Lüğətlərdə axtarış.

Nihan Əlipənah oğlu Əliyev (23 dekabr 1938, Bakı) — professor. == Həyatı == Nihan Əliyev 1938-ci il dekabrın 22-də Baki şəhərinin II Zabrat kəndində anadan olub. Natamam orta təhsilini həmin kənddə 75 saylı orta məktəbdə almış, sonra isə orta təhsilini I Zabrat qəsəbəsindəki 73 saylı orta məktəbdə başa vurmuşdur. Bu orta təhsil 1946–1957 ci illəri əhatə edir. 1958-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin "Mexanika riyaziyyat" fakultəsinə daxil olub, 1963-cü ildə oranı riyaziyyatçı kimi bitirmişdir. Ailəlidir, üç övladı var. == Təhsili və elmi dərəcələri == 1963–66-cı illərdə BDU-nun "Riyazi fizika tənlikləri" kafedrasında aspiranturaya saxlanılıb. 1967-ci il martın 29-da Ukrayna Respublikasının Lvov şəhərindəki İvan Franko adına Lvov Dövlət Universitetində "Xarakteristik tənliyin kökü təkrarlanan olan adi xətti diferensial tənliklər sisteminin həllinin asimptotik ifadəsi və ixtiyari matris-funksiya üçün ayrılış formulu" mövzusunda elmlər namizədi alimlik dərəcəsi almaq üçün dissertasiya müdafiə etmişdir. 2013-cü ildə AMEA-nın Riyazıyyat və Mexanika İnstitutunda 1211.01 indeksli diferensial tənliklər üzrə "Ümumi xətti sərhəd şərti daxilində xüsusi törəməli tənliklər üçün sərhəd məsələsinin həllinin araşdırılması" mövzusunda riyaziyyat üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsi almaq üçün dissertasiya müdafiə etmişdir. Elmi məsləhətçisi AMEA-nın müxbir üzvü R.Hüseynov olmuşdur.

Nihan Qaya (türk. Nihan Kaya; 1 avqust 1979, İzmit) — Türkiyə fantastika yazıçısı və nəzəriyyəçisi. O, estetik nəzəriyyə və yaradıcılığa dair nəşrləri, eləcə də romanları və qısa hekayələri ilə tanınır. Hal-hazırda İstanbulda MEF Universitetinin Psixologiya fakültəsində dərs deyir. Nihan Qaya 2004-cü ildə "The Sanctuary" əsərinə görə Türkiyə Yazıçılar İttifaqı mükafatına layiq görülmüşdür. == Seçilmiş əsərləri == === Qeyri-bədii === 2019 İyi Toplum Yoktur: Günlük Hayatta Toplumun Bireyi İstismar Biçimleri (ISBN 978-605-375-924-9) 2018 İyi Aile Yoktur (ISBN 978-605-375-848-8) 2013 Yazma Cesareti: Acının Yaratıcılığa Dönüşümü [The Courage to Write: Converting Suffering to Creativity] (ISBN 978-975-539-756-6) 2011 Fildişi Kuyu: Psikanalitik Edebiyat Eleştirisi ve Kadın [The Ivory Well: Psychoanalytic Literary Criticism and the Feminine] (ISBN 978-605-5515-49-2) (Collection of academic papers published between 1998-2011) 2008 Compelled to Create: The Courage to Go Beyond. (In: Dreaming the Myth Onwards: Revisioning Jungian Therapy and Thought, edited by Lucy Huskinson) (ISBN 978-0-415-43838-4) === Bədii === 2017 Kırgınlık [Resentment] (ISBN 978-605-375-708-5) 2016 Kar ve İnci [The Snow and the Pearl] (ISBN 978-605-314-106-8) 2012 Ama Sizden Değilim [I Am Not One of Us] (ISBN 978-605-4643-13-4) 2008 Disparöni [Dyspareunia] (ISBN 978-975-6124-08-6) 2006 Buğu [The Mist] (ISBN 975-995-046-4) 2004 Çatı Katı [The Sanctuary](ISBN 975-6611-88-X) 2003 Gizli Özne [The Hidden Self] (ISBN 975-6611-61-8) == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Nihan Kaya web site Nihan Kaya. Görünendeki görünmeyen Kırgın olmasaydın roman yazmaya ihtiyaç duymazdım Nihan Kaya. Var olmak ve yaşamak birbirinden ayrı şeyler Nihan Kaya.

Qara nişanə — Azərbaycanlı kinorejissor Vaqif Mustafayevin 2003-cü ildə Elmira Axundovanın "Poliqrafçının ölümü" (2001) kitabı əsasında çəkilmiş filmi. İki seriyalı bədii film Heydər Əliyevin həyatı və genişmiqyaslı fəaliyyətindən bəhs edir. Film keçmiş Sovet İttifaqı respublikalarında son onilliklərdə baş vermiş tarixi hadisələri əks etdirir. Filmin kadrları Bakı, Moskva və Naxçıvanda çəkilmişdir. Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin rolunu Polşanın tanınmış aktyoru Tadeuş Xuk, keçmiş SSRİ prezidenti Mixail Qorbaçov rolunu Rusiyanın xalq artisti Vsevolad Şilovski ifa ediblər.

Leş-Nihan sindromu ― orqanizmdə hipoksantin-quanin-fosforiboziltransferaza fermentinin (HQFTF) fəallığının çox aşağı olması və ya tamamilə olmaması ilə xarakterizə edilən və hiperurikemiya ilə müşahidə olunan ağır irsi xəstəlikdir. == Səbəbi == Leş-Nihan X xromosomu ilə resessiv ötürülən irsi xəstəlikdir. Sindrom zamanı sərbəst purin əsaslarından purin nukleotidlərinin sintezi pozulur, nəticədə bu birləşmələrin de novo sintezi həddindən artıq sürətlənir, orqanizmdə sidik turşusu duzlarının miqdarı artır. Leş-Nihan sindromu zamanı müşahidə edilən psixi dəyişikliklərin meхanizmi isə aydın deyil. Ola bilər ki, beyində maddələr mübadiləsinin normal gedişi üçün sərbəst azot əsaslarından İMF və QMF-in sintez edilməsinin xüsusi əhəmiyyəti vardır. Normal halda beyində hipoksantin-quaninfosforiboziltransferaza fermentinin fəallığının yüksək olması bu fikri sübut edir. == Əlamətləri == Purin nukleotidlərinin sintezinin artması orqanizmdə normal haldakına nisbətən 3–6 dəfə artıq sidik turşusu duzları əmələ gəlir. Bu isə həyatın ilk illərində podaqra əlamətlərinin və böyrək daşlarının əmələ gəlməsinə (nefrolitiaz), eyni zamanda hiperurikemiyaya səbəb olur. Xəstəlik zamanı müşahidə olunan hallardan biri xəstələrin öz bədənlərinə xəsarət yetirməyə meyilli olmasından ibarətdir. Xəstələr 2–3 yaşında olarkən barmaqlarını və dodaqlarını dişləməyə başlayırlar.

Miyanə (yerli əhali arasında Miyana olaraq da adlanır) (fars. میانه‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanında şəhər, Miyanə şəhristanının inzibati mərkəzi. Tehrandan 439 km şimal-qərbdə, Təbrizdən isə 187 km cənub-şərqdə yerləşir. Təbriz, Marağa və Mərənddən sonra Şərqi Azərbaycan ostanının dördüncü iri şəhəridir. 1828-ci ilin məşhur Türkmənçay müqaviləsinin imzalanma yeri olan Türkmənçay kəndi də məhz indiki Miyanə şəhristanının tərkibində, Miyanə şəhəri yaxınlığında yerləşir. == Etimologiyası == Bölgənin adı çox güman ki farsca "orta, mərkəz" mənalarını daşıyan "miyan" sözüylə bağlıdır; belə halda "Miyanə" adını "mərkəzdə yerləşən şəhər / mərkəzi şəhər" kimi açıqlamaq olar. Azərbaycanlı publisist-politoloq Reyhan Mirzəzadənin fikrincə, şəhər öz adını üç dağın — Büzgüm, Qaflantı və Üçtəpə dağlarının arasında yerləşdiyinə görə, rusiyalı tarixçi Vasili Bartoldun fikrincə erkən orta əsrlərdə bölgədəki iki ən böyük şəhərin — Ərdəbil və Marağanın arasında, hər iki şəhərdən təxminən eyni məsafədə (təxminən 20 fərsəx) aralı yerləşdiyinə görə, orta əsrlər tarixçisi Yaqut əl-Həməviyə görə isə Marağa və Təbriz arasında yerləşdiyinə görə və onlarla birlikdə bir üçbucaq təşkil etdiyinə görə almışdır. == Tarixi == Miyanə Azərbaycanın ən əski şəhərlərindən biridir. Əsası kənd kimi qoyulan bu şəhər tarixi Gərmərud (digər adı Gərməri) mahalının mərkəzi olub, vaxtilə Sərab xanlığının parçası olub. Miyanənin ətrafında Miyana çayı (buna Şəhri çayı da deyilir), Qaranqu, Ayıdoğmuş və Qızılüzən adlanan dörd çay axır.

Тixama (ərəb. تهامة‎) — qumlardan ibarət olan və Ərəbistan yarımadasının qərb, cənub-qərb sahillərini əhatə edən səhra. Səhra Qırmızı dəniz və Hiçaz, Asir dağları arasında yerləşir. İnzibati cəhətdən Səudiyyə Ərəbistanı və Yəmən ərazisində yerləşir. Sahilboyu səhranın eni 5–70 km arasında dəyişir. Çayları şərqdən qərbə axır. Yağıntəlarla qidalanırlar. Daimi axara malik deyillər. İqlimi turopikdir. İl ərzində 30 mm yağıntı düşür.

Nisan (ivr. ‏נִיסָן‏‎) Yəhudi təqviminə görə rəsmi ilin yeddinci ayıdır (artıq illərdə səkkizinci aydır və il 1 tişreydə başlayır) və dini ilin birinci ayıdır (dini il 1 nisanda başlayır). 30 gün davam edən bu ay Miladi təqvimində mart-aprel aylarına düşür. Nisan adı Babil dilindən gəlib, Tövratda Babil Sürgünündən əvvəl bu aya bahar mənasını verən Aviv adı verilmişdi.

Nişan bu mənaları ifadə edə bilər: Nişan mərasimi — Azərbaycanın milli toy adətlərinin tərkib hissəsi. Döş nişanı — insanların sinəsinə taxdığı fərqləndirici detal.

Gəncin (fars. گنجین‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 105 nəfər yaşayır (30 ailə).

Gəngədik (fars. گنگديك‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 53 nəfər yaşayır (17 ailə).

Gərdələyan (fars. گرده لائين‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 66 nəfər yaşayır (15 ailə).

Gəvinərud (fars. گاوينه رود‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 415 nəfər yaşayır (85 ailə).

Hacıhimmətli (fars. حاجي همتلو‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 183 nəfər yaşayır (49 ailə).

Hacımahmudlu (fars. حاجي محمودلو‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə yaşayışı yoxdur yaşayır (ailə).

Hacımir (fars. قارابلاغ‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 76 nəfər yaşayır (26 ailə).

Hacıxəlil (fars. حاج خليل‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 126 nəfər yaşayır (30 ailə).

Həftçeşmə (fars. هفت چشمه‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 168 nəfər yaşayır (36 ailə).

Həndəlan (fars. هندلان‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 234 nəfər yaşayır (57 ailə).

Kalyan (fars. كليان‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 155 nəfər yaşayır (42 ailə).

Keh (fars. كه‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 166 nəfər yaşayır (39 ailə).

Kesəcin (fars. كسجين‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 221 nəfər yaşayır (44 ailə).

Kula (fars. كولا‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 274 nəfər yaşayır (46 ailə).

Kəzərəc (fars. كزرج‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 291 nəfər yaşayır (71 ailə).

Livanlı (fars. ليوانلو‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 442 nəfər yaşayır (83 ailə).

Mahiabad (fars. ماهي اباد‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 468 nəfər yaşayır (104 ailə).