Qədimdə sünbülü döyməklə, əzməklə dəni ayırırdılar. İfadə bununla bağlı yaranıb. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »...hazırlanan bitkilərin (arpa, buğda, çovdar və s.) ümumi adı. Taxıl bitkiləri. Taxıl əkmək. – Taxıllar boy atmış və sünbül bağlamağa başlamışdı. Ə.Sad
Полностью »сущ. техил, тахул (нугъ.); къуьл, мух, цуькӀ, сил ва мсб. санал тӀвар; 3 ton taxıl 3 тон техил; taxıl əkmək техил цун; // техилдин (мес. набататар).
Полностью »Ərzaq, toxum, yem və texniki məqsədlər üçün istifadə edilən dənli və dənli-paxlalı bitkilərin dənləri
Полностью »...grain m, créréale f, blé m ; toxumluq ~ grain m de semence ; ~ döymək égréner du blé ; yazlıq ~ blé de printemps ; payızlıq ~ blé d’automne
Полностью »Əsli ərəbcədir, daxil sözünün dəyişmiş formasıdır. İdxal, mədaxil, daxil sözləri kökdaş kəlmələrdir. Türk dillərində taxıl yerinə qabaqlar tartın deyi
Полностью »I. i. grain,corn; toxumluq ~ seed grain; ~ döymək to thresh (d.); yazlıq ~ spring crops pl.; payızlıq ~ winter crops pl. II. s. grain; corn; ~ ticarət
Полностью »TAXIL Yağmadı yağış, yandı taxıl, cümlə kül oldu (A.Şaiq); ARPA-BUĞDA QƏLLƏ (köhn.).
Полностью »...хлеба (растение, из зёрен которого изготовляется мука и крупа). Taxıl təzəcə buğumlamağa başlayırdı едва только начинал идти в трубку хлеб, yetişməyə
Полностью »...dəfə dəni sünbüldən zərbə ilə ayırdıqları üçün taxıl döymək ifadəsi meydana çıxıb. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »...(at); qapını ~ to knock at the door; 4. (dəmiri) to forge (d.); 5. (taxılı və s.) to thresh (d.); Yağış pəncərəni döyür The rain is beating against t
Полностью »гл. 1. гатун, ягъун (тӀвалуналди, гъиливди ва мс.); qapını döymək рак гатун; 2. гатун, расун, авун; nal döymək лиэнар гатун; 3. нугъ. акьун, эля хьун,
Полностью »...flageller vt ; qapını ~ frapper à la porte ; dəmiri ~ forger le fer ; taxılı ~ battre vt, dépiquer vt ; çiçək ~ vacciner vt
Полностью »...смолотить, обмолотить что; намолотить (с указанием количества) чего. Taxılı döymək молотить зерно 7. бить (с силой ударять, ударяться во время движен
Полностью »DÖYMƏK – OXŞAMAQ Xanım haqsız yerə söyüb-danlamağa, döyməyə, incitməyə başlayır (S.Hüseyn); Gəl, ipək saçını oxşayım; Səninlə bir an da yaşayım (M.Müş
Полностью »1. DÖYMƏK ..Havaxt deyindi, ərim ilə basıb döydük (Çəmənzəminli); BUDAMAQ (məc.) [Vidadi Vaqifə:] Əgər səni bu məzhəbdə görərlər; Yerbəyer budayıb əzə
Полностью »1. избивать, пороть, колотить; 2. стучать, постучаться; 3. ковать; 4. толочь, молотить;
Полностью »...gecələyəsən. S.Rəhman. 4. məh. Vurmaq, döyəcləmək, çarpmaq. Dalğalar sahil qayalarını döyür. – Küləklər döydükcə al yanağını; Nədir gözlədiyin? – sor
Полностью »bir işin dalınca həddindən çox getmək, bir yerə tez-tez gedib-gəlmək; ~ təpik döymək, daban döymək, yol ağartmaq
Полностью »etdiyi əməldən peşman olmaq, təəssüflənmək; ~ başına döyə-döyə qalmaq, dizinə döymək.
Полностью »mat-mat baxmaq, çaşıb-qalmaq, baş verənləri qavraya bilməmək; qərar verə bilməmək.
Полностью »bir yerə tez-tez gedib-gəlmək; ~ get-gələ düşmək, ayaq döymək, yol yormaq, yol ölçmək, yol ağartmaq.
Полностью »Un, yarma, çörək, çörəkbişirmə və makaron məmulatları, qarışıq yemlər və taxıl emalından çıxan əlavə məhsullar
Полностью »сов. 1. döymək, döyüb qurtarmaq (taxılı); 2. taxıl döyümünü qurtarmaq, döyümü qurtarmaq.
Полностью »сов. 1. taxıl döymək, xırman sürmək (bir müddət); 2. dan. döyüb qurtarmaq (taxılı), xırmanı qurtarmaq.
Полностью »...biçilib xırmana yığılmış taxıl; xırman; döyüm (taxıl döymə, dəni sünbüldən ayırma əməliyyatı); юг вегьин xırman sovurmaq; юг гатун taxıl döyümü; xırm
Полностью »...görürsən, bir tapı iki-üş vərdən olur (Ağdam); – Yaveynan yığeyrıx, tapıl qayrerıx (Borçalı); – Olar tapılları xotdara yığdılar (Tovuz)
Полностью »...складывания в копну или стог; валы, валки (скатанные пласты сена). Otu tapıla yığmaq скатать (сгребать) сено в валы (валки)
Полностью »...tapılla cümləsi də var: balaca təpə halında yığmağa deyirlər. Tapıl və təpə eyni kökdən törəmiş sözlərdir, tapdamaq feili ilə bağlı deyil, çünki tapı
Полностью »(-ди, -да, -ар) tətil (1. işin kütləvi və mütəşəkkil surətdə dayandırılması; zabastovka; 2. şagirdlərin istirahəti üçün təhsil müəssisələrində fasilə;
Полностью »...pulların yığıldığı yeşik, sandıqça; kassa. Daxılda nə qədər pul var? Pulu daxıla qoymaq. – Puldan da yana qəti cavab verdi ki, … indi daxılında doqqu
Полностью »is. [ər.] İçəri, iç tərəf, bir şeyin içərisi. Bu evin daxili xaricindən gözəldir. Binanın daxili. // Hər ölkənin öz torpağı, öz hüdudlarının içərisi (
Полностью »sif. [ər. bəxil] Başqasının üstünlüyünə, xoşbəxtliyinə, rifahına, müvəffəqiyyətinə, qabağa getməsinə dözməyən, bundan dilxor olan, bunu gözü götürməyə
Полностью »(Cəbrayıl, Culfa) döymək üçün xırmana yayılmış, səpələnmiş taxıl dərzləri. – Heşanı dağıtmayın, hava dolur, yağacax ◊ Heşan eləməx’ (Goranboy) – döymə
Полностью »...Şərur, Zəngilan) dəmir dişli, dəstəli kötük (taxıl döymək üçün). – Carcar indi işdənmir, o vaxtdar onnan taxıl döyərdilər (Zəngilan); – Carcarın dişd
Полностью »(Bakı, Mingəçevir, Oğuz, Salyan, Şəki) döymək üçün xırmana tökülən taxıl dərzi. – Xırmanı çox bafeynən, həşəni az bafeynən döyüllər (Şəki); – Həşəni s
Полностью »...1. (hamısını) döymək, əzmək (həvəngdə), üyütmək; 2. çox narın döymək (üyütmək); 3. təkrar döymək (üyütmək).
Полностью »öyünmək, lovğalanmaq, qürrələnmək; ~ sinəsinə döymək, döşünə döymək (vurmaq).
Полностью »прил. taxıl istehsal edən; хлебопроизводящий район taxıl istehsal edən rayon.
Полностью »прил. taxıl təhvili -i[-ı]; хлебосдаточный пункт taxıl təhvili məntəqəsi.
Полностью »прил. taxıl tədarükü -i[-ı]; хлебозаготовительные организации taxıl tədarükü təşkilatları.
Полностью »прил. taxıl ticarəti -i[-ı]; хлеботорговые организации taxıl ticarəti təşkilatları.
Полностью »