Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • TRUSTY

    trusty1 n 1. etibarlı adam; 2. d.d. nümunəvi davranışına görə müəyyən imtiyazlara malik dustaq / məhbus trusty2 adj d.d. sadiq, sədaqətli, vəfalı, eti

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ÜMİDLİ

    s. hopeful; reliable, trust-worthy, trusty

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • трусца

    ...лошади, ослика. Мелкая трусца. Перейти на трусцу, с трусцы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • TRUST

    trust1 n 1. etibar, inam, etimad; to have / to put / to repose ~ in inanmaq, etibar etmək; to place one’s ~ in etimad göstərmək; to take on ~ inanmaq;

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • трусить

    I трусить трушу, трусишь; нсв. 1) Испытывать страх, поддаваться чувству страха. Трусить на поле боя. Он обычно не трусит. 2) перед кем-чем и с инф. ра

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • TWISTY

    adj 1. əyri-üyrü, dolanbac; ~ river əyri-üyrü çay; a ~ road dolanbac yol; 2. şərəfsiz, prinsipsiz; a ~ politician şərəfsiz / prinsipsiz siyasətçi; 3

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ТРУСИТЬ

    ТРУ́СИТЬ несов. qorxmaq, qorxaqlıq göstərmək, çəkinmək. ТРУСИ́ТЬ I несов. silkələmək, çırpmaq. ТРУСИ́ТЬ II несов. yortma getmək, yortmaq, lökləmək.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТРУСЦА

    ...мн. нет 1. yavaş yeriş, asta yeriş, ağır yeriş; 2. в знач. нареч. трусцой tənbəl-tənbəl, ağır-ağır.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТРЯСТИ

    несов. 1. silkələmək, yırğalamaq, əsdirmək; 2. çırpmaq; трясти ковёр xalçanı çırpmaq; 3. məc. sarsıtmaq; 4. безл. titrəmək, əsmək; 5. yellətmək, tərpə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • THRUST

    thrust1 n 1. təkan; itələmə; 2. zərbə; hücum; 3. kəskin çıxış (əleyhinə); 4. silahlı hücum; 5. tex. dayaq, dirək, söykənəcək, istinad thrust2 v 1. itə

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • TRASHY

    adj 1. pis, yaramaz, aşağı keyfiyyətli; 2. amer. vulqar, bayağı (ədəbiyyat haq.)

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • TRUSTEE

    trustee1 n 1. hüq. qəyyum (uşağın), hami, himayəçi; Public Trustee dövlət himayəçisi; 2. qəyyumluğu / hamiliyi icra edən dövlət; 3. idarə heyəti üzvü,

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ТРУСИК

    ...гуда, хъеме гвай экстремист! ( Хъемени къахчузва -Хиббадал са трусик аламукьзава ). Ф. Б. Филиал.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • TRUSİK

    [rus.] Gödək idman şalvarı (tumanı); bu cür kişi və ya qadın alt yay tumanı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • triste

    adj qəmli, kədərli, tutqun

    Tam oxu »
    Fransızca-azərbaycanca lüğət
  • ТРИСТА

    числ. üç yüz

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • TRUSİK,

    TRUSI [rus.] трусик, трусы (куьруь спортдин вахчег; гьахьтин итимрин ва я дишегьлийрин кӀаникай алукӀдай гатун пек).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • треста

    -ы; ж.; с.-х. Вылежавшиеся или вымоченные стебли конопли, льна, из которых получают прядильное волокно.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • триста

    ...300. б) отт. Количество 300. Триста рублей. В трёхстах шагах. На триста лет.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • трубой

    ...труба; в зн. нареч.; разг. Прямо вверх, вертикально. Дым пошёл трубой. Поднять хвост трубой. Держать хвост трубой. (также: держаться независимо, горд

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • трусцой

    нареч.; разг. 1) мелкой рысью I Лошадь бежит трусцой. Ехать трусцой. 2) Быстрым, мелким шагом. Передвигаться трусцой. Делать перебежки трусцой. Бег тр

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • трясти

    ...сторону или вверх и вниз. Трясти за плечо. Трясти стол. Трясти люльку, коляску. Ветер трясёт деревья. Трясти руку кому-л. (встряхивать в знак приветс

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ТРУСИК

    м məh. evdovşanı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • TREATY

    n müqavilə, saziş; peace ~ of peace sülh müqaviləsi / sazişi; ~ of friendship dostluq müqaviləsi / sazişi; to enter into ~ müqavilə / saziş bağlamaq;

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ТРЕСТА

    ж k. t. isladılmış kətan (çətənə) gövdələri

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТРЯСТИ

    несов. 1. юзурун; галтадун (мес. кьил, ттар). 2. къарсурун (арабади). 3. юзурун, юзурна михьун (мес. партал)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ТРУСЦА

    мн. нет куьлуь (кьезил) хъурц; ехать трусцой кьезил хъурца фин, хъурц ийиз фин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ТРУСИТЬ₁

    несов., 1. юзурун, юзурна авадрун. 2. куьлуьз хъурц авун (мес. ламра, балкIанди); хъурца гьалун, хъурц ийиз тун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ТРУСИТЬ₀

    несов. кичIе хьун, кичIевал авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ТРИСТА

    пуд виш

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ТРЯСТИ

    1. silkələmək, yırğalamaq, əsdirmək; 2. çırpmaq, sarsıtmaq, titrəmək, əsmək, yellətmək, oynatmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТРУСИТЬ₂

    yortma getmək, yortmaq, ləkləmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТРУСИТЬ₁

    silkələmək, çarpmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТРУСИТЬ

    qorxmaq, çəkinmək, qorxaqlıq göstərmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SİLKƏMƏK

    1. трясти, встряхивать, стряхивать; 2. выколачивать, выбивать (пыль), трусить (ковры);

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ТРЕСТ

    трест (1. СССР-да чпи акъудзавай продукциядиз ва я ишлемишзавай хам-малдиз килигна сад хьанвай карханайрин сад тир идара, садвал. 2. капитализмдин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • TÜSTÜ

    1. дым; 2. дымовой;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ТРУСЫ

    ед. нет, см. трусики

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ТРОСТЬ

    ж гъиле кьадай лаш

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • TREST

    [ing.] 1. Bir sahənin bir neçə müəssisəsinin birləşməsi, habelə belə birləşmənin mərkəzləşdirilmiş idarəsi, aparatı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TÜSTÜ

    ...qalxan dumanaoxşar qazvari kəsif zərrəciklər. Papiros tüstüsü. Qara tüstü. – O taydan bu taya işıqlar gəlir; Tüstülər burulub göyə yüksəlir. S.Vurğun

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • трусу праздновать

    Трусу (труса) праздновать, разг. Трусить, бояться.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • CRUSTY

    adj 1. qabıqlı, qartmaqlı, qabıqla / qartmaqla örtülmüş; köz bağlamış (yara haq.); 2. bərk; möhkəm; 3

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • QORXAQLIQ

    ...боязливость; qorxaqlıq etmək труса (трусу) праздновать (трусить, бояться)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • RUSTY

    ...və s.; 2. unudulmuş, yaddan çıxmış; My English is a little rusty Mən ingilis dilini bir az unutmuşam; 3. pas rəngli adj II 1. tərs, inad; harın (at h

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • затрусить

    I затрусить -трушу, -трусишь; св.; разг. Начать трусить. Мальчонка затрусил. З., услышав угрозы. II затрусить -трушу, -трусишь; св. чем Начать трусить

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • потрусить

    I -трушу, -трусишь; св. что разг. 1) Трусить некоторое время. Потрусить яблоню. Потрусить коврик. 2) что, чего Натрусить немного чего-л. Потрусить сен

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • притрусить

    I -трушу, -трусишь; притрушенный; -шен, -а, -о; св. что чем. нар.-разг. Присыпать тонким слоем. Притрусить кашу сахаром. Притрусить грядку опилками. I

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • трусы

    ...трусы. Лопнула резинка на трусах. Ходить в трусах, без трусов. 2) Спортивные короткие штаны (облегающие или свободные в зависимости от вида спорта) Т

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ÖRÜŞTƏ

    (Oğuz) həvəs, istək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • BRUSHY

    ...sərt tüklü, şotkayabənzər, şotkayaoxşar; His hair was thick and brushy Onun saçı sıx və cod idi

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • FROSTY

    adj 1. şaxtalı; ~ night şaxtalı gecə; ~ sky şaxtalı səma; 2. qırovla örtülmüş; ~ grass / ground qırovla örtülmüş ot / torpaq; 3

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • FRUITY

    ...verən; a ~ wine meyvə dadı / tamı verən şərab; The medicine had a fruity taste Dərman meyvə dadırdı, Dərmanda meyvə dadı / tamı vardı

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • орущий

    -ая, -ее. Издающий громкие крики. Орущий ребёнок. О-ее стадо. Орущий магнитофон.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • İNANILMIŞ

    fs. reliable, dependable, trustworthy, trusty; ~ dost reliable friend

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • протрусить

    I -трушу, -трусишь; св. что разг. 1) Просыпать, тряся, вытряхивая. Протрусить килограмм муки. Протрусить сено. 2) В течение какого-л. времени трусить

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • TREST

    I сущ. трест: 1. в бывшем Советском Союзе – объединение нескольких предприятий одной отрасли с централизованным управлением. Tikinti tresti строительн

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TRUSU

    сущ. трусы (спортивные короткие штаны, а также принадлежность мужского и женского летнего белья такого вида)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ГРУСТЬ

    ж мн. нет сефилвал, пашманвал; гъам; хажалат

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РУСЫЙ

    расу (мес. чIарар, кьил)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • MÖTƏBƏR

    s. 1. reliable, trusty, worthy; 2. respected, esteemed; ~ adam worthy man; respected man / person

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ETİBARLI

    s. 1. reliable, trustworthy, trusty, faith ful; ~ məlumat reliable / trustworthy information; ~ dost faithful friend; ~ qarabaş / xidmətçi trusty serv

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
OBASTAN VİKİ
Scott Trust
"Scott Trust Limited" — Birləşmiş Krallıq şirkəti. Şirkət "Guardian Media Group"un sahibidir == Tarixi == Trast 1936-cı ildə "Manchester Guardian" və "Manchester Evening News"un sahibi Con Skott tərəfindən təsis edilmişdir. Trastın məqsədlərindən biri "The Guardian"ın liberal xarakterini gələcək sahiblərinin onu dəyişdirmək cəhdlərindən qorumaq idi. "Scott Trust" sonradan ləğv edilmiş və 1948-ci ildə yenidən formalaşmışdır. Bu zaman Con Skott şuranın üzvlərini təyin etmək üçün müstəsna hüququndan imtina etmişdir. Müvafiq sənədlərin imzalanmasından 5 ay sonra Con Skott vəfat etmişdir. 2008-ci ilin oktyabrında trastın ləğvi və onun aktivlərinin yeni "The Scott Trust Limited" şirkətinə təhvil verilməsi elan edilmişdir. Bu müqavilənin məqsədi fondun "The Guardian"a verdiyi müdafiəni gücləndirmə idi.
Scott Trust Limited
"Scott Trust Limited" — Birləşmiş Krallıq şirkəti. Şirkət "Guardian Media Group"un sahibidir == Tarixi == Trast 1936-cı ildə "Manchester Guardian" və "Manchester Evening News"un sahibi Con Skott tərəfindən təsis edilmişdir. Trastın məqsədlərindən biri "The Guardian"ın liberal xarakterini gələcək sahiblərinin onu dəyişdirmək cəhdlərindən qorumaq idi. "Scott Trust" sonradan ləğv edilmiş və 1948-ci ildə yenidən formalaşmışdır. Bu zaman Con Skott şuranın üzvlərini təyin etmək üçün müstəsna hüququndan imtina etmişdir. Müvafiq sənədlərin imzalanmasından 5 ay sonra Con Skott vəfat etmişdir. 2008-ci ilin oktyabrında trastın ləğvi və onun aktivlərinin yeni "The Scott Trust Limited" şirkətinə təhvil verilməsi elan edilmişdir. Bu müqavilənin məqsədi fondun "The Guardian"a verdiyi müdafiəni gücləndirmə idi.
In God We Trust
In God We Trust — ABŞ və Floridanın rəsmi dövlət devizi. Mənası "Biz Tanrıya Ümid Bağlayırıq" deməkdir.
Trest
Trest — Kartel və sindikatla müqayisədə nisbətən yüksək inhisar formasıdır. Trestə daxil olan müəssisələr istehsal və kommersiya müstəqillikləriini tam itirirlər. Burada istehsal vasitələri üzərində bura daxil olan sahibkarlar qrupunun birgə mülkiyyəti yaradılır. Trestdə müəssisənin sahibləri istehsal vasitələri, texnologiya, patentlər və s. üzərində öz mülkiyyətini birliyə verir. Müəssisə sahibləri qoyduğu kapitalın miqdarına görə trestin səhmlərini alır və bununla da trestin idarə edilməsi və onun mənfəətindən pay götürmək hüququnu əldə etmiş olur.. == Mənbə == Məktəblinin tarix lüğəti. Bakı,2011, səh.339.
Bulbophyllum triste
Bulbophyllum triste (lat. Bulbophyllum triste) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü.
Salmo trutta
Kumja (lat. Salmo trutta) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin qızılbalıqkimilər dəstəsinin qızılbalıqlar fəsiləsinin qızılbalıq cinsinə aid heyvan növü. Nəsli kəsilmək üzrədir, pərakəndə yayılmış yarımnövdür. == Yarımnövləri == Salmo trutta aralensis — Aral kumjası Salmo trutta labrax — Qara dəniz kumjası Salmo trutta fario — Qızılxallı kumja Salmo trutta ciscaucasicus — Önqafqaz kumjası Salmo trutta ezenami — Eyzenam kumjası ? Ancaq Dağıstandakı Eyzenam gölündə yaşayır.
Drust Qurdinmox
Drust Qurdinmox və ya II Drest — müasir Şotlandiya ərazisində V əsrin əvvəlləri - 843-cü illərdə hakimiyyətdə olmuş Piktlər sülaləsinin kralı. == Həyatı == "Piktlərin xronikası"na əsasən Drust Qurdinmox və ya II Drest VI əsrdə I Nextanla Qalanan arasında on üç il hakimiyyətdə olmuşdur. Bu tarixi mənbəyə görə o, mənası bu vaxta qədər dəqiqi məlum olmayan "Gurthinmoch" epitetini daşıyırdı, lakin bu sözün birinci hissəsini Valliy (Uels) dilindəki "gwrdd" sözü ilə izahına cəhd göstərildikdə "Böyük" mənasında işlənildiyi ehtimal olunur. == Mənbə == Хендерсон Изабель. Пикты. Таинственные воины древней Шотландии / Перевод с англ. Н. Ю. Чехонадской. — М.: ЗАО Центрополиграф, 2004 Anderson A.O. Early Sources of Scottish History, Vol. I. — 1922. Anderson M.O. Kings & Kingship in Early Scotland.
Marsel Prust
Valentin Lui Jorj Ejen Marsel Prust (fr. Valentin Louis Georges Eugène Marcel Proust; 10 iyul 1871[…], Paris – 18 noyabr 1922[…], Paris) — Fransa romançısı, esseçisi və tənqidçisi. Onun ən məşhur əsəri 1913-1927-ci illər aralığında yazdığı, yeddi cilddən ibarət İtirilmiş zamanın axtarışında (fr. À la recherche du temps perdu) romanıdır. O, 20-ci əsrin ən nüfuzlu yazıçı və tənqidçilərindən biri kimi qəbul edilir. == Həyatı == Marsel Prust 1871-ci ildə, Fransa-Rusiya müharibəsinin "Frankfurt" müqaviləsi əsasında rəsmən bitdiyi gün Parisdə dünyaya gəlir. Atası əslən fransız olub, anası isə kübar yəhudi nəslindən idi. Asma xəstəliyi onu ömrünün sonuna qədər təsiri altında saxlayır. 11 yaşlı Prust liseyə yazılır, lakin təhsili də xəstəliyi üzündən yarımçıq qalır. Bunlara baxmayaraq, Prust ədəbiyyat bacarığı ilə önə çıxmağı bacarır və təhsilinin son ilində mükafat alır.
Truth (mahnı)
Truth (azərb. Həqiqət‎) — Azərbaycanın 2019 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsindəki mahnısı.Çingiz Mustafayev "Truth" mahnısı ilə Azərbaycanı İsrailin Tel-Əviv şəhərində keçirilən Avroviziya 2019-da təmsil etmək hüququ əldə etmişdir. Mahnı Boris Milanov, Trey Kempbell, Bo J, Pablo Dinero, Hostess və Çingizin əməkdaşlığı nəticəsində ərsəyə gəlmişdir. Bəstəkarlardan Boris Milanov Bolqarıstanın 2016, 2017, 2018 və eyni zamanda Avstriyanın Avroviziya 2018 mahnılarını bəstələmişdir.
İbn Rusta
İbn Rüstə; Əbu Əli Əhməd ibn Ömər ibn Rüstə — IX əsrin 2-ci yarısı – X əsrin əvvəllərində yaşamış ərəb alimi, coğrafiyaşünas. Uzun müddət elmi ədəbiyyatda səhvən İbn Dasta kimi tanınmışdır. Mənşəcə farsdır. == Həyatı == İbn-Rüsta "Qiymətli incilər" əsərinin müəllifidir. Bu əsərdə о, hətta Şərqi Avropa haqqında və burada yaşayan xalqların adət-ənənələri barədə məlumatlar verir. Əsərdə Volqa-Kama türkdilli xalqlara İslam dininin IX əsrdə ərəblərin gətirdiyi qeyd olunur. İbn-Rusta bulqarları səciyyələndirərək yazır: "Bulqarlar Xəzər dənizinə tökülən çayın sahilində məskunlaşmışlar. Onların ölkələri bataqlıq və meşəliklərdən ibarətdir". Daha sonra Kuyab (Kiyev) haqqında məlumat verərək yazır: "Bu slavyan ölkəsi düzənlik və meşəliklərdən ibarətdir". == İstinadlar == == Mənbə == Sayyid Maqbul Ahmad.
Liz Truss
Meri Elizabet Trass (ing. Mary Elizabeth Truss; 26 iyul 1975, Oksford, Birləşmiş Krallıq) — Mühafizəkarlar Partiyasının sədri (5 sentyabr–20 oktyabr 2022) olan Britaniyalı siyasətçi, Böyük Britaniyanın Baş naziri (6 sentyabr–20 oktyabr 2022). O, 2021-ci ildən Xarici İşlər, Birlik və İnkişaf Məsələləri üzrə Dövlət Katibi, 2019-cu ildən isə Qadınlar və Bərabərlik Naziri vəzifələrində çalışır. Mühafizəkarlar Partiyasının üzvü, 2010-cu ildən bəri Cənub-Qərbi Norfolkda Parlament üzvü (MP) kimi fəaliyyət göstərir. O, baş nazirlər Devid Kemeron, Tereza Mey və Boris Consonun rəhbərliyi altında Nazirlər Kabinetində müxtəlif vəzifələrdə çalışıb. Trass 5 sentyabr 2022-ci ildə Mühafizəkarlar Partiyasının liderliyi seçkilərində rəqibi Rişi Sunakı məğlub edərək qalib gəldi. O, sentyabrın 6-da baş nazir vəzifəsinə başladı və bu vəzifədə işləyən üçüncü qadın oldu.Truss Oksforddakı Merton Kollecində oxuyub və Oksford Universitetinin Liberal Demokratlar Partiyasının prezidenti olub. 1996-cı ildə o, həm məzun olub, həm də Mühafizəkarlar Partiyasına qoşulub. Shell və Cable & Wireless-da işləyib və Reform beyin mərkəzinin direktor müavini olub. Truss 2010-cu il ümumi seçkilərində Cənub-Qərbi Norfolkdan seçildi.
Salmo trutta caspius
Xəzər qızılbalığı (lat. Salmo caspius) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin qızılbalıqkimilər dəstəsinin qızılbalıqlar fəsiləsinin qızılbalıq cinsinə aid heyvan növü. Nəsli kəsilmək üzrədir, pərakəndə yayılmış yarımnövdür. == Morfoloji əlamətləri == Bədənləri qara bozdur və bədənlərinin ön qisimi və başlarının üstündə olan tünd ləkələr göy rəngə çalan halqalarla sarılmışdır. Yan xəttləri boyunca və alt tərəflərində qırmızı xalları və qəlsəmə qapaqlarının ön tərəfi üzərində bir ləkə və kürək üzgəclərindədə ləkələr vardır. Yüngül girintili bir quyruq üzgəcləri vardır. Kür qızılbalığı qızılbalıqkimilərin ən irisidir. Əvvəllər onun bədəninin uzunluğu 133 sm-ə, kütləsi 51 kq-a çatırdı. İndi isə ovun 86.7%-ni 70-96 sm uzunluğunda fərdlər təşkil edir. == Yayılması == Kür-Terek və Samur çaylarında, habelə Cənubi və Orta Xəzərin əsaən qərb və cənub sahillərinin kiçik çaylarında çoxalır.
Salmo trutta fario
Qızılxallı kumja (lat. Salmo trutta fario) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin qızılbalıqkimilər dəstəsinin qızılbalıqlar fəsiləsinin qızılbalıq cinsinin kumja növünə aid heyvan yarımnövü. Nəsli kəsilmək üzrədir, pərakəndə yayılmış yarımnövdür. == Ümumi xarakteristikası == Bədənin bel tərəfində tünd yaşıl rəngdə, yanlarında açıq rəngdə, qarın tərəfində isə qızılı rəngdə xallar olur. Ağızı böyük olub ucda yerləşir. Çənəsində dişlər olur, bu dişlər iri balıqlarda yaxşı, körpələrdə isə zəif inkişaf etmişdir. Bel üzgəcindən arxada piy üzgəci yerləşir. Bel üzgəcində 3-4 şaxəsiz, 7-12 şaxəli, anal üzgəcində 3 şaxəsiz, 7 - 10 şaxəli şüa vardır. Yan xətt pulcuqlarının sayı 111 - 128 arasında dəyişir. == Arealı və sayı == Qızılxallı kumja Azərbaycanın Kür hövzəsindəki dağ çaylarının çoxunda – Qanıxçay, Balakənçay, Silbançay, Katexçay, Əlcihançay, Turyançay, Dəyirmançay, Tərtərçay, Kurəkçay, Ağsuçay, Həkəri, Xaçınçay, Bazarçay, Qusarçay, Şəmkirçay, Xal-xalçay, Yalamaçay, Zabuxçay, Viləşçay, Lənkərançay, Astaraçay çaylarında, Quba-Xaçmaz düzənliyinin bulaq çaylarında (Qelçay, Nügədiçay, Qudyalçay, Vələmirçay, Dəvəçiçay), Göygöldə yayılmışdır.
Cozef Lui Prust
Cozef Lui Prust (fr. Joseph Louis Proust, 26 sentyabr 1754, Anjer — 5 iyul 1826, Anjer) — fransız kimyaçısı. == Həyatı == Cozef Lui Prust 1754-cü ildə anadan olmuşdur. 1799-cu ildən 1806-cı ilə qədər olan dövrdə müxtəlif oksidlərin, sulfidlərin və başqa maddələrin tərkibini tədqiq etmişdir. Nəticədə kimyəvi birləşmələrin tərkibinin sabitliyi qanununu kəşf etmişdir. == Mənbə == Биографии великих химиков. Перевод с нем. под редакцией Быкова Г. В. — М.: Мир, 1981. 320 с. Волков В. А., Вонский Е. В., Кузнецова Г. И. Выдающиеся химики мира.
Tüstü
Tüstü
Eripin oğlu Drust
Eripin oğlu Drust (V əsr – bilinmir) — müasir Şotlandiya ərazisində V əsrin əvvəlləri–843-cü illərdə hakimiyyətdə olmuş piktlər sülaləsinin əfsanəvi kralı. Onun adı ilk dəfə "Piktlərin xronikası" adlandırılan tarixi sənəddə xatırlanır. == Həyatı == "Piktlərin xronikası"nda verilən məlumata əsasən Eripin oğlu Drust və ya I Drest yüz il hökmranlıq etmiş və döyüşlərdə yüz qələbə qazanmışdır. Lakin bu məlumat tarixi fakt kimi deyil, əfsanə kimi qəbul edilir. "Piktlərin xronikası"nda qeyd olunur ki, müqəddəs Patrik V əsrin ortalarında, Eripin oğlu Drustun hakimiyyətinin 20-ci ilində İrlandiyaya gəlmişdir. I Nexton Eripin oğlu Drust və ya I Drest tərəfindən İrlandiyaya sürgün olunmuşdur. İohann Fordunskinin qeydlərinə əsasən Eripin oğlu Drust Palladiya dövründə qırx il hakimiyyətdə olmuşdur. I Drestin ölümündən sonra I Talorq piktlərin kralı olmuşdur. == Ədəbiyyat == Anderson A.O. Early Sources of Scottish History, Vol. I. — 1922.
Fudrusun oğlu Drust
Fudrusun oğlu Drust və ya III Drest (v. 530) — müasir Şotlandiya ərazisində V əsrin əvvəlləri — 843-cü illərdə hakimiyyətdə olmuş Piktlər sülaləsinin kralı. == Həyatı == Piktlərin xronikasına əsasən Fudrusun oğlu Drust və ya III Drest Qiromun oğlu Drust və ya IV Derstlə eyni vaxtda hakimiyyətdə olmuşdur. Müxtəlif mənbələrə əsasən onun hakimiyyəti bir ildən on beş ilədək davam etmişdir. == Mənbə == Хендерсон Изабель. Пикты. Таинственные воины древней Шотландии / Перевод с англ. Н. Ю. Чехонадской. — М.: ЗАО Центрополиграф, 2004 Anderson A. O. Early Sources of Scottish History, Vol. I. — 1922.
Qiromun oğlu Drust
Qiromun oğlu Drust və ya IV Derst - müasir Şotlandiya ərazisində V əsrin əvvəlləri - 843-cü illərdə hakimiyyətdə olmuş Piktlər sülaləsinin kralı. == Həyatı == Qiromun oğlu Drust və ya IV Derst Qiromun üç oğlundan biridir. "Piktlərin xronikası"nda xəbər verildiyi kimi IV Drest III Drestlə eyni vaxtda hakimiyyətdə olmuşdur. Müxtəlif mənbələrə görə o, bir ildən on beş ilədək hakimiyyətdə olmuşdur. Qiromun oğlu Drust və ya IV Derstin iki qardaşı I Qartnark və Keyltran sonralar Piktlər krallığının davamçıları olmuşdur. Onların başçısı Qvined krallığının hökmdarı Maylquna ərə getmişdir. == Mənbə == Хендерсон Изабель. Пикты. Таинственные воины древней Шотландии / Перевод с англ. Н. Ю. Чехонадской.
İnvestisiya trast fondu
Liz Trus
Meri Elizabet Trass (ing. Mary Elizabeth Truss; 26 iyul 1975, Oksford, Birləşmiş Krallıq) — Mühafizəkarlar Partiyasının sədri (5 sentyabr–20 oktyabr 2022) olan Britaniyalı siyasətçi, Böyük Britaniyanın Baş naziri (6 sentyabr–20 oktyabr 2022). O, 2021-ci ildən Xarici İşlər, Birlik və İnkişaf Məsələləri üzrə Dövlət Katibi, 2019-cu ildən isə Qadınlar və Bərabərlik Naziri vəzifələrində çalışır. Mühafizəkarlar Partiyasının üzvü, 2010-cu ildən bəri Cənub-Qərbi Norfolkda Parlament üzvü (MP) kimi fəaliyyət göstərir. O, baş nazirlər Devid Kemeron, Tereza Mey və Boris Consonun rəhbərliyi altında Nazirlər Kabinetində müxtəlif vəzifələrdə çalışıb. Trass 5 sentyabr 2022-ci ildə Mühafizəkarlar Partiyasının liderliyi seçkilərində rəqibi Rişi Sunakı məğlub edərək qalib gəldi. O, sentyabrın 6-da baş nazir vəzifəsinə başladı və bu vəzifədə işləyən üçüncü qadın oldu.Truss Oksforddakı Merton Kollecində oxuyub və Oksford Universitetinin Liberal Demokratlar Partiyasının prezidenti olub. 1996-cı ildə o, həm məzun olub, həm də Mühafizəkarlar Partiyasına qoşulub. Shell və Cable & Wireless-da işləyib və Reform beyin mərkəzinin direktor müavini olub. Truss 2010-cu il ümumi seçkilərində Cənub-Qərbi Norfolkdan seçildi.
North Atlantic Treaty Organization
Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatı (ing. North Atlantic Treaty Organization, NATO, fr. Organisation du traité de l'Atlantique nord, OTAN) — sülhün qorunmasını və azadlıqların müdafiəsini siyasi həmrəylik yolu ilə təmin edən və üzvlərinə qarşı yönəlmiş istənilən aqressiya formalarının dəf edilməsini, lazım gəldikdə isə hərbi gücdən istifadə edilməsini nəzərdə tutan müstəqil dövlətlərin hərbi ittifaqı. 4 aprel 1949-cu ildə qurulmuşdur və hazırda 31 üzvü var. Təşkilatın üzvləri hər hansı xarici gücdən gələ biləcək hücuma qarşı ortaq müdafiə həyata keçirir. NATO-nun Baş Qərargahı üzv ölkələrdən biri olan Belçikanın paytaxtı Brüssel şəhərində, Müttəfiq Qüvvələrin Əməliyyat Komandanlığının baş qərargahı isə Belçikanın Mons şəhəri yaxınlığında yerləşir. Bütün NATO üzvlərinin ümumi hərbi xərcləri dünya üzrə bütün ölkələrin müdafiə xərclərinin 70%-dən çoxdur. Üzv ölkələrin müdafiə xərcləri ÜDM-nin ən azı 2%-ni təşkil etməlidir. Koreya müharibəsi üzv ölkələri hərəkətə keçirənə və yüksək rütbəli iki amerikalı komandanın istiqamətləndirməsi ilə birləşmiş hərbi ittifaq qurulana qədər NATO sadə siyasi ortaqlıqdan başqa bir şey deyildi. Soyuq müharibə dövrü 1955-ci ildə əsası qoyulan Varşava Müqaviləsi Təşkilatına üzv ölkələrlə çəkişmələrin yaranmasına səbəb oldu.
Rüştü Paşa
Rüştü Paşa (türk. Rüştü Paşa; 1872, Ərzurum, Ərzurum vilayəti – 13 iyul 1926, İzmir) — Türk əsgəri və siyasətçisi. == Hərbi fəaliyyəti == 1893-cü ildə hərbi məktəbi artilleriya zabiti kimi bitirdi. Balkan müharibələrində iştirak etdi. Birinci Dünya müharibəsində Artilleriya Korpusu komandirliyində və 9-cu Qafqaz bölmə komandirliyində xidmət etdi. Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsində 3-cü Qafqaz Bölmə komandiri vəzifəsini icra etdi. 1921-ci ildə Sakarya meydan döyüşündən sonra general-mayor rütbəsinə yüksəldi və Paşa oldu. İlk öncə 9-cu Qafqaz Bölmə Komandirliyinə və daha sonra isə 9-cu Korpusun Komandirliyinə təyin edilmişdir. Bu vəzifəni icra edərkən 1923-cü ilin avqust ayında Ərzurumun millət vəkili seçildi. Xalq Partiyası parlament qrupunda iştirak etdi.
Rüştü Reçber
Rüştü Rəcbər (10 may 1973) — Türkiyə futbolçusu. Türkiyə milli futbol komandasının qapıçısı. == Karyerası == Rüştü Rəcbər 1973-cü il may ayının 10-da Antalyada anadan olub. Antalyaspor FK, Fənərbaxça PFK, Barselona FK klublarının qapıçısı olub. Fənərbaxçanın heyətində ilk oyununa 29 oktyabr 1994-cü ildə Petrolofisi FK klubuna qarşı keçirib. 2002/2003 mövsümünün sonunda İspaniyanın Barselona FK klubuna transfer olunmuşdur. 1 il Barselona FK-nın ehtiyat qapıçısı olduqdan sonra 31 avqust 2004-cü ildə yenidən Fənərbaxça PFK-ya 1 illik icarə verilmişdir. Fənərbaxça PFK tarixində bu klubun heyətində ən çox oyun keçirən qapıçıdır. 110 dəfə Türkiyə milli futbol komandasının, 11 dəfə 21 yaşlılardan ibarət Türkiyə milli futbol komandasının, 1 dəfə isə Türkiyə ordu milli komandasının heyətində çıxış edib. 9 oyunda Türkiyə milli futbol komandasının kapitanı olub.
Rüştü Rəcbər
Rüştü Rəcbər (10 may 1973) — Türkiyə futbolçusu. Türkiyə milli futbol komandasının qapıçısı. == Karyerası == Rüştü Rəcbər 1973-cü il may ayının 10-da Antalyada anadan olub. Antalyaspor FK, Fənərbaxça PFK, Barselona FK klublarının qapıçısı olub. Fənərbaxçanın heyətində ilk oyununa 29 oktyabr 1994-cü ildə Petrolofisi FK klubuna qarşı keçirib. 2002/2003 mövsümünün sonunda İspaniyanın Barselona FK klubuna transfer olunmuşdur. 1 il Barselona FK-nın ehtiyat qapıçısı olduqdan sonra 31 avqust 2004-cü ildə yenidən Fənərbaxça PFK-ya 1 illik icarə verilmişdir. Fənərbaxça PFK tarixində bu klubun heyətində ən çox oyun keçirən qapıçıdır. 110 dəfə Türkiyə milli futbol komandasının, 11 dəfə 21 yaşlılardan ibarət Türkiyə milli futbol komandasının, 1 dəfə isə Türkiyə ordu milli komandasının heyətində çıxış edib. 9 oyunda Türkiyə milli futbol komandasının kapitanı olub.
Tüstü (dəqiqləşdirmə)
Tüstü
Tüstü (vergiqoyma)
Tüstü – yaşayış məntəqələrində yaşayan ailənin, evin sayını bildirmək üçün ölçü vahidi. == Ümumi məlumat == Hər hansı kənddə, qəsəbədə yaşayan ailənin, evin sayını bildirmək üçün tustu sözündən istifadə edilmişdir. Hər evdə bir ocaq qalandığına görə, bir tüstü bir ev, bir ailə demək olmuşdur. == Mənbə == Azərbaycan etnoqrafiyası, Bakı-2007, “Şərq-Qərb” nəşriyyatı. Üç cilddə. III cild. səh. 462.
Tüstü Eskadronu
Aerial Demonstration Squadron (port. Esquadrão de Demonstração Aérea)(azərb. Hava Nümayişi Eskadronu‎) başqa adıyla Smoke Squadron (port. Esquadrilha da Fumaça)(azərb. Tüstü Eskadronu‎) kimi tanınan, Braziliya Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus aerobatika eskadronudur. Hal-hazırda aviaşoular zamanı Embraer EMB 312 Tucano təyyarələrindən istifadə olunur. == Tarixi == Komanda ilk ictimai uçuşunu 1952-ci il 14 may tarixində T-6 Texan təyyarələri ilə həyata keçirmişdir. Həmin təyyarələr 1968-ci ildə komanda yenidən qurulana qədər istifadə olunmuşdur. Komanda 1977-ci ildə ləğv olunmuş, 1983-cü ilin 8 dekabr tarixində isə yenidən qurulmuşdur. Həmin dövrdə T-25 Universal təyyarələrindən istifadə olunmağa başladı.
Tüstü bombası
Tüstü bombası, tüstü qumbarası, duman bombası, duman qumbarası, duman şaşkası kimi də tanınan tüstü şaşkası, siqnal vermək, hədəfləri yaxud eniş zonalarını müəyyənləşdirmək və ya təyin etmək, həmçinin də bölmələrin hərəkətində tüstü pərdəsi yaratmaq üçün istifadə olunan partladıqdan sonra tüstü yayan qumbara növüdür.
Tüstü siqnalı
Tüstü siqnalı uzun məsafəli rabitənin ən qədim formalarından biridir. Bu, uzaq məsafədə istifadə olunan vizual ünsiyyət formasıdır. Ümumiyyətlə, tüstü siqnalları xəbərləri ötürmək, təhlükə siqnalı vermək və ya insanları ümumi əraziyə toplamaq üçün istifadə olunur. == Tarixi və istifadəsi == Qədim Çində Böyük sədd boyunca əsgərlər bir-birlərini düşmən basqını barədə xəbərdar etmək üçün onun mayak qüllələrinə tüstü siqnalları göndərirdilər. Tüstünün rəngi hücum edən düşmən tərəfinin ölçüsünü bildirirdi. Mayak qüllələrini müntəzəm olaraq yerləşdirməklə və hər qüllədə bir əsgər yerləşdirməklə ismarıclar səddin bütün 7300 kilometrinə ötürülə bilərdi. Tüstü siqnalları həmçinin hücum barədə daxili qalaları xəbərdar edərək, müdafiə və qarnizonu dəstəkləyən qoşunları əlaqələndirməyə imkan verirdi.Qədim Şri-Lankada dağ zirvələrində yerləşən əsgərlər zirvədən zirvəyə işarə edərək bir-birlərini yaxınlaşan düşmən hücumu (ingilislər, hollandlar və ya portuqallar) barədə xəbərdar edirdilər. Bu yolla onlar bir neçə saat ərzində Krala mesaj ötürə bildilər.Tüstü siqnalından sui-istifadənin eramızdan əvvəl 8-ci əsrdə Qərbi Çjou sülaləsinin süqutuna səbəb olduğu məlumdur. Belə ki, Çjou kralı Yu, cariyəsi Bao Sini əyləndirmək üçün sərkərdələrini yalançı xəbərdarlıq siqnalları ilə aldatmaq vərdişi var idi. Yunan tarixçisi Polibi eramızdan əvvəl 150-ci ildə yunan əlifbası simvollarını ədədi simvollara çevirən daha mürəkkəb əlifba tüstü siqnalları sistemi hazırladı.
Tüstü testi
Smoke test (azərb. Tüstü testi‎) — proqram təminatının sınaqdan keçirilməsində: aşkar xətaları müəyyən etmək üçün minimal test toplusu. Tüstü testi, adətən, proqramçının özü tərəfindən aparılır; bu testdən keçməyən proqramı daha dərin testlənməyə vermək mənasızdır. Bu tipli ilk sınaqları soba ustaları aparmışlar; hazırladıqları sobanın bütün qapaqlarını tutur, sobanı qalayır və tüstünün yalnız lazım olan yerlərdən keçməsini müşahidə edirdilər. Terminin ikinci "doğuluşu" radioelektronikda baş verdi. İstehsalatdan gəlmiş radioelektron qurğunun birinci dəfə işə salınması çox qısa (saniyədən kiçik) zamanda yerinə yetirilir. Sonra mühəndis bütün mikrosxemlərə əllə toxunaraq, onların qızıb-qızmamasını yoxlayır. Bu saniyə ərzində çox qızmış mikrosxemdə kobud xətanın olması ehtimalı böyükdür. Əgər birinci sınaqda qızma aşkarlanmırsa, cihaz bu dəfə uzun müddət üçün işə salınır. Beləliklə, yoxlama bir neçə dəfə təkrarlanır.
İbn Rüstə
İbn Rüstə; Əbu Əli Əhməd ibn Ömər ibn Rüstə — IX əsrin 2-ci yarısı – X əsrin əvvəllərində yaşamış ərəb alimi, coğrafiyaşünas. Uzun müddət elmi ədəbiyyatda səhvən İbn Dasta kimi tanınmışdır. Mənşəcə farsdır. == Həyatı == İbn-Rüsta "Qiymətli incilər" əsərinin müəllifidir. Bu əsərdə о, hətta Şərqi Avropa haqqında və burada yaşayan xalqların adət-ənənələri barədə məlumatlar verir. Əsərdə Volqa-Kama türkdilli xalqlara İslam dininin IX əsrdə ərəblərin gətirdiyi qeyd olunur. İbn-Rusta bulqarları səciyyələndirərək yazır: "Bulqarlar Xəzər dənizinə tökülən çayın sahilində məskunlaşmışlar. Onların ölkələri bataqlıq və meşəliklərdən ibarətdir". Daha sonra Kuyab (Kiyev) haqqında məlumat verərək yazır: "Bu slavyan ölkəsi düzənlik və meşəliklərdən ibarətdir". == İstinadlar == == Mənbə == Sayyid Maqbul Ahmad.
Rust (proqramlaşdırma dili)
Rust performansı, tip təhlükəsizliyini və paralelliyi vurğulayan çoxparadiqmalı, ümumi təyinatlı proqramlaşdırma dili. O, yaddaş təhlükəsizliyini təmin edir - bütün istinadların zibil toplayıcının istifadəsini və ya yaddaş üçün təhlükəsiz dillərdə mövcud olan istinadların hesablanmasına ehtiyac olmadan etibarlı yaddaşa işarə etməsini təmin edir. Eyni zamanda yaddaş təhlükəsizliyini təmin etmək və paralel məlumat yarışlarının qarşısını almaq üçün onun "yoxlayıcısı" kompilyasiya zamanı proqramdakı bütün istinadların obyekt ömrünü izləyir. Rust statik tiplər, dəyişməzlik, daha yüksək səviyyəli funksiyalar və cəbri məlumat növləri daxil olmaqla, funksional proqramlaşdırmadan ideyalar götürür. Sistem proqramlaşdırması üçün populyarlardır.Proqram tərtibatçısı Qreydon Hoar 2006-cı ildə Mozilla Research-də işləyərkən şəxsi layihə kimi Rust-u yaratdı. Mozilla 2009-cu ildə layihəyə rəsmi sponsorluq etmişdir. 2015-ci ilin may ayında ilk stabil buraxılışdan bəri Rust Amazon, Discord, Dropbox, Facebook (Meta), Google,(Alphabet) və Microsoft kimi şirkətlər tərəfindən istifadə edilmişdir. 2022-ci ilin dekabrında o, Linux nüvəsinin inkişafında istifadə olunan C və Assembly dillərindən başqa ilk dil oldu. Rust daha sonra yeni bir dil kimi böyüməsi ilə məşhurlaşdı və akademik proqramlaşdırma dilləri tədqiqatının mövzusu oldu. == Tarixçə == === Mənşəyi (2006–2012) === Rust, 2006-cı ildə Mozilla Research əməkdaşı Qreydon Hoar tərəfindən yaradılan şəxsi layihədən yaranıb.