Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • юргъа

    иноходь : юргъа балкӀан - иноходец.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЮРГЪА

    туьрк, прил. зарбдиз фидай. Гьасятда, юргъа балкӀанрал ахьахна, фейи нуькерри, рекьин юкьвал са дерин фур эгъуьнна, аниз яд ахъайна. Ф. Акьуллу дан

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЮРГЪА

    yorğa; yorğa yeriş; yorğa at; юргъа балкӀандини кул кяда. Ata. sözü yorğa at da hərdən büdrər; юргъада фин a) yorğa yerişlə yerimək, yorğalamaq; b) mə

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЮРГЪА

    n. amble, pace; rack.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЮРГЪА

    сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра зарбдиз фидай балкӀан. КӀвачи-кӀвачи агакьдач. Акьах ман чи юргъадал. А. Ал. Экв халу.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • URĞAN

    (Hamamlı) uzun ip. – Haravanın otu dağılmasın deyə bağlanmış ipə urğan de:rix’

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ЯРГЪА

    ӀӀ also. юргъа.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЯРГЪА²

    bax юргъа.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЮРТА

    ж alaçıq, çadır

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • URBA

    (Kürdəmir) tez, bir anda. – Sabı bazardan çox urba gəldi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • URVA

    сущ. щепотки муки, подсыпаемой при раскатывании теста ◊ urva kimi ağarmaq бледнеть, побледнеть как полотно; urvaları bir undandır из одного теста (зам

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÜNQA

    сущ. феникс (в азербайджанской мифологии: чудодейственная птицапокровительница добродетели)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÜRGƏ

    сущ. двухгодовалый жеребёнок

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÜNQA

    ünqa bax ənqa

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • УРНА

    ж uma (1. yandırılmış meyitin külünü saxlamaq üçün vazaşəkilli qab; 2. seçki bülletenlərini salmaq üçün qutu; 3. zibil qutusu; 4. vazaşəkilli baş daşı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЮНГА

    м dəniz. gəmi şagirdi (matros olmağa hazırlaşan uşaq).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ÜRGƏ

    İkiyaşar dişi at balası. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Atını qoyarsan burada. Minərsən mənim Alagöz ürgəmi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • UREA

    n kim. sidik cövhəri

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • URGE

    urge1 n arzu, istək, meyl, vadaredici səbəb; zorlama; sexual ~ cinsi həvəs / istək; ~ to write yazmaq arzusu / istəyi urge2 v (adət. on) 1. məcbur / v

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ÜRGƏ

    Yerimək (yürümək) sözü ilə bağlıdır, yaxşı yeriyən iki yaşlı ata ürgə deyirlər. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • ЮНГА

    юнга (гимида матросвилиз гьазур жезвай жегьил гада).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УРАГЪ

    туьрк, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра ген гуьдай алат. Килигзава яр къелемдиз Нехвер гуьзвай урагъдал. И. Гь. Вун жегьилдиз... Синоним: мукал,

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • УРРА!

    кил. ГЬУРРА

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • УРТА

    туьрк, прил. юкьван. Я девлетлу, я кесиб тушир. Ви рагьметлу буба урта лежбер тир. Гь. Къ. Четин бахт.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • УР(Р)А

    bax гьурра.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЮРТА

    юрта (кIвал, бязи куьчери халкьарин чпихъ галаз гваз къекъведай, мес. литерин кIвал).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ÜNQA

    is. [ər.] bax simurq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • УРНА

    урна (1. кучудунин еринда кайи мейитдин руьхъ ттуна хуьдай къаб. 2. сечкийрин чIавуз сечкичийри бюллетенар вигьидай, кьиляй тIеквен авай ящик.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ÜNQA

    миф. феникс, жар-птица

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • URVA

    is. Xəmiri kündələyərkən və ya yayarkən ələ yapışmaması üçün onun üstünə səpilən az un. İki evin urvasından bir fətir olar

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • URNA

    is. [lat.] 1. Yandırılmış cənazənin külünü saxlamaq üçün qab. 2. Seçki qutusu; səsvermə qutusu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ЮРТА

    alaçıq, çadır

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • яргъа

    Ӏ - 1. далёкий, дальний : яргъа мукьва-кьилияр - дальние родственники. 2. далеко, вдали : яргъа авун - удалять, устранять (кого-что-л.); яргъа хьун -

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ОТДАЛЕННЫЙ

    1. яргъа, авунвай. 2. яргъал; яргъа авай; яргъай къведай (мес. ккамарин ван); яргъа; яргьал.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИНОХОДЕЦ

    юргъа балкIан.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ÜNQA

    [ər.] сущ. кил. simurq.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • urna 2021

    urna

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • urva

    urva

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • урла

    -ы; ж., собир.; жарг. Хулиганы, шпана.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ünqa 2021

    ünqa

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • урка

    -и; м.; жарг. Вор.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • UR(R)A!

    межд. ур(р)а! гьур(р)а!

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • юнга

    -и; м. (от нем. Junge - мальчик, парень) Подросток, обучающийся морскому делу и исполняющий на корабле обязанности матроса; младший матрос. Плавать юнгой на корабле. Поступить, наняться юнгой на торго

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • юрта

    -ы; ж. (тюрк. юрта) см. тж. юртовый В Центральной и Средней Азии, Южной Сибири: переносное (обычно конусообразное) жилище кочевников. Войлочная юрта.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • URVA

    сущ. мехьв (ттинидикай кӀвалакӀар кьадамаз ва я кӀвалакӀар акьалдамаз гъилел ва я кӀарцӀел алкӀун тавун патал вегьидай тӀимил гъуьр); iki evin urvasın

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • урна

    -ы; ж. (лат. urna) 1) а) Сосуд для хранения праха умерших после их кремации. Погребальная урна. Захоронить урну. Опустить урну в землю. б) отт. Надгро

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • URNA

    [lat.] сущ. урна (1. цӀай яна канвай мийитднн руьхъ хуьн патал къаб; 2. хкягъунрин ччарар вегьидай кьватӀи).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • İRQA

    ...Qızılgül fəsiləsindən dağlıq və qayalıq yerlərdə bitən kol bitki. İrqa 2 metrə qədər hündürlükdə, qışda yarpağı tökülən koldur. May ayında çiçəkləyir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ЯРГЪА¹

    1. uzaq, iraq; 2. zərf uzaqda, uzaq yerdə, uzaq məsafədə; 3. məc. uzaq, yaxın olmayan; yad, yabançı, özgə; яргъа мукьва-кьилияр uzaq qohumlar; * яргъа

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЯРГЪА

    хьун f. 1. uzaq olmaq, uzaqlaşmaq, çəkilmək; özünü kənara çəkmək; 2. iraq olmaq, uzaq düşmək, bir-birindən aralı düşmək; 3. məc. yaxınlaşmamaq, əlaqə

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЪУРГЪА

    (-ди, -да, -яр) zool. meymun; гъургъадин meymun -i [-ı]; гъургъадин хам meymun dərisi.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЪУРГЪА

    (-ди, -да, -яр) zool. meymun; гъургъадин meymun -i [-ı]; гъургъадин хам meymun dərisi.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • БУРГЪА

    köhn. 1. möhkəm, bərk; 2. yanlış, faydasız, nəticəsiz; pis, zərərli.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЯРГЪА

    ...farther, further; farthest; 2. adv. beyond, in the distance; яргъа авун v. remove; take away; extract; purge; take off; яргъа хьун v. opt out, retire

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЯРГЪА:

    * яргъа балкӀан сущ. зарбдиз филайла, вичел ацукьнавайди къарсур тийидай балкӀан. Шелхем кимел атайла, адаз яргъа балкӀандаллаз физвай жегьил ак

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЯРГЪА

    нар. са нивай, квевай ятӀани мукьва тушир чкада. Яргъа авай кесибдал шак фейитӀа, 'ТӀимил кьванни инсаф ая, Цилингар. Е. Э. Цилингар. Вахт жуваваи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • БУРГЪА

    куьгь., прил.; кӀеви. Фикир бургъа, фиил гъавгъа бед хиял, Дуьнья-девлет ви рикӀелай фидайд туш. Е. Э. Нефсиниз.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ARQA

    1. Arxa, ard, dal. 2. Kömək, köməkçi. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • ПУРГА

    ж мн. нет boran, çovğun, qar fırtınası

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • İRQA

    сущ. бот. ирга (небольшое дерево или кустарник сем. розоцветных)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QURQA

    I (Zaqatala) qoza (palıd ağacında). – Palıtda qurqa çoxdu II (Zaqatala) çəyirdək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ПУРГА

    мн. нет живед тIурфан, къати саврух, жив галай къати гар

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • İRQA

    сущ. бот. къизилцуькверин хзандикай дагъдин чкайра экъечӀдай са кул.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YORĞA

    1. сущ. юргъа (балкӀан финин са жуьре); 2. прил. юргъада фидай, юргъа (балкӀан); yorğa at da hərdən büdrər. Ata. sözü юргъа балкlандини кул кяда.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ИНОХОДЬ

    ж мн. нет юргъа (балкIандин).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЮРА

    Ю́РА ж bax юрский (юрский период). ЮРА́ ж xüs. balıq (dəniz heyvanları) karvanı.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УРА

    гьурра! ♦ на ура 1) гьуррадалди, къетIъи гьужумдалди; 2) пер. бегьем фикир тавуна гьуррадалди акатайвал (са кар авун).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • URA

    is. Tərəvəzin, meyvənin ən axırda dəriləni. Gedər bostan urası; Qalar üzün qarası. (Ata. sözü)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • URA

    ...–“irili-xırdalı bütün bostan məhsullarını toplamaq” deməkdir. Ura sözü, ehtimal ki, biçmək, yığmaq, toplamaq mənasını verən or kəlməsi ilə bağlıdır,

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • URA

    ...gətirəx’ (Qazax); – Qurtuluy menin də, uradı (Qax); – Bu döələx’ləri urada yığmışam (Borçalı)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • URA

    1 межд. ура!: 1. боевой клич войск при атаке 2. восклицание, выражающее восторженное одобрение 2 сущ. окончательный сбор (сбор остатков урожая) бахчев

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • УРА

    межд. ura! hurra!; ◊ на ура 1) ura deyərək, qəti hücuma keçərək; 2) məc. dan. hazırlaşmadan, heç bir hazırlıq görmədən.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • URA

    ...axırda dəriləni. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Biçirlər yağıların başını ura yerinin kəliyi kimi. (“Mahru xanımın Çənlibelə gəlməyi”) (İ.A., B.A.)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • QARAYORĞA

    прил. юргъа тушир, гагь-гагь юргъавал акадардай (балкӀан).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • АЛЛЮР

    аллюр (балкIандин къекъуьнин жуьреяр: ибей, ериш, хъурц, юргъа ва мсб).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГУЬГ

    прил. рагъул рангунин. Гуьг юргъа балкӀан, яцӀу къечӀем, яргъи цӀилер галай лацу шал - ингье гьа икӀ алама Зарбаф зи рикӀел! П. Ф. Ширинбег халу. сва

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • НУЬКЕР

    ...хан текдиз амукьна. Ф, Агьмеди Хандин гъвечӀи хва. Гьасятда, юргьа балкӀанрал акьахна, фейи нуькерри, рекьин юкьвал са дерин фур эгъуьнна, аниз яд а

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЙИФДИ

    ...чӀугваз бул. М. А. Эллер. Аквада чун лугьуз, мад ам Йифди-югъди юргъа хьана... Ж Аквада чун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЮРТ

    ...чукурун, катун, фин. Вуч герек я акӀ хьун лавгьа, Течирла ваз юртни юргъа. Жув гъисабиз Дуьньяд кавха, Эркекни дишид тийижиз. С. С. Лавгъа шаирдиз.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МАЛУМ

    ...кӀамуз эвичӀзавай гьяркьуь рекьяй масад малум хьана. Ам чӀулав юргъа балкӀандал ала. М. М. Къизилдин хтар. Синонимар: ашкара хьун, чир хьун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • URĞANNAMAX

    (Hamamlı) iplə bağlamaq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ЮРГЪАВАЛ

    yorğalıq (yorğa yeriyən atın halı).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • АКУН

    ...вегьедайла лугьудай ибара. Ахквада чун лугьуз, мад ам Йифди-югъди юргъа хьана... Ж. Аквада чун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Durqa
Durqa (Sanskritcəː दुर्गा, Benqalcaː দুর্গা) Hinduizmdə bir Devidir ulu (ən üstün) ilahə formasıdır. Bir şirin üzərinə minən və bir çox qolunda öldürücü silahlar daşıyan üzündə bunların tam əksi və etimad verici bir ifadə daşıyan, əlləri (müəyyən mənalara işarə edən) mudra formasında bir qadın olaraq təsvir edilir. İlahənin bu forma dişi cins və yaradıcı enerjinin (Şakti) təcəssümü yəni cismaniləşməsi, bədən tapmasıdır. Bəzi adət-ənənələrdə Sarasvati və ya Lakşminin təcəssümü olaraq keçərkən, digər adət-ənənələrdə bu iki ilahə (Sarasvati və Lakşmi) onun qız övladları olaraq keçər.
Unqa
Unqa adası (ing. Unqa, aleut. Uĝnaasaqax) — ABŞ-nin Alyaska ştatı ərazisində yerləşən ada. Yerli əhalisi aleutlar olmuşdur. Hal-hazırda adada yaşayış yoxdur. Alyaska yarımadasıının cənub-qərb ucunda yerləşən Şumaqin adalarının ən böyüyüdür. Sahəsi 442,188 km²-dir buda onu ABŞ-nin 35-ci ən böyük adası edir. İrkutsk taciri İvan Beçevin tərəfindən təşkil edilən 1760-1762-ci illərdə balıq ovu ekspedisiyasının üzvləri tərəfindən kəşf edilmişdir. 1827-ci ildə rus səyyatı İvan Kruzenşternin hesabatında qeyd edilir. Yepiskop İnnokenti “Unalaşkinski departamentinin adaları haqqında qeydlər” əsərində adanı bu adla qeyd etmişdir.
Urfa
Şanlıurfa (türk. Şanlıurfa) — Türkiyənin Şanlıurfa ilinin inzibati mərkəzi. == Tarixi == Şanlıurfa ərazisinə görə Türkiyənin yeddinci ən böyük bölgəsidir. Şəhərin adı 1984-cü ilə qədər Urfa olaraq qəbul edilib. Lakin Türkiyənin müstəqilliyi uğrunda aparılan müharibədə göstərdiyi qəhrəmanlığa görə bu şəhərin adı Şanlıurfa olaraq dəyişdirilib. Urfanın tarixi adının Ur olduğu bildirilir. Makedoniyalı İsgəndərin buraları işğal etməsindən sonra şəhərin adı tarixi mənbələrdə Edessa olaraq keçməyə başlayıb. Ərəblər isə bu şəhərə “Ər-Ruha” deyiblər. Hazırda “Ər-Ruha” adı Urfada olduqca məşhurdur. Urfada olarkən diqqəti çəkən adlardan biri də Harrandır.
Urla
Urla (türk. Urla) — İzmir ilinin ilçəsi. İzmirin qərbində yer alır. İl mərkəzinə uzaqlığı 33 km-dir. İlçənin şərqində Gözəlbağça və Səfərihisar, qərbində Çeşmə ilçələri, şimal-qərbində Qaraburun ilçəsi və Egey dənizi, şimalında İzmir körfəzi, cənubunda isə Egey dənizi yerləşir. İlçənin sahəsi 727 km2-dir. 2019-cu ilin statistikasına əsasən ilçə əhalisi 67,339 nəfərdir.
Urva
Urva — Azərbaycan Respublikasının Qusar rayonunun eyniadlı inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == Kənd 1999-cu ildə yaradılmışdır. == Toponimikası == Urva oyk., sadə. Dağətəyi düzənlikdədir. Urba variantında da qeydə alınmışdır. Kənd bir qrup ləzgi ailəsinin məskunlaşması nəticəsində yaranmış və oradakı Urva pirinin adı ilə adlanmışdır. Tədqiqatçılara görə, oykonim uran dillərindəki ur av sözündən olub, “qala” deməkdir. Lakin bu coğrafi adı Uroba variantında “yüksəklikdə, təpədə olan oba”, “obanın məskunlaşdığı yer, dayanacaq” kimi də izah etmək olar. Türk dillərində ur komponentinin “şiş, çıxıntı”, “dayanacaq” mənalan da vardır. == Əhalisi == 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kəndə 2381 nəfər əhali yaşayır.
Ürgə
Ürgə — Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 5 oktyabr 1999-cu il tarixli, 708-IQ saylı Qərarı ilə Lənkəran rayonunun Göyşaban kənd inzibati-ərazi vahidi tərkibindəki yaşayış məntəqəsi Ürgə kəndi adlandırılmış və rayonun yaşayış məntəqələri uçot məlumatına daxil edilmişdir. == Coğrafiyası və iqlimi == Xəzər dənizin sahilində yerləşən kənd əsasən qumsal torpaqlardan ibarətdir. Lənkəran şəhərindən 8 kilometr məsafədə yerləşir. Göyşaban, Veravul Girdəni kəndləri və Liman şəhəri ilə həmsərhəddir. == Əhalisi == Əhalisi 2500 nəfərdir. Əhali əsasən XX əsrin 60-cı illərində Marso sovxozu yaradılarkən Lerik və Yardımlı rayonunun kəndlərindən köçüb gələnlərdir. Eyni zamanda əhalinin köçü bu gün də davam edir. == Din == Kənddə Ürgə kənd məscidi dini icması fəaliyyət göstərir.
İrqa
İrqa (lat. Amelanchier) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Ura
Ura, 20-ci əsrin ortalarından bəri Birləşmiş Ştatların Dəniz Qoşunlarında geniş yayılmış bir döyüş harayıdır . Bu Amerika Birləşmiş Ştatları Ordusundakı Hooah və Birləşmiş Ştatların Hərbi Hava Qüvvələrində, ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrində və ABŞ Sahil Mühafizəsindəki Hooyahla müqayisə edilə bilər. == Mənşəyi == "Ura" sözünün yarandığı bir neçə potensial qaynaq var. Türkcə / Monqolca: Termin Osmanlı türkcəsinin "vur" kimi tərcümə olunan "vur ha" ifadəsindən və ya "irəli" mənasını verən monqolca "urax" sözündən götürülmüş ola bilər. Osmanlı İmperiyası ordusunun döyüş fəryadı olaraq istifadə edilirdi və Rus döyüş fəryadı "ura" olaraq uyğunlaşdırılmışdır Jan Paul Rou görə "Hurray" sözü orta əsrlərə qədər işlədilən Qədim türkcədən gəlir. Türklərin Tarixi kitabında yazır: "Məsələn, düşmənlərinə hücum edərkən (Türklər)" Gəl, vur! "Mənasını verən" Ur Ah! "Qışqırırdılar (müasir türk dilində" Vur Hadi! ") ) Sonra bu nida Qərbdə "Hurray!" - a çevrilmişdir. Fərq türk dilindəki fonologiyada diaxronik dəyişikliyi və şifahi istifadəni göstərir.
Aylin Urgal
Aylin Urgal (d.1951, İstanbul - ö.26 Nisan 1985, Bolu) — Türk pop musiqisi sənətçisi.
Erga omnes
Erga omnes (Şablon:Tr-la) — beynəlxalq hüquq konsepsiyası, ona görə beynəlxalq münasibətlərin iştirakçısı kimi hər hansı bir suveren dövlət ümumdünya xarakterli olan bütün dünya ictimaiyyəti qarşısında müəyyən sayda öhdəlik daşıyır və hər bir dövlətin maraqlandığını təmin edir. == Konsepsiyanın yaranması == Beynəlxalq hüququn müvəqqəti normalarının inkişafında keyfiyyətcə yeni bir mərhələ, beynəlxalq hüquq doktrinası olaraq geniş tanınan və beynəlxalq hüquq doktrinası kimi tanınan Barselona Traction işində BMT Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi tərəfindən hazırlanmış dövlət məsuliyyəti konsepsiyasının qəbul edilməsi ilə başladı, yəni bütövlükdə bütün icma qarşısında öhdəliklər erga omnes xarakteri ilə baş tutdu. Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin qərarında aşağıdakılar qeyd edildi: “Xüsusilə, bir dövlətin bütövlükdə beynəlxalq ictimaiyyət qarşısında olan vəzifələri ilə diplomatik qoruma sahəsində başqa bir dövlətə nisbətən vis-à-vis (bir-birinə) qarşı ortaya çıxan vəzifələr arasında bir fərq qoyulmalıdır. Birincisi, təbiətinə görə bütün dövlətlərin işidir. Bu hüquqların vacibliyini nəzərə alaraq, bütün dövlətlər bu hüquqların qorunmasında qanuni bir maraq sahibi sayıla bilər; bunlar bütün öhdəliklərdir. Müasir beynəlxalq hüquqda bu cür öhdəliklər, məsələn, təcavüz və soyqırımı aktlarının qadağan edilməsindən, həmçinin köləlik və irqi ayrı-seçkilikdən qorunma da daxil olmaqla əsas insan haqları ilə əlaqəli prinsip və müddəalardan qaynaqlanır. ". Beləliklə, Məhkəmə beynəlxalq hüquq öhdəliklərinin müstəsna ikitərəfli xarakterini inkar etdi və əvvəlki məhkəmə hüququnu dəyişdirdi. Həqiqətən, hələ 1966-cı ildə, Cənubi Qərbi Afrika hadisəsində, Efiopiya və Liberiyadan Cənubi Afrikanın aparteid siyasətini yürütən Namibiyada varlığına qarşı şikayət vermək hüququ, bu məsələnin həllində tərəf olmayan üçüncü dövlətlər olaraq rədd edildi. Barcelona Traction qərarında, Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi, “bütün dövlətlərin işi” olan və bütün dövlətlərin qanuni mənafeləri olan, xüsusi əhəmiyyətə və ümumbəşəri əhəmiyyətə sahib hüquqları təsir etdikləri üçün qaydaların mövcudluğunu qəbul etdi.
Girdəyarpaq irqa
Girdəyarpaq irqa (lat. Amelanchier ovalis) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin i̇rqa cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Əsasən cənubi, şərqi, qərbi Avropada Şimali Belçika, Şimali Afrikada, Ön Asiyada, Mərkəzi Almaniyada geniş yayılmışdır. Qafqazda təbii və mədəni halda rast gəlinir. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 1-4 metrə çatan, çox hündür olmayan, yarpağı tökülən ağacdır. Möhkəm kök sistemlinə malikdir, 30-40 sm dərinliyə gedir, hətta qayalıqların çatlamasına səbəb olur. Çətri açıq yaşıldan tünd çəhrayıya qədər dəyişir. Yarpağı yumurtavari 8-15 mm uzunluqdadır. Çiçəkləri aprel, may aylarında yarpaqlama ilə eyni vaxtda açır. Avqust, sentyabr aylarında qara, göy rəngdə 5-15 mm diametrində olan meyvəsi yetişir.
Grga Novak
Grga Novak (2 aprel 1888 – 7 sentyabr 1978) — görkəmli xorvat tarixçisi, arxeoloq və coğrafiyaçısı, 1958-1978-ci illərdə Yuqoslaviya Elmlər və İncəsənət Akademiyasının prezidenti. == Haqqında == Xvar adasında doğulub və Zaqreb universitetinin qədim tarix üzrə profeessoru olub. 1946-1947-ci illərdə həmin universitetin rektoru olub. Xorvatiyada novator arxeoloji tədqiqatları və Dalmatiya, Split, Dubrovnik, Xvar və Adriatik adalarının tarixi üzrə məqalələri ilə tanınır.Grga Novak Zaqreb, Praqa və Vyanada tarix, arxeologiya və coğrafiya üzrə təhsil alıb və 1913-cü ildə doktorluq elmi dərəcəsi almışdır. 1920-ci ildən o Skopyedə Fəlsəfə Fakültəsində (sonradan Belqrad Universitetinin bir hissəsi olub) dərs deyib. 1924-cü ildə Zaqreb Universitetinə getmiş və 1959-cu ilə qədər qədim tarix üzrə dərs demişdir. Doktor Novak 1939-cu ildən Yuqoslaviya Elmlər və İncəsənət akademiyasının üzvü, 1958-ci ildən 1978-ci ilə kimi isə prezidenti olub. == Əsərləri == Novak, Grga (1977). Mletačka uputstva i izvještaji. Dio VIII. Od 1672 do 1680.
Sümbülvari irqa
Sümbülvari irqa (lat. Amelanchier spicata) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin i̇rqa cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Cənubi Avropada, Kiçik Asiyada, Şimali Afrikada, Zaqafqaziyada və Krımda təbii yayılmışdır. == Botaniki təsviri == 5 metrə çatan hündür ağac və koldur. Gövdədə çətri kül rəngli, bəzən qara, cavan çətirləri sarı-çəhrayı, bəzən ağ, parlaq, açıq xallı olub, köhnə budaqlara görə dəyişir. Tumurcuqları xırda, qırmızımtıl-qonur, uzunsov və iti, zoğa yapışıq, kənarları ağ tükcüklüdür. Yarpaq yarığı çox ensiz, üstə çıxan yarpaq balışlı və 3 izlidir. Özəyi yaşılımtıl, oduncağı seyrək məsaməli, çəhrayı rəngli, bərk və ağırdır. Yarpaqları yumurtavari və ya ellipsvari, uzunluğu 4 sm-dək, kənarları dişlidir. Bünövrəsi yumru və ya bir az ürəkvaridir.
Uqra görüşü
Uqra görüşü — Moskva knyazlığının Qızıl Orda dövlətindən asılılığına son qoyulması ilə nəticələnən münaqişə. 11 noyabr 1480-ci ildə Qızıl Orda hökmdarı Əhməd xanla Moskva knyazı III İvan arasında Uqra çayı ətrafında cərəyan edən qarşıdurmalı görüş başa çatmışdır. == Qarşıdurmanın gedişatı == Hələ XIII əsrin ortalarından monqol-tatarların (türk-moğollar) asılığı altında olan rus knyazlıqları onlara vergi verməyə məcbur edilmişdi. 1380-ci ildə baş vermiş Kulikovo döyüşündən sonra asılılıq zəifləsə də, rus torpaqları hələ tam azadlıq qazana bilməmişdi. Lakin XV əsrin ikinci yarısında Qızıl Orda dövlətindəki zəifləməni fürsət sayan rusların azadlıq hissləri güclənmişdi.1476-cı ildə Moskva knyazlığı Qızıl Ordaya vergi ödəməkdən imtina etdi, 1480-ci ildə asılıqdan çıxdığını rəsmən bəyan etdi. Qeyd etmək lazımdır ki, rus dövlətçiliyinin həlledici məqamlarından sayılan bu dövrdə artıq ağıllı manevrlər edilirdi. İki cəbhədə sıxışacağını görən rus knyazlıqları Litvaya qarşı Krım xanlığı ilə ittifaqa girərək hücumların birindən yayına bildi. Knyaz III İvan isə Əhməd xana qarşı döyüşə hazırlaşdı. Qızıl Ordanın qüvvəsi qələbəyə iddialı sayılsa da, əlverişsiz hava şəraiti və rus artilleriyasının davamlı atəşi onları geri oturtmuş, hər iki tərəf mövqe savaşına başlamışdı. Bununla da, "Uqra müqaviməti" başlamışdı.
Uqra qarşıdurması
Uqra görüşü — Moskva knyazlığının Qızıl Orda dövlətindən asılılığına son qoyulması ilə nəticələnən münaqişə. 11 noyabr 1480-ci ildə Qızıl Orda hökmdarı Əhməd xanla Moskva knyazı III İvan arasında Uqra çayı ətrafında cərəyan edən qarşıdurmalı görüş başa çatmışdır. == Qarşıdurmanın gedişatı == Hələ XIII əsrin ortalarından monqol-tatarların (türk-moğollar) asılığı altında olan rus knyazlıqları onlara vergi verməyə məcbur edilmişdi. 1380-ci ildə baş vermiş Kulikovo döyüşündən sonra asılılıq zəifləsə də, rus torpaqları hələ tam azadlıq qazana bilməmişdi. Lakin XV əsrin ikinci yarısında Qızıl Orda dövlətindəki zəifləməni fürsət sayan rusların azadlıq hissləri güclənmişdi.1476-cı ildə Moskva knyazlığı Qızıl Ordaya vergi ödəməkdən imtina etdi, 1480-ci ildə asılıqdan çıxdığını rəsmən bəyan etdi. Qeyd etmək lazımdır ki, rus dövlətçiliyinin həlledici məqamlarından sayılan bu dövrdə artıq ağıllı manevrlər edilirdi. İki cəbhədə sıxışacağını görən rus knyazlıqları Litvaya qarşı Krım xanlığı ilə ittifaqa girərək hücumların birindən yayına bildi. Knyaz III İvan isə Əhməd xana qarşı döyüşə hazırlaşdı. Qızıl Ordanın qüvvəsi qələbəyə iddialı sayılsa da, əlverişsiz hava şəraiti və rus artilleriyasının davamlı atəşi onları geri oturtmuş, hər iki tərəf mövqe savaşına başlamışdı. Bununla da, "Uqra müqaviməti" başlamışdı.
Urfa adamı
Urfa adamı və ya Balıklıgöl heykəli — müasir Türkiyənin cənub-şərqində, Yuxarı Mesopotamiyanın coğrafi bölgəsində Urfa yaxınlığındakı Balıklıgöldə aparılan qazıntılarda tapılan qədim insan formalı heykəl. == Haqqında == Heykəlin hündürlüyü təxminən 1,80 metrdir. Gözlər qara obsidianın seqmentləri olan dərin dəliklərdən ibarətdir. Əllər cinsiyyət orqanını örtərək qabağını bağlayır. Heykəlin təxminən eramızdan əvvəl 9.000-ci ilə aid olduğu düşünülür və dünyanın ən qədim heykəli olduğu iddia edilir. == Tarixi == Eramızdan əvvəl 9000-ci il neolit dövrünə aiddir və "insanların ən qədim naturalistik canlı ölçülü heykəli" hesab olunur. Bildirilir ki, 1993-cü ildə Balıklıgölün Yeni Yol küçəsində, 1997-ci ildən etibarən dulusçuluqdan əvvəlki neolit ​​dövrünə aid yerin araşdırıldığı yerdə aşkar edilib.
Urfa döyüşü
Urfa döyüşü — Qüvayi-milliyə birlikləri ilə Fransa ordusu arasında baş vermiş döyüş. == Urfanın işğalı == Mudros barışığının 7-ci maddəsinə görə "Müttəfiqlər, təhlükəsizliyi şübhə altına alan bir vəziyyətdə hər hansı bir strateji bölgəni işğal haqqı verilir" hökmü ilə hərəkətə keçən ingilislər 1919-cu il 24 martda Şanlıurfa bölgəsini işğal etdilər. Bir ingilis podpolkovniki, iki zabit və 1 zirehli avtomobillər ilə Urfaya gələn ingilis komandiri ziyarət getdiyi Mutasarrıfı Nüsrət bəyə "Qalib bir hökumətin zabiti niyə qarşılanmır?" soruşduqda Nüsrət bəy "Haqsız yerə məmləkəyi işğal edən bir ordunu qarşılamağa çıxmaq bir türk mutasarrıfa yaraşmır. Siz bir qonaq kimi gəlsəydiniz,sizi qarşılamağa çıxardım" cavabını vermişdi. 200 nəfərlik bir piyada bölüyü, 1 zirehli, 6 yük və 3 sərnişin olmaqla ümumilikdə 10 avtombil və 50 yük avtomobili ilə Urfanı işğal edən ingilislər, səhərisi gün Urfada olan 1-ci süvari Alay komandiri Mayor Hüseyn bəydən Alayın Urfanı tərk etməsini istədi. Vəziyyət rəhbərliyə bildirildikdən sonra Urfada 1 zabir və 1 süvari taqımı saxlanılaraq Alay Qarakörpüyə, sonra isə Siverek bölgəsinə getdi. == İngilislər Urfada == İngilislər bölgədə olduqları müddətdə xüsusilə əsgərlərlə əlaqə qurmağa çalışırdılar. İngilislər üçün əhəmiyyətli olan Milli tayfa rəisi İbrahim Paşanın oğlu Mahmud bəyə, kürd Lavrenc adlandırılan mayor Noel və kapitan Voleyi göndərib Qafqaz və Mesopotamiya arasındakı bölgəni yoxlamağa göndərdi. Bununla da kifayətlənməyərək Xaləbdəki ingilis generalı Barrov, Mahmud bəyi 30 iyunda Urfaya dəvət etdi. Mahmud bəy 13-cü Diviziyadan aldığı təlimatlara əməl edərək Urfaya getmədi.
Urla döyüşləri
Urla döyüşləri (yun. Συγκρούσεις Βουρλά) və ya Urla hadisələri (türk. Urla Olayları) — hal-hazırkı İzmir ilinin Urla qəsəbəsində 16–17 may 1919-cu il tarixlərində, Türkiyə İstiqlaliyyət mühüribəsinin qərb cəbhəsində baş vermiş döyüş. İzmirin işğalından sonra Yunanıstan ordusu Bornova və Qarşıqaya məntəqələrini işğal etmişdir. Bu hadisələrdən sonra onlar, Urla qəsəbəsinin yerləşdiyi Qaraburun yarımadasına doğru irəlilədilər. 1914-cu ildə alınan əhali statistikalarına görə, regionda yunanlar əksəriyyəti (24,711), müsəlman-türklər isə azlığı (9,321) təşkil edirdilər. == İlkin hücumlar == İzmirin işğalından bir gün sonra, yəni 16 may 1919-cu il tarixində, Yunanıstan ordusunun regionda olmasından təhriklənən təxminən 800 yerli yunan Urladakı müsəlman-türk kəndlərinə hücum etmiş, çoxlu mülki şəxsi qətlə yetirmiş və qiymətli əşyaları qarət etmişdilər. Quşçular, Qızılcaköy, Dəvədərəsi kimi kəndlər talan və məhv edilmişdilər. Bunlara əlavə olaraq, yunan-evzon qoşunları bir torpedo gəmisi ilə Urlanın sahilinə çıxmış, qəsəbənin əhəmiyyətli yerlərini nəzarət altına almışdılar. == Döyüşlər == Bu hadisə zamanı Osmanlının 56-cı hərbi divizionunun bir parçası olan 173-cü motoatıcı alay Urlada yerləşdirilmişdi.
Urla hadisələri
Urla döyüşləri (yun. Συγκρούσεις Βουρλά) və ya Urla hadisələri (türk. Urla Olayları) — hal-hazırkı İzmir ilinin Urla qəsəbəsində 16–17 may 1919-cu il tarixlərində, Türkiyə İstiqlaliyyət mühüribəsinin qərb cəbhəsində baş vermiş döyüş. İzmirin işğalından sonra Yunanıstan ordusu Bornova və Qarşıqaya məntəqələrini işğal etmişdir. Bu hadisələrdən sonra onlar, Urla qəsəbəsinin yerləşdiyi Qaraburun yarımadasına doğru irəlilədilər. 1914-cu ildə alınan əhali statistikalarına görə, regionda yunanlar əksəriyyəti (24,711), müsəlman-türklər isə azlığı (9,321) təşkil edirdilər. == İlkin hücumlar == İzmirin işğalından bir gün sonra, yəni 16 may 1919-cu il tarixində, Yunanıstan ordusunun regionda olmasından təhriklənən təxminən 800 yerli yunan Urladakı müsəlman-türk kəndlərinə hücum etmiş, çoxlu mülki şəxsi qətlə yetirmiş və qiymətli əşyaları qarət etmişdilər. Quşçular, Qızılcaköy, Dəvədərəsi kimi kəndlər talan və məhv edilmişdilər. Bunlara əlavə olaraq, yunan-evzon qoşunları bir torpedo gəmisi ilə Urlanın sahilinə çıxmış, qəsəbənin əhəmiyyətli yerlərini nəzarət altına almışdılar. == Döyüşlər == Bu hadisə zamanı Osmanlının 56-cı hərbi divizionunun bir parçası olan 173-cü motoatıcı alay Urlada yerləşdirilmişdi.
Urta-Bulak
Urta-Bulak — Özbəkistan ərazisində təbii qaz yatağı. SSRİ dövründə aktiv surətdə istismar edilib. 1963-cü ildə Urta-Bulak yatağında təbii qaz partlayışı baş vermiş, alovu üç il (1064 gün) söndürmək mümkün olmamışdır.
Ürgə bələdiyyəsi
Lənkəran bələdiyyələri — Lənkəran rayonu ərazisindəki bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.
Qırmızımeyvəli irqa
Qırmızımeyvəli irqa (lat. Amelanchier sanguinea) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin i̇rqa cinsinə aid bitki növü.
Qızılağacyarpaq irqa
Qızılağacyarpaq irqa (lat. Amelanchier alnifolia) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin i̇rqa cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Şimali Amerikada təbii halda yayılmışdır. 1800-cü ildən mədəni florada rast gəlinir. XIX əsrdə Avropada İngiltərədə geniş becərilir. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 10 m-ə çatan, yarpağı tökülən kol və ya çox böyük olmayan ağacdır. Yarpaqları yumurtavari və ya dairəvi 2-5 sm uzunluğunda, 1-4,5 sm enindədir. Meyvəsi 0,5-2 sm uzunluğundadır. Çiçəkləri ağ, 2-3 sm diametrində, 3-20 ədəd olmaqla yazın əvvəlində çiçəkləyir. Çiçəkləməsi 7-12 gün davam edir.
Uqra Milli Parkı
Uqra Milli Parkı (rus. Национальный парк Угра) — mərkəzi Rusiyada, Kaluqa vilayətində, Uqra çayı dərəsində yerləşən milli park. Milli park Rusiyanın səciyyəvi təbiətini qorumaq məqsədilə 10 fevral 1997-ci ildə qurulmuşdur. 2002-ci ildə biosfer qoruğu elan olunmuşdur. Milli park baş qərargahı Kaluqa şəhərində yerləşir. == Coğrafiya == Milli parkın sahəsi 986,245 km2 təşkil edir. Uqra Milli Parkı 3 ərazini cəmlənmiş 7 bölgəni əhatə edir. Şimal hissədə Smolensk vilayəti ilə sərhəddə Uqra dərəsi yerləşir və dərə axınla üzü aşağı Kurovskoye kəndinə qədər uzanır. Bu hissə Cerjinski, İznoskovski və Yuxnovski rayonları arasında qalır. Cənub hissədə Jizdra çayının dərəsi yerləşir və dərə çayın mənsəbinə qədər uzanır.
Urqe Etkol (İşembay)
Aznay (başq. Үрге Этҡол, rus. Верхнеиткулово) — Başqırdıstan Respublikasının İşembay rayonunda yerləşən kənd. Kənd Etkol kənd şurasının tərkibindədir. == Küçələri == Drujba Zəki Vəlidi Zelyonaya Kaqılçan Lesnaya May Molodyojnaya Noyabr Seleuk Sentralnaya Şkolnaya == Tanınmış şəxsləri == Alfiya Aktubina (9 oktyabr 1955) — Başqırd jurnalist və tərcüməçi, Başqırdıstan Respublikası Əməkdar Mədəniyyət işçisi (1997). Dina Arslanova (27 iyul 1953) — jurnalist, Başqırdıstan Respublikası Əməkdar Mədəniyyət işçisi (1998), SSRİ jurnalistlər ittifaqının üzvü (1978), RF, BR. Mavletbay Qaynetdinov (14 may 1938 — 6 iyun 2014) — başqırd estrada müğənnisi, BR xalq artisti (1993), BMSSR əməkdar artisti (1984). Rinat Yulmuxammedov (17 yanvar 1957) — Sovet və Rusiya riyaziyyatçısı, fizika-riyaziyyat elmləri dokoru (1987), professor (1993). == Əhali == == Ədəbiyyat == Сныткина, М. «Здоровая семья – основа нации»: женсовет село Иткулово / М. Сныткина // Восход (газета).- 2010.- 24 дек.- С.2.