Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
Fişvər
Fişvər-İranın Fars ostanının Laristan şəhristanının Evaz bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 5,201 nəfər və 920 ailədən ibarət idi. Əhalisinin əksəriyyəti lurlardan ibarətdir, lur dilində danışırlar və şafi sünni müsəlmandırlar.
İşlər
Peşə, iş, məşğuliyyət ya da sənət — insanın fiziki və mənəvi qüvvəsinin tətbiq sahəsi olub, xüsusi hazırlıq və iş təcrübəsi nəticəsində nəzəri biliklərə və təcrübi vərdişlərə yiyələnmiş insanın əmək fəaliyyətidir. Əməyin ilk bölgüsü müəyyən insan qruplarının və ya fərdin heyvandarlıqla və əkinçiliklə məşğul olması ilə başlandı. Qrupların və ya fərdlərin birinin heyvandarlıq, digərlərinin isə əkinçilik məhsullarına ehtiyacı yarandı. Beləliklə əmək məhsullarının mübadiləsi prosesi başlandı. Müxtəlif məhsulların mübadiləsi tədricən mürəkkəb xarakter aldıqca, yeni peşələrə, yəni tacirlərə ehtiyac yarandı. Bu peşə sahibləri əmək məhsullarının mübadiləsi ilə məşğul olmağa başladılar. Cəmiyyətin sonrakı inkişafı nəticəsində müxtəlif sənətlər və sənətkarlar, ovçular, dəmirçilər, daşyonanlar, xarratlar, dərzilər və sairə meydana cıxdı və bu da əmək bölgüsündə növbəti mühüm mərhələ oldu. == Peşə və ixtisaslar, onların seçimi == Hər hansı bir peşə (ixtisas) müəyyən qabiliyyət tələb edir, peşələrin (ixtisasların) hamısı üçün isə zəruri olan qabiliyyətlərin, məsələn, yaradıcılıq qabiliyyətinin olması vacibdir. Müəyyən peşəni və ya ixtisası öyrənmək və bu sahədə uğurla çalışmaq üçün insan peşənin şəxsiyyət qarşısında qoyduğu tələblərə uyğun olmalıdır və peşə (ixtisas) seçən şəxslərdən konkretlik, dəqiqlik, icra intizamı, səliqəlik tələb olunur. Bu keyfiyyətlər bəzən bir çox sahələrdə böyük əhəmiyyət kəsb etmir, lakin texnika ilə işləyən şəxslər üçün həyati əhəmiyyətə malikdir.
Daxili İşlər Nazirliyi
Daxili İşlər Nazirliyi (Azərbaycan) — Azərbaycanda ictimai qaydanın və ictimai təhlükəsizliyin təmin edilməsi, cinayətlərin qarşısının alınması və açılmasından məsul olan dövlət qurumu. Daxili İşlər Nazirliyi (Gürcüstan) — Gürcüstanın dövlət hüquq-mühafizə orqanı. Daxili İşlər Nazirliyi (Türkiyə) — Türkiyə Cümhuriyyəti yanında fəaliyyət göstərən və ümumiyyətlə təhlükəsizlik və ictimai asayiş və vilayət idarəsindən məsul olan nazirlik.
Müvəqqəti işlər vəkili
Müvəqqəti işlər vəkili (Fransızca: chargé d'affaires) əsasən müxtəlif səbəblərdən səfir göndərilməyən və ya göndərilə bilməyən ölkələrlə diplomatik əlaqələri idarə etmək üçün vəzifələndirilən və ya missiya liderinin yoxluğunda ona vəkalət eden diplomatdır. Müvəqqəti işlər vəkilinin statusu 1961-ci ildə Vyanada imzalanan Diplomatik Əlaqələr üzrə Vyana Konvensiyasında müəyyən edilib.
Xarici İşlər Nazirlikləri
Xarici İşlər Nazirliyi — dövlətlərin icraedici hakimiyyət orqanı, digər dövlətlərlə diplomatik əlaqələr sisteminə rəhbərlik edən dövlət qurumu (xarici siyasət). Hər dövlətin Xarici İşlər Naziri vəzifəsini bir səlahiyyətli nazir tərəfindən icra edilir.
Xarici İşlər Nazirliyi
Xarici İşlər Nazirliyi — dövlətlərin icraedici hakimiyyət orqanı, digər dövlətlərlə diplomatik əlaqələr sisteminə rəhbərlik edən dövlət qurumu (xarici siyasət). Hər dövlətin Xarici İşlər Naziri vəzifəsini bir səlahiyyətli nazir tərəfindən icra edilir.
Xarici İşlər Nazirliyi (İsveç)
İsveç Xarici İşlər Nazirliyi (isv. Utrikesdepartementet) — İsveç Krallığının digər dövlət və beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələrdən məsul olan mərkəzi hökumət orqanı. == Tarixi == Xarici İşlər Nazirliyinin tarixinə görə 1791-ci ildə Kral III Qustav Beynəlxalq yazışma üçün kral kabineti yaradır. 1840-cı ildə təşkilat adını dəyişərək rəsmi olaraq Xarici İşlər Nazirliyi adını aldı.
İsveç Xarici İşlər Nazirliyi
İsveç Xarici İşlər Nazirliyi (isv. Utrikesdepartementet) — İsveç Krallığının digər dövlət və beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələrdən məsul olan mərkəzi hökumət orqanı. == Tarixi == Xarici İşlər Nazirliyinin tarixinə görə 1791-ci ildə Kral III Qustav Beynəlxalq yazışma üçün kral kabineti yaradır. 1840-cı ildə təşkilat adını dəyişərək rəsmi olaraq Xarici İşlər Nazirliyi adını aldı.
Azərbaycan Daxili İşlər Nazirliyi
Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyi — Azərbaycan Respublikasında ictimai qaydanın və ictimai təhlükəsizliyin təmin edilməsi, cinayətlərin qarşısının alınması və açılması sahəsində Azərbaycan Respublikasının qanunları ilə müəyyən edilmiş səlahiyyətləri həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır. Azərbaycanın daxili işlər naziri Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanı, Azərbaycan Prezidenti tərəfindən təyin edilir və vəzifədən azad edilir. Hal-hazırkı daxili işlər naziri Vilayət Eyvazovdur. == Tarixi == Daxili İşlər Nazirliyi ilk olaraq Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin nəzdində yaradılmışdır. Polis qüvvələrinə cavabdeh olan bir dövlət orqanı olduğu üçün Azərbaycanın dövlət quruculuğunda mühüm rol oynamışdır. Lakin 28 aprel 1920-ci ildə Azərbaycan Sovet hakimiyyətinin altına düşəndən sonra SSRİ Daxili İşlər Nazirliyinin səlahiyyətinə verildi. 18 oktyabr 1991-ci ildə nazirlik yenidən Azərbaycanın tabeliyinə verildi. Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı polis işçilərinin 60-ı Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adını aldı, onlardan 86-sı Azərbaycan Bayrağı, 247-si isə digər medal və ordenlər ilə təltif olundu. 1992-ci ildə Azərbaycan Beynəlxalq Cinayət Polis Təşkilatına (İnterpol) üzv oldu və 24 noyabr 1992-ci ildə Daxili İşlər Nazirliyinin tərkibində İnterpolun Milli Mərkəzi Bürosu yaradıldı. 30 iyun 2004-cü ildə DİN xidmətləri üzərində korporativ nəzarəti həyata keçirmək, Azərbaycan polisinin xidməti ilə uyğun olmayan işlərin qarşısının alınması, korrupsiya məmurlarının ifşası üçün Daxili Təhlükəsizlik Departamenti yaradıldı.
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi
Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyi — Azərbaycan Respublikasının xarici siyasətini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır. Nazirlik öz fəaliyyətini bilavasitə və Azərbaycan Respublikasının diplomatik nümayəndəlikləri və konsulluqları, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq təşkilatlar yanında nümayəndəlikləri, habelə tabeliyində olan təşkilat və digər qurumlar vasitəsi ilə həyata keçirir. == Tarixi == Minilliklər boyu dünya siyasətində mühüm yer tutmuş Azərbaycan diplomatiyasının tarixində XX əsr əsrin 1918–1920-ci illəri, yəni Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrü xüsusi önəm daşıyır. Bu illərdə qurulan Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) Azərbaycan dövlətinin müstəqil xarici siyasətini həyata keçirmişdir. Cümhuriyyət dövründə Azərbaycan diplomatiya idarəsinin başçıları olmuş Məmmədhəsən Hacınski, Əlimərdan bəy Topçubaşov, Fətəli xan Xoyski, Məmmədyusif Cəfərov böyük dövlət xadimləri və diplomatlar kimi tarixdə özlərinə layiqli mövqe qazanmışlar. 1920-ci ilin aprelində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin bolşevik Rusiyasının təcavüzünə məruz qalması nəticəsində vətənimiz işğal edildikdən və dövlət müstəqilliyimiz itirildikdən sonra Xarici İşlər Nazirliyi ləğv edilərək yerində Azərbaycan SSR Xalq Xarici İşlər Komissarlığı (XXİK) yaradıldı. Elə bir ciddi səlahiyyətlərinin olmamasına baxmayaraq, Xalq Xarici İşlər Komissarlığı 1920–1922-ci illərdə xarici ölkələrlə müəyyən dərəcəli ikitərəfli əlaqələri həyata keçirmişdir. Sovet hakimiyyətinin ilk illərində Azərbaycanın xalq xarici işlər komissarları Nəriman Nərimanov və Mirzə Davud Hüseynov olmuşlar. Lakin tezliklə XXİK ləğv edildi. SSRİ yaradıldıqdan sonra Azərbaycanın müstəqil xarici siyasəti tamamilə dayandırıldı.
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirləri
Azərbaycan xarici işlər nazirlərinin siyahısı — 28 may 1918-ci ildən sonra ölkədə respublika quruluşu təyin edilmişdi, bu vaxtdan başlayaraq Azərbaycanın xarici işlər nazirləri bu siyahıda göstərilib. Bu məqalədə Azərbaycanın xarici işlər nazirləri (müxtəlif dövrlər və müxtəlif titullarla) sıralanmışdır.
Azərbaycan daxili işlər nazirləri
Azərbaycan daxili işlər nazirlərinin siyahısı — 28 may 1918-ci ildən sonra ölkədə respublika quruluşu təyin edilmişdi, bu vaxtdan başlayaraq Azərbaycanın daxili işlər nazirləri bu siyahıda göstərilib. Bu məqalədə Azərbaycanın daxili işlər nazirləri (müxtəlif dövrlər və müxtəlif titullarla) sıralanmışdır.
Azərbaycanın Daxili İşlər Nazirliyi
Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyi — Azərbaycan Respublikasında ictimai qaydanın və ictimai təhlükəsizliyin təmin edilməsi, cinayətlərin qarşısının alınması və açılması sahəsində Azərbaycan Respublikasının qanunları ilə müəyyən edilmiş səlahiyyətləri həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır. Azərbaycanın daxili işlər naziri Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanı, Azərbaycan Prezidenti tərəfindən təyin edilir və vəzifədən azad edilir. Hal-hazırkı daxili işlər naziri Vilayət Eyvazovdur. == Tarixi == Daxili İşlər Nazirliyi ilk olaraq Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin nəzdində yaradılmışdır. Polis qüvvələrinə cavabdeh olan bir dövlət orqanı olduğu üçün Azərbaycanın dövlət quruculuğunda mühüm rol oynamışdır. Lakin 28 aprel 1920-ci ildə Azərbaycan Sovet hakimiyyətinin altına düşəndən sonra SSRİ Daxili İşlər Nazirliyinin səlahiyyətinə verildi. 18 oktyabr 1991-ci ildə nazirlik yenidən Azərbaycanın tabeliyinə verildi. Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı polis işçilərinin 60-ı Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adını aldı, onlardan 86-sı Azərbaycan Bayrağı, 247-si isə digər medal və ordenlər ilə təltif olundu. 1992-ci ildə Azərbaycan Beynəlxalq Cinayət Polis Təşkilatına (İnterpol) üzv oldu və 24 noyabr 1992-ci ildə Daxili İşlər Nazirliyinin tərkibində İnterpolun Milli Mərkəzi Bürosu yaradıldı. 30 iyun 2004-cü ildə DİN xidmətləri üzərində korporativ nəzarəti həyata keçirmək, Azərbaycan polisinin xidməti ilə uyğun olmayan işlərin qarşısının alınması, korrupsiya məmurlarının ifşası üçün Daxili Təhlükəsizlik Departamenti yaradıldı.
Azərbaycanın Xarici İşlər Nazirliyi
Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyi — Azərbaycan Respublikasının xarici siyasətini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır. Nazirlik öz fəaliyyətini bilavasitə və Azərbaycan Respublikasının diplomatik nümayəndəlikləri və konsulluqları, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq təşkilatlar yanında nümayəndəlikləri, habelə tabeliyində olan təşkilat və digər qurumlar vasitəsi ilə həyata keçirir. == Tarixi == Minilliklər boyu dünya siyasətində mühüm yer tutmuş Azərbaycan diplomatiyasının tarixində XX əsr əsrin 1918–1920-ci illəri, yəni Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrü xüsusi önəm daşıyır. Bu illərdə qurulan Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) Azərbaycan dövlətinin müstəqil xarici siyasətini həyata keçirmişdir. Cümhuriyyət dövründə Azərbaycan diplomatiya idarəsinin başçıları olmuş Məmmədhəsən Hacınski, Əlimərdan bəy Topçubaşov, Fətəli xan Xoyski, Məmmədyusif Cəfərov böyük dövlət xadimləri və diplomatlar kimi tarixdə özlərinə layiqli mövqe qazanmışlar. 1920-ci ilin aprelində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin bolşevik Rusiyasının təcavüzünə məruz qalması nəticəsində vətənimiz işğal edildikdən və dövlət müstəqilliyimiz itirildikdən sonra Xarici İşlər Nazirliyi ləğv edilərək yerində Azərbaycan SSR Xalq Xarici İşlər Komissarlığı (XXİK) yaradıldı. Elə bir ciddi səlahiyyətlərinin olmamasına baxmayaraq, Xalq Xarici İşlər Komissarlığı 1920–1922-ci illərdə xarici ölkələrlə müəyyən dərəcəli ikitərəfli əlaqələri həyata keçirmişdir. Sovet hakimiyyətinin ilk illərində Azərbaycanın xalq xarici işlər komissarları Nəriman Nərimanov və Mirzə Davud Hüseynov olmuşlar. Lakin tezliklə XXİK ləğv edildi. SSRİ yaradıldıqdan sonra Azərbaycanın müstəqil xarici siyasəti tamamilə dayandırıldı.
Azərbaycanın xarici işlər nazirləri
Azərbaycan xarici işlər nazirlərinin siyahısı — 28 may 1918-ci ildən sonra ölkədə respublika quruluşu təyin edilmişdi, bu vaxtdan başlayaraq Azərbaycanın xarici işlər nazirləri bu siyahıda göstərilib. Bu məqalədə Azərbaycanın xarici işlər nazirləri (müxtəlif dövrlər və müxtəlif titullarla) sıralanmışdır.
Belarusun daxili işlər orqanları
Belarusun daxili işlər orqanları — Belarus Respublikasının hüquq-mühafizə orqanı. Milis, Belarus Respublikasının Prezidenti tərəfindən başqa hal müəyyən edilmədikdə, daxili işlər nazirinin qərarı ilə milis tapşırıqlarını yerinə yetirmək üçün yaradılan cinayətkar milislərdən, ictimai təhlükəsizlik milislərindən və digər bölmələrdən ibarətdir. Daxili işlər orqanları bu Qanun və Belarus Respublikasının digər qanunvericilik aktları ilə onlara həvalə edilmiş vəzifələrə uyğun olaraq cinayətkarlıqla mübarizə aparan, ictimai asayişi qoruyan və ictimai təhlükəsizliyi təmin edən dövlət hüquq-mühafizə orqanlarıdır Daxili işlər orqanları Belarus Respublikasının milli təhlükəsizlik sisteminin tərkib hissəsidir. == Tarixi == 4 mart 1917-ci ildə Minsk şəhərinin mülki komendantı Mixailov Mixail Aleksandroviçin əmri ilə (pasport məlumatlarına görə, əsl adı Mixail Vasilyeviç Frunze idi) Ümumrusiya Zemski İttifaqının müvəqqəti polis rəisi təyin edildi. Minsk şəhərində asayişin qorunması. Bu tarix Belarus polisinin doğum günü hesab olunur. Qomeldə ölkə milisinin yüz illiyi şərəfinə abidənin açılışı olub.
Daxili işlər orqanları (Özbəkistan)
Özbəkistan Respublikasının Daxili işlər orqanları ( özb. Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar organlari) — Özbəkistan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyinin tərkibində olan hüquq-mühafizə orqanı. 23 may 2019-cu ildə ölkə prezidenti Şavkat Mirziyayev "Özbəkistan Respublikasının bəzi qanunvericilik aktlarına cinayət prosesi iştirakçılarının hüquqlarının müdafiəsinin təmin edilməsi ilə bağlı dəyişikliklər və əlavələr edilməsi haqqında". Bununla da bir neçə mühüm sənəddə "polis" ifadəsi "daxili işlər orqanları" ilə əvəz edilmişdir. Bununla yanaşı, Özbəkistanda "polis" termini hələ də fəal şəkildə istifadə olunur. Bu, bu sözün uzun müddət işlədilməsi ilə, həmçinin "daxili işlər orqanlarının əməkdaşı" ifadəsinin tələffüzünün çətinliyi ilə bağlıdır. Özbəkistanda avtomobilləri və digər avadanlıqları üzərində "Polis" yazısı olan Özbəkistanın turist polisi formalaşdırılmışdır.
Daxili İşlər Nazirliyi (Azərbaycan)
Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyi — Azərbaycan Respublikasında ictimai qaydanın və ictimai təhlükəsizliyin təmin edilməsi, cinayətlərin qarşısının alınması və açılması sahəsində Azərbaycan Respublikasının qanunları ilə müəyyən edilmiş səlahiyyətləri həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır. Azərbaycanın daxili işlər naziri Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanı, Azərbaycan Prezidenti tərəfindən təyin edilir və vəzifədən azad edilir. Hal-hazırkı daxili işlər naziri Vilayət Eyvazovdur. == Tarixi == Daxili İşlər Nazirliyi ilk olaraq Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin nəzdində yaradılmışdır. Polis qüvvələrinə cavabdeh olan bir dövlət orqanı olduğu üçün Azərbaycanın dövlət quruculuğunda mühüm rol oynamışdır. Lakin 28 aprel 1920-ci ildə Azərbaycan Sovet hakimiyyətinin altına düşəndən sonra SSRİ Daxili İşlər Nazirliyinin səlahiyyətinə verildi. 18 oktyabr 1991-ci ildə nazirlik yenidən Azərbaycanın tabeliyinə verildi. Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı polis işçilərinin 60-ı Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adını aldı, onlardan 86-sı Azərbaycan Bayrağı, 247-si isə digər medal və ordenlər ilə təltif olundu. 1992-ci ildə Azərbaycan Beynəlxalq Cinayət Polis Təşkilatına (İnterpol) üzv oldu və 24 noyabr 1992-ci ildə Daxili İşlər Nazirliyinin tərkibində İnterpolun Milli Mərkəzi Bürosu yaradıldı. 30 iyun 2004-cü ildə DİN xidmətləri üzərində korporativ nəzarəti həyata keçirmək, Azərbaycan polisinin xidməti ilə uyğun olmayan işlərin qarşısının alınması, korrupsiya məmurlarının ifşası üçün Daxili Təhlükəsizlik Departamenti yaradıldı.
Daxili İşlər Nazirliyi (Gürcüstan)
Gürcüstan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyi (gürc. საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო), qısaldılmış DİN (შსს), Gürcüstanın dövlət hüquq mühafizə orqanıdır. Əsas ofisi Tbilisidədir . Gürcüstanın Daxili İşlər Nazirliyi, rəhbəri (Nazir) Hökumət üzvüdür. Nazirlik Hökumətə cavabdehdir və onun və ya Baş Nazirin qoyduğu vəzifələri yerinə yetirir. 8 sentyabr 2019 tarixindən etibarən Daxili İşlər Naziri cənab Vaxtanq Qomelauri'dır . == Tarix == Müstəqillik qazandıqdan sonra 26 may 1918-ci ildə Milli Şura iclasında Gürcüstan Daxili İşlər Nazirliyi yaradıldı. Onun əsas vəzifələri əks-inqilab mitinqləri və bolşevik təbliğatı ilə mübarizə, dövlət vəsaitlərinin mənimsənilməsinə qarşı mübarizə və s. olmuşdur. 25 fevral 1921-ci ildə Rusiyanın köməyi ilə gürcü bolşevikləri Gürcüstanın qanuni Menşevik hökumətini devirdilər .
Daxili İşlər Nazirliyi (Qazaxıstan)
Qazaxıstan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyi — təbii və texnogen fövqəladə halların qarşısının alınması və aradan qaldırılması, mülki müdafiə sahəsində Qazaxıstan Respublikasının daxili işlər orqanları sistemini idarə edən Qazaxıstan Respublikasının mərkəzi icra hakimiyyəti orqanı qanun, cinayətkarlıqla mübarizə, ictimai qaydanın qorunması və ictimai təhlükəsizliyin, yanğın təhlükəsizliyinin təmin edilməsi, fövqəladə halların qarşısının alınması və aradan qaldırılması üçün dövlət sisteminin daha da inkişaf etdirilməsi üçün bir planın işlənməsi və hazırlanması sahəsində sektorlararası koordinasiya, təşkilat yanğının qarşısının alınması və söndürülməsi. == Daxili işlər orqanlarının missiyası və vəzifələri == Missiya - həyat, sağlamlıq, insan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının, cəmiyyətin və dövlətin mənafelərinin qanunsuz təcavüzlərdən qorunması, əhalinin, obyektlərin və ərazilərin təbii və texnogen fövqəladə hallardan qorunması, ölkənin mülki müdafiə sisteminin inkişafı. Daxili işlər orqanlarının vəzifələri: cinayətin qarşısının alınması ictimai asayişin qorunması. cinayətkarlıqla mübarizə cinayət və inzibati cəzaların icrası təbii və texnogen fövqəladə halların və onların nəticələrinin qarşısının alınması və aradan qaldırılması, fövqəladə bölgədə əhaliyə təcili tibbi və psixoloji yardımın göstərilməsi, yanğın təhlükəsizliyinin təmin edilməsi, habelə ərazinin qurulması və işləməsi üçün əsas vəzifələri, təşkilati prinsipləri müəyyənləşdirmək Qazaxıstan Respublikasının mülki müdafiəsi. == Tarixi == Sovet İttifaqı dağıldıqdan sonra, illərlə incələnmiş cinayətlərə qarşı mübarizə sahəsində hüquq mühafizə orqanları arasında qarşılıqlı əlaqə mexanizmləri artıq işə yaramadı. O illərdə cinayətkarlıq sürətlə artdı. İqtisadi cinayətlər geniş vüsət aldı və kölgə iqtisadiyyatı yarandı. Bu dövrdə mütəşəkkil cinayətkar qruplar çoxaldılar və təsir dairələrini genişləndirdilər və silah cinayətləri daha çox oldu. O dövrdə cəmiyyətdəki bir çox insan demokratiyanı yolverici və anarxiya kimi qəbul edirdi. Bu dövrdə hüquq-mühafizə orqanları çoxsaylı icazəsiz mitinqlər, yürüşlər, piketlər ilə qarşılaşır.
Daxili İşlər Nazirliyi (Türkiyə)
Türkiyə Cümhuriyyəti Daxili Nazirliyi — yurdun iç təhlükəsizliyini və asayişini təmin etmək, cəmiyyət nizamını qorumaq, illərin ümumi idarəsini təşkil etmək, məhəlli idarələr üzərində mərkəzi idarə adına və sayet mövqeyi olaraq nəzarətdə tapılmaq və inzibati baxımdan gördüyü qanuni tədbirlərlə bu idarələrin inkişaflarına köməkçi olmaq, xalqın əhali və vətəndaşlıq əməliyyatlarını yerinə yetirmək, ola biləcək döyüş və təbii fəlakətlər mövzularında vətəndaş müdafiə etmə xidmətlərini icra etməklə vəzifəlidir. Nazirlik boynuna götürmüş olduğu bu vəzifələri mərkəz və əyalət təşkilatları vasitəsilə yerinə yetirir. Müammər Gülər 25 dekabr 2013-cü il tarixində istefa vermişdir. Nazirlik bu günki təşkilat quruluşuna 1983-ci ilin sonunda edilən tənzimləmə ilə qovuşmuş və 14 fevral 1985-ci il tarixində çıxarılan 3152 (üç min yüz əlli iki) saylı qanunla bu yeni quruluşa davamlılıq qazandırılmışdır.
Daxili İşlər Nazirliyi (Özbəkistan)
Özbəkistan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyi ( özb. Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi) — Özbəkistanda daxili işlər, ictimai asayişin və ictimai təhlükəsizliyin qorunması, cinayətlərin açılması və onların qarşısının alınması, narkotik vasitələrin, psixotrop maddələrin və onların prekursorlarının dövriyyəsinə, eləcə də miqrasiya sahəsinə nəzarət baxımından dövlət siyasətinin və hüquqi tənzimləmənin həyata keçirilməsi funksiyalarını icra edən mərkəzi icraedici hakimiyyət orqanı. Özbəkistan milisləri ona tabedir. Hüquq-mühafizə və dövlət qulluğunu təmin edir. Odlu silahlar və digər silahları əldə etmək hüququ olan dövlət hərbiləşdirilmiş təşkilatlarına aiddir. Daxili işlər nazirinin birinci müavini Davron Nəzərmuhammədovun sözlərinə görə, Daxili İşlər Nazirliyinin əməkdaşlarının sayı 120 min nəfərə çatmışdır.
Efiopiya Xarici İşlər Nazirliyi
Efiopiyanın Xarici İşlər Nazirliyi — Efiopiyanın xarici, dövlət əlaqələrini icra edən qurum. Nazirlik 1995-ci il avqustun 23-də 1994-1995 ildönümünün qəbul edilməsi ilə yaradılmışdır. Onun təşkilati strukturuna aşağıdakılar daxildir: bir nazir, iki hökumət naziri, 8 kabinet heyəti, 13 ümumi müdiriyyət və xaricdə 42 diplomatik missiya. Hazırda Efiopiya Xarici İşlər Nazirliyinə Tedros Adan Gebreisus rəhbərlik edir.
Efiopiyanın Xarici İşlər Nazirliyi
Efiopiyanın Xarici İşlər Nazirliyi — Efiopiyanın xarici, dövlət əlaqələrini icra edən qurum. Nazirlik 1995-ci il avqustun 23-də 1994-1995 ildönümünün qəbul edilməsi ilə yaradılmışdır. Onun təşkilati strukturuna aşağıdakılar daxildir: bir nazir, iki hökumət naziri, 8 kabinet heyəti, 13 ümumi müdiriyyət və xaricdə 42 diplomatik missiya. Hazırda Efiopiya Xarici İşlər Nazirliyinə Tedros Adan Gebreisus rəhbərlik edir.
Estoniya Xarici İşlər Nazirliyi
Estoniya Xarici İşlər Nazirliyi (est. Eesti Välisminister) — Xarici işlər naziri Estoniya hökumətinin ən əhəmiyyətli dövlət qurumlarından biridir və Estoniya ilə xarici ölkələr arasındakı əlaqələrə görə məsuliyyət daşıyır. Xarici İşlər Naziri ilə yanaşı, Xarici İşlər Nazirliyinin müxtəlif qurumlarının rəhbərliyinə kömək edən bir neçə nazir müavini vardır: Baş katib - Matti Maasikas: diplomatik təhlükəsizlik, protokol və daxili audit idarələri kimi nazirliyin nazir müavinlərinin nəzarətini həyata keçirir və bu, Xarici İşlər Nazirliyində ikinci ən yüksək vəzifə hesab edilir. Siyasi İşlər nazirinin müavini - Sven Yürqenson: Avropa İttifaqının hüdudlarından kənarda olan sahələr üzrə siyasətləri nəzərdən keçirir və Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat və informasiya şöbəsini idarə edir. Xarici İqtisadi Siyasət Məsələləri üzrə nazir müavini - Mart Lanema: Xarici İşlər Nazirliyi nəzdində xarici ölkələrlə bağlı iqtisadi siyasətə nəzarət edir. Avropa İttifaqı məsələləri üzrə nazir müavini - Kaya Tael: Avropa birliyinə daxil olan dövlətlərlə və Avropa birliyi ilə əlaqələrə dair siyasətə nəzarət edir. Hüquqi və Konsulluq məsələləri üzrə nazir müavini - Aino Lepik von Viren: hüquqi və konsulluq şöbələrinə nəzarət edir. İnzibati İşlər nazir müavini Mati Vayranman: Xarici İşlər Nazirliyinin işçilərinin gündəlik inzibati vəzifələrinə nəzarət edir. == Estoniya Xarici İşlər Nazirləri 1918-ci ildən 1940-cı ilə kimi == Yaan Poska — (24 fevral 1918 — 26 oktyabr 1919); Ants Piyl — (26 oktyabr — 16 noyabr 1919); Adom Birk — (18 noyabr 1919 — 28 iyul 1920); Kaarel Robert Pusta — (28 iyul — 30 iyul 1920); Ado Birk — (30 iyul — 26 oktyabr 1920); Otto Ştrandman — (26 oktyabr 1920 — 25 yanvar 1921); Ants Piyp — (25 yanvar 1921 — 15 oktyabr 1922); Aleksandr Hellat — (15 oktyabr 1922 — 2 avqust 1923); Karl Fridrix Akel — (2 avqust 1923 — 26 may 1924); Otto Ştrandman — (26 mart — 13 may 1924); Kaarel Robert Pusta — (13 may 1924 — 23 oktyabr 1925); Ado Birk — (23 oktyabr — 16 dekabr 1925); Ants Piyl — (16 dekabr 1925 — 9 dekabr 1926); Qans Ribani — (9 dekabr — 23 dekabr 1926); Karl Fridrix Akel — (23 dekabr 1926 — 10 noyabr 1927); Aleksandr Hellat — (10 noyabr — 9 dekabr 1927); Qans Ribani — (9 dekabr 1927 — 4 dekabr 1928); Yaan Lattik — (4 dekabr 1928 — 12 fevral 1931); Yaan Tennison — (12 fevral 1931 — 19 iyul 1932); Mixail Punq — (19 iyul — 21 oktyabr 1932); Auqust Rey — (21 oktyabr 1933 — 18 may 1933); Ants Piyp — (18 may — 21 oktyabr 1933); Yulis Selyama — (21 oktyabr 1933 — 1 aprel 1936); Karl Fridrix Akel — (1 aprel 1936 — 8 may 1938); Karl Selter — (8 may 1938 — 12 oktyabr 1939); Ants Piyp — (12 oktyabr 1939 — 21 iyun 1940); Niqol Andersen — (21 iyun — 21 iyul 1940). == Estoniya Xarici İşlər Nazirləri 8 may 1990-cı ildən == Lennart Meri — (8 may 1990 — 6 aprel 1992); Yaan Manitski — (6 aprel — 21 oktyabr 1992); Trivimi Velliste — (21 oktyabr 1992 — 7 yanvar 1994); Yuri Luyk— (7 yanvar 1994 — 17 aprel 1995); Riyvo Siniyarv — (17 aprel — 6 noyabr 1995); Siym Kallas — (6 noyabr 1995 — 2 oktyabr 1996); Toomas Hendrik İlves — (2 oktyabr 1996 — 14 oktyabr 1998); Rayl Myalk — (14 oktyabr 1998 — 25 mart 1999); Toomas Hendrik İlves — (25 mart 1999— 28 yanvar 2002); Kristiyna Oyüland — (28 yanvar 2002 — 11 fevral 2005); Yaak Yaksert — (11 fevral — 21 fevral 2005); Reyn Lanq — (21 fevral — 10 aprel 2005); Urmas Paet — (12 aprel 2005 — 17 noyabr 2014); Keyt Pentus Rozimannus (17 noyabr 2014 — 15 iyul 2015); Yürqen Liqi — (15 iyul 2015 — 16 iyul 2015); Marina Kalyürand — (16 iyul 2015 — 12 sentyabr 2016); Yürqen Liqi — (12 sentyabr 2016 — 23 noyabr 2016); Sven Mikser — (23 noyabr 2016 — bu günə qədər).
Estoniyanın Xarici İşlər Nazirliyi
Estoniya Xarici İşlər Nazirliyi (est. Eesti Välisminister) — Xarici işlər naziri Estoniya hökumətinin ən əhəmiyyətli dövlət qurumlarından biridir və Estoniya ilə xarici ölkələr arasındakı əlaqələrə görə məsuliyyət daşıyır. Xarici İşlər Naziri ilə yanaşı, Xarici İşlər Nazirliyinin müxtəlif qurumlarının rəhbərliyinə kömək edən bir neçə nazir müavini vardır: Baş katib - Matti Maasikas: diplomatik təhlükəsizlik, protokol və daxili audit idarələri kimi nazirliyin nazir müavinlərinin nəzarətini həyata keçirir və bu, Xarici İşlər Nazirliyində ikinci ən yüksək vəzifə hesab edilir. Siyasi İşlər nazirinin müavini - Sven Yürqenson: Avropa İttifaqının hüdudlarından kənarda olan sahələr üzrə siyasətləri nəzərdən keçirir və Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat və informasiya şöbəsini idarə edir. Xarici İqtisadi Siyasət Məsələləri üzrə nazir müavini - Mart Lanema: Xarici İşlər Nazirliyi nəzdində xarici ölkələrlə bağlı iqtisadi siyasətə nəzarət edir. Avropa İttifaqı məsələləri üzrə nazir müavini - Kaya Tael: Avropa birliyinə daxil olan dövlətlərlə və Avropa birliyi ilə əlaqələrə dair siyasətə nəzarət edir. Hüquqi və Konsulluq məsələləri üzrə nazir müavini - Aino Lepik von Viren: hüquqi və konsulluq şöbələrinə nəzarət edir. İnzibati İşlər nazir müavini Mati Vayranman: Xarici İşlər Nazirliyinin işçilərinin gündəlik inzibati vəzifələrinə nəzarət edir. == Estoniya Xarici İşlər Nazirləri 1918-ci ildən 1940-cı ilə kimi == Yaan Poska — (24 fevral 1918 — 26 oktyabr 1919); Ants Piyl — (26 oktyabr — 16 noyabr 1919); Adom Birk — (18 noyabr 1919 — 28 iyul 1920); Kaarel Robert Pusta — (28 iyul — 30 iyul 1920); Ado Birk — (30 iyul — 26 oktyabr 1920); Otto Ştrandman — (26 oktyabr 1920 — 25 yanvar 1921); Ants Piyp — (25 yanvar 1921 — 15 oktyabr 1922); Aleksandr Hellat — (15 oktyabr 1922 — 2 avqust 1923); Karl Fridrix Akel — (2 avqust 1923 — 26 may 1924); Otto Ştrandman — (26 mart — 13 may 1924); Kaarel Robert Pusta — (13 may 1924 — 23 oktyabr 1925); Ado Birk — (23 oktyabr — 16 dekabr 1925); Ants Piyl — (16 dekabr 1925 — 9 dekabr 1926); Qans Ribani — (9 dekabr — 23 dekabr 1926); Karl Fridrix Akel — (23 dekabr 1926 — 10 noyabr 1927); Aleksandr Hellat — (10 noyabr — 9 dekabr 1927); Qans Ribani — (9 dekabr 1927 — 4 dekabr 1928); Yaan Lattik — (4 dekabr 1928 — 12 fevral 1931); Yaan Tennison — (12 fevral 1931 — 19 iyul 1932); Mixail Punq — (19 iyul — 21 oktyabr 1932); Auqust Rey — (21 oktyabr 1933 — 18 may 1933); Ants Piyp — (18 may — 21 oktyabr 1933); Yulis Selyama — (21 oktyabr 1933 — 1 aprel 1936); Karl Fridrix Akel — (1 aprel 1936 — 8 may 1938); Karl Selter — (8 may 1938 — 12 oktyabr 1939); Ants Piyp — (12 oktyabr 1939 — 21 iyun 1940); Niqol Andersen — (21 iyun — 21 iyul 1940). == Estoniya Xarici İşlər Nazirləri 8 may 1990-cı ildən == Lennart Meri — (8 may 1990 — 6 aprel 1992); Yaan Manitski — (6 aprel — 21 oktyabr 1992); Trivimi Velliste — (21 oktyabr 1992 — 7 yanvar 1994); Yuri Luyk— (7 yanvar 1994 — 17 aprel 1995); Riyvo Siniyarv — (17 aprel — 6 noyabr 1995); Siym Kallas — (6 noyabr 1995 — 2 oktyabr 1996); Toomas Hendrik İlves — (2 oktyabr 1996 — 14 oktyabr 1998); Rayl Myalk — (14 oktyabr 1998 — 25 mart 1999); Toomas Hendrik İlves — (25 mart 1999— 28 yanvar 2002); Kristiyna Oyüland — (28 yanvar 2002 — 11 fevral 2005); Yaak Yaksert — (11 fevral — 21 fevral 2005); Reyn Lanq — (21 fevral — 10 aprel 2005); Urmas Paet — (12 aprel 2005 — 17 noyabr 2014); Keyt Pentus Rozimannus (17 noyabr 2014 — 15 iyul 2015); Yürqen Liqi — (15 iyul 2015 — 16 iyul 2015); Marina Kalyürand — (16 iyul 2015 — 12 sentyabr 2016); Yürqen Liqi — (12 sentyabr 2016 — 23 noyabr 2016); Sven Mikser — (23 noyabr 2016 — bu günə qədər).
Finlandiya Xarici İşlər Nazirliyi
Finlandiya Xarici İşlər Nazirliyi (fin Suomen ulkoasiainministeriö) — Finlandiyanın xarici siyasətinin hazırlanması və həyata keçirlməsini yerinə yetirən məsul dövlət agentliyi. Nazirlikdə təxminən 1600 nəfər qadın işləyir. Finlandiya Xarici İşlər Nazirliyin xaricdəki qurumları 97-yə qədərdir.(onlardan çoxu səfirliklərdi) 1987-ci ildən bəri Nazirlik Finlandiyanın Helsinki şəhərində yerləşir. == Maliyyələşdirmə == Nazirliyin 2009-cu ildə ümumi büdcəsi 1,176 milyon avro təşkil edib. Onlardan 746 milyonu əməkdaşlığın inkişafına, 202 milyon avro isə nazirliyin əməliyyat xərclərinə ayrılmışdır. == Nazirin yüksək vəzifələri == 2015-ci il mayın 29-dan etibarən nazirliyə Timo Soyni başçılıq edir. == Bölmələri == Nazirliyin tərkibində 12 bölmə mövcud olmaqdadırː Siyasi bölmə Xarici İqtisadi Əlaqələr bölməsi İnkişaf Sahəsində Siyasi bölmə Avropa Departament Mərkəzi Asiya, Şərqi Avropa və Rusiya üzrə bölmə Şimali və Cənubi Amerika və Asiya üzrə bölmə Yaxın Şərq və Afrika üzrə bölmə Qlobal Məsələlər üzrə bölmə Hüquqi bölmə İnzibati İşlər üzrə bölmə Mədəniyyət və Kommunikasiya bölməsi Protokol bölməsiBundan əlavə olaraq daha iki ixtisaslaşdırılmış qrup ayrılmışdır: Daxili revizyalar üzrə qrup Siyasət və araşdırma planları üzrə qrup.
Osver
Osver (alm. Åsvær‎) — Norveçin Nordland bölgəsindəki Dyonna kommunasına aid kiçik alçaq adalar qrupu. Adalar Norveç sahillərindən 15-20 km, Lovunn kəndindən təxminən 15 km cənubda və Dyonna adasından 12 km şimal-qərbdə yerləşir. == Sənaye əhəmiyyəti == Tarixən Osver adaları balıq ovu üçün mühüm yer olmuşdur. Dekabrın əvvəlində balıqçılıq prosesini təmin etmək üçün bu adaların ətrafında siyənək balığı daim kütləvi şəkildə toplanır; yanvar-dekabr aylarında adaların əhalisi minimal olur. == Görməli yerləri == Adalrın ən görməli yerlərindən biri Osver mayakıdır. Adalardan birində 1919-cu ildə tikilmişdir, 1876-cı ilin ilkin binası əvəz edən Osver mayakı quraşdırılmışdır.
İsveç
İsveç, rəsmi adı İsveç Krallığı (İsveçcə: Konungariket Sverige (konunqariket svəriye)) — Şimali Avropada Skandinaviya yarımadasında yerləşən konstitusiyalı monarxiyalı dövlət. Ölkə qərbdən Norveç Krallığı, şimal – şərqdə Finlandiya ilə quru sərhədlərinə malikdir. Şərqdə Botnik körfəzi və Baltik dənizi, cənub- qərbdə Skagerrak, Balt və Öresund boğazlarına çıxır. Cənub-qərbdə Öresund körpüsü vasitəsilə Danimarka ilə quru nəqliyyat yollarına malikdir. 1995-ci ildən Avropa Birliyinin üzvüdür. 450.295 km² ərazisi olan İsveç Avropa Birliyi ölkələri arasında ərazisinə görə üçüncü ən böyük dövlətdir. Əhalisi 9.4 milyon nəfərdir. Əhali sıxlığı aşağıdır, lakin ölkənin cənub hissəsində sıxlıq daha böyükdür. Əhalinin 85%-i şəhərlərdə yaşayır və ölkədə urbanizasiya artır. Ən böyük şəhəri Stokholmdur (şəhər əhalisi 1.3 milyon, metropoliya əhalisi 2 milyon nəfər).
TV10 (İsveç)
«TV10» — «Modern Times Group» şirkətinin sahibləndiyi İsveç özəl telekanalı. Telekanal idman və sənədli filmlər üzrə ixtisaslaşmışdır. Telekanal 7 sentyabr 2010-cu ildən yayımlanır.
İsveç-Norveç
İsveç-Norveç — indiki İsveç və Norveç torpaqlarında qurulmuş uniya. 1814-cü ildə qurulmuş, 1905-ci ilə qədər davam etmişdir. Bu tarixdən sonra Norveç,İsveçin bir parçası olmamış; Norveç parlamenti səsvermə ilə Danimarka şahzadəsi Kristian Frederik Karl Georg Valdemar Aksel'i VII Haakon adı ilə hakimiyyətə gətirərək İsveçdən ayrılmışdır. == Quruluşu == Napoleon müharibələri dövründə Danimarka'nın məğlubiyyəti 1814-cü ildə Norveçin İsveçə verilməsi ilə nəticələndi. İsveç kralı XIII Karl yeni birliyin kralı elan edildi. Bu vaxtı Norveçdə hələ də mübarizə aparan şahzadə Kristian Frederik işğala qarşı mübarizə aparmağa və heç olmasa Norveçin müstəqilliyini qorumağa çalışırdı. İyun ayının 30-u Rusiya, Avstriya, Prussiya və Böyük Britaniyadan gələn səfirlər onu sülhlə təslim olmağa çağırdılar. Kristian Frederik xalqın öz liderini seçməyini təklif edərkən bu yerdə Avstriya səfiri Avqust Ernst Şteigenteş bu məşhur şərhi: Müharibənin qaçınılmaz olduğunu görən İsveç, vəliəhd Karl İohannın komandanlığı altında Hvaler adalarına çıxaraq müharibəni başlatmış oldu. Langnes döyüşü kimi kiçik döyüşlərdə Norveçlilər qələbə qazansa da İsveç qalib gələrək şahzadə Kristian'ı Danimarkaya geri göndərdi. Noyabrın 4-ü XIII Karl Norveç kralı elan olundu.
İsveç Akademiyası
İsveç Akademiyası — 1786-cı ildə III Kral Qustav tərəfindən əsası qoyulmuşdur. İsveçin Kral akademiyalarından biridir. Alfred Nobelin xatirəsinə həsr olunmuş Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı namizədlərini müəyyən edir. == Tarixi == İsveç Akademiyası 1786-cı ildə III Qustav tərəfindən təsis edilmişdir. Rəsmi fəaliyyətə başlayandan sonra 18 üzvü var. Akamiyanın devizi “İstedad və zövq”-dür. Akademiyanın əsas məqsədi isveç dilinin "təmizliyini, gücünü və əzəmətliliyini" daha da artırmaqdır. Bunun üçün Akademiya iki ədəd lüğət dərc etdirir.İsveç akamiyasının binası hal-hazırda Stokholm birjasının binası kimi tanınır və ilk olaraq burjuaziya üçün tikilmişdir. Alt mərtəbə ticarət mübadiləsi üçün istifadə olunurdu. Yuxarı mərtəbə isə ballar, Yeni il şənlikləri və s.
İsveç Briqadası
İsveç Briqadası (isv. Svenska brigaden; fin Ruotsalainen prikaati) - 1918-ci ildəki Finlandiya vətəndaş müharibəsində Ağ Qaravullara dəstək olmaq üçün 400 isveçli könüllüdən ibarət yarımhərbi birləşmə. Briqada 28 mart-6 aprel tarixində baş verən Tampere döyüşündə iştirak etmişdi. Nəticədə, İsveç Briqadasının 34 üzvü həlak olmuş, 50-ə qədər döyüşçü yaralanmışdı. Tampere döyüşündə ölənlər arasında briqadanın məşhur üzvlərindən arxeoloq Aksel Boyethius və tarixçi Olof Palme də var idi.
İsveç Krallığı
İsveç, rəsmi adı İsveç Krallığı (İsveçcə: Konungariket Sverige (konunqariket svəriye)) — Şimali Avropada Skandinaviya yarımadasında yerləşən konstitusiyalı monarxiyalı dövlət. Ölkə qərbdən Norveç Krallığı, şimal – şərqdə Finlandiya ilə quru sərhədlərinə malikdir. Şərqdə Botnik körfəzi və Baltik dənizi, cənub- qərbdə Skagerrak, Balt və Öresund boğazlarına çıxır. Cənub-qərbdə Öresund körpüsü vasitəsilə Danimarka ilə quru nəqliyyat yollarına malikdir. 1995-ci ildən Avropa Birliyinin üzvüdür. 450.295 km² ərazisi olan İsveç Avropa Birliyi ölkələri arasında ərazisinə görə üçüncü ən böyük dövlətdir. Əhalisi 9.4 milyon nəfərdir. Əhali sıxlığı aşağıdır, lakin ölkənin cənub hissəsində sıxlıq daha böyükdür. Əhalinin 85%-i şəhərlərdə yaşayır və ölkədə urbanizasiya artır. Ən böyük şəhəri Stokholmdur (şəhər əhalisi 1.3 milyon, metropoliya əhalisi 2 milyon nəfər).
İsveç bayrağı
İsveç bayrağı — İsveçin Dövlət bayrağı
İsveç dili
İsveç dili (isveçcə svenska) — skandinaviya dil qrupunun şərqi skandinaviya dilləri yarımqrupu, İsveçdə, Finlandiyanın bir hissəsində və Aland adalarında danışılır. On milyon dil daşıyıcısı ilə Skandinaviyada ən çox yayılmış dildir.
İsveç finləri
İsveç finləri (fin ruotsinsuomalaiset; isv. sverigefinnar) tarixi olaraq İsveç ərazisində yaşamış və ya daha sonra İsveçə köç etmiş finlərdən ibarət, İsveç ərazisində yaşayan fin dilli azsaylı xalq. İsveç finləri Finlandiyada dil baxımından azlıqda olan isveç dilli Finlandiya isveçliləri ilə qarışdırılmamalıdır. Fin kökləri olan insanlar nisbətən İsveç əhalisinin böyük hissəsini təşkil edirlər. Tarixi olaraq İsveçdə yaşan İsveç finlərinin kiçik hissəsinə əlavə olaraq, İsveçdə Finlandiyada doğulmuş və ya valideynlərindən ən az biri Finlandiyada doğulmuş 426 000 (2012-ci ildə ümumi əhalinin %4.46 demək idi) insan yaşayırdı. İsveç dili kimi fin dili də orta əsrlərdən bəri Botniya körfəzinin hər iki tərəfində danışılır. 13-cü əsrdə İsveç tərəfindən Finlandiyada aparılan hərbi əməliyyatlardan sonra Finlandiya zamanla İsveç hakimiyyətini qəbul etdi və həm Finlandiya, həm də İsveçdəki finlər İsveçin təsiri altında düşdü. Artıq 1400-cü illərdə Stokholmun say baxımından olduca böyük hissəsi fin dilində danışırdı. 1700-ci illərdə bu statistika təxminən %4 idi. Finlandiya Finlandiya müharibəsindən sonra Finlandiyanı Rusiya İmperiyasının hakimiyyəti altına salan, ancaq Torne çayının İsveç sahilindəki fin əhalini orada qoyan 1809-cu il sülhünə qədər İsveçin bir hissəsi olaraq qalırdı.
İsveç gerbi
İsveç gerbi — İsveç krallığının dövlət rəmzlərindən biridir. 2 versiyası mövcuddur == Tənzimlənən istifadə == İsveç gerbinin istifadəsi İsveç Qanun Aktı 498: 1970 ilə tənzimlənir. Aktda belə qeyd olunub: " İsveç gerbi və bayrağı müvafiq icazələr olmadan hər hansı bir əmtəə nişanı və emblemdə istifadə oluna bilməz". == Variantları == İsveçin gerbinin istifadəsi ilk dəfə 1908-ci il qanunu ilə qüvvəyə minmişdir. Bu qanun gerbin "böyük" və "kiçik" versiyası arasındakı fərqləri də rəsmi olaraq kodlaşdırır. == Böyük variant == İsveç gerbinin "böyük" versiyası əsasən arxası qalxan(eng: escutcheon) ilə təsvir olunur. Gerbin görünütüsü illər boyunca hakim sülalənin dəyişməsi ilə fərqi formalara uyğunlaşdırılıb. Gerbin ilkin forması İsveç kralı Karl Knutson tərəfindən 1448-də yaradılıb == Kiçik versiya == Gerbin kiçik versiyası İsveç höküməti və ona tabe olan dövlət qurumları tərəfindən işlənir. Bu versiyaya ölkənin pasportunda, səfirlik sənədlərində və güc strukturlarının geyimlərində rast gəlmək mümkündür.
İsveç kralı
İsveç kralı (isv. Kung av Sverige) — İsveçin dövlət başçısı. Hazırda yalnız təmsilçi və diplomatik funksiyaları yerinə yetirir (1975-ci il Konstitusiyasına uyğun). Hazırda İsveç, 4 əsas qanundan ibarət olan Konstitusiyada təsbit edilən demokratiya və konstitusiyalı monarxiyadır. Kral və kral ailəsinin üzvləri İsveçdə və xaricdə müxtəlif rəsmi, qeyri-rəsmi və digər nümayəndəlik vəzifələrini icra edirlər. Hazırda İsveç kralı 15 sentyabr 1973-cü ildə babası Qustav VI Adolfun ölümündən sonra XVI Karl Qustavdır. == Konstutsion hüquq və səlahiyyətləri == 1 yanvar 1975-ci ildə qüvvəyə minmiş ölkənin yeni Konstitusiyasına görə bütün icra hakimiyyəti hökumətə və parlamentə verildi. Baş nazirin namizədliyi və vəzifədən azad edilməsinə görə məsuliyyət Riksdağın sədrinə verildi və Baş nazir istədiyi digər nazirləri təyin və vəzifədən azad etdi. Riksdaq tərəfindən qəbul edilmiş qanun sənədləri kral sanksiyası olmadan qanuna çevrilə bilər: baş nazir və ya başqa bir nazir bunları "hökumət adından" imzalayır. 1917-ci ildə yazılmamış presedent qurulduğuna baxmayaraq, V Qustav parlamentarizm ideyasını dəstəkləməkdən başqa bir şansının olmadığını söylədi və Baş nazir Nils Edenə gizli məsləhətçilərlə məsləhətləşmələri dayandıracağını və ölkənin siyasətinə qarışmayacağını vəd etdi; 1971-ci ildə dörd əsas partiya tərəfindən müəyyən edilmiş müddətdə bir kompromis əldə edildi və monarxiyanın rolu və onun konstitusiya hüquqları mövzusunda İsveçdəki siyasi müzakirələrdə əksəriyyətin konsensusuna təsir göstərməyə davam edir.
İsveç kronu
İsveç kronu (İsveçcə:svensk krona) - 1873-cü ildən bəri istifadə edilən İsveçin rəsmi pul vahidi. İsveç kronu İsveçlə yanaşı Aland adalarınında rəsmi pul vahidi hesab olunur. 2006-cı ilə olan infilyasiya 4.4% təşkil edir..
İsveç kürdləri
İsveç kürdləri (kürd. Kurdên Swêdê; isv. Kurder i Sverige) - İsveçdə yaşayan kürd icmasına verilən ümumi ad. İsveç kürdləri əsasən ölkə paytaxtı Stokholm və İsveçin əsas şəhərlərindən olan Uppsalada yaşamaqdadırlar. 1970-ci ildən etibarən kürdlərin İsveçdə müntəzəm olaraq məskunlaşması başlamışdır. Rəsmi məlumatlara görə ölkədə 83.600 nəfər kürd əsilli şəxs yaşayır və bu şəxslərin əksəriyyəti İsveçdə anadan olan yeni generasiyanən nümayəndələridir. 2004-cü ildə yaradılan və Börlenge şəhərini təmsil edən Dalkurd FK futbol klubu ölkədəki yerli kürd icmasının əsas simvollarından hesab olunur. Dalkurd FF 2017-ci il Superettan (əhəmiyyətinə görə ikinci futbol çempionatı) mövsümündə II yeri tutaraq, ölkənin əsas futbol çempionatı olan Allsvenskanda iştirak etmək hüququ əldə edib.
İsveç modeli
İsveç modeli və ya Skandinaviya modeli — İsveç, Norveç, Finlandiya, İslandiya və Danimarka kimi Şimali Avropa ölkələrində tətbiq olunan oxşar əmək qüvvəsi, təhsil və sosial siyasətlərlə xarakterizə olunan sosial-iqtisadi model. Bu model siyasi anlayış olaraq, bu ölkələrdəki sosial dövlətin əsasını təşkil edir. == Tarixi == İsveç cəmiyyət sistemi və siyasət irsi 1970-ci illərdə xüsusilə İsveç modeli termini ilə xarakterizə olunmuşdur. Buna baxmayaraq, İsveç modeli 1930-1970-ci illərdə inkişaf etmişdir. 1990-cı illərin əvvəllərində Skandinaviya ölkələrində ağır iqtisadi böhran səbəbindən əsaslı dəyişikliklər və islahatlar həyata keçirilmişdir. 1994-cü ildən təqribən 2000-ci ilə qədər sosial dövlətin əsasında həyata keçirilən islahatlar Danimarkanın o dövrdəki sosial demokrat Baş naziri Pol Nurup Rasmussen tərəfindən həyata keçirilmişdir. Rasmussen Danimarkanın əmək qüvvəsi və sosial siyasətini elastiklik və təhlükəsizlik adlanan yeni bir yönə doğru yönləndirdi. Beləliklə, işsizliyin və kasıblığın aradan qaldırılması təmin olundu. Yante qanunu (isv. Janteloven) olaraq adlandırılan bərabərlik tələbləri, İsveçi sərvətin bölüşdürülməsində Avropa dövlətləri içində ən çox fərqlənən dövlətə çevirmişdir.
İsveç tarixi
İsveç tarixi - müasir İsveç dövləti 1397-ci ildə yaradılmış Kalmar Birliyinin XVI əsrdə dağılmasından sonra yaranmışdır. XVII əsrdə İsveç İmperiyası Avropada superdövlət olaraq yüksəlməyə başladı. Lakin sonradan XVIII və XIXəsrlərdə İsveç öz ərazilərinin çox hissəsini itirdi, ölkənin şərq torpaqlarının demək olar hamısı Rusiya tərəfindən işğal olundu. İsveçin daxil olduğu sonuncu müharibə 1814-cü ildə baş verib, həmin tarixdən bəri İsveç bütün müharibələrdə neytral mövqe tutmuşdur. == İsveç qədim dövrdə == İsveç ilk dəfə Romalı tarixçi Tasitin "Germaniya" əsərində tarix səhnəsinə çıxmışdır. O bir neçə kralın olduğunu deyir. İsveçin qədim tarixi üç yerə bölünür6 əfsanəvi, yarıəfsanəvi və real. === Əfsanəvi İsveç tarixi === == Erkən tarixi == == Orta əsrlər == Orta əsrlərdə indiki İsveç ərazisində vikinqlərin güclü dövləti mövcud idi. Vikinqlər VIII əsrdən başlayaraq üç əsr müddətində İsveçdə hakim qüvvə olmuşlar. Onların hakimiyyəti XI əsrdə xristianlıqın yayılması ilə başa çatmışdır.
İsveç İmperiyası
İsveç İmperiyası (isv. Stormaktstiden, "Böyük gücün dövrü") 17 və erkən 18-ci əsrlər ərzində Baltik regionunun böyük hissəsinin ərazi olaraq idarə edən Avropanın tarixi böyük gücü. İmperiyanın başlanğıc tarixi Qustav II Adolfun taxta çıxıb hakimiyyəti ələ aldığı 1611-ci il, süqut tarixi isə Şimal müharibəsindən sonra böyük torpaq sahələrini itirdiyi 1721-ci il qəbul edilir.1632-ci ildə Qustav Adolfun ölümündən sonra imperiya uzun periodlar ərzində kiçik monarxların regentləri kimi davranan Oksenstierna ailəsi kimi zadəganlar tərəfinən idarə olunmağa başladı. Yüksək zadəganlığın maraqları vahidlik siyasəti ilə ziddiyyət təşkil etdi (yəni, padşahlar və kəndlilər tərəfindən bəyənilən İsveç qəbilələri statusunda ənənəvi bərabərliyi dəstəkləyirdilər). Faktiki ali idarəetmə dövründə əldə edilən ərazilərdə təhkimçilik hüququ ləğv edilmədi və İsveçdə şəxsi mülklərin qurulma tendensiyası da mövcud idi. 1680-ci ilin Böyük Azaltması zadəganların bu səylərinə son verdi və onlardan kraldan əldə etdikləri mülkləri yenidən onun ixtiyarına verməyi tələb etdi. Təhkimçilik hüququ Müqəddəs Roma İmperiyasında və İsveç Estoniyasında qazanılan hökmranlıqlarda qüvvədə qaldı və burada vahidlik siyasətinin sonradan tətbiq edilməsi əldə etdikləri müqavilələr tərəfindən əngəlləndi. Otuz illik müharibədəki qələbələrdən sonra İsveç İkinci Şimal Döyüşü əsnasında 1658-ci ildə Roskilde müqaviləsi ilə əsas düşməni Danimarkanın zərərsizləşdirilməsiylə böyük güc dövrünün zirvəsinə çatdı. Bu müharibənin gedişatında, sonrakı Skan müharibəsində olduğu kimi, İsveç də imperatorluğunu yalnız ən yaxın müttəfiqi olan Fransanın dəstəyi ilə qoruya bildi. İsveç kralı XI Çarlz imperiyanı möhkəmləndirdi.
İsveç şəhərləri
== İstinadlar ==
Dişlər
Diş — canlılarda ərzağın ilkin mexaniki emalı üçün orqanizmin bir hissəsi, heyvanlarda həmçinin müdafiə və hücum silahı, insanda danışıq instrumentlərindən biri və gülüş atributu kimi də istifadə edilir. Bəzi heyvanlar, xüsusən də ətyeyənlər və hər şeydən yeyənlər, dişləri ov tutmaqda və ya yaralamaqda, yeməkləri xırdalamaqda, müdafiə məqsədləri üçün, tez-tez özləri də daxil olmaqla, digər heyvanları qorxutmaq və ya yırtıcı və ya balalarını daşımaq üçün istifadə edirlər. Dişlərin kökləri diş ətləri ilə örtülüdür. Dişlər sümükdən deyil, ən xarici embrion hüceyrə təbəqəsi olan ektodermadan əmələ gələn müxtəlif sıxlıq və sərtlikdəki çoxsaylı toxumalardan ibarətdir. Dişlərin ümumi quruluşu onurğalılar arasında oxşardır, baxmayaraq ki, onların forma və mövqeyində əhəmiyyətli dəyişikliklər var. Məməlilərin dişləri dərin köklərə malikdir və bu, bəzi balıqlarda və timsahlarda da olur. Teleost balıqların əksəriyyətində isə dişlər sümüyün xarici səthinə, kərtənkələlərdə isə bir tərəfdən çənənin daxili səthinə yapışdırılır. Köpəkbalığı kimi qığırdaqlı balıqlarda dişlər sərt bağlarla çənəni meydana gətirən qığırdaq halqalarına bağlanır. Monofiyodontlar yalnız bir diş dəsti inkişaf etdirən heyvanlardır, difiodontlar isə erkən süd dişləri və daha sonra "yetkin" və ya daimi dişlər dəsti yetişdirirlər. Polifiodontlar bir çox diş dəstinə malikdir.
Azərbaycan–İsveç münasibətləri
Azərbaycan–İsveç münasibətləri — Azərbaycan Respublikası ilə İsveç Krallığı arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr. == Tarixi == === AXC dövrü === Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə Bakıda Persidskaya və Gubernskaya küçələrinin tinində İsveçin nümayəndəliyi yerləşmiş, nümayəndəliyə konsul R.K.Van-der-Pluq rəhbərlik etmişdir. == Diplomatik əlaqələr == İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 1992-ci ilin may ayının 8-də qurulmuşdur. İsveç Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ATƏT-in prinsipləri əsasında sülh yolu ilə danışıqlar vasitəsi ilə həlli üçün yaradılmış ATƏT-in Minsk qrupunun tərkibinə daxildir. Hətta 1995-1996-cı illər ərzində ona əvvəlcə Rusiya ilə birlikdə İsveç həmsədrlik etmişdir. == Parlamentlərarası əlaqələr == Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisində Azərbaycan-İsveç parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupu fəaliyyət göstərir. Bu işçi qrupu 7 mart 1997-ci il tarixində yaradılmış və ilk rəhbəri Sudeif İmanverdiyev olmuşdur. 4 mart 2016-cı il tarixindən Jalə Əliyeva işçi qrupunun rəhbəridir. == İqtisadi əlaqələr == === Nobel qardaşları === Nobel qardaşları şirkətinin yaradılmasının 115 illiyinə həsr olunmuş Azərbaycan poçt markaları (1994) == Ədəbi əlaqələr == İndiyə qədər üç Azərbaycan romanı İsveç dilində nəşr olunmuşur. Bunlar 1973-cü ildə çap olunan Qurban Səidin "Əli və Nino", 2000-ci ildə çap olunan Çingiz Abdullayevin "Qaranlıq simfoniyası" və 2018-ci ildə çap olunan Vahid Qazinin "Çöl Qala" romanıdır.
Kristina (İsveç kraliçası)
Kristina (7 dekabr 1626, Stokholm – 9 aprel 1689, Roma) 1632-ci ildən 1654-cü ildə taxtdan əl çəkənə qədər İsveç kraliçası idi. O, Kral II Qustav Adolf və onun həyat yoldaşı Brandenburq şahzadəsi Mari Eleonorun yeganə övladı idi. Onun doğulması gözlənildiyi kimi bir o qədər də yaxşı qarşılanmadı. Lützen döyüşündə atasının ölümündən sonra altı yaşında İsveç taxtına çıxdı. Otuz illik müharibədə protestantizm tərəfdarının qızı olan Kristina 1654-cü ildə taxt-tacdan imtina edərək katolikliyi qəbul edərək qalmaqala səbəb oldu. Qalan illərini Romada keçirərək yerli musiqi və teatr həyatının lideri oldu. Ölkəsiz bir kraliça kimi bir çox sənətçi və layihələri qoruyub. Romada onu çox yaxşı qarşıladılar və onu "Roma kraliçası" hesab edən insanların heyranlığından həzz aldılar. Kristina 1689-cu ildə vəfat edib və Vatikanda dəfn edilən azsaylı qadınlardan biridir. Kristina əhval-ruhiyyəli, ağıllı idi və kitablar və əlyazmalar, din, kimyagərlik və elmə maraq göstərirdi.
Dişəvər
Dişəvər (lat. Anthriscus) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin çətirkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Kişvəri
Nemətulla Kişvəri — XV əsrin ortalarında Cənubi Azərbaycanın Deyləmqan (indiki Səlmas) şəhərində anadan olmuş, 1490-cı ilə qədər Ağqoyunlu sultanı Yaqubun sarayında yaşamış, sultan öldürüldükdən sonra saraydan uzaqlaşdırılmışdır. Onun adı Nemətulla, təxəllüsü isə Kişvəridir.O, Təbriz ədəbi mühitində formalaşmışdı. Saray şeir ənənələrinə əməl etmək məcburiyyəti qarşısında qalmış istedadlı şair məddahlığa alışa bilməmiş, Ağqoyunlu sarayını tərk edərək 6 divan yaratmış özbək şairi, mütəfəkkiri və dövlət xadimi Əlişir Nəvaiyə pənah aparmışdır. Kişvəri Azərbaycan (türk) və fars dillərində "Divan" yaratmış, əsasən lirik qəzəllər müəllifi kimi tanınmışdır. Onun Əlişir Nəvaiyə həsr olunmuş bir sıra şeirləri vardır. Doğma dildə yazdığı qəzəllərindən birində Kişvərinin poetik məharətinin şahidi oluruq: Azərbaycan (türk) ədəbi dilinin formalaşmasına Nemətulla Kişvərinin böyük təsiri olmuşdur. Azərbaycan şeirində ərəb və fars tərkiblərinin azaldılması prosesində bu şairin nəzərəçarpacaq rolu vardır. Kişvəri şeirlərində güclü azadlıq meylləri və həyat eşqi duyulur. O, insanları ömrü mənalı keçirməyə, həyatın gözəlliklərindən zövq almağa çağırır. Sadə xalq danışıq dilindən istifadə edərək yazdığı qəzəllərdə şair real, həyati məhəbbəti tərənnüm edir.
Kövər
Kövər — Azərbaycan Respublikasının Yevlax rayonunun Malbinəsi inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == Yuxarı Qarabağ kanalının sahilində, Qarabağ düzündədir. Oykonim "mal-qara üçün ayrılmış örüş yeri" mənasındadır. Kövər variantında da qeydə alınmışdır.
Kəvər
Yaşayış məntəqələri Kəvər (şəhər) — Qərbi Azərbaycanda (indiki Ermənistan Respublikası) Göyçə gölü sahilindən bir neçə km aralıda yerləşən şəhər. Kəvər rayonu — Qərbi Azərbaycanda (indiki Ermənistan Respublikası) Göyçə gölü sahilində rayon. Kəvar — İranın Fars ostanının şəhərlərindən və Kəvar şəhristanının mərkəzi Gavar (Təbriz)Bitkilər Kəvər (bitki) — kəvərkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Tikanlı kəvər — kəvərkimilər fəsiləsindən bitki növü.Digər Kabar — Xəzər tayfalarının tərkibinə daxil olan tayfa.
Nimvər
Nimvər — İranın Mərkəzi ostanının Məhəllat şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 5,731 nəfər və 1,580 ailədən ibarət idi.
Pişəvər
Pişəvər — Pakistanda şəhər, Hayber-Paxtunxva əyalətinin inzibati mərkəzi.
Ravər
Ravər — İranın Kirman ostanının şəhərlərindən və Ravər şəhristanının mərkəzidir. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 22,910 nəfər və 5,921 ailədən ibarət idi.
İfzər
İfzər-İranın Fars ostanının Qir və Karzin şəhristanının İfzər bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 2,243 nəfər və 470 ailədən ibarət idi.
İtlər
İtlər (lat. Canidae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinə aid heyvan fəsiləsi.
İşarə
İşarə — Dildə müəyyən mənanın ifadəçisi, göstəricisi, semiotikanın əsas məfhumu. Dilçilikdə işarə olunanla işarə edən arasında kauzal əlaqəni bildirən siqnal və ya əlamət. Məsələn, dərinin sarı rəng olması müəyyən xəstəliyin simptomu ola bilər. Ancaq "sarı" rənglər spektrində konkret bir rəngin adıdır. F. de Sössür dili işarələr sistemi kimi götürür və onun aşağıdakı əlamətlərini müəyyən edir: a) ikitərəflilik. İşarə bir tərəfdən səsi və ya qrafik reallaşan (işarələyən), o biri tərəfdən isə ideyanı, cismin konsepsiyasını bildirir (işarələnən). Məlumdur ki, Ç.Pirs (1839-1914) işarənin güclü tərəfindən çıxış edirdi; işarənin substansiyası, işarələnən və danışan; b) ixtiyarilik. İşarələyənlə işarələnən arasındakı əlaqə şərti olsà da, ixtiyaridir, çünki onlar arasında əlaqənin heç bir motivi yoxdur; c) xəttilik. Mənaca dərk edilən hər bir işarə müəyyən zaman daxilində baş verir.İşarə nəzəriyyəsində üç, bəzən isə dörd aspekt fərqləndirilir: sintaktik aspekt işarələr arasındakı əlaqəni öyrənir (sintaksis), semantik aspekt işarə ilə onun ifadə etdiyi məna arasındakı əlaqəni (semantika), praqmatik aspekt işarə ilə onun spesifik tətbiqi məqam arasındakı əlaqəni (praqmatika) və nəhayət, siqmatik aspekt (işarə ilə xarici aləm arasındakı əlaqəni öyrənir) (siqmatika).
İştar
İştar (ərəb. عشتار‎ İştar, fars. ایشتار‎ İstar, ivr. ‏עשתרת‏‎ Aştoret, q.yun. Ἀστάρτῃ Astarta; Anunit, Nana, İnana) Akkad mifalogisında bir tanrıça, ilahə. Şumer mifalogiyasındakı İnannadan törəmişdir.. İnanna Utu/Şamaşın əkiz bacısıdır, Nanna/Sinin qızıdır. Enlilin dünyasında ilk doğan qadındır. Ona verilen ilk adlar Şumercə ikən, ikincilər Akkadlar tərəfindən bu tanrılara verilən adlardır. Assur panteonunun üçüncü baş tanrısı İştar (şumerlərin İnannasıdır) ilahəsi olmuşdur.
Ənvər
Ənvər — kişi adı. Ənvər Fərəcov — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı; Qarabağ müharibəsi şəhidi. Ənvər Sadat — Misir hərbi və dövlət xadimi, Misirin 3-cü prezidenti (1970-1981) Ənvər Vəliyev — Aktyor, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi Ənvər Arazov — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı; Qarabağ müharibəsi şəhidi. Ənvər paşa — 4 avqust 1922 Tacikistan) Osmanlı İmperiyası tarixində əhəmiyyətli Ənvər Əlibəyli — şair, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü (1939), tərcüməçi, ictimai xadim. Ənvər Əbluc — Azərbaycan kino rejissoru, ssenari müəllifi, aktyor. Ənvər Həsənov — Azərbaycan aktyoru, ikinci rejissor, koordinator, rejissor assistenti, Azərbaycanın əməkdar artisti (2000). Ənvər İsmayılov Əsgər Ələkbər oğlu İsmayılov — Azərbaycan memarı və dövlət xadimi, Azərbaycan SSR əməkdar mühəndisi (1962). Əsgər Sərvər oğlu İsmayılov — krımtatar əsilli Ukrayna xalq və caz musiqiçisi, gitaraçı, Ukraynanın xalq artisti Ənvər Çingizoğlu — yazıçı, publisist, geneoloqKəndlər Ənvər Məmmədxanlı (Ucar) — Azərbaycan Respublikasının Ucar rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Akkan Suvər
Akkan Suvər — Qara dəniz və Xəzər dənizi Əməkdaşlıq və Tərəfdaşlıq Beynəlxalq Fondunun vitse-prezidenti, Mərmərə Qrupu Fondunun prezidenti, "Tərəqqi" medalı laureatı. == Həyatı == Akkan Suvər 1942-ci il avqustun 8-də İstanbul şəhərində anadan olub. O, 1987-1995-ci illərdə Milliyyətci Hərəkat Partiyasının (MHP) mətbuat katibi, sonralar isə partiya katibinin müavini olub. 1997-ci ildə özünün qərarı ilə tutduğu vəzifədən azad edilib. Aktiv fəaliyyətinə və səylərinə gorə YUNESKO tərəfindən Mərmərə Qrupu Fondu Mədəniyyətlərarası Dialoq Komissiyasına uzv kimi qəbul olunub. 2009-cu il martın 4-də təsis olunmuş Qara dəniz və Xəzər dənizi Əməkdaşlıq və Tərəfdaşlıq Beynəlxalq Fondunun vitse-prezidenti və təsisçi üzvüdür. Hazırda Mərmərə Qrupu Fondunun prezidentidir. == Mükafatları == 2006-cı il martın 13-də Azərbaycan Respublikası prezidentinin sərəncamı ilə dünya azərbaycanlılarının həmrəyliyi sahəsində fəaliyyətinə görə "Tərəqqi" medalı ilə təltif olunub.
Almalı Şizər
Almalı Şizər (fars. شیزر‎) — İranın Qəzvin ostanının Qəzvin şəhristanının Aşağı Tarım bəxşinin ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2016-cı ilin məlumatına görə kənddə 362 nəfər yaşayır (133 ailə).
Axtarış işləri
Axtarış işləri (rus. Разведка месторождений полезных ископаемых) — faydalı qazıntı yataqlarının aşkar edilməsi və qiymətləndirilməsinə dair işlər kompleksi. Faydalı qazıntı yataqlarının axtarışı 3 mərhələdə aparılır: ümumi axtarışlar. bilavasitə axtarış işləri. axtarış-qiymətləndirmə işləri.Ümumi axtarışlar prosesində ərazilərdə tədqiqat aparmaqla faydalı qazıntıların mövcudluğuna birbaşa əlamətlərin olması ilə onların perspektivliyi təsdiq edilir. Axtarış işlərinin miqyası axtarış müşahidələri şəbəkəsinin sıxlığı ilə müəyyən edilir, faydalı qazıntıların növü və ərazinin geoloji quruluşunun mü rəkkəbliyindən asılı olur. Axtarış işlərinə geoloji, geokimyəvi və s. üsullar kompleksi ilə axtarışlar aparılması, səth mədən qazmalarının keçilməsi, axtarış quyularının, qanov, şurf, dairəvi şurf qazılması ilə ana süxurların aşkarlanması daxildir. Səmərəli xtarış işləri kompleksi faydalı qazıntıların növündən və işlərin aparıldığı ərazinin quruluşu, landşaft-coğrafi şəraitin dən asılı olaraq seçilir. Qapalı və yer səthinə çıxışı olmayan faydalı qazıntı yataqlarının aşkar edilməsi üçün axtarış işləri dərin, sütuncuqlu qazıma quyuları ilə aparılır.
Envər Aysevər
Envər Aysevər (d. 1971, İstanbul) Türk jurnalist, roman yazarı, televiziya aparıcısı. "BirGün" qəzetində gündəlik, "Boyun Eğme" jurnalında isə həftəlik yazılar yazmaqda və əynı zamanda Tele1'de "Ayrıntılar" adlı televizya proqramını hazırlayıb aparıcılığını etməkdədir. == Həyatı == 1971-ci ilde İstanbulda doğuldu. Mimar Sinan Gözəl Sənətlər universiteti sosyologiya bölümünden məzun oldu. "Doğuş", "Yeditepe "ve "Arel" universitetlərində dərslər verdi.
Güşvər Şərifova
Güşvər Fətulla qızı Şərifova (30 may 1962, Qacaran, Qafan rayonu) — Azərbaycan aktrisası, Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti (2018). == Həyatı == Güşvər Şərifova 30 may 1962-ci ildə Ermənistan SSR-nin Kacaran şəhərində doğulub. 1984-cü ildə M. A. Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunu bitirib. 1984-cü ildən 1995-ci ilədək C. Cabbarlı adına Gəncə Dövlət Dram teatrında aktrisa işləyib. 1995-ci ildən 2003-cü ilədək Bakı Kamera teatrında aktrisa işləyib. Həmçinin həmin illər C. Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasının filialında redaktor işləyib. 2003-cü ilin oktyabrın 3-dən Gənc Tamaşaçılar teatrının aktrisasıdır. 10 dekabr 2018-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti fəxri adına layiq görülmüşdür. Kinossenarist, dramaturq Rövşən Ağayevin həyat yoldaşıdır. Aktyor Asiman Ağayevin anasıdır Əməkdar artist, aktrisa Leyli Vəliyevanın bacısıdır Əməkdar artist, aktyor Nofəl Vəliyevin baldızıdır === Teatr səhnəsindəki rolları === Gəncə Dövlət Dram Teatrı Anya – ("Odlu Çarpazlar", İsmayıl Şıxlı) Mədəniyyət Nazirliyinin diplomunu alıb Güləsər – ("Dəli Kür" İsmayıl Şıxlı) Narıngül – ("Üçatılan" İlyas Əfəndiyev) Gülaçar – ("Atabəylər" Nəriman Həsənzadə") Əfsanə — (İtkin gəlin" Əlibala Hacızadə Nərgiz – ("Yandırılmış adam" Əlibala Hacızadə) Nazan – ("Yad qızı) Orxan Kamal) Cevriyə — ("Fosforlu Cevriyə" Suad Dərviş) (2 saat səhnədə qalır aktrisa) Zərqələm- ("İnsan ömrü bir nəğmədir" Xalidə Hasilova) Rəhimə — ("Ana vüqarı" Şərif Xusainov) Qarpine – ("Sokratla söhbətlər" R. Radzinski) Həlimə — ("Doğmalar" Rəhman Əlizadə) Məryəm- ("Qız atası" Əfqan) Sevinc- ("Qonşular" Fəridə Əlyarbəyli) Kiçik qız – ("Ölüm hökmü" Əlil Səmədli) Qız- ("Məhəbbət və xəyanət" Kiril Topalov) Lalə — ("İntizar" Surxay Səfər) Sənubər – ("Oxşarlar" Qərib Mehdiyev) Aybəniz – ("Bəraət" Altay Məmmədov) Aysel – ("Cavadxan" Nüşabə Məmmədova) Bikə — ("Onuncular " Tofiq Mahmud) Sona – ("1905-ci ildə" Cəfər Cabbarlı) Zərifə — ("Ata mülkü" Əkrəm Əylisli) Dobrina – ("Səadət yağış deyil" Novruz Gəncəli) Məd.
Kövər bələdiyyəsi
Yevlax bələdiyyələri — Yevlax şəhərində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.
Abver
Abver (alm. Abwehr‎) — “müdafiə” (hərbi mənada) deməkdir və Üçüncü Reyxin casus təşkilatının adıdır. İkinci Dünya Müharibəsi illərində Alman ordusunun xəbər xidməti idi. Üç hissədən ibarət idi: Hərbi, texniki, siyasi və iqtisadi casusluq Təxribat Əks kəşfiyyat tədbirləri.Admiral Vilhelm Canaris 1938-ci ildən 1944-cü ildə fürer Adolf Hitlerə edilmiş sui-qəsdə kimi təşkilatın rəhbəri olmuşdur. Canarisin sui-qəsddə iştirak etdiyini iddia edən Hitler bu təşkilatı SS təşkilatının tərkibindəki Sicherheitsdienstə daxil etmişdir.
Aster
Çayırçiçəyi, aster (lat. Aster) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.Astranı çox vaxt kiçik təpələrdə əkirlər. Belə əkilmə şəraitində bitki daha cəzbedici görünür. Bu bitkinin gülləri ulduz formasında olduğuna görə adı yunancadan "ulduz" sözündən götürülmüşdür. Çoxillik astraların Şimali və Cənubi Amerikada, Avrasiya və Afrikada bitən 500-ə yaxın növü məlumdur. Onların 80 növündən bəzək bağçılığında istifadə olunur və aşağıdakı növlər xüsusilə geniş yayılmışdır: Alp astrasının (A.alpinus) çoxsaylı hamaşçiçəkləri səbətləri ilə fərqlənir. Dilcik formalı çiçəklər bənövşəyi, mavi, ağ rəngli olur. Boru formasında olan çiçəkləri sarıdır. Azərbaycanda Böyük və Kiçik Qafqazın Alp zonasında yabanı halda bitir. İtaliya astrası (A.amellus) — boruşəkilli, dilcikli çiçəkləri bənövşəyi, göy və sarı rəngdədir.