“Otu yeyilmiş və ayaqlanmış təpə” deməkdir, otu tapılla cümləsi də var: balaca təpə halında yığmağa deyirlər. Tapıl və təpə eyni kökdən törəmiş sözlərdir, tapdamaq feili ilə bağlı deyil, çünki tapıl hündür yerlə bağlı işlədilir.
Dövrün tapılması
İnformatikada dövrün tapılması iterativ funksiyalar ardıcıllığında dövrün tapılması üçün alqoritmik problemdir (alqoritmdir).
Sonlu
S
{\displaystyle S}
çoxluğunun özünə uyğun gələn, hər hansı bir
f
{\displaystyle f}
funksiyası üçün, və eyni zamanda
S
{\displaystyle S}
çoxluğundan olan
x
0
{\displaystyle x_{0}}
başlanğıc nöqtəsi üçün iterativ funksiyalar ardıcıllığı aşağıdakı kimidir:
x
0
,
x
1
=
f
(
x
0
)
,
x
2
=
f
(
x
1
)
,
…
,
x
i
=
f
(
x
i
−
1
)
,
…
{\displaystyle x_{0},\ x_{1}=f(x_{0}),\ x_{2}=f(x_{1}),\ \dots ,\ x_{i}=f(x_{i-1}),\ \dots }
Nəticə etibarilə burada funksiyanın eyni qiyməti aldığı cütlük olmalıdır, yəni elə bir
i
{\displaystyle i}
və
j
{\displaystyle j}
cütlüyü olmalıdır ki,
x
i
=
x
j
{\displaystyle x_{i}=x_{j}}
şərti ödənmiş olsun. Bu baş verən andan ardıcıllıq dövri olaraq
x
i
{\displaystyle x_{i}}
və
x
j
−
1
{\displaystyle x_{j-1}}
aralığında eyni ardıcıllığı təkrarlayacaqdır. Dövrün tapılması məsələsi
f
{\displaystyle f}
və
x
0
{\displaystyle x_{0}}
-a görə
i
{\displaystyle i}
və
j
{\displaystyle j}
qiymətlərinin tapılmasıdır.
Bu məsələnin həlli üçün müxtəlif alqoritmlər mövcuddur. Məsələn, Floydun "bağa və dovşan alqoritmi" iki göstəricinin müxtəlif sürətlərlə hərəkət etdirilməsi və onlarn hansısa bir nöqtədə rastlaşmasına əsaslanır. Brentin alqoritmi isə eksponensial axtarış üsuluna əsaslanıb. Hər iki alqoritm iki göstəricidən istifadə edir. Yaddaşı daha çox istismar etməklə hesablamaları bir qədər azaldan digər müxtəlif alqoritmlər də mövcuddur.
Dövrün tapılması alqoritminin tətbiqi müxtəlifdir, nümunə olaraq psevdo-təsadüfi ədədlər generatoru, kriptoqrafik həş funksiyalar, ədədi üsullar üçün alqoritmlər, kompüter proqramlarında və konfiqurasiyalarında sonsuz dövrlərin tapılması və s.
Qaladan tapılan mücrü (film, 1982)
Qaladan tapılan mücrü — rejissor Gülbəniz Əzimzadənin filmi.
Filmdəki hadisələr Bakıda cərəyan edir. İki məktəbli dost — Mənsur (Kamran Şahmərdanov) və Ənvər (Ülvi Səfərov) xəzinə tapmaq arzusu ilə yaşayırdılar. Bir gün uşaqlar İçərişəhərin sökülüləri arasından içərisində qiymətli daş-qaş olan mücrü tapırlar. Lakin uşaqları güdən cinayətkarlar xəzinəni ələ keçirirlər. Uşaqlar bu barədə milisə məlumat verir və quldurların tutulmasında milis əməkdaşlarına köməklik göstərirlər.
Filmin yaradıcılarının ümdə məqsədi gənc tamaşaçılara vicdan, yoldaşlıq, fədakarlıq kimi məfhumlar barədə söhbət açmaq, xeyirlə şəri bir-birindən ayırmaqda onlara kömək etməkdən ibarətdir.
1) 1983-cü ildə
Gənc nəslin təlim-tərbiyəsində bu vacib problemin yaradıcılıqla işlənməsinə görə rejissor Gülbəniz Əzimzadəyə Özbəkistan Gənclər İttifaqı MK-nın Fəxri Fərmanı verilmişdir.
Film operator Ələkbər Muradovun quruluşçu operator kimi kinoda ilk işidir.
1983-1984-cü illərdə bu film digər Azərbaycan kinolentləri arasında Sovet İttifaqında tamaşaçı sayına görə (4 milyon 80 min nəfər) I yeri tutmuşdur.
Tapılmış və bərpa edilmiş Azərbaycan filmlərinin siyahısı
Tapılmış və bərpa edilmiş Azərbaycan filmlərinin siyahısı —
Əvəz-əvəzə
Vulkan üzərində ev
İki yoldaş
Dəcəl dəstə
Bəstəkar Müslüm Maqomayev
Əzablı yollar
Şəhərimin daşları
Foto "Fantaziya"
Bircəciyim
Su ərizəsi
İstintaq
Bizim Cəbiş müəllim
Qətldən yeddi gün sonra
Uşaqlığın son gecəsi
Bizi bağışlayın
Ötən ilin son gecəsi
Tütək səsi
Bəyin oğurlanması
Gümüşgöl əfsanəsi
Gümüşü furqon
Yay günlərinin xəzan yarpaqları
Arşın mal alan
Bir ailə
"AZƏRBAYCANDA KİNO SƏNƏTİNİN YARANMA TARİXİ. SƏSSİZ DÖVR (1920-1935)". www.azerbaijan.az. www.azerbaijan.az. 2018-07-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 sentyabr 2016.
"AZƏRBAYCAN KİNOSU 1935-1988-Cİ İLLƏRDƏ. SƏSLİ DÖVR". www.azerbaijan.az. www.azerbaijan.az. 2018-07-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 sentyabr 2016.
Tapılan obyekt
Tapılmış obyekt (Fransızca objet trouvé -dən hərfi tərcüməsi ) və ya tapılmış sənət , ört-basdır edilməmiş, lakin əsasən dəyişdirilmiş əşyalardan və ya məmulatlardan yaradılmış sənətdir ki, onlar adətən sənət olduğu qəbul edilməyən materiallardır. Onların qeyri-bədii funksiyası var, çünki adətə belə edilir. Pablo Pikasso bu ideyadan ilk dəfə stul çəngəllərinin çap olunmuş şəklini “Stulun çəmənliyi ilə natürmort” (1912) adlı rəsminə yapışdırarkən istifadə etdi. Marsel Duchamp bir neçə il sonra özü tərəfindən seçilmiş və sənət kimi təyin edilmiş tamamilə dəyişdirilməmiş gündəlik əşyalardan ibarət bir sıra hazır məhsullar ortaya qoyaraq konsepsiyanı təkmilləşdirdiyi güman edilir. Ən məşhur nümunə Fəvvarələrdir (1917), bir tikinti malları mağazasından alınmış və yan tərəfində dayanan bir postamentdə nümayiş etdirilən standart pisuardır. Ən ciddi mənada "hazır" termini yalnız geyim sənayesindən bu termini götürmüş Marsel Dyuşampın istehsalı olan əsərlərə tətbiq edilir ( fr. prêt-à-porter ) Nyu Yorkda yaşayarkən və xüsusilə 1913-cü ildən 1921-ci ilə qədər olan əsərlərə.
Tapılan əşyalar sənət əsəri kimi kimliklərini rəssamın onlara qoyduğu təyinatdan və obyektlə birlikdə gələn sosial tarixdən alır. Bu ya onun anonim köhnəlməsi ( Kurt Şvittersin kollajlarında olduğu kimi) və ya istehlakçıların qəbul etdiyi mənası ilə tanınması ( Haim Steinbachın heykəllərində olduğu kimi) ilə göstərilə bilər. Onun yerləşdirildiyi kontekst də çox aktual amildir.
Tapılma (1939 film)
Tapılma (rus. Подкидыш) — Rina Zelenaya və Aqniya Bartonun ssenarisi əsasında rejissor Tatyana Lukaşeviç tərəfindən 1939-cu ildə Mosfilm kinostudiyasında çəkilmiş sovet bədii filmi. Film 27 yanvar 1940-cı il tarxində ekranlara çıxıb.
Bu film, ilk sovet ailə filmlərindən biri olur. Əvvəlcə qara-ağ rəngdə olan film, 2010-cu ildə rəngli olaraq təkrar istehsal edilmişdir.
1930-cu illərin ikinci yarısında Aqniya Barto və Rina Zelenaya evdən çıxıb Moskva küçələri ilə gəzintiyə çıxan və onu "Mosfilm" kinostudiyasına gətirən qızın axtarışı haqqında ssenari yazırlar. Baxmayaraq ki, o vaxt hər ikisinin hələ kino üçün ədəbi-dramaturji materialla işləmək təcrübəsi yox idi və hətta kinostudiya ilə ilkin razılaşma da olmasa da, buna baxmayaraq, Mosfilmdə heç bir redaktə tələb olunmadan ssenari dərhal təsdiq olunur. 1939-cu ildə rejissor Tatyana Lukaşeviçin rejisorluğa ilə filmin istehsalına başlanılır. Tatyana Lukaşeviç 3 may 1939-cu ildə çəkiliş üçün hazırlıq işlərinə başlayır. Həmin il dekabrın 1-də film ilk görünüşü üzərində işlər tamamlanır.
Tapılma (film, 1939)
Tapılma (rus. Подкидыш) — Rina Zelenaya və Aqniya Bartonun ssenarisi əsasında rejissor Tatyana Lukaşeviç tərəfindən 1939-cu ildə Mosfilm kinostudiyasında çəkilmiş sovet bədii filmi. Film 27 yanvar 1940-cı il tarxində ekranlara çıxıb.
Bu film, ilk sovet ailə filmlərindən biri olur. Əvvəlcə qara-ağ rəngdə olan film, 2010-cu ildə rəngli olaraq təkrar istehsal edilmişdir.
1930-cu illərin ikinci yarısında Aqniya Barto və Rina Zelenaya evdən çıxıb Moskva küçələri ilə gəzintiyə çıxan və onu "Mosfilm" kinostudiyasına gətirən qızın axtarışı haqqında ssenari yazırlar. Baxmayaraq ki, o vaxt hər ikisinin hələ kino üçün ədəbi-dramaturji materialla işləmək təcrübəsi yox idi və hətta kinostudiya ilə ilkin razılaşma da olmasa da, buna baxmayaraq, Mosfilmdə heç bir redaktə tələb olunmadan ssenari dərhal təsdiq olunur. 1939-cu ildə rejissor Tatyana Lukaşeviçin rejisorluğa ilə filmin istehsalına başlanılır. Tatyana Lukaşeviç 3 may 1939-cu ildə çəkiliş üçün hazırlıq işlərinə başlayır. Həmin il dekabrın 1-də film ilk görünüşü üzərində işlər tamamlanır.