Azadlıq radiosu

Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Azadlıq (dəqiqləşdirmə).

Azadlıq Radiosu (ing. Radio Free Europe/Radio Liberty; RFE/RL) — ABŞ hökuməti tərəfindən maliyyələşdirilən, "məlumatların sərbəst yayımı ya hökumət orqanları tərəfindən qadağan edilən, ya da tam inkişaf etməmiş ölkələr" dediyi Şərqi Avropa, Mərkəzi Asiya, Qafqaz və Yaxın Şərq ölkələrində xəbərlər, məlumatlar və təhlillər yayımlayan və hesabat verən media təşkilatı.[5][6] Azadlıq Radiosu ABŞ federal hökumətinin bütün beynəlxalq yayım xidmətlərinə nəzarət edən müstəqil dövlət agentliyi olan Qlobal Media Agentliyi tərəfindən idarə olunan özəl, qeyri-kommersiya 501(c) (3) korporasiyasıdır.[7] Ceremi Bransten RFE-nin baş redaktoru vəzifəsini icra edir.[8]

Azadlıq Radiosu
Loqonun şəkli
Ölkə
Tezlik 1.386 kilohertz
Yayım ərazisi Rusiya[2], Ukrayna[2], Estoniya, Qazaxıstan[2], Azərbaycan Respublikası[2], Moldova[2], Litva[3], Avropa[2], Belarus[2], Əfqanıstan[2], Ermənistan[2], Bosniya və Herseqovina[2], Kosovo[2], Monteneqro[2], Şimali Makedoniya[2], Serbiya[2], Bolqarıstan[2], Gürcüstan[2], Macarıstan[2], İran[2], Qırğızıstan[2], Adıgeya[2], Çeçenistan[2], Dağıstan[2], İnquşetiya[2], Kabardin-Balkariya[2], Qaraçay-Çerkesiya[2], Şimali Osetiya[2], Pakistan[2], Rumıniya[2], Tacikistan[2], Başqurdıstan[2], Tatarıstan[2], Türkmənistan[2], Özbəkistan[2], Latviya[3]
Başlama tarixi 1949
Təsisçi
Canlı yayım svoboda.org/schedule.html
Sayt rferl.org
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Azadlıq Radiosu 27 dildə 23 ölkədə yayımlanır.[9] Təşkilatın baş ofisi 1995-ci ildən Praqada yerləşir və bütün yayım bölgələrindəki ölkələrdə 500-dən çox əsas işçi və 1300 strinqer və frilanserdən ibarət 21 yerli büroya malikdir. Bundan əlavə, Vaşinqtondakı baş qərargahında və korporativ ofisində 680 işçisi var.

Soyuq müharibə dövründə Azad Avropa Radiosu sovet peyk dövlətlərinə, o cümlədən Baltikyanı dövlətlərə yayımlanırdı. Azad Avropa Radiosu 1949-cu ildə Azad Avropa Uğrunda Milli Komitə tərəfindən antikommunist təbliğat mənbəyi kimi,[10] Azadlıq Radiosu isə iki il sonra təsis edilib. İki təşkilat 1976-cı ildə birləşdi. Kommunist hökumətləri tez-tez Azadlıq Radiosunun qərargahına soxulmaq üçün agentlər göndərir, KQB isə mütəmadi olaraq onun siqnallarını bloklayırdı.

Azadlıq Radiosunun baş ofisi 1949–1995-ci illərdə Qərbi Almaniyanın Münxen şəhərində yerləşən İngilis bağında yerləşib. Digər yayım mərkəzi 1951–1996-cı illərdə Portuqaliyanın Lissabonun şərqində yerləşən Qloriya-du-Ribateju kəndində fəaliyyət göstərirdi. Soyuq müharibə bitdikdən sonra Avropadakı fəaliyyət əhəmiyyətli dərəcədə azalıb.

Azadlıq Radiosunun həm ingilis, həm azərbaycanca saytı Azərbaycanda blokdadır.[11]

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1995-ci ildə Çexiya prezidenti Vatslav Havelin dəvətilə "Azadlıq" radiosu Münhendən Praqaya köçüb. "Azadlıq" radiosu Çexoslovakiya Federal Parlamentinin əvvəlki binasında yerləşən yayım mərkəzindən hər həftə 1000 saatdan çox veriliş yayımlayır.

"Azadlıq" radiosunun 23 redaksiyası vardır. Onlar 28 dildə verilişlər hazırlayırlar. Radio dünyanın müxtəlif yerlərindən aktual reportajlar hazırlayan 1400-dən çox ştatdankənar müxbirlə əməkdaşlıq edir.

"Azadlıq" radiosu aşağıdakı dillərdə verilişlər yayır: avar, Azərbaycan, alban, ərəb, başqırd, Belarus, Bosniya, erməni, gürcü, dari, qazax, qırğız, Krım-tatar, kürd, makedon, moldovan, fars, puştu, rus, rumın, serb, tacik, tatar, türkmən, özbək, Ukrayna.

Eston, latış, Litva, polyak, slovak, macar və çex xidmətləri öz missiyalarını başa vurub, yayımlarını dayandırıblar.

Azərbaycanda

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azadlıq Radiosunun Azərbaycan xidmətinin ilk verilişi 1953-cü ildə Almaniyadan, Münhen şəhərindən efirə çıxıb (Əbdürrəhman bəy Fətəlibəyli). 2004 – 2014 cü illərdə Azadlıq Radiosunun Bakı bürosu rəsmi fəaliyyət göstərirdi.

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • "HAQQIMIZDA" (az.). azadliq.org. 2014-05-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-15.
  • Sevda İsmayıllı. ""Danışır Azadlıq radiostansiyası! Həmvətənlər, nəhayət!.." – II hissə" ( (az.)). azadliq.org. 2014-11-20. 2017-11-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-01.

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Aligned ISNI and Ringgold identifiers for institutions (ing.). // zenodo 2017. doi:10.5281/ZENODO.758080
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 https://pressroom.rferl.org/rferl-language-services.
  3. ↑ 1 2 https://pressroom.rferl.org/current-time.
  4. ↑ Radio Free Europe (ing.). Encyclopædia Britannica Online, 2023.
  5. ↑ Robinson, James. "Hoover to house Radio Free Europe/Radio Liberty archives". Stanford University. 6 October 2022 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 December 2020.
  6. ↑ "Radio Free Europe / Radio Liberty". U.S. Agency for Global Media. 14 January 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 December 2020.
  7. ↑ * "About Us". Radio Free Europe/Radio Liberty. 4 January 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 December 2020.
  8. ↑ "RFE/RL Vice President and Editor in Chief Daisy Sindelar to Depart". RFE/RL (ingilis). 29 September 2022. 2023-01-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-20.
  9. ↑ "RFE/RL Language Services". Radio Free Europe/Radio Liberty. 2019-02-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-03-19.
  10. ↑ Uttaro, Ralph A. "The voices of America in international radio propaganda". Law and Contemporary Problems. 45 (4). 1982: 103–122. doi:10.2307/1191297. ISSN 0023-9186. JSTOR 1191297. 2022-06-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-03-19.
  11. ↑ "Azadlıq radiosu "bloklanma" haqqında: Bizim işimiz mübarizə deyil". BBC News Azərbaycanca (az.). 8 dekabr 2016. 2021-10-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 mart 2024.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]