“Naxışlı çörək” mənasında Meğri şivəsində işlənir. həmin şivədə nizğalı formasında “üzəri naxışlı çörək” mənasına da rast gəlirik
Qərb qrupu dialekt və şivələrində “üzlü pendir suyunu bişirəndən sonra alınan ağartı növü” mənasında işlənir: -Norun dadı çox şirin olub, yeyəndə ləzz
Azərbaycan dilinin bəzi dialekt və şivələrində orucluq bayramı günlərində “səhər yeməyi” mənasında işlənir
Bu söz Şamaxı dialektində “xörək adı” anlamında işlənir: -Əməköməci odulmayısı başqalarınnan daddıdı
Bu çörək növü adətən bayram ərəfələrində hazırlanır. Şəki, Ağdam dialekt və şivəsində “şirin çörək” mənasında işlənir: -Omanı bayramda yapalar (Şəki);
Qarabağ bölgəsində “umac” formasında işlənən bu söz “unun əldə ovulmuş və süddə qaynadılmış xörək” mənasını bildirir
Sayla ifadə edilən aş növlərindən birinin adıdır. Bu aş Ramazan ayının on beşində bişirildiyinə görə belə adlandırılmışdır
Təbriz mətbəxində bu çörək növünə daha çox Ramazan bayramında üstünlük verilir. Mənbələrdə qeyd edilir ki, adınnan da bəlli olduğu kimi, bu çörəyi oru
Bu şivə sözü içki adını bildirir. Salyan, Quba, Şamaxı dialektlərində “oşala”, Şəki, Göyçay, Ağdam, Salyan dialekt və şivələrində “oşara”, Bakı dialek
Suya qarışdırılmış qatığa xiyar, çörək, göyərti doğranaraq hazırlanır. “Yemək növünün adı” mənasında Qərbi Azərbaycanın Çəmbərək, Vedi, Zəngibasar şiv
Bu sözün əsasında “ovmaq” feili dayanır. Bir şeyin ovulmuş, narın hala gətirilməsinə də “ovma” deyilir
İçki adıdır. Su, şəkər, sirkə və ya limonla hazırlanır. Sərinləşdirici içkidir. Quba dialektində “oşala-uşala” formalarında “şərbət” mənasında işlənir
Şəkidə toylarda verilən içki. 1,5 litr qaynanmış suya, 1stəkan gül suyu əlavə olunur, zövqə görə şəkər qatılır
“Xörək adı” mənasında Qazax dialektində işlənir: -Bu gün oyma pişir. Ordubad şivəsində bu söz “oyma / öymə” formalarında işlənərək “paltar” mənasında
Azərbaycan dilinin Qərb qrupu dialekt və şivələrində “yağ, süd, şəkər, yumurta və undan hazırlanan çörək” mənasında işlənir: - Paxaç südnən, yağnan, ş
Məhdud arealda işlənən şivə sözüdür. Zaqatala şivəsində bu söz “süd, un, yağ və yumurtadan hazırlanan xörək” mənasında işlənir: -Dayım məni paxalay yı
Türk xalqlarının əksəriyyətində işlənən “şirniyyat” mənasındadır. Hazırlanma qaydası belədir: Nazik yuxalar yayılır, 5-7 və ya 9 ədəd
Yarım stəkan doşab (çöküntü hissəsi) , yarım sətəkan su, bir xörək qaşığı unu odun üstündə çoxlu qarışdırır, həll olana qədər, həll olanda üstünə kərə
Mürəkkəb quruluşa malik bu xörək adı “parça” və “bozbaş” sözləri əsasında formalaşmışdır. Bu xörək parçalanmış (doğranmış) ət, kartof, noxud və s
Alman dilindən alınma sözdür. Ovulmuş qoyun və balıq ətindən (qoyunun ciyərindən) hazırlanır.
Südün bir maya ilə qarışdırılması nəticəsində əldə edilən qida məhsulunun adıdır. Pendir sözü Türkiyə türkcəsində peynir, başqırd türkcəsində sır, iri
“Çörək” deməkdir. Azərbaycan dilində çörəyin çırpıntısına da “pəpə” deyilir. Daha çox “çörək” mənasında körpə uşaqların nitqində işlədilir
Xörək adıdır. 7-8 dəstə şomu (ispanaq) taxtada döyülür və azacıq suda qaynamağa qoyulur. Duz da əlavə olunur
Bu xörək növü quru lobyadan bişirilir. “ Pırtdama” yağ, soğan, islağa qoyulmuş lobya eyni vaxtda odun üstünə qoyulur
Rus dilindən alınma sözdür. Kiçik xəmir parçanın içərisinə doğranmış ət və ya əzilmiş kartof doldurulması yolu ilə əldə edilir
Rus dilindən alınma sözdür. İçinə şəkər kremi, əzilmiş badam, qoz, fındıq və yağ vurulmaqla əldə edilən çörək növüdür
Rus dilindən alınma sözdür. Xəmirin içərisinə ət, əzilmiş kartof doldurularaq bişirilən çörək növüdür
Azərbaycan dilinin dialekt və şivələrində həm pişi, həm də bu sözün sinonimi olan fəsəli leksik vahidindən istifadə edilir
Bu söz daha çox Naxçıvan dialekt və şivələrində işlənir. Yemək adıdır. Təndirdə bişirilmiş quru lavaşın odda qızarmış hissələri əllə ovulur, üstünə pe
Ümumtürk kulinariyasında ən çox istifadə edilən xörək növüdür. Plov sözü Türkiyə türkcəsində pilav, başqırd türkcəsində bilav, qazax türkcəsində palav
“Sulu qovurma” mənasında bu söz Qazax dialektində işlənir: -Pörtdəmə bişifmi? (1, 352) Portdama formasında bu söz Qarakilsə şivəsində “süddən hazırlan
Azərbaycan dilinin Qərb qrupu dialekt və şivələrində bu söz həm xörək növü, həm də heyvanın bədəninin bir üzvü mənasında işlənir
Arxaikləşmiş çörək adıdır. Azərbaycan dilinin dialekt və şivələrində müşahidə edilmir. Mahmud Kaşğari bu sözün Xaqaniyyə dilində “lavaş, yuxa kimi inc
Bu şirniyyat növü də daha çox Gəncədə istifadə olunur. Yeddi və ya doqquz qatdan ibarət paxlavanın üzərinə dairəvi uzun, əriştəyə bənzər, çubuqvari bə
Qərbi Azərbaycan Qafan şivəsində “iki sac arasında bişirilən çörək” mənasında işlənir: - Çölə gedəciyik nənəm sacarası bişirir
Bitki adı ilə ifadə edilən qida məhsulunun adıdır. Hazırlanma qaydası belədir: Sarımsağın qabığını soyub sirkəyə salırlar
Mürəkkəb quruluşa malik bu xörək adının birinci komponenti rəng bildirir. İkinci komponendə işlənən “şilə” sözü xörək adıdır
Arxaikləşmiş xörək adıdır. Azərbaycan dilinin dialekt və şivələrində müşahidə olunmur. Mahmud Kaşğari bu sözü “bir əriştə növü” mənasında izah edir
Ət və müxtəlif göyərtilərin qarışığından hazırlanır. Qərbi Azərbaycanın İrəvan, Üçkilsə, Vedi, Zəngibasar şivələrində “plov növü” mənasında işlənir
Cəbrayıl şivəsində bu söz “xörək” adı mənasında işlənir: -Fatma, sədəmə bişir. (1, 357)
“Buğdadan hazırlanan yemək” mənasında Quba dialektində işlənir. (1, 358)
“Güney Azərbaycan örnəkləri” kitabında bu xörək növü haqqında aşağıdakı məlumatlar öz əksini tapmışdır: “Yazda yazlıq buğdasını o qədər cücərdərlər ki
Ordubad, Gəncə, Cənubi Azərbaycan dialekt və şivələrində “lavaşaoxşar çörək” mənasında işlənir: -Bu gün nahara səpgəhnən pendir yedim (Ordubad); -Piti
Bu çörək növü arpa unundan hazırlanır. Şamaxı dialektində bu sözün “sığırdili” şəklində işlənməsinə də rast gəlirik
Çörək növünün adıdır. Qarğıdalı unundan bişirilir. Məhdud areala malik şivə sözüdür. Zaqatala şivəsində “qarğıdalı unundan bişirilən xörək növü” anlam
Lilpar, quşəppəyi, pazının yarpağı qaynadılır, sonra sıxılaraq yağda qovrulur. Qərbi Azərbaycanın Çəmbərək şivələrində “spanaqdan və yeyilən yabanı bi
Arxaikləşmiş bir yemək növünün adıdır. Azərbaycan dilinin dialekt və şivələrində müşahidə edilmir. Mahmud Kaşğari “Divan”ında bu yeməyin hazırlanma re
Xörək növünün adıdır. Bu xörək növünə əsasən Lənkəran rayonunda üstünlük verilir. Mürəkkəb quruluşa malik bu leksik vahid “sır” və “dağ” komponentləri
Bu söz “duru xörək” mənasında Qərbi Azərbaycanın Qarakilsə şivəsində işlənir. (10, 330) Bu söz müəyyən fonetik dəyişmələrlə Türkiyə türkcəsində cıvık,
Nisbətən geniş areala malik bu şivə sözü müxtəlif dialekt və şivələrdə müxtəlif mənalarda işlənir. Qərbi Azərbaycanın Basarkeçər şivəsində “yağla unun