YAZMAQ1

Tuva dilində yazı əvəzinə, cazı işlədilir. Cızmaq feili ilə bağlıdır. Azər­baycan dilində filankəsin üzünü ülgüclə yazıblar tipli cümlələr işlədilir. Buradakı yazmaq kəlməsi cızmaq sözünün dəyişmiş formasıdır. Yazcız fleksiya əla­mətidir. Professor Dəmirçizadə yazırdı: “Aturbaktanların (Cənubi Azərbaycan) və Arranların (Şimali Azərbaycan) dillərinin çoxdan iltisaqilik məc­rasına düş­mə­si...” Deməli, iltisaqilik bizdə həmişə olmayıb. Yazmaq sözü cızmaq sözündən tö­rə­mədir. Cizgi, cığır (əsli: izğır olub), cızmaq, yazmaq sözləri qo­hum­dur. Ümu­mi rəy belədir ki, dillər amorfluqdan iltisaqiliyə, oradan da flektivliyə doğru inkişaf edir. Bu, həqiqətdirsə, türk dilləri hələlik inkişafın ikinci pilləsindədir. Müba­hi­səlidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

“Səhv etmək” deməkdir. Ondan yazıq sifəti (səhv etmiş) əmələ gəlib. İndi məna dəyişib. Azmaq variantı da var. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

YAZIQ
YEDDİLİK
OBASTAN VİKİ
Yumurta yazmaq
Yumurta yazmaq — Azərbaycan folklorunda bir dəbdir. Azərbaycanda bayram süfrəsinə boyanmış yumurtanı yazıb qoyma dəbi vardır. Belə ki, yumurtanı soğan qabığında qaynadarlar, qırmızı-qovur (qırmızı-qəhvəyi) boyanar. Sonra isə boyanmış yumurtanın qabığını bıçaq ucu ilə cızıb üstündə şəkil çəkərlər. Bunun adı yumurta yazmadır. Yazmağın mənası, əslində, üzdən yarmaqdır. Yazı sözü də oradan qalıbdır. Bu yazılmış yumurtalar Nasir Mənzurinin yazdığı yumurtalardan dırlar. Çərşənbə Xatın Bayram Yeli AVAVA (roman), Nasir Mənzuri.

Digər lüğətlərdə