Qədim Yunanıstanda vətəndaşlar arasında münaqişə yarananda işə andlılar məhkəməsində baxılırdı. Münsifləri hər hansı bir tərəfə çəkmək üçün natiqlik istedadı tələb olunurdu. Belə istedada malik müdafiəçinin təqsirkarı zərərçəkəndən daha üstün təqdim edə bilməsi halları tez-tez baş verirdi.
Bu səbəbdən də ritorika, yəni bəlağətli danışıq müəllimlərinə ehtiyac yaranmışdı. Sokratın dövründə Protaqor adlı məşhur ritorika müəllimi yaşayırdı. O özünü sofist, yəni müdrik insan adlandırır, tələbələrinə bütün bildiklərini, bacardıqlarını və onların nə bilmək istədiklərini öyrətməyi təklif edirdi. Protaqor və onun davamçılarını indi də sofist adlandırırlar.
Sokratın şagirdi Platon sofistlərə sərt müxalif mövqedə dayanırdı. Öz “Dialoqlar”ında Sokratın Protaqor, həmçinin Gorgi ilə mübahisələrini və bu mübahisələrdən qalib çıxdığını təsvir etmişdi. Platon sofistləri öz şagirdlərini bilərəkdən saxta iddialar və yanlış məntiqdən istifadə edərək ağı qara göstərməyi öyrədənlər kimi təsvir edirdi.
O vaxtdan “sofistika” və “sofizm” terminlərindən ilk baxışdan həqiqət kimi görünən, amma həqiqətlə əlaqəsi olmayan hər hansı bir arqumenti ifadə etmək üçün istifadə olunur. (Ayzek Azimov. Sözlərin tarixi)
