İnformasiya dövrü
İnformasiya çağı, İnformasiya əsri, Rəqəmsal dövr, Rəqəmsal əsr — XX əsrin ortalarından başlayan tarixi dövr. Sənaye inqilabı zamanı qurulan ənənəvi sənayelərdən informasiya texnologiyalarına əsaslanan iqtisadiyyata sürətli keçid ilə xarakterizə olunur.[1] İnformasiya çağının başlanğıcı 1947-ci ildə tranzistorun,[1] 1957-ci ildə optik gücləndiricinin[2] və 1970-ci il yanvarın 1-də başlayan "Unix" vaxtının inkişafı[3] ilə əlaqələndirilir. Bu texnoloji irəliləyişlər məlumatın emalına və ötürülməsinə əhəmiyyətli təsir göstərmişdir.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Dövlət İdarəetmə Şəbəkəsinə görə, İnformasiya çağı sosial təkamülün hərəkətverici qüvvəsi kimi modernləşdirilmiş informasiya sistemləri[4] və internet kommunikasiyalarına səbəb olan kompüter mikrominiatürləşdirmə nailiyyətlərindən istifadə etməklə formalaşmışdır.[5]
Erkən inkişafın icmalı
[redaktə | mənbəni redaktə et].jpg)
Kitabxananın genişləndirilməsi və Mur qanunu
[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kitabxananın genişləndirilməsi 1945-ci ildə Fremont Rayder tərəfindən hesablanmışdır ki, kifayət qədər yer mövcud olduqda hər 16 ildən bir tutum ikiqat artır. O, həcmli, çürüyən çap əsərlərini kitabxananın müştəriləri və digər qurumlar üçün tələb əsasında çoxaldıla bilən miniatürləşdirilmiş mikroformalı analoq fotoşəkillərlə əvəz etməyi təklif etmişdir. Bununla belə, Rider, illər sonra analoq mikroformanın rəqəmsal görüntüləmə, saxlama və ötürmə mühiti ilə əvəzlənəcəyini, avtomatlaşdırılmış, potensial itkisiz rəqəmsal texnologiyalar vasitəsilə məlumatın inkişaf sürətində böyük artımların mümkün ediləcəyini proqnozlaşdırmırdı. Müvafiq olaraq, 1965-ci ildə tərtib edilmiş Mur qanunu, sıx inteqral sxemdəki tranzistorların sayının təxminən hər iki ildən bir iki dəfə artdığını hesabladı.[6][7]
1980-ci illərin əvvəllərində hesablama gücünün təkmilləşdirilməsi ilə yanaşı, daha kiçik və daha ucuz fərdi kompüterlərin çoxalması məlumatlara anında daxil olmaq və bu məlumatı paylaşmaq və saxlamaq imkanı yaratdı. Təşkilatlar daxilində kompüterlər arasında əlaqə daha çox məlumat əldə etməyə imkan verirdi.
Həmçinin bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 Manuel, Castells. The information age : economy, society and culture. Oxford: Blackwell. 1996. ISBN 978-0631215943. OCLC 43092627.
- ↑ Grobe, Klaus; Eiselt, Michael. Wavelength Division Multiplexing: A Practical Engineering Guide. John T Wiley & Sons. 2013. səh. 2.
- ↑ "General Concepts – Seconds Since the Epoch". pubs.opengroup.org. 2017-12-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-29.
- ↑ Kluver, Randy. "Globalization, Informatization, and Intercultural Communication". un.org. 19 July 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 April 2013.
- ↑ "The History of Computers". thought.co. 2020-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-17.
- ↑ "Moore's Law to roll on for another decade". 2015-07-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-27.
Moore also affirmed he never said transistor count would double every 18 months, as is commonly said. Initially, he said transistors on a chip would double every year. He then recalibrated it to every two years in 1975. David House, an Intel executive at the time, noted that the changes would cause computer performance to double every 18 months.
- ↑ Roser, Max, and Hannah Ritchie. 2013. "Technological Progress". Arxivləşdirilib 2021-09-10 at the Wayback Machine Our World in Data. Retrieved 9 June 2020.
Əlavə ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Oliver Stengel et al. (2017). Digitalzeitalter - Digitalgesellschaft, Springer ISBN 978-3658117580
- Mendelson, Edward (June 2016). In the Depths of the Digital Age, The New York Review of Books
- Bollacker, Kurt D. (2010) Avoiding a Digital Dark Age, American Scientist, March–April 2010, Volume 98, Number 2, p. 106ff
- Castells, Manuel. (1996–98). The Information Age: Economy, Society and Culture, 3 vols. Oxford: Blackwell.
- Gelbstein, E. (2006) Crossing the Executive Digital Divide. ISBN 99932-53-17-0
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Articles on the impact of the Information Age on business – at Information Age magazine
- Beyond the Information Age by Dave Ulmer
- Information Age Anthology Vol I by Alberts and Papp (CCRP, 1997) (PDF)
- Information Age Anthology Vol II by Alberts and Papp (CCRP, 2000) (PDF)
- Information Age Anthology Vol III by Alberts and Papp (CCRP, 2001) (PDF)
- Understanding Information Age Warfare by Alberts et al. (CCRP, 2001) (PDF)
- Information Age Transformation by Alberts (CCRP, 2002) (PDF)
- The Unintended Consequences of Information Age Technologies by Alberts (CCRP, 1996) (PDF)
- History & Discussion of the Information Age
- Science Museum - Information Age Arxivləşdirilib 2015-10-04 at the Wayback Machine
