canişin; islamiyyətdə Məhəmməd peyğəmbərdən sonra xilafətin hökmdarı; mollaxanada mollanın köməkçisi
Tam oxu »(Ordubad) kömək. – Çar hökümətinin türməsinən ollar özgəsinin təlidiynən türməni qazıb çıxıblar
Tam oxu »нареч. мягко; нежно; легко. Xəfif-xəfif baxmaq смотреть нежно; xəfif-xəfif yerimək ходить легко (лёгкими шагами, лёгкой походкой)
Tam oxu »sif. Deşik-deşik, çox deşikli. Dəlik-dəlik taxta. □ Dəlik-dəlik etmək – deşik-deşik etmək. Naxçıvanda naçalnik … müsəlmanların qarnını yumruq ilə dəli
Tam oxu »(Bakı, Şamaxı) tez-tez, sürətlə. – Becid-becid gəlun ki, qarannığ tüşməmiş çatağ (Bakı)
Tam oxu »...неоднородный по содержанию, по форме, виду и т.п.). Çeşid-çeşid mallar разнообразные товары
Tam oxu »...тӀвек-тӀвек (хьайи), гзаф тӀеквенар авай (мес. кьул); dəlik-dəlik etmək тӀвек-тӀвек авун; dəlik-dəlik olmaq тӀвек-тӀвек хьун.
Tam oxu »...həm də dövlətin yol göstərəni. N.Nərimanov. Xətib xəlifə və Ağabəy Məhəmmədə dua etdiyi zamanda da xalqın bu iki ada qarşı bəslədiyi mənfi münasibət
Tam oxu »is. [ər.] Xəlq edən, yaradan (Allahın adlarından biri). Yaxşılıq et, at dəryaya, balıq bilməsə də, xaliq bilər. (Ata. sözü). Ol gün ki sənə xaliq edər
Tam oxu »...olmayan, saxta olmayan; saf, təmiz. Xalis gümüş. Xalis yun. Xalis spirt. – [Hacı Qara:] Əgər nəqd pulunuz yox isə, mən yağ ilə sövda edərəm, bəşərti
Tam oxu »...pisliyini istəyən, alçaq, əclaf, xain, murdar. Xəbis adam. Xəbis məqsəd. Xəbis ürək. – [Bəhram:] [Çiçəklər] zərifdirlər, xəbis əllərə davam etməyib s
Tam oxu »...Hansı lütfündən xəcilsən nazlı yarın, ey könül! S.Ə.Şirvani. □ Xəcil etmək (eyləmək) – xəcalətli etmək, utandırmaq, qızartmaq, başını aşağı etmək. [Y
Tam oxu »...axta. [Hərəmağası:] Xədimləri hissdən məhrum zənn edirlər. Çəmənzəminli. □ Xədim eləmək – axtalamaq, xacə eləmək. 2. Xidmətçi, qulluqçu. [Ərən:] Arxa
Tam oxu »...[Fərraş:] Ağa, sübhdən mən otağı süpürürdüm, mehtər Kərim əlində xəlbir bura gəldi, məlum olur xəlbiri burda qoyub gedibdir. M.F.Axundzadə. Mehtər əl
Tam oxu »...edən adam. M.F.Axundzadənin xələfləri. – Ya tələf olmalı, ya xələf. (Ata. sözü). [Səttarzadə] təklikdə, ya evdə nə qədər sakit, sönük görünürsə, adam
Tam oxu »...əməl; Düşməz idi bu qədər din ilə dünyayə xələl. S.Ə.Şirvani. □ Xələl dəymək (yetişmək) – ziyan dəymək, zərər çəkmək. Dostluğa xələl dəymək. – [Əbülh
Tam oxu »...pişvaz elədilər. “Koroğlu”. [Hacı Mehdi:] Sənə də bir yaxşı xələt verərəm. Ə.Haqverdiyev. [Bəşir:] Sona xala, oğlunu yola gətirmişəm. De görüm, mənə
Tam oxu »...edən şəxsə verilən ad. Son zamanlaradək Kəblə Nəsiri məhəllənin xeyir və şərində “xəlfə” görmək olardı. S.Hüseyn. Dərhal xəlfə ağ qalaylanmış mis sat
Tam oxu »sif. [ər.] 1. Mülayim, yüngül, yumşaq. Xəfif yel. – İndi çöldə xəfif meh əsdiyi üçün hava bayaqkı qədər bürkü deyildi. İ.Əfəndiyev. Xəfif axşam küləyi
Tam oxu »is. [ər.] 1. bax külçə1. Maqmanı bir xəlitə kimi fərz etmək olar. M.Qaşqay. 2. Metaləridən sobalarda əridiləcək metalların müəyyən nisbətlərdə qatışığ
Tam oxu »sif. Xalqa məxsus, xalqa aid, xalqla bağlı; xalq ruhunda olan, xalqın arzu və əməllərini, əhval-ruhiyyəsini ifadə edən
Tam oxu »...bişirilib yağ və doşabla yeyilən xəmir xörəyi. Qarğa özünü quş bilir, xəşil özünü aş. (Ata. sözü). [Ağa Kərim xan:] Tez ürəktutan xörəklərdən … biri
Tam oxu »...Olursunuz, duman olun, sis olmayın; Nədə xəsis olsanız da; Sevgidə xəsis olmayın! B.Vahabzadə.
Tam oxu »...xəsilləri zəifləşdirir. – İl faraş gəlsə, yaylaqda ot, qışlaqda güzdək və xəsil bol olsa, qoyun saxlamaq asandır. Ə.Vəliyev.
Tam oxu »...hasil olan suvaşqan kütlə. Acıtmalı xəmir. Düşbərə xəmiri. – Xəmir yeyənin fağırı olmaz. (Ata. sözü). [Rəşid:] Xəmir gəldiyinə görə çörəyi yapmaq laz
Tam oxu »...[ər.] Hər hansı bir şeyi sübut etmək üçün əsas; sübut. Tutarlı dəlil. Dəlil gətirmək. Bunu sübut etmək üçün dəlil lazımdır. – [Hacı Kərim:] İksirin a
Tam oxu »1. знающий местность, проводник; 2. знакомый с чем-то, сведущий, посвященный во что-нибудь;
Tam oxu »...qəlibi. 3. Qəlibdən çıxmış, qəlib vasitəsilə hazırlanmış şey. Bir qəlib sabun. ◊ Qəlibdən-qəlibə girmək yaxud min qəlibə girmək – öz şəkil və simasın
Tam oxu »...adam, iş və s. ilə yaxşı tanış olan: bilən, yetik. O bu yerlərə bələd adamdır. – [Gülbahar:] Dadaş, … sən dediyin adamların heç birinə mən bələd deyi
Tam oxu »bax deşik. Dəlik açmaq. – [Molla Xəlil] bir dəlik axtarırdı ki, içəridəki qadının kim olduğunu görüb tanısın. S.Hüseyn.
Tam oxu »...abidənin özün oldun memarı. R.Rza. // məc. Polad kimi, dəmir. Bir çəlik yaysan, əyilməzsən sən; Qalalar çöksə, sökülməzsən sən. M.Müşfiq. Azəri yurdu
Tam oxu »is. Əl ağacı, əsa. [Müəllim] çəliyini əlinə alıb, yavaş-yavaş Qaçaygilə getdi. Ə.Vəliyev. Çəliyini yerə o döyə-döyə; Asta addımlarla qalxır kürsüyə
Tam oxu »...Cür, növ. [Nüşabə:] Durmayın, şahanə bir süfrə açın! Ortaya hər çeşid naznemət saçın! A.Şaiq. Hansı saya, hesaba gələr insan dərdinin insan arzusunun
Tam oxu »