сущ.
1. мед. новообразование, опухоль, шишка
2. нарост (на дереве)
3. зоб:
1) вет. расширенная часть пищевода у птиц, насекомых и моллюсков
2) мед. опухолевидное увеличение щитовидной железы
Kem-ur
Atribis (q.yun. Ἀθριβίτης νομός), Kem-ur(q.misir 𓈪) və ya Ka-kem (q.misir ; "qara öküz") — Qədim Misirdə inzibati rayon (nom). Atribis Aşağı Misirdə yerləşirdi və regionda sayca onuncu nom idi. Misirşünaslıqda bu ad müxtəlif şəkildə oxunur və transliterasiya edilir. Bunlara "Kem-ur", "Ka-xem", "Ka-kam" və "Ka-kem" daxildir. Tədqiqatda bu nom adətən "L10" adlandırılır.
UR-100N
UR-100N (rus: УР-100Н; NATO kod adı: SS-19 Stiletto), SSRİ istehsalı olan qitələrarası ballistik raketdir. Döyüş raketi 1970-ci illərdə yaradılıb və raket buraxıcı qurğuların əsasını formalaşdırmışdır. 6 müharibə başlığına sahib olan bu döyüş raketinin lülə uzunluğu 2.5 m, partlama mexanizmi 400 kt (Mod 3), 5 Mt (Mod 2), hərəkət mənzili 10.000 km, idarəetmə sistemi isə Ətalət Naviqasiya Sisteminə əsaslanmışdır.
.
Ur (Meşkinşəhr)
Ur (fars. عور) — İranın Ərdəbil ostanının Meşkinşəhr şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 506 nəfər yaşayır (103 ailə).
Ur (qitə)
Ur — Eramızdan 3 milyard əvvəl Yer kürəsində mövcud olmuş ilk hipotik qitələrdən biridir. Eramızdan 1 milyard il əvvəl Ur qitəsi Nuna (və ya Kolumbiya qitəsi) və Atlantika qitələri ilə birləşərək Rodiniya superqitəsini yaratmışdır. Ur qitəsi Pangeyanın Lavraziya və Qondvana qitələrinə parçalanmasına qədər yeganə qitə kimi formalaşmışdı. Fərziyyələrə görə Ur qitəsinin tərkibinə indiki Afrika, Avstraliya və Hindistan kimi ərazilər daxil idi.
Ur zikkuratı
Urda yerləşən böyük zikkurat (Etemenniquru zikkuratı) - Qədim Mesopotamiyanın daha yaxşı vəziyyətdə qalmış məbəd kompleksidir. E.ə. XXI əsrdə (təx. e.ə. 2047-ci ildə) ucaldılmışdır. Ur şəhərində yerli çarlar Ur-Nammu və Şulqi tərəfindən Ekişnuqal məbədi kimi Nanna ay allahının şərəfinə inşa edilmişdir. Bir neçə dəfə əhəmiyyətli dərəcədə yenidənbərpa işləri aparılmış, Yeni Babil çarı Nabonidom tərəfindən genişləndirilmişdir.
Zikkuratın tikintisini üçüncü Ur sülaləsi aparırdı. Akkadların və qutievlərin basqınlarından sonra dövlət quruluşu bərpa olunmuşdur. Zikkurat yalnız məbəd kimi deyil, həmçinin ictimai müəssisə, arxiv və çar sarayı kimi də fəaliyyət göstərirdi.
Ur ştandartları
Ur ştandartları, Müharibə və sülh ştandartları - L. Vulli tərəfindən ekspedisiya zamanı şumer şəhəri Urda aparılan qazıntılar zamanı tapılmış dekorativ-illustrativ lövhələr. Hər bir lıvhə üzərində üç cərgədə sədəflə işlənilmiş şumerlərin həyat tərzini əks etdirir. Lövhələr e.ə. III minilliyə aid edilir. Ölçüləri eni 21.59 sm, uzunu 49,53 sm-dir.
Bu lövhələr Britaniya muzeyinin inciləri sayılırlar. Müharibə tablosunda döyüşdə iştirak edən şumer qoşunları, Cəng arabaların təkərləri altında məhv edilmiş düşmən və çar hüzuruna gətirilmiş alçaldılmış əsirlər təsvir edilmişdir.
Sülh lövhəsində gündəlik təsərrüfat həyatı və arfa sədaları altında bayram edən şumerlər təsvir edilmişdir.
Kleiner, Fred S. Gardner's Art Through the Ages: The Western Perspective - Volume 1 (12th Edition). Belmont, California, USA: Thomson Wadsworth.
Üçüncü Ur sülaləsi
Üçüncü Ur sülaləsi, Mesopotamiyanı təqribən 100 il idarə edən xanədandır. Qısa bir dönəm boyunca (təqribən 100 il, e.ə.2100-e.ə.2000) bölgədə bir siyasi güc olmuşdur. Xanədan qısaca III Ur kimi də adlandırılır.
Akkadların zəifləməsi ilə III Ur sülaləsinin yüksəliş dövrü başlamışdır.
Utu-khegal: 2119-2113
Ur-Nammu: 2212-2095 dolayları
Şulgi: 2094-2047
Amar-Sin: 2046-2037
Şu-Sin: 2037-2027
Ibbi-Sin: 2026-2004?
Ur Kral Oyunu
Ur Kral Oyunu, minilliyin əvvəlində qədim Mezopotamiya ilk dəfə oynanmış iki oyunçu taktiki yarış stolüstü oyunudur. Bu oyun, Yaxın Şərqdə bütün sosial təbəqələrdə məşhur idi və onu oynamaq üçün lövhələr Mezopotamiya, Krit və Şri Lanka kimi uzaq yerlərdə tapılmışdır. Britaniya Muzeyində saxlanılan lövhələrdən biri təqribən MÖ 2600 - MÖ 2400 illərinə məxsusdur, bu da onu dünyanın ən qədim oyun lövhələrindən biri halına gətirir.
Ur Kral Oyunu bəzən çox oxşar olan başqa bir qədim oyuna, İyirmi Kvadrat Oyununa bərabər tutulur.
Ur oyunu mənəvi əhəmiyyət kəsb etdiyi dövrdə populyarlığının zirvəsində idi və inanılırdı ki, oyundakı hadisələr oyunçunun gələcəyini əks etdirir və tanrılardan və ya digər fövqəltəbii varlıqlardan mesajlar ötürürdü. Son antik dövrlərə qədər Ur oyunu populyarlığını qoruyub, daha sonra oynanmağı dayandı, beləliklə, stolüstü oyun formasına çevrildi və ya onun tərəfindən dəyişdirildi. 1950-ci illərə qədər, İsrail əhalisinin mühacirəti başlayana qədər, Ur oyununun "Asha" adlı versiyasını oynamaq davam edən yəhudi cəmiyyəti xarici istisna olmaqla, hər yerdə unudulmuşdu.
Ur Oyunu adını ilk dəfə ingilis arxeoloqu ser Leonard Vulli tərəfindən 1922-1934-cü illərdə Urdakı Kral Qəbiristanlığında apardığı qazıntılar zamanı yenidən kəşf edildiyi üçün almışdır. O vaxtdan bəri oyunun nüsxələri Yaxın Şərqdəki digər arxeoloqlar tərəfindən tapılıb. Eramızdan əvvəl II əsrdə oynanan Ur Oyununun qaydalarının mixi yazı ilə qismən təsviri Babil gil lövhəsində qorunub saxlanılmışdır, bu təsvir katib İtti-Marduk-balatu tərəfindən yazılmışdır.
Dübarə (Urmiya)
Dübarə (fars. گرديك) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Urmiya şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
== Əhalisi ==
2006-cı il məlumatına görə kənddə 276 nəfər yaşayır (41 ailə).
Dəzgir (Urmiya)
Dəzgir (fars. دزگير) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Urmiya şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
== Əhalisi ==
2006-cı il məlumatına görə kənddə 525 nəfər yaşayır (92 ailə).
Elvac (Urmiya)
Elvac (fars. الواچ) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Urmiya şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
== Coğrafiyası ==
Yaşayış məntəqəsi Qərbi Azərbaycan ostanının mərkəzində yerləşir. Dəniz səviyyəsindən 1.513 metr təşkil edir. Ərazisi dağlıqdır.Elvac Urmiya şəhərindən 595 km şimal-qərbdə yerləşir.
== Əhalisi ==
2006-cı il məlumatına görə kənddə 5.320 nəfər yaşayır.
Eremogone ursina
Eremogone ursina (lat. Eremogone ursina) — qərənfilkimilər fəsiləsinin eremogone cinsinə aid bitki növü.
Erigeron ursinus
Erigeron ursinus (lat. Erigeron ursinus) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin xırdaləçək cinsinə aid bitki növü.
Ermənistan–Uruqvay münasibətləri
Uruqvay—Ermənistan münasibətləri — Uruqvay və Ermənistan arasında iki tərəfli diplomatik münasibətlər. Cənubi Amerikanın bu kiçik dövləti böyük bir erməni icmasına ev sahibliyi edir. Uruqvayda təxminən 16.000 nəfər erməni icması yaşayır.
== Tarix ==
Uruqvaya ilk ermənilər 1800-cü illərin sonlarında gəlirlər. 1920-1930-cu illər arasında çox sayda erməni bu ölkəyə üz tutur. 20 aprel 1965-ci ildə Uruqvay dünyada erməni soyqırımını rəsmən tanıyan ilk dövlət olur. 1939-cu ildə Ümumerməni Xeyriyyə Birliyi Uruqvayın Montevideo şəhərində ofislərini açır.
26 dekabr 1991-ci ildə Sovet İttifaqı dağıldıqdan sonra Ermənistan müstəqilliyini bərpa edir. 27 may 1992-ci ildə Ermənistan və Uruqvay arasında diplomatik əlaqələr qurulur. 1992-ci ilin iyununda Ermənistan Prezidenti Levon Ter-Petrosyan Uruqvaya rəsmi səfər edir.
Eupatorium urbanii
Ageratina urbanii (lat. Ageratina urbanii) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin ageratina cinsinə aid bitki növü.
Eupatorium urolepis
Urolepis hecatantha (lat. Urolepis hecatantha) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin urolepis cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Eupatorium sect. Urolepis (DC.) Benth.
Hebeclinium sect. Urolepis DC.
Hebeclinium hecatanthum DC.
Hebeclinium urolepis DC.
Eupatorium urolepis Daveau
Eupatorium populifolium Hook. & Arn.
Eupatorium appendiculatum Less.
Eupatorium urticifolium
Ageratina altissima (lat. Ageratina altissima) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin ageratina cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Ageratina ageratoides (L.f.) Spach
Ageratina altissima var. altissima altissima
Ageratina altissima var. angustata (A.Gray) Clewell & Wooten
Ageratum altissimum L.
Batschia nivea Moench
Eupatorium aboriginum Greene
Eupatorium ageratoides var. angustatum A.Gray
Eupatorium altissimum (L.) Murray [Illegitimate]
Eupatorium angustatum (A.Gray) Greene
Eupatorium boreale Greene
Eupatorium cordatum var. fraseri (Poir.) DC.
Eupatorium deltoides E.L.Braun [Illegitimate]
Eupatorium eurybiaefolium Greene
Eupatorium frasieri Poir.
Eupatorium frasieri Poiret
Eupatorium odoratum Walter [Illegitimate]
Eupatorium roanense Small
Eupatorium rugosum Houtt.
Eupatorium rugosum var. angustatum (A.Gray) S.F.Blake
Eupatorium rugosum var.
Eupatorium urticifolium var. angustatum
Ageratina altissima (lat. Ageratina altissima) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin ageratina cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Ageratina ageratoides (L.f.) Spach
Ageratina altissima var. altissima altissima
Ageratina altissima var. angustata (A.Gray) Clewell & Wooten
Ageratum altissimum L.
Batschia nivea Moench
Eupatorium aboriginum Greene
Eupatorium ageratoides var. angustatum A.Gray
Eupatorium altissimum (L.) Murray [Illegitimate]
Eupatorium angustatum (A.Gray) Greene
Eupatorium boreale Greene
Eupatorium cordatum var. fraseri (Poir.) DC.
Eupatorium deltoides E.L.Braun [Illegitimate]
Eupatorium eurybiaefolium Greene
Eupatorium frasieri Poir.
Eupatorium frasieri Poiret
Eupatorium odoratum Walter [Illegitimate]
Eupatorium roanense Small
Eupatorium rugosum Houtt.
Eupatorium rugosum var. angustatum (A.Gray) S.F.Blake
Eupatorium rugosum var.
Eupatorium urticifolium var. tomentellum
Ageratina altissima (lat. Ageratina altissima) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin ageratina cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Ageratina ageratoides (L.f.) Spach
Ageratina altissima var. altissima altissima
Ageratina altissima var. angustata (A.Gray) Clewell & Wooten
Ageratum altissimum L.
Batschia nivea Moench
Eupatorium aboriginum Greene
Eupatorium ageratoides var. angustatum A.Gray
Eupatorium altissimum (L.) Murray [Illegitimate]
Eupatorium angustatum (A.Gray) Greene
Eupatorium boreale Greene
Eupatorium cordatum var. fraseri (Poir.) DC.
Eupatorium deltoides E.L.Braun [Illegitimate]
Eupatorium eurybiaefolium Greene
Eupatorium frasieri Poir.
Eupatorium frasieri Poiret
Eupatorium odoratum Walter [Illegitimate]
Eupatorium roanense Small
Eupatorium rugosum Houtt.
Eupatorium rugosum var. angustatum (A.Gray) S.F.Blake
Eupatorium rugosum var.
Eupatorium urticifolium var. trifolium
Ageratina altissima (lat. Ageratina altissima) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin ageratina cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Ageratina ageratoides (L.f.) Spach
Ageratina altissima var. altissima altissima
Ageratina altissima var. angustata (A.Gray) Clewell & Wooten
Ageratum altissimum L.
Batschia nivea Moench
Eupatorium aboriginum Greene
Eupatorium ageratoides var. angustatum A.Gray
Eupatorium altissimum (L.) Murray [Illegitimate]
Eupatorium angustatum (A.Gray) Greene
Eupatorium boreale Greene
Eupatorium cordatum var. fraseri (Poir.) DC.
Eupatorium deltoides E.L.Braun [Illegitimate]
Eupatorium eurybiaefolium Greene
Eupatorium frasieri Poir.
Eupatorium frasieri Poiret
Eupatorium odoratum Walter [Illegitimate]
Eupatorium roanense Small
Eupatorium rugosum Houtt.
Eupatorium rugosum var. angustatum (A.Gray) S.F.Blake
Eupatorium rugosum var.
Eupatorium urticifolium var. urticifolium
Ageratina altissima (lat. Ageratina altissima) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin ageratina cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Ageratina ageratoides (L.f.) Spach
Ageratina altissima var. altissima altissima
Ageratina altissima var. angustata (A.Gray) Clewell & Wooten
Ageratum altissimum L.
Batschia nivea Moench
Eupatorium aboriginum Greene
Eupatorium ageratoides var. angustatum A.Gray
Eupatorium altissimum (L.) Murray [Illegitimate]
Eupatorium angustatum (A.Gray) Greene
Eupatorium boreale Greene
Eupatorium cordatum var. fraseri (Poir.) DC.
Eupatorium deltoides E.L.Braun [Illegitimate]
Eupatorium eurybiaefolium Greene
Eupatorium frasieri Poir.
Eupatorium frasieri Poiret
Eupatorium odoratum Walter [Illegitimate]
Eupatorium roanense Small
Eupatorium rugosum Houtt.
Eupatorium rugosum var. angustatum (A.Gray) S.F.Blake
Eupatorium rugosum var.
Eupatorium urticifolium var. villicaule
Ageratina altissima (lat. Ageratina altissima) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin ageratina cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Ageratina ageratoides (L.f.) Spach
Ageratina altissima var. altissima altissima
Ageratina altissima var. angustata (A.Gray) Clewell & Wooten
Ageratum altissimum L.
Batschia nivea Moench
Eupatorium aboriginum Greene
Eupatorium ageratoides var. angustatum A.Gray
Eupatorium altissimum (L.) Murray [Illegitimate]
Eupatorium angustatum (A.Gray) Greene
Eupatorium boreale Greene
Eupatorium cordatum var. fraseri (Poir.) DC.
Eupatorium deltoides E.L.Braun [Illegitimate]
Eupatorium eurybiaefolium Greene
Eupatorium frasieri Poir.
Eupatorium frasieri Poiret
Eupatorium odoratum Walter [Illegitimate]
Eupatorium roanense Small
Eupatorium rugosum Houtt.
Eupatorium rugosum var. angustatum (A.Gray) S.F.Blake
Eupatorium rugosum var.
Euseius urceus
Euseius urceus (lat. Euseius urceus) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin hörümçəkkimilər sinfinin mesostigmata dəstəsinin phytoseiidae fəsiləsinin euseius cinsinə aid heyvan növü.
Ficus ursina
Ficus ursina (lat. Ficus ursina) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin tutkimilər fəsiləsinin əncir cinsinə aid bitki növü.
Firuziyan (Urmiya)
Firuziyan (fars. فيروزيان) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Urmiya şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
== Əhalisi ==
2006-cı il məlumatına görə kənddə 452 nəfər yaşayır (77 ailə).
Fələkan (Urmiya)
Fələkan (fars. فلكان) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Urmiya şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
== Əhalisi ==
2006-cı il məlumatına görə kənddə 590 nəfər yaşayır (108 ailə).
Fəqihbəyli (Urmiya)
Fəqihbəyli (fars. فقيه بيگلو) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Urmiya şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
== Əhalisi ==
2006-cı il məlumatına görə kənddə 391 nəfər yaşayır (99 ailə).
Gabaran (Urmiya)
Gabaran (fars. گباران) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Urmiya şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
== Əhalisi ==
2006-cı il məlumatına görə kənddə 119 nəfər. yaşayır (38 ailə).
Geum rivale subsp. urbanum
Şəhər çınqılotu (lat. Geum urbanum) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin çınqılotu cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Caryophyllata officinalis Moench
Caryophyllata urbana (L.) Scop.
Caryophyllata vulgaris Lam.
Geum caryophyllata Gilib.
Geum hederifolium C.C.Gmel.
Geum hirtum Wahlb.
Geum hyrcanum C.A.Mey.
Geum ibericum Besser ex Boiss.
Geum klettianum Peterm.
Glycyrrhiza asperrima var. uralensis
Ural biyanı (lat. Glycyrrhiza uralensis) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin biyan cinsinə aid bitki növü.
== Arealı ==
Qafqazda (Ön Qafqaz, Şərqi Qafqaz, Cənubi Qafqazda xüsusilə), Rusiyanın Avropa hissəsində, Mərkəzi Asiyada, Mərkəzi Avropada, Aralıq dənizi ölkələrində, Balkanlarda, Malaziyada, İranda, Armavirdə və digər ərazilərdə bitir.
== Botaniki xarakteristikası ==
60-80, bəzən isə 150 sm-ə qədər hündürlüyü ola bilən çoxillik ot btkisidir. Gövdəsi dik qalxır, möhkəmdir, şaxəli-budaqlıdır, qısa tükcüklüdür, bəzən kələkötül vəzilərlə örtülü olur. Yarpaqcıqları 5-17 (19) ədəd olmaqla yerləşir və uzunsov, ellips formasında, lanset formasında, aşağı hissəsində adi vəzilər yerləşməklə ümumi saplaq üzərində düzülmüşdür və teztöküləndir. Salxımları uzunsovdur, lətli və yumşaqdır. Yarpaqdan bir az qısa olur. Çiçək tacı açıq-bənövşəyi rəngdə olub uzunluğu 10-12 mm-ə çatır. Kasacıq yarpaqları birvaridir (uc hissədən əyilmiş formada), kasacıq uzunluğunda və ya ondan nisbətən uzun olur.
Glycyrrhiza uralensis
Ural biyanı (lat. Glycyrrhiza uralensis) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin biyan cinsinə aid bitki növü.
== Arealı ==
Qafqazda (Ön Qafqaz, Şərqi Qafqaz, Cənubi Qafqazda xüsusilə), Rusiyanın Avropa hissəsində, Mərkəzi Asiyada, Mərkəzi Avropada, Aralıq dənizi ölkələrində, Balkanlarda, Malaziyada, İranda, Armavirdə və digər ərazilərdə bitir.
== Botaniki xarakteristikası ==
60-80, bəzən isə 150 sm-ə qədər hündürlüyü ola bilən çoxillik ot btkisidir. Gövdəsi dik qalxır, möhkəmdir, şaxəli-budaqlıdır, qısa tükcüklüdür, bəzən kələkötül vəzilərlə örtülü olur. Yarpaqcıqları 5-17 (19) ədəd olmaqla yerləşir və uzunsov, ellips formasında, lanset formasında, aşağı hissəsində adi vəzilər yerləşməklə ümumi saplaq üzərində düzülmüşdür və teztöküləndir. Salxımları uzunsovdur, lətli və yumşaqdır. Yarpaqdan bir az qısa olur. Çiçək tacı açıq-bənövşəyi rəngdə olub uzunluğu 10-12 mm-ə çatır. Kasacıq yarpaqları birvaridir (uc hissədən əyilmiş formada), kasacıq uzunluğunda və ya ondan nisbətən uzun olur.