən, çiçəklərdən sızan şirin maye. Şirə yığmaqda idi bal arısı zəhmət ilə; Qaraquş gördü onu, söylədi çox nifrət ilə. A.Səhhə
Tam oxu »is. Bel, kürək. Sırtına bir-iki tutarlı dartdı; Qolundan yapışıb, irəli atdı. H.K.Sanılı. Haydı, minib sırtına yel gedişli atların; Yerdə, göydə, dəni
Tam oxu »...deyilməyən, hamının bilməli olmadığı söz, iş və s. Ev bizim, sirr bizim. (Məsəl). [Kəndli Balasultana:] Sultan ağa, səndən savayı bizim sahibimiz yox
Tam oxu »zərf dan. O saat, dərhal, birdən. Şırp qapı açıldı. – [Yəhya Kamal] Hacının evi yanına çatmamışdı ki, şırp dayandı. Mir Cəlal.
Tam oxu »sif. 1. Canı olan, canlı, sağ, yaşayan (ölü ziddi). Diridir, ölməmiş Simon hala; Ona fürsət verərmiyim? H.Cavid. // Öldürülməmiş, başı kəsilməmiş, can
Tam oxu »sif. [fars.] 1. Ağızda şəkər, bal və s. kimi xoş tam verən; dadlı, ləzzətli (acı ziddi). Şirin armud. Şirin meyvə. – [Tapdıq] bir stəkan şirin çay içd
Tam oxu »əvəz. 1. Müəyyən olmayan şəxs, kim isə, bir adam. Biri irəli gəlib sual verdi. Biri varmış, biri yoxmuş… (nağıl başlanğıcı). – Bir gün sizlərdən birin
Tam oxu »sif. İti, şiş. Sivri qılınc. Sivri burun. – Zehnin, düşüncənin səyyar qanadı; Sivri bir ox kimi sancıldı yerə. S.Vurğun. [Firəngizin] sivri burnundan
Tam oxu »...nabat və s. şirin şeylər; şirniyyat, qənnadı. Şirni almaq. Şirni yemək. – Hünər heç vaxt öz əlində bu qədər şirni görməmişdi. Mir Cəlal. At kişmiş qo
Tam oxu »sif. Şir vurulmuş, şir çəkilmiş. [Sadıq] içi kərə yağla dolu şirli küpəni döşəməyə qoydu. Mir Cəlal. // Rəng vurulmuş, rənglənmiş. Şirli qapı. Şirli d
Tam oxu »ŞİR1 f. süd. ŞİR2 f. 1) aslan; 2) m. igid, qorxmaz. Şiri-jəyan coşmuş, qəzəblənmiş şir; şiri-nər 1) erkək aslan; 2) m. şir kimi qoçaq.
Tam oxu »...kranı. – Şiri ac, stəkana çay tökülsün II (Göyçay, Qax, Ordubad) rəng. – Şiri dulaba çəkillər (Ordubad) III (Dərbənd, Tabasaran) qırov. – Şir tutadi
Tam oxu »Ərəbcə “Əlinin şiri” deməkdir. Heydər “şir” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »м (мн. сыры) pendir; ◊ как сыр в масле (кататься) yağ-bal içində üzmək (firavan yaşamaq).
Tam oxu »“Məhəmmədin aslanı” (şiri) deməkdir. “Qoçaq” anlamını da əks etdirir. Fars (şir) və ərəb (Məhəmməd) mənşəlidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »zərf [fars.] 1. Şir kimi, aslan kimi. Şiri şiranə tutarlar. (Ata. sözü). 2. məc. Qəhrəmancasına, şücaətlə, cəsarətlə. Ta müqabildə duraq şiranə; Yaşam
Tam oxu »...tüşəndə onu çəkin; – Yorğanın dannajıx kəmçiyi qalıf, gəl onu sırı (Tovuz); – Bu parçanın kəmçiyin düzəlt (Şəmkir)
Tam oxu »Acıq, qəzəb. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mənəm şiri-nərtək meydanda gəzən, Xişm ilə düşmanın bağrını əzən, Tülək tərlan kimi havada süzən, Sonra yax
Tam oxu »...dan. salmaq; damlamaq, dustaq etmək; засадить льва в клетку şiri qəfəsə salmaq; 4. dan. əyləşdirmək, oturtmaq (bəzən felin icbar forması ilə ifadə ol
Tam oxu »ЛЕВ I м (мн. львы) zool. şir, aslan; ◊ морской лев zool. dəniz şiri; муравьиный лев zool. mirmelion (sürfələri, qarışqaları yeyən cırcıramayaoxşar cüc
Tam oxu »...tənə-tənə söz nədi? Dərə nədi, təpə nədi, düz nədi? Mənəm gürbələrin şiri, pələngi! (“Hasan paşanın Çənlibelə gəlməyi”)
Tam oxu »-а (-у); мн. - сыры, -ов; м. см. тж. сырок, сырный Пищевой продукт в виде твёрдой или полутвёрдой массы, получаемый путём специальной обработки молока
Tam oxu »...bəbri-bəyandır. Nəbati. …Belə qüvvətli, məhabətli, şücaətli cavan, şiri-jəyan bəbribəyan… M.Ə.Sabir.
Tam oxu »...bəbri-bəyandır. Nəbati. …Belə qüvvətli, məhabətli, şücaətli cavan, şiri-jəyan bəbribəyan… M.Ə.Sabir.
Tam oxu »...üzümə deyirsiniz! M.F.Axundzadə. İçdim südü, çəkdim bəngi; Əcayib şiri-məst oldum. Nəbati. Zahid ki, deməz ad bizə napakdən özgə; Bizdən nə görüb bən
Tam oxu »...qalmaq, mat qalmaq; The sight of the lion made me numb with fear Şiri görərkən mən qorxudan quruyub / donub (yerimdə) qaldım numb2 v 1. keyləşdirmək,
Tam oxu »1. “Sırımaq”dan f.is. 2. bax sırıqlı 1-ci mənada. Bu adamlar (şəhərin alverçi, baqqal, tacir, dəllalları) çiyinlərinə güləbətinli sırıma ilə baftalı ç
Tam oxu »f. Şırıltı ilə axmaq, tökülmək (su, yağış və s.). Bulaqların daşdandaşa tökülüb şırıldamağı gözəl bağlara bir ayrı lətafət verirdi
Tam oxu »is. [fars.] köhn. 1. Göz yaşı. Ağlaram bülbül kimi bir gülruxin hicrində mən; Axar ol sərvin ayağinə sirişkim cu kimi
Tam oxu »1. “Sırınmaq”dan f.is. 2. bax sırıqlı 2-ci mənada. Yunis sırınmanı alıb əyninə taxmamış Davud kəndiri belinə bağladı
Tam oxu »f. 1. Arasına (içinə) yun, pambıq qoyulmuş mitili və s.-ni iri tikiş ataraq tikmək. Yorğança sırımaq
Tam oxu »1. sif. Sırıq vurulmuş, sırıq atılmış. Sırıqlı paltar. – [Rəiyyətin] isti-soyuqdan saxlayan motal papağı, bir də döşü sırıqlı, ətəyi büzməli arxalığı
Tam oxu »