Məhəmməd bin Zeyd Əl-Nəhayan

Məhəmməd bin Zayedibn Sultan Əl-Nəhayan (ərəb. محمد بن زايد بن سلطان آل نهيان‎; 11 mart 1961[1], Əl-Əyn) — Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Prezidenti və Əbu-Dabi Əmiri (13 və 14 may 2022-ci il tarixlərindən).[2] 2004-cü il dekabrın 8-dən Əbu-Dabi Əmirliyinin İcraiyyə Şurasının sədri. BƏƏ-nin qurucusu və prezidenti Şeyx Zeyd ibn Sultan Əl-Nəhayanın üçüncü həyat yoldaşı Fatimə ibn Mübarək Əl Kətbidən olan üçüncü oğlu.

Məhəmməd bin Zayed Əl-Nəhyan
ərəb. محمّد بن زايد آل نهيان‎
Birləşmiş Ərəb Əmirliyinin Prezidenti[d]
Vəzifədədir
14 may 2022-ci ildən
ƏvvəlkiXəlifə ibn Zeyd Əl-Nəhayan[d]
Əbu-Dabi əmiri[d]
Vəzifədədir
13 may 2022-ci ildən
ƏvvəlkiXəlifə ibn Zeyd Əl-Nəhayan[d]
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 11 mart 1961(1961-03-11)[1] (63 yaş)
Doğum yeri
Fəaliyyəti siyasətçi
Atası Şeyx Zeyd ibn Sultan Əl-Nəhayan
Uşağı 9 (Xalid ibn Məhəmməd Əl Nəhayan daxil olmaqla)
Ailəsi Əl Nəhayan sülaləsi[d]
Dini islam, sünni islam
Hərbi xidmət
Mənsubiyyəti general
Rütbəsi general
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Əvvəllər o, böyük qardaşı, BƏƏ-nin keçmiş prezidenti Xəlifə ibn Zayed Əl Nəhayanın müşaviri olub. O, insult keçirəndə 2014-cü ildən bütün əsas qərarları qəbul edərək, Əbu-Dabi əmirliyinin və bütün Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin faktiki hökmdarı idi.[3] 2019-cu ildə "The New York Times" onu dünyanın ən güclü ərəb hökmdarı və ən nüfuzlu adamlarından biri adlandırıb.[4] "Time" jurnalına görə, o, 2019-cu ilin ən nüfuzlu 100 adamından biridir.[5][6]

Kral İslam Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin məlumatına görə, Məhəmməd 2023-cü ildə dünyanın səkkizinci ən nüfuzlu müsəlmanı kimi tanınıb.[7]

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

11 mart 1961-ci ildə o vaxtlar Atəşkəs dövlətləri adlanan ölkənin Əl-Əyn şəhərində anadan olub.[8] O, Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin ilk prezidenti və Əbu-Dabinin hökmdarı Şeyx Zeyd ibn Sultan Əl-Nəhayanın və onun üçüncü həyat yoldaşı Fatimə ibn Mübarək Əl Kətbinin üçüncü oğludur.

Onun qardaşları var: Xəlifə (BƏƏ-nin mərhum prezidenti), Sultan, Həmdan, Həzza, Səid, İsa, Nəhyan, Seyf, Təhnun, Mənsur, Fəlah, Diab, Ömər və Xalid (həmçinin iki mərhum qardaş: Nasir və Əhməd).[9] Bundan əlavə, onun bir neçə bacısı var. Həmçinin beş kiçik qardaşı: Həmdan, Həzzə, Təhnun, Mənsur və Abdulla.[10] Onlara "Bəni Fatimə" və ya Fatimənin oğulları deyirlər.[9][11][12]

Təhsili

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Məhəmməd ibn Zayed və Corc Buş Kemp Deviddə
Məhəmməd bin ZayedABŞ-ın müdafiə naziri Ceyms Mettis ilə Əbu-Dabidə. 2017-ci
Məhəmməd bin ZayedBirləşmiş Ərəb Əmirliklərini NSS 2012-də təmsil edərkən
Məhəmməd bin Zayedvə Hindistanın baş naziri Narendra Modi hindi nəşri ilə tanış olarkən

14 yaşında atası onu Mərakeşə oxumağa göndərir. Orada o, başqa bir ad altında yaşayırdı, buna görə də heç kim onun kral statusu haqqında bilmirdi. Yerli bir restoranda ofisiant işləyir və dolanırdı.[9]

Şeyx Məhəmməd öz vətəni Əl-Əyn və Əbu-Dabi şəhərlərinin məktəblərində təhsil alıb,[9] bundan sonra o, yayı Britaniya kral ailəsinin nəsillərinin yerləşdiyi Britaniya internat məktəbində Gordonstaunda keçirib.[13][14]

Əmirliklərdə atası Məhəmmədi öyrətmək üçün Misir əsilli Müsəlman Qardaşlar təşkilatının üzvü Ezzedine İbrahim adlı islam alimini işə götürmüşdü.[9][10]

O, doğma şəhəri Əl-Ayn və Əbu-Dabidəki məktəblərdə təhsil alıb,[15][16] bundan sonra Sandherst Kral Hərbi Akademiyasında oxuyub. 1979-cu ildə oranı bitirib.[17] Burada o, orada təhsil alan və 2019-cu ildə Malayziyanın Pahanq və Yanq di-Pertuan Aqonq sultanı olan Pahanq sultanının varisi Abdulla ilə yaxın dost olub.[9]

Sandherstdə oxuyarkən o, əsas hərbi kursu, uçuş və paraşüt hazırlığını bitirmiş, döyüş təyyarələrini idarə etmiş və "Qazel" helikopterində təlim keçmişdir.[12]

1980-ci illərdə gənc bir hərbi zabit olaraq Tanzaniyada tətildə olarkən Məhəmməd Masai xalqının adət-ənənələri və yoxsulluğunu gözləri ilə gördü. Geri qayıdan kimi atası ilə görüşdü. Atası Məhəmməddən bu bədbəxt insanlara necə kömək etdiyini soruşdu. Buna Məhəmməd cavab verdi ki, o insanlar müsəlman deyillər. Məhəmmədin dediyinə görə, atası onun əlindən tutub sərt şəkildə ona baxıb və sonra deyib: "Biz hamımız Allahın yaratdıqlarıyıq".

Daha sonra Məhəmməd BƏƏ-yə vətənə qayıdıb və Şarjada zabit hazırlığı kursunda iştirak edib. O, BƏƏ ordusunda Əmir Qvardiyasında (indi Prezident Qvardiyası adlanır) zabitdən BƏƏ Hərbi Hava Qüvvələrində pilota qədər bir sıra vəzifələrdə çalışıb.[18]

Siyası fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2003-cü ilin noyabrında atası Zayed ibn Sultan onu Əbu-Dabinin vəliəhd şahzadəsinin müavini təyin etdi. Atasının ölümündən sonra o, 2 noyabr 2004-cü ildə Əbu-Dabinin vəliəhdi oldu.

2004-cü ilin dekabr ayından o, həm də Əbu-Dabi əmirliyində planlaşdırma və şəhərsalma üzrə məsul olan Əbu-Dabi İcraiyyə Şurasının sədridir.

2010-cu ilin noyabrında BƏƏ-nin xarici işlər naziri Abdulla ibn Zayed Əl Nəhayan Kraliça II Elizabeti və Edinburq hersoqu Şahzadə Filipi BƏƏ-yə ikinci dövlət səfəri zamanı qarşılayıb. O, həmçinin səfərin əvvəlində Kraliça və Hersoqu Şeyx Zayed məscidini gəzərkən müşayiət edib.

BƏƏ prezidenti Xəlifə bin Zayed 2014-cü ildə insult keçirdikdən sonra o, bütün mühüm qərarları qəbul edərək, Əbu-Dabi əmirliyinin və bütün BƏƏ-nin faktiki hökmdarı oldu.

Məhəmməd bin Zayed Əl-Nəhyan BƏƏ xarici siyasətində həmişə aparıcı rol oynayıb. O, Yaxın Şərq və Şimali Afrika regionundan kənar ölkələrlə daha çox əlaqəni təşviq edib. Fransa prezidenti Emmanuel Makron 2018-ci ildə onu ekstremizmə qarşı mübarizə strategiyalarını müzakirə etmək və gələcək tərəfdaşlıq üçün ikitərəfli plan hazırlamaq üçün Parisə dəvət edib. Birgə bəyanatda təhsil, mədəniyyət, tarixi irs, iqtisadiyyat, sərmayə, enerji, kosmos, regionda sülh və təhlükəsizlik, müdafiə sahəsində əməkdaşlıq, ekstremizmə qarşı mübarizə və iqlim dəyişikliyi ilə bağlı məsələlər üzrə əməkdaşlığın və mübadilənin artırılması, habelə digər problemlər əksini tapıb.

2019-cu ildə Əbu-Dabinin Vəliəhdi Sinqapur-BƏƏ Hərtərəfli Tərəfdaşlıq Proqramının imzalanma mərasimində iştirak edib və bu müqavilə çərçivəsində hər iki ölkə biznes, maliyyə, investisiya, müdafiə, inkişaf və təhsil sahələrində əməkdaşlığı gücləndirmək barədə razılığa gəlib. Tərəflər, həmçinin ətraf mühitin mühafizəsi və ağıllı istehlak sahəsində əməkdaşlığa razılaşdıqları üç anlaşma memorandumu imzalayıblar. Həmin il o, Əfqanıstana səfər edərək mədəniyyət, təhsil, idman, mədənçıxarma, enerji və kənd təsərrüfatı sahələrində əməkdaşlığa dair bir neçə memorandum imzalayıb.

O, həmçinin dövlətin beynəlxalq aləmdə rolunun gücləndirilməsi üçün BƏƏ adından əhəmiyyətli maliyyə yardımları göstərib. 2018-ci ildə o, Efiopiyaya getib. Burada o, BƏƏ-dən Efiopiyaya valyuta kəsirini aradan qaldırmaq üçün 3 milyard ABŞ dolları məbləğində yardımın ilk tranşının sərbəst buraxılmasından əvvəl Baş nazir Abiy Əhməd Əli ilə görüşüb. Bundan əlavə, BƏƏ quraqlıq dövründə Somaliyə yardım edib.[19][20][21][22][22][23][24][25]

2012-ci və 2014-cü illərdə müvafiq olaraq Cənubi Koreya və Hollandiyada təşkil olunan Nüvə Təhlükəsizliyi Sammitlərində BƏƏ-ni təmsil edib. Hindistan hökuməti onu 26 yanvar 2017-ci ildə 68-ci Respublika Günü qeyd etmələrinə baş qonaq kimi dəvət edib.

Tolerantlığın təbliği və ekstremizmlə mübarizə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2016-cı ildə Papa Fransiski ziyarət etdi. 2019-cu ilin fevralında isə Roma Papası rəsmən BƏƏ-yə ziyarətə gəldi. Bu Papanın Ərəbistan yarımadasına ilk səfəri idi. Roma Papası Fransiskin səfəri onun himayəsi altında təşkil edilən İnsan Qardaşlığının Qlobal Konfransı adlı foruma təsadüf etdi. Konfransda münaqişələrin və ekstremizmin qarşısının alınması üçün tolerantlığın və anlaşmanın təşviqi ilə bağlı müzakirələr və seminarlar keçirildi. Bu səfər çərçivəsində Papa Fransisk "Zayed Sports City"də Ərəbistan yarımadasında ilk papa mərasimini təşkil etdi. İbadətdə 100 ölkədən 180 min dindar, o cümlədən 4 min müsəlman iştirak etmişdi.[26][27][28][29][30][31][32]

Dünya səyahəti zamanı BƏƏ-nin "2019 Tolerantlıq İli" mövzusunu təbliğ edib. O, həmçinin zorakı ekstremizmlə mübarizə üzrə regional və qlobal proqramlarda iştirak edib. Hindistan rəsmiləri, Misir prezidenti Əbdül Fəttah əs-Sisi və digər liderlərlə bu problemləri həll etmək üçün tərəfdaşlıq qurmaq barədə söhbətlər aparıb.[33]

2019-cu ildə Papa Fransisk və Əl-Əzhər məscidinin baş imamı Dr. Əhməd ət-Tayibin imzaladığı insan qardaşlığına dair sənəddə təfərrüatlı prinsip və məqsədləri həyata keçirmək məqsədi daşıyan təşəbbüslə Zayed Qlobal Birgə Yaşayış Fondu yaradıldı.[34][35]

İqtisadi inkişafda rolu

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Məhəmməd bin Zayed Əl-Nəhyan Əbu-Dabinin karbohidrogen ehtiyatlarına cavabdeh olan əsas idarəetmə orqanı olan Əbu-Dabi Milli Neft Şirkətinin Ali Neft Şurasının sədr müavinidir. O, bir sıra inkişaf və diversifikasiya strategiyalarının, xüsusən də xam neft, benzin və aromatik maddələrin istehsalı ilə bağlı layihələrin həyata keçirilməsinə rəhbərlik edib. Qazın qiymətinin müəyyən edilməsi və poliolefin istehsalının həcminə nəzarətə rəhbərlik edib.[36][37][38].

1992-ci ildə yaradılmış, əvvəllər BƏƏ Ofset Proqramı Bürosu kimi tanınan "Tavazun" holdinqinin iqtisadi şurasının rəhbəridir. Onun işi Əbu-Dabi əmirliyində iqtisadi diversifikasiyanı artırmaq olub. "Tavazun" İqtisadi Şurasının rəhbəri kimi Əbu-Dabinin Vəliəhdi BƏƏ iqtisadiyyatının şaxələndirilməsinə kömək etmək üçün dövlət investisiyalarını müxtəlif iqtisadi sahələr üzrə sərfəli layihələrə yönəldib.[39][40]

O, 2002-ci ildə qurulan Əbu-Dabi hökuməti üçün əsas investisiya vasitəsi olan "Mubadala İnvestisiya Şirkəti"nin sədridir. Şirkətin missiyası iqtisadi diversifikasiya və beynəlxalq investisiyalar vasitəsilə Əmirliklər üçün uzunmüddətli sosial və iqtisadi fayda əldə etməkdir.

Bundan əlavə, o, həm də ölkənin əsas iqtisadi planlaşdırma institutu olan Əbu-Dabi İqtisadi İnkişaf Şurasının (ADCED) rəhbəridir. Bu rolda o, BƏƏ-nin özəl sektorunu dəstəkləmək və Əbu-Dabidə biznes və sərmayə qoymağı asanlaşdırmaq məqsədi daşıyan "Şaraka" təşəbbüsünü başladıb. Onun rəhbərliyi ilə ADCED BƏƏ-də sahibkarlığın genişləndirilməsi üçün çoxsaylı layihələr həyata keçirir.[39][41]

2018-ci ilin iyun ayında o, həm BƏƏ sakinləri, həm də investorlar üçün uzunmüddətli iqtisadi faydaları təşviq etməyə yönəlmiş 50 milyard dirhəm dəyərində üç illik stimul paketini təsdiqləyib. O, həmçinin şəhər inkişafının stimullaşdırılması üçün tikinti normalarının hərtərəfli nəzərdən keçirilməsini əmr edib.[42]

O, Əbu-Dabi iqtisadiyyatını şaxələndirmək və qloballaşdırmaq üçün sərmayə qoyan Əbu-Dabi İnvestisiya Təşkilatının (ADIA) sədr müavinidir. ADIA-nın portfelinə iyirmidən çox aktiv portfelləri və alt kateqoriyalar daxildir.

Məhəmməd bin Zayeddövlət başçısı kimi kənd təsərrüfatı, kənd təsərrüfatı robotları, bioenerji və qapalı bitkilərin becərilməsi ilə bağlı layihələri maliyyələşdirməyə kömək edən kənd təsərrüfatı texnikası üçün 1 milyard dirhəm dəyərində təşviq tədbirləri paketini təsdiqləyib.[43]

Təhsil və İnnovasiya Təşəbbüsləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Məhəmməd ibn Zeyd, Hərbi Hava Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi kimi uniformasında, Əbu-Dabidə ABŞ Müdafiə Naziri Uilyam S. Koyeni salamlayır, 1997

O, həmçinin 2005-ci ildə P-12 təhsilinin keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması strategiyalarının işlənib hazırlanması və özəl və dövlət müəssisələrində, eləcə də ali təhsil müəssisələrində həyata keçirilməsi üçün yaradılmış Əbu-Dabi Təhsil Şurasının sədri vəzifəsi ilə BƏƏ-də təhsil standartının ən yüksək beynəlxalq standartlara cavab verməsi üçün işləyib. .

O, həmçinin BƏƏ-nin Strateji Araşdırmalar Mərkəzinə (ECSSR) rəhbərlik edir. ECSSR region üçün aktual olan iqtisadi, sosial-siyasi və təhlükəsizlik məsələlərinin akademik öyrənilməsini təşviq edir.

Milli Elm, Texnologiya və İnnovasiya Festivalı kimi tədbirlərə sponsorluq etməklə BƏƏ texnologiyasını inkişaf etdirməyə və innovasiya mədəniyyətini təşviq etməyə kömək edir. O, həmçinin BƏƏ-ni robototexnika və avtonom sistemlərdə tədqiqatlar üçün regional mərkəzə çevirmək üçün Məhəmməd Bin Zayed Beynəlxalq Robot Müsabiqəsini təsis edib.[12][44][45][46]

2008-ci ildə, tədqiqat proqramında ilk təqaüdçü qrupu Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində ən yaxşı tələbələrə alim və siyasi lider kimi inkişaf etmək üçün xüsusi imkanlar verən NYU Abu Dabi təşəbbüsü ilə seçildi.

Ətraf mühitin mühafizəsi xeyriyyəçiliyi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rusiya prezidenti Şeyx Məhəmməd bin Zayed11 oktyabr 2022-ci ildə Sankt-PeterburqdaVladimir Putinlə görüş zamanı

O, təbiəti qorumaq üçün əhəmiyyətli addımlar atmışdır. Şeyx Məhəmməd ibn Zeyd, BƏƏ-nin vəhşi şahinləri, quşları və ərəb oriksini qorumaq proqramına rəhbərlik etmişdir. O, həmçinin vəhşi quşların elektrik xətləri tərəfindən öldürülməsinin qarşısını almaq üçün 1 milyon dollar ianə edib. Bu maliyyə yardımı ümumi həcmi 20 milyon dollar olan Şeyx Məhəmməd bin Zayed Fondundan ayrılmışdır. Onun işi yırtıcı quşların mühafizəsinə yönəlmişdir.[47]

O, həmçinin seçilmiş heyvan növlərinin mühafizəsi təşəbbüsləri üçün məqsədyönlü qrantlar təmin edən, mühafizə liderlərinin əməyini mükafatlandıran və ictimai müzakirələrdə növ müxtəlifliyinin profilini yüksəldən 25 milyon avro dəyərində xeyriyyə təşkilatı olan Məhəmməd bin Zayed Növlərin Mühafizəsi Fonduna sədrlik edir. Fondun məqsədi həm də bütün dünyada təbiətin mühafizə addımlarını təşviq etməkdir.[48][49][50]

Meşə kərtənkələsinin bir növü olan Enyalioides binzayedi, Perudakı Kordilyer Azul Milli Parkında yeni heyvan növlərini kəşf edən ekspedisiyalara maliyyə dəstəyi verən bu fondun yaradıcısı rolunu xatırlamaq üçün Məhəmməd ibn Zayedin adını daşıyır.[51]

O, ölkəsində günəş, külək və hidrogen enerjisi texnologiyalarının inkişafı üçün 15 milyard dollar ayırıb. "Mubadala"nın törəmə şirkəti "GlobalFoundries" vasitəsilə Məhəmməd bin Zayed BƏƏ-nin yarımkeçirici istehsalı proqramını inkişaf etdirməyə kömək edib və enerji sektoru da daxil olmaqla qabaqcıl texnologiyalara yol açıb.[52]

Səhiyyə sahəsində xeyriyyəçilik fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Şeyx Məhəmməd bin ZayedABŞ Prezidenti Co Bayden ilə Səudiyyə Ərəbistanının Ciddə şəhərində keçirilən GCC+3 sammitində, 16 iyul 2022-ci il

2011-ci ildə Məhəmməd bin Zayed Əl-Nəhyan və Qeyts Fondu Əfqanıstan və Pakistandakı uşaqlar üçün peyvəndlərin alınması və çatdırılması üçün hər biri 50 milyon dollar ayırıb. Ümumi 100 milyon ABŞ dollarının üçdə ikisi GAVI alyansına 5 milyon əfqan uşağını immunizasiya etmək üçün beş valentli və pnevmokok peyvəndlərinin alınması və idarə edilməsi üçün verilmişdir. İanənin qalan hissəsi Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatına ayrılıb və bu təşkilat onu Əfqanıstan və Pakistanda 35 milyon uşağa poliomielit əleyhinə vaksin almaq və tətbiq etmək üçün istifadə edib. GPEI (Polio Eradication Initiative International) 2018-ci ilin aprel ayında Məhəmməd bin Zayed tərəfindən Əbu-Dabidə keçirilən 2013-cü il qlobal peyvənd sammitində BƏƏ-nin 120 milyon ABŞ dolları məbləğində öhdəliyinin yekun 12 milyon ABŞ dollarının paylandığını elan edib.[53][54][55][56]

Onun qlobal sağlamlıq təşəbbüslərinə verdiyi töhfələr arasında xəstəliyin aradan qaldırılması üçün Malyariya Tərəfdaşlığına 30 milyon dollar ianə də daxildir. Bu ianənin elanından bir ay sonra Əbu-Dabidə malyariya, poliomielit və onxoserkoz kimi dünya üzrə xəstəliklərlə mübarizə səylərinə həsr olunmuş qlobal sağlamlıq forumu keçirildi. O, həmçinin insan alveri ilə mübarizə üzrə BMT-nin qlobal təşəbbüsünə 55 milyon dirhəm bağışlayıb.[57][58][59]

Nyu-Yorkda keçirilən Zeyd Xeyriyyə Marafonu 2005-ci ildə açılandan bəri milyonlarla dollar toplayıb. Yarış böyrək xəstəliyi problemi ilə bağlı ictimaiyyəti məlumatlandırmaq üçün nəzərdə tutulub və əldə edilən gəlir ABŞ Milli Böyrək Fonduna verilir. Məhəmməd bin Zeyd 2000-ci ildə böyrək köçürülmüş atasının şərəfinə Klivlend Klinikasında tədbir təşkil edib.[60][61]

O, "Reaching Last Mile Foundation" vasitəsilə insanların sağlamlığının yaxşılaşdırılmasına töhfə verib. 2017-ci ildə o, dünyanın ən yoxsul ölkələrinin sağlamlığına və iqtisadi perspektivlərinə təsir edən qarşısı alına bilən xəstəliklərin kökünü kəsmək, məhv etmək və onlarla mübarizə aparmaq üçün 100 milyon dollar toplamaq üçün fond yaradıb.

Şeyx Məhəmməd ibn Zeydin bu fonda ianəsi 20 milyon dollar təşkil edib. Digər töhfələr Bill və Melinda Qeyts Fondu və Britaniya hökumətindən gəlib. Vəsaitlər ən çox yayılmış beş tropik xəstəliklə: onxoserkoz, limfatik filarioz, poliomielit, malyariya və drakunkulozla mübarizəyə yönəlmiş xeyriyyəçilik investisiya platforması olan END Fondu tərəfindən idarə olunur. Bundan əlavə, Şeyx Məhəmməd bin Zayedyoluxucu xəstəliklərlə mübarizə tədbirləri hazırlamaq üçün Əbu-Dabidə tədqiqat institutu yaratmaq niyyətində olduğunu açıqlayıb.[62][63][64][65][66][67][68][69]

İncəsənət sahəsində himayəçilik fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Turizmi təşviq etmək və yerli incəsənət səhnəsini şaxələndirmək üçün Məhəmməd bin ZayedLuvr Əbu-Dabi və Əbu-Dabi Solomon Quqqenhaym muzeyi də daxil olmaqla incəsənət muzeylərinin, habelə Əl Hosn Qəsri kimi mədəni irs obyektlərinin tikintisini dəstəkləyib.[70][71][72][73]

2009-cu ildə Şeyx Məhəmməd İbn Zeyd Əbu-Dabinin vəliəhd şahzadəsi olan zaman, "Emirates Palace" hotelində və Fransanın keçmiş prezidenti Nikola Sarkozi ilə Əbu-Dabi Luvr üçün alınmış sənət əsərlərini, eləcə də Fransa milli muzeylərindən müvəqqəti eksponatları nümayiş etdirən sərgini açıblar. Sərgi muzeyin Səadət adasındakı mədəniyyət məhəlləsində yerləşən yeni meydançasında tikinti işlərinin başlanması ilə bir vaxta təsadüf edib. Muzey 2017-ci ilin noyabrında açılmışdır.[74]

Onun dəstəyi təkcə təsviri sənətə deyil, dilçiliyə də aiddir. Şeyx Ərəbistan yarımadasında məşhur olan Nəbati poeziyasının aşiqidir, ona görə də o, tez-tez ölkədə keçirilən şeir müsabiqələrinə dəstək verir, bəzilərini öz himayəsi altında keçirir.[75]

Hərbi xidmətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

O, Əmir Qvardiyasında zabit, BƏƏ Hərbi Hava Qüvvələrində pilot, BƏƏ Hərbi Hava Qüvvələri və Hava Hücumundan Müdafiə komandanı, Silahlı Qüvvələrin Baş Qərargah rəisinin müavini vəzifələrində çalışıb.

2005-ci ildə o, BƏƏ Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanının müavini təyin edildi və buna görə də general-leytenant rütbəsinə yüksəldildi.[76][77]

Qadınların hüquqlarının artırılması

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qadınların hüquqlarının artırılmasına tərəfdardır və buna görə də onların ənənəvi olaraq kişilərin üstünlük təşkil etdiyi bir sıra sahələrdə artan nüfuzunu dəstəkləyir. 2019-cu ilin aprelində o, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qlobal sülhməramlı əməliyyatlarında iştirak etmək üçün Əbu-Dabidə təlim keçən ərəb qadınlar üçün hərbi sülhməramlı proqramın qadın zabitlərindən ibarət nümayəndə heyətini qarşılayıb. O, sülhməramlı və təhlükəsizlik əməliyyatlarında qadın zabitlərin rolunun vacibliyini vurğulayıb.

Şeyx Məhəmməd həm də qadınların dövlət qulluğunda iştirakını təşviq edir. 2019-cu ildə o, Əmirliklərdə ilk sertifikatlı qadın yanğınsöndürənlərin şərəfinə ziyafət təşkil edib. Ziyafətdə o, qadınların "əsl tərəfdaşlar və millətin inkişafına töhfə verənlər" rolunu vurğulamış və bildirmişdir ki: "onlar ölkənin indiki və gələcək üçün strateji planlarını müəyyənləşdirirlər".[78]

Bundan əlavə, o, BƏƏ-nin bir çox qurumlarının nümayəndələri ilə mütəmadi görüşlər keçirir, onların millətin yüksək istəklərini həyata keçirməsinə kömək edə biləcəklərinə əminliyini ifadə edir.[79][80]

Şeyx Məhəmməd bin Zayed2012-ci ilin oktyabrında Taliban tərəfindən baş və boyun nahiyəsindən vurulan Məlalə Yusəfzay üçün BƏƏ-nin hava təcili yardım maşınında mütəxəssis müalicəsi və onun Böyük Britaniyaya göndərilməsini təşkil edib. Bunun sayəsində Məlalə Böyük Britaniyanın Birminhem şəhərindəki Kraliça Elizabet Xəstəxanasında uzunmüddətli tibbi yardım alıb.

Onun rəhbərliyi altında BƏƏ rəsmiləri Malala üçün xüsusi qayğı və transferin təşkili üçün Pakistan hakimiyyəti ilə sıx əməkdaşlıq ediblər. 2013-cü ilin may ayında Ümrəyə gedərkən Məlalə Əbu-Dabidə dayandı. O, BƏƏ və Məhəmməd bin Zeydə kömək və dəstəyə görə şəxsən təşəkkür etdi və Əbu-Dabinin Vəliəhdinin rolunun İslam təlimlərinin humanitar aspektlərini vurğuladığını qeyd etdi.[81][82][83][84][85][86][87]

İdman maraqları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şeyx Məhəmməd bin Zayeduzun müddət şahin ovu həvəskarı olmaqla qədim ənənəni populyarlaşdırmaq və qorumaq, onu BƏƏ sakinlərinin yeni nəsillərinə ötürmək üçün adına şahin ovu və quşşünaslıq məktəbinin əsasını qoyub. O, özü də bunu mərhum atasından öyrənmişdi.[75][88][89]

2019-cu ilin mart ayında Əbu-Dabidə Ümumdünya Xüsusi Olimpiya Oyunları keçirildi. Olimpiada zamanı o, həm də tədbirdə çıxış edərək bildirib ki, birlik də vacib ünsürdür. İştirakçıların həm burda, həm də vətənlərinə döndükdən sonra hüquqları qorunmalıdır.[90]

BƏƏ prezidenti və Əbu-Dabi əmiri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2022-ci il mayın 13-də 73 yaşında vəfat edən böyük qardaşı Xəlifənin vəfatından sonra Əl Nəhayan Əbu-Dabinin əmiri oldu və ertəsi gün Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin prezidenti seçildi.[91]

BƏƏ-nin xarici siyasətində rolu

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2018-ci ildə Məhəmməd ibn Zeyd, BƏƏ-nin Efiopiya üçün ilk 3 milyard dollarlıq maliyyə yardımından əvvəl Baş nazir Abiy Əhməd Əli ilə görüşmək üçün Efiopiyaya getdi. Bu məbləğ valyuta qıtlığını aradan qaldırmaq üçün nəzərdə tutulmuşdu. Məhəmmədin dəstəyi və təşəbbüsü ilə BƏƏ quraqlıq dövründə Somaliyə kömək etmək üçün vəsait topladı.[92][92][92]

Şeyx Məhəmməd bin ZayedYəmən vətəndaş müharibəsindən sonra beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən tanınan Yəmən hökumətinin tərəfdarıdır. Husilərin Yəməndə hakimiyyəti ələ keçirməsindən sonra husi yaraqlılarını qovmaq məqsədi daşıyan Səudiyyə Ərəbistanının Yəmənə hərbi müdaxiləsini dəstəkləyib.[92]

Ailəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sələmə ibn Həmdan ibn Məhəmməd Əl Nəhayan ilə evlidir.[93] Onların toyu 1981-ci ildə baş tutub.[94]

Onların dörd oğlu və beş qızı var:[17]

  • Məryəm ibn Məhəmməd bin ZayedƏl Nəhayan,
  • Xalid ibn Məhəmməd bin ZayedƏl Nəhayan,
  • Şəmsə ibn Məhəmməd bin ZayedƏl Nəhayan,
  • Ziyab ibn Məhəmməd bin ZayedƏl Nəhayan,
  • Həmdan ibn Məhəmməd bin ZayedƏl Nəhayan,
  • Fatimə ibn Məhəmməd bin ZayedƏl Nəhayan,
  • Şamma ibn Məhəmməd bin ZayedƏl Nəhayan,
  • Zeyd ibn Məhəmməd bin ZayedƏl Nəhayan,
  • Həssa ibn Məhəmməd bin ZayedƏl Nəhayan.[17]

Mükafatları və fəxri adları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Məhəmməd bin Zayed Əl-Nəhyan çoxsaylı hərbi, humanitar, ekoloji və diplomatik mükafatlara layiq görülüb.

Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri Mükafatları

Ölkə Zaman Mükafat Məktublar
 BƏƏ 14 may 2022 — Zeyd ordeni qroysmesteri
 BƏƏ 14 may 2022 — Federasiya ordeni qroysmesteri
 BƏƏ 14 may 2022 — Müstəqillik ordeni qroysmesteri
 BƏƏ 13 may 2022 — Əl-Nəhayan ordeni sahibi

Xarici ölkə Mükafatları

Ölkə Zaman Mükafat Məktublar
 Mərakeş iyun 1986 Taxt-tac ordeninin zabiti
 Mərakeş aprel 1994 Hərbi Xidmətlərə görə ordeninin Böyük Lentinin Cəngavəri
 Küveyt sentyabr 1994 Qurtuluş medalı
 Küveyt iyun 1995 Küveyt Ordeninin Xüsusi Dərəcəli Böyük Lentinin sahibi
 İordaniya 1996 Qurtuluş ordeni böyük zabiti
 Oman fevral 2000 2-ci dərəcəli Oman Hərbi Ordeninin Cəngavəri
 İspaniya 23 may 2008 Mülki Xidmət Ordeninin Cəngavər Böyük Xaçı
 Fələstin oktyabr 2008 Qüds Ulduzu ordeninin Böyük Cəngavəri
 Almaniya 2008 Almaniya Federativ Respublikasının "Xidmətlərə görə" ordeni Cəngavər Böyük Xaçı
 Böyük Britaniya 2010 Müqəddəs Maykl və Georg ordeninin fəxri cəngavər Böyük Xaçı GCMG
 Malayziya 17 iyun 2011 Səltənət Müdafiəçisi Ordeninin Komandiri PMN
 Cənubi Koreya 21 noyabr 2012 Böyük Muqunhva Ordeninin Cəngavəri
 Fransa 15 yanvar 2013 "Xidmətlərə görə" ordenin Böyük Xaçının Cəngavəri
 Monteneqro 2013 Monteneqronun Böyük Ulduzu ordeni[95]
 Mərakeş 17 mart 2015 Birinci dərəcəli Məhəmədiyyə ordeni Cəngavəri
 Serbiya 2017 Serbiya Respublikasının orden lenti Cəngavəri
 İordaniya 20 noyabr 2018 Hüseyn ibn Əli ordeninin Cəngavəri
 Braziliya 12 noyabr 2021 Cənub Xaç Ordeninin Cəngavəri

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 https://www.cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/Childhood.aspx.
  2. ↑ "Мухаммед бен Зайд Аль Нахайян избран президентом ОАЭ". 2022-05-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-14.
  3. ↑ "UAE leader returns after lengthy unexplained absence". Middle East Eye. 2016-09-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 September 2017.
  4. ↑ "The Most Powerful Arab Ruler Isn't M.B.S. It's M.B.Z. (Published 2019)" (ingilis). 2019-06-02. 2022-06-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-05.
  5. ↑ "Crown Prince Mohamed bin Zayed: The 100 Most Influential People of 2019". TIME (ingilis). 2023-04-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-05.
  6. ↑ "Mohammad Bin Zayed named among Time's 100 most influential people 2019". gulfnews.com (ingilis). 2019-04-18. 2022-05-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-05.
  7. ↑ "The World's Most Influential Muslims" (PDF). 2020-11-11 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-08-10.
  8. ↑ "H.H.'s Biography". www.cpc.gov.ae. 2019-04-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  9. ↑ 1 2 3 4 5 6 "Mohammed bin Zayed's Dark Vision of the Middle East's Future (Published 2020)" (ingilis). 2020-01-09. 2020-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-05.
  10. ↑ 1 2 "Scholar who left cultural mark on the Emirates". The National (ingilis). 2010-02-06. 2022-05-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-05.
  11. ↑ "H.H Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahyan". ourallegiancetokhalifa.com. 2022-12-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-05.
  12. ↑ 1 2 3 "Mohamed bin Zayed" (ingilis). www.tamm.abudhabi. 2019-12-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  13. ↑ Gornall, Jonathan. "Sheikh Mohammed bin Zayed, 'our renaissance man'". The National (ingilis). 2015-07-19. 2022-08-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-05.
  14. ↑ "Mohamed bin Zayed | Biography, Initiatives, & Family | Britannica". www.britannica.com (ingilis). 2023-06-22. 2023-02-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-05.
  15. ↑ Gornall, Jonathan. "Sheikh Mohammed bin Zayed, 'our renaissance man'". The National (ingilis). 2015-07-19. 2022-08-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-05.
  16. ↑ "Mohamed bin Zayed | Biography, Initiatives, & Family | Britannica". www.britannica.com (ingilis). 2023-06-22. 2023-02-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-05.
  17. ↑ 1 2 3 "H.H.'s Biography". www.cpc.gov.ae. 2019-04-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  18. ↑ "محمد بن زايد.. مسيرة رئيس وُلد قائدا". wam. السبت، ١٤ مايو ٢٠٢٢ - ٦:٢٩ م. 2022-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-05.
  19. ↑ hermesauto. "Singapore signs comprehensive partnership agreement with the United Arab Emirates" (ingilis). The Straits Times. 2019-02-28. 2019-02-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  20. ↑ "Joint Statement on the visit to France of H.H. Sheikh Mohammed Bin Zayed Al Nahyan to France" (ingilis). La France aux Émirats arabes unis. 2019-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  21. ↑ "MFA Press Statement: Official Visit by His Royal Highness Sheikh Mohamed Bin Zayed Al Nahyan, Crown Prince of Abu Dhabi and Deputy Supreme Commander of the United Arab Emirates Armed Forces, 28 February 2019" (ingilis). www.mfa.gov.sg. 2019-07-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  22. ↑ 1 2 Wam. "Video: Sheikh Mohamed meets Afghanistan president in UAE" (ingilis). Khaleej Times. 2019-03-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  23. ↑ Justina Crabtree. "United Arab Emirates gives Ethiopia $1 billion lifeline to ease foreign exchange crisis" (ingilis). CNBC. 2018-06-18. 2019-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  24. ↑ "محمد بن زايد يحيي مبادرة" (ərəb). www.alittihad.ae. 2020-03-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  25. ↑ "Mohamed bin Zayed praises Nael and Bin Harmal initiative to donate for Somalia". wam. 2019-07-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  26. ↑ "Pope Francis arrives in UAE on 27th Apostolic Journey abroad – Vatican News" (ingilis). www.vaticannews.va. 2019-02-03. 2019-02-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  27. ↑ "Pope Francis in Abu Dhabi for Interfaith Conference | Voice of America – English" (ingilis). www.voanews.com. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  28. ↑ "Muslim Council of Elders' 'Global Conference of Human Fraternity' Outlines a Vision of Global Fraternity in Abu Dhabi". AP NEWS. 2019-02-04. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  29. ↑ "Pope caps visit to Arabian Peninsula with historic Mass". AP NEWS. 2019-02-05. 2019-04-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  30. ↑ "120-member Choir Takes Shape to Sing for the Papal Mass in Abu Dhabi on 05 February" (ingilis). UAE Papal Visit. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  31. ↑ Gianluca Mezzofiore CNN. "Pope Francis praises girl who broke through security to give him a letter". CNN. 2019-02-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  32. ↑ "Pope Francis' homily at Mass in the UAE: Full text – Vatican News" (ingilis). www.vaticannews.va. 2019-02-05. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  33. ↑ Parashar, Sachin. "UAE's 'tolerance' team in India in quest for liberal image for country and check extremism". The Economic Times. 2018-07-12. 2019-12-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  34. ↑ "Shaikh Mohammad Bin Zayed announces launch of Zayed Global Fund for Coexistence" (ingilis). gulfnews.com. 2019-07-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  35. ↑ أبوظبي- وام. "محمد بن زايد يطلق «صندوق زايد العالمي للتعايش» - البيان" (ərəb). www.albayan.ae. 2019-02-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  36. ↑ "Bloomberg – The page you tried to reach is no longer available". www.bloomberg.com. 2022-12-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  37. ↑ "Supreme Petroleum Council" (ingilis). www.adnoc.ae. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  38. ↑ "News". www.uaecabinet.ae. 2019-07-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  39. ↑ 1 2 "His Highness Sheikh Mohammed Bin Zayed Al Nahyan | Middle East Alliance Legal Consultancy" (ingilis). 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  40. ↑ "Mubadala Investment Company" (ingilis). www.mubadala.com. 2017-04-03. 2019-10-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  41. ↑ Rhonita Patnaik. "Sharaka platform linked to Abu Dhabi government's TAMM" (polyak). Technical Review Middle East. 2019-05-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  42. ↑ "Sheikh Mohammed bin Zayed announces Dh50 billion stimulus for Abu Dhabi" (ingilis). The National. 2019-06-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  43. ↑ "Mohamed bin Zayed approves AED1 billion of incentives to create global AgTech centre". wam. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  44. ↑ "Organizations and Resources Partners" (ingilis). css.ethz.ch. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  45. ↑ "Emirates Center for Strategic Studies and Research" (ingilis). Cambridge Core. 2018-10-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  46. ↑ M. O. E. Website. "National Science, Technology and Innovation Festival 2019 to kick off tomorrow Thursday" (ingilis). www.moe.gov.ae. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  47. ↑ "Abu Dhabi crown prince launches $20m birds of prey foundation" (ingilis). ArabianBusiness.com. 2018-05-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  48. ↑ "The Donor | The Mohamed bin Zayed Species Conservation Fund". www.speciesconservation.org. 2019-06-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  49. ↑ "Abu Dhabi Announces New Fund for Species Conservation" (ingilis). IUCN. 2008-11-18. 2019-12-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  50. ↑ Wam. "Mohamed bin Zayed donates $1m for bird project – News – Emirates – Emirates24|7" (ingilis). www.emirates247.com. 2018-04-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  51. ↑ "Cute or scary? Colorful woodlizard species discovered in Peru" (ingilis). NBC News. 2019-07-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  52. ↑ "Mohammed bin Zayed Al-Nahyan" (ingilis). The Muslim 500. 2019-04-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  53. ↑ "His Highness Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahyan and the Foundation Partner to Immunize Children | Bill & Melinda Gates Foundation" (ingilis). www.gatesfoundation.org. 2017-12-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  54. ↑ Candid. "Gates Foundation, Sheikh Mohammed bin Zayed al-Nahyan Pledge $100 Million for Disease Prevention" (ingilis). Philanthropy News Digest (PND). 2019-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  55. ↑ "UAE delivers 371 million polio vaccines to Pakistani children – Pakistan" (ingilis). ReliefWeb. 2019-04-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  56. ↑ "UAE makes final payment towards US$120 million commitment to Global Polio Eradication Initiative". wam. 2018-04-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  57. ↑ "محمد بن زايد.. فارس الإنسانية" (ərəb). العين الإخبارية. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  58. ↑ "30 مليون دولار تبرع من محمد بن زايد.. الإمارات تساهم بدحر الملاريا عالمياً" (ərəb). www.alittihad.ae. 2023-02-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  59. ↑ "Crown Prince brings a multi-million dollar boost in the fight against malaria" (ingilis). The National. 2018-02-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  60. ↑ "200 مليون دولار تبرعات ماراثون زايد في نيويورك" (ərəb). www.alittihad.ae. 2020-03-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  61. ↑ "Thousands turn out for New York's Zayed Charity Marathon" (ingilis). The National. 2019-05-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  62. ↑ "Exclusive: Abu Dhabi to launch campaign to reach 'last mile' on preventable disease". Devex. 2017-09-19. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  63. ↑ "Reaching the Last Mile: New $100m fund announced in Abu Dhabi" (ingilis). The National. 2019-06-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  64. ↑ "His Highness Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahyan Launches Reaching the Last Mile Fund to Raise $100 Million to End River Blindness and Lymphatic Filariasis". www.neglecteddiseases.gov. 2019-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  65. ↑ "His Highness Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahyan Launches Reaching the Last Mile Fund to Raise $100 Million" (ingilis). The END Fund. 2017-11-15. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  66. ↑ [email protected]. "Abu Dhabi launches $100m fund to wage war on forgotten diseases" (ingilis). Philanthropy Age. 2019-01-21. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  67. ↑ Nov 16, 2017. "Gates Foundation, UAE Launch $100M Reaching The Last Mile Fund To Eradicate River Blindness, Lymphatic Filariasis" (ingilis). The Henry J. Kaiser Family Foundation. 2017-11-16. 2018-11-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  68. ↑ Candid. "Fund, Institute to Eradicate Neglected Tropical Diseases Launched" (ingilis). Philanthropy News Digest (PND). 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  69. ↑ Gretchen. "Reaching the Last Mile Fund Established to Raise $100 Million to Combat Disease" (ingilis). PQMD. 2017-12-06. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  70. ↑ "Zayed National Museum and Guggenheim 'still active' as Abu Dhabi unveils Dh500m promotional campaign" (ingilis). The National. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  71. ↑ "Sheikh Mohamed bin Zayed reopens Qasr Al Hosn in Abu Dhabi" (ingilis). The National. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  72. ↑ "Gehry's Guggenheim Abu Dhabi Set to Begin Construction" (ingilis). ArchDaily. 2019-05-06. 2019-07-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  73. ↑ "The latest on Guggenheim Abu Dhabi: An interview with Richard Armstrong" (ingilis). euronews. 2019-04-19. 2019-06-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  74. ↑ Traffic Digital. "Louvre Abu Dhabi – See Humanity in a new light" (ingilis). Louvre Abu Dhabi – See Humanity in a new light. 2019-07-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  75. ↑ 1 2 "H.H.'s Biography". www.cpc.gov.ae. 2019-04-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  76. ↑ "H.H.'s Biography". www.cpc.gov.ae. 2019-04-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  77. ↑ "صاحب السمو الشيخ محمد بن زايد آل نهيان" (ərəb). www.tamm.abudhabi. 2019-12-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  78. ↑ "Mohammad Bin Zayed receives first certified Emirati women firefighters" (ingilis). gulfnews.com. 2019-04-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  79. ↑ أبوظبي- وام. "محمد بن زايد: نجاحات الإماراتية تدل على أن ثقة زايد في محلها - البيان" (ərəb). www.albayan.ae. 2019-07-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  80. ↑ "محمد بن زايد: المرأة نبض يسري في شرايين الوطن ورافد من روافد التقدم - محليات - أخرى - الإمارات اليوم" (ərəb). www.emaratalyoum.com. 2019-07-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  81. ↑ "UAE sends medics to Pakistan to evacuate girl shot by Taliban". Reuters. 2012-10-14. 2016-04-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  82. ↑ "Taliban shoot Pakistani schoolgirl campaigning for peace". Reuters. 2012-10-09. 2017-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  83. ↑ "UPDATE 4-Pakistani schoolgirl shot by Taliban sent to UK for treatment". Reuters. 2012-10-15. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  84. ↑ "UK, UAE and Pakistan Ministers visit hospital where Malala Yousafzai is receiving treatment" (ingilis). GOV.UK. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  85. ↑ "UAE medical team flying Taliban-shooting victim Malala to UK" (ingilis). The National. 2019-07-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  86. ↑ "The UK Foreign Secretary, William Hague, Emirati Foreign Minister, His Highness Sheikh Abdullah Bin Zayed and the Pakistani Interior Minister, Rehman – News – Gender Concerns International". www.genderconcerns.org. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  87. ↑ "Malala to visit and thank UAE leaders for help" (ingilis). The National. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  88. ↑ "Mohamed Bin Zayed". www.mbzfalconryschool.com. 2019-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  89. ↑ "UAE opens world's first school to teach Arab falconry traditions" (ingilis). ArabianBusiness.com. 2016-12-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  90. ↑ "Mohamed bin Zayed receives Higher Committee, organisers of Special Olympics". wam. 2019-05-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  91. ↑ "Избран новый президент ОАЭ". 2022-05-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-14.
  92. ↑ 1 2 3 4 Mohamed bin Zayed Al Nahyan // Wikipedia (ingilis). 2023-02-21.
  93. ↑ "Shaikha Fatima receives female diplomats. - Free Online Library". www.thefreelibrary.com. 2018-11-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-24.
  94. ↑ Tom Barlow. "The Most Extravagant Weddings" (#bad_url) (ingilis). Forbes. İstifadə tarixi: 2020-02-24.[ölü keçid]
  95. ↑ [https/cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/AwardsandHonours.aspx Awards & Honors Received by HH Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahyan (MBZ)".]

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]