Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • XIRMANGAH

    сущ. диал. см. xırmanlıq

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПОМОЛОЧЕННЫЙ

    прич. döyülüb qurtarmış (xırmanda).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • BAŞXOZAR

    (Başkeçid) xırmanda əzilmiş sünbül

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • DƏRMANGAH

    (Təbriz) əczaxana, aptek. – Neçə kətdərdə dərmangah yox iydi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • VƏLLƏMƏK

    f. Xırmanda taxılı vəl ilə döymək.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DIRNAVUC

    (Quba) dırmıq. – A qız, xırmannan dırnavuci gətir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • PULOYLAMAX

    (Çənbərək) topalamaq. – Taxılı xırmanda üş yerə puloyladım

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HEŞAN

    (Cəbrayıl, Culfa) döymək üçün xırmana yayılmış, səpələnmiş taxıl dərzləri. – Heşanı dağıtmayın, hava dolur, yağacax ◊ Heşan eləməx’ (Goranboy) – döymə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HEŞANNAMAX

    (Ağdam, Culfa, Şərur) döymək məqsədilə dərzləri xırmana yaymaq. – Küləşi heşanna, qoy qurusun, döyəx’; – Xırmana sünbülləri töküf döyüllər, deyillər k

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • DARĞAN

    is. Qışın son on günü. Darğanda yağmasa, xırmanda yağar. (Ata. sözü).

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HƏŞƏVARI

    (Oğuz) bax həşavar. – Xırmanda so:rurux, yel həşəvarını aparır, qalır təmiz dən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ŞİNNƏMƏG

    (İmişli) döyüldükdən sonra sovrulmamış taxılı xırmanda topa şəklində yığmaq. – Taxılı dögənnən sora şinnerdüg

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • TEJDƏMƏX’

    (Hamamlı) xırmanda təmizlənmiş taxılı topa şəklində bir yerə yığmaq. – Taxılı so:urdum, tejdi:f gəldim

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • XIRMANÇI

    is. Xırmanda taxıl döyən, xırmanda işləyən adam. Kənardan baxan xırmançılar buraya yüyürür, “ho-ho-hoş” deyib səs-küy salırdılar. S.Rəhimov. İndi sovr

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KOZAR

    (Qazax, Ordubad, Şahbuz) bax qozar. – Xırmanda kozar çoxdı (Ordubad); – Kozarnan başkozar bir şeydi (Qazax)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • BEYOSAN

    ...olmax: (Qazax) xarab olmaq, yararsız hala düşmək. – Yağınnıx başdadı, taxıl xırmanda beyosan oldu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • YABALAŞMAQ

    qarş. Yaba ilə bir-birini vurmaq; dalaşmaq. Şərti şumda kəs, xırmanda yabalaşma. (Ata. sözü).

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • YIĞAN

    Yığmaq feilindən düzəlib. Xırmanda dəni, qışda qarı bir yerə yığmaq üçün isti­fadə olunan alət adıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • XIRMAN

    ...sözünün bir mənası da “taxıl tığı (dən to­pa­sı)” deməkdir. Xırmangah farslarda “гумно” (xırman) deməkdir. Bu mə­na­da xır­man elə “taxıl yığılan sah

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • ZİRƏ

    I. i. bot. (bitkisi) caraway; ◊ zirəni xirmana aparmaq ≅ to carry coals to Newcastle II. s.: ~ (toxumu) carawayseeds pl.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • DIRMIQLAMAQ

    ...Bostan yerini dırmıqlamaq. 2. Dırmıqla otu darayıb ayırmaq və ya xırmanda küləşi darayıb dəndən ayırmaq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • yabalaşmaq

    ...fourche, battre (se) avec des fourches ◊ ata. söz. Şərti şumda kəsək xırmanda ~ yaq L’entente vaut mieux que l’argent

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • ƏKİN

    ...dehqanları neylərdin, ilahi? (M.Ə.Sabir); Biçinə çin gərəkdir, xırmana vəl (S.Ə.Şirvani).

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti
  • ЮГ

    (-а, -а) biçilib xırmana yığılmış taxıl; xırman; döyüm (taxıl döymə, dəni sünbüldən ayırma əməliyyatı); юг вегьин xırman sovurmaq; юг гатун taxıl döyü

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • BƏLİM

    ...Meğri, Mingəçevir, Oğuz, Sabirabad, Salyan, Şəki, Şəmkir, Tovuz) xırmanda taxıl döyüləndən sonra qalan küləş. – Yaveynan çö:rürüx’, dəni tökülür, alt

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • YABALAŞMAQ

    ...драться, нанося друг другу удары вилами ◊ şərti şumda kəsək ki, xırmanda yabalaşmayaq условимся при посеве, чтобы не поссориться на гумне (заранее ус

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • MUĞAN

    ...üzərinə dəri çəkilmiş üçbucaq şəkilli kürək (Qarakilsə, Şahbuz) 2. xırmanda işlədilən kürək (Qarakilsə). – Müşex kirvə, muğanı:zı ver ma: bu damnarın

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • DƏNƏVƏR

    I (Mingəçevir, Şəki) bax dənəvar. – Xırmanda taxılı döyüf kürəx’nən alıf atıllar ki, tozu, samanı təmizdənsin, buna diyillər dənəvər (Şəki) II (Kürdəm

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ŞÜŞDƏMƏX’

    (Ağdam, Basarkeçər, Gəncə, Xanlar) xırmanda döyülmüş taxılı topa şəklində bir yerə yığmaq, toplamaq, təpə şəklində yığmaq. – Şüşdəməx’, yəni kopalamax

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • YABALAŞMAQ

    ...beat* each other with a fork / a pitchfork; ◊ Şərti şumda kəsək xırmanda yabalaşmayaq at. söz. A bargain is a bargain

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • PİN

    I (Cəlilabad, Əli Bayramlı, İmişli, Salyan, Yardımlı) saman qırıntısı. – Xırmanda pin çox qalıb (Əli Bayramlı); – Pini heyvan yeməz (Salyan); – Pini q

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ŞANA

    ...üçün uzunsaplaqlı diş-diş dəmir və ya ağac alət, yaba. Qəhrəman … xırmandan kənara çıxmır və şananı yerə salmırdı. S.Rəhimov. [Musa:] Oğlan, şananı m

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HƏŞƏN

    (Bakı, Mingəçevir, Oğuz, Salyan, Şəki) döymək üçün xırmana tökülən taxıl dərzi. – Xırmanı çox bafeynən, həşəni az bafeynən döyüllər (Şəki); – Həşəni s

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HƏŞƏM

    is. 1. Döyülmək üçün dərzdən açılıb xırmana tökülən taxıl. …Vələ qoşulmuş öküzlər, atlar həşəmin üstündə günortaya qədər hərlənir, birtəhər dəni küləş

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VƏL

    VƏL (köhn.) (xırmanda taxıl döymək üçün alət) [Alo:] Bu dünyada əlindən min bir peşə gələrdi: qaşıq qayırmaq, anbar qurmaq, daraba salmaq, ..xirmən və

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • BİÇİN

    ...maşını. Kolxozçular biçinə hazırlaşırlar. – Biçinə çin gərəkdir, xırmana vəl. S.Ə.Şirvani. Biçin vaxtı yetişdi. [Nadir] taxılını hamıdan qabaq biçdi,

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÖYMƏK

    Xırmanda taxıl döyürlər. Taxıl əvvəlcə əl vasitəsilə (zərbə endirməklə) sün­­büldən ayrılırmış. Sonra at, eşşək və s.ə vəl qoşub dəni sünbüldən bu yol

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • YELQOVAN₁

    ...tökülən bir bitki və onun dəni; süpürüm. Həsi və o biri rəncbərlər xırmanda eşələnir, saman içindən yelqovanları çıxarırdılar. S.Rəhimov. 2. məc. Fik

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ÇİN₁

    ...biçmək. – Şuma vacibdi çünki beş cüt kəl; Biçinə çin gərəkdir, xırmana vəl. S.Ə.Şirvani. Götürüb kəndlilər hərə bir çin; Başlanıbdır taxıllar içrə bi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BƏNDƏM

    ...bağlamaq üçün otdan, küləşdən eşilən bağ. Bu dərzin bəndəmini aç, xırmana tök. – Ona görə onların taxılı yolpa olmuş, dərzləri bəndəmin arasına güc i

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KÖÇƏL

    ...Cəlilabad, İmişli, Kürdəmir, Mingəçevir, Salyan, Zəngəzur, Zəngilan) xırmanda tamam döyülməyib əzilmiş halda qalan sünbül. – A:z, o köçəli qırağa tög

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • KÖÇLÜ-KÜLFƏTLİ

    ...olar ki, köçlü-külfətli yığışıb gündüzləri zəmidə, gecələri xırmanda keçirərdi. Ə.Əbülhəsən. [Hacı Həsən:] …Köçlü-külfətli sərhədi aşıb getmək olmaz?

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KÖÇ-KÜLFƏTLİ

    ...olar ki, köçlü-külfətli yığışıb gündüzləri zəmidə, gecələri xırmanda keçirərdi. Ə.Əbülhəsən. [Hacı Həsən:] …Köçlü-külfətli sərhədi aşıb getmək olmaz?

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • GƏM

    ...Böyük Qarakilsə, Çənbərək, Gəncə, Qazax, Naxçıvan, Şərur) vəl. – Xırmanda iki gəmi dal-dala qoş, xırman tez olsun (Çənbərək); – Küləşi gəmnən döyürüx

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ŞÜŞƏ

    I (Culfa) xırmanda topa şəklində bir yerə yığılmış, bir yerə toplanmış taxıl. – Şüşəni şadaraynan əliyirix’, so:ra da xəlbirnən qəyrib torpağın çıxard

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • YAMANLAMAQ

    ...etmək. Günlərin birində bəyin bığıburma cavan oğlu at belində xırmana gəldi və Ramazanın atasını məhsulu gizlətməkdə təqsirləndirib yamanlamağa başla

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏNƏK

    ...Uçan bir quş kənəkdir; İşi tamam kələkdir; Dəyirmana can verər; Xırmana da gərəkdir. (Bayatı).

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ŞUM

    ...пахотный слой, şum torpaqları пахотные земли ◊ şərti şumda kəsək – xırmanda yabalaşmayaq надо договориться (условиться) заранее во избежание ссоры по

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DƏC

    ...onu nişanlamaq üçün taxtadan və s.-dən qayrılan iri möhür (nişan). Xırmana qayıtdıqda hamını heyrət aldı. Doğrudan da, ehram buğdanın dəci pozulmuşdu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KÖVŞƏN

    ...canavara yem olarmı? S.Rəhimov. [Ataş:] Atam kövşəndə taxıl biçəndə anam xırmanda vəl sürürdü, sovruq atırdı… Ə.Vəliyev. // Taxılı biçilmiş tarla. Da

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VƏL

    ...ibtidai xırman aləti (taxıldöyən alət). Biçinə çin gərəkdi, xırmana vəl. S.Ə.Şirvani. Əsəd minib vəlin üstə və öküzləri çubuq ilə sürür. C.Məmmədqulu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Xırmanlar
Xırmanlar — Azərbaycan Respublikasının Laçın rayonu Zerti kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. 1992-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. Kənd 1 dekabr 2020-ci ildə Azərbaycana qaytarılıb. == Tarixi == Laçın rayonunun Qarıkaha inzibati ərazi vahidində olan kənd Qarabağ yaylasındadır. Keçmişdə köhnə xırmanların (taxıl döymək, təmizləmək və qurutmaq üçün hazırlanmış düzən yer, meydança xırman adlanır) yanında Xırmanlar adlanan binə XX əsrin 30-cu illərində daimi yaşayış məntəqəsinə çevrilmiş, kənd həmin adı saxlamışdır. == İqtisadiyyatı == Əsas təsərrüfatı heyvandarlıq idi.
Kirmanşah
Kirmanşah — İranın Kirmanşah ostanının və Kirmanşah şəhristanının mərkəzidir.
Kirmanşah bəylərbəyliyi
Kirmanşah bəylərbəyliyi — Səfəvilər dövlətinə bağlı bölgələrdən biri. == Tarixi == Bəylərbəyiliyinin mərkəzi Kirmanşah şəhəri idi. Əyalətdə əsasən şiə kürdlər yaşayırdılar. Kirmanşahın böyük ellərindən biri Zəngənə idi. == İnzibati bölgüsü == == Mahalları == == Nahiyələri == == Hakimləri == Şeyxəli xan Zəngənə −1653-cü ildən əyalətin bəylərbəyi. Şahqulu xan Zəngənə −1680-ci ildən 1691-ci ilə qədər əyalətin bəylərbəyi.
Kirmanşah müqaviləsi
Kirmanşah müqaviləsi — Səfəvilər və Osmanlı dövləti arasında bağlanmış sülh müqaviləsi. == Kirmanşah müqaviləsinin bağlandığı tarixi şərait == XVIII əsrin 30-cu illərində Azərbaycanda siyasi vəziyyət kəskin şəkildə dəyişmişdir. Ölkə ərazisi Osmanlı və Səfəvi imperiyaları arasında gedən qanlı mübarizə meydanına çevrilmişdir. Ərazisinin bir hissəsi əfqan tayfaları, digər bir hissəsi (Xəzəryanı vilayətlər) Rusiya tərəfindən işğal edilmiş Səfəvi dövlətinin qərb hissəsini Osmanlılar zəbt etdikdən sonra onun bir dövlət kimi varlığı üçün ciddi bir təhlükə yaranmışdır. Şah II Təhmasib (1722-1732) və yerli feodallar dövlətin taleyi haqqında düşünməli oldular. Düşmənlərə qarşı mübarizədə yeganə çıxış yolu qüvvvələrin birləşdirilməsi idi. Bu mühüm vəzifəni Əfşar tayfasından olan Nadir xan öz üzərinə götürmüşdür. 1730-cu ildə o, əfqanları ölkədən qovaraq Heratı ələ keçirdi. Bu qələbə Nadirin nüfuzunu xeyli artırdı. == Osmanlı imperiyası ilə müharibə == Nadir xan 1730-cu ildə Osmanlı imperiyasına qarşı müharibəyə başladı.
Kirmanşah ostanı
Kirmanşah ostanı — İranın qərbində ostan. Mərkəzi Kirmanşah şəhəridir. Ostanın ərazisi 24.741 km²-dir. 2006 - cı ildə aparılmış rəsmi siyahıya almaya əsasən ostanda 1.879.385 nəfər əhali yaşayır . == Sunqur şəhristanı == Ostanın şimali-şərqində - Həmədan ostanı ilə sərhəd ərazidə xeyli sayda azərbaycanlı əhali yaşayır. 2006-cı il siyahıya almasına əsasən Sunqur şəhristanın əhalisi 95,904 nəfərdir. Sunqur şəhərində əhalinin əksəriyyəti azərbaycanlılardan ibarətdir. Onlar sunqur dialektində danışırlar . Bu dialektdə danışan əhali Kirmanşah və Kürdüstan ostanlarında yaşamaqdadır . Sənəndəc (Sənnə) şəhərinin şimalında iki türk kəndinin əhalisi bu dialektdə danışır .
Kirmanşah şəhristanı
Kirmanşah şəhristanı — İranın Kirmanşah ostanının şəhristanlarından biridir. Şəhristanın inzibati mərkəzi Kirmanşah şəhəridir. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhristanın əhalisi 950,400 nəfər və 235,408 ailədən ibarət idi.
Ləşgərgah (Kirmanşah)
Ləşgərgah — İranda kənd. Pavə şəhristanında yerləşir.
Təzəabad (Kirmanşah)
Təzəabad— İranın Kirmanşah ostanının şəhərlərindən və Səlas Babacani şəhristanının mərkəzidir. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 7,479 nəfər və 1,661 ailədən ibarət idi.
Kirmanşah sülh müqaviləsi
Kirmanşah müqaviləsi — Səfəvilər və Osmanlı dövləti arasında bağlanmış sülh müqaviləsi. == Kirmanşah müqaviləsinin bağlandığı tarixi şərait == XVIII əsrin 30-cu illərində Azərbaycanda siyasi vəziyyət kəskin şəkildə dəyişmişdir. Ölkə ərazisi Osmanlı və Səfəvi imperiyaları arasında gedən qanlı mübarizə meydanına çevrilmişdir. Ərazisinin bir hissəsi əfqan tayfaları, digər bir hissəsi (Xəzəryanı vilayətlər) Rusiya tərəfindən işğal edilmiş Səfəvi dövlətinin qərb hissəsini Osmanlılar zəbt etdikdən sonra onun bir dövlət kimi varlığı üçün ciddi bir təhlükə yaranmışdır. Şah II Təhmasib (1722-1732) və yerli feodallar dövlətin taleyi haqqında düşünməli oldular. Düşmənlərə qarşı mübarizədə yeganə çıxış yolu qüvvvələrin birləşdirilməsi idi. Bu mühüm vəzifəni Əfşar tayfasından olan Nadir xan öz üzərinə götürmüşdür. 1730-cu ildə o, əfqanları ölkədən qovaraq Heratı ələ keçirdi. Bu qələbə Nadirin nüfuzunu xeyli artırdı. == Osmanlı imperiyası ilə müharibə == Nadir xan 1730-cu ildə Osmanlı imperiyasına qarşı müharibəyə başladı.
Kirmanşah zəlzələsi (2017)
Kirmanşah zəlzələsi — 2017-ci ilin 12 noyabr tarixində yerli vaxtla saat 18:18-də İran–İraq sərhəd bölgəsinə yaxın ərazidə baş vermiş 7.3 bal gücündə zəlzələ. Zəlzələ İranın Kirmanşah ostanında dağıdıcı fəsadlara yol açıb. Zəlzələnin episentri İraqın Hələbcə şəhərindən 32 km cənub və cənubqərbdə yerləşməkdədir. Təkanlar Türkiyə, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və İsraildə də hiss edilmişdir. Kirmanşah zəlzələsi nəticəsində azı 452 nəfər həlak olub, 7.100-dən çoxu yaralanıb. == Zəlzələ == Zəlzələ, İran–İraq sərhədinə yaxın, Bağdad şəhərindən 220 km şimal-şərqdə, Ərəb və Avrasiya tektonik platasının yaxınlığında baş vermişdir. Amerika Birləşmiş Ştatlarının Geologiya Araşdırmaları mərkəzi tərəfindən verilən məlumata görə zəlzənin gücü 7.3 bal olmuşdur. Hadisə 1967-ci ilin yanvar ayında baş vermiş 6.1 bal gücündəki zəlzədən sonra ən güclü yeraltı təkan hesab olunur. İran Seysmologiya Mərkəzi, zəlzələdən dərhal sonra müxtəlif güclərdə olan 50-dən çox afterşok qeydə almışdır. == Xəsarət == Son məlumatlara görə hadisə nəticəsində azı 452 nəfər həlak olmuş, 7.100-dən çoxu müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri almışdır.
Kirmanşah (Kirman Səlcuq sultanı)
Kirmanşah — Kirman Səlcuqlu hakimi və Qavurd bəyin böyük oğlu. Şahzadəlik dövründə atası ilə Sistanın fəthində iştirak etmişdi.Hakimiyyətdə cəmi 1 il qalmış vəfat edib yerinə Sultanşah təyin edilmişdi.