i. tex. (avtomobildə) (steering-) wheel; (velosipeddə) handlebars pl.; (gəmidə) rudder, helm; ~ arxasında oturmaq to steer; ~un arxasında dayanmaq (gəmidə) to take* the helm
Karl Rulye
Karl Fransyeviç Rulye (rus. Карл Фра́нцевич Рулье́; d. 20 aprel 1814, Nijni Novqorod – ö. 22 aprel 1858, Moskva) — Bioloq, tibb elmləri doktoru, Moskva Universitetinin professoru.
== Həyatı ==
Karl Rulye 20 aprel 1814-cü ildə Nijni Novqorod şəhərində anadan olub. İlk təhsilini Nijni Novqorod şəhərində almışdır. 1829-cu ildə Rulyenin ailəsi Moskva şəhərinə köçür və 15 yaşlı Rulye Tibb-Cərrahlıq Akademiyasının Moskva şöbəsinə daxil olur. 1833-cü ildə kursu qurtaran kimi həkim təyin olunur. Rulye həkimlik fəaliyyətində müvəffəqiyyətinə görə birinci dərəcəli gümüş medala alır. 1837-ci ildə dissertasiya müdafiə edərək doktorluq dərəcəsi alır.
Kelli Rulon
Kelli Rulon (d. 16 avqust 1984) — Birləşmiş Ştatları təmsil edən su poloçusu.
== Karyerası ==
Kelli Rulon, ABŞ yığmasının heyətində 2004-cü ildə Yunanıstanın Afina şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Bürünc medal uğrunda görüşdə Avstraliya yığmasını 6:5 hesabı ilə məğlub edən ABŞ yığması, Afina Olimpiadasının bürünc medalına sahib oldu.
Daha sonra Kelli Rulon, ABŞ yığmasının heyətində 2012-ci ildə Birləşmiş Krallığın London şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Final görüşündə İspaniya yığmasını 8:5 hesabı ilə məğlub edən ABŞ yığması, London Olimpiadasının qızıl medalına sahib oldu.
Rula
Rula (alm. Ruhla) — Almaniyada Türingiya əyalətində bir şəhər. Reynştayq üzərindəki Türing meşəsinin şimal tərəfində 440-530 metr yüksəklikdə yerləşir.
Vartburq rayonuna daxildir.
Əhalisi 6485 nəfərdir (31 dekabr 2007-ci il tarixinə). 38.51 km² ərazini əhatə edir.
Rəsmi kod 16 0 63 066-dır. Şəhər 3 rayona bölünür.
XIX və XX əsrlərdə şəhər üçün saat düzəltmə böyük əhəmiyyət daşıyırdı. Hazırda isə əsas rolu turizm oynayır.
Rulac negundo
Amerika ağcaqayını (lat. Acer negundo) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sabunağacıkimilər fəsiləsinin ağcaqayın cinsinə aid bitki növü.
Şimali Amеrikada, Yеni Mеksikada, Şərqi Arizоnada dağlıq sahələrdə yayılıb.
Hündürlüyü 25 m, gövdəsinin diamеtri 1 m-ə qədər оlan sеyrək çətirli ağacdır. Gövdəsinin qabığı bоz, cavan budaqları göyümtül-yaşıl rəngdədir. Yarpaqları 3-5, bəzi hallarda 7-9 ədəd yarpaqcıqdan ibarət оlub, tək lələkşəkillidir. Yarpaqcıqları yumurtavari, еllipisvari, nеştərvari, kənarları dişli, dilimli və ya tamkənarlıdır, qaidəsi dairəvi və ya nizəvaridir, uzunluğu 5-13 sm, еni 2,5 sm-dir. Yarpaqlar hər iki tərəfdən tükcüklərlə örtülü оlur, sоnradan isə çılpaqlaşır. Bitki ikiеvlidir, yarpaq açmazdan qabaq çiçəkləyir. Çiçəkləri yarpaq tumurcuqlarının hər iki tərəfində yеrləşmiş хüsusi çiçək tumurcuğundan inkişaf еdir.
Ruletkalar
Ruletkalar (ing. Roulettes) Avstraliya Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus aerobatika eskadronudur. 1970-ci ildə qurulmuşdur. İlk komanda Aermacchi MB-326 təyyarələri istifadə edirdi. 1989-cu ildən etibarən 6 ədəd Pilatus PC-9 təyyarəsi istifadə olunur.
Rus ruletkası
Rus ruletkası (rus. русская рулетка) — ölümcül bir şans oyunu. Tapançaya bir güllə qoyulur və silindr elə çevrilir ki, güllənin yeri bəlli olmur. Oyunçular tapançaları başlarına qarşı tutaraq növbə çəkirlər və tətiyi çəkərək şanslarını sınayırlar. Rus ifadəsi oyunun doğulduğu ölkəyə aiddir.
PBS kanalına görə, tranzistorun müəlliflərindən biri və Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı Uilyam Şokli, özünə intihar cəhdi edərkən rus ruletkasını tək oynayıb.
Rus ruletkası üzərində əsaslanan bir içki oyunu var. Oyunda oyunçu olmayan şəxs, altı badənin beşinə su, altıncısını araqla doldurulur. Bəzi qruplar arasında, aşağı keyfiyyətli arağa üstünlük verilir, çünki araq doldurulmuş təmsil edən badəni daha az arzuolunmaz edir. Badələr bir dairə şəklində olur və oyunçular növbə ilə təsadüfən içki üçün bir badə seçirlər.
Sandra Rulofs
Sandra Elizabet Saakaşvili-Rulofs (gürc. სანდრა რულოვსი) (23 dekabr, 1968) — Gürcüstanın sabiq prezidenti Mixail Saakaşvilinin həyat yoldaşı, 2004-2013-cü illərdə Gürcüstanın birinci xanımı.
Rulofs 23 dekabr 1968-ci ildə Niderlandın Terneuzen şəhərində anadan olub, milliyətcə hollanddır. O, 1991-ci ildə Brüsseldəki Xarici Dillər İnstitutunu bitirib və 1993-cü ildə Strasburqda Beynəlxalq İnsan Hüquqları İnstitutunda ali təhsilini davam etdirib. Həmin il Strasburq şəhərində Mixail Saakaşvili ilə tanış olub və onunla birlikdə Nyu-Yorka köçüb. Nyu-Yorkda ikən Sandra Kolumbiya Universiteti və bir Niderland hüquq şirkətində işləyib. 1996-cı ildə cütlük Gürcüstana gəlib və Sandra Rulofs Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsində və Tbilisidə Niderland Krallığının konsulluğunda işləyib. 1999-cu ildə Tbilisi Dövlət Universitetinə mühazirəçi kimi dəvət edilmiş Sandra 2003-cü ilədək burada çalışıb və eyni zamanda universitetdə Belçikada istifadə edilən fransız dilinin aspektləri üzrə doktorluq dissertasiyası üzərində çalışıb. 2003-də Tbilisi Dövlət Universitetində elmlər doktoru elmi dərəcəsini alıb. Rulofs öz ana dili Niderland dilindən başqa daha beş dildə - fransız, alman, ingilis, rus və gürcü dillərində danışa bilir.
Xuan Rulfo
Xuan Rulfo (isp. Juan Nepomuceno Carlos Pérez Rulfo Vizcaíno, 16 may 1917, Apulko - 7 yanvar 1986, Mexiko) — meksikalı yazıçı.
İrlandiya Home Rule hərəkatı
İrlandiya Homrul hərəkatı (muxtariyyət hərəkatı-"self-government") — İrlandiyanın Britaniya içərisində avtonomiya qazanması məqsədilə başladılan hərəkatdır.
Home Rule 1885–1918-ci illərdə irland seçicilərinin böyük hissəsinin başlıca tələbi idi.1801-ci il Birləşmə Aktından sonra Vestminster tərəfindən idarə olunan İrlandiya parlamenti idarəçiliyini milliyyətçilər yenidən İrlandiyaya qaytarmağın yollarını axtarırdılar.
İlk Homrul krizisinin 1885-ci ildə Uilyam Qladston Homrul haqqında çıxış etdikdə başladı. Əvvəlki baş nazirliyi dövründə(1868–1874) o, İrlandiyanı "sakitləşdirməyin" yollarını axtarmış , bunun üçün İrland kilsəsini dövlətdən ayırmış və təsirsiz qalmış 1870-ci il Torpaq Aktını qəbul elətdirmişdi.1879–1881-ci il Torpaq müharibəsindən sonra Qladston konstitusiya dəyişikliyini Birləşmiş Krallığın bütünlüyünü qorumaq üçün tək vasitə kimi görürdü. O, 1886-cı ildə ilk Homrul billini təqdim etdi , ancaq bu bill aşağı palatadan keçmədi,1893-cü ildə təqdim olunan ikinci bill isə Lordlar palatası tərəfindən rədd edildi. İlk Homrul krizisinin İrlandiyada iki əsas nəticəsi oldu: Olsterdə liberal siyasətin sonu gəldi və dini siyasətin başlanğıcı qoyuldu. Katoliklər milliyyətçilərə , protestantlar isə konservativ birlik tərəfdarlarına səs verdilər.
İstiqamət rulu
Gəmi sükanı, dəniz nəqliyyatı və avianəqliyyat vasitələrində defolt hərəkətini həyata keçirmək üçün nəzərdə tutulan şaquli stabilizatordakı nəzarət səthi. Gəmi sükanının iki növü mövcuddur - hidravlik və joystick.
Təyyarələrdə sükanı hündürlük sükanından ayırmaq üçün çox vaxt istiqamət sükanı terminindən istifadə olunur.
Uçuş zamanı təyyarənin bütün hərəkətləri təyyarədəki təzyiq paylanmasından asılıdır. Sabit qanadlı bir təyyarə üçün əsas nəzarət səthləri, bu səthlərin axına qarşı dayanması və onu pozması, bununla da yüksək təzyiq zonası yaratması prinsipi ilə işləyirlər. Nəzarət səthləri işlədikdə, təyyarənin iki əks tərəfindəki təzyiq simmetriyası pozulur, bu da istənilən hərəkəti təmin edir.
Gəmi sükanı, ümumiyyətlə, quyruqun arxa kənarına yerləşdirilir. Pilot sol pedala basanda sükan sola dönür və rulda yüksək təzyiq zonası yaranır. Sükan sıfıra çatmayana qədər (notrlanmadıqca), təyyarə əyilməyə davam edir. Bəzi təyyarələrdə rulda trim nişanı vardır.
Darçınlı rulet
Darçınlı rulet və ya darçınlı burma (isv. kanelbulle) — Avropa (Skandinav ölkələri, Almaniya və Avstriya) və Şimali Amerika ölkələrində yayımlamış un məmulatı.
== Mənşəyi ==
Darçınlı burmanın ən erkən resepti Birinci Dünya Müharibəsi sonra İsveçdə qeyd olunub. Halbuki, o zaman qida qıtlığına görə, o, geniş yayılmamış. Populyarlığı 1950-ci ildə başlamışdı.