Поиск по словарям.

Krım, Qara dəniz ətrafı, Don, Volqa çaylarının kənarları, Dağıstan, Şərqi Zaqafqaziya, Emba və Ural çayları ətrafında yayılmışdır. Hündürlüyü 50-80 sm olan, şaxələnmiş budaqlı, alçaq koldur. Budaqları nazik, düz, uzunsov, yuxarıya istiqamətlənmiş, əsasən iynəsizdir. Üzəri sarımtıl və ya qırmızımtıl-qonur, qabığı isə ağımtıl, çatlayan üst qabıqla örtülmüşdür. Yarpaqları qısa saplaqlı, xırda, uzunluğu 4-8 mm, yumru-ürəkvari, oval, ellipsvaridir. Çiçək qrupu yan salxımdır. Bir neçə, əsasən 2-6 salxım dəstələrlə yarpaqların qoltuqlarında yığılmışdır. Çiçəkyanlığı parlaq, çəhrayı, ağ kənarlı, meyvələrdə uzunluğu təxminən 8 mm-dir. Meyvəsinin ucu biz, bir az hamar, açıq qonur, yumurtavari qozadır. May-iyulda çiçəkləyir, meyvəsi avqustda yetişir.

Əyilmiş karpezium (lat. Carpesium cernuum) — bromeliyakimilər fəsiləsinin karpezium cinsinə aid bitki növü.

Əyilmiş kladoniya (lat. Cladonia strepsilis) — fungi aləminin ascomycota şöbəsinin lecanoromycetes sinfinin lecanorales dəstəsinin cladoniaceae fəsiləsinin cladonia cinsinə aid göbələk növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Nadir növdür. Üfüqi tallomu diamteri 5–25 mm olan lövhəciklərdən ibarətdir. Lövhəciklərin üst səthi zeytuni –boz, alt tərəfi ağımtıldır. Sıx çim qatı əmələ gətirir. Podesiləri qısa, silindrik, hamar, uc hissəi qıf şəklində qalınlaşmışdır. Hündürlüyü 0,5-2,5 sm-dir. Podesilərin üzərində pulcuq formalı fillokladi çıxıntıları əmələ gəlir.

Əyilmiş zirinc (lat. Berberis aggregata) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin zirinckimilər fəsiləsinin zirinc cinsinə aid bitki növü. Qərbi Çində yayılmışdır. Hündürlüyü 3 m-ə qədər olan koldur. Budaqları bir az künclü, çılpaq, sarımtıl-qonur və ya tünd qonurdur. İynələri əsasən sadə, bəzən 2,5 sam-dək uzunluqdadır. Yarpaqları enli, oval və qısa, uzunluğu 3 sm-ə qədər olan biz, dişli, üstü tünd-yaşıl təxminən çılpaq, alt tərəfi tükcüklü və parlaq yaşıl, salxımlara yığılmış çiçəkləri ilə fərqllanir. Çiçəkləri açıq-sarı, diametri 0,9 sm-dəkdir. Meyvələri oktyabrda yetişir. Torpağa tələbkar deyil, quraqlığa, soyuğa davamlıdır.

Yayğın damardaxili laxtalanma sindromu (YDDL) — qanın damar daxilində diffuz və davamlı laxtalanması ilə səciyyələnən patologiyadır. Bu sindrom birincili xəstəlik deyil, adətən xəstəliklərin ağırlaşmasıdır. Damardaxili laxtalanma sindromu yerli müdafiə prosesi olan laxtalanma prosesinin "həddini aşaraq" yayğınlaşması prosesidir. Buna bənzər digər patologiya ümumi iltihab sindromudur. Yayğın damardaxili laxtalanma sindromu klinik olaraq iki formada büruzə verir: xroniki və kəskin. Xroniki sindromda yavaş və nisbətən hüdudlu gedən laxtalanma trombozlar törədir. Laxtalanma faktorlarının "xərclənməsi" qaraciyərdəki və sümük iliyindəki kompensator istehsalı üstələmədiyi üçün "tükənmə fenomeni" olmur və qanaxma təhlükəsi minimuma enir. Bu formada baldır venaları trombozflebiti, lokal trombozlar çox rast gəlir.

Yəhudilər, İbrahim peyğəmbərin dürüstlüyündən hadisəni İbrahimin qövmünün Tanrı tərəfindən seçildiyini, onlarla ahid edildiyinə və özlərinin də bu qövmün davamı olduqlarına inanarlar. Musevilikteki seçilmişlik anlayışı Yəhudi irqini deyil Yəhudi Halkı'nı əhatə edir (İvrit: Am Yisrael עם ישׂראל) yəni burada bəhs edilən bir irq deyil Tanrının əmrlərini mənimsəmiş olan xalqdır. Bir başqa deyişlə sonradan Yəhudiliyi qəbul etmiş bir adam da hansı irqdən və dindən olursa olsun artıq İsrail Halkı'ndan sayılmaqdadır. Bu seçilmişlik Yəhudilərə bir üstünlük deyil əksinə əlavə bir məsuliyyət gətirir, çünki Yəhudiliyin görə Cənnətə nail olmaq üçün yəhudi olmaq şərt deyil. Tək Allaha inanan və əsas insani əxlaq qaydalarını pozmamış hər adam dini nə olursa olsun cənnətə gidebilecektir. Tövratda bu təməl 7 qanun, Nuhun Universal Qanunları adında izah buna görə: Nuhun Universal Qanunları bunlardır: Bütə tapmamaq Allahın adını mübarək qılmaq bu adla lənət etməmək Cinayət işləməmək Cinsi əxlaqsızlıq etməmək Oğurluq etməmək Adil bir mühakimə sistemi yaratmaq və riayət olunmasını təmin etmək. Canlı bir heyvanın ətini kopartıp yeməmək. Talmud, Yəhudi olmasalar belə bütün insanların Nuhun Universal Yasaları'na uyğun gəlməsi lazım olduğunu ifadə edər. Bu qaydalara tabe olanları isə dürüst (İvrit: hasid) olaraq adlandırır. Talmuda görə bu Yeddi Universal Yasa'ya uyanlar, Dünyanın Dürüst İnsanları (İvrit: Hasid Umot Ha'olam) olaraq görülürlər.

Bu siyahıda Antarktika ərazisində və Antarktidanın sahil zolağına daxil bölgələrdə, Hind okeanı, Atlantik okean və Sakit okeanın cənub bölgələrində yayılmış məməlilər yazılmışdır. Burada ey heyvanları qeydə alınmamışdır. Siyahıda 17 növ dəniz canlısı daxildir. Seyval (Balaenoptera borealis), Finval (Balaenoptera physalus) və Göy balina (Balaenoptera musculus) qorunan canlılar siyahısına daxildir. === Yırtıcılar dəstəsi (Carnivora) === Yarımdəstə: İtkimilər (Caniformia) Fəsilə: Əsl suitilər (Phocidae) Cins: Hydrurga Dəniz bəbiri (Hydrurga leptonyx) LC Cins: Leptonychotes Ueddell suitisi (Leptonychotes weddellii) LC Cins: Lobodon Yengəcyeyən (Lobodon carcinophaga) LC Cins: Mirounga Cənub dəniz fili (Mirounga leonina) LC Cins: Ommatophoca Adi ross suitisi (Ommatophoca rossii) LC === Balinakimilər dəstəsi (Cetacea) === Yarımdəstə: Bığlı balinalar (Mysticeti) Fəsilə: Hamar balinalar (Balaenidae) Cins: Cənub balinaları (Eubalaena) Cənub balinası (Eubalaena australis) LC Fəsilə: Balaenopteridae (Balaenopteridae) Cins: Balaenoptera Balaenoptera acutorostrata (Balaenoptera acutorostrata) LC Seyval (Balaenoptera borealis) EN Finval (Balaenoptera physalus) EN Göy balina (Balaenoptera musculus) EN Cins: Megaptera Qozbel balina (Megaptera novaeangliae) LC Yarımdəstə: Dişli balinalar (Odontoceti) Fəsilə: Dəniz donuzları (Phocoenidae) Cins: Dəniz donuzu (Phocoena) Eynəkli dəniz donuzu (Phocoena dioptrica) DD Fəsilə: Ziphiidae (Ziphiidae) Cins: Berardius (Berardius) Berardius arnuxii (Berardius arnuxii) DD Cins: Butulkaburun delfinlər (Hyperoodon) Hyperoodon planifrons (Hyperoodon planifrons) LC Fəsilə: Cephalorhynchus (Delphinidae) Cins: Cephalorhynchus (Cephalorhynchus) Kommerson delfini Cephalorhynchus commersonii DD Cins: Qısabaş delfinlər (Lagenorhynchus) Lagenorhynchus cruciger Lagenorhynchus cruciger LC Cins: Orka (Orcinus) Osa Orcinus orca DD == İstinadlar == == Mənbə == "The IUCN Red List of Threatened Species". International Union for Conservation of Nature. 2010. 2012-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 мая 2013. "Animal Diversity Web".

Azərbaycanda yayılmış balıqların siyahısı — Azərbaycan ərazisində 112 növ və yarımnöv balıq müəyyən edilmişdir. İki növ endemikdir və ancaq Azərbaycan ərazisində rastlanılır (Şirvan külməsi və Soyuqbulaq külməsi). Ümumilikdə Azərbaycanda 15 dəstəyə aid balıq növləri yayılmışdır ki, bunlarında bir neçəsi ölkəyə gəlirilərək sənaye əhəmiyyətinə və digər səbəblərdən iqlimləşdirilmişdir. == Dəstə Aterinkimilər (Atheriniformes) == Fəsilə Aterinlər (Atherinidae) Cins Aterinlər (Atherina) Növ Xəzər aterini (Atherina); == Dəstə Xulkimilər (Gobiiformes) == Fəsilə Xullar (Gobiidae) Cins Xul (Neogobius) Növ Girdə xul (Neogobius melanostomus); Növ Xəzər xulu (Neogobius caspius); Növ Kürən xul (Neogobius pallasi); Növ Qumluq xulu (Neogobius fluviatilis); Cins Knipoviç xulları (Knipowitschia) Növ Qafqaz xulu (Knipowitschia caucasica); Növ İlyin xulu (Knipowitschia iljini); Növ Uzunquyruq xul (Knipowitschia longecaudata ); Cins Ponticola (Ponticola) Növ Dərinlik xulu (Ponticola bathybius); Növ Şirman xulu (Ponticola syrman); Növ İribaş xul (Ponticola gorlap); Növ Nordman xulu (Ponticola ratan); Cins Çömçəxul (Benthophilus) Növ Ber çömçəxulu (Benthophilus baeri); Növ Şəffaf çömçəxul (Benthophilus ctenolepidus); Növ Ziyilli çömçəxul (Benthophilus granulosus); Növ Qrimm çömçəxulu (Benthophilus grimmi); Növ Berq çömçəxulu (Benthophilus leobergius); Növ Nazikbaş çömçəxul (Benthophilus leptocephalus); Növ Nazikburun çömçəxul (Benthophilus leptorhynchus); Növ Xəzər çömçəxulu (Bcnthophilus macrocephalus); Növ Pinçuk çömçəxulu (Benthophilus pinchuki); Növ Rəhimov çömçəxulu (Benthophilus ragimovi); Növ Tikanlı çömçəxul (Benthophilus spinosus); Növ Ulduzlu çömçəxul (Bcnthophilus stellatus); Cins Çapar xullar (Babka) Növ Çapar xul (Babka gymnotrachelus); Cins Benthophiloides (Benthophiloides) Növ Brauner xulu (Benthophiloides brauneri); Cins Caspiosoma (Caspiosoma) Növ Kaspiosoma xulu (Caspiosoma caspium); Cins Qamçılı xullar (Mesogobius) Növ Nonultimus xulu (Mesogobius nonultimus); Cins Kütburun xullar (Proterorhinus) Növ Mərmər xul (Proterorhinus marmoratus); Növ Proterorhinus nasalis (Proterorhinus nasalis); Cins Ördəkburun çömçəxullar (Anatirostrum) Növ Ördəkburun çömçəxul (Anatirostrum profundorum); == Dəstə Nərəkimilər (Acipenseriformes) == Fəsilə Nərələr (Acipenseridae) Cins Nərə (Acipenser) Növ Sibir nərəsi (Acipenser baerii); Növ Rus nərəsi (Acipenser guldenstadtii); Növ Kələmo və ya Qaya balığı (Acipenser nudiventris); Növ Cənubi Xəzər nərəsi və ya İran nərəsi (Acipenser persicus); Növ Çökə (Acipenser ruthenus); Növ Uzunburun (Acipenser stellatus); Cins Ağ balıqlar (Huso) Növ Ağ balıq və ya Bölgə (Huso huso); == Dəstə Çəkikimilər (Cypriniformes) == Fəsilə Çəkikimilər (Cyprinidae) Cins Ağ amurlar (Ctenopharyngodon) Növ Ağ amur (Ctenopharyngodon idella); Cins Çəkilər (Cyprinus) Növ Karp, Çəki və ya Sazan (Cyprinus carpio); Cins Qara amurlar (Mylopharyngodon) Növ Qara amur (Mylopharyngodon piceus); Cins Lilbalığı (Tinca) Növ Lilbalıq (Tinca tinca); Cins Kilqranlar (Hemiculter) Növ Koreya kilqranı (Hemiculter leucisculus); Cins Kərgə (Rhodeus) Növ Adi kərgə (Rhodeus sericeus); Cins Külmə (Pseudophoxinus) Növ Şirvan külməsi (Pseudophoxinus atropatenus); Növ Soyuqbulaq külməsi (Pseudophoxinus sojuchbulagi); Cins Qalınalınlar (Hypophthalmichthys) Növ Ağ qalınalın (Hypophthalmichthys molitrix); Növ Əlvan qalınalın (Hypophthalmichthys nobilis); Cins Çapaqlar (Abramis) Növ Çapaq (Abramis brama); Cins Şəmayılar (Chalcalhurnus) Növ Adi şəmayı (Alburnus alburnus); Növ Xəzər şəmayısı (Chalcalburnus chalcoides); Növ Kür şəmayısı (Alburnus filippii); Növ Zaqafqaziya gümüşcəsi (Alburnus charusini hohenackeri); Cins Rutilus (Rutilus) Növ Adi külmə (Rutilus rutilus); Yarımnöv Xəzər külməsi (Rutilus caspicus); Növ Kütüm (növ) (Rutilus frisii); Yarımnöv Kütüm və ya Ziyad balığı (Rutilus frisii kutum); Cins Pseudorasbora (Pseudorasbora) Növ Amur enlibaşı (Pseudorasbora parva); Cins Enlibaş (Squalius) Növ Qafqaz enlibaşı (Squalius cephalus); Cins Xramulya (Capoeta) Növ Adi xramulya (Capoeta capoeta); Növ Sevan xramulyası (Capoeta sevangi); Növ Capoeta gracilis (Capoeta gracilis); Cins Qumlaqçı (Romanogobio) Növ Uzunbığlı qumlaqçı (Romanogobio ciscaucasicus); Növ Kür qumlaqçısı (Romanogobio persus); Cins Altağızlar (Chondrostoma) Növ Kür altağızı (Chondrostoma cyri); Növ Terek altağızı (Chondrostoma oxyrhynchum); Cins Qaraqaş (Acanthalburnus) Növ Adi qaraqaş (Acanthalburnus microlepis); Cins Qarasollar (Vimba) Növ Qarasol (Vimba vimba); Yarımnöv Xəzər qarasolu (Vimba vimba persa); Cins Xəşəmlər (Aspius) Növ Xəşəm (Aspius aspius); Yarımnöv Qırmızıdodaq həşəm (Aspius aspius taeniatus); Cins Ballerus (Ballerus) Növ Göy balıq (Ballerus ballerus); Növ Poru (Ballerus sapa); Cins Şirbit (Barbus) Növ Terek şirbiti (Barbus ciscaucasicus); Növ Kür şirbiti (Barbus lacerta); Cins Üstüzənlər (Leucaspius) Növ Üstüzən (Leucaspius delineatus); Yarımnöv Qafqaz üstüzəni (Leucaspius delineatus delinecatus); Cins Daban balıq (Carassius) Növ Qızılı daban balığı (Carassius carassius); Növ Gümüşü daban balıq (Carassius gibelio); Növ Qızılı balıqcıq (Carassius auratus); Cins Luciobarbus (Luciobarbus) Növ Xəzər şirbiti (Luciobarbus brachycephalus); Növ Zərdəpər (Luciobarbus capito); Növ Mursa (Luciobarbus mursa); Fəsilə Nemacheilidae (Nemacheilidae) Cins Çılpaqça (Oxynoemacheilus) Növ Kür çılpaqçası (Oxynoemacheilus brandtii ); Növ Anqor çılpaqçası (Oxynoemacheilus angorae); Növ Lənkəran çılpaqçası (Oxynoemacheilus angorae Lenkoranensis); Növ Oxynoemacheilus bergianus (Oxynoemacheilus bergianus); Növ Şimali Qafqaz çılpaqçası (Oxynoemacheilus merga); Fəsilə Çöprələr (Cobitidae) Cins İlişgən (Sabanejewia) Növ Qızılı ilişgən (Sabanejewia aurata); Növ Xəzər ilişgəni (Sabanejewia caspia); Növ Qafqaz ilişgəni (Sabanejewia caucasica); Cins Qızılüzgəclər (Scardinius) Növ Qızılüzgəc (Scardinius erythrophthalmus); Cins Qıjovçular (Alburnoides) Növ Qıjovçu (Alburuoides eichwaldi); == Dəstə Çəkidişkimilər (Cyprinodontiformes) == Fəsilə Poeciliidae (Poecilidae) Cins Hambuziya (Gambusia) Növ Adi hambuziya (Gambusia affinis); == Dəstə Xanıkimilər (Perciformes) == Fəsilə Xanılar (Percidae) Cins Xanı (Perca) Növ Çay xanısı (Perca fluviatilis); Cins Sıf (Sander) Növ Adi sıf (Sander lucioperca); Növ Dəniz sıfı (Sander marinus); Növ Volqa sıfı (Sander volgensis); == Dəstə Durnabalığıkimilər (Esociformes) == Fəsilə Durnabalığılar (Esocidae) Cins Durnabalığı (Esox) Növ Adi durnabalığı (Esox lucius); == Dəstə Siyənəkkimilər (Clupeiformes) == Fəsilə Siyənəklər (Clupeidae) Cins Alosa (Alosa) Növ Qızılağac siyənəyi və ya Kür siyənəyi (Alosa curensis); Növ Dolgin siyənəyi (Alosa braschnikowi); Yarımnöv Sara siyənəyi (Alosa brashnikovi sarensis); Yarımnöv İrigöz siyənək (Alosa brashnikovi autumnalis); Yarımnöv Ağbaş siyənək (Alosa brashnikovi grimmi); Yarımnöv Aqraxan siyənəyi (Alosa brashnikovi agrachanica); Yarımnöv Həsənqulu siyənəyi (Alosa brashnikovi kisselevitchi); Növ Xəzər şişqarını (Alosa caspia caspia); Növ Qarabel siyənək (Alosa kessleri); Yarıımnöv Volqa siyənəyi (Alosa kessleri volgensis); Növ İrigöz şişqarın (Alosa saposchnikowii); Növ Aqraxan siyənəyi (Alosa sphaerocephala); Cins Kilkə (Clupeonella) Növ Ançousabənzər kilkə (Clupeonella engrauliformis); Növ Xəzər kilkəsi (Clupeonella caspia); Növ İrigöz kilkə (Clupeonella grimmi); == Dəstə Qızılbalıqkimilər (Salmoniformes) == Fəsilə Qızılbalıqlar (Salmonidae) Cins Qızılbalıq (Salmo) Növ Kumja (Salmo trutta); Növ İşxan qızılbalığı (Salmo ischchan); Növ Al-əlvan qızılxallı (Oncorhynchus mykiss); Yarımnöv Əlvan qızılxallı (Oncorhynchus mykiss irideus); Növ Xəzər qızılbalığı (Salmo ciscaucasicus); Yarımnöv Qızılxallı kumja (Salmo trutta fario); Yarımnöv Önqafqaz kumjası (Salmo trutta ciscaucasicus); Cins Ağ qızılbalıqlar (Stenodus) Növ Ağ qızılbalıq (Stenodus leucichthys); Cins Sakit okean sümüklüsü (Oncorhynchus) Növ Keta (Oncorhynchus keta); Növ Kijuç (Oncorhynchus kisutch) == Dəstə Angvilkimilər (Anguilliformes) == Fəsilə Çay ilanbalıqları (Anguilla) Cins Çay ilanbalığı (Anguilla) Növ Adi ilanbalığı (Anguilla anguilla); == Dəstə İlanbalığıkimilər (Petromyzontiformes) == Fəsilə İlanbalıqları (Petromyzontidae) Cins Xəzər minoqaları (Caspiomyzon) Növ Xəzər ilanbalığı (Caspiomyzon wagneri); == Dəstə Naxayabənzərlər (Siluriformes) == Fəsilə Naxakimilər (Siluridae) Cins Naxalar (Silurus) Növ Naqqa balığı (Silurus glanis); == Dəstə Kefalkimilər (Mugiliformes) == Fəsilə Kefallar (Mugilidae) Cins Kefal (Liza) Növ Sivriburun kefal (Liza saliens); Növ Qızılı kefal (Liza parsia); == Dəstə Əqrəbkimilər (Scorpaeniformes) == Fəsilə Tikanbalığıkimilər (Gasterosteidae) Cins Doqquztikanlı tikanbalıqları (Pungitius) Növ Cənub tikanbalığı (Pungitius platygaster); Cins Üçtikanlı tikanbalıqları (Gasterosteus) Növ Üçtikanlı tikanbalığı (Gasterosteus aculeatus); == Dəstə İynəbalığıkimilər (Syngnathiformes) == Fəsilə İynəbalıqları (Syngnathidae) Cins Adi dəniz iynəbalığı (Syngnathus) Növ Xəzər iynəbalığı (Syngnathus nigrolineatus); == Qeydlər == == Həmçinin bax == Azərbaycanın Qırmızı kitabına düşən balıqlar Xəzər dənizində yaşayan balıqların siyahısı == Ədəbiyyat == Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004. Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966.

Azərbaycanda yayılmış kəpənəklərin siyahısı — bura ölkədə yayılmış bütün gündüz kəpənəklər yayılmışdır.

Azərbaycanda yayılmış sürünənlərin siyahısı Azərbaycan ərazisində 3 növ tısbağa, 29 növ kərtənkələ, 27 növ ilan vardır, Timsahların və Dimdikbaşlar nümayəndələrinə rast gəlinmir. == Tısbağalar (Testudines) == Fəsilə Amerikan şirinsu tısbağaları (Emydidae) Cins Bataqlıq tısbağaları (Emys) Növ Bataqlıq tısbağası (Emys orbicularis); Yarımnöv Kür bataqlıq tısbağası (Emys orbicularis kurae) Fəsilə Asiya şirinsu tısbağaları (Geoemydidae) Cins Su tısbağaları (Mauremys) Növ Xəzər tısbağası (Mauremys caspica); Fəsilə Quru tısbağaları (Testudinidae) Cins Aralıq dənizi tısbağaları (Testudo) Növ Aralıq dənizi tısbağası (Testudo graeca); == Kərtənkələlər (Sauria) == Fəsilə Gekkonlar (Gekkonidae) Cins Nazik barmaq gekkonlar (Cyrtopodion) Növ Xəzər gekkonu (Cyrtopodion caspius); Yarımnöv Cyrtopodion caspius insularis (Cyrtopodion caspius insularis) Fəsilə Kələzlər (Agamidae) Cins Asiya dağlıq kələzləri (Laudakia) Növ Qafqaz kələzi (Laudakia caucasia); Cins Düzənlik kələzləri (Trapelus) Növ Xarabalıq kələzi (Trapelus ruderatus); Cins Girdəbaşlar (Phrynocephalus); Növ Yovşanlıq girdəbaşı (Phrynocephalus helioscopus); Yarımnöv Cənubi Qafqaz yovşanlıq girdəbaşı (Phrynocephalus helioscopus horvathi); Yarımnöv Fars girdəbaşı (Phrynocephalus persicus); Fəsilə Koramallar (Anguidae) Cins Koramal (Anguis) Növ Cılız koramal (Anguis fragilis); Cins Pançir koramal (Pseudopus) Növ Sarı koramal (Pseudopus apodus); Fəsilə Uzunayaqlar (Scincidae) Cins Çılpaqgözlülər (Ablepharus) Növ Zolaqlı çılpaqgöz (Ablepharus bivittatus); Növ Asiya çılpaqgözü (Ablepharus pannonicus); Növ Qızılı mabuya (Trachylepis aurata); Cins Uzunayaq sçinklər (Eumeces) Növ Uzunayaq sçink (Eumeces schneideri); Cins Afrika mabuyaları (Trachylepis) Növ Ön Asiya mabuyası (Trachylepis septemtaeniata); Fəsilə Əsl kərtənkələlər (Lacertidae) Cins Qayalıq kərtənkələləri və ya Darevski (Darevskia) Növ Ermənistan kərtənkələsi (Darevskia armeniaca); Növ Qafqaz kərtənkələsi (Darevskia caucasica); Növ Yaşılqarın kərtənkələ (Darevskia chlorogaster); Növ Artvin kərtənkələsi (Darevskia derjugini); Növ Kür kərtənkələsi (Darevskia portschinskii); Növ Luqov kərtənkələsi (Darevskia praticola); Növ Azərbaycan kərtənkələsi (Darevskia raddei); Növ Rüstəmbəy kərtənkələsi (Darevskia rostombekovi); Növ Gürcüstan kərtənkələsi (Darevskia rudis); Növ Valentin kərtənkələsi (Darevskia valentini); Cins Kərtənkələcik (Eremias) Növ Rəngarəng kərtənkələcik (Eremias arguta) Növ Cənubi Qafqaz kərtənkələciyi (Eremias pleskei) Növ Ştraux kərtənkələciyi (Eremias strauchi) Növ Cəld kərtənkələcik (Eremias velox) Cins Yaşıl kərtənkələlər (Lacerta) Növ Adi kərtənkələ (Lacerta agilis); Növ Aralıq kərtənkələsi (Lacerta media); Növ Zolaqlı kərtənkələ (Lacerta strigata); Növ İran kərtənkələsi (Lacerta brandtii); Cins İlanbaş (Ophisops) Növ Zərif ilanbaş (Ophisops elegans); == İlanlar (Serpentes) == Fəsilə Typhlopidae, (Typhlopidae) Cins Kor ilanlar, (Typhlops) Növ Qurdabənzər korilan (Typhlops vermicularis); Fəsilə Yatağanlar, (Boidae) Cins Yatağan ilanlar (Eryx) Növ Qərb yatağanı (Eryx jaculus); Fəsilə Suilanıkimilər (Colubridae) Cins Gözəl təlxələr (Coluber) Növ Zeytuni təlxə (Coluber najadum); Yarımnöv Coluber najadum albitemporalis (Coluber najadum albitemporalis) Növ Rəngarəng təlxə (Coluber ravergieri); Cins Qonur ilan (Coronella) Növ Adi qonurilan (Coronella austriaca); Cins Eyrenis (Eirenis) Növ Xaltalı eyrenis (Eirenis collarus); Növ Sakit eyrenis (Eirenis modestus); Növ Ermənistan eyrenisi (Eirenis punctatolineatus); Cins Dırmanan təlxələr (Elaphe) Növ Cənubi Qafqaz dırmanantəlxəsi (Elaphe hohenackeri); Növ Fars dırmanantəlxəsi (Elaphe persica); (Əvvələr Eskulap dırmanantəlxəsinin yarımnövü hesab esilirdi) Növ Pallas dırmanantəlxəsi (Elaphe sauromates); Cins Dolichophis (Dolichophis) Növ Xəzər təlxəsi (Dolichophis caspius); Növ Qırmızıqarın təlxə (Dolichophis schmidti); Cins Kərtənkələyəbənzər ilanlar (Malpolon) Növ Kərtənkələyəbənzər ilan (Malpolon monspessulanus); Cins Suilanı (Natrix) Növ Adi suilanı (Natrix natrix); Növ Damalı su ilanı (Natrix tesellata); Cins Qumluq ilanı (Psammophis) Növ Ox-ilan (Psammophis lineolatus); Cins Rinxokalamus (Rhinchocalamus) Növ Qara rinxokalamus (Rhinchocalamus melanocephalus); Cins Pişik ilanlar (Telescopus) Növ Adi pişik ilanı (Telescopus fallax); Fəsilə Gürzələr (Viperidae) Cins Qalxansifətlər (Gloydius) Növ Adi qalxansifət (Gloydius halys); Cins Əsl gürzələr (Vipera) Növ Dinnik gürzəsi (Vipera (Pelias) dinniki); Növ Radde dağ gürzəsi (Vipera (Montivipera) raddei); Növ Şərq çöl gürzəsi (Vipera (Pelias) renardi) - əvvəllər Şamaxı gürzəsi olaraq ayrıca növ hesab edilirdi.

Ermənistanda yayılmış sürünənlərin siyahısı Ermənistanda (Əski Azərbaycan torpaqlarında) ərazisində 3 növ Tısbağa, 26 növdən az olmayan Kərtənkələ, 22 növdən az olmayaraq İlan vardır, Timsahların və Dimdikbaşlar nümayəndələrinə rast gəlinmir.

Gürcüstanda yayılmış sürünənlərin siyahısı Gürcüstan ərazisində 3 növ Tısbağa, 29 növdən az olmayan Kərtənkələ, 24 növdən az olmayaraq İlan vardır, Timsahların və Dimdikbaşlar nümayəndələrinə rast gəlinmir.

Antarktida ərazisində yayılmış quşlar - bu siyahıya 46 növ quş daxildir. Bu quş növlərindən beşinin nəsli kəsilmək üzrədir, bir növ isə endemikdir (İmperator pinqvini). == Pinqvinkimilər == Dəstəyə daxil olan 18 növdən 7-ni müşahidə etmək olur. Pinqvinlər (Spheniscidae) Antarktika pinqvini (Pygoscelis antarcticus) İmperator pinqvini (Aptenodytes forsteri) Kral pinqvini (Aptenodytes patagonicus) Makaronlar pinqvini (Eudyptes chrysolophus) Adeli pinqvini (Pygoscelis adeliae) Eudyptes chrysocome Papua pinqvini (Pygoscelis papua) == Fırtınaquşukimilər == Procellariiformes dəstəsinə 4 fəsilə daxildir: Albatroslar (Diomedeidae) Diomedea exulans Thalassarche chrysostoma Thalassarche melanophris Phoebetria fusca Phoebetria palpebrata Fırtınaquşular (Procellariidae) Macronectes giganteus Macronectes halli Fulmarus glacialoides Thalassoica antarctica Daption capense Pagodroma nivea Pterodroma macroptera Pterodroma lessonii Halobaena caerulea Pachyptila vittata Pachyptila salvini Pachyptila desolata Pachyptila belcheri Pachyptila turtur Procellaria cinerea Procellaria aequinoctialis Aphrodroma brevirostris Puffinus griseus Kaçurkalar (Hydrobatidae) Garrodia nereis Oceanites oceanicus Fregetta tropica Cumuldaq fırtınaquşuları (Pelecanoididae) Pelecanoides georgicus Pelecanoides urinatrix == Qutankimilər == Pelecaniformes dəstəsinə daxil olan növlər: Qarabatdaq (Phalacrocoracidae) Phalacrocorax bransfieldensis Phalacrocorax atriceps Phalacrocorax melanogenis == Leyləkkimilər == Ciconiiformes dəstəsinə daxil olan: Vağlar (Ardeidae) Misir vağı (Bubulcus ibis) == Qazkimilər == Anseriformes dəstəsinə daxil olan növ: Ördəklər (Anatidae) Sarıdimdik ördək (Anas georgica) == Çovdarçıkimilər == Charadriiformes dəstəsinə 4 fəsilə daxildir. Arktikadan Antarktidaya miqrasiya edəən yeganə quş qütb susüpürənidir, o hədəfə çatmaq məqsədi ilə 13-15 min km məsafə qət edir. Ağ çovdarçılar (Chionididae) Ağ çovdarçı (Chionis albus) Qağayıkimilər (Laridae) Dominikan qağayısı (Larus dominicanus) Susüpürənlər (Sternidae) Antarktik susüpürəni (Sterna vittata) Qütb susüpürəni (Sterna paradisaea) Sahilqağayıları (Stercorariidae) Stercorarius maccormicki Antarktika sahilqağayısı (Stercorarius antarcticus) == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Clements, James F. Birds of the World: a Checklist. Cornell University Press, 2000, 880. ISBN 0934797161.

Yaponiyada yayılmış qarışqa növlərinin siyahısı - Yaponiyada yayılmış qarışqa (sinif Formicidae, dəstə Hymenoptera) növləri. Ümumilikdə Yaponiyada 280 qarışqa növü aşkarlanmışdır. Acropyga kinomurai Terayama & Hashimoto, 1996 Acropyga nipponensis Terayama, 1985 Acropyga sauteri Forel, 1912 Acropyga yaeyamensis Terayama & Hashimoto, 1996 Aenictus ceylonicus (Mayr, 1866) Aenictus formosensis Forel, 1913 Aenictus lifuiae Terayama, 1984 Anochetus shohki Terayama, 1996 Anomalomyrma sp. Anoplolepis gracilipes Aphaenogaster concolor Aphaenogaster donann Aphaenogaster edentula Aphaenogaster erabu Aphaenogaster famelica Aphaenogaster gracillima Aphaenogaster irrigua Aphaenogaster izuensis Terayama & Kubota, 2013 Aphaenogaster japonica Aphaenogaster kumejimana Aphaenogaster luteipes Aphaenogaster minutula Aphaenogaster omotoensis Terayama & Kubota, 2013 Aphaenogaster osimensis Aphaenogaster rugulosa Aphaenogaster tipuna Aphaenogaster tokarainsulana Brachyponera chinensis Brachyponera luteipes Brachyponera nakasujii Yashiro, et al. 2010 Camponotus albosparsus Camponotus amamianus Camponotus bishamon Camponotus brunni Forel, 1901 Camponotus daitoensis Camponotus devestivus Camponotus friedae Camponotus habereri Forel, 1911 Camponotus hemichlaena Camponotus itoi Camponotus iwoensis Terayama & Kubota, 2011 Camponotus japonicus Camponotus kaguya Camponotus keihitoi Camponotus kiusiuensis Camponotus kunigamiensis Terayama, 2013 Camponotus monju Camponotus nawai Camponotus nigronitidus Azuma, 1951 Camponotus nipponensis Camponotus nipponicus Camponotus obscuripes Camponotus ogasawarensis Camponotus quadrinotatus Camponotus sachalinensis Camponotus senkakuensis Terayama, 2013 Camponotus shohki Camponotus vitiosus Camponotus yamaokai Camponotus yambaru Camponotus yessensis Cardiocondyla kagutsuchi Cardiocondyla kazanensis Terayama, 2013 Cardiocondyla minutior Cardiocondyla nuda Cardiocondyla wroughtonii Carebara borealis Carebara diversa Carebara hannya Carebara oni Terayama, 1996 Carebara sauteri Carebara yamatonis Terayama, 1996 Cerapachys biroi Cerapachys daikoku Cerapachys hashimotoi Cerapachys humicola Crematogaster izanami Terayama, 2013 Crematogaster matsumurai Crematogaster miroku Terayama, 2013 Crematogaster nawai Crematogaster osakensis Crematogaster suehiro Crematogaster teranishii Crematogaster vagula Cryptopone sauteri Wheeler, 1906 Cryptopone tengu Diacamma sp. Discothyrea kamiteta Discothyrea sauteri Dolichoderus sibiricus Ectomomyrmex javanus Euponera pilosior Euponera sakishimensis Formica candida Formica fukaii Formica gagatoides Formica hayashi Formica japonica Formica lemani Formica sanguinea Formica truncorum Formica yessensis Formica yoshiokae Wheeler, W.M. 1933 Hypoponera beppin Hypoponera ergatandria (Forel, 1893) Hypoponera nippona Hypoponera nubatama Hypoponera opaciceps Hypoponera punctatissima (Roger, 1857) Hypoponera ragusai (Emery, 1894) Hypoponera sauteri Hypoponera zwaluwenburgi Lasius alienus Lasius capitatus Lasius flavus Lasius hayashi Lasius hikosanus Lasius japonicus Lasius meridionalis Lasius morisitai Lasius nipponensis Lasius orientalis Lasius productus Lasius sakagamii Lasius sonobei Lasius spathepus Lasius talpa Lasius umbratus Leptanilla japonica Leptanilla kubotai Leptanilla morimotoi Leptanilla oceanica Leptanilla okinawensis Terayama, 2013 Leptanilla tanakai Leptogenys confucii Leptothorax acervorum Linepithema humile Lordomyrma azumai Manica yessensis Messor aciculatus Monomorium chinense Monomorium floricola Monomorium hiten Monomorium intrudens Monomorium latinode Monomorium pharaonis Monomorium triviale Myrmecina amamiana Myrmecina flava Myrmecina nipponica Myrmecina ryukyuensis Myrmica excelsa Kupyanskaya, 1990 Myrmica jessensis Myrmica kotokui Myrmica kurokii Myrmica onoyamai Radchenko & Elmes, 2006 Myrmica rubra Myrmica yezomonticola Terayama, 2013 Nylanderia amia Nylanderia flavipes Nylanderia nubatama Nylanderia ogasawarensis Nylanderia otome Nylanderia ryukyuensis Nylanderia sakurae Nylanderia teranishii (Santschi, 1937) Nylanderia yaeyamensis Nylanderia yambaru Ochetellus glaber Odontomachus kuroiwae Matsumura, 1912 Odontomachus monticola Parvaponera darwinii Paraparatrechina sakuya Terayama, 2013 Paratrechina longicornis Pheidole fervens Pheidole fervida Pheidole indica Pheidole megacephala Pheidole noda Pheidole parva Pheidole pieli Pheidole ryukyuensis Pheidole susanowo Plagiolepis alluaudi Plagiolepis flavescens Polyergus samurai Polyrhachis dives Polyrhachis lamellidens Polyrhachis latona Polyrhachis moesta Ponera bishamon Ponera japonica Ponera kohmoku Ponera scabra Ponera swezeyi Ponera takaminei Ponera tamon Prenolepis Pristomyrmex brevispinosus Pristomyrmex punctatus Probolomyrmex longinodus Probolomyrmex okinawensis Proceratium itoi Proceratium japonicum Proceratium morisitai Proceratium watasei Protanilla izanagi Terayama, 2013 Recurvidris recurvispinosa Rhopalomastix omotoensis Solenopsis geminata Solenopsis japonica Solenopsis tipuna Stenamma nipponense Stenamma owstoni Stigmatomma caliginosum (Onoyama, 1999) Stigmatomma fulvidum Stigmatomma sakaii Stigmatomma silvestrii Strongylognathus koreanus Strumigenys alecto Bolton, 2000 Strumigenys benten Strumigenys canina Strumigenys circothrix Strumigenys emmae Strumigenys exilirhina Strumigenys hexamera Strumigenys hirashimai Strumigenys hiroshimensis Strumigenys incerta Strumigenys japonica Strumigenys kichijo Strumigenys kumadori Yoshimura & Onoyama, 2007 Strumigenys lacunosa Lin & Wu, 1996 Strumigenys leptothrix Strumigenys lewisi Cameron, 1886 Strumigenys masukoi Strumigenys mazu Strumigenys membranifera Strumigenys minutula Strumigenys morisitai Strumigenys mutica Strumigenys rostrataeformis Strumigenys sauteri Strumigenys solifontis Strumigenys stenorhina Strumigenys strigatella Strumigenys terayamai Syllophopsis sechellensis (Emery, 1894) Tapinoma melanocephalum Tapinoma sahohime Terayama, 2013 Technomyrmex albipes Technomyrmex gibbosus Wheeler, W.M., 1906 Temnothorax anira Temnothorax antera Temnothorax arimensis Temnothorax basara Temnothorax bikara Temnothorax congruus Temnothorax haira Temnothorax indra Temnothorax kinomurai Temnothorax koreanus Temnothorax kubira Temnothorax makora Temnothorax mekira Terayama & Kubota, 2011 Temnothorax santra Temnothorax spinosior Tetramorium bicarinatum Tetramorium caespitum japonicum Röszler, 1936 Tetramorium kraepelini Tetramorium lanuginosum Tetramorium nipponense Tetramorium simillimum Tetramorium smithi Tetramorium tonganum Tetramorium tsushimae Tetraponera attenuata Trichomyrmex destructor (Jerdon, 1851) Vollenhovia amamiana Vollenhovia benzai Vollenhovia emeryi Vollenhovia nipponica Vollenhovia okinawana Vollenhovia sakishimana Vollenhovia yambaru Ogata, K. (1987). «A generic synopsis of the poneroid complex of the family Formicidae in Japan (Hymenoptera). Part 1. Subfamilies Ponerinae and Cerapachyinae.» — Esakia 25: 97-132. Terayama, M. (1996).

"Kral Ceymsin Bibliyası" (ing. King James Bible, abr. KCB) və ya "Kral Ceyms versiyası" (ing. King James Version, abr. KCV) — Bibliyanın anqlikan kilsəsi üçün 1604-cü ildə yazılmağa başlanmış, 1611-ci ildə tamamlanmış və İngiltərə kralı VI və I Ceymsin maliyyəsi ilə nəşr edilmiş ingilis dilinə tərcüməsi. "Kral Ceymsin Bibliyası" bu vaxta qədər təsdiqlənmiş "İcazə verilmiş versiya" (ing. Authorized Version, abr. AV) statusunu daşıyırdı. "Kral Ceymsin Bibliyası" işinin kitablarına Yəhudi Bibliyasından 39 kitab, Apokrifdən 14 kitabdan ibarət bir vəsiyyətnamələrarası hissə və Əhdi-Cədiddən 27 kitab daxildir. Tərcümə yazısı "üslub əzəməti"nə görə qeyd edilir.

Edam edilmiş İntibah (ukr. Розстріляне відродження, Rozstrilyane vidrodjennya) ifadəsi 1920–1930-cu illərdə Ukrayna Sovet Sosialist Respublikasında yaşayıb-yaratmış və Stalinin totalitar rejimi tərəfindən edam və ya repressiya edilmiş yazıçı və rəssamlar dövrünü təsvir etmək üçün istifadə olunur. Termin ilk dəfə polyak publisist Eji Qedroys ukraynalı ədəbiyyat tədiqatçısı, sonralar bu termini o dövrki nəslin ən möhtəşəm əsərlərinin toplusuna başlıq olaraq seçən Yuri Lavrinenkoya yazdığı məktubda istifadə etmişdir. == Arxa planı == Birinci Dünya müharibəsindən sonra Rusiya imperiyasının süquta doğru getməsi, imperiya senzurasının ləğv edilməsi, müstəqil Ukrayna dövlətinin qurulması və 1920-ci illərdə Sovet rejiminin nisbi yumşaqlığı, bunlar hamısı Ukraynada mədəni aktivliyin və ədəbiyyat intibahının çiçəklənməsinə səbəb oldu. Yeni ortaya çıxan şair və yazıçılar və çox sayıda peyda olan ədəbi qruplar Ukrayna ədəbiyyatının simasını dəyişmişdi. Bu prosesslər yerliləşdirmə, Yeni İqtisadi Siyasət və likbez tərəfindən dəstəklənirdi. == Ad == "Edam edilmiş İntibah" bənzətməsi Eji Qedroysa məxsusdur. O, ilk dəfə bu ifadəni Yuri Lavrinenkoya 13 avqust 1958-də yazdığı məktubda istifadə etmişdir. O, bu ifadəni 1917–1933-cü illər Ukrayna ədəbiyyatı antologiyası başlığı kimi qeyd etmişdir: "Ad haqqında. Buna daha ümumi ad vermək yaxşı olar: "Edam edilmiş İntibah.

Vəd edilmiş torpaqlar (ivr: הארץ המובטחת‎, rom:ha-Aretz ha-Muvtachat), Yəhudiliyə görə Yehova tərəfindən İsrail övladlarına vəd edilən torpaq. Tam sərhədləri məlum olmamaqla birlikdə, bu gün İsrail torpaqlarını formalaşdıran regionun vəd edilmiş torpaqlar olduğu inancı geniş şəkildə yayılmışdır. Tövratın Təkvin kitabının XV Babında isə belə yazılıb: O gündə Rəbb, İbrahim ilə əhd edib dedi: Misir çayından böyük çaya, Fərat çayına qədər bu məmləkəti, Keniləri və Kenizziləri və Kadmoniləri və Hetləri və Perizziləri və Refaları və Amoriləri və Kənanlıları və Girgaşiləri və Yəbusiləri sənin zürriyətinə (soyuna) verdim. Bu tərifə görə isə Fərat çayından Nil çayına kimi geniş region İsrail övladlarına vəd edilmişdir. Bununla yanaşı sərhədlərinin tam olaraq müəyyənləşdirilməmiş olmasına görə bu tərif də olduqca mübahisəlidir.

Azərbaycanda yayılmış suda-quruda yaşayanlar == Mənbə == AMEA.Zoologiya İnstitutu.

Gürcüstanın işğal edilmiş əraziləri (gürc. საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიები) 2008-ci il rus-gürcü müharibəsi zamanı Rusiya tərəfindən ələ keçirilən torpaqlardır. Torpaqların tərkibinə statusu beynəlxalq mübahisə olaraq qalan Abxaziya və Cənubi Osetiya daxildir. Müharibədən sonra işğal olunan ərazilərdə Rusiya hərbi qüvvələri yaradılır. Rusiya Avropa Birliyi Monitorinq Missiyasının həmin ərazilərə daxil olmasını izin vermir.

Koordinasiya edilmiş ümumdünya vaxtı (ing. Universal Time Coordinated; fr. Universel Temps Coordonné; abbr. UTC) — Qrinviç meridianının orta Günəş vaxtı. Gecəyarıdan hesablanır, Bakı vaxtından 4 saat geridir. Zulu vaxtı (ing. Zulu time; rus. зулусское время) — aviasiya slenqində zamanın Qrinviç meridianına görə dəyərini bildirən ifadə. İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.

İnteqrasiya edilmiş rəqəmsal şəbəkə (ing. Integrated Services Digital Network, qısaca ing. ISDN) — mövcud telefon şəbəkələri əsasında inkişaf etdirilən ümumdünya rəqəmsal kommunikasiya şəbəkəsi. ISDN-də məqsəd informasiyanın rəqəm analoq çevrilməsini tələb edən mövcud telefon xətlərini ən çeşidli informasiyaları (adi danışıqdan tutmuş kompüter verilənləri, musiqi və videoyadək) ötürmə bacarığına malik olan rəqəmli veriliş vasitələri ilə əvəzləməkdən ibarətdir. ISDN iki başlıca rabitə kanalı üzərində qurulub: verlənləri 64 kbit/san sürətilə ötürən B kanalı və idarəedici informasiyanı ya 16, ya da 64 kbit/san sürətilə ötürən D kanalı. Kompüterlər və digər qurğular ISDN ilə sadə standart interfeyslərlə birləşirlər. ISDN istifadəçilərə daha sürətli və çeşidli rabitə xidmətləri verir. Qoşulma universal qurğu, telefon xəttindən istifadə etməklə müxtəlif cür – telefon, telefaks, internet və digər elektron-rabitə növlərindən eyni vaxtda istifadəyə imkan verən komplekt qoşulma hesab olunur. Evinizə bir İSDN xətt çəkdirdiyinizdə iki xəttiniz olar. Bir xətti səs, digərini məlumat transferi üçün istifadə edə bilərsiniz.

Integrated access device (azərb. İnteqrasiya edilmiş giriş cihazı‎) və ya qısaca IAD — geniş ərazi şəbəkələrinə və İnternetə çıxışı təmin edən müştəri tərəfindən təchiz edilmiş avadanlıq. O xüsusilə daşıyıcı və ya provayder PoP-u ilə paylaşılan keçid vasitəsilə səs və məlumat da daxil olmaqla bir çox məlumat kanallarını birləşdirir. Giriş bağlantısı T1 xətti, DSL bağlantısı, kabel (CATV) şəbəkəsi, genişzolaqlı simsiz əlaqə və ya metro-Ethernet bağlantısı ola bilər. PoP-də müştərinin ümumiləşdirilmiş məlumatı adətən müştərilərlə əsas şəbəkə arasında oturan mürəkkəb və bahalı qurğular olan ADM və ya MSPP-yə (multiservis təminat platforması) yönəldilir. Onlar müştərilərdən gələn trafik axınlarını idarə edir və həmin axınları ictimai telefon şəbəkəsinə və ya müvafiq genişmiqyaslı şəbəkələrə (ATM, Frame Relay və ya İnternet) yönləndirirlər. IAD bəzən müştərinin qoşulmaq istədiyi provayder tərəfindən quraşdırılır. Bu provayderə giriş bağlantısının xüsusiyyətlərini idarə etməyə və istifadə zamanı onun əməliyyatını idarə etməyə imkan verir. Rəqabətli provayderlər indi simsiz optik (yəni Terabeam) və metro-Ethernet şəbəkələri də daxil olmaqla müxtəlif giriş texnologiyaları üzərindən xidmətlər təklif edirlər. Köhnə telekommunikasiya protokolları və nəqliyyat üsulları (T1 xətləri və vaxt bölgüsü multipleksasiyası) əsas daşıma üçün uyğun olan giriş metodları ilə əvəz olunur.

İnvestisiya edilmiş kapitalın rentabelliyi (ing. cash return on capital invested, CROCI) — ilkin olaraq 1996-cı ildə Deutsche Bank-ın kapital tədqiqat departamenti tərəfindən hazırlanmış korporativ gəlirliliyin qabaqcıl ölçüsü (hazırda DWS Qrupunun bir hissəsidir). Bu nisbət vergilərdən sonra və ödənilən faizdən əvvəl pul vəsaitlərinin hərəkətini istifadə edilmiş kapitalın ümumi dəyəri ilə müqayisə edir və şirkətin investisiyalarından pul gəlirləri əldə etmək qabiliyyətinin faydalı ölçüsüdür. Nisbət ROE-yə bənzəyir, lakin sərbəst pul vəsaitlərinin hərəkəti nəzərə alınmaqla və şirkətin qiymətli kağızlarının bütün sahibləri tərəfindən maliyyələşdirilən aktivlər nəzərə alınmaqla şirkətin dəyəri əsasında hesablanır. CROCI, aktivlərin bütün köhnəlmə müddəti ərzində kapitalın ümumi dəyərini (yatırılan ümumi kapital) investisiya etdikdən sonra şirkətin sərəncamında qalan vergidən sonrakı ümumi pul vəsaitlərinin hərəkətinin daxili gəlir dərəcəsi kimi hesablanır. Riyazi olaraq, amortizasiyanın iqtisadi amortizasiya olduğunu (şirkətin aktivlərinin faktiki olaraq nə qədər davam edəcəyinin təxmininə əsaslanaraq) və kapital məsrəflərinin yalnız texniki xidmət xərclərini əhatə etdiyini fərz etsək, bu, müəyyən bir il üçün sərbəst pul axınının istifadə edilmiş xalis kapitala nisbətinə bərabərdir. CROCI = Sərbəst Pul Hərəkəti/İnvestisiya edilmiş Kapital = Sərbəst Pul Hərəkəti/Cəmi Kapital + Ümumi Öhdəliklər - Cari Öhdəliklər - Həddindən artıq pul vəsaitləri CROCI, Deutsche Bank tərəfindən hesablanmışdır: CROCI = EBITDA/Kapitalın ümumi dəyəri = EBITDA/Şirkət dəyəri - Borc öhdəlikləri - Nəzarət hüququ olmayan səhmdarların öz (kapital) vəsaitləri - İmtiyazlı səhmlərin dəyəri + Pul və pul ekvivalentləri Costantini, Pascal. Cash Return on Capital Invested: Ten years of Investment Analysis with the CROCI Economic Profit Model, 1st edition. Butterworth-Heinemann. 2006.

Konsolidasiya edilmiş maliyyə hesabatları — bütövlükdə nəzərə alınan əlaqəli təşkilatlar qrupunun maliyyə hesabatları. Qrupun hesabat tarixinə əmlak və maliyyə vəziyyətini, habelə hesabat dövrü üçün fəaliyyətinin maliyyə nəticələrini xarakterizə edir. Qrupun konsolidə edilmiş hesabatının xarakterik xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, hüquqi şəxslərin aktivləri, öhdəlikləri, gəlirləri və xərcləri ayrıca maliyyə hesabatları sisteminə birləşdirilir. Konsolidə edilmiş hesabat ilk dəfə 1903-cü ildə yarandı və indi demək olar ki, bütün holdinqlər və şirkətlər qrupları tərəfindən tərtib edilir. Konsolidə edilmiş maliyyə hesabatları birləşdirilmiş balans hesabatından, mənfəət və zərər haqqında hesabatdan, kapitalda dəyişikliklər haqqında hesabatdan, pul vəsaitlərinin hərəkəti haqqında hesabatdan və onlara dair qeydlərdən ibarətdir. Böyük miqdarda məlumatın toplanması və işlənməsini əhatə edən bir sıra konsolidasiya üsulları mövcuddur. Konsolidasiya metodologiyasının seçimi şirkətin mülkiyyət payından (törəmə, assosiasiya və ya sadəcə şirkətə nəzarəti təmin etməyən investisiyalar) və şirkətlər qrupunun xarakterindən (şirkətlər arasında investisiya və ya müqavilə münasibətləri mövcuddur) asılıdır. şirkətlər və ya onlar bir şəxsə və ya bir qrup şəxsə məxsusdur). Seçilmiş metodologiya, öz növbəsində, konsolidasiya prosedurlarının mahiyyətini, kəmiyyətini və xarakterini müəyyən edir. Maliyyə hesabatlarının birləşdirilməsi proseduru üç əsas prosesdən ibarətdir: qrupun hər bir fərdi müəssisəsi tərəfindən hesabatların hazırlanması, düzəlişlərin edilməsi və konsolidasiya edilmiş hesabatların özləri tərtib edilməsi.

Fileto və ya fileto (İngiltərə: / ˈfɪlɪt /, US: / fɪˈleɪ /; Fransız dilindən filet, [filɛ] kimi tələffüz olunur) sümüksüz bir ət və ya balıq parçasıdır. Fileto tez -tez bir çox mətbəxin əsas tərkib hissəsidir və bir çox yeməklər, maddələrdən biri olaraq müəyyən bir növ filetonun istifadəsini tələb edir. == Ət == == Mal əti == ABŞ -da mal əti vəziyyətində, bu termin ən çox mal əti, xüsusilə də fileto mignonuna aiddir. == Toyuq əti == Toyuq filesi, bəzən tenderloin olaraq da adlandırılır, toyuq və ya dəvəquşu bifteklərindən hazırlanan xüsusi bir ət parçasıdır. [1] Bir toyuqun hər birinin uzunluğu bir neçə düym və eni təxminən 1 düym olan iki fileto var. Onlar sternumun mərkəzindəki göğüs qəfəsinin üstündəki ana sinə altında yatırlar. Əsas döşdən bir iplə ayrılırlar. Toyuq filesi bir çox ölkələrdə supermarketlərdə çox populyardır. Əsas döşə yapışdırıla bilər və ya ümumiyyətlə dörd və ya daha çox fileto paketində döşdən ayrılar. == Balıq əti == Fileto hazırlayarkən, pulcuqları balıqdan çıxarmalısınız.

Kəsilmiş flomoides - (lat. Phlomoides laciniata) == Qısa morfoloji təsviri == Çoxillik, hündürlüyü 50-100 sm olan, kökyanı boyuncuğu ağ yunlu bitkidir. Gövdəsi sadə, bəzən az budaqlıdır; adətən ağ uzun tükcüklərlə sıx yunlu şəkildə tükləşmişdir. Yarpaqları yaşıl, az tüklənmişdir, uzun saplaqlı kökyanı yarpaqları lələkvari və ya ikiqat lələkvari parçalanmışdır. Gövdə yarpaqları qısa saplaqlı, yuxarıdan kəsilmiş diş-dişlidir. Uzun sıx sünbülvari çiçəkqrupu əmələ gətirən çiçəkləri çox çiçəkli köbələrdədir. Kasacığı 16–20 mm, boruvari–zəngvari, sıx ağımtıl-yunludur. Tacı 30 mm qədər uzunluqda; yuxarı dodağı ağ bizşəkillidir, içi qıraqdan ağ ipəkvaridir; aşağı dodağı üç dilimli, orta dilimi əlvan sarı, yan dilimləri limonvari-sarıdır. Fındıqca sıx şırımlıdır. == Yayılması == Böyük Qafqazın bütün rayonlarında arandan orta dağ qurşağına kimi yayılmışdır.

Yarılmış meandr (rus. прорванный меандр, ing. cut-off meander) — adətən daşqın zamanı çay meandr boğazını daha qısa yol ilə kəsərək yeni yataq əmələ gətirir. Köhnə yataq quruyaraq onun yerində planda nal şəkilli axmaz yaranır.

Aktivlərlə təmin edilmiş qiymətli kağızlar — dəyəri və ödənişləri müvafiq əsas aktivlər hesabına formalaşan qiymətli kağızlar. Qiymətli kağızların bu formaları adətən avtomobil kreditləri və kredit kartı ödənişləri kimi kiçik və qeyri-likvid aktivlərin sekuritləşdirilməsi yolu ilə yaradılır. İnvestorlar üçün bu cür qiymətli kağızlar korporativ borc alətlərinə investisiya yatırmağa alternativ hesab olunur. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Ежегодник: Энциклопедия российской секьюритизации Финансовый глоссарий: ипотека и секьюритизация (Moody's Investors Service. 2007. Glossary of mortgage finance and secularization terms (Russian). World Bank Glossary) Федеральный закон "Об ипотечных ценных бумагах" от 11.11.2003 N 152-ФЗ Jason H. P. Kravitt, Securitization of Financial Assets, Second Edition, Aspen Publishers, New York, New York, 2005. Steven L. Schwarcz, Structured Finance A Guide to the Fundamentals of Asset Securitization, November 1990, Second Printing, Practicing Law Institute. McLean, Bethany (2007). «Asset Backed Securities: The Dangers of Investing in Subprime Debt», Fortune.

Azərbaycanda Rusiya, sovet və müstəqillik dövründə bir çox tarixi abidələr restavrasiya edilmişdir.

İnteqrasiya edilmiş sxem dizaynının qorunması (ing. Integrated Circuit (IC) layout protection) — bir növ əqli mülkiyyət hüququdur və inteqrasiya edilmiş sxemlərin dizaynını, yəni onların topoqrafiyasını (fiziki yerləşimini) qorumaq məqsədi daşıyır. Bu qoruma, sxemlərin unikal və yaradıcı dizaynlarını kopyalamaqdan və icazəsiz istifadə etməkdən çəkindirmək üçün nəzərdə tutulub. == İnteqrasiya edilmiş sxem dizaynı == İnteqrasiya edilmiş sxemlər (IC) — çoxlu tranzistorlar və digər elektron komponentlərdən ibarət mikrosxemlərdir. Onlar kiçik elektron cihazlarda, o cümlədən kompüterlərdə, smartfonlarda və digər yüksək texnologiyalı məhsullarda istifadə olunur. IC dizaynları texniki baxımdan mürəkkəb və çox vaxt bahalıdır, buna görə də onların kopyalanmasının qarşısını almaq vacibdir. == Qorumanın əsas prinsipləri == IC dizaynlarının qorunması — müəllif hüquqlarına bənzəyən bir prinsipə əsaslanır, lakin bu spesifik sahəyə yönəlib. Bu qoruma müxtəlif beynəlxalq müqavilələr və milli qanunlar çərçivəsində tənzimlənir, məsələn: Yaradıcı dizaynın qorunması — qoruma yalnız orijinal və yaradıcı dizaynlara tətbiq olunur. Bu, dizaynın daha əvvəl mövcud olmaması və ya başqa bir şəkildə istifadə edilməməsi deməkdir. Müddət faktoru — IC dizaynları müəyyən müddətə qorunur.

2012-ci ildə ABŞ diplomatik missiyalarına edilmiş hücumlar və ya Müsəlmanların məsumiyyəti filminə verilmiş reaksiyalar — 2012-ci ilin sentyabr ayında ABŞ-da nümayiş etdirilmiş və küfr kimi qəbul edilmiş Müsəlmanların məsumluğu filminə görə müsəlmanların sıx yaşadığı ölkələrdə həyata keçirilmiş silsilə etiraz və hücumlardır. Dünyanın bir çox müsəlman ölkələrində etiraz aksiyaları həyata keçirilmişdir. ABŞ bayraqları yandırılmış, konsulluqlara hücumlar təşkil edilmişdir. Liviyanın Benqazi şəhərində yerləşən ABŞ konsulluğuna raket buraxıcı qurğular ilə hücum təşkil edilmiş və bu hücum nəticəsində ABŞ səfiri Kristofer Stivens də daxil olmaqla 4 nəfər həlak olmuşdur. İslamist seqment bu hadisəyə ən çox reaksiya vermişdir. Misir, Suriya, Bəhreyn, Pakistan, Somali, Nigeriya və İran da daxil olmaqla bir çox müsəlman ölkələrində etiraz aksiyaları baş tutmuşdur. Dünya miqyasında baş vermiş olan hadisələr nəticəsində 50-dən çox insan ölmüş, 694-dən çox insan isə yaralanmışdır. == Etirazların həyata keçirildiyi ölkələr == Liviya (həmçinin silahlı hücum) Misir Tunis Sudan Bəhreyn Yəmən Livan Hindistan Pakistan İraq İran Fələstin Səudiyyə Ərəbistanı Türkiyə Küveyt Somali Suriya Nigeriya İordaniya İndoneziya == ABŞ-nin bəyanatı == Bu film ABŞ administrasiyası tərəfindən pislənilmişdir.

Əllə çəkilmiş animasiya və ya Ənənəvi animasiya hər bir kadrın, ölçülü rəsmlərin kadr-kadr çəkilişinə əsaslanan animasiya texnikası. XIX əsrin sonu - XX əsrin əvvəllərində yaranmışdır. Bu üsul kompüter animasiyasının yaranmasına qədər kinoda dominant olmuş animasiya forması olmuşdur.

Qazax rayonunun Ermənistan tərəfindən işğal edilmiş kəndləri — Qazax rayonu 7 kəndi Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmişdir. Qazax rayonunun işğal altında olan anklav kəndləri: Sofulu, Barxudarlı və Yuxarı Əskipara kəndləridir. Qazax rayonunun işğaldan azad olunan kəndləri: Bağanıs Ayrım, Qızılhacılı, Aşağı Əskipara və Xeyrımlı kəndləridir. == İşğal edilmiş anklav kəndlər == === Yuxarı Əskipara === Kənd 8 iyun 1992-ci ildən Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altındadır. Kənd ərazisində çoxlu tarixi abidələr var: Şəkər qalası, Qatır körpüsü, Kazım körpüsü və s. === Barxudarlı və Sofulu === Barxudarlı və Sofulu kəndlərinə ermənilərin hücumu 1992-ci ilin aprelin 23-dən başlayıb və çətinliklə də olsa onlar bu kəndləri aprelin 27-də işğal ediblər. Bir neçə gün davam edən döyüşlərdə kənd sakinləri Barxudarlıda 11, Sofuluda 9 post quraraq ermənilərə qarşı döyüşüblər. Qazax rayonundan köməyə gələn olmasın deyə, bura gələn dəmir yolu xəttidə ermənilər tərəfindən partladılıb. Sofulu və Barxudarlı yalnız 4 gün mühasirədə saxlanıldıqdan sonra çətinliklə işğal edilib. Hadisələrin şahidi Barxudarlı kənd sakin Əhmədin dedikləri: Hadisələr zamanı 7 nəfər kənd sakini şəhid olur, 3 nəfər ağır yaralanır.

Tapılmış və bərpa edilmiş Azərbaycan filmlərinin siyahısı — Əvəz-əvəzə Vulkan üzərində ev İki yoldaş Dəcəl dəstə Bəstəkar Müslüm Maqomayev Əzablı yollar Şəhərimin daşları Foto "Fantaziya" Bircəciyim Su ərizəsi İstintaq Bizim Cəbiş müəllim Qətldən yeddi gün sonra Uşaqlığın son gecəsi Bizi bağışlayın Ötən ilin son gecəsi Tütək səsi Bəyin oğurlanması Gümüşgöl əfsanəsi Gümüşü furqon Yay günlərinin xəzan yarpaqları Arşın mal alan Bir ailə "AZƏRBAYCANDA KİNO SƏNƏTİNİN YARANMA TARİXİ. SƏSSİZ DÖVR (1920-1935)". www.azerbaijan.az. www.azerbaijan.az. 2018-07-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 sentyabr 2016. "AZƏRBAYCAN KİNOSU 1935-1988-Cİ İLLƏRDƏ. SƏSLİ DÖVR". www.azerbaijan.az. www.azerbaijan.az. 2018-07-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 sentyabr 2016.

Qazax rayonunun Ermənistan tərəfindən işğal edilmiş kəndləri — Qazax rayonu 7 kəndi Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmişdir. Qazax rayonunun işğal altında olan anklav kəndləri: Sofulu, Barxudarlı və Yuxarı Əskipara kəndləridir. Qazax rayonunun işğaldan azad olunan kəndləri: Bağanıs Ayrım, Qızılhacılı, Aşağı Əskipara və Xeyrımlı kəndləridir. Kənd 8 iyun 1992-ci ildən Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altındadır. Kənd ərazisində çoxlu tarixi abidələr var: Şəkər qalası, Qatır körpüsü, Kazım körpüsü və s. Barxudarlı və Sofulu kəndlərinə ermənilərin hücumu 1992-ci ilin aprelin 23-dən başlayıb və çətinliklə də olsa onlar bu kəndləri aprelin 27-də işğal ediblər. Bir neçə gün davam edən döyüşlərdə kənd sakinləri Barxudarlıda 11, Sofuluda 9 post quraraq ermənilərə qarşı döyüşüblər. Qazax rayonundan köməyə gələn olmasın deyə, bura gələn dəmir yolu xəttidə ermənilər tərəfindən partladılıb. Sofulu və Barxudarlı yalnız 4 gün mühasirədə saxlanıldıqdan sonra çətinliklə işğal edilib. Hadisələrin şahidi Barxudarlı kənd sakin Əhmədin dedikləri: Hadisələr zamanı 7 nəfər kənd sakini şəhid olur, 3 nəfər ağır yaralanır.

"Azadlıq uğrunda mübariz" fəxri adı verilmiş şəxslərin siyahısı — 1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə Azərbaycan Respublikasının paytaxtı Bakı şəhərinə və bir sıra rayonlarına keçmiş SSRİ Silahlı Qüvvələrinin basqını zamanı yüksək vətəndaşlıq nümunəsi, mərdlik və hünər göstərmiş həlak olan və yaralanan vətəndaşlara Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanı ilə verilən ən yüksək fəxri adı — Azərbaycan Respublikasının "Azadlıq uğrunda mübariz" fəxri adı almış şəxslərin siyahısıdır.

Yarıda qalmış həyat (ing. Girl, Interrupted) — rejissor Ceyms Menqoldun 1999-cu ildə çəkilmiş filmi. Film Süzanna Keysin eyniadlı romanın motivləri əsasında ekranizasiya olunmuşdu. == Məzmun == Süzanna Keysen 18 yaşlı qız, uğursuz intihar cəhdindən sonra psixiatrik klinikaya düşür. Orada o digər pasientlərlə tanış olur, o cümlədən Lisa adlı aqressiv-sosiopat qız ilə. Lisa bir neçə dəfə qaçış düzənləmişdi və sonuncu qaçışda onu tuturlar və klinikaya geri qaytarırlar. Özünün keçmiş rəfiqəsinin otağında o Süzannanı görür və rəfiqəsi özünü intihar etdiyini öyrənir. Bir neçə vaxtdan sonra Lisa Süzanna ilə dostlaşır. O Süzannada özünün keçmiş rəfiqəsini görür, onun ölümündə günahkar olduğunu düşünür və buna görə də Süzanna ilə birgə klinikadan qaçır. Onlar yaxınlarda xəstəxanadan yazılan Deyzinin evində gizlənirlər.

Nəsrlə yazılmış Milad nəğməsi: Ruhlarla Yul hekayəsi (ing. A Christmas Carol. In Prose. Being a Ghost Story of Christmas) və ya daha çox "Milad nəğməsi" (ing. A Christmas Carol) — Çarlz Dikkens tərəfindən yazılmış povest-nağıl. Əsər ilk dəfə 1843-cü ildə Con Liçin orijinal illüstrasiyaları ilə Londonun "Chapman & Hall" nəşriyyat evi tərəfindən çap edilmişdir. "Milad nəğməsi" əsərində yaşlı Ebenecer Skrucun başına gələn hadisələrdən bəhs olunur. Milad bayramı ərəfəsində Skrucun yanına əvvəlcə onun keçmiş iş yoldaşı Ceykob Marlinin ruhu, daha sonra isə Keçmiş, İndiki və Gələcək Milad bayramının ruhları gəlir. Daha əvvəl qəddar və deyingən olan Skruc, ruhların ziyarətindən sonra daha mehriban və zərif adama çevrilir. Dikkensin "Milad nəğməsi"ni yazdığı dövrdə britaniyalılar Milad himnləri kimi köhnə ənənələrə yenidən baxır və Milad ağacı kimi yeni ənənələri mənimsəyirdilər.

Ən yaxşı çəkilmiş planlar (ing. The Best Laid Plans) — Sidni Şeldonun 1997-ci ildə yazdığı romandır.