Lüğətlərdə axtarış.

Eliu Rut ( 15 fevral 1845 - 7 fevral 1937) — Prezident Teodor Ruzveltin dövründə ABŞ-nin dövlət katibi, Ruzvelt və Prezident Vilyam Mak-Kinli dövründə Hərbi nazir vəzifələrində çalışmış Amerika vəkili və dövlət xadimi. Vasinqtonda bir neçə yüksək səviyyəli hökumət vəzifələrini icra edib və Nyu-York şəhərində özəl sektorda hüquq təcrübəsi qazanıb. Bu səbəbdən bəzən XX əsrin siyasi "müdrik adamının" prototipi sayılır,bir sıra xarici və daxili məsələlərdə prezidentlərə məsləhət verir. Ştatın qanunverici orqanı tərəfindən Nyu-Yorkdan ABŞ senatoru seçildi və 1909–1915-ci illərdə bu vəzifəni icra etdi. Rut 1912-ci ildə Nobel Sülh mükafatına layiq görülmüşdür .. Rut,Endrü Karnegi kimi güclü sahibkarda daxil olmaqla,böyük şirkətlərdən müştəriləri olan aparıcı vəkil idi. Rut,Karnegi Beynəlxalq Barış Vəqfinin, Vaşinqton Karnegi İnstitutu və Nyu-Yorkun Karnegi Korporasiyasının prezidenti və ya sədri vəzifəsində çalışıb. Vilyam Mak-Kinli və Teodor Ruzvelt dövründə Hərbi nazir olaraq Rut,xüsusilə Filippinlər və Kuba daxil olmaqla yeni müstəmləkə mülkləri üçün Amerika siyasətini hazırladı. Filippin qiyamını yatırmaqdakı rolu evindəki anti-imperialist fəalları qəzəbləndirdi. Rut,Tərəqqi dövrünün etik standartlarında göstərildiyi kimi texnologiya,mühəndislik və maraqsız ictimai xidməti vurğulayaraq,müstəmləkə idarəsinə atılqan yanaşmanı dəstəklədi.

Rut Ayko Asava (ing. Ruth Aiko Asawa; 24 yanvar 1926, Noruolk, Kaliforniya – 6 avqust 2013, San-Fransisko, Kaliforniya) – yaponəsilli ABŞ heykəltəraşı və rəssamı. O, yaratdığı biomorfik tel formalarına, eləcə də, ictimai sənət quraşdırmalarına görə tanınır. == İlk illəri == Rut Asava 24 yanvar 1926-cı ildə Kaliforniya ştatının Norualk ferma icmasında doğulmuşdur. Valideynləri Umakiçi və Haru Asava ABŞ-yə immiqrasiya etmiş yaponlar idi. Rut yeddiuşaqlı ailənin dördüncü uşağı idi.Rut uşaq yaşlarından etibarən sənətə maraq göstərməyə başlamışdır. Onun ağ ayı rəsmi 1935-ci ildə sərgiyə qoyulmuş və üçüncü sinif müəllifi onun sənət bacarığını tərifləmişdir. Asava 1939-cu ildə Azadlıq heykəlinin rəsmini çəkərək məktəbdə keçirilən bir rəsm müsabiqəsinin qalibi olmuşdur. Şənbə günləri yapon dili və mədəniyyəti ilə məşğul olur, eləcə də, kalliqrafiya öyrənirdi.İkinci dünya müharibəsi zamanı ABŞ yaponlarının internasiyası Asava ailəsinin həyatına böyük zərbə vurmuşdur. 1942-ci ilin fevralında atası Umakiçi saxlanılaraq Nyu-Meksiko ştatındakı düşərgəyə göndərilmişdir.

Rut Belvil (5 mart 1854, Qriniç[d], Kent qraflığı – 7 dekabr 1943) — öz müştərilərinə dəqiq vaxt satan londonlu qadın-sahibkar. Biznesin mahiyyəti ondan ibarət idi ki, xanım Belvil hər səhər Qrinviç rəsədxanasına gedib xronoqrafı ilə vaxtı dəqiqləşdirirdi və sonra onun xidmətlərindən istifadə edən müştərilərə həmin xronoqraf üzrə dəqiq vaxtı bildirirdi. == Biznes == Vaxt satışı üzrə biznes Rut Belvillə valideynlərindən qalmışdı. Onun atası Con Henrinin 1856-cı ildə artıq 200-ə yaxın müştərisi var idi. Hər səhər o , Qrinviç rəsədxanasına yollanıb öz saatını Qrinviç vaxtı ilə dəqiqləşdirirdi. Henrinin ölümündən sonra onun dul qalmış arvadı Mariya Elizabet 1892-ci ilədək onun işini davam etdirir. 1892-ci ildə 80 yaşlı Mariya biznesi qızı Ruta ötürür. Hər bazar ertəsi saatını rəsədxananın saatı ilə quran Rut həftə boyunca müştəriləri ziyarət edirdi. Vaxtın bildirilmə dəqiqliyi təxminən 10 saniyə təşkil edirdi. XX əsrin əvvəlində Belvillin rəqibi peyda oldu.

Rut Benedikt (ing. Ruth Benedict; 5 iyun 1887[…], Nyu-York, Nyu-York ştatı – 17 sentyabr 1948[…], Nyu-York, Nyu-York ştatı) – ABŞ antropoloqu, folklorşünası və şairəsi. == Həyatı == Rut Benedikt 1909-cu ildə Vassar kollecindən məzun olduqdan sonra 1914-cü ildə evlənmiş və Nyu-York şəhərinə köçmüşdür. 1919-cu ildə Sosial Tədqiqatlar üzrə Yeni Məktəbdə antropoloqlar Aleksandr Qoldenveyzer və Elsi Klüs Parsonsun tələbəsi olmuşdur. 1921-ci ildə Kolumbiya Universitetinə daxil olaraq Frans Boasdan dərslər almış, 1923-cü ildə fəlsəfə doktoru dərəcəsi almışdır.O, dilçi Eduard Sepir və Marqaret Middən təsirlənmişdir. 1920-ci illərdə Anna Sinqlton adı ilə şeirlər yazmışdır. Kolumbiya Universitetində Boasla işləmiş, 1923-cü ildə mühazirəçi, 1948-ci ildə professor olmuşdur. O, 1930 və 1940-ci illərdə Nyu-York şəhərini antropologiya tədqiqatlarının mərkəzinə çevirmişdir.Benedikt Amerika hinduları arasında bir sıra sahə tədqiqatları aparmışdır. Xüsusilə, ABŞ-nin cənub-qərbində zunilərin fərdi şəxsiyyəti ilə mədəniyyəti arasındakı əlaqəni öyrənmişdir. İkinci dünya müharibəsindən sonra Kolumbiya Universitetində Müasir Mədəniyyətlərdə Tədqiqat adlı layihəni idarə etmişdir.

Rut Marianna Hendler (4 noyabr 1916, Denver – 27 aprel 2002) amerikalı biznesmen qadın və ixtiraçı.Oyuncaq istehsalçısı Mattel Inc-in keçmiş prezidenti.1959-cu ildə bütün dünya üzrə milyarddan çox satış etmiş Barbi kuklalarını ixtira etməsi ilə məşhurdur. == Erkən həyatı == O,1916-cı ildə Kolorado ştatının Denver şəhərində polyak-yəhudi immiqrantları olan İda və Yakob Moskonun övladı olaraq dünyaya gəlib.Orta məktəb sevgilisi Elliot Hendler ilə evlənərək və 1938-ci ildə Los-Ancelesə köçdü.Əri yeni növ plastik olar pleksidən özlərinə mebel düzəltməyə başlayandan Rut mebel biznesinə başlamağı təklif etdi.Douglas Aviasiya Şirkəti ilə müqavilə imzalayaraq işə başladı. == Mattelin qurulması == Elliot Hendler və iş ortağı Harold "Matt" Matson şəkil çərçivələri istehsalı üçün kiçik bir şirkət qurdular və adlarının bir hissəsini birləşdirərək "Mattel" adlandırdılar("Matt" və "Elliot") Daha sonra istehsalat artıqlarından kukla evi qurdular.Daha sərfəli olduğunu görüb kukla istehsalına daha çox diqqət ayırdılar.Şirkətin ilk böyük satışı oyuncaq ukulele olan "Uke-a-doodle" oldu. == Barbinin yaranması == Barbi kuklasını yaradərkən Rut,qızı Barbaradan ilhamlanmışdı.Rut,qızının və dostlarının yetkin qız formasında oyuncaqlarla oynamağı kiçik uşaq oyuncaqlarından daha çox sevdiyini görmüşdü.Həmin vaxta qədər yetkin qız formasında oyuncaqları karton kağız formasında olurdu.Rut isə oyuncağın üçölçülü formasını düzəltməyə qərar verdi. Rut əvvəlcə Mattel şirkıtini buna razı sala bilməsə də Almaniyaya gedərək oradan Lili adlı oyuncaq kuklanı almış və Mattel şirkətini Barbi kuklası istehsal etməyə razı salmışdı.İlk Barbi kuklası 1959-cu ildə istehsal olundu.

Rut Lorenso(isp. Ruth Lorenzo; doğ. 10 noyabr 1982, Mursiya, İspaniya) —ispan müğənnisi, aktrisası. == Həyatı == Rut Lorenso 10 noyabr 1982-ci ildə İspaniyanın Mursiya şəhərində doğulub. İspaniya nümayəndəsi Rut Lorenso 2008-ci il Britaniyada "X Factor" müsiqi müsabiqəsində iştirak edib. O zaman o, həmin müsabiqədə 5-ci yeri tutmişdu. Rut Lorenso "Dancing in the Rain" ("Yağış altında rəqs") trekini Londonda yazıb. Onun sözlərinə görə, Britaniya iqlimi onu bu mahnını seçməyə sövq edib. "Britaniyalı pərəstişkarlarım məni dəstəklədiklərinə görə özümü çox xoşbəxt sayıram", Ruth BBC-yə bildirib.

Karola Ruth Siegel (ing. Ruth Westheimer; 4 iyun 1928) — Almaniya aktyoru, "Oskar" mükafatı laureatı.

Rut Ayko Asava (ing. Ruth Aiko Asawa; 24 yanvar 1926, Noruolk, Kaliforniya – 6 avqust 2013, San-Fransisko, Kaliforniya) – yaponəsilli ABŞ heykəltəraşı və rəssamı. O, yaratdığı biomorfik tel formalarına, eləcə də, ictimai sənət quraşdırmalarına görə tanınır. == İlk illəri == Rut Asava 24 yanvar 1926-cı ildə Kaliforniya ştatının Norualk ferma icmasında doğulmuşdur. Valideynləri Umakiçi və Haru Asava ABŞ-yə immiqrasiya etmiş yaponlar idi. Rut yeddiuşaqlı ailənin dördüncü uşağı idi.Rut uşaq yaşlarından etibarən sənətə maraq göstərməyə başlamışdır. Onun ağ ayı rəsmi 1935-ci ildə sərgiyə qoyulmuş və üçüncü sinif müəllifi onun sənət bacarığını tərifləmişdir. Asava 1939-cu ildə Azadlıq heykəlinin rəsmini çəkərək məktəbdə keçirilən bir rəsm müsabiqəsinin qalibi olmuşdur. Şənbə günləri yapon dili və mədəniyyəti ilə məşğul olur, eləcə də, kalliqrafiya öyrənirdi.İkinci dünya müharibəsi zamanı ABŞ yaponlarının internasiyası Asava ailəsinin həyatına böyük zərbə vurmuşdur. 1942-ci ilin fevralında atası Umakiçi saxlanılaraq Nyu-Meksiko ştatındakı düşərgəyə göndərilmişdir.

Acacia nigricans (lat. Acacia nigricans) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Avstraliya üçün endemik növdür. == Sinonimləri == Acacia ignorata K.Koch Acacia obscura "auct. non A.DC., p.p." Acacia pentadenia K.Koch Acacia rutaefolia Link Mimosa nigricans Labill.

Çökə (lat. Acipenser ruthenus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin nərəkimilər dəstəsinin nərələr fəsiləsinin nərə cinsinə aid heyvan növü. Bədəninin uzunluğu 125 sm, kütləsi isə 16 kq-a qədər olur. == Yayılması == Daim Volqada yaşayan çay balığıdır. Şirin su balığıdır, Xəzər, Qara və Baltik dənizlərinə tökülən çaylarda yaşayır. Orta Xəzərin qərb sahilində rast gəlinir. Buradan təsadüfən Terek çayına girə bilir. Sibirdə Ob, Yenisey, İrtış çaylarında yayılıb, kanallar vasitəsilə Şimali Dviia çayına, Ladoqa və Oneqa göllərinə də gedir. Şirin su balığı olsada; Xəzər dənizinin Azərbaycan sahillərində tək-tək təsadüf edilir. Əsasən Yalama-Nabranda tək-tük fərdlər tutulur.

Acomis acoma (lat. Acomis acoma) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin acomis cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Avstraliya üçün endemik növdür. == Sinonimləri == Acomis lesteri Burkill Acomis rutidosis F.Muell. ex Benth. Calomeria acoma (F.Muell.) Heine Rutidosis acoma F.Muell.

Aleksandr Rutven (d. 12 yanvar 1580 – ö. 5 avqust 1600) - İngiltərə, İrlandiya və Şotlandiya kralı I Ceymsə qarşı sui-qəsd tərtib edən Şotlandiyalı əsilzadə.

Aleksandra Rutlidge (12 noyabr 1988) — Birləşmiş Krallığı təmsil edən su poloçusu. Aleksandra Rutlidge, Birləşmiş Krallığ yığmasının heyətində 2012-ci ildə baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarına qatılıb. == Karyerası == Aleksandra Rutlidge, 2012-ci ildə Birləşmiş Krallığ yığması ilə birgə XXX Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Yarışların 1/4 final mərhələsinin görüşündə İspaniya yığmasına 7:9 hesabı ilə məğlub olan Birləşmiş Krallığ yığması, XXX Yay Olimpiya Oyunlarını 8-ci yerdə başa vurdu.

Amsar — Rusiya Federasiyasının Dağıstan Respublikasının Rutul rayonunda kənd. Kənd əhalisinin sayı 460 nəfərdir (2010). 1 yanvar 2014-cü ilə olan rəsmi təxminə əsasən Amsar və Qala kəndlərini əhatə edən Amsar kənd sovetliyində 790 nəfər əhali yaşayır. "Ləzgi federal milli-mədəni muxtariyyatı" ictimai təşkilatının mənbə göstərmədən təqdim etdiyi qeyri-rəsmi məlumata əsasən kənd əhalisini etnik rutullar təşkil edir.

Anthemis ruthenica (lat. Anthemis ruthenica) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin anthemis cinsinə aid bitki növü.

Artemisia rutifolia (lat. Artemisia rutifolia) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin yovşan cinsinə aid bitki növü.

Raps (lat. Brassica napus) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin kələm cinsinə aid bitki növü. Yağ alınan əhəmiyyətli bitkidir. XX əsrin sonlarında bu bitkidən biodizel alınması üçün istifadə olunması onun əhəmiyyətini bir qədər də artırıb. == Əhəmiyyəti == Yazlıq raps payızlıq raps qədər əhəmiyyət kəsb edir. Onun toxumlarının tərkibində 35-45% yarım-quruyan (yod ədəi 101) yağ, 21% zülal və 17-18%-ə qədər karbo-hidratlar vardır. Yazlıq raps yağı adətən texniki məqsədlər üçün istifadə olunur. Bu yağlar sabunbişirmə, toxuculuq, lak-boyaq, metallurgiya və digər sənaye sahələrində işlənir. Tərkibində eruk (35-40%) və linolen (10-13%) turşuları çox olduğuna görə qidalılıq dəyəri çox aşağıdır. Tərkibində eruk turşuları olmayan sortları yüksək dad keyfiyyətinə görə fərqlənir və qida sənayesində və sənayenin digər sahələrində geniş istifadə olunur.

Bulbophyllum rutenbergianum (lat. Bulbophyllum rutenbergianum) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü.

Acacia pervillei (lat. Acacia pervillei) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Acacia pervillei var.

Cessi Ceyms Ruterford (21 avqust 1991) — eyni zamanda Jesse kimi də bilinən amerikalı müğənni, bəstəkar və aktyor. Alternativ rok qrupu The Neighbourhood-un ifaçısıdr. Qrup üzvləri ilə birlikdə yazdığı "Sweater Weather" mahnısı ABŞ-də Billboard hit-paradında birinci yer olmuşdur.

Crepis vesicaria (lat. Crepis vesicaria) – mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin tayaotu cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Barkhausia taraxacifolia (Thuill.) DC. Crepis hackelii Lange Crepis hyemalis subsp. hackelii (Lange) Nyman Crepis marshallii (C.A.Mey.) Sch.Bip. Crepis recognita Haller f. Crepis rutilans Lacaita Crepis scariosa Willd. Crepis taraxacifolia subsp. haenseleri (Boiss. ex DC.) Nyman Crepis taraxacifolia subsp. heterocarpa (Boiss.) Nyman Crepis taraxacifolia subsp.

Əsl qatıqotu (lat. Galium verum) — qatıqotu cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Asterophyllum galium Schimp. & Spenn. Galium affine Roth Galium alpinum Schur [Illegitimate] Galium approximatum Gren. & Godr. Galium atropatanum Grossh. Galium bracteolatum Sennen Galium caucasicum Lag. Galium densiflorum Ledeb. Galium densiflorum f.

Əsl qatıqotu (lat. Galium verum) — qatıqotu cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Asterophyllum galium Schimp. & Spenn. Galium affine Roth Galium alpinum Schur [Illegitimate] Galium approximatum Gren. & Godr. Galium atropatanum Grossh. Galium bracteolatum Sennen Galium caucasicum Lag. Galium densiflorum Ledeb. Galium densiflorum f.

Əsl qatıqotu (lat. Galium verum) — qatıqotu cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Asterophyllum galium Schimp. & Spenn. Galium affine Roth Galium alpinum Schur [Illegitimate] Galium approximatum Gren. & Godr. Galium atropatanum Grossh. Galium bracteolatum Sennen Galium caucasicum Lag. Galium densiflorum Ledeb. Galium densiflorum f.

Əsl qatıqotu (lat. Galium verum) — qatıqotu cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Asterophyllum galium Schimp. & Spenn. Galium affine Roth Galium alpinum Schur [Illegitimate] Galium approximatum Gren. & Godr. Galium atropatanum Grossh. Galium bracteolatum Sennen Galium caucasicum Lag. Galium densiflorum Ledeb. Galium densiflorum f.

Jorj Rutaqanda (tam adı: Jorj Rutaqanda, fr. Georges Rutaganda; 27 noyabr 1958 – 11 oktyabr 2010, Porto-Novo) — Ruandalı hutu milisi İnterahamvenin ikinci vitse-prezidenti. == Haqqında == Rutaqanda 1994-cü il Ruanda soyqırımına görə qismən məsuliyyət daşıyırdı. Prokuror Ceyms Stüart qeyd edirdi ki, "Jorj Rutaqanda olmasaydı, Ruanda soyqırımı baş verdiyi kimi işlənməzdi." O, 1994-cü ildə Kiqalidə radioda çıxış edərkən İnterahamve milisini bütün tutsilərin kökünü kəsməyə təhrik etmişdir. İddialara görə, Rutaqanda Kiqalidəki İnterahamve sığınacağında tutsi qadınlarını tutmuş, zorlamış və işgəncə etmişdir. Digər mənbələrə görə, Rutaqanda cadugər olduqlarına inandığı tutsi fahişələrini tutmuşdur. Bu müddət ərzində Rutaqandanın öz milisini Ruanda ordusundan oğurlanmış təchizatlarla təmin etdiyi deyilir. Rutaqanda 10 oktyabr 1995-ci ildə tutulmuş və 26 may 1996-cı ildə Tanzaniyanın Aruşa şəhərinə göndərilmişdir. Soyqırım, insanlıq əleyhinə cinayətlər və qəsdən adamöldürmədə təqsirli bilinərək ömürlük azadlıqdan məhrum edilmişdir. 11 oktyabr 2010-cu ildə Benində cəzasını çəkərkən xəstəlikdən vəfat etmişdir.

Mark Rutte (nid. Mark Rutte; doğ. 14 fevral 1967, Haaqa, Niderland) — Niderlandın baş naziri. == Həyatı == 14 fevral 1967-cı il tarixində Haaqada anadan olmuşdur. 1984 -cü ildə Haaqada orta məktəbi bitirmişdir. 1984-1992 -ci illərdə Leyden Universitetində Niderland tarixi üzrə təhsil almışdır. 1988-1991 -ci illərdə “İnsanların Azadlığı və Demokratiyası Partiyası”nın (VVD) gənclər təşkilatının milli sədri olmuşdur. 1992-1997 -ci illərdə “Unilever” şirkətində kadrlar üzrə menecer vəzifəsində çalışmışdır. 1993-1997 -ci illərdə VVD partiyasının icra aparatının üzvü olmuşdur. 1997-2002 -ci illərdə “Unilever” şirkətinin “Van den Bergh Nederland” bölümündə kadrlar üzrə menecer vəzifəsində çalışmışdır.

Mişleş — Rusiya Federasiyasının Dağıstan Respublikasının Rutul rayonunda kənd. "Ləzgi federal milli-mədəni muxtariyyatı" ictimai təşkilatının mənbə göstərmədən təqdim etdiyi qeyri-rəsmi məlumata əsasən kənd əhalisini etnik saxurlar təşkil edir.

Rus dağçətiri (lat. Peucedanum ruthenicum) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin çətirkimilər fəsiləsinin dağçətiri cinsinə aid bitki növü. == Qısa morfoloji təsviri == Çoxillik, hündürlüyü 50-80 (150) sm, ensiz, silindrvari, nazik qabırğalı, aşağı hissələri qəhvəyi liflərlə örtülmüş, yaşıl, çılpaq, yoğun köklü bitkidir. Kökyanı yarpaqları və aşağı gövdə yarpaqları uzun saplaqlıdır, 3-4 dəfə üç hissələrə bölünmüşdür. Yarpaqları enli üçkünc, iri, ucları uzun və dar xətli, 1,5-4 sm uzunluqda və 1-2 (3) mm endə, cod, iti ucludur. Orta yarpaqlar xırda, yuxarıdakılar uzunsovdur. Çətirlər 2,5-6 sm uzunluqda, 13-24 qeyri-bərabər şüalıdır. Sarğısı və sarğıcığının yarpaqları 5-7 sayda, xətvaribizvaridir. Kasacığın dişləri qısa, ləçəkləri 1-1,5 mm uzunluqda, açıq sarı rəngdədir. Yarım meyvəcikləri 6-7,5 mm uzunluqda və 3-4 mm enində, ellipsvari, beli qabırğalıdır.

Potentilla norvegica (lat. Potentilla norvegica) — gülçiçəyikimilər fəsiləsinin qaytarma cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Fragaria monspeliensis (L.) Crantz Pentaphyllum norvegicum (L.) Gaertn. Potentilla dichotoma Moench Potentilla diffusa Willd. Potentilla fragariifolia Hoppe ex Lehm. Potentilla geminiflora Schrank Potentilla grossa Douglas ex Hook. Potentilla gusuleacii Hormuz. Potentilla monspeliensis L. Potentilla monspeliensis var. norvegica (L.) Rydb. Potentilla norvegica f.

Adi gənəgərçək (lat. Ricinus communis) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin südləyənkimilər fəsiləsinin gənəgərçək cinsinə aid bitki növü. == Təsiri == Adi gənəgərçək birillik bitki olub, südləyən fəsiləsinə aiddir. Bu bitkidə zəhərli təsir göstərən iki maddə var. Hoksaalbumin, ribin və risinin alkaloididir. Hoksaalbumin qüvvətli zəhərdir. Yalnız toxumunun üst qatında olur (0,1 faizə qədər). Risin bitkinin bütün hissələrində mövcuddur (toxumunda 0,15%, yarpaqlarında 1,37 %-ə qədərdir. Bütün növ heyvanlar onun toxumunu və ya jımıxını yedikdə zəhərlənir. Bəzi məlumatlara görə onun toxumunun ölüm dozası atlara 30-50 qram, qaramala 350-400 qram, donuzlara 60 qram, qoyunlara 30 qram, buzovlara 20 qram həcmindədir.

Cut (lat. Corchorus) - əməköməcikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Növləri == == İstinadlar == Cut:The Plant List saytında takson barədə məlumat.

Fut (İngiliscə tək formada: foot (fût), cəm formada: feet; abreviaturası: ft) İngilis ölçü vahidləri sistemində bir uzunluq ölçüsü vahididir. ′ simvolu ilə də göstərilir. 30,48 santimetrə bərabərdir. 1 yard 3 futa bərabər olub, 1 fut da öz növbəsində 12 düyümə bərabərdir. 1958-ci ildə ABŞ və İngilis Millətlər Cəmiyyəti dövlətləri tərəfindən, 1 yardın uzunluğu 0,9144 metr olaraq müəyyənləşdirilmişdir. Dolayı yol ilə 1 fut 0,3048 metrə bərabər (30,48 cm) vəziyyətə gəlmişdir.

Lut peyğəmbər — İslam dinində Sodom və Qomora şəhərlərinin əhalisini çirkinliklərdən çəkindirmək və Allahın birliyini təbliğ etmək üçün göndərilən bir peyğəmbər, Yəhudilik və Xristianlıqda isə bir din böyüyü olaraq qəbul edilir. == Yəhudilikdə Lut peyğəmbər == Tövratın Yaradılış bölümündə keçən ifadələrə görə Lutun babası Terah atası isə Harandır. Terah hələ həyata ikən Haran vəfat etmişdir. Lakin bir müddət sonra babası Terah, əmisi İbrahim (Avram) və əmisinin yoldaşı Sara ilə birlikdə Kəldanilərin Ur şəhərindən Harrana köçmüşdür.Daha sonra isə Rəb (Allah) İbrahimdən Kənana getməsini istəmiş və İbrahim də Lutu, arvadı Saranı, uşaqlarını və vardövlətini götürüb Kənara getmişdir. Lakin Kənanda qıtlıq baş verdiyi üçün bir müddət sonra Misirə yollanmışdır. Daha sonra böyük sərvətlə yenidən qardaşı oğlu Lut ilə birlikdə Kənana qayıtmışdır. Lakin sürülərinin çoxluğu nəticəsində çobanlar arasında savaş çıxmışdır. Buna görə də İbrahim qardaşı oğlu Luta: “biz qohumuq" dedi. Buna görə nə, biz nə də çobanlarımız arasında savaş olmasın. Bütün torpaqlar sənin qabağında.

Mut - Qədim Misir mifologiyasına görə müharibə tanrısı. O İsis və Hathor kimi fironların simvolik anası sayilir. Teben də isə o Amonun həyat yoldaşı kimi təsvir edilmişdir. O eyni zamanda Xonsunun da anası sayılır. Məbəd divarlarındakı təsvirlərdə o Amonun həyat yoldaşı kimi göstərilmişdir. Rəngli rəsmdə Mut başında leşyeyən kərkəs düzümlü başlıqlı və Yuxarı, Aşağı Misirin tacları ilə əlində anıx tutmuş şəkildə təsvir edilmişdir. Digər bir rəsmdə isə qolları lələklərlə, qanadlı təsvir edilmişdir. Mut, Amon və Xon ilə Teben triosunu (üçlüyünü) təşkil edir. Mut mifik olaraq Amonun həm anası həm də qızı sayılır. O, "tanrının anası və qızı", həm də İşru gölünün sahibəsi kimi tərənnüm edilir Mut oğlu Xonsu dan başqa Montu oğulluğa götürərək onu da fivan məbədinin tərkibinə aid etməklə özünü ana ilahə kimi təsdiqləmişdir.

Nut - Qədim Misir mifologiyasına görə səma ilahəsi.

Prut (ukr. Прут, rum. Prut, mold. Prut) — Ukraynada, Moldovada və Rumıniyada çay, Dunay çayının sol qolu. Moldovanın Rumıniya ilə dövlət sərhəddi Prut çayından keçir. Çayın uzunluğu 989 km, hövzəsinin sahəsi isə 27.5 min km²-dir. Şərqi Karpat dağlarından başlanır. Yağış və qar suları ilə qidalanır. Yanvardan martadək (45-50 gün) donmuş olur (mülayim havada buz örtüyü əriyir). Əsas qolları Rakovets, Çuqur, Çeremoş, Jijiya, Baxluy çaylarıdır.

Qrut (ing. Groot) — Marvel Comics personajı. Sten Li və Cek Kirbi tərəfindən yaradılmış bu komiks obrazı ilk dəfə 1960-cı ildə ekrana çıxdı. Ağaca bənzər yadplanetli Qrut ilk dəfə eksperiment həyata keçirmək üçün insanları ələ keçirməyə çalışan işğalçı obraz kimi görünmüşdür. Marvel Kinematoqrafiya Kainatında Vin Dizel tərəfindən səsləndirilmişdir.

Qut - türk, monqol və altay şamanizminde və xalq inancında müqəddəs enerji. Kut, Hut, Kud, Gut da deyilir. Monqollar Kutag, Hutag deyərlər. Müqəddəs həyat gücü, bərəkət. Həyat verici, mübarəklik, canlılıq kimi mənaları vardır. İgidler qut sayəsində ölümdən xilas olar və ya həyata dönər. Bu güc Tanrıdan qaynaqlanır. Tanrı bu gücü geri çəksə xaqanlar taxtı və həyatlarını itirərlər. Padşahların və nəsillərinin qanı müqəddəs sayıldığından, xanədandan biri edam ediləcəyi zaman boynu qılıncla vurulmaz, boğularaq öldürülər. İnsanın qutu doğulmadan əvvəl səmada iştirak edər.

Ribonuklein turşusu, RNT — hüceyrədə informasiyanın genlərdən zülala ötürülməsi yəni transkripsiya və translyasiya proseslərində, eləcə də genetik ifadə prosesinin tənzimlənməsində birbaşa iştirak edən DNT kimi nukelotidlərdən ibarət makromolekul. RNT nuklein turşusu olub əsas üç növə bölünür: tRNT mRNT və rRNT. Əksər canlıların irsi maddəsi DNT olsa da bəzi viruslarınki (retroviruslar) RNT-dir. Eynilə DNT (deoksiribonuklein turşusu) kimi RNT hər bir keçidin bir nukleotid adlandığı uzun bir zəncirdən ibarətdir. Hər bir nukleotid azot əsasları,riboza şəkər və fosfat qrupundan ibarətdir. Nukleotid ardıcıllığı RNT-yə genetik məlumatları kodlamağa imkan verir. Bütün hüceyrə orqanizmləri protein sintezini proqramlaşdırmaq üçün RNT (MRNT) istifadə edir. Hüceyrə RNT-ləri transkripsiya adlanan bir proses zamanı meydana gəlir,yəni DNT matrisində RNT sintezi,xüsusi fermentlər — RNT polimerazları tərəfindən həyata keçirilir. Bundan sonra MRNT prosesdə,translyasiya (biologiya) adlanan,iştirakı qəbul edir. Translyasiya — transkripsiya nəticəsində yaranan MRNT-lərdəki koda uyğun olaraq ribosomlarda reallaşdırılan polipeptit sintezi prosesidir. Transkripsiyadan sonra digər RNT-lər kimyəvi dəyişikliklərə məruz qalırlar,ikincili və üçüncülü quruluşların meydana gəlməsindən sonra RNT növündən asılı olaraq funksiyaları yerinə yetirirlər.

Ruğa (lat. Rua, ?-434) — Avropa Hun İmperiyasının hökmdarı. Attilanın əmisi. == Həyatı == 412-422 illəri arasında Avropa Hun dövləti ilə əlaqədar çox bir məlumata rast gəlinməməkdədir. Hökmdar soyundan gələn Rua 422-ci ildə taxtı ələ keçərərək, ölkəni qardaşları Muncuk, Oktar və Aybars ilə birlikdə idarə etdi. Muncukun erkən ölümü üzərinə Aybars ölkənin şərq qanadının rəhbərliyinə, Oktar isə qərb qanadının rəhbərliyinə gətirildi. Rua, Uldızın təyin etdiyi Hun xarici siyasətini tətbiqə davam etdi. Casusluq fəaliyyətlərini irəli sürərək Bizans üzərinə bir səfər təşkil etdi (422). Bu səfər nəticəsində Bizans ağır bir vergiyə bağlandı. Qərbi Romadakı taxt qarışıqlıqlarından faydalanmaq istəyən Bizans, İtaliyaya hərbi qüvvə göndərdi.

Rud — qədim simli çalğı alətidir. Ud tipli alətlər qrupuna daxildir. Əsasən saray mədəniyyətinə məxsus olan musiqi alətləridir, yaranması XVI əsrə qədər gəlib çatıb.Orta əsr Azərbaycan klassiklərinin əsərlərində təsvir edilmişdir. "Rud" farsca "bağırsaq" anlamına gəlir. Nizami Gəncəvi Əflatunun (Platon) ərğanunu ruda istinadən icad etdiyi haqqda bilgi verir. Deməli, Əflatunnun yaşadığı dövrdə, e. ə. V əsrdə rud aləti mövcud idi. == Rud klassiklərin əsrlərində == Rud Nizami Gəncəvinin "İsgəndərnamə" əsərində belə vəsf olunmuşdur: Müğənni, çal rudu, gəl dadıma çat, Məni bu amansız yuxudan oyat. Bəlkə, rudun səsi axar çay kimi Dincəltsin susamış yanar qəlbimi.Əbdülqədir Marağayi risaləsində rud barədə yazır: "Rud xani: onun səthinin yarısına kimi dəri çəkilir, qoluna pərdələr bağlanılır.

Ruh — dilimizdə vətəndaşlıq haqqı qazanmış "ruh" anlamının fərqli mənaları var. İnsanın qəlbi, canı, ruhu bizdə eyni sözlə ifadə olunur- "ruh". Məsələn, rus dilində "dux", "duşa" sözləri bu fərqli anlamı ortaya qoya bilir. Biz bunları birləşdirib ümumilikdə hər ikisinə "ruh" deyirik. == İslamda ruh barədə == Quranda belə bir ayə var: «Səndən ruh barədə soruşsalar, de ki, Rəbbimin işindəndir bu. Sizə elmdən az verilmiş» (İsra- «Gecə aparılma» surəsi, 85-ci ayə). İnsan öz təfəkkürünün məkana və zamana görə müəyyənləşən sərhədləri çərçivəsində Allahı dərk etməyə, Ona ibadətdə olmağa borcludur. O sərhədlərdən kənarda olan məfhumlar- təfəkkürə sığmaz məfhumlardır. Onlardan biri də ruhdur. Quranda bu barədə açıqlama da verilir.

Rum, rumilər və ya rumlular (ərəb. الرُّومُ‎‎, təkdə رُومِيٌّ) — romalıların və bizanslıların tarixi adı.

Ruslar (rus. русские) — hind - avropa dil ailəsinin slavyan qrupunun şərqi-slavyan qoluna aid Avropanın ən çoxsaylı millətidir. Təxmini sayları 133 milyon nəfərdir. 2010-cu ilin siyahıyaalınmasına görə Rusiyada sayları 111 016 896 nəfərdir . Yayılma əraziləri əsasən Şərqi-Avropa düzənliyi, Volqaboyu ,Don və Kuban çayları hövzələri, Ural, Qərbi Sibir düzənliyi, Altay, Sayan, Orta Sibir yastı dağları, Verxoyansk sıra dağları, Baykal gölü ətrafı, Kamçatka yarımadası, Amur çayının aşağı axarı və Sixote-Alin sıra dağları. Şərqi-Avropa düzənliyini çıxmaqla əsasən şəhərlərdə və böyük qəsəbələrdə yaşayırlar. Bundan başqa çox sayda rus Ukrayna (9 mln.), Qazaxıstan (3,5 mln.), Özbəkistan (500 min.), ABŞ (3,5mln.), Kanada (500 min.), Belarus (800 min.), Azərbaycan (180 min.) və bir sıra başqa ölkələrin əsasən şəhərlərdə yaşayırlar. Dindarları əsasən pravoslav xristianlardır. Etnoqenezlərində birinci növbədə hindavropalı slavyanlar, eləcə də altaylı fin-uqor və türk-tatarlar iştirak ediblər.

Sədo (lat. Ruta) - sədokimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Vilyam Ruto (21 dekabr 1966, Kamaqut[d], Keniya) — Keniya siyasətçisi, fəalı, 2022-ci ildən Keniya Prezidenti. O, Birləşmiş Demokratik Alyans Partiyasının təsisçisidir. == Həyatı == Vilyam Ruto 21 dekabr 1966-cı ildə Keniyanın Kamaqut kəndində anadan olmuşdur. O, yerli ibtidai məktəbi bitirmişdir. Ruto 1980-ci illərin əvvəllərində Nayrobi Universitetində biologiya ixtisası üzrə təhsil almış və aktivizm işləri ilə məşğul olmuşdur. Vilyam Ruto 1992-ci il seçkilərində Daniel Arap Moinin yenidən seçilməsi üçün kampaniya aparmış, daha sonra Keniya Parlamentinin bəzi üzvlərinin köməkçisi kimi çalışmışdır. O, 1997-ci ildə ilk dəfə Keniya Parlamentinə seçilmişdir. Ruto 2007-ci il prezident seçkilərində Narıncı Hərəkat adından iştirak etməyi planlaşdırırdı. O, partiya praymerizində 368 səslə üçüncü yeri tutmuşdur. Ruto 2012-ci ildən Keniya hökumətində nazir vəzifələrində çalışmışdır.

Tut (lat. Morus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin tutkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Rüi və ya Rüi-Monso (fr. Ruy-Montceau) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Burquen-Jalyö kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — La-Tur-dü-Pen. 4 avqust 2015-ci ildə kommunanın adı Ryuydan Ryuy-Monsoya dəyişilmişdir. INSEE kodu — 38348. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 1810 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 244 ilə 505 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 430 km cənub-şərqdə, Liondan 45 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 55 km şimal-qərbdə yerləşir.