is. [ər.] İnsan, adam. Bu sifətdə kim görübdür bəşəri cahan içində? Nəsimi. Olmuşdu bəşərdən öylə bizar; Kim, öz əksin sanırdı əğyar. Füzuli. Bu hüsn
Полностью »I. i. 1. man; person; 2. humanity, mankind II. s. human; ~ tarixi human history, the history of mankind
Полностью »is. [ər.] klas. Bədəni örtən dərinin xarici təbəqəsi. // İnsanın xarici görünüşü, üzü. Elə ki, hamısı qayib oldu, Yusif şah xacə Mübarəki yanına çağır
Полностью »...insanlara aid olan; insana məxsus olan; insana xas olan; insani. Bəşəri hisslər. – Bu dövlət, quruluş, torpaq sənindir; Ən uca bəşəri diləyə hörmət.
Полностью »bəşir eləməx’: (Meğri) istehsal etmək, emal etmək, becərmək. – Qulxızın südin bu kətdə bicə Pirim qızı Şapi yəxşi bəşir elər, u səlqalıdı
Полностью »...хтар. ♦ писать бисером дуьз ва лап куьлуь хатIаралди кхьин; метать бисер перед свиньями вакIарин вилик жевгьерар чукIурун (яни яб акалзавайди гъавурд
Полностью »...görəsən? Q.Zakir. Nə yatıbsan lihaf, bəstər içində; Bimar isə nədir bəs halın sənin? Aşıq Pəri. Gövhərtac … iki gün salamat görünəndə, üç gün bəstərd
Полностью »nədən, kimdən I прил. 1. хуже кого, чего. Ölümdən betər хуже смерти, hər şeydən betər хуже всего, bundan betər nə ola bilər что может быть хуже этого
Полностью »is. [fars.] 1. Meyvə, məhsul, bar, bəhrə. Bu ağacın bəhəri azdır. Bu il bəhər hədsizdir. 2. Xeyir, səmərə.
Полностью »сущ. разг. 1. урожай. Böyük bəhər gözlənilir ожидается большой урожай 2. перен. плод (результат, итог какой-л. деятельности, действий, усилий). Böyük
Полностью »...Xəstənin halı dünənkindən betərdir. – Ümid ilə ömrüm oldu zaye; Halım betər etdi zəfi-tale. Füzuli. Ol zaman ki, bu mənzildən köç olur; İşin olur tam
Полностью »...человеческий, общечеловеческий. Bəşəri hisslər человеческие чувства, bəşəri ideallara sadiq olmaq быть верным общечеловеческим идеалам, bəşəri vəzifə
Полностью »сущ. устар. 1. вид, внешность, облик человека 2. анат. эпидерма, верхний слой кожи
Полностью »...M.Dilbazi. 2. Kəsmə qabiliyyəti; kəsicilik, itilik. Bıçaqda kəsər qalmayıb. – Zavallı, silahsız və kimsəsiz həbəşlərin boynunda faşist cəlladları öz
Полностью »1. режущее орудие; 2. холодное оружие (секира, топорик); 3. острота; 4. перен. действие, влияние;
Полностью »(Meğri) qoyundan axşam sağılan süd. – Dədəm diyərdi: “Peşər haram oler, peşəri sütə qatmazlar”
Полностью »pəsər qalmax: (Bərdə) boy atmamaq, gödək qalmaq, böyüməmək. – Sən pəsər qalajaxsan
Полностью »...ketdi əmir ərşət dovasına (Meğri); – Bı kətdə Həsən kimi təşər yoxdu (Cəbrayıl)
Полностью »...övlad; 2) m. hasil olmuş, törənmiş. Zadi (zadei)-bəşər bəşər övladı, insan oğlu. ZADƏ2 ə. çox olsun! artsın! (əsasən duaların axırında işlədilir).
Полностью »«gül» və «bəsər» (göz, görmə) sözlərindən düzəlmiş, «gülə oxşar, gül kimi görünən» deməkdir.
Полностью »(-ди, -да, -ар) 1. insan, adam, bəşər; инсандин insan -i [-ı]; 2. insaniyyətli, vicdanlı adam.
Полностью »MƏRDÜM1 f. insan, adam, bəşər. MƏRDÜM2 f. bax mərdümək2; Mərdümi-didə (çeşm) göz bəbəyi.
Полностью »[ər.] сущ. инсан (1. бешер; 2. инсанвал авай, виждан авай кас); ** insan oğlu инсандин хва, инсан.
Полностью »...нет 1. bax универсальность; 1. fəls. universalizm (cəmiyyətdə vahid bəşər əxlaqı ideyasını irəli sürən nəzəriyyə).
Полностью »...– vətənpərvərlik hisslərindən, milli mədəniyyət və ənənələrdən ―bəşər nəslinin birliyi‖ naminə imtina edilməsinə çağıran burjua təlimi.
Полностью »[ər.] сущ. 1. клас. инсан, бешер; üns bağlamaq (salmaq, tutmaq) кил. ünsiyyət (ünsiyyət bağlamaq); 2. кил. ünsiyyət.
Полностью »...təzə. NÖV’ ə. 1) tərz, cür, şəkil; 2) çeşid, sort; 3) cins. Növ’i-bəşər insan cinsi; insan nəsli.
Полностью »...də işlənir. Gərdəni çəkilmiş tazə sürahı, Məlayik hurizən bir bəşər olsun. (“Mahmudla Nigar”)
Полностью »[ər.] 1. сущ. жинс; // bəşər cinsi инсан; it cinsi кицӀин жинс; 2. прил. жинсинин, хъсан жинсиникай тир; cins madyan жинсинин хвар.
Полностью »\ – dini fəlsəfi baxış; bu baxışa görə bəşər cəmiy-yətinin inkişafı \ əsrarəngiz, tarixi prosesə münasibətdə xarici olan qüvvələrlə-bəsirətlə, allah
Полностью »...fənn qoyur ərsəyə əfkari-bəşər; Min qəraib çıxarır əqliziyadari-bəşər. Ə.Nəzmi.
Полностью »...dişli və yırtıcı heyvanlardır. – Bir anlıq dünyada yox olsa bəşər; Məni delfinlərin yanına göndər. M.Araz.
Полностью »...var; ◊ Like father, like son at. söz. ≅ Ot kökü üstə bitər; ~ of Man bəşər övladı
Полностью »...yüksək iqtisaddan asılıdır. M.S.Ordubadi. □ Siyasi iqtisad – bəşər cəmiyyəti inkişafının müxtəlif pillələrində ictimai istehsalı və onun paylaşdırılm
Полностью »...etiqadlara inanmama. Allahsızlıq cəmiyyəti mənən ölümə məhkum edir. – Bəşər oğlu, heç üzünü tutma göylərə; Allahları üşütmədi allahsızlığın… M.Araz.
Полностью »м 1. adam, insan, bəşər; 2. nəfər, şəxs; 3. tar. nökər, xidmətçi (Rusiyada təhkimçilik dövründə); 4. köhn. ofisiant, aşxana xidmətçisi; ◊ божий челове
Полностью »...qan; Bir tərəfdən də xud bəni-insan. S.Ə.Şirvani. Bəni-növi-bəşər – bax bəniadəm. Lakin çifayda bəni-növi-bəşər heç vəqtdə yaxşı günə dözməz. M.F.Axu
Полностью »...Basar sözü “sərhəd, zona” anlamlarında da işlədilir. Ərəb mənşəli bəsər sözü var, “göz, görmə” mənalarında işlədilir. Zənn edirəm ki, Gəncəbasar –“
Полностью »DELFİN (dənizdə yaşayan heyvan) Bir anlıq dünyada yox olsa bəşər; Məni delfinlərin yanma göndər (M.Araz); YUNUSBALIĞI [Səid:] Sizin xoşbəxtliyiniz ond
Полностью »ər. üns(insan) və cins sözlərindən Bəşər, insan, canlı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Nigar xanım Koroğlunun qorxduğunu görüb dedi: – Ey Cəlali Koroğl
Полностью »...olmasını istəmək, arzu etmək, ümid etmək. Uman yerdən küsərlər. (Məsəl). Bəşər nicat umur bayrağımızdan; Səadət açarı bizdədir ancaq. S.Rüstəm. Əvəzi
Полностью »...A.Səhhət. 2. məc. Çalışıb-çapalama. [Kərimxana] elə gəlirdi ki, bəşər tarixində qəhrəmanları yetirən ancaq bir məqsədə olan meyil, … bir arzuya doğru
Полностью »...M.Ə.Sabir. // Sif. mənasında. Gəzir qapıları falçı qadınlar; Bəşər taleyini həll edir onlar! S.Vurğun.
Полностью »...[ər.] “Üns” (insan) və “cins” sözlərinin dəyişilmiş şəkli olub, “bəşər, insan, canlı” mənasında işlənir. Məhbusi hələ bu vaxta qədər … [Tehranda] qap
Полностью »is. [ər.] 1. klas. İnsan, bəşər, adam. 2. bax ünsiyyət. □ Üns bağlamaq (salmaq, tutmaq) – bax ünsiyyət bağlamaq (salmaq, tutmaq) (“ünsiyyət”də). Çün o
Полностью »...dialektik vəhdətindən ibarət, gerçəkliyin yenidən dəyişdirilməsinə, bəşər tarixi zənginliyinin şəxsiyyətin daxili zənginliyinə çevrilməsinə, insanın
Полностью »...hərəkətsiz gözlərini məchul bir nöqtəyə dirəyib baxırdı. S.Hüseyn. Çünki bəşər daima uçduqca uçmaq istər; Hər gün yeni və məchul bir qapı açmaq istər
Полностью »ŞƏR I is. [ ər. ] Pislik, müsibət, bəla. Ah köprüdükcə şu xain bəşər; Yer üzü daim qusacaq zülmü şər (H.Cavid). ŞƏR II is. [ ər. ] Qaranlıq. Şər qarış
Полностью »...konkret maddi bir şəkil almış. Ey mücəssəm duyğu, ey ülvi bəşər; Ey çamırlıq içrə düşmüş saf zər! A.Səhhət. Mücəssəm bir xəyalət, ya həqiqətsənmi sən
Полностью »is. [ər.] İnsanlıq, insanlar. Bütün tərəqqipərvər bəşəriyyət sülhün keşiyində durmuşdur. – Günəşin yüksəkdən görünən işıqları
Полностью »