Lüğətlərdə axtarış.

Dizayn (ing. design mühəndis - konstruktor, lat. designare ölçmək) — sənaye məhsullarının formasını müəyyənləşdirmək üçün edilən yaradıcı fəaliyyətdir. Bura həm xarici görünüş, həm struktur və funksional cizgilərini müəyyənləşdirmək vəzifələri aiddir. Dizayn ingiliscə layihələşdirmək, çəkmək deməkdir. Əşyaların layihələşdirilməsi insanın əmək, məişət və istirahət şəraitinin əlverişliyini nəzərə almaqla onların estetik cəhətdən harmonikliyini təmin edən fəaliyyət sahəsidir.

Ağıllı dizayn (ing. intelligent design, ID) — canlı orqanizmlərin indiki (və ya indikinə yaxın) formada hansısa "ağıllı yaradıcı" tərəfindən yaradıldığını iddia edilən kreatsionizmin növlərindən biri olan qeyri-akademik konsepsiyadır. Bu iddianı dəstəkləmək üçün "ağıllı dizayn" tərəfdarları bir sıra elməbənzər arqumentlər irəli sürür ki, bunlardan ən diqqətəlayiq olanı "sadələşdirilməyən mürəkkəblik" və "müəyyən mürəkkəblik" (və ya "xüsusi mürəkkəblik")-dir. "Ağıllı dizayn" anlayışının heç bir empirik əsaslandırması yoxdur və sınaqdan keçirilmiş və ya əsaslandırılmış fərziyyələr təklif etmir və buna görə də elmi ictimaiyyət tərəfindən qeyri-akademik kimi tanınır. == Əsas müddəalar == "Discovery Institute" qeyri-kommersiya ictimai təşkilatında çalışan "Ağıllı dizayn " hərəkatının aparıcı nümayəndələri bunu elmi nəzəriyyə hesab edirlər, kainatın və həyatın müəyyən əlamətləri ən yaxşı ağıllı ilkin səbəblə izah olunur və şüurlu idarəetmə olmadan təbii proseslərdən yarana bilməz. Onlar hesab edirlər ki, mürəkkəblik meyarlarının köməyi ilə, insanın hansısa məqsədlə yaratdığı şeylərdə olduğu kimi, əvvəlki şüurlu təsirin zəruriliyini sübut etmək olar. === Sadələşdirilməmiş mürəkkəblik === "Sadələşdirilməyən mürəkkəblik" termini biokimyaçı Maykl Behe (ing. Michael J. Behe) ​​tərəfindən "Darvinin qara qutusu" (1996) kitabında təqdim edilmişdir, baxmayaraq ki, fenomenin özü 1993-cü ildə "Pandalar və insanlar haqqında" kitabının ikinci nəşrində təsvir edilmişdir. Behe "Sadələşdirilməyən mürəkkəbliyi" sistemin əsas funksiyasını yerinə yetirməyə kömək edəcək şəkildə bir neçə bir-birinə yaxşı uyğunlaşmış hissədən ibarət vahid sistem kimi təyin edir. Üstəlik, hissələrdən birinin olmaması sistemin fəaliyyətini dayandırmasına səbəb olur.

Qrafik dizayn hər hansı bir məlumatı müəyyən bir hədəf kütləsinə çatdırmaq məqsədilə mətbəə, fotoqrafiya və illustrasiyadan istifadə edərək loqo, afişa, bilbord, baner, mətbuat elanı, qablaşdırma, kitab, jurnal, reklam filmi, çizgi film kimi dizaynları bədii ölçülər daxilində yazılı və vizual elementlərlə dizayn edən visual ünsiyyət və problemlərin həlli prosesidir. Qrafik dizaynerlər fikir və ideyalarını vizual yolla təqdim etmək üçün simvolları, şəkil və mətnləri kombinasiya edirlər. == Tarixi == Qrafik dizayn tarix boyu müxtəlif formalarda tətbiq edilmişdir, qədim Çin, Misir və Yunanıstandakı əlyazmalar qrafik dizaynın keçmiş formasının bariz nümunələrdir. XV əsrdə çap və kitab istehsalı inkişaf etdikcə sonrakı dövrlərdə müxtəlif yeni yazı tipləri və kompozisyalarla qrafik dizaynda da irəliləyişlər oldu. XIX əsrdə sənaye inqilabı yeni texnologiya və ticarət imkanları yaratdı və nəhayət, XIX əsrin sonu XX əsrin əvvəllərində reklam agentlikləri, kitab naşirləri və jurnallar məzmuna uyğun bir ifadə yaratmaq üçün ünsiyyətin bütün vizual elementlərini təşkil edən art direkotrlar işə götürdülər. Nəhayət, 1922-ci ildə tipoqraf William A. Dwiggins inkişaf etməkdə olan sahəni müəyyənləşdirən bir qrafik dizayn hazırladı. XX əsrdə dizayn üçün bədii və kommersiya imkanlarının mümkünlüyü, dizaynerlər üçün mövcud olan texnologiya qrafik dizayn sahəsini daha da inkişaf etdirdi. == Tətbiq sahələri == Qrafik dizaynerlər bir çox sahələrdə işləyirlər, lakin bəzi sahələr vardır ki, bu sahənin inkişafında qrafik diaynerlərin rolu birinci dərəcəlidir. İnternet və çap dünyasında ixtisaslı qrafik dizaynerlərə böyük imkanlar var və bu sahələr iqtisadiyyatın ən sabit və ənənəvi sektorlarıdır. Bu sahələr: İnternet və proqram təminatı kompaniyaları; Reklam agentlikləri; Televizya studiyaları və video kompaniyalar; Korporativ brending və konsultasiya kompaniyaları.

Veb-dizayn (ing. Web Design) — veb-səhifələrin vizual tərtibatıdır. Ümumdünya şəbəkədə nəşr olunan hər hansı bir resurs — gün ərzində on minlərlə istifadəçilər daxil olan qlobal informasiya portalından tutmuş, ayda iki dəfə istifadəçilərin daxil olduğu şəxsi saytların hamısı bədii əsərdir. Bu mühəndis-dizayner həllinin mürəkkəb kompleksidir. Belə əsərlərin yaradılması veb-dizayn adlanır. Veb-dizayn mühitində siz bütün imkanlarınızı bütövlükdə göstərə bilərsininz və həm də burada əməyinizin nəticəsinin senzurası siz özünüz və sizin səhifəyə daxil olanlardır. Resursların ölçüsündə, onun məzmununda, kompanovkasında sizin üçün heç kim məhdudiyyət və hər hansı bir qəti çərçivə qoymur. Nəticədə İnternet istifadəçilərinin çoxmilliyonlu auditoriyası tərəfindən sizin yaratdığınız layihə qiymətləndirilir. == Lazım olan ləvazimatlar == Yeni layihə yaradarkən Veb-masterin işini asanlaşdırmaq məqsədi ilə onu lazım olan proqram təminatı ilə təmin etmək vacibdir. Təcrübəsi az olan Veb-masterlərin qarşısında hal-hazırda mövcud olan saysız-hesabsız proqramlar arasında özünə lazım olan proqramları seçmək və onlarla işləmək çox çətindir.

Modern (fr. moderne — müasir) — XIX əsrin sonu - XX əsrin əvvəllərində (Birinci Dünya Müharibəsi başlamazdan əvvəl) ən çox yayılmış memarlıq, dekorativ və tətbiqi incəsənət və sənətkarlıq sahəsində bədii istiqamət. Modernitənin fərqli xüsusiyyətləri daha təbii, "təbii" xəttlər, yeni texnologiyalara (məsələn, memarlıqda) maraq və düzəlişin tətbiqi sənətinin bərqərar olması üçün düz xətt və açılardan imtina edir. Müasir yaradılmış əsərlərin bədii və faydacı funksiyalarını birləşdirməyə, gözəllik sahəsində insan fəaliyyətinin bütün sahələrini əhatə etməyə çalışdı. == Termin == Müxtəlif ölkələrdə üslubda müxtəlif adları mövcuddur: Fransada — «ar-nuvo» (fr. art nouveau, hər. «yeni sənət») və ya «fin de siècle» (fr. «əsrin sonu»); İngiltərədə — «müasir üslub» (ing. modern style); Almaniyada — «yuqendştil» (alm. Jugendstil‎ — «gənc üslub» — 1896-cı ildə təsis edilmiş Jugend jurnalın adı altında ); Avstriyada, Çexoslovakiyada və Polşada — «setsession» (alm.

İncəsənət və Dil — (ing. Art & Language) 1960-cı illərin sonlarından etibarən bir çox dəyişikliklərə məruz qalan konseptual sənətkarların əməkdaşlığıdır. Qrup intellektual ideyaları və narahatlıqları incəsənət yaradıcılığı ilə birləşdirmək üçün ortaq arzusu olan rəssamlar tərəfindən təsis edilmişdir. Art-Language və (jurnal qrupu) ilk sayı 1969-cu ilin noyabrında İngiltərədə Chipping Nortonda nəşr olunmuşdur və Birləşmiş Ştatlarda və Birləşmiş Krallıqda konseptual sənət və müasir sənətə əhəmiyyətli təsir göstərmişdir. == Sənətkarlar == Terry Atkinson David Bainbridge Kathryn Bigelow Ian Burn Sarah Charlesworth Michael Corris Dan Graham Preston Heller Graham Howard Harold Hurrell Joseph Kosuth Christine Kozlov Nigel Lendon Sol LeWitt Andrew Menard Philip Pilkington Neil Powell David Rushton Terry Smith Mayo Thompson Lawrence Weiner == İstinadlar == == Xarici keçidlər == MoMA PS1 veb, New York Arxivləşdirilib 2017-08-15 at the Wayback Machine MoMA veb, New York Tate Modern veb, London Centre Pompidou veb, Paris. Arxivləşdirilib 2017-07-31 at the Wayback Machine Stedelijk Museum veb, Amsterdam Arxivləşdirilib 2017-07-31 at the Wayback Machine Fundacio Tapies veb, Barcelona Monsoro qəsri veb, Monsoro.

Xam sənət — Kənar sənət öz-özünə öyrədilmiş və ya sadəlövh sənət ustaları tərəfindən sənətdir. Tipik olaraq, kənar sənətkarlar kimi etiketlənənlərin əsas sənət dünyası və ya sənət qurumları ilə əlaqəsi azdır. Çox hallarda, işləri yalnız ölümlərindən sonra aşkarlanır. Çox vaxt kənar sənət həddindən artıq zehni vəziyyətləri, qeyri-ənənəvi fikirləri və ya inkişaf etdirilmiş fantaziya dünyalarını təsvir edir. Kənar sənət termini sənətşünas Roger Cardinal tərəfindən 1972-ci ildə sənət qəddarlığı üçün İngilis sinonimi (Fransızca: (French: [aʁ bʁyt], "raw art" or "rough art"), Fransız rəssamı Jean Dubuffet tərəfindən sənəti təsvir etmək üçün yaratdığı etiket olaraq işlənmişdir. rəsmi mədəniyyət hüdudlarından kənarda yaradılan; Dubuffet, nümunə olaraq psixiatrik xəstəxana xəstələri və uşaqları istifadə edərək qurulmuş sənət səhnəsinin xaricində olanlar tərəfindən sənətə yönəldildi. == Art Brut == Fransızca bir termin olan "art brut"un mənası "xam sənət" deməkdir. "Art brut" professional olmayan, özlüyündən yaranmış bir sənətdir. 1948-ci ildə Dübüffet, Breton və Tapiye "art brut"u qurdular. Bu sənətin məqsədi; özü özünü yetişdirənlərin, məşhur olmayanların, məhbusların və ruhi xəstələrin məhsullarını ortaya çıxarmaq idi.

Art haus kino (ing. Art house) - müstəqil çəkilən (“müstəqil kino”), kommersiya (satış) üçün nəzərdə tutulmayan filmlərdir. “Art haus” məhsulu kütləvi deyil, məhdud auditoriya üçün nəzərdə tutulur.Adətən bu cür filmlərdə kinematoqrafçılar bədii təsvirin daha ifadəli formalarının axtarışı ilə məşğul olur və kino dilini genişləndirir. Buna görə də həmin filmlər kino sənətini kifayət qədər anlayan, fərdi bilik səviyyəsi buna imkan verən tamaşaçı üçün nəzərdə tutulub. Hələ ilk filmlərdə - Jorj Melyes, D.Qriffit və ya Sergey Eyzenşteynin ekran əsərlərində “kino qaydaları” yenicə təşəkkül tapırdı. Lakin sonrakı dövr avanqardizmin nümayəndələri Luis Bünüelin, Jan Koktonun filmlərində kino əsl yaradıcı sənət növü kimi çıxış etməyə başladı.Daha sonrakı mərhələdə Fransa kinosunda “Yeni dalğa” cərəyanının nümayəndələri Jan Lük Qodar, Fransua Trüffo, Erik Romer hələ “çılğın” tənqidçi kimi çıxış etdikləri zaman “Kaye dü Sinema” (Les Cahiers du cinema) kinojurnalında “müəllif kinosu” terminini icad etdilər. Onları müəllif imzasının fərdiliyi maraqlandırırdı. Lakin bu termini ünvanladıqları sənətkarlar fərdiliyin fərqinə varmadan filmlər çəkirdilər. Onlardan biri isə məşhur Alfred Hiçkok idi. O, filmdə formanı dəyişərək müxtəlif kino həllinə nail olurdu.

Art terapiya — Art terapiya və ya sənət terapiyası musiqi, rəsm, hərəkət-rəqs, ədəbiyyat kimi sənət növləriylə həyata keçirilən terapiya növüdür. Art terapiyanın əsas məqsədi fərdin özünü rahat və azad şəkildə ifadə etməsini, içində həbs olunmuş duyğularını üzə çıxarmasını, yaradıcılığını daha da artırıb, estetik yönlərinin ortaya çıxarmasını təmin etməkdir. Diqqətlə baxıldığında təsviri sənət ilə psixoterapiya arasında bir bənzərlik vardır əslində. Hər ikisi də daxilə atılmış hisslərin, yaşantıların və ya gerçək dünyadakı xəyal qırıqlıqlarının, qorxuların, insanlararası münasibətlərin kəşf edilərək ortaya çıxarılması və yenidən şəkilləndirilməsi prosesidir. Art terapiya sözün bitdiyi, yetərsiz qaldığı yerdə başlayır, insanları fərqli yöndən dəyişdirir, öz imkanlarının fərqinə vardırıb, sağaldır. == Tarix == İlk dəfə 1950-ci illərdə ortaya çıxan bu üsul son zamanlar dünyada getdikcə yayılmaqdadır. Təsviri sənətin bir terapiya kimi ortaya çıxmasının hekayəsi olduqca maraqlıdır. Amerikalı psixoloqlar çox qədim zamanlarda insanların mağaralarda daşlar, qayalar üzərində çəkdikləri rəsmləri analiz etmişlər. Psixoloqların diqqətini çəkən şey hələ sözün bir ünsiyyət vasitəsi kimi istifadə olunmadığı vaxtlarda, bu insanların müxtəlif qətliamları, köçləri, günlük hadisələri rəssamlıq yolu ilə ifadə etmələri olmuşdur. Baharın gəlişini niyə bayram etdikləri, niyə daima rituallar həyata keçidikləri, niyə hər bir ayinə xas müxtəlif rəqslərin olduğu da onların geniş müzakirə və tədqiqat hədəfinə çevrilmişdir.

Op-art (ing. op art: ing. optical art; optik sənət) — təsviri sənətdə neoavanqard cərəyan, abstrakt sənətin son modifikasiyalarından biri. == Məzmun == Əsasını Fransada yaşayan macar rəssamı Vazareli Vaşarxey qoymuşdur. Op-art sahəsində ilk təcrübələr 1940-50-ci illərə aiddir. Cərəyan kimi 1960-cı illərdən yayılmışdır. Op-art əsərlərinin əsasını cizgi, məkan və rəng münasibətlərinin tədricən dəyişməsindən, sadə həndəsi fiqurların dəfələrlər təkrarından əmələ gələn və optik illüziya yaradan ritmik kombinasiya təşkil edir. Op-art vasitəsilə yaradılan optik və dekorativ effektlər sənaye qrafikası, plakat, dekorataiv-tətbiqi sənət və tərtibat sənətində (poliqrafiya, reklam, toxuculuq, vitrin və iteryerlərin tərtibatı) tətbiq olunur. == Ədəbiyyat == ASE, VII cild, Bakı, 1983. səh.

Piksel Sənət (ing. Pixel Art) — şəkillərin piksel səviyyəsində düzəldildiyi proqram təminatı ilə yaradılan rəqəmsal sənət formasıdır. Bu cür qrafiklər, qrafik kalkulyatorlar kimi digər məhdud sistemlər ilə yanaşı, 8-bit və 16-bit kompüter və oyun konsollarından gəlir. Piksel şəkillərində istifadə olunan rənglər əsasən məhduddur. Bəzən sadəcə 2 rəngdəndə istifadə olunur. Bunu bir hobbi olaraq edən icmalar spriting adlanır. Bu müddət kompüter qrafikində istifadə olunan sprite terminindən gəlir. == Tarixi == Müasir piksel sənəti, 20. Əsrin əvvəllərində Nyu-Yorkun elektron reklam lövhələrində 1937-ci ildə mövcud olan lampalı sadə monoxromatik displeylərində peyda oldu. Hal-hazırda piksel art klassik videooyunlarda, xüsusilə klassik Space Invaders (1978), Pac-Man (1980) və Nintendo Entertainment System (1983) tipli 8-bit konsollarında iştirak edir.

Pop-art (ing. pop art, popular art sözünün qısaldılmış forması — populyar və ya təbii incəsənət) — 1950-60-cı illərdə Qərbi Avropa və ABŞ-də abstrakt ekspressionizmə əks reaksiya kimi meydana gəlmiş təsviri incəsənət istiqaməti, partlayış, şok effekti əmələ gətirən incəsənət. == Tarixi == "Pop-art" terminini ilk dəfə 1966-cı ildə ingilis kritiki Lourens Elleoueya işlətmişdir. Pop-art incəsənətdə bədii cərəyan kimi 1950-ci illərin 2-ci yarısından ABŞ və Qərbi Avropa ölkələrində meydana gəlmişdir. Cərəyanın əsasını ABŞ-də Robert Rauşenberq, Roy Lixtenşteyn, Casper Cons, Ceys Rozenkvist, Klas Oldenburq, Cim Dayn, Endi Uorhol, Böyük Britaniyada Piter Bleyk, Riçard Hamilton və b. qoymuşdur. == Xüsusiyyətləri == Pop-art nümayəndələrinin "əsərlərində" bədii obrazlar real həyatdan götürülmüş əşyalar yığımı ilə əvəz olunur, beləliklə də natura, əşya "əsərin" əsas (bəzən də yeganə) komponenti kimi nümayiş etdirilir. Pop-art nümayəndələri adi məişət əşyalarını, kitab və jurnallardan kəsilmiş şəkilləri, plastik materiallardan düzəldilmiş ərzaq məmulatını kompozisiyaya daxil edir, bəzən rəngli şəkillər üzərinə metal, ağac, zinət əşyakarı qeyri-məntiqi şəkildə yapışdırmaqla kompozisiya yaradırlar. == Görkəmli nümayəndələri == == Sitatlar == Pop-art — populyar, ötəri, hazırcavab, tez unudulan, seksual və gəncdir. — Riçard Hamilon.

Pop art — art pop pop musiqisinin geniş şəkildə müəyyən edilmiş janrıdır və bir çox qeyri-musiqili incəsənət fəaliyyətini əhatə edir: pop sənəti, kino, avanqard ədəbiyyat, təsviri incəsənət, incəsənət məktəbi araşdırmaları və moda. Bu kontekstdə sənətçilər yüksək və aşağı mədəniyyət arasında çökmüş sərhədi vurğulayır və bunu edərkən rok musiqisi və ya ənənəvi pop dinləyicilərinin normalarından uzaqlaşmağa çalışırlar. Ustalıq, üslub və ya ironiya anlayışları ümumiyyətlə janrla əlaqəli rəssamların diqqət mərkəzindədir. == Xüsusiyyətlər == Art pop şəxsi ifadə üzərində işarələrin manipulyasiyasını vurğulayır. Romantik musiqi və avtonom art-rok (və ya mütərəqqi rok) ənənəsindən fərqli olaraq, o, gündəlik və birdəfəlik həyatın estetikasından ilhamlanır. Sosiomusiqişünas Simon Frith sənətin pop musiqiyə uyğunluğunu rok musiqidən fərqləndirir, pop musiqisindəki sənətin üslub, jest və tarixi dövrlərin/üslubların ironik istifadəsi kimi daha spesifik narahatlıqları vurğulayır . Frith bildirir ki, postmodernizmin yüksək/aşağı mədəniyyətin sərhədlərini məhv etmək prinsipi, art-pop sənətçiləri sosioloji şərh və tarixi dəqiqlik anlayışlarını bulandıraraq sənətkarlıq anlayışını şübhə altına alır və vurğulayırlar. Üslubun ən diqqət mərkəzində olan məqamları istehsal və sənətkarlıqdır. Mahiyyətlə yanaşı, terminlərin, təsvirlərin, proseslərin və təsirlərin ixtiraları ilə məşğul olmaqdır. Mədəniyyət nəzəriyyəçisi Mark Fisher yazırdı ki, art-popun inkişafı pop, incəsənət və modanın üçbucaqlanması ilə inkişaf edib.

Sos-art (rus. соц-арт) və ya sovet pop-artı — konseptualizmdə sənət növü. == Tarixi == Sos-art SSRİ-də meydana gəlmişdir. Yaradıcıları Vitali Komar və Aleksandr Melamid hesab edilir. Sos-art sosialist realizminə və sovet estetikasına xas obraz, janr və klişeləri istifadə etməklə, onları tamam fərqli tərzdə istifadəçiyə çatdırmağı qarşısına məqsəd qoyur. SSRİ-də 1970-ci illərin sonunda alternativ incəsənətin əsasında dövlət idealogiyasının əksinə çıxan istiqamətlərdən biri idi. Sos-art sanki sovet incəsənətinin parodiyası kimi özünə yer tutmuşdu. Sosrealizmin təbliğ etdiyi şəxləri sos-artçılar ironik şəkildə və ironik adla adlandıraraq təqdim edirdilər. Sos-artı Avropanın pop-artı ilə əlaqələndirmək olar. Yəni sos-artın əmələ gəlməsində sürrealizm və pop-art anlayışları böyük rol oynayırdı.

Video-art — Video sənayesinin mümkünlüyü haqqında bədii konsepsiyanın ifadəsi üçün istifadə edilən media sənətində istiqamət. == Fərqli xüsusiyyətlər == Videoart (əyləncəli televiziya kanallarında musiqi klipləri, qoşqular, televiziya reklamları və ya ekran qoruyucularından fərqli olaraq) yalnız kommersiya məhsulu deyil, əksinə, incəsənət məkanında (muzeylərdə, qalereyalarda, festivalda və s) tamaşaçı üçün nəzərdə tutulmuşdur. Video mədəniyyətinin xüsusiyyətləri şok edici bir video seriyası, həddindən artıq redaktə, Konseptualizm və xüsusi effektlər kimi video sənəti üçün prioritetli deyil və digər vasitələrlə birlikdə yalnız bir bədii məqsədə nail olmaq vasitəsi kimi xidmət edə bilər. == Yaranma tarixi == Amerikada kommersiya kino və televiziyanın yüksəlməsi, sənətçilərin ənənəvi rəsm və heykəltəraşlıq sərhədləri xaricində araşdırma arzusu ilə birləşərək, Marsel Düşan dövründən bəri unutqanlıq içində yaşanan janrını canlandırdı. Icəsənətə dematerializə ehtiyac duyduqlarına inanan sənətçilər, əsas ağacın kinematik təcrübəsinin parodiyası kimi hərəkətli qara və ağ təsvirə döndülər. Bir çox hallarda müasir sənət üçün bir dönüş nöqtəsi olan "Documenta-5" sərgisi (1972) onun ekspozisiyasına 16 mm film və video üzrə filmlərə həsr olunmuş bölməni daxil etməkdən birincisi olmuşdur. O dövrün ən çox bədii filmlərinin yaradıcılarının əsas strategiyası film və ya videoları özünə baxmaq, özünü əks etdirmək, hərəkət edən imicə özünü göstərmək idi. Yalnız bu şəkildə bütün ifadə vasitələrində ən şəffaflığın gücünü qiymətləndirə bilərsiniz. Məsələn, "De La" əsərindəki Kanadalı sənətçi Maykl Snou, kameranı fırlanan bir sap ilə quruluşa yerləşdirdi. Kamera çəkilişin hərəkət sürətini dəyişdirərək, fasiləsiz çəkə bilər.

Axıcı Dizayn Sistemi (ing. Fluent Design System, kod adı "Project Neon") — 2017-ci ildə Microsoft korporasiyası tərəfindən Fluent Design System-inin yeni dizayn konsepsiyası təqdim edilib. Fluent Design System Windows 10 cihaz və platformaları üçün nəzərdə tutulub və beş sahəyə fokuslanır: İşıq, Həcm, Hərəkət, Material və Miqyaslılıq. Yeni dizayn dili ilə hərəkət, həcm və yarı şəffaflıq effektlərinin istifadəsi daha estetik olacaq. Axıcı Dizayn Sisteminin "Fall Creators" yenilənməsi ilə daha geniş istifadəsi gözlənilir, lakin Microsoft bu dizayn sisteminin "Fall Creators" yenilənməsi müddətində hələ başa çatmayacağını bəyan edib. Fluent Design System-dən istifadə ilə əməliyyat sisteminin radikal şəkildə dəyişəcəyi gözlənilir. Microsoft korporasiyası Axıcı Dizayn Sistemini 11 may 2017-ci ildə "Build 2017" konfransında proqramçılar üçün təqdim edib.

Helsinki Dizayn Muzeyi (fin Designmuseo, isv. Designmuseet) Finlandiya paytaxtında yerləşən, həm Finlandiya həm də xarici sənaye, moda və qrafik dizayn nümunələrinin sərgiləndiyi muzeydir. Muzey Helsinkinin Korkeavurenkatu küçəsində yerləşir və Finlandiyanın Dövlət mülkiyyətinə daxildir. Bina 1873-cü ildə tikilib və 1978-ci ildən bəri muzey kimi fəaliyyətini davam etdirir. Muzey binasında dizayn işləri 1894-cü ildə memar Qustaf Nüström tərəfindən neoqotika üslubunda aparılıb. 2002-ci ildə muzey adını Designmuseo ("Dizayn Muzeyi") kimi dəyişməyinin səbəbi bir əvvəlki adının çox uzun və mürəkkəb olması idi. Həmçinin muzeydə kafe və mağaza fəaliyyət göstərir. 2017-ci ildə Finlandiya Respublika günü münasibəti ilə muzey özünün yenilənmiş kolleksiyalarını qonaqların ixtiyarına vermişdir. Muzeydə 1870-ci ildən günümüz qədər olan fin dizayn tarixi sərgilənir. Muzeydə sərgilənən nümunələrə 75.000-dən çox əşya və 100.000 rəsm əsəri daxildir.

Mexanizm dizayn nəzəriyyəsi (ing. mechanism design) — oyunçuların rasional hərəkət etdikləri və iqtisadi aktyorların hərəkətlərinin sosial seçim funksiyası üçün optimal bir həllə səbəb olduğu istədikləri hədəflərə çatmaq üçün mexanizmlər və təşviqlərin yaradılmasına yanaşma olan iqtisadiyyat və oyun nəzəriyyəsi sahəsində bir iş. Bu yanaşma ilk dəfə 1960-cı ildə Leonid Qurviç tərəfindən təklif edilmişdir. == Yaranma tarixi == Leonid Qurviç 1959-1960-cı illərdə iqtisadi resursların əsas müddəalarını ilk dəfə "Resursların bölüşdürülməsi proseslərindəki optimallıq və informasiya səmərəliliyi" məqaləsində formalaşdırmış, 1973-cü ildə həqiqət xüsusiyyətini, daha sonra identifikasiya prinsipini formalaşdırmış və 2006-cı ildə birlikdə Stanley Reiter [ru] ilə "İqtisadi Mexanizmlərin Dizaynı [en]" mexanizmlərinin dizaynı haqqında bir kitab nəşr olundu. Erik Maskin 1980-1984-cü illər üçün məqalələrində "tətbiqetmə nəzəriyyəsi" deyilən bir sənəd hazırladı: lazımi xüsusiyyətlərə sahib olması üçün belə bir protokolun tərtib edilməsi. Və Roger Myerson 1979-1985-ci illər üçün sənədlərində bu yanaşmanı auksionlara tətbiq etmişdir . İsveç Kral Elmlər Akademiyası, 2007-ci ildə Alfred Nobel İqtisadiyyat Memorial Mükafatını Leonid Gurviç, Eric Maskin və Roger Myerson'a "optimal qaynaq bölgüsü mexanizmləri nəzəriyyəsinin təməlini qoyduğuna görə" verdi. == Tərifi == İqtisadi mexanizmlərin dizaynı - ayrı-ayrı iqtisadi agentlərin hərəkətlərinin sosial seçim funksiyası üçün optimal bir həllə gətirib çıxardığı qarşılıqlı əlaqə mexanizmi yaradan yanaşmadır. Mexanizm - iqtisadi agentlərin qarşılıqlı əlaqəsidir, strateji oyun formasıdır. Oyun oyunçuların (iqtisadi agentlərin) hərəkətlərinin təsviri və bir sıra hərəkətlərin nəticəsidir.

Milli Dizayn Akademiyası (ing. National Academy of Design) ― 1825-ci ildə Nyu-York şəhərində ABŞ mədəniyyət xadimləri tərəfindən qurulan Amerikan Rəssamlar Birliyi. Akademiyanın baniləri arasında ixtiraçı Samuel Morze, rəssamlar Aşer Braun Düran və Tomas Koul, Martin E. Tompson, Çarlz Kuşinq Rayt da yer alır. Təşkilatın məqsədi "tədris və sərgilər yolu ilə Amerikada təsviri sənətlərin tanıtması" idi. Akademiyanın ən çox 450 üzvü ola bilər ki, onlar Amerikalı sənətçi və memarlardan ibarətdir. Akademiyada nəzdində sənət məktəbi və muzey var. Qurulmasından üç il keçdikdən və İlkin adların verilməsindən spnra 1828-ci ildə akademiyanın adı "Milli Dizayn Akademiyası" oldu və yarıməsr bu adla fəaliyyət göstərirdi. 1997-ci ildə direktor Annett Blauqrund institutun adını "Milli Akademiya, Muzey və İncəsənət Məktəbi" (ing. National Academy, Museum and School of Fine Art) ki, “rəssamlar, muzey və məktəb birliyini özündə cəmləşdirən yeni bir inteqrasiya ruhu” əks olunsun və "dizayn" sözü ilə bağlı qarışıqlıq aradan qalxsın.

Art və Xaos — Qaraqanın 2019-cu ildə nəşr olunan fəlsəfi əsəri. == Məzmun == O qədər də tanınmayan balaca bir ölkənin həddən artıq məşhur rok ifaçısı Eyden Nyu-Yorka köçür. Ulduz statusundan, konsertlərdən və milyonların sevgisindən bezib böyük bir meqapolisin beton küçələrində heç kim olmaq... Eyden uzun illər axtardığı azadlığı yalnız hər şeyini itirəndən sonra tapır. "Sıradan biri" olmaqdan ləzzət ala-ala yaşayan musiqiçi Art və Xaosla üzləşir. Nədir Art və Xaos? Amerikalı gənclər Nyu-Yorkdan iki saatlıq məsafədə yerləşən "Art və Xaos" adlı bu qəribə hostelə toplaşıb nə edir? Ən əsası Xloe kimdir? Amerikalı qızla Eydenin arasında baş verənlər incəsənətdir, yoxsa Xaos? Art və xaos...

Sword Art Online (ソードアート・オンライン, Sōdo Āto Onrain, azərb. Onlayn Qılınc Sənəti‎) və ya qısaca SAO — 2009-cu ildən abec-in rəssamlıği ilə Reki Kavahara tərəfindən yazılan ranobe seriyası. Ranobe seriyası yaxın gələcəkdəki müxtəlif virtual dünyalarda oynayan Kazuto "Kirito" Kiriqaya və Asuna Yuukinin macəralarından bəhs edir. Ranobe seriyası 10 aprel 2009-cu ildən ASCII Media Works nəşriyyatı tərəfindən Dengeki Bunko imprinti ilə nəşr olunur. 2012-ci ilin oktyabrında isə spin-offu istehsal olunmuşdur. Ranobe seriyasında ASCII Media Works və Kadokawa nəşriyyatları tərəfindən çap olunan 9 manqa adaptasiyası peyda olmuşdur. Ranobe seriyası və manqa adaptasiyaları Yen Press tərəfindən Şimali Amerika regionu üçün lisenziyalaşdırılmışdır. A-1 Pictures studiyası tərəfindən istehsal olunmuş eyniadlı anime serialı adaptasiyası Yaponiyada 2012-ci ilin iyulundan dekabrına kimi yayımlanmışdır. "Extra Edition" seriyası 31 dekabr 2013-cü ildə, anime serialının ikinci mövsümü olan "Sword Art Online II" isə 2014-cü ilin iyulundan dekabrına kimi Yaponiyada nümayiş etdirilmişdir. Reki Kavaharanın orijinal hekayəsinə əsaslanan"Sword Art Online: Ordinal Scale" anime filmi 18 fevral 2017-ci ildə Yaponiyada ekranlaşdırılmışdır.

NT-Art Qalereyası (ukr. Галерея NT-Art) — Ukraynanın Odessa şəhərində yerləşən müasir incəsənət qalereyası. == Tarixi == NT-Art Qalereyası 20 dekabr 2007-ci ildə Ukraynanın Odessa şəhərində Anatoli Dımçuk tərəfindən açılmışdır. Qalereyanın ilk kolleksiyası Dımçuka məxsus olmuş, burada 1950-ci illərdən indiki dövrə qədər olan 3,000-dən çox rəsm, heykəltəraşlıq, fotoşəkil və instalyasiya nümunələri olmuşdur. Müxtəliflik qalereya kolleksiyasının əsas xüsusiyyəti olaraq qəbul edilmişdir. Vladimir Strelnikovun sözlərinə görə, NT-Art Odessada mövcud olmuş qeyri-konformist mənzil sərgilərinin ənənələrini davam etdirir.Qalereya müxtəlif ölkələrdən olan müasir rəssamların layihələrinə ev sahibliyi edən beynəlxalq Odessa Müasir İncəsənət Biennalesi üçün platforma rolunu oynayır. NT-Art Qalereyası vizual incəsənət, poeziya, moda və musiqini birləşdirən eksperimentlərə və layihələrə açıqdır. Qalereya sərgi layihələrinin həyata keçirilməsində, nəşriyyat fəaliyyətinin davam etdirilməsində ukraynalı rəssamlarla fəal əməkdaşlıq edir. Qalereyanın kolleksiyası dəfələrlə Ukraynanın müxtəlif şəhərlərində, o cümlədən Donetsk, Kiyev və Lvovda "Odessa məktəbi"nin sərgilərində nümayiş etdirilmişdir. == Kolleksiya == Qalereyanın kolleksiyasının əhəmiyyətli hissəsini Odessa rəssamlıq məktəbinin nümayəndəsi Yuri Yeqorovun əsərləri təşkil edir.

Asuna Yuuki (結城 明日奈, Yūki Asuna) – Reki Kavahara tərəfindən yazılmış "Sword Art Online" ranobe seriyasının baş qəhrəmanlarından biri. Əsasən ranobe dünyasındakı video oyunlarda oynadığı zaman istifadə etdiyi Asuna (アスナ, Asuna) oyunçu adı ilə tanınır. Asuna "Sword Art Online"-ın ən güclü oyunçularından biri olan Kiritonun sevgilisi və Aynkradın ən güclü gildiyalarından biri olan And Qanı Cəngavərlərinin (血盟騎士団, Ketsumei Kishidan) liderlərindən biri kimi təqdim olunur. Güclü oyunçu reputasiyası ona Şimşək (閃光, Senkō) ləqəbini qazandırmış, bir çox oyunçunun ona rəğbət bəsləməsinə gətirib çıxarmışdır. Kirito və Asuna animanqa fanatları arasında çox böyük populyarlığa malikdirlər və tez-tez ən populyar animanqa personajları siyahılarında peyda olurlar. Personaj tənqidçilər tərəfindən seriyadakı roluna və Kirito ilə münasibətinə görə müsbət qiymətləndirilmişdir. == Personaj == Seriyanın yaradıcısı Reki Kavahara verdiyi bir müsahibədə bildirmişdi ki, "Sword Art Online"-dakı qadın personajları yaradarkən real dünyada heç kimdən ilhamlanmamışdır: "Mən adətən yazmazdan öncə hansısa personaj, qurma və ya başqa bir şey üzərində işləmirəm. Hekayəni yazdıqca qız personajlar indiki vəziyyətinə gəlib çatırdılar. Bir şəkildə, dəqiq bilmirəm, amma bir şəkildə subliminal ideyalarım və ya gizli emosiyalarım personajları güclü və bacarıqlı hala gətirir". Kavahara həmçinin əlavə etmişdi ki, o, ranobe seriyasını video oyunları sosial xəstəlik və ya real həyatdan qaçış vasitəsi kimi deyil, daha müsbət xüsusiyyətlərə malik olduğunu göstərmək üçün yazır.

Sword Art Online — Reki Kavaharanın "Sword Art Online" ranobe seriyasının əsasında çəkilməsi planlaşdırılan ABŞ teleserialı. Teleserial Skydance Media tərəfindən istehsal olunacaq. İstehsalçı şirkət ranobe seriyası əsasında virtual reallıq təcrübəsi yaratmağı planlaşdırdığını bildirib. == İstehsal == Skydance Television 2 avqust 2016-cı ildə Reki Kavaharanın "Sword Art Online" ranobe seriyası əsasında teleserial çəkmək hüququnu əldə etdiyi açıqlamışdır. Laeta Kalogridis teleserialın ssenaristi və icraçı prodüseri olacaq. Teleserialın digər icraçı prodüserləri Skydance CEO-su Devid Ellison, Dana Qoldberq və Mersi Rossdur. == Digər media == Skydance Interactive teleserialdan sonra "Sword Art Online" virtual reallıq təcrübəsi üzərində işləyəcəyini açıqlamışdır.

Tintin və Alf-Art - Belçikalı Hergénin komiksi Tintinin macəralarının 24-cü və son hissəsidir.

Sistem dizaynı müəyyən tələblərə cavab verən bir sistem üçün memarlıq, modul, interfeys və məlumatların müəyyənləşdirilməsi prosesidir. Sistem dizaynı sistem nəzəriyyəsinin məhsul inkişafına tətbiq edilməsi kimi qəbul edilə bilər. Sistemlərin təhlili sistem arxitekturası və sistem mühəndisliyi fənləri ilə bəzi hallarda üst-üstə düşür. Sistemlərin dizaynı istifadəçinin müəyyən tələblərini təmin etmək üçün sistemlərin müəyyənləşdirilməsi və inkişaf etdirilməsi prosesidir. 1990-cı ilə qədər sistem dizaynı baza emal sənayesində mühüm və əhəmiyyətli rol oynayırdı. 1990-cı ildə kompüter avadanlığı və proqram təminatının standartlaşdırılması modul sistemlərin qurulmasına gətirib çıxardı. Ümumi platformalarda çalışan proqramın artan əhəmiyyəti proqram mühəndisliyi intizamını artırmışdır. == Memarlıq dizaynı == Sistemin memarlıq dizaynı bu sistemin strukturunu, davranışını və digər növlərini və analizini təsvir edən sistem memarlıq dizaynını vurğulayır. == Məntiqi dizayn == Sistemin məntiqi dizaynı sistemin məlumat axınlarının, giriş və çıxışlarının mücərrəd təmsilçiliyinə aiddir. Bu, tez-tez faktiki sistemin mücərrəd (bəzən qrafik) modelini istifadə edərək modelləşdirmə vasitəsilə aparılır.

Dizaye Cəmşid Xan (fars. ديزج جمشيدخان‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Xoy şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 498 nəfər. yaşayır (102 ailə).

Akt (lat. actus - təsir — fəaliyyət; lat. actum est — həyata keçirildi, baş verdi) — müəyyən edilmiş fakt və hadisələri təsdiq edən sənəddir. Bir qayda olaraq o bir neçə şəxs (kollegiyal) və ya xüsusi olaraq təyin edilmiş şəxs tərəfindən tərtib edilir. Akt: əməl, iş, hərəkət, hadisə; rəsmi sənəd, qeyd, protokol; hüquqi qüvvəyə malik olan, şahidlərin iştirakı ilə yazılmış, yaxud yoxlama nəticəsində müəyyən edilən bir faktın, bir hadisənin təsdiqi üçün tərtib edilmiş rəsmi sənəd, yazı, protokol və s. Məsələn, akt tərtib etmək, akta qol çəkmək, notarial aktı; müəyyən faktın qeydə alındığı protokol; müəssisələrin, təşkilatların, vəzifəli şəxslərin, vətəndaşların hərəkətləri, adətən bu cür hərəkətlər əsasında hüquqi normalara riayət edilməsi və pozulması barədə mühakimə yürüdürlər; fərman, qanun, dövlət və ya ictimai əhəmiyyəti olan qərar, hökm; tədris müəssisələrində: təntənəli yığıncaq. == Həmçinin bax == İnzibati akt Normativ hüquqi akt == Ədəbiyyat == Əliquliyev R.M., Şükürlü S.F., Kazımova S.İ., Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər // Bakı. İnformasiya Texnologiyaları nəşriyyatı. 2009. 201 s.

Dirayə hədisin sənədi, mətni, təriqi - istər səhih ola istərsədə əlil və həmçinin məqbulu mərduddan ayırmaq üçün ehtiyyac duyulanlardan bəhs edən elmdir. Şeyx Bəhauddin Amili "əl-Vəcizə" kitabında dirayə elminə bu cür tərif vermişdir: "Dirayə hədisin sənədi, mətni, necə təhəmmül olunması və nəql olunma ədəblərindən bəhs edən elmdir. Ayətullah Cəfər Subhani Dirayə elmini bu cür tərif etmişdir: Dirayə hədisə sənəd və ya mətn baxımından ariz olan hallardan bəhs edən elmdir. Sənəd dedikdə ayrı-ayrı ravilər deyil, hədisin tam təriqi (ravilər məcmusu) nəzərdə tutulur. Raviləri ayrı-ayrıliqda, məfəssəl şəkildə araşdırmaq isə "rical" elminin öhdəsinə düşür. Yuxarıda deyilənlərə aydınlıq gətirək: Hədisin təriqinə ariz olan hallara nümunə: Əgər deyilsə ki, hədisin raviləri siqa və imamilərdir hədis səhihdir. Hədisin ravilərinin hamısı siqa lakin qeyri-imamilər olarsa və yaxud yalnız biri qeyri-imami olarsa hədis müvəssəq hesab olunur. Ravilər imami məmduh olarlarsa həsən, olmazlarsa hədis zəif hesab olunur. Buradan da rical elmi ilə dirayə elminin fərqi aydın olur. Rical elmində hədisin raviləri ayrılıqda, müfəssəl şəkildə, dirayə elmində isə hədisin sənədi bütövlükdə nəzərdən keçirilir.

Diryan və ya Dıryan — Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun Gəgiran inzibati ərazi vahidində kənd. == Toponimiyası == Diryan talış dilində Dıryon adlanır. Diryan Dıryonun Azərbaycan dilinə transliterasiyasıdır. Dıryon/Diryan Lənkəranın qeyri-şəffaf toponimlərindən hesab olunur. Diryan toponiminin izahı ilə bağlı müxtəlif mülafizələr vardır. Böyükağa Hüseynbalaoğlu və Mirhaşım Talışlı Diryanın talış dilində "iki kənd arasında" mənasını verdiyini qeyd edirlər. Musarza Mirzəyev Diryanın talışca Deron, "deği ron" sözündən yaranıb "Değə gedən yollar" (Değ Lerik rayonunun mikroregionlarından olan Dırığın talış dilində işlənən adıdır) və eyni zamanda "iki yol" mənalarını verdiyini yazır. İshaq Axundov toponimin mənasını "iki cığır arası" kimi izah edir. "Azərbaycanın Lənkəran regionu toponimlərinin izahlı lüğəti" kitabında yazılır: "Oykonimin düzgün yazılışı "Düruon" olmalıdır. Toponim talış dilindəki dü "iki", ru "çay" sözlərindən və cəmlik bildirən "on" şəkilçisindən ibarətdir (ikiçayarası kəndi)".

Dizaği — təxəllüs.

Diryan və ya Dıryan — Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun Gəgiran inzibati ərazi vahidində kənd. == Toponimiyası == Diryan talış dilində Dıryon adlanır. Diryan Dıryonun Azərbaycan dilinə transliterasiyasıdır. Dıryon/Diryan Lənkəranın qeyri-şəffaf toponimlərindən hesab olunur. Diryan toponiminin izahı ilə bağlı müxtəlif mülafizələr vardır. Böyükağa Hüseynbalaoğlu və Mirhaşım Talışlı Diryanın talış dilində "iki kənd arasında" mənasını verdiyini qeyd edirlər. Musarza Mirzəyev Diryanın talışca Deron, "deği ron" sözündən yaranıb "Değə gedən yollar" (Değ Lerik rayonunun mikroregionlarından olan Dırığın talış dilində işlənən adıdır) və eyni zamanda "iki yol" mənalarını verdiyini yazır. İshaq Axundov toponimin mənasını "iki cığır arası" kimi izah edir. "Azərbaycanın Lənkəran regionu toponimlərinin izahlı lüğəti" kitabında yazılır: "Oykonimin düzgün yazılışı "Düruon" olmalıdır. Toponim talış dilindəki dü "iki", ru "çay" sözlərindən və cəmlik bildirən "on" şəkilçisindən ibarətdir (ikiçayarası kəndi)".