Şaroy rayonu

Şaroy rayonu (çeç. Шаройн кӏошт^[3]) — Rusiya Federasiyası, Çeçenistan Respublikasının tərkibindəki inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Ximoy kəndidir.

Şaroy rayonu
Bayraq
42°39′12″ şm. e. 45°51′09″ ş. u.
Ölkə	Rusiya[1]
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb	2000
Sahəsi	376 km²
Saat qurşağı	Moskva vaxtı[d] UTC+03:00
Əhalisi
Əhalisi	2.901 nəf. (2024)[2]
Rəqəmsal identifikatorlar
Avtomobil nömrəsi	20, 95
Rəsmi sayt
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Rayon Çeçenistan Respublikanın cənub hissəsindək dağlıq bir ərazidə yerləşir. Şimalda Çeberloev ilə, qərbdə Çeçenistanın İtum-Kali rayonu, şərqdə Dağıstan Respublikası və cənubda Gürcüstanla həmsərhəddir. Gürcüstanla sərhəd təbii sərhəd olaraq Tuşeti silsiləsindən keçir. Ərazisi demək olar ki, bütünlüklə yüksən sahələrdən ibarətdir. Ən yüksək zirvəsi Tebulosmtadır (4493 m). 4000 m-dən yuxarı olan zirvələri vardır: Komito (4261), Diklosmata (4285 m), Danosmta (4174 m) və s. Keçidlər 3000–3500 m yüksəklikdədir. Ümumi sahəsi 37 622 hektardır, 3 min hektarı kənd təsərrüfatı istehsalı üçün istifadə olunmuşdur.

Rayonun sahəsi 589.26 km²-dir^[4]. Planlaşdırılan Çeberloev rayonunun meydana gəlməsi ilə, Şaroy rayonunun sahəsi 376.22 km² olaraq təyin edilir^[5].

Şaroy rayonu 26 may 2000-ci ildə qurulmuşdur. 2003-cü ildən 2016-cı ilin mayınadək rayon idarəsinin başçısı, keçmiş idarə rəisi Muxadin Musalovun əmisi oğlu Rəsul Musalov olmuşdur. Daha sonra Ramazan Maqomedov rayon rəhbəri təyin edilir.

Əhalisi 4906 nəfərdir. Əhalinin sıxlığı 1 kv km-ə 7,5 nəfərdir. Şaroy rayonun əhalisi ümumi əhalinin 9,1% -ni təşkil edir.

Urbanizasiya

Rayon ərazisində ümumi əhalinin 36,12 % şəhərlərdə yaşayır.

Milli tərkib

2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə rayonun milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir^[6]:

Xalq	Say, nəf.	Ümumi əhaliyə olan nisbəti, %
avarlar	1 686	54,49 %
çeçenlər	1 395	45,09 %
digərləri	13	0,42 %
ümumi	3 094	100,00 %

Kenxi və Buti kəndlərində əhalinin əksəriyyətini avarlar təşkil edir, qalanlarının hamısı çeçenlərdir.

Şaroy rayonuna eyni adlı 12 inzibati ərazi vahidliyi daxildir. Ümumilikdə 12 kənd tipli yaşayış məntəqəsi mövcuddur.

1944-cü ildə rayon ərazisində kəndlər boşaldılır. Tərk edilmiş kəndləri:Acilda, Alxax, Berdukel, Aşağı Haşeldoy, Haşeldoy, Hinduh, Hinduşti, Malçiçe, Mozuxi, Dukarxoy, Barçi-Kolyeşka, Çexildoy, Qovoldoy, Halikort, Çaqaldey, Çeykara, Eltyaul, Gezika, Umarcelo, Hindoy, Basoy, Kaçexoy, Kenso, Kebosoy, Etkerçi, Sanduxoy, İkaroy, Çarxaxi və Janquldoy.