Lüğətlərdə axtarış.

Normativ akt– 1) Tənzimlənməsi Azərbaycan Respublikası Konstitusiyası ilə,qanunla və ya fərmanla dövlət orqanının səlahiyyətlərinə aid edilən məsləkər üzrə həmin dövlət orqanı tərəfindən və ya referendum yolu ilə qəbul edilmiş rəsmi sənəddir. Normativ hüquqi aktlar qeyri-müəyyən subyekt dairəsi üçün Və dəfələrlə tətbiq olunması üçün nəzərdə tutulur. 2)hüquqi akt – hüquq mənbələri növlərindən biri. Normativ akt hüquq normalarının müəyyənləşdirilməsi, dəyişdirilməsi, ləğv edilməsi məqsədi ilə dövlət orqanı tərəfindən verilir. Hüquqi aktlar kateqoriyasına normativ hüquqi aktlarla yanaşı normativ xarakterli hüquqi aktlar və qeyri-normativ hüquqi aktlar da daxildir. == Ədəbiyyat == R.Əliquliyev, S.Şükürlü, S.Kazımova. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər. Bakı İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.

Normativ etika — fəlsəfi intizam, mövcud əxlaq normalarını, əxlaqi təlimləri öyrənən etika bölməsidir. Nəzəri etikanın bir hissəsi - normalar elmidir. Normativ etikaya iki baxımdan baxıla bilər: idrak və qeyri-idrak. Eyni zamanda, qeyri-idrakçı bir mövqe baxımından normativ etika əxlaqi şüurun bir elementi kimi qiymətləndirilir və təsvir etikası əxlaq haqqında bilik olaraq buna qarşı çıxır. Koqnitiv baxımdan normativ etika əxlaqdan fərqlənmir və beləliklə, öz araşdırma obyekti olduğundan nizam və əxlaq haqqında biliklər qarışıqdır. Bəzi müasir idrak alimləri norma etikasının elmi nəzəriyyə kimi qəbul edilməməsi lazım olduğunu iddia edirlər, çünki onun mövzusu ciddi şəkildə ümumiləşdirilməyib sistemləşdirilə bilməz. == Normativ etika sahələri == Hər hansı bir rasionalistik əxlaq normativ etikanın, o cümlədən tətbiq olunan etikanın və konkret mənəvi təlimlərin sahələrindən biri sayıla bilər. === Tarixi istiqamətlər === ==== Stoaçılıq ==== Erkən ellinizm dövründə meydana gələn və qədim dünyanın sonuna qədər təsirini qoruyan bir fəlsəfi məktəb. Məktəb adını Stoa Poykile (yun. στοά ποικίλη, hərfən «boyalı portiko»), adından almışdır, burada stoaçılığın banisi olan Zenon Kitiyski əvvəlcə müstəqil müəllim kimi fəaliyyət göstərmişdir.

Normativ yoxlama (ing. Authority control) — kitabxana elmində kataloq və biblioqrafik məlumatların yeganə və bənzərsiz bir ad verilərək keçirilməsi prosesi. Bu unikal başlıqlar ardıcıl olaraq kataloqda istifadə olunur və digər təşkilati məlumatlarla, məsələn arayışlar ilə işləyir. Hər bir başlıqda tətbiqetmənin və istifadənin hədləri haqqında qısa bir məlumat var, bu təşkilat kitabxana işçilərinə kataloqu yeniləməyə kömək edir və tədqiqatçıların işini asanlaşdırır. Kataloqatçılar, hər bir obyekti (müəllif, kitab, seriya, naşir) özünəməxsus bir mətn identifikatoru təyin edirlər, bu giriş, təxəllüs və ya kriptonimin bir variantı olsa belə, bu varlığa aid bütün istinadları bənzərsiz təsvir etmək üçün istifadə olunur. Unikal bir başlıq, əlaqəli qurumlar haqqında məlumat daxil olmaqla, bütün müvafiq məlumatları əldə etməyə imkan verir. Normativ yoxlama bir verilənlər bazasında yerləşə bilər və digər qurumlarla və digər məlumat bazaları ilə əlaqələri ehtiva edə bilər. Buna görə normativ nəzarət bir növ biblioqrafik nəzarət və normativ lüğətdir. Nəzəri cəhətdən hər hansı bir məlumat normativ yoxlamaya məruz qalsa da (şərti adlar, şəxsi adlar, firma adları), kitabxanalardakı kataloqlar ümumiyyətlə müəlliflərin və kitabların adları ətrafında cəmlənir. Konqres təsnifatı kitabxanası oxşar bir funksiyanı yerinə yetirir, baxmayaraq ki, ümumiyyətlə ayrıca nəzərdən keçirilir.

Normativ aktların sistemləşdirilməsi — hüquq normalarının sadələşdirilməsinə və təkmilləşdirilməsinə yönəlmiş fəaliyyət. == Növləri == Müasir hüquqşünaslığa əsasən sistemləşdirmənin üç növündən (metodundan) istifadə edir: təsis: rəsmi; qeyri-rəsmi; konsolidasiya; kodlaşdırma: universal; sənaye; sənaye daxili; kompleks / sahələrarası.Həmçinin tənzimləyici aktların uçotu sistemləşdirmə yanaşmalarından bəhs olunur. === Normativ aktlarının uçotu === Dövlət orqanları, müəssisələr, təşkilatlar və təşkilatlar tərəfindən saxlanılması məqsədi ilə müəyyən bir sxem üzrə işlənmə və tənzimləmə üçün mövcud qaydaların toplanması. Ən ümumi jurnal mühasibat və avtomatlaşdırılmış mühasibatdır. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == ƏlavəСенин И. Н. Основы юридической техники. Directmedia. 2017. ISBN 978-5-4475-9034-5. Владимир Исаков, Владимир Толстик, Владимир Баранов, Владимир Карташов, Юрий Тихомиров. Теория государства и права 4-е изд., пер.

Normativ hüquqi akt — səlahiyyətli dövlət orqanı tərəfindən qəbul edilmiş, göstərişləri ümumi məcburi xarakter daşıyan, hüquq normalarını müəyyən edən, dəyişdirən və ya ləğv edən, dəfələrlə tətbiq olunmaq üçün nəzərdə tutulmuş rəsmi yazılı sənəddir. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi tərəfindən 21 dekabr 2010-cu il tarixində qəbul edilən Normativ hüquqi aktlar haqqında Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Qanunu 1.0.1-ci maddəsində Normativ hüquqi akt anlayışı aşağıdakı şəkildə göstərilir: Normativ hüquqi akt – tənzimlənməsi Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası ilə, qanunla və ya fərmanla dövlət orqanının səlahiyyətlərinə aid edilən məsələlər üzrə həmin dövlət orqanı tərəfindən və ya referendum yolu ilə qəbul edilmiş, hamı üçün məcburi davranış qaydalarını əks etdirən, qeyri-müəyyən subyektlər dairəsi üçün və dəfələrlə tətbiq olunmaq üçün nəzərdə tutulmuş müəyyən formalı rəsmi sənəddir.Normativ hüquqi aktı qəbul edən dövlət orqanına ictimai münasibətlərin müəyyən sahəsinin tənzimlənməsində xüsusi səlahiyyət verilirsə, həmin dövlət orqanının qəbul etdiyi normativ hüquqi akt eyni kateqoriyalı dövlət orqanının həmin sahə üzrə qəbul etdiyi normativ hüquqi aktına münasibətdə daha yüksək hüquqi qüvvəyə malikdir.

Narrativ (lat. narrare; mənası – "nağıl etmək, demək") — söz və ya obrazlar ardıcıllığı şəklində oxucuya və ya dinləyiciyə təqdim edilən, bir-biri ilə əlaqəli hadisələrin müəyyən toplusu haqqında öz-özünə yaradılmış nağıl etmə. "Narrativ" termininin mənalarının bir hissəsi ümumi işlənən "povest", "hekayə" sözləri ilə üst-üstə düşür. Narrativ doktrinası narratologiyanın çərçivəsindədir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Калмыкова Е. С., Мергенталер Э. Нарратив в психотерапии: рассказы пациентов о личной истории (часть II) // Журнал практической психологии и психоанализа, № 2, 2002 г. Карабаева А. Г. Нарратив в науке и образовании // Инновации и образование: Сборник материалов конференции. Серия «Symposium», вып. 29. — СПб.: Санкт-Петербургское философское общество, 2003. — С. 89—96.

Quşüzümü (lat. Solanum) — bitkilər aləminin quşüzümüçiçəklilər dəstəsinin quşüzümükimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Normani Kordey Hemilton (ing. Normani Kordei Hamilton; 31 may 1996, Atlanta) — ABŞ müğənni və rəqqasəsi.

Dendrobium fimbriatum (lat. Dendrobium fimbriatum) — səhləbkimilər fəsiləsinin dendrobium cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Callista fimbriata (Hook.) Kuntze (1891) Dendrobium paxtonii Paxton (1839) Dendrobium normale Falc. (1839) Dendrobium fimbriatum var. oculatum Hook.

Dinoseris (lat. Dinoseris) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Dinoseris salicifolia Griseb.SinonimDinoseris salicifolia var. araneosa Kuntze Dinoseris salicifolia var. normalis Kuntze Hyaloseris boliviensis J.Koster Hyaloseris salicifolia (Griseb.) Hieron.

Orta cincilim (lat. Stellaria media) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin qərənfilkimilər fəsiləsinin cincilim cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Alsine apetala Kit. ex Nyman Alsine avicularum Lam. Alsine barbata Stokes Alsine bipartita Gilib. [Invalid] Alsine brachypetala Opiz Alsine elongata Jord. & Fourr. Alsine glabella Jord. & Fourr. Alsine gussonii Jord.

Hüquq normaları — ümumi xarakter daşıyan, rəsmiləşdirilmiş, davranış qaydalarını müəyyən edən, dövlət tərəfindən qeydə alınmaqla tanınan, zəruri olduqda icrası dövlət məcburiyyət tədbirləri ilə təmin edilən, ictimai münasibətlərin iştirakçılarının hüquq və vəzifələrini müəyyən edən qaydalardır. == Hüquq normalarının əlamətləri == Hüquq normalarının aşağıdakı əlamətləri var: insanların davranışını tənzimləyir. ümumi xarakter daşıyır. dövlətlə əlaqəlidir, hüquq normalarını ya dövlət müəyyən edir, ya da dövlətin icazəsi olduqdan sonra tətbiq edilir. rəsmi xarakter daşıyır. Dövlət orqanları tərəfindən aktlarda əks edilməklə rəsmiləşdirilir. sistemlilik. Hüquq normaları bir biri ilə bağlıdır, ziddiyət təşkil etmirlər. == Hüquq normalarının quruluşu == Bir qayda olaraq, hüquq norması üç hissədən ibarət olur: Hipotez (əgər…) — hüquq normasının realizəsi, sanksiyanın tətbiqi müəyyən hərəkətinin edilməsi və ya edilməməsi ilə əlaqələndirilir. Məsələn, Cinayət Məcəlləsi normalarında xüsusi hissənin maddələrində əgər cinayət törədilisə, ağırlaşdırıcı hallar olmaqla cinayət törədilirsə cəzanın tətbiq edilməsi.

Kağız formatı və ya A formatları — beynəlxalq İSO standartlarına müvafiq olaraq, ən böyük ölçüsü A0, ən kiçik ölçüsü isə A10 sayılır; yəni A4 (210x297 mm), A0 (841x1189 mm), A10 (26x37 mm). Müvafiq olaraq digər nəşr formatları çap vərəqinin qatlanması ilə alınır. Tərəflərin uzunluğu 1:2 nisbətdə götürülür. == Ədəbiyyat == Əliquliyev R.M., Şükürlü S.F., Kazımova S.İ., Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər // Bakı. İnformasiya Texnologiyaları nəşriyyatı. 2009. 201 s.

Əxlaq norması — əxlaqi tələblərin eyni tipli davranışlara şamil edilən ümumi göstərişlər və qadağalar vasitəsilə insanların davranışını tənzim edən formasıdır. Hüquq normalarından fərqli olaraq əxlaq norması dövlət hakimiyyəti tərəfindən deyil, adət və ictimai rəyin gücü ilə sanksiya alır; cəmiyyətin əxlaqi şüurunda kimin tərəfindənsə xüsusi verilən qanun nəticəsində deyil, kortəbii formalaşır. Əxlaq normaları öz-özlüyündə hələ insanın davranışı üçün məqbul rəhbərlik ola bilməz; abstrakt ümumiliyə malik olduqlarından bu, normal xüsusi vəziyyətlərlə bağlı mümkün istisnaları nəzərdə tutmur. Buna görə də konkret vəziyyətlərdə bu və ya digər əxlaq normalarının tətbiqi məsələsi məzmunca daha ümumi əxlaq prinsipləri əsasında həll olunmalıdır. Sosial məzmununa görə əxlaq norması həm ümumbəşəri, həm də tarixən məhdud, sinfi xarakterə malik ola bilər. Sonuncu halda bir sosial formasiyadan digərinə keçid zamanı uzun vaxt ərzində köhnə əxlaq normalarının dağılması və yenilərinin yaranması baş verir.

8K, bir rəqəmsal video formatıdır. İlk olarak yüksək görüntü imkanı rəqəmsal kameralarda istifadə edilmişdir. 8192 × 4320 pikselə qədər görüntü keyfiyyəti imkanı təmin edər. K hərfi x1000 mənasına gəlir və görüntü imkanındakı üfüqi piksel sayını ifadə edər. 8K, üfüqi olaraq 8000 piksel görüntü imkanı ekranı ifadə edər.

Protokol dedikdə elə qaydalar toplusu başa düşülür ki onlar məlumatlar paketinin və ya məlumatın formatını müəyyənləşdirir İP protokolu başlıq və mətn hissələrindən ibarətdir. Başlıq hissə 20 baytlıq hissəni özündə saxlayır. Həmçinin vacib olmayan uzunluğu da ehtiyat kimi saxlayır.Başlıq hissə soldan sağa doğru ötürülür yəni 1ci növbədə bu versiyada ilk baytlar ötürülür. Daha sonra isə ardıcıl olaraq nizamlanmış formada sonrakı baytlara ötürülür. Sahə versiyası protokolun əsas versiyasıdır. Bu versiya imkan verir ki protokolu istənilən yerdə istifadə etmək mümkün olsun . Başlığın uzunluğu dəyişən qiymət alır. Xidmətlər tipi sahəsi xidmətlər siniflərini göstərir və etibarlılığın eləcə də sürətin müxtəlif kombinasiyalarını istifadə etməyə imkan verir. Ümumi uzunluğun maksimal qiyməti 65535 bayta bərabərdir. İdentifikator məlumatları qəbul edən hosta imkan verir ki alınmış məlumatlar fraqmentinin hansı hissəyə aid olduğunu müəyyən edir.

Hər bir TCP protokolu 20 baytlıq başlıq hissədən ibarətdir. Bu başlıqdan sonra əlavə sahə gəlir bu sahədə 65495 bayt verilənlər yerləşə bilərlər. Qəbul edən sahələr və ötürücü sahələr sonlu sayda birləşmələrdən ibarət olan lokal sahələrin identifikatorlarıdır. Bunlar hostun İP ünvanları ilə birlikdə 48 bitlik identifikatoru təşkil edirlər. Bu identifikator son nöqtənin vəziyyətini müəyyənləşdirir. Növbəti sahələr sıra ardıcıllığını və təstiq ardıcıllığını göstərən sahələrdir. Bu sahələrdən sonra TCP protokolunun başlığının uzunluğunu göstərən sahə gəlir . Daha sonra ist. olunmayan 6 bitlik sahə mövcuddur. Bu sahə ehtiyat üçün nəzərdı tutulmuşdur.

Zəngin mətn formatı (ing. Rich Text Format RTF) — əksər mətn redaktorlarının dəstəklədiyi fayl formatı. Müxtəlif platformalarda (məsələn, Apple Macintosh və IBM-uyumlu kompüterlərdə) işlədiyindən formatlanmış mətn sənədlərini tətbiqi proqramlar arasında ötürmək üçün bu formatdan istifadə edilir. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.

ZIP, məlumatların itkisiz sıxılmasını dəstəkləyən arxiv fayl formatıdır. ZIP faylı sıxılmış ola biləcək bir və ya bir neçə fayl və ya qovluqdan ibarət ola bilər. ZIP fayl formatı bir sıra sıxılma alqoritmlərinə icazə verir, baxmayaraq ki, DEFLATE ən çox yayılmışdır. Bu format ilk olaraq 1989-cu ildə yaradılmışdır və ilk dəfə Thom Henderson tərəfindən əvvəlki ARC sıxılma formatını əvəz edən PKWARE, Inc.-in PKZIP yardım proqramında tətbiq edilmişdir. ZIP formatı daha sonra PKZIP-dən başqa bir çox proqram yardımçıları tərəfindən sürətlə dəstəkləndi. Microsoft, versiyalarına daxili ZIP dəstəyini ("sıxılmış qovluqlar" adı altında) daxil etdi Windows 98 üçün "Plus! 98" addon vasitəsilə 1998-ci ildən Microsoft Windows. Windows ME-də 2000-ci ildən yerli dəstək əlavə edilib. Apple Mac OS X 10.3 (BOMarchiveHelper, indi Arxiv Utility vasitəsilə) və sonrakı versiyalarda daxili ZIP dəstəyini daxil etmişdir. Əksər pulsuz əməliyyat sistemləri Windows və Mac OS X-ə bənzər şəkildə ZIP dəstəyi ilə qurulmuşdur.

APK və ya tam adıyla Android Aplication Package (azərb. Android proqram arxivi‎) deməkdir. APK faylları Google Play və digər üçüncü tərəf web səhifələrindən tapıla bilinir. Bu fayllar BlackBerry 10.2.1 üstü bütün Android tabanlı cihazlarda çalışır. APK Fayllar Android Cihazlarda Paket Quraşdırıcı və ya Paket oxuyucu kimi tətbiqlər vasitəsilə açılır və cihaza həmin proqramı yükləyir (APK Faylında olan tətbiqi). Bu sistemdən istər Android proqramlı, istərsə də Anroid proqram əsaslı istifadəçilər istifadə edə bilərlər.

Raw — Rəqəmsal kameranın , rəqəmsal kino kamerasının , habelə hərəkətsiz görüntü və ya film skanerinin fotomatrisindən elektrik siqnalları haqqında xam məlumatları ehtiva edən rəqəmsal şəkil fayl formatıdır .Belə fayllar matrisin elektrik siqnalları haqqında birbaşa ADC -dən alınan məlumatları ehtiva edir, heç bir ümumi qəbul edilmiş spesifikasiyası (standart) yoxdur . Müxtəlif istehsalçıların matrisləri və ADC-lərinin texniki xüsusiyyətlərinə görə universal RAW standartı yoxdur və müxtəlif cihazlardan olan fayllar bir-birindən fərqlənir. == Xüsusiyyətləri == RAW faylları bəzən "rəqəmsal neqativlər" adlanır, çünki onlar analoq fotoqrafiya və kinoda neqativlərə oxşar rol oynayırlar. Həm fotoqrafik, həm də kino neqativləri son görüntü deyil, onu yaratmaq üçün bütün lazımi məlumatları ehtiva edir. Əksər tətbiqlərdə " inkişaf " adlanan RAW fayllarının çevrilməsi prosesi oxşar məna daşıyır , çünki foto materialların emalı ilə analoqu olaraq , gizli təsvirə daxil edilmiş məlumatları bu və ya digər şəkildə şərh etməyə imkan verir. Dönüşüm zamanı RAW faylının özü heç bir şəkildə dəyişmir, lakin göstərmə və çap üçün uyğun olan başqa bir fayl yaratmaq üçün mənbə kimi xidmət edir. Bununla belə, proses bu şəkildə əldə edilən fayllardan bərpa olunmayan məlumatın geri dönməz itkisi ilə nəticələnir. Bundan əlavə, RAW faylları monoxrom məlumat massivini xüsusi rəng məkanına çevirmək üçün konversiya zamanı debaerizasiyaya məruz qalır. Qrafik redaktorlarda baxmaq üçün uyğun olan son qrafik faylı "rəqəmsal neqativdən" "çap"dır, yaratma şərtləri, analoq foto çap prosesində olduğu kimi, konvertasiya zamanı dəyişdirilə bilər.. RAW faylının çevrilməsi həm TIFF və ya JPEG şəkillərini tez yaradan daxili kamera çeviricisi ilə , həm də xarici kompüterdə çəkilişdən sonra həyata keçirilə bilər .