Lüğətlərdə axtarış.

Brauzer (ing. Browser), daha dəqiq sözlə Veb brauzer — istifadəçilərin veb-serverlər üzərindəki HTML səhifələrini açmasına imkan verən proqram təminatıdır. Bu proqram təminatları Azərbaycan dilində bəzən Veb səyyah da adlandırılır. Hazırda ən çox istifadə edilən brauzerlər Google Chrome, Mozilla Firefox, Internet Explorer (IE) / Microsoft Edge, Opera , Safari və Galeondur. Veb-sayt hazırlarkən ortaya çıxan əsas problemlərdən biri, müxtəlif brauzerlərdə səhifə elementlərinin fərqli təsvir olunmasıdır. W3C standartlarına uyğun kodlaşdırmanın aparılması bu problemi sadəcə qismən ortadan qaldırır. Heç bir brauzer W3C standartlarına tam uyğun deyil. Belə problemlərin ortaya çıxması brauzer istehsalçılarının, uzun illərdir müzakirə edilməsinə baxmayaraq, hələ də eyni standartların tətbiq etməməsidir. Əksər veb masterlər dizayn və kodlaşdırma işlərində, hal hazırda brauzerlər arasında ən çox istifadə olunan İE6 və istifadəçi sayı getdikcə artan İE7 brauzerlərini əsas alırlar. Bəzi hallarda Mozilla Firefox və Opera brauzerləri də nəzərə alınır.

Brauzer (ing. Browser), daha dəqiq sözlə Veb brauzer — istifadəçilərin veb-serverlər üzərindəki HTML səhifələrini açmasına imkan verən proqram təminatıdır. Bu proqram təminatları Azərbaycan dilində bəzən Veb səyyah da adlandırılır. Hazırda ən çox istifadə edilən brauzerlər Google Chrome, Mozilla Firefox, Internet Explorer (IE) / Microsoft Edge, Opera , Safari və Galeondur. Veb-sayt hazırlarkən ortaya çıxan əsas problemlərdən biri, müxtəlif brauzerlərdə səhifə elementlərinin fərqli təsvir olunmasıdır. W3C standartlarına uyğun kodlaşdırmanın aparılması bu problemi sadəcə qismən ortadan qaldırır. Heç bir brauzer W3C standartlarına tam uyğun deyil. Belə problemlərin ortaya çıxması brauzer istehsalçılarının, uzun illərdir müzakirə edilməsinə baxmayaraq, hələ də eyni standartların tətbiq etməməsidir. Əksər veb masterlər dizayn və kodlaşdırma işlərində, hal hazırda brauzerlər arasında ən çox istifadə olunan İE6 və istifadəçi sayı getdikcə artan İE7 brauzerlərini əsas alırlar. Bəzi hallarda Mozilla Firefox və Opera brauzerləri də nəzərə alınır.

Brave — Chromium brauzeri koduna əsaslanan Brave şirkəti tərəfindən hazırlanmış pulsuz və açıq mənbəli veb-brauzerdir. Bir çox digər brauzerlər də Chromium koduna əsaslanır,Microsoft Edge və Opera bunlardan bir neçəsidir. Reklamları və veb-sayt izləyicilərini bloklamağı ilə fərqlənir. 2019-cu ildən etibarən Brave Windows, macOS, Linux, Android və iOS üçün buraxılıb. Hazırkı versiyada partnyoru DuckDuckGo da daxil olmaqla bir qayda olaraq beş axtarış motoru mövcuddur.

Mosaic veb-brauzeri - Microsoft Windows əməliyyat sistemi üçün ilk veb-brauzer. Urbana-Şampeyndəki İllinoys Universitetinin Superkompüter Tətbiqi Proqramlarının Milli Mərkəzində (National Center for Supercomputing Applications at the University of Illinois Urbana-Champaign) işlənib hazırlanıb. İlk versiyası 1993-cü ildə buraxılıb və inkişafı 1997-ci ildə dayandırılıb. Netscape Navigator və Internet Explorer brauzerlərinin əsasında Mosaic’in ilkin kodu dayanır. İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Brauzer (ing. Browser), daha dəqiq sözlə Veb brauzer — istifadəçilərin veb-serverlər üzərindəki HTML səhifələrini açmasına imkan verən proqram təminatıdır. Bu proqram təminatları Azərbaycan dilində bəzən Veb səyyah da adlandırılır. Hazırda ən çox istifadə edilən brauzerlər Google Chrome, Mozilla Firefox, Internet Explorer (IE) / Microsoft Edge, Opera , Safari və Galeondur. == Ümumi məlumat == Veb-sayt hazırlarkən ortaya çıxan əsas problemlərdən biri, müxtəlif brauzerlərdə səhifə elementlərinin fərqli təsvir olunmasıdır. W3C standartlarına uyğun kodlaşdırmanın aparılması bu problemi sadəcə qismən ortadan qaldırır. Heç bir brauzer W3C standartlarına tam uyğun deyil. Belə problemlərin ortaya çıxması brauzer istehsalçılarının, uzun illərdir müzakirə edilməsinə baxmayaraq, hələ də eyni standartların tətbiq etməməsidir. Əksər veb masterlər dizayn və kodlaşdırma işlərində, hal hazırda brauzerlər arasında ən çox istifadə olunan İE6 və istifadəçi sayı getdikcə artan İE7 brauzerlərini əsas alırlar. Bəzi hallarda Mozilla Firefox və Opera brauzerləri də nəzərə alınır.

Veb — İnternet. Ümumdünya hörümçək toru, qısaca: WWW və ya veb.

Beaker — pulsuz və açıq mənbəli veb brauzerdir hazırda Blue Link Labs tərəfindən hazırlanır. Beaker Browser peer-to-peer texnologiyası istifadəçilərə veb-saytları və veb proqramları birbaşa brauzerdən, ayrıca veb server qurmaq və idarə etmək və ya məzmunlarını üçüncü tərəf serverində yerləşdirmək ehtiyacı olmadan öz-özünə dərc etməyə imkan verir. Bütün fayllar və vebsaytlar faylların bir neçə istifadəçi tərəfindən paylaşılmasına və yerləşdirilməsinə imkan verən hipermedia peer-to-peer protokolu olan Dat istifadə edərək ötürülür. Brauzer həmçinin ənənəvi serverlərə qoşulmaq üçün HTTP protokolunu dəstəkləyir. Beaker Elektron çərçivədən istifadə etməklə qurulur və buna görə də veb-səhifələr üçün renderer kimi Chromium brauzerindən istifadə edir. == Məzmun paylaşımı == Yerli qovluqda saxlanılan fayllar Dat veb-saytı kimi dərc oluna və peer-to-peer protokolu vasitəsilə digər istifadəçilər üçün əlçatan edilə bilər. Brauzer aktiv olduqda fayllar yerli qovluqdan səpilir. Brauzer bağlı olarkən onları da əlçatan etmək üçün istifadəçi məzmunu yerləşdirmək üçün bir neçə alternativ variantdan istifadə edə bilər: Brauzerin digər istifadəçilərindən surətini paylaşmalarını xahiş edin. İstifadəçilərdən hər hansı biri Beaker brauzerindən istifadə etdiyi müddətcə məzmun əlçatan olacaq. Məzmunu üçüncü tərəf serveri vasitəsilə dərc edin.

Brauzer mühərriki (ing. layout engine) — hər bir veb-brauzerin əsas proqram təminatı komponenti. Brauzer mühərrikinin əsas işi HTML sənədlərini və veb-səhifənin digər resurslarını istifadəçinin cihazında interaktiv vizual təsvirə çevirməkdir. == Adı və məqsədi == Brauzer mühərriki müstəqil kompüter proqramı deyil, daha böyük proqramın, məsələn, veb-brauzerin kritik bir hissəsidir və bu termin ondan yaranır. "Mühərrik" sözü avtomobilin mühərrikinə bənzətmədir. "Brauzer mühərriki" ilə yanaşı, əlaqəli anlayışlarla bağlı gündəlik istifadədə olan daha iki termin var: "dizayn mühərriki" və "render mühərriki". Teorik olaraq, dizayn və render (və ya "rəsm") müxtəlif mühərriklər tərəfindən idarə oluna bilər. Bununla belə, praktikada verilmiş brauzer mühərrikinin render və dizayn komponentləri bir-biri ilə sıx bağlıdır və brauzerlərin skript mühərriklərindən fərqli olaraq, brauzer mühərrikindən kənarda nadir hallarda rast gəlinir. Dizayn və renderə əlavə olaraq, brauzer mühərriki sənədlər arasında təhlükəsizlik siyasətini tətbiq edir, hiperlinklər və formalar vasitəsilə təqdim olunan məlumatlar vasitəsilə naviqasiyanı idarə edir və sənədlə əlaqəli skriptlərə məruz qalan Document Object Model-i tətbiq edir. Hər bir məşhur veb-brauzer, müəyyən edilmiş geniş diapazonlu interaktiv davranışı təmin etmək üçün JavaScript-i (JS) dəstəkləyir.

Brauzer uzantısı (ing. Browser extension) — veb brauzeri fərdiləşdirmək üçün kiçik proqram modulu. Brauzerlər adətən istifadəçi interfeysinin modifikasiyası, kukilərin idarə edilməsi, reklamın bloklanması və veb səhifələrin fərdi skriptləri və üslubu daxil olmaqla müxtəlif uzantılara icazə verir. Brauzer plaginləri ayrı bir modul növüdür. Əsas fərq ondadır ki, uzantılar adətən sadəcə mənbə kodudur, lakin plaginlər həmişə icra edilə bilənlərdir (yəni obyekt kodu). 2021-ci ildən etibarən, plaginlər əksər brauzerlər tərəfindən ləğv edilib, uzantılar isə geniş şəkildə istifadə olunur. Ən populyar brauzer Google Chrome-da 100.000-dən çox uzantı mövcuddur, lakin artıq plaginləri dəstəkləmir. == Tarixi == Internet Explorer 1999-cu ildə 4-cü versiyanın buraxılması ilə uzantıları dəstəkləyən ilk əsas brauzer idi. Firefox 2004-cü ildə istifadəyə verildiyi vaxtdan uzantıları dəstəkləyir. Opera 2009-cu ildə uzantıları dəstəkləməyə başladı və həm Google Chrome, həm də Safari gələn il bunu etdi.

Brave — Chromium brauzeri koduna əsaslanan Brave şirkəti tərəfindən hazırlanmış pulsuz və açıq mənbəli veb-brauzerdir. Bir çox digər brauzerlər də Chromium koduna əsaslanır,Microsoft Edge və Opera bunlardan bir neçəsidir. Reklamları və veb-sayt izləyicilərini bloklamağı ilə fərqlənir. 2019-cu ildən etibarən Brave Windows, macOS, Linux, Android və iOS üçün buraxılıb. Hazırkı versiyada partnyoru DuckDuckGo da daxil olmaqla bir qayda olaraq beş axtarış motoru mövcuddur.

Chromium — Googleun pulsuz və açıq mənbəli bir proqram layihəsidir. Mənbə kodu veb brauzerdə tərtib etmək olar. Google Chromedan daha çox xüsusiyyətlərə sahib olan Chrome brauzerini hazırlamaq üçün koddan istifadə edilir. Bir çox digər brauzerlər də Chromium koduna əsaslanır, xüsusən də Microsoft Edge və Opera. Bundan əlavə, bəzi tərəflər (Google olmasa da) kodu olduğu kimi qurur və brauzerləri Chromium adı ilə buraxırlar. Chromiumun istifadəçi interfeysi minimalistdir. Google brauzerin "yüngül (idraklı və fiziki cəhətdən) və sürətli hiss etməsini" məqsədilə yaradılıb. Hər gün yeni Chromium versiyaları buraxılır, lakin digər veb brauzerlərdən fərqli olaraq "stabil" Chromium versiyası yoxdur.

Opera — Opera tərəfindən yaradılmış veb brauzer. Opera Blink mühərrikini istifadə edən Chromium brauzerdir. Opera GX — brauzerin oyunçular üçün hazırlanmış versiyasıdır.

Puffin Brauzer — Şioupyun Şen tərəfindən təsis edilmiş Amerika mobil texnologiya şirkəti CloudMosa tərəfindən hazırlanmış bir veb brauzerdir. Puffin Brauzer əvvəlcə 2010-cu ildə buraxıldı. Məzmunun işlənməsi üçün şifrəli bulud serverlərindən istifadə edir. Puffin veb səhifələrini buludda təqdim etdiyinə görə bəzi meyar testlərinə görə səhifə yükləməsini, məzmun göstərməsini və JavaScript işlənməsini yerli cihazın işlənməsindən daha sürətli edə bilər. Bununla birlikdə veb səhifələrin bulud serverləri vasitəsi ilə işlənməsi nəticəsində Puffin veb brauzerində World Wide Web-ə baxarkən istifadəçinin IP ünvanı bulud serverinin IP ünvanını əks etdirir. Bu, bəzi saytların Puffin Brauzerini proksi server kimi aşkar etməsinə səbəb olur.

Safari — "Apple" tərəfindən hazırlanmış veb-brauzer. Bu, "macOS", "iOS" və "iPadOS" daxil olmaqla "Apple"ın əməliyyat sistemlərində quraşdırılmışdır. "Safari" KHTML-dən əldə edilən "Apple"ın açıq mənbəli brauzer mühərriki "WebKit"dən istifadə edir. "Safari" 2003-cü ilin yanvarında "Mac OS X Panther"də təqdim edilmiş, 2007-ci ildə çıxan ilk nəslindən bəri "iPhone"a daxil edilmişdir. Bu, o dövrlərdə "Mac"da ən sürətli brauzer idi. "Apple" 2007-ci və 2012-ci illər arasında "Windows" versiyasını saxlamışdı, lakin bazar payının aşağı olması səbəbindən onu tərk etmişdir. 2010-cu ildə "Safari 5" oxucu rejimi, genişləndirmələr və inkişaf etdirici alətləri təqdim etmişdir. 2017-ci ildə buraxılmış "Safari 11" veb izləməni bloklamaq üçün süni intellektdən istifadə edən "Ağıllı İzləmə qarşısının alınması"nı əlavə etmişdir. "Safari 13"də "Apple Pay" üçün dəstək və FIDO2 təhlükəsizlik açarları ilə autentifikasiya əlavə olunmuşdur. Onun interfeysi "Safari 15"də yenidən işlənmişdir.

Microsoft Edge (ilk kod adı "Projekt Spartan" olub) — "Microsoft" tərəfindən yaradılan veb-brauzer. Rəsmi olaraq 21 yanvar 2015-ci ildə açıqlanan və hər kəsə açıq olaraq 30 mart 2015-ci ildə elan olunan bu brauzer, Windows 10-daki fərz edilən brauzer olaraq Internet Explorer yerini aldı. Eyni zamanda, ağıllı telefonlar və kiçik planşetlər üçün Windows 10-un gələcək versiyası fərz edilən brauzeriniz olacaq. Microsoft Edge artıq digər əməliyyat sistemlərinə : Windows 7, Windows 8.1 ə yüklənilə bilər. Windows 8.1-ə Edge güncəllənmə yolu ilə və ya yükləmək vaistəsi ilə əldə edilə bilər. Windows 10 və 11 də default brauzer olaraq gəlir. Microsoft Edge, web standartları ətrafında qurulan bir yaşayış mühərriki olan və "müasir web ilə əlaqə üçün hazırlanan" yüngül bir web brauzer olması üçün hazırlandı. Əlavələr və rəqəmsal köməkçisi olan Cortana, OneDrive kimi digər Microsoft xidmətlər inteqrasiya üçün ActiveX kimi köhnə texnologiyaların dəstəyini qaldırdı. Ayrıca bu brauzerə əlavə izahat vasitələri və oxuma rejimləri da daxil olunmuşdur. == İnkişafı == 2014-cü ilin Dekabr ayında, ZDNet.

Vivaldi (/vɪˈvɑːldi, vəˈv-/) — Tatsuki Tomita və Opera Software şirkətinin həmtəsisçisi və baş direktoru Con Stefenson von Teçner tərəfindən təsis edilmiş Vivaldi Technologies şirkəti tərəfindən hazırlanmış daxili e-poçt proqramı olan açıq mənbəli, çarpaz platforma veb brauzeri. Vivaldi rəsmi olaraq 6 aprel 2016-cı ildə istifadəyə verilib. Əsasən istifadəçilər üçün nəzərdə tutulsa da, o ilk növbədə texniki cəhətdən meylli istifadəçilərə, eləcə də onun Presto layout mühərrikindən Chromium əsaslı brauzerə keçidindən narazı olan keçmiş Opera istifadəçilərinə yönəlib. Bu da onun bir çox fərqli xüsusiyyətlərini itirməsi ilə nəticələnib. Chromium əsaslı olmasına baxmayaraq, Vivaldi öz modifikasiyaları ilə Presto əsaslı Operanın xüsusiyyətlərini canlandırmağı hədəfləyir. 2023-cü ilin aprel ayına olan məlumata görə Vivaldi-nin 2,4 milyondan çox aktiv istifadəçisi var. Vivaldi 2014-cü ilin martında Opera Software tərəfindən bağlanan My Opera-nı əvəz edən virtual icma veb saytı kimi fəaliyyətə başlayıb. Con Stefenson von Teçner bu qərardan narazı qaldı, çünki o bu icmanın Opera veb brauzerinin nə olduğunu etməyə kömək etdiyinə inanırdı. O daha sonra qeydiyyatdan keçmiş istifadəçiləri müzakirə forumu, bloq xidməti və çoxsaylı digər praktik veb xidmətlər təqdim etməyə yönəlmiş virtual icma olan Vivaldi İcmasını yaratdı. Daha sonra 27 yanvar 2015-ci ildə Vivaldi Technologies Vivaldi veb brauzerinin ilk texniki demo versiyasını təqdim etdi.

İnternet portalı həmçinin veb-portal — e-poçtlar, onlayn forumlar və axtarış mühərrikləri kimi müxtəlif mənbələrdən məlumatları vahid şəkildə bir araya gətirən xüsusi hazırlanmış veb-sayt. Adətən, hər bir informasiya mənbəyi məlumatı göstərmək üçün səhifədə öz xüsusi sahəsinə malik olur. Çox vaxt istifadəçi onlardan hansıları göstərmək üçün tələb olunan konfiqurasiyanı tətbiq edə bilər. Portalların variantlarına rəhbərlər və menecerlər tərəfindən istifadə edilməsi üçün meşap və intranet panelləri daxildir. Məzmunun "vahid şəkildə" nümayiş etdirilmə dərəcəsi nəzərdə tutulan istifadəçidən, məqsəddən və məzmunun müxtəlifliyindən asılı ola bilər. Çox vaxt dizaynda məzmunun təqdimatını konfiqurasiya etmək və fərdiləşdirmək üçün müəyyən bir "metafora"lara, seçilmiş icra çərçivəsi və ya kod kitabxanalarına vurğu edilir. Bundan əlavə, istifadəçinin təşkilatdakı rolu hansı məzmunun portala əlavə oluna biləcəyini və ya portal konfiqurasiyasından silinə biləcəyini müəyyən edə bilər. Portal istifadəçilərə intranet məzmununu axtarışa verməsi üçün axtarış mühərrikinin tətbiqi proqramlaşdırma interfeysindən (API) istifadə edə bilər. Hansı domenlərin axtarıla biləcəyini məhdudlaşdırmaqla ekstranet məzmunundan fərqli olaraq həyata keçirilir. Bu ümumi axtarış mühərrikləri xüsusiyyətindən başqa, veb-portallar e-poçt, xəbərlər, birja kotirovkaları, verilənlər bazalarından məlumat və əyləncə məzmunu kimi digər xidmətlər də təklif edə bilər.

Semantik veb və ya Veb 3.0 — Ümumdünya Hörümçək Toru Konsorsiumu (W3C) tərəfindən müəyyən edilmiş standartlar vasitəsilə Ümumdünya hörümçək torunun genişlənməsidir. Semantik vebin məqsədi internet məlumatlarını maşın tərəfindən oxunabilən etməkdir. Semantikanın verilənlərlə kodlaşdırılmasını təmin etmək üçün Resurs Təsvir Çərçivəsi (ing. Resource Description Framework; RDF) və Veb Ontologiya Dili (ing. Web Ontology Language) kimi texnologiyalardan istifadə olunur. Bu texnologiyalar metaməlumatı formal şəkildə təmsil etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, ontologiya anlayışları, varlıqlar arasındakı əlaqələri və əşyaların kateqoriyalarını təsvir edir. Bu daxil edilmiş semantika verilənlər üzərində əsaslandırma və müxtəlifnövlü məlumat mənbələri ilə işləmək kimi əhəmiyyətli üstünlüklər də təklif edir. Bu standartlar internetdə, əsasən RDF-də olduğu kimi ümumi məlumat formatlarını və mübadilə protokollarını təşviq edir. W3C-yə görə, "Semantik veb məlumatların proqram, şirkət və cəmiyyət sərhədləri arasında paylaşılmasına və təkrar istifadə edilməsinə imkan verən ümumi bir çərçivəni təmin edir." Buna görə də Semantik veb müxtəlif məzmun və məlumat tətbiqləri arasında birləşdirici kimi qiymətləndirilir.

"Web3" (həmçinin Veb 3.0 olaraq tanınır ) Ümumdünya hörümçək torunun yeni bir iterasiyası olub, məzmunu desentralizasiya, blokçeyn texnologiyaları və token əsaslı iqtisadiyyat kimi konseptləri əhatə edən bir ideyadır. Bəzi texnoloqlar və jurnalistlər onu Veb 2.0 ilə müqayisə ediblər. Burada məlumat və məzmunun əsasən "Böyük Texnologiya" adlandırılan sayca kiçik şirkətlər qrupunda mərkəzləşdiyini söyləyiblər. "Web3" termini 2014-cü ildə Ethereum həmtəsisçisi Gavin Vud tərəfindən irəli sürülüb və bu ideya 2021-ci ildə kriptovalyuta həvəskarları, böyük texnologiya şirkətləri və vençur kapitalı firmaları tərəfindən maraqla qarşılanıb. Web3 anlayışı ilk dəfə 2013-cü ildə təqdim edilmişdir. Tənqidçilər sərvətin kiçik bir qrup investor və fərdə mərkəzləşdirilməsi və ya daha geniş məlumatların toplanması səbəbindən məxfiliyin itirilməsi ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə etdilər. İlon Mask və Cek Dorsi kimi milyarderlər "Web3"-ün dəbə görə deyilən sadə bir söz və ya marketinq termini kimi xidmət etdiyini iddia edirlər. Veb 1.0 və Veb 2.0 müxtəlif texnologiyalar və formatlar vasitəsilə inkişaf etdiyi üçün Ümumdünya İnternet tarixindəki dövrlərə aiddir. Veb 1.0 təxminən 1989-cu ildən 2004-cü ilə qədər olan dövrə aiddir, burada əksər saytlar statik səhifələrdən ibarət idi və istifadəçilərin böyük əksəriyyəti məzmun istehsalçıları deyil, istehlakçılar idi. Veb 2.0 "veb platforma kimi" ideyasına əsaslanır və digər xidmətlər arasında forumlara, sosial mediaya və şəbəkə xidmətlərinə, bloqlara və vikilərə yüklənmiş istifadəçi tərəfindən yaradılmış məzmuna əsaslanır.

İnternet portalı həmçinin veb-portal — e-poçtlar, onlayn forumlar və axtarış mühərrikləri kimi müxtəlif mənbələrdən məlumatları vahid şəkildə bir araya gətirən xüsusi hazırlanmış veb-sayt. Adətən, hər bir informasiya mənbəyi məlumatı göstərmək üçün səhifədə öz xüsusi sahəsinə malik olur. Çox vaxt istifadəçi onlardan hansıları göstərmək üçün tələb olunan konfiqurasiyanı tətbiq edə bilər. Portalların variantlarına rəhbərlər və menecerlər tərəfindən istifadə edilməsi üçün meşap və intranet panelləri daxildir. Məzmunun "vahid şəkildə" nümayiş etdirilmə dərəcəsi nəzərdə tutulan istifadəçidən, məqsəddən və məzmunun müxtəlifliyindən asılı ola bilər. Çox vaxt dizaynda məzmunun təqdimatını konfiqurasiya etmək və fərdiləşdirmək üçün müəyyən bir "metafora"lara, seçilmiş icra çərçivəsi və ya kod kitabxanalarına vurğu edilir. Bundan əlavə, istifadəçinin təşkilatdakı rolu hansı məzmunun portala əlavə oluna biləcəyini və ya portal konfiqurasiyasından silinə biləcəyini müəyyən edə bilər. Portal istifadəçilərə intranet məzmununu axtarışa verməsi üçün axtarış mühərrikinin tətbiqi proqramlaşdırma interfeysindən (API) istifadə edə bilər. Hansı domenlərin axtarıla biləcəyini məhdudlaşdırmaqla ekstranet məzmunundan fərqli olaraq həyata keçirilir. Bu ümumi axtarış mühərrikləri xüsusiyyətindən başqa, veb-portallar e-poçt, xəbərlər, birja kotirovkaları, verilənlər bazalarından məlumat və əyləncə məzmunu kimi digər xidmətlər də təklif edə bilər.

Veb tətbiqi (ing. web application) — veb brauzerdən istifadə edərək əldə edilən tətbiq proqramı. Veb proqramları ümumdünya hörümçək torunda aktiv şəbəkə bağlantısı olan istifadəçilərə çatdırılır. "Netscape" 1995-ci ildə proqramçılara müştəri tərəfində işləyən istifadəçi interfeysinə bəzi dinamik elementlər əlavə etməyə imkan yaradan "JavaScript" adlı skript dilini təqdim etmişdir. Beləliklə, bütöv bir veb səhifə yaratmaq üçün serverə məlumat göndərmək əvəzinə, yüklənmiş səhifənin daxil edilmiş skriptləri daxiletmənin təsdiqlənməsi və ya səhifənin hissələrini göstərmək/gizlətmək kimi müxtəlif tapşırıqları yerinə yetirə bilər. 1999-cu ildə "Servlet Specification" 2.2 versiyasında "Java" dilində "veb tətbiqi" konsepsiyası təqdim edilmişdir. O zaman həm "JavaScript", həm də XML artıq işlənib hazırlanmışdı, lakin "AJAX" hələ yaradılmamışdı və "XMLHttpRequest" obyekti yalnız "ActiveX" obyekti kimi "Internet Explorer 5"də təqdim edilmişdi. "Gmail" kimi tətbiqlər 2000-ci illərin əvvəllərindən etibarən öz müştəri tərəflərini getdikcə daha interaktiv etməyə başladı. Veb səhifə skripti bütün veb səhifəni yükləmədən məlumatların saxlanması/alınması üçün serverlə əlaqə saxlaya bilir. Təcrübə 2005-ci ildə "Ajax" kimi tanınmışdır.

Veb-konfrans — veb-yayımlar və veb-görüşlər kimi əməkdaşlıq xidmətləri daxil olmaqla müxtəlif növ onlayn konfranslar və veb-seminarlar üçün çətir termini. Bu, onu əməkdaşlıq sessiyaları kimi tanınan digər növlərdən ayırmaq məqsədilə bəzən həmkarlar səviyyəsində veb-görüş konteksti kimi daha dar mənada istifadə edilə bilər. Bu texnologiyalarla bağlı terminologiya dəqiq və veb-konfrans standartlarına əsaslanaraq razılaşdırılmışdır, lakin terminlərdən istifadəni təmin etmək üçün xüsusi təşkilatların istifadədə olan tətbiqləri mövcuddur. Ümumiyyətlə, veb-konfrans İnternet texnologiyaları, xüsusən də TCP/IP bağlantıları vasitəsilə mümkün olur. Xidmətlər real vaxt rejimində nöqtədən nöqtəyə rabitə ilə yanaşı, bir göndəricidən bir çox qəbulediciyə multicast rabitəsinə imkan verə bilər. O, coğrafi cəhətdən səpələnmiş yerlərdə eyni vaxtda paylaşılacaq olan mətn əsaslı mesajlar, səsli və video söhbətlərin məlumat axınlarını təklif edir. Veb konfransı üçün proqramlara veb-əlaqəli kompüterdən digər veb-əlaqəli kompüterlərə görüşlər, təlim tədbirləri, mühazirələr və ya təqdimatlar daxildir. "Vebinar" termini veb və seminar sözlərindən yaradılmış mürəkkəb sözdür. Bu, internet üzərindən ötürülən təqdimat, mühazirə və ya seminar mənasını daşıyır. Bu termin düzgün qurulmadığı iddiası ilə tənqid edilmişdir, çünki "inar" etibarlı kök deyil.

Veb savadlılığı — internetdə oxumaq, yazmaq və iştirakçılıq etmək üçün lazım olan bacarıq və səriştələr toplusu. Bu, "həm məzmun, həm də fəaliyyət" kimi təsvir edilmişdir. Yəni, veb istifadəçiləri yalnız veb haqqında deyil, həm də öz veb-saytlarını necə yaratmağı öyrənməlidirlər. 1990-cı illərin ikinci yarısında savadlılıq üzrə tədqiqatçılar çap olunmuş mətnlə ekranlı şəbəkəyə qoşulmuş cihazlar arasındakı fərqləri araşdırmağa başlamışdılar. Bu tədqiqat əsasən iki sahəyə yönəldilmişdir: ümumdünya hörümçək torunda tapıla bilən məlumatın etibarlılığı və hipermətnlərin "oxumaq" və "yazmaq" arasında yaratdığı fərq. Bu bacarıqlar informasiya savadlılığının təriflərinə daxil edilmiş və 1999-cu ildə SCONUL vəzifə sənədinə daxil edilmişdir. Bu sənəd sonuncu dəfə 2011-ci ildə yenilənmiş "Məlumat savadlılığının 7 sütunu" olmuşdur. "Mozilla Foundation" internetdə açıqlığı, innovasiyanı və iştirakçılığı təşviq edən qeyri-kommersiya təşkilatıdır. Bu, rəsmi və qeyri-rəsmi təhsildən, eləcə də sənayedən olan maraqlı tərəflər icması ilə məsləhətləşərək veb savadlılığı xəritəsi yaratmışdır. Veb savadlılığı "internetdə oxumaq, yazmaq və iştirakçılıq etmək üçün lazım olan bacarıq və səriştələr" kimi təsvir edilir.

Brauner kərtənkələsi (lat. Darevskia brauneri) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin əsl kərtənkələlər fəsiləsinin qayalıq kərtənkələsi cinsinə aid heyvan növü. == Çoxalması == Yumurta qoymaqla çoxalır. 2–6 olmaqla yumurta qoyur. İnkubasiya dövrü 55–60 gün davam edir. == Yayılması == Onlar əsasən Gürcüstanın Qara dəniz sahillərinə yaxın ərazilərdən Rusiyada Kuban çayının sahillərinə qədər olan ərazilərdə yayılmışdır. Gürgüstanın Abxaziya ərazisində, Rusiyada isə Qaraçay-Çərkəz ərazilərində dağlıq ərazilərdə rast gəlinir. 1800 m yüksəkliklərə qədər yayıla bilir.

Brauner xulu (lat. Benthophiloides brauneri) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin xulkimilər dəstəsinin xullar fəsiləsinin benthophiloides cinsinə aid heyvan növü. == Yayılması == Qara, Azov və Xəzər dənizlərində yayılıb. Sonuncuda iki dəfə bir fərd tapılmışdır: 1910-cu ildə Panov tərəfindən Abşeron yaxınlığında və Rəhimov tərəfindən 1973-cü ildə Orta Xəzərin şərq sahilində Jiland burnunun cənub hissəsində. == Morfoloji əlamətləri == Bədəni lövhəvari, burnu gödək, başı bir qədər enlənmişdir. Başın hündürlüyü enindən təqribən 1,5 dəfə azdır. Rəngi qonurumtul, bədənində üç iri tünd qonur xal vardır:I başın ön yanından kəllənin yarısına qədər gedir, Bəzən isə olmur;II birinci bel üzgəcinin əsasından keçib döş üzgəclərinin əsasının arxa hissəsinə qədər enir ; III xaı ikinci bel üzgəcinin arxa yarısından keçir və quyruq gövdəsi üzrə bədənin arxa tərəfinə qədər enir. Bədənin uzunluğu 6-7 sm olur. == Yaşayış yeri və həyat tərzi == Sahildən 0,5-1,5, bəzən isə 5,5 m dərinlikdə, palçıqlı-qumlu yerlərdə, daşların dibində yaşayırlar. Suyun həm yavaş axan, həm də durğun yerlərində də mövcud ola bilərlər.Həşəratların yumurtaları, xərçəngkimilər və molyusklarla qidalanırlar.

Brander və ya Alovsaçan (alm. Brander‎) — yüngül yanacaq və ya partlayıcı materiallar ilə yüklənmiş, düşmən gəmisinə alov vurmaq üçün istifadə olunan gəmi. Gəmini idarə edən heyət yarı yolda onu tərk edərək, onu rəqib gəmisinin uzərinə, tarana istiqamətləndirir.

Brazzers — Şimali Amerikada fəaliyyət göstərən bir porno şirkətidir. Brazzers şəbəkəsinə 30-a yaxın müxtəlif porno saytı daxildir. 2005-ci ilin əvvəlində qurulmuşdur. Şirkət Kanadanın Monreal şəhərindən idarə olunmasına baxmayaraq, filmlərin əksəriyyəti Las-Veqas, Los-Anceles, San-Dieqo və Mayamidə çəkilir. Bu pornoqrafik saytın 20-yə yaxın mükafatları var.